Katalog

Cumhuriyet ^ l ı | • Cjmhu ı\e Ma baat lık \e Gazeıeuhk Turk \non m tjırketı adma Nadır N»dı 0 Gene ^avır \fjduru Ha*an C emıf Vfuessese Muduru Emıne l^alvlıgd }&z Islen Muduru Ofc«* Goınnsın 0 Haner Merkez Myd ı d \i\\,tn Baver Sd a Du*.er ^ anetmen Alı \car 0 7 ^ 5 ı er Ahmei Tan ZMIR Hıkmeı Çetınkata \D-\SA Çttın tıgenoğlu U Poiı ka CHıl Ba*Jaag* jnbu Habeı er »*«} Kılkaa Ekooortı MenJ T«n« D > Nat*rte fcjjaıı fekı I Send k<ı ><7k n hurutu Ba * Şuiıru Ketrnci kut'ur Ce*tl Lstrr £|ıtırn (jcacaj Şaşlaa V^n Habetkn \«cdrf Dofuı **'--or Dan >n-dnı \t>dalL«dır Okuj Kkbat \*t >arrimıa D2 V Ü Ü Ktnm ^aittkam Atajt rma Şabıa Arpa> Duzr me \bdullak \MIK 0 koord na Or Ahmc! Crnal Hıkmri < 1 0 Mal Işler Lrol Erkuı 0 Muhavebt Bukaı ^ncr # B ^- P an am* V^fi Oı«aabr»n>t lu # Rek aır U o r i M Lgur ^ dare Hınoıa (jurrr 0 |ş« mc OiHİrr (.ellk 0 B { jicrn Nııl lnal 0 Ptrsun*! Scvgl Bo«ı>ncotfaı Sriç»k \lı Mrn Mamca Ilhsn */ «J ıi nr ( umhuf \zt Maıbaatıhk ve Caretctıl k TA ^ ItııkûLai C«(f 39 41 Ca|*lojtu -!'-*[ pfc ••«. îua"fcuf If| ^ | . 0< (F (30 ha ) Tdot 22246 Fax 1) 52« 6C '2 0 Burf/vr ^ k m - / v j r ^ o r B Ink lap 1 N^ 1 9 * Tel 133 141-47 Tdcx 42344 Faı 4 3' < t< 0 lımır H / ya BU l « 2 S 2 3 Tel 13 12 30 Tetex 12359 Fax 51 19 *3 60 0 \dinu ( d»l ! ^ Nr Ka l Te )9 »- <2 (4 ha ) Tele». 6*i«< Fa< Tl) 19 2* 78 TAKVİM 8 AĞUSTOS 1991 Imsak 4 18 Güneş 5 59 öğle 13 14 Ikındı 17 07 Akşam 20 20 Yatsı: 21 54 Türkiye'deki uyuşturucu bağımlılığı eğer önlem alınmazsa 5 yıl içinde çok tehlikeli boyutlara varacak Cehenneme vize:UyuşturucuUyuşturucu kullanımı ulkemizde giderek yaygınlaşıyor. Tedavi için başvuranlann sayısındaki artış korkutucu. Eroin kullananların yüzde 80*1 ilk on yıl içinde oluyor. İstanbul'da 80 bine yakın eroin bağımlısı, 1 milyona varan esrar, kokain ve hap bağımlısı var. Uyuşturucu madde bağımlılığının en yüksek olduğu kent İstanbuL Uyuşturucu kullanma nedenlerinde ilk sırayı 'merak' alıyor. Öteki unsurlar 'eğlence 5 , 'kişinin sorunlanyla başedebilme çabası' ve 'özenti'. İlk kullanım 'ikram' şeklinde. ESAT PALA Turkıyâ'de "uyuşturucu kullanımı" yaygın laşıvor Ekonomık guçlukler, eğıtım sorun- ları, gençhğın içinde bulunduğu açmazlar, aı- le ıçı geçımsızlıkler bırçok ınsanı uyuşturu- cu dunyasının olumcul \oluna suruklu>or Uzmanlar, Turkı\e'de >eterh onlemler alın- mazsa uyuşturucu bağımlılığının, onumuz- dekı 5 yıl içinde çok "tehlikeli" boyutlara ula- şacağını belını>orlar istanbul'da 80 bıne >akın eroin, milyona varan esrar, kokain ve hap bağımlısı olduğu- nu sö>le>en >etkılıler, özellıkle eroin bağım- lılarından yuzde 80'ınm başladıktan sonrakı 10 yıl içinde olduğunu ka>dedıyorlar Çeşıtlı kurumların \e bılım adamlannın yaptığı araştırmalarda Turkıye'de uyuşturu- cu madde