Katalog

SAYFA CUMHURİYET 4 KASIM1992 ÇARŞAMBA 8 DIŞHABERLER İratABD'yi ştkayet etti • LAHEY(AA)-İran, ABD'nin Körfez'de İran'a ait petrol platformlannı tahirip ederek uluslararası hukuku çiğncdiğini öne sürerek Uluslararası Layey Adalet Divanı'na başvurdu. Başvuru dün, 1981 'de iki ülke arasındaki iddialan çözmek amacıyla Lahey'de kurulan Îran-ABD Kürsüsü'ne İran temsilcisi larafından iletildi. İngiltere'deyeni ilticayasası • LONDRA(AA)- İngiltere'de genel seçimler öncesi parlamentoda tartışılmaktan vazgeçılen yeni iltica yasa tasansı, dûn tekrar Avam Kamarası'na getirildi. İltica ve Göçmen Yasa Tasansı, sahte ilticacılannülkeyegirişini * engellemeyi. geçerlı ncdenlerle iltica edenlcrin de ışlemknnın çabuklaşünlmasını öngörûyor. Ilticaalann parmak izlerinin aünması gibi birtakım yeni kurallar getiren yasa tasansını savunan İçişleri Bakanı Kenneth Clarke. amaçlannın gerçek ilticacılara yardımcı olmak olduğunu söyledi. Honecker mahkeme önûnde IBERLtN (AA)-Eski Doğu Almanya'- run Komünist Parti Başkanı ve Devlet Başkanı Erich Honecker, dün ilk kez Berlin'de mahkeme önüne çıktı. Honecker'inavukaü Nicholas Becker, akciğer kanseri olan 80 yaşındaki Erich Honecker'in, yakında yapılacak duruşmasına katılıp katılamayacağı konusunda karar verilmek üzere bir duruşma yapıldığını belirtti. Honecker, hakimin "Bir şey söylemek isteyipistemediği' sorusuna yanıt olarak kendisinin 'ölü aday' olarak gösterilmek istendiğıni söyledi. İsviçre'de pattama: 6 • BERN(AA)-İsviçre'de başkent Bern yakınlanndaki Steingletscher'de bulunan askeri bir tesıste dün akşama doğru birpatlama meydana geldiği ve en az 6 kişinin öldüğü bildirildi. Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamava göre askeri mühimmatın imhası için kullanılan 2 bin metre yükseklikteki bir mağarada meydana gelen patlamanın nedeni henüz anlaşılamadı. Bakanlık sözcüsü, bölgedeki yoğun kar yağışı nedeniyle kurtarma çalışmalanrun güçlükle yürütüldüğünü belirtti. Yunan tıınste vergiyûkü • ATİNA(AA)- Yunanistan'da önceki gün uygulamaya konan yeni havaalanı vergısi turizm acenteleri. havayollan şırketleri, sendikalar ve muhalefetin sert tepkisineyol açtı. Atina'da yıllardır yapımı planlanan Spata Havaalanf na kaynak yaratmak için konulan havaalanı vergısi Yunan havaalanlanndan ülkeyi terk eden herkesin 5 bındrahmi.yurtiçi seyahat edenlerin de 2 bin 5O0drahmi ödemelerini öngörûyor. Mitsotakis hükümeti, söz konusu vergiden elde edilecek gelirin yüzde 65'nin Spata Havaalanı'nın yapımı, kalân bölümünün de ülkedeki dığer havaalanlannın bakımı için kuUanılacağuu açıklamıştı. Jivkov'u ı oglu yargı önünde • SOFYA(AA)- Bulganstan'ın eski devlet aşkanı Todor Jivkov'un kendısinden sonra oğlu ve torunu da mahkeme önüne çıkanldı. Devleti zarara sokmak ve yazdığı kitaplardan haksız kazanç sağlamak suçlanndan yedi yıl hapse