Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
Sahıbı Cumhunvet Matbaacılık ve Gazetecıhk Turk Anonım Şırketı adına
Nadir Nıdı 0 Gcnel Yayın Muduru Hasan CcnuJ, Müessese Muduru
EntaK Ufikhgil. Yazı lşlcn Muduru Ok«y Goncnsin, % Haber Mcrkczı
Muduru Yikrm !•)«, Sa>fa Duzenı ^ûDetmenı \k Aar 0 Temsrfaler
ANKARA Ahmet Tu, IZMİR Hıkmct Çeaıkıyı. ADANA Çtttn Vıjenojlu
Iç Polmk» Cdd luta^K. Dij Hlbcrier Elfaa fcta İ4-Scndikı. Şikna I m d . Kul'ur Cd.1 IMr. Isjnbul Hsbcrkrı
b a s l b n k Efeum G a a v !••!••. Yun Habcrlcn N«*n Dofu. Spor Dmjsmaııı I M A ı * Yanfeoa». Dızi Ylzl.ar
Krmn Çshşkn, trtti rmı Ş.MS Alpay Dttzdlme Abdattak \uja 0 Koorduuıör ttacl Kof^ns 0 Ma'ı Hler Erol E/tm
0 MuhaietK Balnl taer 0 BIHçe PUnknu Snfl 0—J.bıı.otl. 0 Rckkm. An» Tor™ 0 Ek Ya> r.u: H.I» AknK
0 [dare Hıscrlı Ganr 0 t;l«lıt» Ö»4er Çclik 0 Bılfi-ljlem N«fl l n l 0 Pertonel Srrfl
K7WT ATUTJ/I. Başkan NMİk NMIİ
OkU> \klmL t l l p . fcj«r. H n u
C t n L Hıknct ÇetİBkra. Okı>
L(«r H u c t llkn
A» S ı r m . AkM Tn
Sasaıı w >»wın. Cumhuroo Mubsicıjık vc Glzaeatlk TA.Ş. Türk Ocjı C«d 39/41 C-»J«lo|l>
J4334 Ist PK 246 tstınbul Td- 512 05 05 12) tıM) Tslou 21246. F» <i) 526 «0 72 0 I
Buroiar- A A ı n 2ıya GOUtp BK lnküap S No 19/4. Td 133 II 41-4" TeieL 42344. FajL (4) 133
05 65 ^ bmir. H Zltl Blv 1352 S. 2/3. Td: 13 12 30. IMOL 52359 Fu_ (51) 19 53 60
c toOoll Cad 119 S No I t l l l TH. 19 37 52 (4 h«l) Tctol 62155 Fıx. (71) 19 25 7»
TAKVİM: 27 HAZİRAN 1991 Imsak: 3.26 Gttneş: 5.26 öğle: 13.11 Ikindi: 17.11 Aksam: 20.47 Yatsı: 22.38
SEFA TAŞKIN
'Almanların
Zeus
Sımağı'na
sahip
çıkmasıayıp
9
Bergama Belediye
Başkanı Sefa Ikşkın,
"Iroya Hazinesi'ne
Almanların, sanki bu
eserlerin gerçek
sahibiymişçesine
sahip çıkmalan iki
yüzlülüktür' dedi.
tZMİR (Cumhuriyet Ege
Biirosn) — Zeus Sunağı'nın
Bergama'ya geri verilmesine
karşı çıkan Alman yetkililerin,
Türkiye'den Almanya'ya ka-
çınlan ve 2. Dunya Savaşı so-
nunda Sovyetler Birliği'ne gö-
türülen Troya Hazinesi'ni ge-
riye almak için çalışmalan
Bergama'da tepkiyle karşılan-
dı. Zeus Sunağı'nın geri alın-
ması için kampanyayı sürdur-
düklerini belirten Bergama Be-
lediye Başkanı Sefa Taşkın,
Alman yetkılilenn tutumunun
"iki yuzlülük" olduğunu söy-
ledi.