bağımlılığının en vuksek olduğu kent Istanbul Raporlara gore Bakırköy Ruh ve Sınır Hastalıklan Hastanesı AJkol ve Mad- de Bağımlılığı Araştırma ve Tedavi Merkezı' ne (AMATEM) başvuranların sayısındaki ar tış bunu ortaya kovuyor Son yıllarda dıkkat çeken bır dığer nokta da kısa surelı tedavi ıçın gelenlerın sayısındak) artış AMATEM Başkanı Dr Mansur Beyaz>u- rek'e göre tstanbul'da 80 bıne yakın erom ba ğımlısı var Uyuşturucunun nıtelığıne gore yurt çapında kullananların bolgelerının de- ğıştığını sö>leyen Beyazvurek şoyle konuşu- >or "Kokain kullanımı, daha çok zengin çev- re ve bu>uk kentlerde kendını gosterır. Ero- in de aynı şekılde. Ama esrar şu anda Turki- je'de oidukça ya>gın kullanılı>or. Okul çes- relennde ve kenar raahallelerde ıse uçucu madde ılgı goruyor." Uzmanlar, AM\TEM'dekı bağımlı sa>ısı artışının ulke genelındekı artışla paralel gıt- tığıru, en çok kullanımın da Marmara ve Ka- radenız Bolgesı'nde olduğunu sovluvor Uyuşturucu kullananların çoğunluğunu >uz de 46'lık bır rakamla boşta gezerler oluştu ruyor Ardından memur, ışçı, öğrencı, asker, kah- vecı, vedek parçacı, tombalacı, matbaacı, es naf, garson, ressam ve muzısyenler gehvor Uyuşturucu kullanma nedenlerinde ilk sıra- yı "merak" alıyor Otekı unsurlar "eğlence, kişinin sorunlanyla başedebilme çabası" ve "orenti." Bağımhhk ve AIDS Kanatsız uçan, sert düşer (Cehennem Cenneti) Bılım adamlannın hesaplarına göre 1991 yılında dunya uzerınde 50-100 mılyon kışının AIDS'e >akalanma\a elverışh duruma gele- ceğı, 2 mıl>ona yakın kışının de AIDS has- tası olacağı tahmın edılıyor AIDS'e yakalan- mada uyuşturucu kullanımı önemlı rol oy- nuyor Ortak enjektor kullanımı, bağımlıla- nn bırbırlerıyle "yakın" ılışkılen, hastahk so- nundakı ölumun "kurtancı" olarak gorulme- sı, AIDS'e yakalanma nskını arttırıyor Ul- kemizde de AIDS'e yakalanan ve kayıtlara ge- çen kışılerden çoğunun vurtıçı ve yurtdışın- da uvuşturucu kullandığmın saptandığı kav dedılıyor AMATEM Başkanı Dr Beyazvurek, ba ğımlı ve AIDS ılışkısını şoyle açıklıvor "Bağımlılann çoğu kendını AIDS'ten ko- nıma>ı duşunmuyor. Hastalıgı kendılennden çok uzakta sanıyoriar. Nedenlerı, bağımlılı- ğın yapısında yatıyor. Madde ınsan ruhunu oyle etkiliyor kı korunma içgudusunu azalt- makta, aksine kendını tahrip arzusu ıçine sokmaktadır. Bu durumdakı bir ınsana olumcul bir hastahk ne olçude korku vere- cektir? Madde, bagımlı içın butun sıkıntıla- rı ortadan kaldıran, her şe>ı mumkun kılan bir araçtır." Eroin Uzun suredır AMATEM'dekı hastalar uze- nnde araştırma yapıp ıstatıstıkler tutan psı- kıvatnst Ajhan Kalyoncu, bağımhlardan hıç bınnın dk kez kullandığı uyuşturucu ıçın para ödemedığını belırterek şunları sovluyor "tkram şeklinde sunulujor. Bağımnlık >ap- maya başladıgında. bır daha