Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
25 OCAK 1992 EKONOMÎ CUMHURÎYET/13
yeni
itiraz
LONDRA
— Polly
Ffeck
Enternatıonal
CPPI)
kayyunlan
tngılız Yüksek
Mahkemesı'nde, Kıbnslı
Turk tşadamı Asıl Nadır'ın
yurtdışına çıkabılmesı
amacıyia pasaportunun
ıade edılmemesını ıstedüer
Touche Ross fırmasından
kayyım Chnstopher Modns
tarafından yapılan
başvuruda, Nadır'ın
pasaportunu gen almak
ıçın yılbaşından önce
müracaat ettığı
hatırlatılarak, bu gırışımın
başanlı olması hahnde bıle
pasaportun Asıl Nadır'e
değıl, kayyımlara venlmesı
ıstendı.
Bütçe açığını
kapatma
formülü
• ANKARA (AA) — Mıllı
Prodüktıvıte Merkezı
(MPM) Genel Sekreten
ErgUn Yener, çalışanlann
her gün 7 500 hralık ek
katma değer yaratmalan
hahnde bütçe açığının
kapanacağını söyledı Bütçe
açığı ıçın, herkesın
anlayacağı şekılde, kanşık
olmayan bır reçete
önerdığını belırten Yener,
"Daha akılcı, daha özvenlı,
daha dıkkatlı çalışarak,
ayda 20 çahşma günü
hesabı ıle her gun çalışan
başına sadece 7 500 hralık
bır ek katma değen
devletımız ıçın yaratalım
Bu ek katma değer, çalışan
başına 150 bın, yılda 1
mılyon 800 bın lıra
demektır ve 20 mılyon
çalışanla çarpılırsa 36
trılyon hra eder" dedi
YGünaydırîa
3. dava
• tSTANBUL (AA) —
Imar Bankası, yayın yoluyla
Bankalar Kanunu'na
muhalefet ettığı gerekçesıyle
Yenı Günaydın Gazetesı
hakkında 500 mılyonluk bır
tazmınat davası daha açtı
tmar Bankası'run avukatlan
tarafından lstanbul 3
Aslıye Tıcaret
Mahkemesı'ne venlen dava
dılekçesınde, gazetede yer
alan "Uzanlar'a Maxwell
benzetmesı" başhklı
haberde, bankanın ımtıyaz
ve ıtıbarını iaracak yönde
unsurlar bulunduğu
behrtıldı
BCCTya kilit
• LONDRA (AA) — Adı
dünya çapındakı
yolsuzluklara karışan ve
daha sonra ıflas eden
Uluslararası Kredı ve
Tıcaret Bankası BCCFnın,
Ingıltere'dekı faalıyetlerıne
son venlmesı karan ahndı.
Yüksek Mahkeme, dün
aldığı kararla, BCCI'nın
Ingıltere'dekı faalıyetlennın
tasfiye edılmesını hukme
bağladı.
İmalat sanayii
yavaşladı
• ANKARA (AA) —
Geçen aralık ayında imalat
sanayıınde kapasıte
kullamm oranı kamu
kesunmde yuzde 75.5, özel
sektörde ıse yuzde 75.3
olmak üzere, ortalama
yüzde 75 4 olarak
gerçekleştı Ortalama
kapasıte kullanım oranlan
geçen eylul ayında yüzde
77 2, ekım ayında yüzde
76 8, kasım ayında ıse
yüzde 77 2 olarak
hesaplanmıştı.
Özal'm
dünürü teşvik
istedi
• tZMİR (AA) — Tanm
ürunlen ıhracatmda
uygulanan destekleme ve
fiyat ıstıkrar pnmlennm
sıfırlanmasmdan sonra,
baa urunler ıçın, bunu
ıkâme edecek yenı bır
uygulama getırılmesı
ıstenıyor Ege Bölgesı Kunı
Meyve thracatçüan Bırlığı
Başkanı Alparslan
Beşıkçıoğlu, özellıkle taze
ve dondunılmuş sebze-
meyve ıhracatı ıçın
subvansıyon verılmesuıın
kaçınılmaz olduğunu, aksı
halde, ıhracatın
bocalayacağmı söyledı.
