Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 31 EKIM1992 CUMARTESİ
16 HABERLER
Ege Üniversitesi'nin araştırmasına göre suçişleyen çocuklann yüzde 65'i gecekonduda yaşıyor, yüzde 58'inin ailesi köyden göçmüş
Çarpıkkentleşmeve iç göç suçateşvîk ediyor
GÜNEŞGLRSON
ANKARA - Hızh kentleşme surecı, ıç
göçler ve gecekondulaşma. suç poıansıyelı-
nı buyuk kenllerc taşıyor Izmır de en çok
hırsızlık. gasp, surucu belgesiz araç kullan-
ma ve mala zarar verme suçlan ışlenıyor
Mardın. Kars. Erzurum ve Manısa'dan İz-
mır'e goç eden aılelcnn çocuklannda suç
oranı artıyor
Ege Üruversıtesı Tıp Fakultesı Adlı Tıp
\e Psıkıyatn Anabılım Dallan oğretım
üyelennden Hamıi Hancı. Beyhan Ege
Suheyla Erturk. Sema Demırçın, Hakan
Coşkunol \e Alı Yemışcıgıl tarafından ya-
pılan, "Izmır ılındekı çocuk suçlulann da-
ğılımı" ve "İzmır ılınde çocuk suçlan han-
tası" başlıklı araştırmalara gore. kırsal
alandan kente goç, baskıcı dısıplın yön-
temlerı parçalanmış aıle. çocuğu suça ıten
nedenlenn başında gelıyor Suç işleyen ço-
cuklann vuzde 65 ı gecekonduda oturu-
vor vuzde 58 ının aıîesınde ıse goç olayı
va^anmış 1988-1990 yıllan arasında Izmtr
Çocuk Mahkemesı nde davaları sonuçla-
nan 3 bın 221 çocuğu oturdukları semt \e
ılçclcre gore sınıflandıran araştınnava go-
re çocuklann yuzde 4 uevsız.yu/de 17"sı
dc ılçclerdcn gelmış vuzde 5 ı ıl dışında
oturuyor >a da cezaevınde bulunuyor
Araştırmaya göre. suçlu çocuklar çoğun-
lukla joğun goç ve gecekondulaşmaya
idhnc olan gen kalmış bolgelerde oturu-
sorlar Daha çok Ödemış, Bergama. Tor-
balı ve Urla'da yaşavan çocuklan suça ıten
duzeylenn başında. "duşuk ekonomık du-
zev . "kuçuk. sağlıksız konut koşullan",
kalabalık ev halkf. "cehalet \e duşuk
sosvalstatu gelıvor
Ozellıkle kazanç sağlavan " mala yöne-
lıksuçlar ılksıradayeralıvor ^uzde62sı
hırsızlık yuzde 63 u gasp suçlanndan yar-
gılanan çocuklann y uzdc 72 sı okula gıtmı-
yor
Nıtehksız ışlerde çalışan ya da dılencı-
lık. tombalacılık. kaçak sıgara satma gıbı
ışlere kanşan çocuklara. aılelenn yuzde
95 ı "koıuvedengcsız dısıplın" yöntemlen-
nı uyguluyor
Araştırmanın venlenne gore. davalan
^onuçlanan çotuklardan yuzde 95 ı (3063)
erkek. yuzde4ü( 158) kız'Yuzde4'u( 148)
e\sız. yuzde 17"sı (565) ılçelerden gelıvor.
yuzde 5'ı (182) ya ıl dışında oturuvoryada
cezaevınde bulunuyor Suçlu çocuklar. da-
ha çok Izmır'ın Gumuşpala Şemıkler. Eş-
refpaşa. Gültepe. Gurçeşme ve Karabağlar
bolgelennde oturuyor Y apılan ıncelemeve
gore, Odemış. Bergama Torbalı ve Urla'-
da 548 erkek. 17 kız olmak uzere 565 çocuk
hırsızlık suçunu ışledı Suç işleyen çocukla-
nn vüde 3"? sı Izmır nufusuna kayıtlıyken.
bunu sırasıyla Mardın, Kars. Erzurum
Manısa Ağn ve Konya ıllen ızlıyor Suçlu
çocuklann bolgesel dağılımı araştınldığın-
da Ege Bolgesı yüzde 47 oranla ılk sırayı
alıyor.ardından yüzde 17 ıle Doğu Anado-
lu. yüzde 13 ıle Guneydoğu Anadolu bol-
gelen gelıvor
Ege Unıversıtesı Tıp Fakultesı Adlı Tıp
Anabılım Dalı oğretım uyesı Hamıt Hancı.
