Katalog

Cumhuriyet Sahıbi: Cumhunyet Matbaacıhk ve Gazetecilik Türk Anonım Şirketı adına Berin Nıdi • Murahhas Üye: Emioe Uşaklıgil # Genel Yayın Muduru. Hasan Cenul, Yazı Işleri MudUru: Okay Gönensin # Haber Merkezı MüdUru: Y»lçın Bayer, Sayfa Dttzenı Yörıetmenı: Ali Acar 0 Temsılaler: ANKARA: Ahmet Tan, tZMİR: Hikmet Çetinkayı, ADANA: Çethı Yiğenoglu İç Pohuka. Cetal Başlanpç, îstanbul Habcrlen. Şcny KalUn. Ekodomı Menl Tamer. Dış Haberler Ergan Bıkı, tş-Sendıka. Şukran Ketcnd, Kühür Ctial tsttr, Eğıüm. Gencay Ş«yi*n, Yun Haberlen Vecdei Dojan, Spor Dansşmanı AMnOtadir Vocdnun, Dm Yazılar Kercn Çahşkao, Arastırma Şahiıı Alpay, Dûzehme- Abdaltak Yazıa # Koordınatör. Ahnet Knntauı 9 Mah tşleı Erol Erkat % Muhasebe Butent VnMf Q BUtçe-PLanlama. Se«gi Osmmht^oglıı 0 Reklam: Ayş* Tornn 0 İdare Hnstyin Gorrr 0 Işletmc önd«r Çdik # Bügı-tşlem Nail InaJ % Personel. S«vgi Bosuncıo(jlıı Yayın Kurulu Başkan tlhaa Selçak, Okuy Akb.l, Yılçııı B>nr, H ı a ı Ccnıl, Hiknct Çtünktyı. Ok»y Gbatnsiıı. UJMT Maaıcıı, Ali Sirmea, Akmet Tan Basan ve Yayan Cumhunyet Matbaacılık w Gazetecüık T.A.Ş. Tttrkocağı Cıd. 39/41 Cafeüoglu 34334 Ist PK 246 - tstanbul. Tel. 512 05 05 (20 hat), Tela. 22246, Fax (1) 526 60 ~<2 # BUrdar Ankanu Zıya Gökalp Blv tnkılap S. No 19/4, Tel: 133 11 41-47, Tel«x. 42344, Fax: (4) 133 05 65 • lzmlr H Zıya Blv 1352 S 2/3, Td: 13 12 30, Tdex: 52359, Fax: (51) 19 53 60 % Adua: lnöoO Cad 119 S No- 1 Kat 1, Tel: 19 37 52 (4 hat), THoı 62155, Fax- (71) 19 25 78 TAKVİM: 13 EYLÜL 1991 Imsak: 5.07 Güneş: 6.35 öğle: 13.05 lkindi: 16.37 Akjam: 19.25 Yatsı: 20.47 Sessiz FUm - Robin (1922) Dooglas Fairbanks. Lanetli Feruk 7Î53S) Erröl Savaş Sonrası (1$46) Cörael Haydut - fantezisi 1950 John Flynn ve OUvia de HavUland. wüde - Shenvood haydutu. Derek zafer poznnda. Walt Disney'den Robin Hood Robin Bond (1973) Kumaz TUki. Connery kar saçlı baydnl. Çagdas Robin (1990) Patrich Borgen son Robinlerden. Heavy Metal (1991) Kevin Costner en son Robin. Sherwood'unsevimlihaydndu, Hollywood'un vahşiyakışıklısı ile21. yüzyılasıçnyor Robin'in oku, kalpleri vurduOrmanlarda soyulanlar hep zengin ve soylu. Ganimet büyük ölçüde yoksullara dağıtılıyor. Robin'in gururlu soyluları ve adamlarını hep küçük düşürme, alay etme yöntemleri harika. ATİLLÂ DORSAY Bizim gençliğimizde adı "Va- Un Kurtaran Aslan"dı. Errol Flynn'ın Olrvia de HavUland - la birlikte oynadığı o güzelim Tcchnicolor filme bu ad takul- mıştı. Bu "aslan"ı sevmiş ve hemen bağrımıza basmıştık: Tarzan lcadar çevik, Zorro kadar iyi kı- Uç kullanan, westernlerdeki kö- tü adamlara benzeyen Notthing- ham şerifi ve adamlanna karşı görülmedik biçimde savaşan bir kahramandı Robin Hood. Güçlü olduğu kadar alaya, çevik olduğu kadar espriliydi. Kılıç