Bir yıb aşkın bir süredir Ber-
gama Zeus Sunağı Konseyi ta-
rafından yurutulen Zeus Suna-
ğı'nı geri alma kampanyasına
olumsuz yaklaşan Alman yet-
kililer, Türkiye'den kaçınldı-
ğı tum diınya tarafından bili-
nen Troya Hazinesi'ni Sovyet-
ler Bırüği'nden geri almaya ça-
lışıyor. Ikinci Dunya Savaşı sı-
rasında kaybolan ve bir sure
önce Sovyetler Birliği'nde or-
taya çıkan Troya Hazinesi'nın
Turkiye'ye geri verilmesi ko-
nusunda birçok bilim adamı-
nın göruş bildirdiğine dikkat
çeken Bergama Belediye Baş-
kanı Sefa Taşkın, "Şimdi Al-
manlar bu hazineye sahip çık-
maya çalışıyorlar" diye ko-
nuştu. Taşkın şunlan söyledi.
"Alman defıne avcısı Schli-
emann tarafından Çanakka-
le'den Almanya'ya kaçınldığı
herkesçe bilinen Troya Hazi-
nesi'ne Almanlann, sanki bu
eserlerin gerçek sahibiymişçe-
sine sahip çıkması en hafif de-
yişiyle iki yuziuluktur. Berga-
ma'nın haklı istegi olan Zeus
Sunagı'nı geri alma çabalan-
na kulaklannı tıkayan Alman
yetkililerin, Türkiye'ye veril-
mesi gereken Troya Hazinesi'-
ne sahip çıkmaya çalışması
ayıplanacak bir olay."
6
Antma
sistemi
acilen
kurulmalı
9
HÜSEYİN ERCtYAS ~
İZMİR — Ülkemizde kirli-
likten korunmak için atılacak
en önemli adımın kanalizasyo-
nun ve arıtma tesislerinin bir
an önce tamamlanması oldu-
ğu bildirildi. Arıtma tesisi ku-
rulması için öncelikli 308 do-
layında beldenin belırlendiği,
37 beldede ivedilikle antma te-
sisi kunılması gerektiği kayde-
dildi. JTU öğretim uyesi Prof.
Ahmet Samsunlu, "Türkiye'-
de arıtma tesisleri alamnda
acilen gerçekleştirilmesi gere-
ken, buyuk çapb koruyucu alt-
yapı seferberliğine ihtiyaç
vardır" dedi.
Turkiye'de 2 bin dolayında
belediye içinde 1989>ıb başın-
da yalnızca 9 beldenin arıtma
tesislerinin bitirilebildiğıni an-
latan ITÜ Çevre Muhendislı-
ği Bölumu öğretim uyesi Prof.
Samsunlu, 60 tesisin yapımı-
nın, 15 tesisin de projesinin
surdUğünü söyledi.
Antma tesislerinin 5-10 yıl
gibi surelerde bitirilemeyeceji-
ni, en azından onceliği beliri»»
nen 300 dolayında kent ve ka-
sabanın gereksinimı dikkate
alındığında yatırımlara 29 yıl
boyunca hızla devam edilme-
si gerektiğini kaydeden Prof.
Dr. Samsunlu, tesis öncelikle-
rinin beürlenmesiyle ilgili şu
bilgileri verdi:
"Antma tesisleri yatmmfaui
için aynlan sınırb mali imkân-
lardan azami derecede yarar-
lanılabilmesi için dikkatli bir
planlama ile önceükle yapü-
ması gereken antma tesisleri-
nin belirlenmesi gerekiyor.
öncelikli kıstaslanm belirle-
dik. ÇeşiUi kriterleri esas ala-
rak antma tesisi kuruiacak
bddelerin önceligini sapudık.
Bu öncelik beliıiemede, belde-
nin nüfusu, ekonomik >apısı,
imar dunımu, UaiLmmada ön-
celiği, alıcı ortam ozellikleri,
kanalizasyon, içme suyu sis-
temlerinin bulunup bulunma-
dıgı gibi kriterler esas alındı."
Nüfusu 10 binden buyuk
yerleşim merkezlerinde belirle-
nen kriterler doğrultusunda
anket uygulandığını, böylelik-
le öncelikli 308 beldenin sap-
tandığını anlatan Prof. Sam-
sunlu, bu beldelerden 37'sinde
ivedi olarak arıtma tesisi ku-
rulması gerektiğinın ortaya
çıktığınj söyledi.
Işleri ters gidene, sevdiğine kavnşamayana 'çağdaş büyücülerden' klasik bir teselli
6
Sana büyü yapmışlar'Insanlık tarihinin her
döneminde var büyü.