suç ışleme ve göç arasmdakı ılışkıyı şoyle
açıklıyor
"Sanayı toplumundakı çok genış ışbölu-
mü. şehırlerde heterojen bır nufus kıtlesı
meydana getırmış Sonuç olarak kültur yö-
nünden bırbınnden farklı kesımlenn bır
araya gelmesınden kaynaklanan kultur çe-
lışkılen ortaya çıkıyor İç goçler nedenıyle
farklı kulturlerden gelen aılelenn değjşık
bır çevreye uyum gostermelen güç olmak-
ta kentyaşamınahazırolmayançocuk bır
yandan da dışandan goç edenlere karşı
kenllılenn on yargtlan yuzünden soyutla-
nıvor Bu uy umsuzluklara tepkı olarak,
çocukta suç ışleme eğılımı artıyor Kırsal
kesımden gelen ve gecekonduya yerleşen
aıle genel olarak toplumsal valmzlık çekı-
yor
Bu koşullarda çocuk suçluluğu çoğun-
lukla bır baş kaldırma ve çevreye karşı
çıkma gınşımı olarak behnyor"
Gecekonduda yaşayan aılede erkeğın
"otontesmı yıtırmekten" korktuğunu. ka-
dın ve çocuklann da "bağımsız olmak" ıs
tedıklennı aktaran Hancı, "Kendıru kanıt-
lama. kentlı yaşıüanna ozenme ve otonte-
ve baş kaldırma gıbı etkenler çocuğu suça
yöneltıyor" dıve konuşuyor Hancı. suçlu-
lukta kalıtsal etkenlerden çok, çevre fak-
torlennın etkılı olduğunun öne surulduğu-
ne dıkkat çekerek. ' sevgj yoksunluğu,
yanlış eğıtım. baskıcı dısıplın yontemlen,
değışen değer yargılan, hızlı ve düzensız
kentleşme. sanayıleşme ıç ve dış goçler,
ekonomık bunalımlar, aılede suçlu bıreyle-
n ornek alma, kıtle ıletışım araçlanndakı
şıddet programlan"nın ergenı suça ıten ne-
denlenn başında geldığını ıfade edıyor
Yapılan araştırmalara gore. Turkıye'de
parçalanmış aıle oranının yuzde 8 olduğu-
nu belırten Hancı, suçlu çocuk grubunda
bu oranın yuzde 22'ye çıktığını söyluyor
Türk-Kürtkavgası kışkııtdıyor
BÜLENTECEVİT
LATİFSANSLR
ALAN\ A/KLŞADASI - Şehıt erle-
hn cenaze torenlennde meydana gelen
Solaylarhcyecanyaratü Alanya'daşehıt
tcr Ahmel Gundoğmuş'un cenaze torenı
önccsındc belcdıyc hoparloründen ya-
pılan anonslann olaylann buyumesıne
clkcn olduğu one suruldu
Alanya vc Kuşadası ndakı olaylarda.
özcllıklcılçedışından gelen gruplann et-
kın olduğu dıkkat çektı Alanya'daışye-
n taşlanan Mardınlı Zekı Dıreİdı,
"Olaylar uç beş cahılın ışı Ama arkala-
nnda kım var bılmıyorum" dedı Ikı
doğu kokenlı yurttaşın yaralandığı
oldylarld ılgılı soruşturma süruyor Ilçc
dün de gcrgın bır gün yaşadı
Kuşadasf nda ıse halkm dışandan ge-
len vc "Ülkucu gençlık" pankartı taşı-
yan grubun yarattığı taşkınhğa katılma-
dığını belırten Kaymakam Ismaıl
Üstuner, halkı galeyana getırmek ama-
cıyla çıkanlan '"Kuşadalı uç er daha
şehıt oldu" soylentısının gerçcğı vansıt-
madığı soyledı
27 Ekım günu şehıt olan Gundoğ-
muş un cenaze torenı, 29 Ekım Cumhu-
nyct Bayramı na denk geldı Bcledıye
.bır gun oncesınden başlattığı duy uruyla
'tum csnafı Aldnva halkını cenaze torc-
;nınc çağırdı Bcledıyenın, 10 dakıkada
•bır hoparlorden yaptığı çağny a uy an es-
^naf "şchıde saygı" olarak kepenklennı
»kapatarak cenaze törenıne kaiıldı Ayn-
^Cd Scnk ve Gazıpaşa lîçelennden oto-
ibuslcrle cenaze törenıne gelen yurttaşlar
igozc çarpıyordu
Kuyularonu Camısı'nde yapılan vc
10-15 bın kışının katıldığı cenaze tore-
^nınde halkın lınç etmek ıstedığı doğu
kokenlı yurttaşlar Ramazan Saçık ve
Rcmzı Sclçuk, nc yapmıştı da yuzlercc
ınsanın saldınsına uğramıştı'' Kımıne
gore Turk bayrağını yakmışlardı ve
PKK lehıne slogan atmışlardı. emnıvet
gorev lılerının bclırkodığıne gore dc kala-
balığın arkasından vvolkmen dınkverek
gcçıyorlardı
Torcn sirasında Garnızon Komutanı
Ustcğmcn Muhıttın Yıldıran ın
"Alanya'nın ılk şehıdı"ne karşı yaptığı
dokunaklı konuşması. kalabalığın ta-
mamına yakınının ağlamasma neden
olmuştu Van nufusuna kayıtlı Sclçuk
vc Saçık a kalabalıktan saldın başladığı
anda polıs zorlandı Lınç cdılmek ıste-
ncn yurttaşlar polıs tarafından yakın-
lardakı bırdükkana vemufıuluk bınası-
na kaçınldı Polıs raporlannda cenaze-
nın ön sıralannda Gazıpaşa MÇP İlçe
Başkanı ve bozkurt selamı veren yurt-
taşlann bulunduğu belırtılıyor
Toren sırasında atılan "Kahrolsun
PKK. Yaşasın Turkıye". Doğu.