bulamıyor ve pa- rayla satın alıyor. Eroınde fızıksel >e psıko- lojik yoksunluk soz konusu. Bu vuzden ero- in bagımlılan daha çok tedavıye gelıyor. Ero- in kullananların uçte biri ilk beş >ıl içinde muhakkak olurler. tlk 10 yıl içinde ise beşte dordu olur. Eroin kullanmaya başlayan bır insan, 10 yıl içinde yuzde 80 olecegıni goz onune almalıdır." Uyuşturucu ve etkileri Eroin oldurur esrar süründürür Eroin etkileri: Ilgısızlık, konsantrasyon guçluğu, konuşmanın yavaşlaması, hareket- sızlık, kaşınma, mıde bulantısı, ınsanın ken- dını kevıflı hıssetmesı Duşuş belırtılerı: Tedırgınlık, kusma, ak- sırma, ıshal, goz sulanması, sırt ve eklem ağ- rıları, esneme, tıtreme, burun akması, panık, uşume, terleme, kramp Aşın doz etkısı: Tansıvon duşukluğu, hız- lı kalp atışları, kesık nefes alma, şıddet eğı- lımı, koma ve ölum Esrar etkileri: Keyıflı bır duygu, şartlan- malann zayıflaması, ıştah artışı, amaçsız dav- ratu^Iar Duşuş belirtileri: Aşın hareketlılık, uyku- suzluk, ıştah azlığı, tedırgınlık Aşın doz etkisi: Aşın kuşkular, yorgunluk ve tehlikeli davranışlar Kokain etkileri: Artan guven duygusu, uç- ma ısteğı, enerjı ve tetıkte olma duygusu, ış- tah azalması, tedırgınlık, rahatsızlık duvma, uykusuzluk, geç orgazm, yersız neşe Duşuş belirtileri: tlgısızlık, genel yorgun- luk, uzun uvkular, depresyon, ıntıhara yöne- hk duşunceler, ılgmç ruvalar Aşın doz etkileri: Tansıvon yukselmesı, vu- cut ısısının artması, kuşku duymak, tuhaf ve yınelenen hareketler, hayal gorme, şıddete eğılım, olum olasıhğı Halk dilinde ne deniyor? Zevk pudrası sarıkız, beyaz lord, şen kızlar ve yardımcı pilot Eroin: Toz, kâr, tuz, mal, zevk pudrası, bü- yuk kardeş, beyaz toz Esrar Duman, keyf, mal, sankız, memzul, beng, gonca, tabaka, Hınt samanı Morfin: Mavı rüya ılacı, beyaz, erıtıcı, ba- yan emme Kokain: Yaprak, kar, dınamıt, emanet to- zu Talebe Hidromorfon: Lord Metadon: Şen kızlar Amfelamın: Yardımcı pılot, göz açtıran, guller LSD: Asıt kulupler, cennet mavısı, şef, ma- vı asıt Tedavi için başvuranlar Hastalann çoğu eroin bağımlısı BRSHH Alkol ve Madde Bağımlılığı Araş- tırma ve Tedavi Merkezı'ne (AMATEM) 1983-90 arası başvuran bağımlı sayısı ve kul- landıklan maddeler Madde Eroin Esrar Drug (hap) Polıtoksıkomanı (karışık mad kul Uçucu madde (Tıner Bally) 1983-M arası Kişi Yûzde 859 46 99 263 330 346 14 39 18 05 19 04 28 1 53 Ljuşturucu çıkmazı, Amo'nun çızgilerinde hem gerçek hem duş bovutlarıjla karşımıza çıkıyor. Duş kâbusu, cennet ce- henneme donuşu>or ve sil baştan. Fransız 'A Suivre' dergi- sinin duşlerle ilgili çıkarttıgı ozel sayıda ver alan çizgi bant, 'Cehennem Cenneti' başlığını taşıyor. İik karede enjeksivon için kolunu sıkan genç, uyuşturucu kullananların 'flaş' (a- bir ettıkleri geçiş anından sonra ruva gormeje