Akaryakıttan
27 trilyon
• ANKARA (AA) —
Akaryakıt urünlenne 19
Arahk 1991'de yapılan son
zamdan sonra bu
ünınlerden ahnan DFİF
keantılerı, KDV'de yapılan
artış ve bugunku fiyat ve
oranlarla, devletın
akaryakıt urunlermden elde
edeceğı 1 yülık vergı ve fon
kaıancı 27 trüyon lırayı
bulacak
Pakete son makyajBtLAL ÇETİN
ANKARA — Devlet Bakanı
Tansu ÇiUer'ın cumartesı gunu
açıklayacağı bıldınlen yenı eko-
nomık onlemler paketı uzerın
dekı çalışmalar son aşamaya
geldı Ancak bazı onlemler ko-
nusunda ekonomı kurmayları
arasmda henuz tam bır göruş
bırlığı sağlanamadığı ve bırçok
konuda belırsızlığın devam ettığı
öğrenıldı
Pakette öngörulen duzenle-
melerın ağırlıklı olarak kamu fî
nansman sorunlannın çözümu-
ne yonelık olduğu kaydedıhyor
Bu arada genel KDV oranı ıle
luks tuketım maddelerındekı
KDV oranlarının 2-3 puan an
tırılması yolundakı önerıye de
Malıye Bakanlığı'nın karşı çık-
tığı bıldırıhyor KDV oranların-
da ülke koşullan çerçevesınde
kaldınlabılır sınırlara gelındığını
belırten mauyecıler, "oranlann
daha da artlırılması durumun-
da vergı odeme>e karşı dırencın
artacağını" savunuyorlar Malı
ye, temel gıda maddelerındekı
KDV oranının ıse yuzde 6'dan
yuzde 8'e çıkarılmasını ıstıyor
Edınılen bılgıye göre "stabılı-
zasyon paketı"nde yer alması
beklenen bellı başh kararlar
şöyle
1. KİT'ler içın borç konsolı-
dasyonu: TBMM'ne yenı bır
tahkım yasa tasarısı sunulacak
Bu tasarı ıle KlT'lerın bırbırle
rıne olan borç ve alacaklan tas
fiye edılerek kalıntılar hazınenın
yukumluluğune donuşturule-
cek Malıye'ye olan vergı borç
BEKLENEN ÖNEMLİ KARARLAR
KİT'ler için borç konsolidasyonu: KİT'ler
arası fınansman akımını sağlayabilmek için
kamu bankalarından birinde "KIT
Interbankı" kurulacak.
Hazine'nin düşuk faizli ve uzun vadeli
borçlanabilmesi için bankaların disponibl
değer olarak tutmak yukumluluğunde
oldukları kamu kâğıtlarında asgari ortalama
1 yıl vade koşulu aranacak.
Repo için yasal duzenleme yapılıp bu
işlemlerin vergilendirilmesi öngöruluyor.
lan affedılırken SSK'ya olan
prım borçları da Hazınece kar
şılanacak Merkez Bankası'na
olan KİT borçları da (TMO ve
Şeker Şırketı) sılınecek Merkez
Bankası söz konusu KİT'lerden
olan yaklaşık 5 tnlyon hralık
kredı alacağını konsolıdasyon
hesabında aktıfleştırecek Bu ış-
lem karşıhğında hazınenın Mer-
kez Bankası'na 10 yıl vadeu tah
vıl verebıleceğı belırtılıyor
2. KİT Finans Havuzu: KİT-
len tıcarı bankalardan yüksek
faızle kredı alma zorunluluğun-
dan kurtarmak amacıyia da ıkı
formul duşunuluyor Bunlardan
bınncısı, Sermaye Pıyasası Yasa-
sı'nda yapılacak bır değışıkhk-
le KlT'lerın SPK'dan ızın al-
maksızın beurlı lımıtlerın ustun-
de fınansman bonosu ve tahvıl
ıhraç edebılmelerını öngöruyor
tkmcı formülde de KlTlenn kı-
sa vadeli nakıt gereksınımlerını
bırbırlennden sağlamalan öngö-
ruluyor Bunun ıçın de kamu
bankalannın bınnde veya Mer-
kez Bankası nezdınde "KİT
ınberbankı" kurulacak Kısa va-
deli nakıt fazlası bulunan KİT,
parasım yatıracak ve bu paralar
bır havuz hesabında toplanacak
Kısa dönemlı nakıt açığı bulu-
nan KİT'ler de aynı hesaptan bır
geceuk, haftalık veya aylik borç-
lanmaya gıdebılecekler
3. Disponıbılıte Karan: Hazı-