PKK ya rnczar olacak'. "Apo'nun kel-
lcsını ıstcnz, PKK'ya karşı sılah ıstenz'
gıbı sloganlar. kalabalığın heyccanını
daha da arttırdı
Alanya'daki cenaze töreninde galeyana gelen halk, Kurt kokenli iki vatandaşı linç etmeye kalktı.
Ağır yaralanan doğu kokenlı yurttaş,-
lan Alanva haslanesınde tedavı ettınl-
mesının de tchlıkelı olacağını duşunen
emnıvet kuvvetlen. Sclçuk ve Saçık'ı
Antalya ya gonderdı Cenaze toprağa
dcfnedıldıkten sonra donen halk. kent
merkczındekı kalabalıkla bırleşıncc su-
hıplen Doğu kokenlı olan dukkanlar
taşlanmaya başlandı Senk, Manavgat
ve Antalya'dan gelen yardımcı polıs
kuvvetlen kcnt merkezındekı kalabalı-
ğı dağıtırkcn ınsanlar saat 24 OO'tc bu-
luşma mebajını bırbırlennc vaymaya
başladılar
Saat 23 00'ten sonra mınıbuslerlc.
Uksılerle kent nıcrkezıne gelen ınsanlar
20'şer 30*şar kışılık gruplar oluşturma-
ya başladı Polıs gruplan dağıtırkcn
Alanva'dan 20 kılometrc uzaklıktakı
Mahmutlar Kasabası'nda bır kahveha-
neyı basan bır grup, doğu kokenlı oldu-
ğu açıklanan sporcu Ahmet Taşkın'a
saldtrdı
Kent merkezındekı esnafın gecc duk-
kanlannı korumak üzcre gorev lendtrdı-
ğı 3 kışı ıle konuşuyoruz. "Abıcım. bu
bızım ılk şchıdımız Eğcr bu şehıdı bız 3
vıl once vermış olsaydık. bugun
Alanya'da tek bır tane Kurt olmazdı"
dıyor şalvar gıymış 45-50 yaşlannda
olanı
Alanya ETinıyct Mudüru Scrdar Ir-
mak, olay lar hakkındakı goruşunu şoy -
le açıkadı
"Toplumsal bır olay Vatandaşın
uzenne fazla gıdılemıyor Alanya nın
ılk şehıdı olması nedenıy le olay büyudu
Surcklı vavınlarla ınsanlar cenaze tore-
nıncçağnldı Ama yınede olay ucuzat-
latıldı'"
Alanyalının ^ıldınsından varalı ola-
rak kurtulan Ramazan Saçık ve Remzı
Sclçuk Antal" a Devlet Hasiancsı'nde
ledavı altına almdı Saçık ve Sclçuk un
yoğun bakımdan çıkmasından sonra
Emnıvet Muduıluğu'nce sorgulan ya-
pılacjk
Alanva. yenı olaylara gebe gıbı go-
runse de esnafa. halka sorduğumuz,
""Doğu kokenlı yurtta^lara karşı bun-
ddn sonra bakı^ınız değışır mı" şeklın-
dekı soruva şu vanıtı vcrenlerdeçıklı
"Yıllardan ben komşuyuz arkada-
şız Bu olaylann devamının geleceğmı
sanmayız Bızım ısteğımız Turkıye'nın
kardcşlığı butunluğu
İşycn taşlanan Mardınlı Zekı Dırekçı
şehıl enn cenaze torenı oncesındc bele-
dıye hoparloründen v apılan duyurula-
nn olaylann bu\ umesınde etken oldu-
ğunu belırtcrek "Cumhunveı 'e şunlar
soyledı
"Bızım PKK ıle hıçbır ılışkımız yok