Karı koca kavgasına,
kısırlığa, ağnlara,
kara sevdaya, sert
kocalan
yumuşatmaya, koca
bulmaya, kocaların
ilgisizliğine değgin
ilginç büyü reçeteleri
sunulmuş çağlar
boyunca.
SERPtL GÜNDÜZ ~~
Şu günlerde moda bir büyu
var. 7 tane yürek alıyorsunuz.
Dana ya da koyun yureği. Her
birinin uzerine 7 iğne saplıyor-
sunuz. 7 gün boyunca ateşte ya-
kıyorsunuz. Istenen kişiyi düşu-
nup yasin okuyorsunuz. Istedi-
ğiniz kişi dişiyse dişi yürek, er-
kekse erkek yurek seçiyorsunuz.
Büyücü Bülent Kısa'ya göre
bu tür büyü reçetelerinin hepsi
saçmalık. "Daha önce yapılmış
yazılı tnetottan uygulayamazsı-
nu" diyor Bölent Kısa. Ona gö-
re, insan zekâsı dışuıda birtakım
enerji alanları var. "Zeki
enerjiler" dıye tanımlıyor bun-
ları. "tster cin deyin, ister me-
lek. lnsanın kendi içinden çıkar,
okuyup dua etmekle olacak şey
degfl" diyor Bülent Kısa.
Büyu!
Insanlık tarihinin her döne-
minde var. Kan koca kavgası-
na, kısırlığa, ağnlara, kara sev-
daya, sert kocalan yumuşatma-
ya, koca bulmaya, kocalann il-
gisizliğine değgin ilginç buyü re-
çeteleri sunulmuş çağlar boyun-
ca. tnsanlar hem merak edip
hem korkmuşlar.
Bilimin hızla ilerlemesine,
teknolojinin gelişmesine karşın,
doğa üstu güçleTe merak hiç bit-
miyor. Kimi görüşlere göre binli
yıllann başlangıcı ya da sonla-
ruıda doğa üstü güçlere ılgi ola-
ğanüstü artıyor. örneğin 90' lı
yı1larda Avrupa'da ünlü dergi-
lerin çoğu kapak konusu yapı-
yorlar bu tür olayları. Fransa'-
da büyücülerin sayısının dok-
torlardan bile fazla olduğu ileri
sürüluyor.
Çocukluğundan beri bu tür
işlerle "haşır neşir" olduğunu
söyleyen Büyücü Bülent Kısa,
"Ben birçok şeye karşı çıkıyo-
nım. Allahmış, şeytanmış, ka-
denniş, bunlan kabul etmek be-
nim anarşist ruhuma ters" di-
yor. Kısa'ya göre yapmak iste-
yen herkes bu tür işleri yapabi-
lir.
Büyü müştensinin çok olma-
sının ülkelerin yaşadığı ekono-
mik ve toplumsal olaylara bağ-
lı olduğunu savunan Bülent Kı-
sa, "Ülkenin ekonomik duru-
rau kötüyse bu tür konulara da-
ha çok ilgi duvar insanlar" di-
yor.
Bülent Kısa, büyücülüğü şöy-
le anlatıyor:
"Kendisine büyü yapıldıgına
FALCI BİNGÜL İŞTEN — Falcılıkla politikayı bir arada yü- BÜYÜCÜ BÜLENT KISA — Kendisine buyu japüdıgına ina-
rütüyor. ANAP Bakırköy ilçesinde çalışıyor. Parti arabalann- nıp bana buyu bozmak için gelenlere inanmıyorum. Ters giden
da anonsçuluk yapıyor. (Fotograflar: Erdogan Köseoglo) işlerini bir şeylere yormak istiyorlar.
Bakıryak, sevgilinden ayrılma!• Istenmeyen bir kimsenin eve
gelmemesi için o kisinin adı bir kâğıda
yazıhr. Yazılı kâğıdın ustüne 7 elham
ve 11 kulhüvallahi suresi okunup
üflenirse, o kişi eve gelemez.
• Bir kimseyi köle gibi âşık etmek için
uç tane pamuk çekirdeği alınır, her
birine birer yasın okunur ve o kişinin
kapı eşiğinin altına gömülür. Kısa
zamanda dize gelir.
• Muhabbet için yedi tane kemiğe,
Atata, azima, zülma, Sırrûllah, Samin
lafz, Lamâtülnâs yazılıp istenen kadın
ise dişi köpeğe, erkek ise erkek kopeğe
yedirüir.