başhyor ve biseksuel gonıntuje burunuyor. Kendini 'cennet'te bulan genç 'kanatsız uçuş'a geçtikten sonra, beklenen huriyi go- ruyor ve onunla havada buluşuyor. Guzel başlayan kavuş- ma, hurinin zebaniye donuşmesiyle bir olum-kalım muca- delesi halini alıyor. Genç, duşuşe geçtiği sırada kendisini ger- çek haliyle goruyor. Ruya gerçekle ıç içe geçiyor ve duşun sonundaki duşuş sadece yeni bir uçuşun hazırlayıcısı oluyor. Son kare, ilk kareye donuşuyor ve çıkmaz sokaktaki yolcu- luk aynı şekilde devam ediyor. 1989-90 arası basvuraniann sayısı toplam: 520 kişi Eroın Esrar Drug Uçucu madde Polıtoksıkomanı 3 gün içinde taburcu olanlar 165 6 32 59 119 125 3306 0081 0574 1163 24 28 2552 Büyükanne ve büyükbabanın 'müptela' olduğu evlerde büyüyen çocuklar, 'geleneği'sürdürmek zorunda bırakılıyor Uyuşturucu, kuşaklardır ABD'nin sorunu ŞEBNEM ATİYAS NEW YORK — Los Angeles ve Nevv York, uyuşturucu açısın- dan sorunları dağları aşan ıkı Amerıkan kentı Annesı ve babasının uyuştu- rucu bağımlılığı nedenıyle so- kaklarda yan ölu bulunan kuçu- cuk bebekler, hastalıklı çocuk- lar, ınsanlıktan çıkmış hallerıy- le gecekondu semtlerınde "uyuşturucu cennetlerinde" bı- rıken gun yuzu gormeyen delı bakışlı genç bır kuşak, umıtsız, çaresız ve yalnız Uyuşturucunun kente getırdı ğı savısız sorunlar arasında şıd det, başı bozukluk, uyuşturucu ığneierınden yayılan AIDS ve çeşıtlı başka hastalıklar, yığınla aılesız çocuk var Buyukanne ve büyükbabanın uyuşturucu ba ğımlısı olduğu evlerde doğan, uyuşturucunun kuşaklardır de vam ettığı bır ortamda her gun Amerika, uyuşturucuya savaş ılan eden sayısız başkan değıştirdı, ama uyuşturucu krallarını \erırden oynatabilmek kımseye nasıp olmadı. Kolombiya kaynaklı uyuşturucu tuccarları, dunyayı saran orgutlenmelerıyle başa çıkılmazhklarını kanıtladılar. Şimdı yenı kral 'Sıyah Papa' Pacho Herra. Uyuşturucunun Nevv York'a getirdiği sayısız sorunlar arasında şiddet, iğnelerden yayılan AIDS ve çeşitli hastalıklar, yığınla aılesız, sakat, geri zekâlı çocuk ilk sıralarda yer alıyor. Muzik toplulukları, sanat faaliyetlerını uyuşturucu ıle savaş kampanyasına donuşturmeye çalışıyor. dovulerek ırzlarına geçılerek va şavan gem, kuşagın pek fazla sansı vok 14'unde sokağa kaçıp 17'sınde "titreyen" (uyuşturuı.u kullanan anneden doğan cocuk ta gorulen durum) çocuklar do- ğurup kımılennı koşelerde aç bı- rakıp kaçanlar Sakat, gerı zekâ- lı olarak doğan çocuklar Her gun knz içinde kavga dovuş, ba ğırış çağınş yaşayan bır vığın ın san Beledıve bır ara AlDS'ın va vılmasını onlemek ıçın şınnga ığnesı dağılmayı denedı Bovle ce pahalı şırınga ığnesı almak venne, ığnelerı paylaşan uyuştu rucu bağımlılarına vardım edı- leceğı sanıldı Uvuşturucu ahş- kanlığı olan annelerden çocuk- lann alınması ve bakım