Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/16 HABERLERİN DEVAMI 7NİSAN1991
Insan Bunlar, Insan...
(Baştarafı 1. Sayfada)
duğu çamurun içinde kaybolmuş.
Ağlıyor yağmuıia birlikte:
— Top seslerini duyunca fırladım yatak-
tan. Kimya korkusuyla battaniye bile alma-
dım üstüme..." *
Katliam korkusuyla Saddam'ın zulmünden
kaçan insanların dramıdır bu.
Açlık, soğuk ve hastalıktan bugüne kadar
1500 kişi ölmüş.
Türk-lrak sınırının iki yanmdaki dapdara-
cık bir şerıde 280 bin kişi sıkışmış durumda.
Irak topraklarında 60 kilometrelik bir derin-
likte ise hareket halinde olan 700 bin kişinin
varlığından söz ediliyor.
Ne yapmalı?
İnsanlık gerçekten büyük bir sınavdan ge-
çiyor. Böyie bir tragedyanın salt izleyicisi ol-
makla yetinmek, insanlığa yakışmaz.
Her şeyden önce Saddam yönetiminin
masum halka karşı, insanlık dışı eytemleri-
ne tümüyle son vermesi için Bagdat üzerin-
de uluslararası baskının yoğunlaştırılması
gerekir. BM Güvenlik Konseyi'nin uyarı ni-
teligindeki kararı, bu konuda ne ölçüde et-
kili olabilir. bir soru işaretidir.
Çünkü, Bağdat yola getirilmeksizin bu in-
sanların evlerine geri dönmelerini sağlamak
kolay olmayacaktır. Bunun için, can güven-
Itği konusunda Saddam yönetiminden inan-
dıncı güvencelerin bir an önce alınması ve
korku içinde yollara dökülen yüz binlerce in-
sana inandırıcı biçimde duyurulması şarttır.
İnsanlık adına yaptlması gereken bir baş-
ka görev, olağanüstü güç koşullarda can
derdine düşmüş insanlara her türlü yardımın
derhal yağdınlmaya başlanmasıdır. Bu gö-
rev öncelikle ABD ile birlikte Batı Avrupa ül-
kelerine düşmektedir.
Altı çizilmesi gereken bir başka konu da
şu:
Yasanmakta oian tragedya, Batı'daki ba-
zı odaklarda neredeyse Türkiye'nin Irak sı-
nırını açıp açmamasına indirgenmek isteni-
yor.
Hem yakışıksız, hem de gerçeği yansıtma-
yan bir yaklaşımdır bu.
Sınır çizgisı bir yerde kaybolmuş gibidir.
Türkiye tarafında sınır resmen değiise de fi-
ilen kapalı değildır zaten. Birkaç yüz bin ki-
şi, sınır çizgisinin Türk tarafına sığınmıştır bi-
le... Türkiye elinden gelen yardımı bu insan-
lara şimdiden yapmaya başlamıştır.
Onun için, bazı Batı başkentlerinde bilinçli
biçimde başlatıldığı dikkati çeken vicdan
operasyonlan yerine, masum insanların ev-
lerine bir an önce dönmelerini sağlayacak
etkili eylemlere geçil'melidir.
Yani. Bağdat'a yönelık yoğun baskı, sınır-
daki insanlara acil yardım...
Anababa günleri yaşanıyor, insanların la-
fa karnı tok!
Sığııımacılarayardım
6
dandıyor'
YUSUF TOPRAK
OSMAN YILDIZ
KASIM KADtRHAN
ULUDERE/DİVARBAKIR
— Irak ordu birliklerinden ka-
çarak Türkiye sınırına yığılan sı-
gınmacıların girişi, alınan yoğun
güvenlik önleöılerine karşın sü-
rüyor. Irak sınır kesiminin sıfır
noktasındaki Altınyayla yakın-
lanndan, mayınlı bölge olması-
na karşın çok sayıda Iraklının
Türkiye tarafına girdiği görüldü.
Irak askerlerinin, Çukurca'ya
gelen yolu, Türk sınınna 6 kilo-
metre kala keserek akışı önleme-
ye çalıştıklan kaydedildi. Bölge-
deki yağışlı ve soğuk hava nede-
niyle her gün ortaJama 30 çocu-
ğun yaşamını yitirdiği kaydedil-
di. Dun Işıkveren kesimindeki
güvenlik güçlerinin telsizlerin-
dçn sık sık, "Burada çok ölıi
var, kazma kürek gönderilsin"
anonslan duyuldu.