çarptınlan İivkov'un oğlu Vladimir ve torunu Evgeniya, eski gizli servise bağlı Güvenlik KonımaMüdürlüğü ~~ yardımıyla gerçek mali>etlerinin çok altında •lüks villaiar inşa ettirmckte suçlanıyorlar. ost'a göre Tahran'ın Rusya'dan iki denizaltı alması ABD ve Körfez ülkelerinde derin kaygı yarattı Körfez'dekâbus:Irandeııizaltılan• İran'm Rusya'dan aldığı dizel motorlu denizaltılann son der&e sessiz gittiği ve izlenmesinin güç olduğu bildirildi. Bir Amerikah yetkili "Gerekirse dost ül- kelerin petrol tankerlerine askeri koruma sağlanz" dedi. Dünva petrolünün yaklaşık % 20'si her yıl Hür- müz Boğazı'ndan geçiyor. İran yörede saldın denizaltısına sahip ilk Körfez ülkesı oluyor. İran lideri Rafsancani ülkesini hızla silahlandıri} or Dış Haberler Servisi - İran"ın Rusva'dan deni- zaltı almasının Körfez ülkeleri ile ABDde derin kaygı yarattığı bildiriliyor. Körfez'e ilk Rus de- nizaltısının kasım ayının ortalannda gelmesi bekleniyor. The VVashington Post gazetesının habenne göre Amerikan yönetimı Rusya'nın İran'a deni- zaltı satmasından o denli kaygılandı ki Suudi Arabistan'a başvurarak Rusya'yı bu saüştan vazgeçirmek için, Moskova'ya para vermesıni ıstedi. Ancak ABD'nin önerisi Riyad yönetimi tarafmdan reddedildi. Washington'dakı yetkililer, İran denizaltı- lannın Körfez'e gelmesinin Hürmüz Boğazı'- ndakı stratejik dengeyı bozacağını belirtiyorlar. Refakat edebilir hangi bir ülkeyi tehdit etmesine izin veremeyiz. Beş yıl önce böyle bir şeyi önlemek için geniş kapsamlı bir askeri operasyon düzenlemiştik. Gerekirse tekrar düzenleriz." İran'la Rusya arasında yapılan anlaşmaya göre Tahran, 600 milyon dolar karşılığında Rus- ya'dan Kilo sınıfı, iki denizaltı aldı. Anlaşma uyannca İran, gelecekte Rusya'dan üçüncü de- nizaltıyı da alabılecek. VVashıngton'da Sayunma Bakanhğı'ndan İzleiUtiesİ çok ZOr (Pentagon) bir yetkih. İran Körfez'de tehditkar havaya girdiği takdırde ABD savaş gemilerinin dost ülkelere ait petrol tankerlenne refakat ede- bileceğini söyledi. Bilindiği gibi ABD savaş ge- mileri, 1987 yılında da Kuveyt tankerlerini Iran uçaklanna karşı korumuşlardı. Savunma Bakanhğı yetkilisi The Washington Post muhabirine şöyle konuştu: "İran'ın her- Amerikab askeri uzmanlar İran'm Rusya'dan aldığı dizel motorlu iki denizalunın son derece sessiz gktiğıni ve izlenmelerinin çok güç olduğu- nu belirtiyorlar. Amerikan istihbarat kaynak- lanna göre İran'ın Rusya'dan aldığı ilk denizaltı halen Kızıl Deniz'den güneye doğru seyrediyor. Amerikan istihbarat kaynaklan denizaltıdaki gemicilerin Rusça konuştuğunu bildırerek, bun- dan İran'lı gemicilerin denizalüyı kullanmasın henüz bilmediğinın anlaşıldığını söylediler. Arjantin tehdit etmişti 1982'de İngiltere ile Arjantin arasındaki Falk- land savaşı sırasında Arjantinliler, Alman yapımı Tip-209 modeli bir dizel motorlu deni- zaltıyla bir ay boyunca İngilizleri tehdit etmişler ve İngilizler, büyük manevra yeteneğine sahip denizaltıyı bir türlü vuramamışlardı. İran'ın Rusya'dan aldığı Kilo sınıfı iki de- nizaltının aynı yeteneklere sahip olduğu bildirili- yor. Kilo sınıfı denızaltılar sadece bataryalannı kullanarak denizaltındaki 6 günden fazla kala- biliyor. Denizalü. 