sallarken bile karşısındaki- ne alaycı laflar etmekten geri kalmıyor, güzel ve "bâkire" Marian'la konuşurken ise bir şair kesiliyordu. Üstüne üstlttk, "Zenginlerden alıp fakiricre vermek" gibı bir huyu da var- dı. O sinemanın 20. yüzyüda çok kuilanacağı "tek kişilik adelet" temsilcilerinin, bir baş- larına topluma adalet dağıtan- lann 13. yüzyılda yaşamış bir öncüsüydü sanki. Sinema, zaten bu kişiliğin çe- kiciliği konusunda yanılmamış- tı. llk Robin Hood fümi vataru olan tngiltere'de çeküdiğinde, yü 1909"du. 1922'de ise küıçh fılm- lerin ilk büyük yıldızı Do- uglas Fairbanks bir Robin Ho- od yapmış, kral Aslan Yürekli Richard'ı ise ünlü VVallace Be- ery oynamıştı. 1938'de çevrilen Michael Cortiz'in yönettiği Errol Flynn'b fdm ise bugün tam an- lamıyla bir klasik sayılıyor. Yi- ne de Robin uzerine filmler dur- madı ve çeşitli tarihlerde çekilen fılmlerde, kahramanı Cornel WUde, Jon Hall, John Derek, Richard Todd, Don Taylor, Richard Greene gibi oyuncular oynadılar. Güldürü ustası Ric- hard Lester ise 1976'da çevirdi- ği "Robin ve Marian" filmin- de ünlü âşıklann "20 yd sonra" halini gösterdi, Sean Connery ve Andrey Hepbum oynadılar. Robin Hood'un bu değişme- yen çekiciliği nerden kaynakla- nıyor? Ve sinema yıllar sonra niçin bu kişiliğe hâlâ böylesine büyük ilgi duyuyor? İngiltere tarihi, kuşkusuz Batı kultüru ve sonralan Batı sineması için bi- tip tükenmeyen bir kaynak ve esin oluşturmayı sürdürüyor. tnsanlık tarihi içinde çok ilginç aşamalar yaşamış bu ülke... Magna Carta ile ilk kez monar- şinin haklannı kitleler lehine sı- nırlamayı bilmiş, 7 yüzyıl ön- ce... Robin Hood ise dünya ta- rihinin allak-bullak olduğu bir dönemde yaşamış: Tıim Avru- pa'nın haçb seferleriyle tslâm dünyasına karşı yola çıktığı yıl- larda... Üstelik Robin, bu sefer- lerden birine "bizzat" katılmış ve yolu olasılıkla bizim toprak- lara dek düşmuş. Ülkesine döndüğunde ise bu seferlerde kaybolduğu ve g gelmeyeceği Ûeri sürülen ünlü Aslan Yürekli Richard'ın yok- luğunda, krallığa akbabalar gi- bi üşüsen "kötü"lerle savaşmak zorunda kalmış. Tıpkı yaşamı yine öykü ve fîlrnlere konu olan bir diğer ünlü şövalye, Ivanhoe gibi. Ve bu savaşımda hep roman- tik bir şeyler olmuş. Bir kez, Shenvood ormanlarında soyu- lanlar hep zengin ve soylu. Ga- nimet ise büyük ölçüde yoksul- lara dağıtüıyor. Robin'in gurur- lu soylulan ve adamlarını hep küçük düşürme, onlarla alay et- me yöntemleri harika. Aynca "eline erkek eti degmemiş" Ma- rıan'Ia >aşadığı ve uzun zaman bir birleşmeyle sonuçlanmayan romantik aşk da cabası. öylesine ki bir tarihçi, Ro- bin'in aslında eşdnsel olduğu- nu, adamlanyla "tatlı geceler" geçirirken, Marian'a "gösteriş olsun" diye kur yaptıgım bile yazmış. Bu arada Robin'i Fas'- ta esirken kurtaran ve Robin'- in tngütere'ye getirdiği Azim üe olan dostluğu da ayn bir boyut. Romantik kahramanlar sine- madahepdönergelir. 