neyı kısa vadeli ve yüksek faızlı
borç yukünden kurtarabılmek
ıçın bankacılık sektörunü ılgı-
lendıren disponıbılıte sıstemı ye-
nıden duzenlenecek. Bankaların
topladıkları mevduatın yuzde
30'unu dıspombıl değer olarak
hazıne bonosu ve devlet tahvıl-
lerıne ayırmayı zorunlu tutan
uygulama değışmeyecek Ancak
kısa vadeü kâğıtların cazıbesını
azaltıp uzun vadeli borçlanma
olanaklarını genışletebılmek
amacıyia dıspombıl değer ola-
rak tutulan kâğıtlar toplamının
ortalama vadesının 1 yıldan az
Vergi, reforma muhtaç
Ekonomi Servisi- Hukume-
tın vergı paketınden ne çıka-
cağının merakla beklendığı şu
günlerde kamuoyunun gun-
demınde önemlı yer tutan ver-
gı polıtıkası ve buna uretılebı-
lecek alternatıfler dun ılk defa
duzenlenen Turkıye l'inci
Vergi Kongresı nde tartışıldı
Sıyası paruler ve ceşıtlı mes-
lek kuruluşlarından temsılcı-
lerle unıversıtelerden ogretım
uyelerının konuşmacı olarak
katıldığı kongrede Turkıye'de
cıddı bır vergı reformunun ge-
reklılığı vurgulanırken vergı
affının sakıncalanna dıkkat
cekıldı
İstanbul Yüksek Tıcaret ve
Marmara Unıversıtesı I I
B F Mezunlar Derneğı tara-
fından duzenlenen kongrede
konuşan eskı Malıye Bakanı
Adnan Kahvecbse kongrede
esen havanın aksıne Türkıye'-
nın bır vergı reformuna ıhtıya-
cı olmadığmı, toplumsal re-
forma gerek duyduğu goruşu-
nu savunarak"Yasalarımız
vergi konusunda yeterlı. Sorun
kurumsallaşamamış olmamız,
bankacılığın gelışmemış olma-
sı. Batı'da mali>e kımseyı çevi-
rip de fış kontrolu yapmıyor
çünkfi gerek yok" dedı
Kongrede SHP adına konu-
şan tstanbul Mılletvekılı Al-
gan Hacaloğlu ıse Türkıye'de
dengelenn özellıkle son 10 yıl-
da bozulduğunu, vergı yuku-
nu ucretlıler çekerken rantıye
sınıfının adeta bır şenlık >aşa-
dığını soyleyerek "Hukümetin
tasarladığı vergi paketınden
kimseyı şok edecek bir tedbir
çıkmavacaktır. Ancak her yıl
servet beyanını goz önune alan
bır sisteme geçılmesı de şart-
tır"dedı
olamayacağı hukmu getınlecek
Bankaları uzun vadeli kâğıt-
lara yöneltebılmek ıçın getırılen
bır başka onerıde ıse bono ve
tahvıllere vadelerıne göre değı-
şen stojjaj uygulaması öngöru-
luyor Buna göre uç ay vadeli
bonolardan yuzde 25, 6 ay va-
deli bonolardan yuzde 20, 9 ay
vadeli bonolardan da yuzde 15
oranında stopaj kesıntısı yapıla-
cak
4. Repoya faiz: Bu arada, pı-
yasada yaygın bıçımde uygulan
masına karşın halen repo ışlem
lerı ıle ılgılı yasal bır duzenleme
bulunmuyor Yanı paket çerçe-
vesınde, repo ışlemlerıne de ya-
sal çerçeve getınlecek Şırket ve
bankalann ellenndekı de\ let
tahvılı ve bono karşıhğında kı-
sa vadeli nakıt gereksınımlerını
karşılamak amacıyia yuruttuk-
len bu borçlanma ışlemınden
herhangı bır vergı ve stopaj ke-
sıntısı yapılamıyordu Uygula-
manın yasal çerçeveye bağlan-
ması ıle bu ışlemlerden belırlı
oranda vergı alınacak
5. ^alırım Fonları: Bankala-
rın ıhraç ettıklerı yatırım fonla-
n ıle ılgılı de yenı duzenleme ge-
tınlıyor Karar taslağına göre ya-
tırım fonlarındakı hısse senedı
oranı yuzde 50*nın altında olma-
yacak Bu oranı tutturamayan
yatınm fonlanna yüksek oranh
stopaj (vergı kesıntısı) uygu-
lanacak ,m ,
6. Para programı: Merkez
Bankası'nm bu yıl uygulayaca-
ğı para programının da stabılı