60 gün yetecek miktarda gıda maddesi taşıyabiliyor. Kilo sınıfı denizalülar 18 torpido ile 24 mayın taşıyor. İngiltere'de Maastricht Anlaşması bugün Avam Kamarası'nın onayına sunuluyor JohnMajor içinkader oylaması• Hükümet bugün yapılacak oylamayı kıl payı ile ya kazanacak ya da kaybedecek. Kaybettiği takdirde Başbakan John Major'ın istifası gündeme gelecek. EDİPEMİLÖYMEN LONDRA - Avam Kamarası bugün Maastricht Meydan Sa- vaşı'na sahne oluyor. Maast- r~ht Anlaşması, Avam Kama- rası'nın onayına sunuluyor. Hükümet, kendi partisi içindeki Maastricht karşıtlan ile ana muhalefet ittifakını aşmak zo- runda. Hükümet, yapılacak oyla- mayı kıl payı ile ya kazanacak ya da kaybedecek. Kazandığı takdirde, Dışişleri Komisyonu, anlaşmayı madde madde incele- meye alacak ve birkaç hafta içinde genel görüşme için Avam Kamarası'na getirecek. Hükümet bugün kaybettiği takdirde Başbakan Major için islifadan başka seçenek kalma- yacağına kesin gözüyle bakılı- yor. Her ne kadar bunun bir güvenoylaması olmadığını "sü- rekli belirttiyse de Başbakan Major, kamuoyu ve basm aynı fıkirde değil. İstifa ettiği takdirde. denn bir siyasi bunalım yaşanacak. Major, eğer başbakanhktan ve parti baş- kanlığında istifa ederse. siyasi bunalım çok daha derinleşecek. Bu durumda er- ken seçim kaçınılmaz olacak. AT Dö- nem Başkanlığı sırasında ve AT Doruk y>£ THE INDEPENDENT Toplantısı'na bir ay kala AT içinde bü- yük sarsıntıya yol açacak. Bütün bu olumsuz beklentilere rağmen hüküme- tin bir avuç oyla salt çoğunluğu sağlaya- cağı sanılıyor. Birieşik Avrupa'nın 1993den iüba- ren ekonomik. siyasi ve mali sınırlannı • Oylama sonucunun Major'ın istediği gibi çıkması durumunda Dışişleri Komisyonu, anlaşmayı madde madde incelemeye ala- cak ve genel görüşme için tekrar Avam Kamarası'na getirecek. tere'de. Hükümetin sadece 21 üyelik bir çoğunluğu var. Ancak oylama sırasında çapraz ıttifak- lar bekleniyor. Başbakan Major, partisi için- deki muhahfleri yumuşatmak amaayla sürekli olarak "bizden başka alteraatif yok" temasını işledi. Ana muhalefet İşçi Par- tisi içine düştüğü ıdeolojik boş- luktan çıkacağına ilişkin belirti vermiyor.İşçi Partisi Maas- tircht'e taraftar olduğu halde muhalefet gereğj bugün hü- kümcte karşı oy vermek gibi bir açmaza düşüyor. 