• Sevdiğini ayağa getirmek için sol
avuca 21 tane karabiber ahnır. 7 gunde
üç kere birer birer olmak üzere Hubbü
ve innehü lihubbu bilhayır lişeddidun
duası okunarak ateşe atılır.
• Bir kırmızı bakır parçasma sevilen
insanın ismi 7 kez yazılıp o bakır
parçası ateşe konursa o insan
sevgilisinden hiç ayrılmaz.
• Bir kadına gizlice yaptıklarmı
söyletmek için bir tavşan yakalanır,
kesilir, yağı ayrılır ve kadın uyurken
uyandırmadan göğsüne sürülür. Kadın
uyanır uyanmaz gizlice yaptığı seylerı
anlatır. = =
Büyü bozmak
• Buyüye uğrayanların büyüden
kurtulmalan için de buyü yapmak
gerekiyor. Kma.iğde çekirdeği, zırnık,
leylek tersi yakılarak tütsü yapılıyor.
• Yedi kapı eşiğinden birer parça
kesilerek yakılır ve bütün ev tütsülenir.
• Demir tozu kaynar suya atılır ve bu
su ile banyo yapılır.
• Büyülü kişiye ten fanilası ve iç
çamaşın ters giydirilir.
Büyü malzemeleri
Aşk büyüsü için: Karabiber,
arnavutbiberi, kuzu yureği, mum, bakır
levha, at nalı, eşek naü, geyik derisi,
yumurta, tahta kaşık, ceviz, günlük,
nohut, bakla, iri tuz, kesme şeker,
kuru incir, kara uzum, dut, yaprak,
zeytin yaprağı, sarmaşık, buğday,
kjrmızı bakır, miskü amber, mangal
ateşi, kilit, pancar, kaş, kirpik, saç teli,
tarak, iç çamaşın, ekmek, kemik,
yarasa kemiği, yarasa kanı, yarasa
kanadı, kelebek.
Büyü bozmak için: Zeytin çekirdeği,
idrar, sirke, leylek pisliği, kına, zırnık,
iğde, malta pamuğu, iplik, yedi kapı
eşiği parçası, ardış katraru, pirinç,
günlük, leylek yuvasından çalı çırpı,
demir tortusu, yedi dükkânın
süprüntusü, leylek tersi, maydonoz
tohumu, pancar, çalıntı yeşil kâğıt,
kirpi kanı, değirmen dolabından
sıçrayan su, kırlangıç pisliği.
Ayırmak için: Hardal tohumu, kabir
toprağı, domuz yağı, tereyağı, koyun
başı, tahta kaşık, yılan derisi, arpa...
inanıp bana büyü bozmak için
gelen insanlara inanmıyorum.
Ters giden işlerini bir şeylere
yormak istiyorlar. Bana büyü
yapıldı diyerek geliyoıiar. Bakı-
yoruın kadının kocası kaçmış.
KacOgı kadının fotofrafım gös-
teriyor tele-kız gibi. Bir de ken-
disine bakıyonım, şişman, ba-
kımsız..."
Bir kişiyle ciddı büyücülük
çalışması yapılması için en az
bir hafta uzerinde çalışmak ge-
rektiğini söyluyor Bülent Kısa,
genellikle erkeklerin de bu işle-
re meraklı olduğunu ama tıpkı,
"erkekler ağbunaz" dendiği gi-
bi, erkeklerin de büyucuye git-
tiğini söylemekten çekindiğini
anlatıyor.
Son zamanlarda işleri kötu
giden işadamlarının da kendisi-
ne başvurduğunu söyleyen Bu-
lent Kısa, "Bu tür işler büyü ile
düzeltilmez. Bir kişinin kaderi
vardır. Bir de toplumun kade-
ri. Zîncirleme olaytardır bunlar.
Buyüyte ban işler düzeltncnıez '
diyor.
Bülent Kısa, fal ve büyü ara-
sındaki ilişkiyi şöyle anlatıyor:
"Fal, olması muhtemel şeyle-
rin ihtimal dahilinde olanlannı
söyler. Büyü kaderi degiştirme-
ye caltşır. Olacak olan olaylar-
da istege uygun degişiklikler
yapma sanatıdır. Esrarengiz bir
şey degildir. lnsanın istedigi an-
da uygulayabileceği bir şeydir.
Maksath ve bilinçli olarak yapı-
lır. Her insanın belli bir gucu
vardır. Bu gucu yoğunlaştırabi-
lir."