zasyon paketının en önemlı un
surlarından bırını oluşturacağı
belırtılıyor Hazıne'ye butçenm
fınansmanı ıçın 11 trılyon lıra
tutarında ek kısa vadeli avans
verıleceğı varsayımına dayalı
olarak hazırlanan para progra-
mının da cumartesı gunu açık
lanması beklennor
7. Teşvik Polıtıkası: Yatınm ve
ıhracat teşvıklerıne ılışkın temel
polıtıka ve uygulama esaslarının
da ekonomık paketle bırlıkte
açıklanacağı behrtıldı Tanm,
hayvancılık ve balıkçılık sektor-
lerıne yenı ve kuçuk uretıcılere
yönelık pratık teşvıkler öngöru
İurken "kalkınmada öncelıklı
yöre" sıstemınde de değışıklık
yapılacağı behrtıldı Teşvıkler,
öncelıkle bolgesel ve sektorel
bazda duzenlenecek Aynca bı-
nncı öncehğı bulunan bazı ıller
seçılerek emek yoğun yatırımla-
rın bu ılleTe yöneltılmesı sağla-
nacak
Buluşlar, komünizmin zlncirini kımmadı
'Sovyetler, fikir mezarlıgı'
"if(t
Haber Merkezi — "Yülarca Sovyet buım
adamlan ve mühendıslerın ufku devlet de-
netımlerı ve kaba uretım mallanyla sınır-
landınlmıştı Bakalım şundı yenı yaşamla-
n nasıl olacak
9
"
Bu soruyu Ingıhz "The Guardıan" gaze-
tesının yazarlanndan Robcrt VVright "Ka-
os Kurmmı Uyguiamaya Konnldn" başlıkh
yazısında soruyor Wnght, yülarca Sovyet-
ler Bırhğı'nde bılım adamlannın sıstemın
baskılarıyla smırlandırıhp kısıtlandınlma-
lanndan sonra bugün sıstemın çöküşüyle
neym ne olduğunun da bellı olmadığını vur-
guluyor Wnght, "Sovyet sisteminin çökü-
şu, iİeri vadede bilim adamlan ve muhen-
disler için partak olanaklar yaratabilir. Ama
bugan içın durum eskisınden de kanuılık
gonurayor," göruşunu savunuyor
Sovyetler Bırhğı'nde 198O*lerde başlayan
ekonomık çöküntüden çok öncelen bıle
Sovyet bılım adamlan Batıh bıhm adamla-
nnın son derece ükel bulacağı koşullarda
çalışıyorlardı Batılılan en fazla şaşutan ve
onlarda hayranhk uyandıran da yüksek de-
ğıl, düşük teknolojıyle nelenn başanlabd-
dığının kamtlanmasıydı
Perestroykadan sonra ıse Sovyet bıhm
adamlanndan daha çok Batıh bıhm adam-
lan gıbı olmalan, ınsanlann pratıkte kul-
lanabıleceklen urunler gehştırmelen ısten-
di.
Şımdılerde BDT ülkelerı, ellenndekı bu
beyın kaynağından yararlanabılır, mılyon-
larca beynı ya kıralayabılır ya da satabıhr,
bunun karşdığında da buyük ölçüde gere-
sındığı dövız gelın elde edebıhr Bunu yap-
manın da yollan var, ama Sovyetler bunla-
nn hıçbınnı başaramadı
Son yülarda bazı bakanhklar, fıkır üre-
ten ışçılenne kâr üzennden pay verme yo-
luna gıttıler.
Bugün ıçın dış ülkelere göç etmek ıste-
yen bıhm adamlannın sayısında hıçbır azal-
ma olmadı Bunlar ya süreklı başka ulke-
lerde yerleşmeyı amaçhyorlar ya da bır sü-
re araştırma yapmak ıçuı başka ülkelere gıt-
mek ıstıyorlar Bunlann başım da Yahudt-
ler çekıyor. Bunlardan bın de kullanılıp atı-
labılır tüketım mallan merakhsı Oksman.
Kendısı gıbı ABD'ye göç eden bır Sovyet
meslektaşıyla bırhkte şundı besm madde-
lennın uzun sure korunabümesı ıçın yenı bır
teknık gelıştırmek uzennde çahşıyor
Bu- dığer yöntem beyın bralamak örne-
ğm 1990'da bır kuruluş Monsanto ıçm 1 5
mılyon dolara, uç yılhğına daç ve tarun
alanlannda araştırma yapmak ıçın alaşma-
ya varmıştı Daha kuçuk çapta bılun adam-
lan ekıplennı 50 bin dolara bik kinüamak
mamknn.