20 yıldır Manva'dayız Burada kız al-
dık. kızverdık Torunlarımızvar Alan-
valılarla hıçbır sorunumuz olmadı
bugune kadar Bu olavlann da ben bır-
kaç cahılın ışı olduğunu düşunuvorum
14-15 yaşında çocuklardı Ama onlan
kım yonlendırdı bılmıyorum "
Emeklı hakım Behçeı Dırekçı de gar-
nızon komutanhğmın gun boyu vatan-
daşlan cenaze torenıne çağırmasinın
heyecanı arttırdığını belırterek. "Boyle
bır olaya tabı kayıtsız kalınmazdı Sade-
cc Alanva'dan değıl. Senk ten Gazı-
paşa'dan da ınsanlar getınldı Bu konu-
da devlctın daha hassas olması gerckı-
vor Bu gergınlıkler tum Turkıye'ye
vayılırsa. olacaklan duşunmck bıle ın-
sanı korkutuyor Bız burada yıllardır
kardeşçe vaşadık. oyle surdurmek ıstı-
\oruz"dcdı
Alanya'da dun sabaha karşı kımlığı
bclırsız kışılerce 2 ev kurşun'andı
Alanva nın Cıkcıllı Mahallesı nde ıkı
katlı gecckondu evı ve otogar yakınla
nnda doğu kokenlı vurttaşlann oturdu-
ğu aparımanın bınncı katının kurşun-
landığını belırten emnıvet yetkılılen.
olayda can kaybının olmadığını açıkla-
dılar
PKK'ya karşı Kuzey Irak'ta yurütu-
len operasyonlarda şehıt olan komando
en Mustafa Durmaz'ın ağabeyı Mcsut
Durmaz. en kısa suredc karar aldırarak
ınttkam amaayla askere gıdeceğını soy-
ledı
Şehıt er Mustafa Durmaz'ın cenazesı'
öncekı gece asken uçakla Şakırpaşa
Havalanına getınldı Cenazcyı karşıla-
yan şehıt erın yakınlannın PKK aley-
hındc sloganlar attıklan gorüldu
Durmaz ın cenazesı dun kalabalık bır
yurttaş topluluğunun katıldığı ve yıne
PKK aleyhınde sloganlann atıldığı bır
törenle Ceyhanın Çatalhoyuk koyünde
toprağa venldı
Şehıl enn yuksek zıraat mühendısı
olan ağabeyı Mesut Durmaz. aıle ola-
rak acılannın buyuk olduğunu, en kısa
sürede karar aldırarak kardeşının ıntı-
kamını almak uzere askere gıdeceğını
soyledı Durmaz, "Eşkıyanın bu kadar
buyümesını sağlavan devletın tepesınde
gorev \apan bazı ınsanlann sorumsuz
tutumlandır" dedı
Kuşadası'nda oncekı gun şehıt Asteğ-
men Ahmet Şengulen'ın cenazcsınde
beldeye Izmır ve Aydın'dan ıkı otobusle
gelen Clkucü grubun yarattığı genlım,
yurttaşlann tepkısıne yol açtı Yurttaş-
lar. "Ülkucu gençlık" pankartı açan ve
cenaze torenınden sonra MÇP ılçe bına-
sında toplanan grubun taşkınlıklanna
Kuşadalılann katılmadığını belırttıler
Emnıyet mudurluğu yetkılılen. İlçe dı-
şından gelen gruba kalabalığın uyma-
ması ve herhangı bır olayın çıkaması
sevındınadır" dedılpr Cenaze törenıne.
