Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
9 OCAK 1992
7. KURULTAYA DOĞRUSHP
HABERLER CUMHURÎYET/5
Başkaıılık yarışı istenmiyorKurultayın İnönü-Baykal mücadelesi görüntüsünden kurtarılması
gereğini düşünen parti içi gruplar, ocak ayının 25-26'sının SHP için bir
*'ölüm kalım savaşı" olacağı görüşünde birleşiyor.
F ARLK BtLDİRİCİ
ANKARA — SHP olajanüstü kurultayına 16
g ü n kala, bu kurultayın daha önce yapılan se-
ç-imli dört kurultaya benzememesi gerektiği gö-
rtişü tüm taraflarda yaygınlaştı. Daha önceki ku-
nıltaylann özellikleri, "fnönü ve Baykal seçenek-
lerinin tartışılması ve böylece ilkelerin, ideolo-
jinin ÖD plana çıkmaması" olarak özetleniyor.
Bu kurultayın diğerlerine benzememesi, "Ar-
ü k bu iid seçenek arasında gidip gden yanşın so-
naermesi" isteği, kurultayın bir "dönemeç" ve
"yol aynmı" olarak görülmesine yol açıyor. Bu
nedenle de İnönü ve Baykal kanatlarında kay-
beden taraf olunması durumunda partiden ay-
rılma konusu da bir seçenek olarak gundemde
tutuluyor.
Bu arada yeni siyasi oluşum konuşmaları içe-
risinde Cumhuriyet Halk Partisi'nin canlandı-
rılmasının sorunu çözeceği görüşü de ortaya atı-
lıyor. Bu görüşü savunanlar, "Madem CHP is-
minin yeniden alınabilmesi sağlanacak, o zaman
çağrı yapalım. CHP'yi yeniden diriltelim" di-
yorlar.
"Yeni Sol''dan Eşref Erdem, Cumhuıiyet'e,
"Bu kurultay ittihatçı çizgi ile sivilleşme arasın-
daki mücadeİenin plalformu olacaktır'" dedi. Er-
dem, SHP'nin geleceğinin değişimde olduğunu
belirterek "Bu, SHP için öliim kalım
kurultayıdır" görüşünü savundu.
SHP Genel Sekreteri Cevdet Selvi ise aynı ko-
nuda, "Bu kurultay SHP'nin dönüm ve diiğüm
kunıltayı olacak" değerlendirmesinde bulundu.
Selvi, Baykal'ın kazanması halinde SHP'den ay-
rılmayı düşünmediğini dile getirdi.
"Yenilikçiler" ise kurultaya dönük karar al-
mak için hafta sonunda yapılacak toplantı on-
cesinde kendi içlerinde tartışmayı sürdürüyorlar.
Bu grupta ilkelerin tartışılmasının öne çıkarılma-
sı görüşünde birlik sağlanırken "İnönü mii, Bay-
kal mı" sorusuna farklı yanıtlar veriliyor. Tar-
tışmalarda İnönü'ye yakınlık göze çarparken
grubun genel başkan seçimi konusunda serbest
bırakılması eğilimi belirginleşiyor. Ayrıca bazı-
ları parti meclisi için liste çıkarırken üçüncü bir
genel başkan çıkarılmasını da öneriyorlar. Çe-
şitli kişiler üzerinde durulurken Mümtaz Soysal,
Necdet Uğur'un adları geçiyor. Üçüncü aday çı-
karılması görüşü destek görmüyor. Br. gruptan
Ercan Karakaş, partinin yeniden yapılanması ge-
reğini vurgularken bunun taraflar arasında uz-
laşma ile sağlanabileceğini bildirdi. Karakaş, par-
ti içi sorunların DYP'liler tarafından konuşul-
masını eleştirirken de "Bu SHP'nin iç meselesi-
dir. DYP sözcülerinin hemen her gün demeç ver-
meleri, demokrasi kültüründe yeri olmayan bir
davranıştır. Bu gibi açıklamaları dogru bulmu-
yorum" dedi.