Iraklı sığınmacılara yönelik
yardımlar artmaya başladı. Ja-
ponya hükumeti sığınmacılara
10 milyon dolar yardım yapaca-
ğını açıklarken Kanada da 2.8
milyon dolar tutarında yardım
sağlayacağını bildirdi. Bu arada
Avrupa'da bulunan Türk aydın-
ların, Birleşmiş Milletler Genel
Sekreteri Perez de Cuellar'a gön-
derdikleri \>ir mesajda, Irak'ta-
ki Kürtlere yönelik soykınmın
durdurulması istenirken Mardin
Kapalı Cezaevi'ndeki Davut Ak-
taş adlı bir hükümlü katliamı
protesto etmek için kendini
yaktı.
Türkiye sınırında yığılan
Iraklı mültecüerin geçişleri sürü-
yor. Dün de bölgedeki çeşitli
noktalardan geçişler olurken yo-
ğun bir askeri hareketlilik göz-
lendi. Konvoylar halinde Işıkve-
ren kesimine hareket eden askeri
araçlarda masa, sandalye ve ge-
ri hizmetlerde kullanılan eşyalar
bulunuyor. Bir askeri yetkili,
bölgedeki güvenliği sağlamak
için 10 kadar jandarma bölüğü
oluşturulacağını söyledi.
Helsinki VVatch'dan
Bu arada Uluslararası tnsan
Haklan örgütlerinin önde gelen-
lerinden Helsinki Watch, Cum-
hurbaşkanı Turgut Özal'a baş-
vurarak, Irak sınırının bir an ön-
ce açılmasını istedi. Özal'a gön-
derilen yazıda, "Sadece Türki-
ye'nin degil, Iraklı Kürtterin baş-
vurduğu diçer iilkelerin de
insani nedenierle zaman yitir-
meden sınırlarını açmaları
gerekmektedir" denildi.
Yardnpiar süriiyor
Çevre il ve ilçelerde başlatılan
kampanyalarla sağlanan yar-
dımlar Işıkveren Karakolu
önünde toplanıyor ve yolun bo-
zuk olması nedeniyle ancak
traktörlerle taşınıyor. Sığınma-
cılar arasında belli bir işbölümü
olmamasından ötürü dağıtım sı-
rasvnda kargaşa yaşandığı göz-
leniyor. Şırnak Vali Yardımcısı
Ünal Yıldınm, şu ana kadar böl-
geye 100 kamyon dolusu yardım
ulaştığını bildirdi. Sığınmacılar
için bölgedeki ilk seyyar hasta-
ne de Altınyayla köyü yakınla-
rında oluşturuldu. Hastanede
ilk etapta 100 kadar sağlık per-
sonelinin görev yapacağı açık-
landı. Işıkveren'e gönderilen ve
çoğunluğunu da unun oluştur-
duğu yardımlann değerlendiril-
mesi için Işıkveren köyü yakı-
nında 4 adet seyyar fırın
kunüdu.
Sınırdaki son durumu gör-
mek amacıyla önceki gün Işık-
at yürüdüler ve Şorti asma köp-
rüsünden Çukurca yoluna cıkar-
tüdüar. Buradan Iraklı göçmen-
ler kamyonlara bindirilerek Çu-
kurca'daki 49 numaralı sınır ta-
şının ardındaki Irak toprakları-
na kurulacak olan çadırkent
alanına götürüldüler.
veren'e gelen SHP rnületvekUleri SlğinmaCllara dlŞ
Cumhur Keskın ve Abdulkadır ar
- *
Ateş'ten oluşan heyet, dün de
Ortabağ kesimindeki sığınmacı-
larla görüştü.
Bu arada Işıkveren Karakolu-
nun yamnda toplanan 5 bin do-
layındaki Iraklı sığınmacı, "Sı-
ğınmacılann bir arada bulun-
masının sağlanması" amacıyla
Altınyayla kesimine götürülmek
istendi. Güvenlik güçlerine karşı
koyan sığınmacılar, "Bizi Sad-
dam'a götürüyorsunuz" diyerek
hareket etmediler ve bu isteği ge-
ri cevirdiler.