başlannda Mıllı Eğıtım Müduru Kemal
Canlı nın bulunduğu bır grup ılkokul
oğrencısının katılması da eleştınlere ne-
den oldu
Bayramiçve
Fethiye
olaylan
Haber Merkezi - Antalya,
Kuşadası ve Alanya da dun
meydana gelen olaylann ben-
zcn daha once de Çanakkale -
nın Bayramıç ve Muğla'nın
Feıhıye ılçelennde gundeme
gctınlmck ıstcnmıştı
Çanakkale'nın Bayramıç ıl-
cesınde geçen yıl mayıs ayında
bır keçıye tecavüz olayı bazı
çcvrelenn tahnkıyle Kurt ko-
kenlı yuritaşlara vonelık pro-
tcslolara yol açtı Olay lar surü
sahıbı Saffet Ozıaş'm-keçısıne
tecav uz eiiığı gerekçesıyle Ağ-
nlı ınşaat ışçısı Abdulcabbar
Yıldınm'ı oldunnesıvle başla-
dı. 50 yaşındakı kadın tutuk-
lanarak cezaevine konulur-
ken. Ağn'dan gelerek kardeş-
lennın cenazesını alan yakın-
lan, 15 gün sonra Bayramıç'e
yenıdendöndüler Ağnlıyurt-
taşlardan Abdullah ve Alıcan
Yıldınm. bır lokantada ye-
mek yıyen suru sahıbının ya-
kını Erdoğan Oztaş'ı kurşun-
layarak oldürduler Oztaş'ın
cenaze torenınden sonra bın
kışılık bır grup •"Bayramıç bı-
/ımdır, bızım kalacak" slo-
ganlanyla yünıyuşe geçtıler
Olaylann buyümesı ve bır
Turk-Kurt çatışmasına yönel-
ınesı uzenne Bayramıç'te res-
mı ve ozel ınşaatlarda çalışan
doğulu vatandaşlar, polıs
kordonu altında ılçeyı terk et-
ııler İlçede gergınİık bır süre
daha surdu, ancak alınan gü-
venlık onlemlen ve yatıştına
konuşmalar üzenne yenı bır
olay meydana gelmedı
Bıtlısın Mutkı ılçesmde
ekım ayı ıçınde PKK mılıtan-
lan tarafından şehıl edılen er
Alı Galıp Met'ın Fethıye'de
yapılan cenaze törenınde de
bır Turk-Kurt çatışması baş-
latılmak ıstendı Yaşlan 15-20
arası olan bır grup. kımı çev-
relenn tahnkı ıle yurüyüşler
duzenledı. HEP ılçe bmasın-
dakıtabelaındınldı Guvenlık
onlemlen alınmaması uzenne
gecelen 20 ve 30ar kışılık
gruplar kımlık kontrolu yapa-
rak Kürt kokenlı yurttaşîan
dovmeye başladı llçedekı
gergınİık Kurt kokenlı yurt-
taşlann tlçeden aynlmasıyla
son buldu
Saddammuhalifleri Irak9
tafederasyon içiıı anlaşb
MBa}tarafı I. Sajfada
onaylanması gıbı konularda çı-
kan tartişmalar nedenıyle dun
sona cmıesı beklenen Saddam
Huscvın nıuhalıflcnnın toplan-
ıısı bugune sarktı Dun, gun
bovu çcşıtlı cınık \e mezhepsel
gruplar basın toplantılan du-
zenlerlcrkcn bazı kararlar da
Mıllı Mcclıs'tc kabul edılerek
kesınleştı Muhalıf gruplann
dclegclen tarafından oluşturu-
lan anaya&ı komısyonu \enı
lrak Anayasası'nın çerçevcsını
aldığı vc mcclıse de onavlattığı
şu kararla çızdı
"1- lrak ıns.m haklanna da-
yalı. çoğuku. demokratık ve
fcdcral bır sıslemdır Rcsmı hu-
kukun ustunluğu, yargı ozgür-
luğu ve bağımsızlığı. anayasal
kurumlar çcrçevcsınde ıman
haklanna saygılı olacakiır
2- Kongrc. ne ıck parıının ne
dc sıyası. etnık grup va da mcz-
hebc dayalı bır yonetımın ku-
rulmasına ı/ın vcrecektır ^na-
vasal duzen tum partılenn katı-
ldtağı scçımlerle karar \creccgi
bıryapıdır
Kurdıstan Yurtscverlcr Bırlı
ğı lıdcn Celal Talabanı nın bai}-
kanlığında yapılan KDP'lı
Kurt lıder Ivİesut Bdrzanı nın
dc komıtelen dolaştığı dunku
loplantıda. bazı Arap dcmok-
ratların. Ttk partı yonctımc
iielırsc " diye endışelennı#dılı.
aetırıp. muhalcfctın guvcncey..