Buyunün insanlara zarar ver-
mek amaayla ya da iyi yönde
yapılacağrnı anlatıyor. "Düaya-
nın görebileceği en ahlakaz
adam benim, birisini öldünnek
isteyen için katil, iyilik etmek
için doktor olurum" diyor.
Hangı konularda büyü ise ya-
ramaz şeklindeki soruya Kısa,
yanıtıru şöyle veriyor:
"Teorik olarak ber konuda
işler. Pratikte ne olur bilemiyo-
rum. Ben aslında hiçbir şeye
inannnm Hiçbir şeyi de reddet-
mem. Sadece insanlann içia4e-
ki iyilik ve kötülüğü yansıüyo-
rum."
"Buyüyü kaderi degiştinnek
için yapariar" diyen ftlcı Bin-
gül Işten'le konuşuyoruz bu
kez. "Sosyeteye yönelik
çalışıyorum" diyor Bingül Ha-
nım. Bağcılar'da kuaför dükkâ-
nı var. Fala çok büyük merak
olduğunu söyluyor. Kendisinde-
ki yeteneğin aileden gelme oldu-
ğunu anlatıyor. Midillili olan
anneannesi zamanında orarun
en ünlü falcısıymış. 4 çocuklu
Bingül tşten, 19 yıllık kocasın-
dan fal yuzünden aynlmış. Şim-
di 11 yaşındaki oğlu da annesi-
nin izinde fal bakıyormuş.
Bingül tşten falcılıkla politi-
kayı bir arada yurutüyor.
ANAP Bakıröy ilçesinde çabşı-
yor. Parti arabalannda anons-
çuluk yapıyor. 7 yaşından bu
yana fal baktığını anlatan Bin-
gül Hanım, "faküık doktorhık
yapmak gibi bir şey, insaabui
telkin yoluyla ikna ediyorsu-
nuz" diyor.
Amerika ve Avrupa ülkele-
rinde, geri kalmış ülkelere göre
daha çok buyu ve inanç uygu-
lamalan bulunduğunu söyleyen
Prof. Metin And, çeşitli büytl
ayrımlan içinde kara büyü-ak
büyü ayruru olduğunu anlatı-
yor. Kara bu>aı kötulük için, ak
buyu iyilik için amaçlanıyor.
Büyunün birçok din ve tarikat-
lann, şiir ve çeşitli sanatlann, ti-
yatronun kökenini oluşturduğu-
nu söyleyen Prof. And. toplum-
sal büyülerin de insanlık tarihin-
de önemli olduğuna dikkat çe-
kiyor.
"Aslında inananlar istedigi
büyüyu yapabüirter, buna kim-
se kanşmaz. Ancak insanlara
zarariı olanlaria da ugraşmak
bir insanlık odevidir" diyen
Prof. Metin And, ilginç bir ola-
yı da hatırlatmakta yarar görü-
yor:
'1958'de yitirdigimiz degerii
folklor araşürmacısı Mehmet
Haüt Bayn'mn 1947 de yayım-
lanmış İstanbul Folklonı adın-
da bir kitabı vardı. Kitap tüken-
digi yülarda sahaflarda başörtü-
lü, çarşaflı birtakım kadınlann
gelip ısrarla bu kitabı istedikle-
rini gorup once bir anlam vere-
memiş sahaflardaki kitapçıklar
Sonra iş anlaşılmış, bu kitabın
bir bolamünde kocayı kapatma-
sından ayırmak, çocuk dogur-
mak, kocaanın sevgisini kazan-
mak ya da onun cinsel gücünü
arttınnak için birtakım büyü
formülleri veriliyordu."
Eliot^un afacan ^Kedilerl 10 yaşında
Işte 10 yıldır sahnede olan 'Cats' ile ilgili
birkaç rakam: Oyuncular sahneleme sırasında
2600 çift ayakkabı, 2300 kostüm eskittiler.
Londra Borsası'nda 10 yıla yakın süre işlem
gören Cats hisseleri, 1 sterline karşılık 2400
sterlin kazandırdı.
15 MtLYON STERLİN — Dansh, müzikli büyük gösteri 'Cats', tngUtere'de 10 yıldır sahnede. Cats,
sadece Londra'daki rjyatroya 15 milyon sterlin kazandırdı.