Üzümlü'de bekleyen Iraklı
göçmenler dün Çukurca'ya alın-
Bu arada Japonya, Irak htt-
kümet kuvvetlerinden kaçan
Kürt mültecilere 10 milyon do-
lar acil yardım yapacağını açık-
ladı. Japonya Dışişleri Bakanlığı
dün yayımladığı bir bildiri ile bu
paranın Japonya tarafından BM
felaketzedelere yardım kurulu-
şuna 22 ocakta hibe edilen 38
milyon dolardan sağlanacağmı
belirtti. Kanada da Irak'tan ka-
çan Kürtlere 2.8 milyon dolar
tutarında yardım sağlayacağını
bildirdi. Kanada Dışişleri Baka-
nı Joe Clark, 3.3 milyon Kana-
dılar. Çoluk çocuk denklerinı da Doları tutanndaki yardımın
toplayan Iraklılar dün saat do- uluslararası Kızılay ve Kızılhaç
kuz sıralannda Kemer tepesini
aşarak yaklaşık üç, üç buçuk sa-
Irak BM'nin ateşkes
karannı kabul etti
Dış Habeıier Servisi — Irak,
Birleşmiş Milletler (BM) Güven-
lik Konseyi'niu 687 sayıh ateş-
kes karannı kabul etti.
AFP'nin haberine göre Irak
Parlamentosu dün Güvenlik
Konseyi'nin 687 sayılı ateşkes
karannı görüşmek üzere toplan-
dı. Parlamento Başkanı Mehdi
Salih, yaptığı konuşmada mil-
letvekiÜerinden kararı kabiıl et-
melerini istedi. Salih, "Parla-
mentonun dış ilişkiler ve hukuk
komisyonları, ABD-Siyonist
komplosunu başansızlığa uğrat-
mak için kararı kabul etmekten
başka çıkar yol olmadığını bil-
dirdiler" dedi.
Daha sonra yapılan oylama-
da, Güvenlik Konseyi'nin Kör-
fez savaşını resmen sona erdiren
687 sayılı ateşkes kararı 31'e
karşı 160 oyla kabul edildi.
Güvenlik Konseyi'nin geçen
çarşamba günü aldığı ateşkes
karan Irak için ağır yaptınmlar
öngörüyor. Kararda, Irak'nr»
tütn kimyasal ve biyolojik silah-
larının yok edilmesi, Kuveyt'le
1963 yılında çizilen sınırları ta-
nıması, savaş tazminatı olarak
petrol gelirlerinden tespit edile-
cek bir yüzdeyi vermesi isteni-
yor.
Bağdat yönetimi 687 sayılı
resmi ateşkes karannı kabul et-
tiğini dün gece BM'ye resmen
bildirdi.
Iraklı diplomatlar, Irak Dışiş-
leri Bakanı'nın ateşkes kararının
kabul edildiğini belirten 23
sayfalık Arapça mektubunun
BM Genel Sekreteri Perez de
Cuellar ve Güvenlik Konseyi
Başkanına ileüldiğini söy-
lediler.
Mektupta aynca, Irak'a uygu-
lanan bütün yaptınmların der-
hal kaldırılması istenerek, sınır
düzenlenmesinden bölgenin si-
lahsızlandınlmasına dek birçok
noktada karardan yakınıldı.
Bağdat'm BM'ye ilettiği mek-
tupta "çekince" anlamına gele-
cek ifadeler bulunduğunu belir-
ten ABD'nin BM nezdindeki
temsilcisi Thomas Pickering,
Irak'ın BM'nin kesin ateşkes
karannı "açık bir şekilde, şiip-
heye yer vermeksizin" kabul et-
mesi gerektiğini söyledi.
Pickering CNN muhabirinin
sorulannı yanıtlarken, Irak'ın
BM yetkililerine gönderdiği me-
sajı daha yakından incelemek is-
tediklerini de belirtti.
Irak haber ajansı İNA, Gü-
venlik Konseyi'nin önceki gece
yarısından sonra aldığı, Kuzey
Irak'ta Kürtler'e karşı girişilen
uygulamalan kınayan 688 sayı-
lı karannı "Irak'ın içişlerine
mttdahale" olarak nitelendirdi.
İNA, Güvenlik Konseyi'nin
söz konusu karanyla ilgili yoru-
munda "bu karar kesin anla-
mıyla Irak'ın içişlerine tam bir
miidahaledir. Irak böyle bir ka-
ran reddeder" denildi.
Yorumda "Irak'ın komşula-
n tran ve Türkiye'ye gelince,
onlann Kürtlerin acılan konu-
sanda en son konuşmalan gere-
kir" denilerek İran rejimi "ge-
rici ve diktatoryal" olarak nite-
lendi.