Deniz Baykal cuma günü Ankara'ya döndük-
ten sonra kurultay öncesinde bir de Karadeniz
turuna çıkacak. Erdal inönü ise 17 ocakta
Uşak'a, 19 ocakta da Samsun'agidecek. İnönü,
18 ocakta İstanbul'da DİSK'in genel kuruluna
katılacak.
Bir grup MYK üyesi genel merkezde bir araya
gelerek kurultay çalışmalarını sürdürdü. Seçim
sonuçlarını değerlendiren tum raporların kitap
haline getirilmesi kararlaştırıldı.
Gürkan:
SHP'yi
bölmeye
kimsenin
gücüyetmez
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) — SHP Ankara Mil-
letveküi ve yazar Uluç Gürkan,
SHP'nin olağanüstü kurultayı-
nın "iki kişinin liderlik yanşı-
na sığdınlmamasını" istedi.
Gürkan, "tdeoloji tartışılmaz-
sa, kurultayda alınacak sonuç
da umurumda değil" dedi.
Gürkan, SHP Tunceli Mil-
letvekili Kamer Genç'in Müm-
taz Soysal'ı eleştirirken, "Bu
partinin üç yazar milletvekili
var. Hangisi partiye katkıda
bulundu" sözlenne, "Ben Ka-
mer Genç'i okur yazar biliyor-
dum. Ama yanılmışım" yanı-
tını verdi. Gürkan'a SHP ve
olağanüstü kurultay konusun-
da yönelttiğimiz sorular ile ya-
nıtları şöyle:
— Mümtaz Soysal'ın
SHP'deki erime ile ilgili göriiş-
lerine katılıyor musunuz?
GÜRKAN — Katılıyorum.
Sosyal demokrasinin 1980'li
yıllarda sosyal demokrat kim-
liğini önemli ölçüde yitirdiği
kanısındayım. Bu kurultay, o
kimliğin yeniden kazanılması
yolunda bir ilerleme olacak.
— Bu nasıl sağlanacak?
GÜRKAN — Sosyal de-
mokrasi, iki kişinin liderlik ya-
rışına sığdırılamayacak kadar
geniş ufuklan olan brr dünya
görüşü.
— Bu yarışta taraf olmayı
düşünüyor musunuz?
GÜRKAN — Hayır. Asıl
olan partinin genel yaklaşımı.
— Bu Kurultayın sağlıklı bir
platforma oturabilmesi için
önerileriniz var mı?
GÜRKAN — Her iki taraf-
ta da partinin vazgeçemeyece-
ği, partiye her an lazım olan
insanlar var. Örneğin bir Isma-
il Cem'in bu partinin yöneti-
minde vazgeçilemeyecek bir ki-
şi olduğuna inanıyorum. Aynı
şekilde örneğin bir Hikmet Çe-
tin'in de vazgeçilmez bir kişi
ulduğunu düşünüyorum.
Dört seçimli kurultay yap-
tık, Sosyal demokrasinin ilke-
lerini tartışamadik. Kimin da-
ha büyük olduğunu tanıştık.
Sosyal demokrasinin kutsal li-
deri yoktur. Willy Brandt
önemli bir liderdir, ama kutsal
bir lider değildir. Olof Palme
de öyle kutsal değildir. Kalıcı
olan ilkelerdir. Liderin özelli-
ği de o ilkelerin kitlelere be-
nimsetilmesi açısından önem
taşır.
— Bu kurultay SHP'nin
parçalanması sonucunu doğu-
rabilir mi?
GÜRKAN — SHP'yi par-
çalamaya kimsenin gücü yet-
mez. Kimse de kimseyi ihraç
edemez. Kimse de kaybedersek
ayrılırız diyemez. Bu tür söz-
ler her kurultayda söylenmiş-
tir. Ama böyle bir şey olma-
mıştır.