alınması konusunda yasal hü-
kumler konulmasını onerdıkle-
noğrcnıldı Turkmcn gruplann
dclcgesavısının I arttınlıp 17"yc
çıkartıldığı toplanlıda. bakan-
lar kurulu gorevı ustlenecek 25
kışılık yurutme kurulunda 2
Turkmen dclegenın ver alması
ıçın tcklıtte bulunuldu Sıyası
komıtc tarafından hazırlanan
bır karar ıse Irak'ın guncyınde
dc tıpkı kuzevde olduğu gıbı bır
guvenlık bolgesının olu>turul-
ması yonundevdı Irak Mıllı
Mcclısı nc dun gcce gcç s«ıatler-
dc sunul.m komisvon tcklıtindc
ozeıle "lrak ın guncyındekı
bolgedc Şıılerc yönelık zulüm
suruyor Burasının Bağdat'a
bağlı uçaklann uçuşuna kapalı
hale geunlmesı yeterlı değıl
Uçuş yasağı sadece uçakla
bombalamayı engelledı Bırleş-
miş Mılletler'c bu bolgede gu-
\enlık bolgesıne donuşturulsun
dıyc teklıfte bulunalım" denıl-
dı
Aı alanndd federat \ apı başta
olmak UZCK v>-'>
U|1
o^
11
uş larklı-
lıkLırı bulunan Arap, Şu Arap
Kurı grupların temsılcılerı dun
ortak basın toplantısı duzenlc-
\ıp "demokratık bırleşık lrak
hedefinı vurgulamaya özen
gosterdıler Yoneltılen çeşıtlı
sorulara verdıklen yanıtlar da-
hıl muhalıt lıderlenn goruşlen
şoyle
Bahr El Llum (Londra da ya-
şıyor ılımlı Şıı lıder) Sağlıklı
anayasal. demokratık bır sıs-
tem kurmak, komşulanmızla
banş ıçınde yaşamak ıstıyoıuz
Arap. Kurt, Turkmen ve Asun-
lerın ozgurluğu ıçın mucadele
ıstıyoruz Bızım duşundüğu-
muz federal sıstemde. vılayetle-
re eskı İslam toplumlannda
uygulandığı gıbı bırtakım ıdan
konularda ozerkhk tarumak
sözkonusu Yurutme kurulu ve
başkanlık konseyı. lrak coğraf-
yası ve etnık yapı goz onunde
bulundurularak oluşturulacak-
tır
Lâtif Reşit (Kurt KYB tem-
sılcısı) Irak'ta kanun. anayasa
hakımıyetı olacak Demokratık
parlamenter sıstem bırleşık
devlet olacak vatandaşlar her
turlu özgurlukten yararlana-
caklar Kun parlamentosunun
amacını. hcdeflennı. programı-
nı lrak Mıllı Kongresı'ne ıyı
anlattık Başanlı. her şeyın oz-
eürce tartışıldığı bır kongre ol-
du
Salah El Şeyhli (Arap Llusal
Uzlaşma Grubu temsılası) Ilk
hedef şu andakı rejımı devır-
mek Saddam'dan ıktıdar. se-
çımle belırlensın ıslıyoruz Bız,
ABD polıtıkasının bır parçası
değılız Iktıdarlanndakı değı-
şıkîıkle bu sorunu ılışkılendır-
meyehm Ancak ABD \e Batı-
dakı ıyı nıyetlı polıtıkacılardan
lrak halkı ıçın yararlanmalıyız
Toplantıyı bütün Arap mıllı-
yclçılcr boy kot ctmedıler
PKK, peşmergeye teslimoldu
• Baştarafi 1. Sayfada
Yurıscver Bırlığı'nın
karargâhında yaptığı açıkla-
mada. kardeşı ve PKK lıden
Abdullah Öcalan'ın da telsız
mcsajıyla teslim olma kararla-
rını onayladığını sovledı
PKK'nın sılahlannı bırakıp
Kuzcy Irak'takı karrplannı
boşaltacaklannı ve Kuzey
lraklı otorıtelere teslim olaca-
ğını belırten Ocalan sozlennı
jovlcsürdurdu
'Kurt ulusunun butun ta-
rdfldn ve partılen arasında vc
Turkıye dekı Kurtlerle Irak'-
takı Kurtler arasındd venı bır
ışbırlığı donemı başlayacağmı
umuyoruz'
Öcalan PKK'nın bundan
sonra artık Turkıye sınınndan
uzakta. lrak takı yetkıhlerce
belırlenecek venı bır merkez-
den ve medyayı kullanarak
sıyası kampanya başlatacağı-
nı vurguladı
Osman Ocalan ' Bütun
PKK bınmlcnnın Kuzey
lraklı Kurtlerle vanlan anlaş-
mayd uvııp uymavacaklan-
nın" >orulması uzerıne şoyle
dedı ' PKK nın butun uvele-
nnın bu anlaşmava uvacakla-
nna cmınım Hcrhanaı bır
problem olma\acak Buna ıtı-
raz etmelerını gerektırecek bır
belırtı goremıvorum "
Kuzey lrak ta 2 bın Tür-
kıvedede ^ bın kadar PKK lı
olduğunu bclırıen Ocalan
"Ankara'nm dd Kuzey lrak -
ta olduğu gıbı Kurtlere kendı
kaderlennı tayın hakkını tanı-
masını ıstıyoruz Bu sağlana-
na kadar mücadeleyı bırak-
nıayacağız Ilk adım Ankara -
dan gclmelıdır Çunku bızı