Proje daha çok yem olmasına karşın bu-
nunla bır sanayıcı ılgılenryor Oksman'ın
aklına bu fıkır ABD'ye göç etmeden önce
gelseydı bunu pazarlama gırışımınde bulu-
nur muydu acaba17
Oksman bu soruya kah-
kahalarla guluyor Bu fıkn kafasında
ABD'ye göç etmeden önce gehştırmış Ama
dıyor kı "Orada ne yapsam boştn. Çunku
Sovyetler Biriigi her turiu fikrin mezandır."
Oto üreticîsi gaza basıyor
Geçen yıl Tofaş 107 bin 381, Renault ise 78 bin
853 otomobil urettı. Tofaş'ın 1992 hedefi 120
bin, Renault'nun ıse 107 bin 514. Yetkililer, vergi
yukunun ağırhğından yakındılar.
BURSA (AA)- Tofaş Oto- otomobildir. Yeni yıla üriinle-
mobıl Fabrıkası nda geçen yıl
107 bın 381, Oyak Renault
Otomobil Fabnkası nda ıse
78 bın 853 otomobil uretımı
gerçekleştınldı
Tofaş yetkıhlen 1990 yıu-
nın ıkıncı yansından ıtıbaren
yaşanan Korfez krızının sek-
torü olumsuz yonde etkıledı-
ğını, bu süre ıçensınde fabn-
kanın yatınmlannı devam
ettırdığını behrttıler
Yatınmlann ılerıye dönuk
yapıldığına ışaret eden yetkili-
ler, bu yılkı uretım hedefinın
120 bın olduğunu bu yuzden
fabrıkadakı gunluk uretımın
de arttınldığını kaydettıler
Fabrıkada bu yıl >enı bır mo-
del uretılmevecegını bıldıren
yetkililer, şunlan soyledıler
"Sektördeki yatırımlar su-
reklı ilerive dönuk yapıldığın-
dan, biz de bu felsefe doğrultu-
sundan hareketle, fabrikadaki
yatirımlarımız! surdurmekte-
yiz. Bu jılkı hedefimız, 120 bin
rimize zam yaparak başlama-
mıza karşılık, talepte bir azal-
ma olmamıştır Bu zammın ilk
dilımıvdi Ikinci dılimin de şu-
bat ayında \apilmasi planlanı-
yor.""
Oyak Renault Otomobil
Fabnkası Dış İhşkıler Mudu-
ru MııratToksözde, 1991 yılı-
na Korfez knzının arkasından
grevle gırdıklennı hatırlata-
rak bunun kendılennı olum-
suz yonde etkılemesıne karşı-
lık, bu yıldan umıtlı olduklan-
nı ıfade ettı
Fabnkada 1991 yılında 78
bın 853 otomobil üretıldığını,
bu yılkı hedeflennın de 107
bın 514 olduğunu behrten
Toksöz, "2 anahtar" sloganı
nedenıyle yenı hükümetten
beklentılen olmalanna karşı-
lık, vergı yükünün çok ağır
olmasından yakındı
Toksoz şoyle devam ettı
"Sektörün sorunları bulun-
masına rağmen, kotümser de-
ğiliz. Bu nedenle üretimimizi
her yıl arttırmaktayız. Ancak
bizi yüksek enflasyon ve vergi
yûkleri olumsuz yönde etkile-
mektedir. Bu yüzden > ıllık enf-
lasyonun altında kalmak kay-
dıyla urünlerimıze zam yap-
mak zorunda kalıyoruz. Şuna
açıklık getırmek istıyorum.
Zamlar (otomatik) değil, (peri-
yodık) olarak yapılmaktadır."
DüNYA OIÖ PtYASASUSfDA 1991
Volkswagen Avrupa bîrîncisi
Ekonomi Servisi- Volkswagen, Audı ve Seat
marka otomobıllen ureten Alman VAG gru-
bu 1991 yılında Batı Avrupa'nın en çok oto-
mobil satan firması oldu Peugeot firmasının
AT ve EFTA ulkelennden aldığı rakamlara
gore yaptığı çahşmada, VAG grubunun 2 mıl-
>on 150 bın yenı araba sattığı belırtılıyor
VAG, Batı Avrupa'dakı otomobil satışlannın
yuzde 16'sını gerçekleştırdı
Ikmcı sırada yer alan Fıat firması ıse 1 mıl-
yon 710 bm otomobil sattı Şu anda pazann
yuzde 12,71'ını elınde bulunduran Fıat, ıkı yıl
oncesıne kadar VAG grubuyla başa baş gıdı-
yordu
Batı Avrupa'dakı satış sıralamasında uçun-
cu sırada Peugeot firması yer aldı Cıtroen
marka otomobıllen de ureten Peugeot'nun sa-
tış rakamı 1 mılyon 620 bın oldu Peugeot'yu
kuçük bır farkla General Motors'un Avrupa
kanadı ızhyor Opel, Vauxhall ve Saab marka-
lannı ureten General Motors Avrupa nın satış
rakamı 1 mılyon 605 bın oldu
TÜKETİCİ GÖZÜYLE
MERAL TAMER
Sokaktaki çöplerin sahibi kim?