LeylaZana
SHP'den
aynlıyor
ANKA-
RA (Cum-
huriyet Bü-
rosu) —
Başbakan
Yardımcısı
ve SHP
Genel Başkanı Erdal İnönü-
nün TBMM'deki yemin töre-
nindeki olaydan sonra "istifa
etmiş saydığını" belirttiği Di-
yarbakır Milletvekili Leyla Za-
na SHP'den istifa edeceğini
açıkladı.
Zana, HEP kökenli millet-
vekillerinin isteği üzerine bir
iki gün içerisinde istifa edece-
ğini söyledi. Zana, Cumhuri-
yet muhabirinin sorusunu ya-
nıtlarken, Avrupa'da olan Di-
yarbakır Milletvekili Hatip
Dicle ile görüşemediğini, gö-
rüştükten sonra açıklama ya-
pacağını kaydetti. SHP yöne-
ticileriyle bu konuda görüşme-
diğini söyleyen Zana'nın istifa
kararı SHP'deki HEP köken-
li öbür milletvekillerini de ra-
hatlattı.
Çukuröva'da toplantılaryapan YeniSol'un lideri, SHP*yesahip çıkılmasını istedi
Baykal adaylıkta kararsız
SHP Genel Sekreteri
Cevdet Selvi,
"Kurultayda partinin
dağılacağını
düşünenler, üzülmesin,
SHP halkın umut
kaynağı olacak" dedi.
MYK üyesi Eşref
Erdem, 25 ocakta,
SHP'nin değişimi
sağlayacağını söyledi.
UFUK TEKİN
ERZtN (HATAY) — Çukuro-
va'ya "Kuruhay öncesi nabız tu-
nı"na çıkan SHP'nin "olası" ge-
nel başkanı adayı Deniz Baykal,
ne gazetecilerin sorulanna kar-
şılık verdi ne de delegelerle yap-
tığı özel toplantılarda "adayım"
dedi. Adana'daki toplantıda
"Partide kan değişimi şart" me-
sajını veren Baykal, Hatay'ın Er-
zin ilçesinde de "Bir karanm
olursa iletirim" diyerek genel
başkanhğa en azından şimdilik
aday olmadığını ima etti. Bay-
kal, bazı gazetelerde yer alan ku-
rultaya dönük haberlerle ilgili
olarak "Spekülasyon ya da de-
ğil, kaynağı yok" diye geçiştir-
di, yorum yapmadı.
SHP genel başkanlığına aday
olması beklenen Antalya Millet-
vekili Deniz Baykal önceki ge-
ce geldiği Adana'da kurultay de-
legelerinin de aralarında olduğu
bir grup partiliyle özel bir soh-
bet yaptı. SHP'li Anakent Bele-
diye Başkanı Selahattin Çolak
ile parti meclisi üyesi Ziya Yer-
gök ün ve Yüreğir ilçe başkanı
Mustafa Kımıl'ın organize etti-
ği toplantıda Baykal, "SHP'de-
ki erime"ye dikkat çekerek her-
kese teker teker, "Sizce ne yapıl-
malı, ne düşünüyorsunuz" soru-
larına yöneltti. Basına kapalı bu
sohbet toplantısında Baykal'ın
25-26 ocakta yapılacak olağa-
nüstü kurultayda genel başkan-
hğa aday olduğunu söylememe-
ye ozen gösterdiği gözlendi.
"Parti kan kaybediyor" diyen
Baykal ozetle "Bunun durması
lazım. Bu gidişi kim durdura-
cak? Hepiniz de en az benim ka-
dar sonımlusunuz" diye konuş-
tu ve SHP Genel Merkezi'nin
Baykal'ı Erzin'de, kalabalık bir partili grubu karşıladı. (Fotoğraf: UFUK TEKİN)
atamaları kurultay sonrasına bı-
rakmasını da eleştirdi.