1990baş- larmda da bu Robin Hood için böyle oldu. Hem de iki tane bir- den çıkageldi. Ne yazık ki yete- nekli Ingiliz yönetmeni John Ir- *ia'in yönettiği bir tngiliz yapı- mı olan ilki, Kevin Costner'ın günumüzdeki muazzam ünü ta- rafından bir silindir gibi ezildi, Batı'da sinemalara bile çıkama- dı. Kevin Costner, 'Kurtlaria Dans'ın hemen ardından giriş- tiği bu serüvende, o filmin ba- şarısımn meyvelerini topluyor. Ve füm, belki pek hak etmedifi bir ilgi görüyor. Azim de Oscar adayı ohnuş zenci oyuncu Morgan Freeman, yakın arkadaşı Will Scarlett'te Cbristian Slater ve güzeller gu- zeli Marian'da Mary Elizabeth Mastcantonio çok iyiler. Müzikleri Michael Kamen yaptı, bunlardan Kamen'in B.Adams ve R.J.Lange ile bir- likte yazdığı ve Brvan Adams'- ın söylediği "Everything I Do, I Do it For You " adlı şarkı ise "siııgle" (yani 45'lik tek plak) olarak Amerika ve dünya liste- lerine girdi. Bize de kuşkusuz yeniden sa- lonlann yolunu tutup çocuklu- ğumuzun unutulmaz kahrama- nı, "VaUn Kurtaran Aslan", "Onnanlar Kralı" Robin Ho- od'un günümüzün gelişmiş sine- ma teknolojisiyle ve "Hırsıziar Prensi" olarak serüvenlerinin bu kez nasıl anlatıldığını gör- mek kahyor. KlLIÇLA SAĞLANANADALET Yoksul "baba'sıKültür Servisi — Kevin Costner, "Kurtlaria Dans" ettikten sonra şımdi de Shervvood'da oklanyla birlikte Robin Hood'u oynuyor. İki buçuk saatlik fıhnde şiddet var, kan var, aşk var. Kimilerinin çocukluk, kimilerinin ilk gençliğinde gördüğü efsane, cilalanmış haliyle yeniden beyazperdede. Robm Hood, ezilenlerin ve haklılann yanında zenginlere ve zalimlere karşı 1991'de Kevin modeliyla savaşına devam ediyor. Kevin Costner, fUmdeki rolünü o kadar benimsemiş ki, romarn ve senaryoyu onlarca kez okuduktan sonra yaptığı açıklamada "Ben koşmasını, atlamasını, zıplamasını se\en bir oyuncuyum, zaten bu nedenJe de film boyunca hiç dublor kullaamadım" dedi. Buna rağmen çekim oldukça güç geçti. Çünkü Kevin Hood, günlerce at sırtında kaldığı için apışarasındaki pişiğe karşı da savaşmak zorunda kaldı. Ortaçağda kullanılan ağır kılıçlarla dövüşmesini öğrenirken kollan koptu. Saatlerce buz gibi suyun içinde kalmak zorunda olduğu için sık sık nezle oldu. Ok atmasını öğrenmişti, ama sırtı çok ağndı. Ne de olsa New York barlanyla sokaklanna benzemiyordu ormanlar. 1991 yıh ise birçok bakımdan Robin Hood'un yasadığı 12. yüzyıldan farkhydı. Robin Hood gerçekten yaşadı mı? Tarihçiler bugün hâlâ Robin Hood efsane midir yoksa gerçekten böyle bir kahraman yaşadı mı sorusunu tartışıyor. 