evlerın- de buyutulmelerı denendı Bu sefer anneler çocuklannı ellenn- den alan sısteme karşı savaş- maktan helak oldular, ortaya daha vahım trajedıler ^ıktı Bu da ışlemedı Ara sıra uvuşturu- tudan arınma merkezlerınden derya ı^ınde damla mısalı ken dısırıı kurtaranlar çıksa da egı- tım de soruna kökunden çozum sağlamıyor Toplumun, uvuşturucudan varalanan kesımı elınden geldı- ğınce kendı ımkânlanyla bır şev- ler yapmaya çahşıyor Nevv York'un çeşıtlı semtlerınde top- luluklar sanat faaliyetlerını uyuşturucu ıle savaş propagan- dasına dönuşturmeve çalışıyor lar Lyuşturucu tıcaretı yapanla rın dunvava saran örgutlenme- lerı, ellerınde bulundurdukları »ılahlar ve teşkılatlan ıle başa çı kılmazlıkları, Kolombiya ören- ğınde kendısını kanıtladı Amenka, uyuşturucuya savaş ılan eden sayısız devlet başka nı değıştırdı. ama uyuşturucu "Lord"İarım yerınden oynata- bilmek kımseye nasıp olmadı Reagan ve ardından Bush, uyuş- turucu savaşı ıçın ne sozler ver- dıler' Kolombiya tarıhının en kanlı uyuşturucu baronu olarak nıte lendırılen Pabkı Emilio Escobar Gaviria bellı bır anlaşma sonu cu teslım oldu Escobar Medel lın eteklerınde sılahını polıse tes- lım ettığı sırada verını yenı kral lar alıvordu 1980'lerde Medelhn'e aıt olan butun narkotık tıcaretı kolom- bıya'nın uçuncu buyuk şehrı Ka- lı'dekı "Siyah Papa"nın kontro lune geçtı Sıyah Papa Pacho Herra, dunvanın en buyuk ya sadışı orgımınun lıderı olarak bılınıvor Şımdıve kadar k.mse nın baş kaldıramadığı kalı kar telı Los Angeles ve Nevv York'a kokain, krack tıcaretını madan surdurmeye nıyetl1 Bugun ABD'ye gelen kokaı- nın yuzde 70'ını temın ettıkleri bıldırılen Kalı kartelının Medel- lın'den de buyuk olduğu kayde- dılıyor Amerıkan narkotık görevlıle- rıne göre Kalı, Avrupa'ya gıden kokaının yuzde 90"ını uretıyor Kalı kartelı son derece gelış- mış ıstıhbarat sıstemlerı, para transferlerı ıle çalışıyor Yaka- lanmalarını ımkânsızlaştıracak şekılde her yenı satışta yenı bır vontem gelıştınyorlar Nevv York sokaklannda satılan 5 gram ko- kaının 4 gramı Kalı'ye aıt Kalı ayrıca özellıkle Japon ve Avru pa pazarını hedeflıyor "el Gordo" (Şışman), Nevv York La- tın yeraltı teşkılatının elebaşısı kartelın "Kedi", "Piskopos" gı bı daha pek çok namı uı, kıtava yavılan vusadışı lıderlerı hıç dv.r madan sevahaı etmelerıne rağ men va^a eore'.lılerını kolaslık la atlatnıavı baja'-iM.. lar Edrenıit'te bekleyi^ • BURHANtYE (AA) — Ören, Akçay ve Ayvalık gıbı onemh turızm merkezlerınm bulunduğu Edremıt körfezının kırlenmesıyle ılgılı tartışmalar gundemdekı yerını korurken, Burhanıye kanalızasyonunun ne şekılde antılacağı belırsızlığını surduruyor Yöre halkı, antmanın 'kımyasal' olmasını ısterken, çevreden sorumlu Devlet Bakanı Alı Tahp Ozdemır'ın geçen gunlerde yaptığı