Deniz Baykal' beraberinde
milletvekilleri İstemihan Talay,
Adnan Keskin, İbrahim Özdiş
ve Erdoğan Yetenç olduğu hal-
de dün sabah Hatay'ın Erzin il-
çesine giderek kurtuluş törenle-
rine katıldı. Torene İnönücü
ekiple hareket eden Hatay Mil-
letvekili Mehmet Dönen ile Bay-
kal'a yakınlığıyla bilinen Gazi-
antep Anakent Belediye Başka-
nı CelaJ Dogan'ın da katıldıkları
gözlendi. Daha sonra Erzin Be-
lediye Başkanı Mehmet Güven-
in Erzin İçmeleri Sosyal Tesisle-
ri'nde verdiği "Kurtuluş" yeme-
ğine katılan Baykal daha sonra
gazetecilerin yönelttiği çeşitli so-
rulara yanıt verdi:
"— Bir gazetede Sayın İnönü
1
nün "Kurultayda kaybedersem
çekilirim" şeklinde bir açıkla-
ma sı var, ne diyorsunuz? Siz
kaybederseniz çekilir misiniz?
— Ben böyle bir şey görme-
dim.
— .Gazetede yaayor ama.
— Gazetede yazıyor kaynağı
belli değil, bunun üzerine bir
açıklamada bulunamam. Açık-
lamamı gerektiren, bir durum
yok.
— Bir başka gazetede 'Kay-
bettiğiniz takdirde ihraç edilece-
ğiniz ya da arkadaşlarınızla bir-
likte SHP'den ayrılacağınız' yo-
lunda bir haber daha var...
— Herhangi bir açıklama ya-
pacak durum yok. Haberin kay-
nağı ve muhatabı değilim.
— Adınız veriüyor.
— Burada açıklama yapması
gereken kendisine böyle niyet
izafe edenlerdir, ben değilim.
Spekülasyon olup olmadığını
söyleyebilecek bir bilgiye de sa-
hip değilim. Bilemiyorum. Bel-
ki de doğrudur. Bilemem, bile-
mem.
— Genel başkanhğa adaylığı-
nızı ne zaman açıklayaraksınız?
— Böyle bir açıklama yapa-
ca^ımı biliyorfaü| gibi konuşu-
yorsunuz.
— Genel başkan adaylığınızı
açıklamayı erteliyor musunuz?
— Erteleme önceden bir ka-
rar verme halinde belki söz ko-
nusu olur. Böyle bir şey olma-
dığına göre...
— Şu anda bir kararınız yok
mu?
— Yok...
— Ancak kamuot unda genel
başkanhğa aday olacağınız yo-
lunda bir genel izlenim var.
— Bir şey olmadan, ortada
bir şey yokken bir karar açıklan-
maz. Henüz adaylık konusunda
karar vermedim!'
Koalisyon hükumetinin çalış-
malarından çok şey ve başarı
beklediklerini de söyleyen Deniz
Baykal gazetecilerin kurultay
sonrası hükümette bir değişiklik
olup olmayacağı yolundaki so-
rusuna da şu karşılığı verdi:
"Partinin hukumetle ilişkisi
protokoUe belirlenmiştir. Bu
çerçeve içinde yürür, aynen yü-
rür. HUkümetteki ekibin değiş-
mesi için bir neden yok. Bakan-
ların değişmesi için bir zorunlu-
luk da vok. Böyle bir zorunlu-
luk olmadıkça değişiklik olmaz.
Eğer ihtiyaç duyulursa değişik-
lik yapılabilir."
Bu arada Cumhuriyet'in so-
rusunu yanıtlayan SHP Denizli
Milletvekili Adnan Keskin,
"Baykal kunıltayı kaybederse
ihraç edilecek" şeklindeki gazete
haberini "ham açıklama" olarak
değerlendirdi ve "Bu açıklama
bile SHP'de baştan aşağı bir de-
ğişimin gerekli olduğunu
gösteriyor" dedi.