1157-1199 yıllan arasınua Buyük Britarrya Imparatorluğu'nun tahtına çıkan Arslan Yürekli Richard döneminde Yorkslyre yöresindeki ormanlarda bölgenin en iyi okçusu bir kahraman yaşardı. Ama bu Robin Hood muydu yoksa bir başkası mı orası belli değil. Belki de Robin Hood, gelmiş geçmiş tüm kahramanlann bir sentezi. Robin Hood, at binmenin, kılıç şakırdatmanın, ok sallamamn yanı sıra bir de Marian'la ilgilenmek durumunda. Robin Hood'un da yureği olduğu için Marian'ı sevmek, aynca da onu korumak gibi bir görevi var. Zenginleri soyup fakirlere yardım eden ''- Robin Hood, aşk konusunda , da Marian'ı soyuyor filmde. ^~. Türkiye sinema seyircisi de Robin Hood'u bu hafta •> . içinde izleyip karannı verecek. Herkesin bir Robin Hood'u vardırRobin Bood Hırsıziar Prensi / Yönetmen: Kevin Reynolds / Senaryo: Pen Densham ve John Watson / Müzik: Michael J. Kagan / Oyuncular: Kevin Costner, Morgan Freeman, Christian Slater, Alan Rickman, Mary Elizabeth Mastcantonio / Warner Bros / Sinemalar. Beyoğlu Emek, Kadıköy Reks, Bakırköy 74, Çemberlitaş Şafak 2, Ankara Akün, Izmir Izmir, Balıkesir Şan, Adapazan Yıldız, Zonguldak Belediye, Kültür Servisi — Fransa'da yayımlanan haftahk "L'Evenement de Jeudi" dergisi Robin Hood fılminin Paris sinemalannda gösterime girmesi nedeniyle bazı ünlü Fransızlara "Sizce bugünün Robin Hood'u kimdir" sorusunu yöneltti. Bazı yamtlar: JACQUES SEGUELA (Reklamcı) Robin Hood yanm yüzyıl önceden çevreci ve özgürlukçüydü. Havva'yla Adem'in oğluydu. Yaşammda hep şiddet vardı. Hem romantik hem de gerçekçiydi. Her politikacı biraz Robin Bazı ünlü Fransızlar, "Sizce bugünün Robin Hood'u kimdir" sorusunu yanıtladılar. Sosyolog Wolton, "Denizci Cousteau bir Robin Hood'dur" derken, heykeltıraş Arman, Tilistinlilerinki Arafat' görüşünde. CLAUDE SARRAUTE (Le Monde yazan): însan Haklan Bakanı Bernard Kouchner bence günümüzün Robin Hood'udur. Güçsüzleri koruyor ve Kral Mimi'ye (Fransa Devlet Başkam Francois Mitterrand) âşık! DOMINIQUE WOLTON (Sosyolog): Robin Hood iktidarm maskesini yırtan bir kahraman. Kilisedeki bazı Hood'dur. Mesela dünyada Lech Walesa, Fransa'da Însan Haklan Bakam Bernard Koucbner. Aynca Fransız işadamı Bernard Tapie (Marsilya Futbol Kulübü'nün Başkam ve Adidas'ın buyük ortakJanndan biri) ile tngüiz Virgin Plakevi'nin sahibi de Robin Hood'dur iş dünyasında. rahipler bugun Robin Hood'luk yapıyor. Mesela Teresa Anne bir örnek. Aynca denizci Cousteau da bir Robin Hood'dur bence. HAROUN TAZIEFF (Volkanolog): Gorbaçov 1986'da Pandora'mn kutusunu açtı. Büyük cesaret gerektiren bir olaydı bu. Bunu yapabilen Robin Hood'dur. ARMAN (Heykeltıraş): Herkesin bir Robin Hood'u vardır. Mesela Afrikalılann Robin Hood'u Nelson Mandela'dır, Filisünlilerinki ise Yaser Arafat... Oğrenci kayıtlan • ANKARA (AA)— tlköğretim okullannın orta kısmı ve ortaöğretim kurumlannda 