savaşmava onlar zorladf de-
dı
Ocalan, PKK nın komşu ul-
kelerlc ılışkılcn konusunda da
şunlan soyledı
'PKK nın Bağdat'la hıçbır
ılışkısı yoktur Iran'la zaten
çok zayıf olan ılışkılcn. bun-
dan sonra daha da zayıflaya-
caktır'
Kuzey lrak'takı peşmerge
lıdcrlen. 28 vc 29 ekım gunle-
nndc yaptıklan açıklamalar-
da PKK'nın kendılenne yo-
neltılen tum oncnlcn kabul
cttığını sovlcmışlerdı Peşmer-
ge hderlcn PKK nın Kuzcv
îrak'ta hıı, sılah bulundurma-
mak koşııluyla sıvası mullecı
olarak kdlabıleccğını vurgula-
mışlardı
Kurdıstan Demokralık
Partı yetkılısı Huşyar Zeban
oncekı gun yaptığı açıklama-
da şunlan sovlemıştı
"Abdullah Ocalan'ın karde-
şı Osman Öcalan Erbılden
anlaşmaya ımza koymadan
aynldı Kendısı, orgutun dığer
uyclcnyle goruşeceğını. onla-
nn fik'ırlennı aldıktan sonra
anlaşmayı ımzalayacağını be-
lırttı Anlaşmanın ımzalan-
maması halınde Hakurk Va-
dısı nın dağlık bolgesındc
bulunan PKK'lılara yenıden
saldınya gcçeceğız'
The Economist'in yorumu
EnbüyükKürt
kentiIstanbuİ
• Economist dergısınde yayımlanan başyazıda,
Türkiye'nın BM gözetımınde Kuzey Irak'a garan-
tör olması önensmde bulunuldu Bu yolla PKK'-
nın Kuzey Irak'ı saldınları ıçın üs olarak kullan-
masının önüne geçılebıleceğı savunuldu
EDİPEMİLÖYMEN
LONDRA - Uluslararası sı-
yaset ve ekonom; konulannda
uzman haftalık İngılız dergısı
" Economist"te yayımlanan
başyazıda "Bırleşmış Mıllet-
ler'ın gözetımınde Turkıye.
Kuzcy Irak'a garantör olsun"
onensı yapıldı Bu şekılde
PKK'nın, Kuzey lrak a saldı-
nlan ıçın bır allama tahtası
olarak kullanmasının onune
geçıleceğı savunuldu
Turkıye'dekı Kurtlenn ba-
ğımsızlık ve Turkıye'den aynl-
mak ıstcmedıklennı de vurgu-
layan yazıda, "Türk nufusu-
nun beşte bın Kurt ve İstan-
bul, dünyanın en buyuk Kurt
kentı" denıldı Türkıye'nın,
Knızey lrak'ta Kurt guvenlı
bolgesı ıçın garantorluğünün
dncak "Ülkede bu konuda sı-
vas.il reform yapabıldığını
gosterdığı takdırde mumkün
olacağı" da belırtıldı
"Kün Sorununu Çozmek"
b«ışlıklı uzun başyazıda. Kurt-
lenn bağımsızlık ıçın oteden
ben ısteklı olduklan ancak
bolgede bağımsız bır devlet
kurma gınşımının "Hem hata-
lı bır goruşe dayandığı hem de
ortalığı kan gölüne çevıreceğı"
savunuldu Başyazıda, "hatalı
goruş" şoyle anlatıldı "Kurt-
lenn bır ulus olduğu. bağımsız-
lık ıçın yanıp tutuştuklan.
ancak hep baskı altında tutul-
duklan düşunulmektedır
Kurtlenn kendı dıllen var. bu
doğru Ama lehçe farklılıklan
y uzunden bırbırlennı anla-
makta zorlanırlar Baskı altın-
da olduklan da doğrudur,
ancak bulundukları ulkeye go-
re bunun oranı değışır Bu vüz-
den de Kurt mıllıyetçılığı bazı-
lannda guçlu, bazılannda
sonuktur"
Turkıye'dekı Kurt sorunu-
nun çozümü ıçın "baskıdan
uzak ozgürluk, bır ölçude
ozerkhk. kendı dıllennde eğı-
tım. radyo-TV" onenlen ba
vazıda. Turkıye hukumetmiu
bu konuda reforma eğılımU
goruntu verdığı halde, şımdı
genye adım atarak "Kurt sıya-
setını guvenlık kuvvetlennm
kaba ellenne bıraktığı" belırtıl-
dı PKK nın aradığı ınsan gü-
cu kaynağını, guvenlık guçlen
ve ordunun hoyratlığı sayesın-
desağladığı kaydedıldı Turkı-
ye nın ancak bu konuda ge-
reklı reformu yaparsa Kuzey
Irak'ın garantoru olabı'cceğı
vurgulandı
Kuzey lraklı «'••rtler ıçın
oluşturulan "GüvtiUı Bolge"-
nın. "Bırleşmış Mılletler göze-
tımınde. Turkıye nın savundu-
ğubırbolge 'yedonüşturulme-
sı Saddam yonetımı devnlene
kadarkı surede bolgenın Tür-
kıye'nın garantorluğune bıra-
kılması onenldı Ozeıle şu
goruş savunuldu
Bazı Kurtler. bunun en kötu
seçenek olduğunu duşunebılır
Bclkı de Iran'ı da bu konuda
ıkna gerekır Ancak şunu
unutmamak gerek kı Turkıye'-
dekı Kurtler zaten Turkıye'-
dcn avnlmak ıstemıyorlar.