Bız Iştanbullular ıçın çöpler, yaşantımızın
"ayrılmaz" tatsız bır parçası. Dığer buyuk
kentlerde yaşayanlar ıçın de sanırım durum
pek farklı değıl Çöp yığmları çoğumuza gö-
re çevreyı kırleten, doğayı çırkınleştıren, ko-
nacak yer bulunamayan atıklar Ustelık bun-
lardan bır bölumu doğada hıç kaybolmuyor
Çevreyı korumaya yonelık çeşıtlı demekler
vakıflar kuruluyor Hukumet bu yonde yaptı-
rımlar getırıyor, yonetmelıkler çıkartıyor Bu
arada sanırım bız tuketıcılere de yaşadığımız
çevreyı korumak adına önemlı gorevler
duşuyor
52 şırketı bünyesınde toplayan ÇEVKO
Vakfı'nın yonetıcısı Ali Beba, geçen hafta du-
zenledığı bır toplantıda "çevre, btzim çocuk-
larımızdan odunç aldığımız bır olay" der-
ken sanırım çevre olayımn can alıcı noktala-
rından bırının altını çı-
zıyordu Hepımız ço-
cuklarımıza daha lyı
yarınlar hazırlayabıl-
mek ıçın uğraşıp dıdı-
nıyoruz, onların daha
lyı eğıtım görebılmele-
rı ıçın tum olanakları-
mızı seferber edıyoruz
Ama acaba kaçımız,
onlara daha yaşanabı-
lır bır doğa ve daha te-
mız bır çevre yaratma
yönunde kafa yoruyo-
ruz
Ote yanda ÇEVKO1
-
nun toplantısında da
vurgulandığı gıbı çöp-
lerde servet yatıyor.
Batı'da çöplerin gerı
kazanımıyla ılgılı çahş-
malarda "harıkalar"
yaratılıyor Yıne bu
toplantıda öğrendığı-
mıze göre Ingıttere'de yayımlanan tum gaze-
telerde kullanılan kâğıtlar, daha önceden kul-
lanılmlş hurda kâğıtlan elde edılıyormuş In-
gıltere'de tum kâğrt uretımının yuzde 6O'ı atık
kâğıtlarla yapılıyor ve böylelıkle kâğıt ham-
maddesı ıthalatından yuzde 40 tasarruf sağ-
lanıyormuş
Alman BMVV- firmasının da urettığı otomo-
bılın yuzde 75'ler dolaylarındakı parçasının
yenıden kulanılabıhr hale getırdığını ve bu
oranı yuzde 90'lara çıkartabılmek ıçın buyuk
çapta araştırma-gehştırme harcamaları yap-
tığını bılıyoruz
Çöplerin yenıden değerlendınlmesı ve eko-
nomıye kazandırılması ıçın bız tüketıcıler ne-
ler_yapabılırız?
Öncelıkle çoplerımızı atarken bılınçlı dav-
ranmalıyız Kuru çöple yaş çöpu, kâğıtla plas-
tığı bırbırınden ayırmalıyız ye çocuklarımızı
da bu konuda eğıtmelıyız Belkı de çocukla-
rımızın bu konuda eğıtımı ıçın okullanmızda
kampanyalar açabılırız
Nasıl bır kampanya mı?