1991-92 öğretim yıh öğrenci kayıtlan bugün sona eriyor. Milli Eğitim Bakanhğı'ndan alınan bilgiye göre, ilköğretim okullannın orta kısmı ve ortaöğretim kurumlanyla yetişkinler teknik eğitim merkezleri, endüstri pratik sanat okullan ve kız teknik öğretim olgunlaşma enstitülerinde okuyacak öğrencilerin bu akşama kadar kayıtlanm yaptırmaları gerekiyor. Ilkokul ve ilköğretim okullannın ilk kısmına kayıt yaptıracak öğrenciler ise 2 ekim tarihine kadar kayıt yaptınlabilecek. Açıköğretim Fakültesi'nde 1991-1992 öğretim yıh öğrenci kayıtlan 16 eylül tarihinde başlayacak. Çevre için işbirligi • ANKARA (ANKA) — Çevre Bakam Ali Talip Ozdemir, dün TOBB Başkam Rona Yırcalı'yı ziyaret ederek çevre konıma konusunda işbirligi önerdi. Yırcah ise özdemir'i 19-20 eylül günleri TOBB üe Milletlerearası Ticaret Odası'mn (MTO) ortaklaşa Antalya'da düzenledikleri "Gelişmekte Olan Ülkelerde Çevre Sorunlan" üe ügili seminere konuşma yapmak uzere çağırdı. Ozdemir de toplantıya katılacağıru ve Çevre Bakanlığı'nın toplantı konusunda TOBB'ye teknisyen, dokuman ve finansal katkıda bulunabileceğini bildirdi. YÖK üe bir işbirliği projesi için protokol hazırhklannı da belirten özdemir, çevre kirliliği ve kirlenmiş çevrenin temizlenmesi konulannda TOBB Ue de işbirliği yapabileceklerini kaydetti. Çocukla savaşmayın • tZMİR (AA) — SSK Tepecik Hastanesi Çocuk Kliniği Bölum Şefı Prof. Dr. Suat Çağlayan, çocukta gelişim süreci içerisinde dönem dönem iştahsızhklar görülebileceğini belirterek "Bu iştahsızhklar doğaldır ve geçicidir. Paniğe kapılmaya gerek yok" dedi. Çağlayan, yaptığı açıklamada, dış etkenler nedeniyle görülen iştahsızhklar sırasında annelerin âdeta savaşırcasına çocuğa yemek yedirmeye çalışmasının gereksizliğini belirtti. 12 Türke kalp nakli • BERLtN (AA)— Dünyanın önde gelen kalp hastalıklan araştmna ve tedavi kuruluşlanndan Berlin'deki Ahnan Kalp Merkezi'nde, son dört yılda 12 Türke kalp nakli yapıldı. Aünan Kalp Merkezi Başkam Prof. Dr. Roland Hetzer, beş yıl önce kurulan merkezde, Uki 1987 yılında sonuncusu da bir ay önce olmak üzere 12 Türke kalp nakli yapıldığını ve hastalann hepsinin sağlık durumlanmn iyi olduğunu söyledi. Berlin'de Uk kalp nakli ameliyatının 1969 yılında yapıldığını, kuruluşundan bu yana Ahnan Kalp Merkezi'nde kalbi değiştirilen hasta sayısının da 480 olduğunu belirten Prof. Hetzer, bir kalp nakli ameliyatının yaklaşık 140 bin marka (Yaklaşık 380 müyon lira) mal olduğunu ifade etti. Ders seçmeye dershane engeli Kredili ve ders seçmeli yeni Eğitim sistemi okullarda tartışmaya yol açtı. Bazı okular bu sisteme 'hazır' olmadıklarını belirtirken bazıları da 'seçmeli' derslerin yapılabileceği dershane sayısının sınırlı olmasından endişeli. FİGEN ATALAY MUli Eğitim