EDtP EMİL ÖYMEN
LONDRA — "Kediler" on
yaşında... Ingiliz ozan T.S. Eli-
ot'un, afacan kedi oyunlanm,
kıvrak ve gulümseyen bir dille
aktardığı 'matrak' dizeler on
yıldır sahnede. Dansh müzikli
büyük gösteri. "Dansh
müzikli" derken, dans ve mü-
zik eşit oranlarda değil.
Öncelikle dans ve gösteri öne
çıkıyor. 'Cats', Londra tiyatro
'sanayii'nin kurumlarından bi-
ri artık. On yıldır aynı sahnede,
pazar dışında her gece, arada
matineler. Başka ülkelerde baş-
ka gruplar ve dillerde 7 ayn ya-
punla sahnelenen 'Cats', sade-
ce Londra'daki tiyatroya 15
milyon sterlin kazandırdı. Dun-
ya çapında yaptığı kâr, 500 mil-
yon sterlini geçiyor. Başanlı bir
sahne gösterisi olduğu kadar,
çok çok daha başarılı bir ış-
yönetimi, pazarlama, satış ve ti-
caret örneği.
'Cats' hakkmdaki aşağıdaki
birkaç rakam dahi olayın çapı-
m göstermeye yetmez: Oyunun
akılda en kalan parçası
'Memories' (Anılar), 100 deği-
şik sanatçı tarafından okundu,
îadece Ingiltere'de radyo ve te-
levizyonda 30 bin kez calındı.
Sadece Londra'daki tiyatro-
da on yılda 4.100 koltuk yeni-
lendi. Oyuncular sahnelenme sı-
rasında 2.600 çift pabuç, 2.300
kostüm eskittiler. Sadece Lond-
ra'daki sanatçılardan şimdiye
kadar 12 kişi evlendi, bunların
14 çocuğu oldu. Londra'da
4.100 temsilde seyirci sayısı 5
milyonu aştı. Londra Borsası'n-
da on yıla yakm sure işlem gö-
ren 'Cats' hisseleri, 1 sterline
karşılık 2.400 sterlin kazandır-
dı. 'Cats", şimdiye kadar sahne-
de kesintisiz kalan "en uzun sü-
ren müzikal" oldu.
Bunca başarının sırn nedir?
Oyunun konusu değildi. 'Sa-
natçılar' da değıldi. Her şeyden
önce, Amerikan muzikallerinin
pabucunu dama atan Ingiliz
müzikal bestecisi Andrew Lloyd
Vv'ebber'in "uçup giden, akılda
kalmayan, artistik degeri de ol-
mayan, ama dinlemesi hoş
müzigi" idi.
Sonra sahneleme duzeni.
Sahneyi dolduran erkekU dişili
birbirinden atik ve canlı 'kedV-
ler. Bir saniyesi boş geçmeyen
sürekli dans ve ritm. Ve tabii,
tamamen profesyonel bir pazar-
lama. Seyircinin, gelip bilet al-
masuıı beklemeyen, pazarlama-
yı atılgan ve bilimsel bir girişim
olarak, mülti-milyonluk bir "iş
olarak" gören prodüktör Ca-
meron Mackintosh...
Ilk sahnelemeyi, oyunda "ge-
lecek" gören maceraperestler
kişisel parasal katkılan ile yani
düpedüz spekülasyon ile gerçek-
leştirmişti. Su-adan kişiler, âdeta
hisse senedi alır gibi para yatır-
mışlar ve sonucu beklemişlerdi.
Tek guvenceleri, daha önceki
muzikalleri hep "iş yapmış
olan" VVebber'di. Tutmayabi-
lirdi. Ama tuttu. 1980'lerin 'ya-
tınm olayı' oldu müzikal.
llk sahneleme için 5.000 ster-
lin yatıran barmen George Bar-
nett, şimdi 125.000 sterlin sahi-
bi ve geliri sürekli artıyor. Tiyat-
rodan para kazananlar sadece
yapımcılar, oyuncular ve şirket
değil, yatırımcılar da oldu.
On yıl önce ise 'Cats' sahne-
ye çıktığında, şimdi tebessümle
hatırlanan eleştiriler yöneltil-
mişti: "Oyun degil, konusn
yok. Sadece dansla tiyatro ol-
maz. Muzik fasafiso. Göz bo-
yamadan ibaret."