Geceyi Erzin'de geçiren ve de-
legelerin de olduğu partililerle
görüşmeler yapan Deniz Baykal
temaslarına bugün Adana'da
devam edecek.
Istanbul Belediye Başkanı, kurultayda SHP'nin "iki başlılık"tan kurtulacağını söyledi
Sözenlden Inönü'y^ tam destekİstanbul Haber Servisi— İstanbul Bü-
yükşehir Belediye Başkanı Nurettin Sö-
zen, SHP kurultayının, partinin sorun-
larının çözümü ve koalisyon hükumeti-
nin geleceği açısından çok önemli oldu-
ğunu söyledi. Kurultay sonrası partinin
iki başlılıktan kurtulması gerektiğini
kaydeden Sözen, "SHP butün sıkıntı ve
sorunlarını bu kurultayda aşmalıdır"
dedi.
Kurulta>da İnönü'yü destekle>eceğini
belirten Sözen, sonucun aleyhte olması
halinde partisinden ve belediye başkan-
lığı görevinden istifasının söz konusu ol-
madığını söyledi.
Sözen, dun düzenlediği basın toplan-
tısında gazetecilerin çeşitli konulardaki
sorularını yanıtladı.
Koalisyon hükumetinin kurultaun so-
nucundan etkıleneceğini belirten Sozen,
"Kurultayda istediğimiz sonuç çıkmaz-
sa oturup si>asal bir değerlendirme ya-
parım. İstifa etmem söz konusu değil.
Kurulta\dan iki önemli beklentim var.
ğal karşılı>orum. Önemli olan koalis>on
hükumetinin uzun ömüriü olmasıdır.
Böylece halka vaat ettiklerimizi yerine
getirme olanağı bulacagımıza inanıyo-
rum. Bir yurttaş olarak, SHP'li bir kişi
Kurultaya ilişkin görüşlerini bir basın toplantısı ile
açıklayan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Nurettin
Sözen, SHP'nin oy kaybında dünyadaki siyasal
değişimlerin deetken olduğunu söyledi. Sözen, kurultay
nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın istifa etmeyeceğini vurguladı.
Biri partinin iki başlılıktan kurtulması,
diğeri koalisyon hükumetinin uzun
omurlu olmasıdır. Benim belli bir siyasi
görüşüm var. Bunu herkes bilir. Beni ka-
ralayan demeçler yapılabilir. Buniarı do-
olarak ulkenin demokratikleşmesi iıin
bu koalisyonun sürmcsini istivorum"
dedi.
Partinin oy kaybında dünyadaki siya-
sal değişimlerin etkili olduğunu kayde-
den Sozen, HEP ola\ı, belediyelerin yıp-
ratılması gibi konuların da oy kaybında
önemli rol oynadığını söyledi. "O> kay-
bına kişilerin neden olduğu yolundaki
haberlere kprgalar bile güler" diyen So-
zen, "Halka sosyal demokrat ilkeleri an-
latamadık. Tanıtımda başansızdık. RP
bile bizden i>i tanıtım yaptı. Özellikle
HEP ola>ının halka anlatımında başa-
rısız olduk. Halk bizi yanlış anladı. Kürt
sorununu dağlarda çarpışarak çözmek
yerine bunlan parlamentoya taşımak is-
tedik. Bu açıdan SHP tarihi bir görev
yapmıştır. Ama bunun anlatılması başa-
nsız olmuştur. Belediyeler de ANAP dö-
neminde çok yıpratıldı. Engellemeler ne-
deniyle halka hizmet götüremedik. Bü-
tün bunlar partinin oy ka\bında önemli
rol o>namıştır" dedi.
Erbakan, devletin Güneydoğu'da uyguladığıpolitikayı sert biçimde eleştirdi:
Masum insanlar taranıyorRP lideri: Devlet görevlileri hizmet ederken
vatandaşlara gereken şefkati göstermiyor.