Örneğın ılk aklıma gelen, okullarda çöple-
rin tek bır çöp kovasında değıl de farklı ko-
valarda toplanması Eğer her okulda başlan-
gıç olarak normal çop kovasının yanına bır de
karton kutu eklenır ve oğrencılerın kâğıtlan
dığer çoplerden ayrı bır yere, karton kutula-
ra atmaları sağlanırsa sanırım bu bıle bır ba-
şarıdır
Özellıkle ılk ve ortaöğrenım kurumlartnda
çeşıtlı "eğitsel kollar" var Belkı de kâğrt
çöplerin dığerlerınden ayrı olarak toplanma-
sı konusunda da bır "kol" oluşturulur, öğren-
cıler gorevlendırılerek bu karton kutulara ger-
çekten sadece kâğıtların atılması sağlanır Ar-
dından da belkı aynı
çevredekı bırkaç okul
bırleşerek bu çöplen
topluca SEKA ya sata-
bıiırler
Bılıyorsunuz SEKA
hurda kâğıtlan alıyor,
ancak bellı bır mıktann
altında olmaması kc-
şuluyla Okulların
açacakları bu tıp kam-
panyalara, emınım
çevredekı evler de ka-
tılır, hatta aıleler evle-
rındekı kâğıt çoplerı
ayrı bır paket yaparak
çocuklarıyla okula bıle
gonderebılırler Bu tür
kampanyalara daha
sonra plastık, teneke
vs ıle devam edılebılır.
ÇEVKO toplantısın-
da anlatılanlardan yo-
la çıkarak bundan böy-
le evlennızde sadece kâğıtlan değıl, mümkün-
se plastık maddelerı de ayrı torbalarda top-
layarak çöpe koymanızı onerıyorum Plastik
şışelerı çöpe atarken tepesınden bastırırsa-
nız, hacmının muthış ufaldığını ve çok daha
az yer kapladığını goreceksınız Plastığın yanı
sıra camları da çeşıtlı mahallere yerleştırılmış
cam toplama vanllerıne atmayı alışkanlık ha-
lıne getırebılırsınız
Sakın "birde bununla mı uğraşacağım?"
demeyın
ÇEVKO yonetıcısı Ali Beba'nın sorduğu bır
soruyu ben de sıze sormak istıyorum
Bu çöpler kımın' Çöplerin sahıbı kım?
Belkı çöp toplamanın sorumluluğu beledı-
yelerde, ama bu çöpler hepımızın ve çöpler-
de yatan servetı ekonomıye kazandırmak her
bılınçlı tüketıcının gorevlı olmalı
T U K E T I C I N I N S E S I
Posta kutusunun kirası
İzmlr-Konak PTT Müdûriü-
ğu'nun kıraladığı posta kutu-
lanndan bınne yıllardır abone-
yım Yıl sona ererken posta
kutuma bırakılan bır "haber
kâğıdr'ndan 1992 yılı abon-
man bedelının 36 bın lıraya
yuksekjığını öğrendım Hem
1990 yılı hem de 1991 ıçın bu
bedelın 6 bın lıra olduğunu
göz önüne alarak yüzde
600'lük zammı gerekçesız ve
uygunsuz bulduğumu belırt-
mekısterım Bu arada PTT'ye
başvurduğumda bu zammın
1991 şubatında bır genelgey-
le PTT mudurluklerıne ıletıldı-
ğını soyledıler Zammın kamu-
oyuna açıklanmamış olduğu-
nu düşünüyoaım Çunku eğer
açıklansaydı, yüzde 600 bır
zamma kâmuoyu da tepkısız
kalmazdı PTT, başka hangı
hızmetıne bır yılda bu kadar
zam yaptı
9
Söz konusu süper
zammın gen alınmasını ve
1992 yılı abone bedelı olarak
ödenen bedelın, 3-4 yıllık sa-
yılmasını ıstıyoruz Sedat
Emir-izmlr
URETICIYE
TEŞEKKOR
<r
rkadaşlanmız PTT'nın An-
kara'dakı genel müdürtuğu ıle
bağlantı kurdular Genel mü-
dürlükten gelen yanıt özetle
şöyle "Bu karar subat
1991'de ahndL Ancak 1991
yılı abone bedelierinl ocak-
ta yatıranlar İçin değil, 1991
yılı iclnde yeni abone ola-
caktara uygulandı. Ahnan
abone ücreti, posta kutula-
nnın tamk ve bafcımı için
kutanılmaktadır ve ancak bu
bakım masrafıyta işçilik gi-
derterini karşılamaktadır.n
Yeşil tûketici olalım
Eskışehır Anadolu Unıversı-
tesı öğretım üyeiennden Prof.
Dr. Yavuz Odabaşı'ndan bır
mektup aldık Odabaşı, aşa-
ğıda orneğını goreceğınız
mektubu lstanbul ılınden bır-
mılletvekılıne postalamamızı,
aynı zamanda mektubu 5
adet coğaltarak, zıncırı kırma-
yacağından emın olduğumuz
kısılere gondermemızı ıstıyor
Prof Odabaşı mektubunu
"Amacımız 1 mılyon mektu-
bu geçmek. Nıçın olmasın.