1987 genel seciminde yüzde 30 oy alan parti, altı ay önceki seçimde bu oranı yüzde 34'e çıkartmıştı. Şeçim, Muhafaza- kar Parti'nin kamuoyu deste- ğini kaybettiği , İşçi Partisi'nin ise kazanmaya başladığı bir aşa- mada yapılrnıştı. Major istifa eder de yeni bir erken seçime gi- dilirse, işçi Partisi'nin şansı, an- cak Muhafazakar Parti'nin başma kimin lider olacağına çizen Maastricht Anlaşması, Avrupa Topluluğu'na şimdiye kadar en tartış- mah ve sorunlu belge oldu. ATnin ge- lışmiş ve varlıklı üyelerinin oylanması bunalım yarattı. Yoksul ve geri kalmış üyeler ıse sessiz sedasız ve sorun çıkart- madan onayladılar. Şimdi sıra İngil- bağb. Muhafazakar Parti'de halen güç- lü alternatif lider sorunu yaşanıyor. Başbakanlıktan. parti başkanlığm- dan ve milletvekiUiğinden istifa ederek baroneslığe terfı eden Lady Thatcher'ın bile adı geçiyor. The Sm gazetea, Knfiçe'nm Prenses Diana'ya geziye kabfanaa KMamrvenfiğiniyebasluyapüğıiHyazdL(REUTER) Diana ve Charks'dan sahtegüJücüklerDtş HaberlerServisi - Galfer Prensi Charles ve eşi Prenses Diana'mn resmi bir ziyaret için bulunduklan Güney Kore'de birbirlerine karşı takındıkJan soğuk tavır, evliHklerinin yeni bir krize girdiği yonımlanna yol açıyor. İngihz basınında geniş şekilde yer alan haberlerde, çiftin yaşadıklan aşksız evluiğin bu gezi sırasında çok açık bir şekilde ortaya çıktığı belirtilerek, Prens Charles ve Prenses Diana'mn birbirleriyle konuşmadıklan, el ele tutuşmadıklan ve göz göze gelmekten kaçındıklan kaydedikli. Daily Mail gazetesi "Charles ve Diana yeni bir knzin eşiğinde" başhğıyla manşetten verdiği haberde, gazeteci-yazar Andrevv Morton'un Prenses Diana hakkında yazdığı kitabın Amerika'da çıkacak yeni düzenlemesinde, Krahçe 2. Elizabeth'in Kore gezisi öncesinde Prenses'i uyararak, kocasından boşanıp yurtdışuıda yaşamaya karar vermesi halınde çocuklanndan vazgeçmesi gerektiğini söylediğinin öne sürüldüğünü belirtti. Haberde aynca, kitabın Prens Charles'ın yakın arkadaşlannın Prenses Daina'yı kötüleme kampanyası başlatarak, Prens'i evliüği konusunda kendisine karşı yapılan suçlamalardan kurtannaya çalışüklan ve Prenses'ten boşanmaya ikna etmek için harekete geçtikJerini ıddia ettiği bildirildi. KUZEYOSSETYA 10 Rus askeri öldürüldüMOSKOVA (AA) - Rusya Fede- rasyonu'na bağlı Kafkasya cumhuri- yetlerinden Kuzey Ossetya'da hafta sonu Inguşlar ile Ossetler arasında alevlenen çatışmalara müdahale eden Rus birliklerine mensup 10 askerin öldüğü bildirildi. Cumhuriyetin başkenti Vladikav- kaz'daki Rusya İçişleri Bakanlığı Temsilciliği tarafından Interfaks'a yapılan açıklamada, öldürülen asker- lerin bakanlığa bağlı kuvvetlerden olduğu. aynca öteki gün ve dün mey- dana gelen şıddet olaylannda 16 sıvi- lin hayatını kaybettiği. yaklaşık 100 kişinin de varalandığı belirtildi. Öte yandan Kafkas ülkelerinden biri olan ve bağlı olduğu Rusya'dan tek yanlı bağımsızlık ilan eden Çeçen Cumhuri>eti Devlet Başkanı Cahar Dudayev. Kuzey Ossetya'daki du- rumla ilgili olarak Rusya'yı suçladı ve Moskova'nın olağanüstü hal ilanını