Turkler ızın vermeyeceğı ıçın
değıl. Kurtler ıstemedığı ıçın .
Kurtler, nufusun beşte bın Is-
tdnbul dunvanın en buyuk
Kurı kentı Kurt mıllıyetçılen
medıste uye lrak takı Kürt
Guvenlı Bolgesının ekonomık
zaafını goren pek çok Turkıye
Kurdu sınınaşıpdakardeşlen
ıle bırleşmeden yana değıl "
KUZEY IRAK
Bağdat4'lü zîrveye
katdmakistiyor
• Irak'ın Ankara Büyükelçısi El Tikriti, Kuzey
Irak'takı gelişmelen değerlendırmek amaçıyla
Turkıye, İran, Sunye ve Suudı Arabistan dışişleri
bakanlannın katıümıyla Ankara'da yapılacak
toplantıya Bağdat'ın da davet edılmesı gerektığini
soyledı.
ANKARA (AA) - Irak'ın lrak büyükelçısi El Tntnü,
Ankara Buy ukelçısı Rafı Dah- lrak hukümet bırlıklennın, ku-
ham Mıcvel El Tıkntı Kuzey zeydekı Kurtlere karşı yenı bır
Irak'takı gelışmelenn değer- saldın başlatacağı yolunda za-
lendınlmesı amaçıyla Turkıye,
İran, Sunye ve Suudı Arabıs-
lan Dışişleri bakanlannın
14-15 ekım ekımde Ankara da
yapmalan ongorulen toplantı-
ya lrak Dışışlen Bakanı'nın da
davet edılmesı gerektığini soy-
ledı Tıkntı, Kuzey lrak ıle ılgı-
lı olarak yapılacak bır toplan-
tının. Irak'ın katılmaması
durumunda eksık kalacağı go-
ruşunusavundu
Irak'ın bu toplantıya davet
edılmemış olmasına bır anlam
veremedıklennı kaydeden El
Tıkntı Kuzey lrak, Irak'tan
aynldı mı kı bovle davranılı-
vor
1
" sorusunu yönelttı
El Tıkntı. lraklı muhalıf
gruplann Kuzey Irak'takı Se-
lahaddm kentınde yaptıklan
toplantıya değınırken de. bu
gruplann Irak'ı etnık ve dını
aynma gore bölmek ıstedıkle-
man zaman kasıtlı haberler
yayıldığına ışaret ederek. bun-
lann Türkıye'de konuşlandı-
nlmış bulunan çekıç gucün
gorev suresının uzatılması ıçın
bahane olarak ortaya atıldığı-
nı belırttı
Bız Kurt vatandaşlanrruza
hıçbır zaman saldırmadık \e
bundan sonra da saldırmaya-
cağız" şeklınde konuşan Irak
buy ukelçısı, Turkıye'nın, çekıç
gucun gorev süresını aralık
ayından sonra yenıden uzat-
mavacağmı ünut ettıklennı
kaydettı
lrak büyükelçısi, Turkıye'-
nın bölucu terör orgütü PKK'-
ya karşı Kuzey Irak'ta düzen-
ledığı operasyona değınırken
de, "Bız. Turkıye'nın guvenh-
ğınden vanayız. ısukrar ıçınde
olmasına buyük onem venyo-
ruz Ancak bu kadar büyuk
nnı ve yabancı ulkelenn hıma- çapta bır operasyonun Türk ve
yesınde hareket ettıklennı ılen lrak makamlan arasındakı bır
anlaşma çerçevesınde yapıl-
ması daha yararlı olur" dedı.
lrak Buvukelçısı El Tıkntı,
lrak Kurdıstan Cephesı'nı
oluşturan gruplarla PKK'nın
surdu
lrak büyükelçısi, Irak'ın
toprak butunluğunun korun-
masından yana olduğunu ıla-
de eden. Turkıye hukumetın-
dcn soz konusu gruplara dcs-
tck venmemesını ıstedıklennı
-.ovledı
"Buyuk Kurdıstan devleü"
amacını paylaştıklannı da soz-
lenne ekledı