ıncelemeler sonunda vereceğı karar yorede merakla beklenıyor 'Bıyolojık arıtma' olarak adlandırılan ve kanalızasyon atığının 'dınlendırme havuzlan'nda katı atıklanndan arındırılmasından sonra kıyıdan bın 600 metre uzağa boruyla akıtılması sıstemının ıstenen »onucu vermeyeceğı savunuluyor Carettalar için karartma • ANAMUR (Cumhuriyet Guney tlleri Burosu) — Sahıl kesımınde bulunan turıstık tesıslerdekı aydınlatmanın, yumurtadan çıkmaya başlayan caretta carettalar açısından buyük olumsuzluklara yol açtığı bıldırılerek karartma uygulamasına geçılmesi ıstendı Tarım Orman ve Köyışlerı Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Mudurluğu'nce oluşturulan Izleme ve Değerlendırme Komısyonu'nun caretta carettaların ureme dönemı boyunca alınacak onlemler konusundakı kararlarına karşm yerel vönetımlerın herhangı bır uygulama ıçıne gırmedıklen gözlenıyor. Feminist üstsüzler • WATERLOO (AA) — Kanada'da mılıtan femınıstler, kadınlann da erkekler gıbı hava sıcak olduğu zaman suçlamalara maruz kalmadan ustlerını çıkanp sokakta dolaşabılme hakkuıa sahıp olmaları gerektığını savunuyortar. Kanada'da Kadının StatüsU Komıtesı uyesı Bayan Barbara Saunders, basına yaptığı açıklamada, Kanada'nın Guelph kentınde sokakta üstsüz dolaştığı ıçın hukukı sorunlarla karşı karşıya olan 19 yaşındakı Gvven Jacob'ın savunuculuğunu ustlendığını belırttı Jacob, Kanada'da, âdeta femınıstlerın sembolu halıne gelmış durumda. Geçen hafta mahkeme onune çıkarılan Jacob, Kanada kanunlarına göre sokakta ustsuz dolaşan kadınlann suçlu konumuna d,uşmesını protesto etmek amacıyla sokakta ustsuz dolaştığını ıfade ettı Çocuğunuzla oynayın • İZMİR (AA) — Okul öncesı eğıtımde çocukla oyun oynamanın önemlı olduğu belırtılerek gunumuzde çocuğu ıle oyun oynayan anne ve babalann sayısında azalma göruldüğü bıldırıldı Dokuz Eylul ( v Unıversıtesı Tıp Fakultesı ' öğretım uyesı Prof Dr Ayşen Baykara, gunumuzde çalışan annelerın sayısınm arttığmı, buyuk ebeveynlerle bırhkte oturmanın ortadan kalktığını belırterek çocuklann kreş ve anaokullanna venldığını hatırlattı Karkaımş harabeleri • GAZİANTEP (Cumhuriyet Guney İUeri Burosu) — Nızıp ılçesı sınırları ıçensınde bulunan Karkamış kasabasındaki antık kent tunzme açılıyor. Halen mayınlı ve yasak bolgede bulunan Karkamış antık kentı ıçın yenı duzenleme getırıhyor. Gazıantep ll Kultür Mudurluğu vetkılılerı, Fırat Nehrı ıle Sunve sınırlarının kesıştığı noktada yer alan tarıhçe zengin bu antık kentın kısa bır gelecekte turızmın hızmetıne gıreceğını bıldırdıler > Karkamış antık kentının, Neolıtık donemden bu yana yerleşım yen olarak kullanıldığı behrtılıyor Bazı yapıları halen ayakta olan ve şu anda gırılmesı vasak bulunan kentın turızme açılmasıyla bırhkte genış araştırmalara geçıleceğı de kayr'edıl.yor