Bakanlığı'nca bu öğretim yıhnda uygulamaya ko- nulacak olan ders geçme ve kre- di sistemi, okul yöneticileri ve eğitimcüer tarafından tartışıh- yor. Bazı okullar, sistemi, "olum- lu" bulmalanna karşın "hanr- lıklı olmadıklan" ve "yeterii sa- yıda dershane bulunmadığı" gi- bi gerekçelerle bu yıl uygulama- yacaklannı acıklarken sistemin, "altyapı"sı bulunmayan okul- larda basan sağlayamayacağı ve universiteye giriş sınavının ke- sinlikle bu sisteme göre hazır- lanması gerektiği vurgulamyor. Ders geçme ve kredi sistemi- ni "benimseyen", ancak bu yıl uygulamama karan alan okul- lardan biri 50. Yü Tahran Lise- si. Okulda toplam 8 sımf bulu- nuyor. "Öğrencileri ilgi, istek ve becerüeri doğnıltusunda dersle- re ve aJanlara yönlendlrmeyi" amaçlayan bu sistemde, seçme- h ders sayısı ise 40'ın üzerinde. Bu okulda lise birinci sımf şu- belerinden birinde öğrencüer de- ğil 40, iki farkh ders bile seçse- ler dershane sayısı yetmeyecek. Okul yöneticüeri de bu nedenle ders geçme ve kredi sistemini bu yü uygulayamayacaklannı, "yer sorununu çözümlemek" ama- cıyla çalışmalarda bulunacakla- nnı söylediler. Erenköy Kız Lisesi de ders geçme ve kredi sistemini bu öğ- retim yüında uygulamayacak. Gerekçesi "sistem için gerekli hazırlıklan tamamlamak ve uy- gulamaya hatasız başlamak". Okul Müdürü Emek Çimen, okulun fıziki koşullanrun yeterii olduğunu ve sistemi olumhı bul- duklarım, ancak sistemi uygu- lamayı en iyi biçimde gerçeİcleş- tirebümek amacıyla gerekli ha- zırlıklan tamamladıktan sonra başlatmayı istediklerini söyledi. Sistemde en önemli unsurun "rehberlik" olduğuna dikkat çeken Çimen, damşman öğret- menlerin çok iyi eğitilmeleri ge- rektiğini belirtti. özel Kültür Lisesi, yeni siste- mi uygulayacak okuUardan bi- ri. Sistemi, "uzun zamandır beklenen, özlenen bir sistem" olarak nitelendiren okul sahibi ve yöneticisi Fabamettin Akıa- güç'e göre önumuzdeki öğretür yıh sistem açısından "geçiş yı h". Uygulamada çıkabilecek so- runlann zaman içinde çözümle- nebüeceğini belirten Akıngüç, slstemle ilgili en önemli soru- nun, üniversiteye giriş sınavın- da değişüdik yapümaması halin- de üç yıl sonra yasanacağını vurguladı. Psikolog-eğitım uzmam thsan Gdoç'e göre ise "sistem, altya- pısı saglam okul ve ögrencilere destek verecek, bu niteükleri ta- şımayaa okul ve öğrenciler için yararlı olmayacak". Sistemin sağhkh uygulanabümesi için sis- temi benimsemiş, uyum sağla- mış öğretmenlerin yam sıra öğ- renciye sağlıkh ve çeşitli seçme- li dersler seçeneği sunabüecek bir organizasyonun gereğini vurguladı. Biriklmlerlnize sizin kadar önem veren bir bankayla çalışmanın avantajlannı yaşıyor musunuı İste vadeli mevduaf faiz oranîan (T L.) Sıire faiı Birletik faiıle yıllık getirisi DEMIRBANK "İyi günler diler