Bir eleştirmen, "Cats" sahne-
si için düzenlenen "çoplerle do-
lu avln"yu diline dolamı; ve
"Londra sahnesiııdeki en pahah
çöplıik bu olsa gerek" diye yaz-
mıştı. Klasik tiyatro acısından
bakıldığında bazı eleştiriler bu-
gün de geçerli. Ancak 'Cats',
1980'lerde özellikle tngiltere'de-
ki Thatchercı özgur, girişimci,
sınır tanımaz, kendine guven or-
tamında gelişen bir gösteriydi.
Keramos gün
ışı^ına çıkacak
• MUĞLA (Cumhuriyet)
— Ören Belediye Başkanı
Kâzım Turan,
"Karyahlar"uı önemli
yerleşimlerinden biri olan
antik "Keramos" kentinin
kalıntılannın gün ışığına
çıkartılması için
girişimlerde bulunmaya
başladı. İlgili üniversitelere
yaptığı başvurulardan
olumlu yanıt aldığım
belirten Belediye Başkanı
Turan "Üniversiteleri,
yapacaklan kazılarda
belediyemizin her türlü
olanağından
yararlandıracağız" dedi.
Kıyılarda
saglık hizmeti
• MERSİN (AA) —
Sağlık Bakanbğı'nca
turistik yörelerde hizmet
vermek amacıyla
oluşturulan gezici sağlık
ekipleri, Içel sahil seridinde
calışmalanna başladılar.
İçel tl Sağlık Müdurlüğu
yetkililerinden alman bügiye
göre üç ambulans, Anamur,
Silifke ve Erdemli kıyı
seridinde 24 saat görev
yapacak. Bir doktor ve
hemşireden oluşan sağlık
ekipleri, turistik yörelerde
yerli ve yabana turistlerin
sağlık sorunlanna ilk
mudahaleyi yapacak.
Yetkililer, acil durumlarda,
sağlık ekiplerinin
Erdemli'de 512 66,
SUifke'de 512 85,
Anamur'da ise 512 94
numaralı araç
telefonlanndan
aranabileceklerini bildirdiler.
Ağaçlara
kimlik
• tZMtR (AA) —
Turkiye'de ilk kez, Izmir'de
Kültürpark içerisindeki
ağaçlara "kimlik kartı"
uygulamasma geçilecek.
lzmir Fuarcıhk Hizmetleri
Kültür ve Sanat Etkinlikleri
Şirketi (İZFAŞ) Müdürü
Selami Gürgüç, Kültürpark
alanı içinde yer alan 5 bin
ağacin kimliğinin
çıkartılarak bilgisayara
kaydedileceğini beUrtti.
Fuar alanı içinde yeşilin
korunması gerektiğini
vurgulayan Gürgüç,
"Kimlik kartma ağaan ,,
yaşı, cinsi, nereden geldiği,
nerede dikildiği yazılı
olacak. Böylece ağacın ne
zaman bakımdan geçeceği
de belli olacak" dedi.
Selami Gurguç, çağdaşlık ve
teknolojiden sağlanan
yarann, Kulturpark'ın yeşil
örtüsünün korunmasında
rol oynayacağnu kaydetti.
Yıldızh
tuvaletler
• AN KARA (UBA) —
Ankara Büyükşehir
Belediyesi, Ankara'daki
tuvaletlere yıldız sistemi
getirmek üzere çalışmalara
başladı. Belediye yıhn
tuvaletinin belirleneceği
çalışmalar için seçici kurul
oluşturdu. Kurul, tuvaletleri
sınıflandırarak en iyisini
belirleyecek. Büyükşehir
Belediyesi, Türkiye Milli
Halk Sağhğı Eğitimi
Yardım Derneği ve Türkiye
Yüznumara Vakfı'yla
işbirliği çerçevesinde
Ankara'daki tuvaletlerin
dökumunün çıkarılarak
sımflandınlması için proje
hazırladı. Proje, Ankara'da
bulunan tuvaletlerin çağdaş
ve standart düzeye
getirümesini amaçhyor.
Projenin uygulanması için
Büyükşehir Belediyesi'nce
yurütme kurulu
oluşturuldu. Oluşturulan
kurul, Ankara'daki
tuvaletleri sınıflandırarak
aralanndaki fiyat dengesini
sağladıktan sonra, 1992 yıb
başında 1991 yılının en iyi,
bakımlı ve temiz tuvaletini
seçecek.