çok tehlikeli bir manevra olarak nite- ledi. Kuzey Ossetya'daki tnguşlar, Sta- lin döneminde bu özerk cumhuriyete katılan topraklannı geri almayı amaçhyorlar. Bu arada Kazakistan, özbekistan ve Türkmenistan devlet başkanlan- nın, Tacikistan Devlet Başkan Veküi Ekberşah İskenderov'la Alma Ata'da biraraya gelerek Tacikistan'daki son gelişmelen ele alacaklan bildirildi. Galeri • Atölye 232 64 26 • 230 21 87 ENGIN CİZGEN UUHSİYONUNDAMFOTOâUfUI 19. YY Kent Cörvnlvleri 2-14 Kasım'92 1 * 1 C » I E R I S I Şaka^k SoJt. r4o:62/5 Ni Tl:2il7 47 46 TEZHİBKURSLARI BAŞLADI Kayular devam ediyor NEWYORK - İSTANBÜL 6-28 Kasım 1992 35 Türk, 8 Amerikah Sanatçı Düzenleyen : Yahşî Baraz ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZİ Tel:251 56 00 A 1 i Ö z ç e 1 i k 4-25Kasunl992,lliX>-l8j00 (Pazargunlen dısmda) * \bnça ModemSanat Galerisi - s^$. VSlıkonağı Caddeg No 117 2 Nısantaşı-lstanbul Ttl 2X» 3°» 80 11 00-18.00 (P3Z2/günlfndışındi) IstikblCaddesıMI Btycglu-İstanbul W: 252 16 98 GÜLDERMAN Resim Sergisi GARANTİ SANAT GALERİSİ "T.\RtH-KÖKEN- COĞRAFYA-SINIR" ENSTALASYON İSMETDOtiN 23 Eklm-13 Kasım'92 Taksim Sanaı Galerisi 64 26 230 21 87 İRFANOKAN Resim Sergisi 3-24 Kasım GALERİ ^ f e •^BALDEM vai>Konağı Cad Akkawak Sok No 22-3 80200 Nışanla$ı IST»NBUL Tel (1) 232 «) 8ı TEM SANAT 6ALERİSİ HÜSEYİN ERTUM^ Resim Sergisi 3 KMM -3 Aml* 1*92 Voikmği Coi FmUKX««ı bnk Uk UIİ PIŞBASEV Sl)( St\D JJork eimrs Rusya felakete gidiyor Amerika yeni başkanını seçerken Rusya felakete doğru gıdıyor. Devlet fabrikalanna ruble akıtıbnasını öngören yanlış politika yüzünden fıyatlar fuze gibi tırladı. Bu olgu ıse ülke ekonomisini ve reformlan tehlikeye soktu. Siyasal durum da ekonomik durum kadar kanşık. Bir yanda kötü niyetü demagoglar. eski Sovyet Cumhuriyetleri'ndekı etnik sürtüşmeleri istismarederken öte yanda Devlet Başkanı Boris Yeltsin, Rusya Parlamentosu'na karşı anayasal yetkı mücadelesı veriyor. Rusya'da iktidarda reformcu ve ıstikrarlı bir hükümetın bulunması Amerika'mn çıkarlanna uygundur. Ama Washington seçim heyecanı içinde Rusya'yı ihmal etti. Amerika eğer Rusya'ya yardım etmek istiyorsa, bunu zaman yitirmeden kasım ayı içinde yapmalı&r. Yeltsin, Rusya'nın muazzam devlet fabrikalanrun çöküşünü önlemek için hiper enflasyonu göze aldı. Bu fabrikalar muazzam devlet desteği ile ayakta durabiliyorlar. Başbakan Igor Gaydar gibi reformcular, devlet ışletmelenni daha rantabl çalışmaya zorlamak için bu fabrikalara desteğin kesilmesini istiyordu. Kendini toparlayamayan işletme batacaktı. Bu takdirde milyonlarca işçi işsiz kalacaktı. Bu tehlikeyi göze alamayan Yeltsin, ışletmeleri kurtarmak için büyük devlet desteği sağladı. Başka bir deyişle para bastı. Bu politika da enflasyonun fuze hızıyla yükselmesıne yol açtı. Enflasyonla birlikte kitlelerin huzursuzluğu ve dikta yanhlannın