İNA, Türkiye'nin ise "Kürt-
lere en küçük ulusal haklann-
dan yararlanma hakkını verrne-
mekte ve yünittüğü kampanya
ile Kürtlerin çoğunluğunun ya-
şadıgı kendi topraklarındaki
baskıyı örüneyi amaçladığı" id-
diasında bulundu.
Bu arada Saddam Hüseyin'-
in hükümette değişiklik yaptığı
bildirildi. A^'nın haberine gö-
re Saddam Hüseyin, Savunma
Bakanı Sadi Tuma Abbas'ı gö-
revinden aldı ve yerine damadı
Hüseyin Kâmil Hasan'ı atadı.
Dolarda sanayici
(Baştarafı 1. Sayfada)
nıt geldi: "tspat et istifs
edeyim".
"Merkez Bankası Bilançolan-
•ın trdelenmesi" semineri için
Istanbul'a gelen ve dün akşam
Mülkiyeliler Birliği'nin Kuruçeş-
me'deki lokalinde düzenlenen
kokteylde Memduh Haaoğlu ile
karşılaşan Rüşdü Saracoğlu, 27
mart tarihinde İSO Meclis top-
lantısında yaptığı konuşmayı
anımsattı. Saracoğlu ile Hacıoğ-
lu arasında şu konuşmamn geç-
tiği duyuldu:
Saracoğlu: "Merkez Bankası
önceki cuma günkü davramşı
nedeniyle bazı kimseleri zengin
etti diye bir suçlama yaptınız, bu
yanlıştırî'
Hacıoglu: Evet ben bunda ıs-
rar ediyorum. Merkez Bankası
önceki haftaki davramşı nede-
niyle baa kimselere servis verdi.
Saracoğlu— Merkez Banka-
sı'nın bu işlemlerinde bazı kim-
seler zarar görür, bazılan yarar-
lanır, piyasa budur. Ama Mer-
kez Bankası'nın bunu bilerek
yaptığını iddia ediyorsanız bunu
kanıtlamak zorundasınız.
Hacıoglu: Merkez Bankası o
haftaki davranışıyla bazı kimse-
lere servis vermiştir.
Saracoğlu: Bunu kanıtlayın o
zaman, kamüayabilirseniz ben
çeker giderim, Merkez Bankası
başkanlığından istifa ederim.
Rüşdü Saracoğlu, önceki gün
yaptığı konuşmada, kuru, Mer-
kez Bankası'nın satışa koyduğu
20 milyon dolar değil, asıl Ha-
zine'nin avnı gün Merkez Ban-
kası'na 1 trilyon liralık ödeme
yapmasının düşürdüğünü söy-
lemişti.
"Merkez Bankası Büançolan-
nın lrdelenmesi" seminerinin
dünkü otunımunda konuşan
Merkez Bankası Başkan Yar-
dımcısı Ercan Kumcu ile Hazi-
ne Müsteşar Yardımcısı Mahfi
Eğflmez, kamu fınansman açık-
larına dikkat çektiler ve devle-
tin ciddi bir şekilde vergi topla-
maya yönelmedikten sonra so-
nınlann süreceğini belirttiler.
Türkiye'deki banka sistemi ve
Merkez Bankası'yla ilişkileri
uzerinde duran Ercan Kumcu,
kamu finansman birliğinin ve
bunun getirdiği parasal birliğin
sağlanması gerektiğini vurgula-
dı. Türkiye'nin iki yıl üst üste
yüzde 10 büyümesinin mümkün
olmadığını belirten Ercan Kum-
cu, Körfez krizi olmasaydı da
ekonomide bugünkü durgunlu-
ğun olacağını söyledi. Kumcu,
kurda ve faizde istikrar istedik-
lerini ifade etti ve "Faiıde bir
patlamaya müsaade etmemiz
mümkün degil. Belki o zaman
kuriardaki istikrardan vazgece-
bUiriz" dedi.
Hazine-Merkez Bankası iliş-
kileri uzerinde konuşan Hazine
ve Dış Ticaret Müsteşar Yardım-
cısı Mahfi Eğilmez, bu iki ku-
rum arasında son 2-3 yılda "sı-
cak bir ilişkinin ve iyi bir diya-
lognn" kurulduğunu söyledi.