Yerine göre masum insanları makineli tüfeklerle
tarıyor, otobüslerini parçahyor, cenazesini
gömmeye izin vermiyor.
gününde 20 trilyon zam yaptı-
ğını, 30 trilyonluk da zam pake-
ti hazırladığını söyledi.
RP Genel Başkanı Erbakan,
hükumetin, Türkiye'nin hiçbir
meselesini çözmek için uğraş-
madığını, ne inançları ne dava-
lan ne de hedefleri olduğunu sa-
vunarak şunları söyledi:
"Bunların paraleli olarak
Özal vaktiyle işbaşına geldiği za-
man 50 günde çok adımlar attı.
Erbakan, de\letin Günevdo-
Haber Merkezi — Refah Par-
tisi Genel Başkanı Necmettin
Erbakan, devletin Güneydoğu'-
da uyguladığı politikayı eleştire-
rek güvenlik görevlilerinin "ma-
sum insanları makineli tüfekler-
le taradığım" söyledi.
Erbakan, partisinin dünkü
grup toplantısının açılışında
yaptığı konuşmada, hukumet-
lerde ilk yüz günde ne yapaca-
ğının ortaya konulduğunu, ko-
alisyon hükumetinin ise ilk 50
ğu Anadolu'da uyguladığı poli-
tikayı da eleştirdi. Başbakan
Demirel'in televizyondan Gü-
neydoğu'da vatandaşlara yapı-
lan uygulamaları inkâr ettiğini
iddia eden Erbakan, sözlerini
şoyle sürdürdü:
"Güneydoğu'da vatandaşla-
rın can ve mal guvenliklerini
devlet temin etmekle görev lidir.
Bugün bu temin edilmiş değil-
dir. Bundan dolayıdır ki bu böl-
gede huzursuzluk vardır. Üste-
lik devlet görevlileri, hizmet
ederken vatandaşlara gereken
şefkiti göstermiyor.
Yerine göre kar üzerine yatı-
rıyor, yerine göre masum insan-
ları makineli tüfeklerle (arıyor,
otobüslerini parçalıyor, cenaze-
sini gömmek isteyen insanların
cenazesini gömmesine müsaade
etmiyor. Halbuki devletin göre-
vi, vatandaşın cenazesini huzur
içerisinde gömmesini saglamak-
tır."
Necmettin Erbakan, konuş-
masının son bölümünde
TRT'nin yılbaşı programını
eleştirdi ve yılbaşında yapılan
programla vatandaşların içki \e
kumar oynamaya teşvik edildi-
ğini öne sürdu. Erbakan, sözle-
rini şöyle sürdürdü:
"Biz Cumhurbaşkam'nın re-
sepsiyonuna içkili olduğu için-
katılmadık, ayrıca o makamda
haksız oturduğu için, resepsiyo-
na katılmak ona meşruiyet ka-
zandıracağı için katılmadık."
BAŞKENTTEN
AHMET TAN
Inönü'nün "Arkadaşları"
ANKARA — Pencereden Pembe Köşk'ün bahçesi ile
karlar altındaki Çankaya sırtları görünüyor. Bir de Baba
inönü'nün kardan adam gibi duran heykeli.
Heykelin kıvrımları karla kaplanmış gibi duruyor ya da
kardan adamın yumuşayan yerleri bronzla kaplanmış gi-
bi.
Karları veya bronzu erimiş Baba'nın heykelinden, Oğul-
un partisine sözü kaydırmak zor olmuyor:
"Efendim, SHP'nin eridiği söyleniyor. Partiniz eriyor
mu?"
İnönü, camlara vuran buzlu rüzgârı ısıtmaya azimli
"filozofik" bir tebessümle konuşmaya başlıyor:
"Bizim arkadaşlarda kolay üzülmek diye bir yaklaşım
var..."
inönü'nün filozofik tebessüme uygun düşecek kavram-
larla konuştuğunu biliyorsunuz.