faaliyeti artü. Rusva'da genç demokrasi çok tehlikeli bir döneme girmıştir. Amerika, Rusya'ya derhal yardım etmezse ülkede tüm dünya için tehlikeli olabilecek gelişmeler meydana gelebilir. (lkaam) Hava durumuna gelince. Cehennemde dondurucu soğuklar başladı €t Monh Çirkin bir sayfa kapandı Papa 2. Jean-Paul'ün, Vatikan'ın hışmına uğramış ünlü bilgin Galile'yı yeniden saygınhğına kavuşturmuş olması, sağlıklı bir karar. 360 yıl -önceki mahkumiyeti Vatikan'da son 13 yıl sürmüş bir soruşturma sonucu- ortadan kaldırmakla 2. Jean-Paul, Katoliklik tarihinin en çırkın sayfalanndan birini çevirmiş oluyor. Yüzyıllarca haksızlığın ve horgöriinün simgesı haline gelmiş olan Galile, kayd edilen gecikmeli düzeltmeyekarşın aynı simgeyi hala üstünde taşıyabilir. Engizisyon tarafından küremizin kendisinin ve güneşin etrafında döndüğü olgusunu inkar etmeye mecbur edilen Galile. küremiz için " Ve buna rağmen dönüyor"diyecekti. Bılim adamına saygınlığının iadesi, başka dogmatik gerçeklerin de günün birinde düzeltilmesini gerektinneyBcek mi ? Buna rağmen bilim ve din, yeni herhangi bir totaliter dürtüden yoksun değildir. Kiliseehliyeti bulunmadığı halde. sorunlan çözmek isteyen bilim adamırun hata ettiğini söylemektedir. Ama ilahı bır vahıy adına dünyayı yöneunek iddiasındaki dın adamı da insanlık için bir tehlike olur. (3 kasra) Alman liderlerin ayıbı Olası bir bunalım konusunda uyanda bulunan Almanya Başbakanı Helmut Kohl, sürekh olarak istikrara en büyük tehdıdin, ülkeye akan yabancılardan geldiğinı vurguluyor. Oysa sorunu bu şekilde ortaya koymak ashnda durumu daha da ciddileştirebilir. Kohl, yabancüara karşı saldınlann nedeninın. yabanalann Almanya'daki varhğı olduğunu. yani yabanalar Almanya'ya akın etmeseler, ülkede yabana düşmanlığı olmayacağını ima edıyor. Almanya Başbakanı konuşmalannda aynca, sağalann yabanalara karşı duyduğu tepkınin bazı resmi yetkililer tarafından paylaşıldığını ima ediyor. Böylece sağalara tehlikeli bir mesaj göndermiş oluyor. Helsinki Watch örgütünün geçen hafta yayunladığı rapor, Alman politikacılarının izlediği tehlikeli yolu gözler önüne seriyor. Almanya'da politikacüar, yerel polis ve göçmen bürolan sığınma talebinde bulunanlan Doğu Alman kentlerine gönderiyorlar. Oysa Doğu Alman polisinin bu sığınmacılan saldınlara karşı koruyamayacağını, hatta kımı zaman korumak da istemediğmi gayetiyi biliyorlar. Helmut Kohl, ülkede yabana sayıs azahrsa, yabana düşmanüğının ortadan kalkacağıru öne sürüyor. Helsinki Watch'ın raporu Kohl'ün iddialannı çürütüyor. Rapora göre, Doğu Alman kentlerindeki sığınmaa sa>ısı son iki yılda azalmasına İcarşın, saldınlar artmıştı. Bircok Alman, bu çirkin olay karşısında öfkeye kapılarak protesto gösterüeri düzenliyor. Ama ne yazık ki, Almanya'nın önde gelen siyasi üderleri halkm duvarhlığına sahip değiller. (2 kasım)