Para programımn Merkez Ban-
kası'ndan sonra en büyük savu-
nucusunun Hazine olduğunu
kaydeden Mahfi Eğilmez, Mer-
kez Bankası'nın bağımsızbğını
savunurken de şunlan kaydetti:
"Bugün bağımsız bir Merkez
Bankası, Hazine'nin teminabdır.
Merkez Bankası'nın bağımsız
olması demek, gelişigıizel para
basılmaması demektir. Bu du-
rumda Hazine de üzerine gelen
lüzumsuz yüklerden kurtulorsa
ve Merkez Bankası'na gitmezse,
ekonomi politikalaıia ilgili be-
lirsizlikler ortadan kalkar."
Bütçe sapmalarının yuzde
80'e vîirdığını ve eylül ayına ge-
lindiğinde bunun programımn
yapılamayacağını vurgulayan
Mahfi Eğilmez, sözlerini şöyle
tamamladı:
"Nereye varacağını bilemedi-
ğimiz bütçe açığı ile önümüze
çok büyük faturalar geliyor. Bu-
nu odüyoruz. Hazine aslında ta-'
lihsiz bir kuruluş. Sadece mad-
di fatura degil, manevi fatura da
ödüyor."
Semiucrüı kapanışında dü-
zenlenen panelde konuşan gaze-
temiz yazarlanndan Osraan
Ulagay da ekonomide kötüye gi-
dişin gözler önüne serildiğine
işaret ederek "Acaba geçen yıl-
dan işlerin bu noktaya geldiğini
görmek mümkün değil miydi?
Politik kadrolara gerekli uyan
lar yapılamaz mıydı?" sorulan-
nı yöneltti.
SADDAM'A PROTESTO — Çoğunluğunu kadınlann oluşlurduğu protestocular ABD Büyükelçiliği önünde. (Fotoğraf: Banş Bil)
Türkîye Irak arasında konsolosluk krîzî mi?
(Baştarafı 1. Sayfada)
Eğer işbirligi arıusundaysalar,
suçlulan verirler. Anlayış göster-
mezlerse uluslararası kuralların
icap ettiği şeyler yapüır."
Bir gazetecinın, "Konsolosluk
çevresinde her şey kontrol altın-
da mı?" şeklindeki sorusunu,
"Her şey kontrol altındadır"
şeklinde yanıtlayan Alptemoçin,
daha sonra sözü Dışişleri Sözcü-
sü Murat Sungar'a bıraktı. Sun-
gar, Istanbul'daki Irak Konso-
losluğu çevresinde her şeyin
kontrol altında olduğunu yine-
ledikten sonra, "Bir ufak nok-
tayı belirtmeHvim. Büyükelçilik-
ler ile konsoloslukların statüsü
farklıdır. Konsolosluklarda her
türlü takibat Türk kanunlaruun
uygulanmasına imkân
vermektedir" diye konuştu.
SHP Genel Sekreter Yardım.
cısı Ertuğrul Günay dün düzen-
lediği basın toplantısında, gaze-
tecilerin sorusu üzerine, Irak
Konsolosluğu'ndan ateş açılarak
iki kişinin öldürülmesini
"vahim" bir olay olarak nitele-
di. Olayın, Türkiye toprakların-
da işlenen bir suç olduğuna ve
yasalann uygulanması gerektiği-
ne işaret eden Günay, "Ancak
diplomatik bazı incelikler var,
onu sarsmak istemiyorum" de-
di. Günay, olayın irili ufaklı bü-
tün Irak yöneticilerinin ne kadar
yasalara aykın bir tutum içinde
olduklannın göstergesi olduğu-
nu kaydetti.
Olaylı gösteriler
Dün öğle saatlerinde Kuğulu
Park'ta toplanan 150-200 kişilik
bir grup buradan Birleşmiş Mil-
letler binasına doğru yürüdü.
Irak yönetimini protesto eden.
sloganlar atan gruba güvenlik
görevlileri müdahale etti. Bu sı-
rada altı kişi gözaltına alındı.
Çoğunluğunu kadınlann oluş-
turduğu grubun arasında Irak
Milli Türkmen Partisi Yönetim
Kurulu üyesi Dr. Aydın Bayatlı
da bulunuyordu. BM önünde
bir süre bekleyen göstericilerden
üç kişilik bir temsilci, BM Tem-
silciliği'ne girerek yetkililerle bir
süre göruştü.