"Bizim arkadaşlar" diye söz ettiklerinin "Baykalcılar"
olduğunu biliyorsunuz.
"Kolay üzülmenin" ise iktidarda olunduğuna şükretmek
dururken, Bakırköy seçimlerine hayıflanmak anlamına gel-
diğini tahmin ediyorsunuz.
Nitekim sizi hemen doğruluyor:
"Taktiğimiz yanlıştı, ama stratejimiz doğru idi. Bekle-
diğimiz oyu almadığımız halde, iktidara ortak olmayı da
zaten bu sayede başardık."
İnönü, yeniden "erime" konusuna dönüyor.
Asıl erimeye "kolay üzülen bizim arkadaşların" yol aç-
tığını anlatıyor. Hem de istatistiklerle, araştırma sonuçla-
rı ile...
"SHP'nin seçim başarısızlığında iki temel neden yatı-
yor. Birincisi, partinin hep kendi kendisi ile kavga eder gö-
rüntüsü, ikinci ise belediye hizmetlerinin yeterince yan-
sıtılamaması... Öteki
nedenlerin hepsi yüz-
de 10 veya altında bir
oran tutuyor."
O nedenler han-
gileri?
İnönü bu nedenle-
ri sıralıyor. Ama bu
"Bu arkadaş grubu partiye
egemen oima hedefinden
vazgeçmelidir. Grup olarak
hareket etmeyeceklerini
söylesinler, ben hepsi ile
arada, Dsp'mn en birlikte çalışmaya hazırım.
büyük bölen" olduğu ^ — — — ^ — ^ — — — — — —
iddialarını da bizzat yalanlamış oluyor:
"DSP'nin seçimlerdeki başarısızlığımıza etkisi, yüzde
10 veya daha altında bir oranda. HEP'ten gelen arkadaş-
ların seçime katılmalarının iyi anlatılamaması da öyle...
Öteki tüm nedenlerin, yani, iyi yürütülemeyen seçim
kampanyası, programdaki eksikler vesairenin hepsi yüz-
de 5 oranında başarısızlığımda rol oynadı."
İnönü, sözü yeniden, "Bizim arkadaşlar" dediği ve "ar-
kadaş grubu" diye niteiediği "Baykalcılara" getiriyor.
Aslında, bu "Baykalcı" deyimini, Baykal'ın kendisi da-
hıl, kimse sevmiyor.
inönü de sevmiyor.
Ama "arakadaş grubu", Baykal'ın arkasında kümele-
nince İnönü de istemeye istemeye Baykal'ı hedef alıyor:
"Bu arkadaş grubu partiye egemen olma hedefinden
vazgeçmelidir. Grup olarak hareket etmeyeceklerini söy-
lesinler, ben hepsi ile birlikte çalışmaya hazırım.
Bu hizip hareketi partiye zarar veriyor. Bundan kurtul-
mamız gerekir. Buna geçen defa hastalık dedim, arkadaş-
lar kızdılar..."
İnönü, "arkadaşlarını" kızdırmak istemiyor. Amagörü-
nen o ki, arkadaşlar kendisini bu kurultayda kızdırmaya
devam edecekler.
SHP lideri ise gemileri yakma kararı almış durumda.
Sorumuz üzerine, kurultayda kaybederse hükümetten
hemen istifa edeceğini bir saniye duraksamadan açıkla-
ması bu kararın sonucu.
İnönü'nün bu kararı belki de kurultay kazanan arkadaş
grubunu hükümet üyesi yapmaya yönelik.
Ama buna Demirel ne der? Bu soruya şimdilik Başba-
kan yanıt vermek istemiyor. Belki "yeni hükümet" konu-
sunda yardımcısının kendi adına konuşmasını uygun
buluyor.
Eğer öyleyse, inönü önceki gece bunu da eriyen karlı,
bronzlu manzaraya karşı bize söyledi:
"Koalisyon bozulursa seçime gidilir."