Yeter kı sız ısteyın ve
katılın" dıye bıtırmış Bız ka-
tılıyoruz Belkı sızler de katı-
lırsınız Iste mektubun orne-
ğ>
Sayın
TBMM Mılletvekılı
Ankara
Ben, "yeşil tuketici" ola-
rak, aşağıdakı konularda etkın
polrtıkalar oluştunmanızı ve da-
ha temız bır çevreye katkıda
bulunmanızı dılıyorum Bu ko-
nudakı çalışmalarınızı candan
desteklıyorum
• Ürün ambalaj, paket ve
kaplarının "yeniden kul-
lanılabilen" ve daha az
doğal kaynak tuketen nam-
maddelerden yapılmastnı arzu
edıyorum
• Yıyecek maddelenntn ıçe-
nsınde ve pakettennde zarar-
lı kımyasal maddeler ıstemıyo-
rum.
• Çevreye uyumlu olan
ürünlenn taşıması gereken
"yeşil etiketleme" sıstemı-
nın, ülkemıze bır an önce gel-
mesını dılıyorum
• Kullandığım ürünün, üre-
tım esnasından tüketımıne ve
tüketım sırasmda çevreye olan
etkılennı doğru bıçımde öğ-
renmek istıyorum.
• Çevreyle ılgılı kullanılan
semboller ve sloganlann açık
ve ortak anlamlar taşımalan
ıçın kullammında kurallar ko-
nulmasını arzu edıyorum
• Tum bunlann karşıhğında
oiuşacak malıyetlenn tüketıcı
olarak sadece bana yansrtıl-
mamasını da bekliyorum
Saygılanmla
imza ....
Adı
Adres.
'Multıpl Skleroz (MS) hastalan ve yakınlan 18 Ocak 1992
Cumartesı saat 9 30'da 1 Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesı
ODtTORYUM'da toplanıyoruz '
M.S DERNEĞI YÖNETİM KURULU ÜYESt
MUSTAFA AKYAZI
Pasomu ve mavı kartımı
kaybettım Hukumsuzdür
BİLGER ÇELİK
11568 nolu ehlıyetımı
kaybettım Geçersızdır
CEVDET KORUYUCUOĞLU
Tofaş'ın jesti
Pazar akşamı 17^0 sıra-
lannda Adana'dan Mersın'e
gelırken Yentce yakınlann-
da arabam arızalandı En
yakın benzın ıstasyonun-
dan Mersin Boranlar acıl
servısını aradım 60 km'lık
bır mesafe olmasına rağ-
men hemen geldıler Üste-
lık gelen servts benı eve ka-
dar göturdu Ertesı gün
aracımı almaya gıtttğımde
ıse sadece 30 bın lıra ıkı
kutu motor yağının bedelı-
nı ödedım Yağ garantı kap-
samında değılmış Tüketio
ye hızmet anlayışından dc-
layı Tofaş aıtesıne, Boran-
lar'a, servts müdürü Serdar
Bey'e teşekkür Ahmet ie-
met İlkbahar - Mersin
Konter'e
teşekkür
Kısa bır süre önce Met-
ro'dan Konter Tekstıl'ın
urettığı şılte koruyucusu al-
dım Bır köşesınde lastık
bandı yoktu Bır gün sonra
fırmayı arayarak durumu
bıldırdım Ozür dıleyerek
hatanın kendılennden kay-
naklandığını bıle getırdıler
Hemen ertesı gün evıme
kadar gönderdıler Bu dav-
ranışın butun fırmalara ör-
nek olmasını dılıyorum.
Derya Duru - istanbul
Limon
sevindirdi
Antalya'dakı Lımon mağa-
zasından 250 bın hralık
aJışvenş yaparak yüzde 10
ındınm kartına sahıp ol-
dum Kartı alabılmek K?m
gereklı formu dokjurup tes-
lım ederken daha önce
ılanlarında belırtılen pap-
yon veya saç bandı hedıye-
mı alamadım Durumu ge-
nel merkeze bıldırdım Ya-
kından ıkjılendıler Hafcan
B. Derman - lstanbul
tNGÜİZCE'yi 8
ayda konasan ii»
Amerikab
doetlarunızla
tanı«tıralun.
Bahanye Cad 62/3 149 59