Koalisyon hükumetinin yazgısını öyle anlaşılıyor ki, SHP
kurultayı yeniden belirleyecek.
SHP'nin yazgısını ise, İnönü'nün "bizim arkadaşları..."
'Lşkenceden 15 kişi öldü'
• ANKARA (ANKA) — Uluslararası İnsan Hakları Örgütü
Helsinki VVatch, işkence konusunda Türkiye'yi veniden
suçladı. Merkezi Nevv York'ta bulunan Helsinki VVatch, 1991
yılının ocak-kasım döneminde Türkiye'de 15 kişinin poüs
gözetiminde iken işkence sonucu olduğunu önü sürerek yeni
Türk hükümetinden işkenceyi sona erdirme sözünü yerine
getirmesini istedi. Listede bazı adi suçluların isimlerinin de
yer alması dikkat çekti.
• •
OzaTdan büyükelçiliklere onay
• ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Cumhurbaşkam
Turgut Özal, Bakanlar Kurulu'nun, SSCB'nin dağılmasından
sonra bağımsızlıklarını ilan eden ülkelerde büyükelçilik
açılmasını öngoren kararını onayladı. Hükumetin, onceden
başkonsolosluk açılmasını kararlaştırdığı, ancak daha sonra
büyükelçilik açılması yönünde yeni bir karar aldığı
merkezler şöyle: Alma Ata, Aşkabat, Bişkek, Buşambe,
Kiev, Minsk, Taşkent, Bakü. Bu arada, Ozal'ın dün
onaylayarak başbakanhğa gönderdiği kararla, Erivan, Tiflis
ve Kşinev'de başkonsolosluk açılması, Moskova'daki
büyükelçiliğin ise korunması öngörüldü.
Telsiz Genel Müdürü istifa etti
• TV Servisi — Telsiz Genel Müdürü İbrahim Göksel istifa
etti. Göksel, Ulaştırma Bakanlığı'na bir yazı göndererek
emeklilik işlemlerinin yapılmasını istedi. Telsiz Genel Müdür
Yardımcısı Alev Erlevent ise görevinden alındı. Telsiz Genel
Müdürü İbrahim Göksel konu ile ilgili yaptığı açıklamada
Ulaştırma Bakanı Yaşar Topçu'yu eleştirdi. Göksel, "Sayın
Ulaştırma Bakanı Yaşar Topçu'nun Telsiz Genel
Müdurlüğü'nü tanıdıkları ve yakınlarıyla yönetmesine imkân
bahşedilmesine fırsat sağlamak üzere kendi arzum ile 3
Ocak 1992'de emeklilik talebinde bulundum" dedi. Öte
yandan Genel Müdür Yardımcısı Alev Erlevent ise daha
önce bu gorevde bulunan Hüseyin Güler'in Danıştay'a açtığı
davayı kazanması üzerine görevinden alındı. Erlevent
TRT'deki görevine iade edildi. Erlevent'in bu göreve
başlayıp başlamayacağı bilinmiyor.
HEP il sekreteri ^özaltında
• İç Politika Servisi — Halkın Emek Partisi İstanbul İI
Sekreteri Cabbar Gezici'nin gözaltına alındığı bildirildi. HEP
il başkanlığından yapılan açıklamada, "Cabbar Gezici,
tamamen polisin keyfi ve yasadışı tutumu ile hiçbir neden
gösterilmeksizin gözaltına alınmıştır" denildi. HEP
kurultayının ardından partilerine yönelik saldırıların
yoğunlaştığı savunulan açıklamada, "De\Ietin üst düzeyindeki
yetkililerin bu saldırılara kayıtsız kalması sonucu polis cüret
kazanmış, başta halkımıza yönelik saldırılarını
yoğunlaşnrarak keyfi ve yasadışı gözaltılar, ev baskınlan,
kitlesel operasyonlar olağan hale gelmiştir" denildi.