Bu sırada ABD Büyükelçi'iği
önünde de a>n bir grubun top-
landığı gözlendi. Yaklaşık yanm
saat sonra her iki grup bir ara-
ya gelerek yürumek istedi. An-
cak polis engelledi.
Göstericilerin bir bölümü, Tu-
ran Emeksiz Sokağı'ndaki Irak
Büyükelçiliği'ne yöneldi. Bura-
da yapılan gösteri sırasında ka-
pıya gelen Büyükelçi El Tıkriti,
güvenlik görevlileriyle tartıştı ve
göstericilerin tutuklanmasını is-
tedi. Tıkriti'nin, "Yakalayın on- kelçilikleri önüne siyah çelenk
lan, bir avnç serseri" diye bağu-- koydular. Malatya MiUetvekili
dığı duyuldu. Bu sırada büyü- İbrahim Aksoy, her iki ülkeyi
lilik l BM G l i k K i 'kelçilik görevlileriyle gazeteciler
arasında da tartışmalar oldu.
Bir büyükelçilik gönevlisi de gös-
tericilere, Arapça "Hepinizi öl-
düreceğiz hainler" diye bağırdı.
Gostericiler de buna, "Hain
Saddam" sloganıyla karşuık ver-
diler. Güvenlik görevlileri, yak-
laşık 20 kişilik grubu olay yerin-
den uzaklaştınrken elçiliğin gü-
veoiık görevlisi de dışan çıkarak
kapîya konan siyah çelengi çiğ-
nemeye başladı. Dağıtılan gös-
tericilerin bulunduğu tarafa
doğru silah çeken elçilik şoförü
Muhammed Al Jabour gözaltı-
na alındı. Yetkililer, Jabour'un
çektiği silahın ağzına mermi sü-
rülduğünün belirlendiğini kay-
dettiler.
öte yandan Halkın Emek
Panisi milletvekilleri, dün SSCB
ve Çin Halk Cumhuriyeti Büyü-
Guvenlik Konseyi'nde çe-
kimser oy kullandıkları için kı-
nadıklarını söyledi.
Tıkriti: Haberler Batı
kaynaklı
Önceki gün Mazlum-Der yö-
neticileriyle görüşen Irak Büyü-
kelçisi El Tıkriti'nin görüşme sı-
rasında yaptığı açıklama, dün
dernek tarafından "basın
bülteni" olarak dağıtıldı.
Mazlum-Der yöneticilerinin so-
rulannı yanıtlayan El Tıkriti,
Kuzey Irak'taki olaylarla ilgili
bilgilerin Batı kaynaklanndan
elde edildiğini belirterek şunla-
rı söyledi:
"Bu haberler doğru değil. Bu
katliamı yapanlar isyancılardır.
Biz bu durumu basın yayın or-
ganlannı davet ederek kamuo-
1 milyon Kürt sınırda
(Baştarafı l. Sayfada)
lar nedeniyle Genelkurmay Baş-
kanlığı'nın sınır ötesi bir operas-
yon düzenlenmesi isteği var
mı?" şeklindeki sorusuna,
"Hayır" karşılığını verdi.
Dışişleri Bakanı Kurtcebe
Alptemoçin, sınır olaylan nede-
niyle dün bakanlıkta bir basın
toplantısı yaptı. Toplantımn he-
men başında Türkiye'nin Kör-
fez krizi ve savaşı boyunca izle-
diği politikayı anlatan Alptemo-
çin, Türkiye'nin bölgede banş
ve istikrann sonsuza dek süre-
cek şekilde sağlanmasını arzu
ettiğini belirtti. Irak'ın son dö-
nemdeki politikasının iç banş ve
iç meseleler olmanm ötesine
vardığına işaret eden Alptemo-
çin, "Milyona varan halk evle-
rini terk ederek komşu ülkelere
doğru göçe başlamıştır. Bu da
bölge barışını tehdit eder boyu-
ta ulaşmıştır" dedi.
Cumhurbaşkanı Turgut
Özal'ın ABD gezisinin hemen
ardmdan toplanan Milli Giiven-
lik Kurulu'nun BM'ye yaptığı
çağn sonrasında Güvenlik Kon-
seyi'nin 688 sayılı kararı aldığı-
nı bildiren Alptemoçin, kararı
şöyle değerlendirdi:
"Önemli bir adımdır. Kara-
nn içindeki unsurlar ciddi uya-
rılar ihtiva etmektedir. Irak'ın
bunlara riayet etmesini temen-
ni ediyoruz. Bölgede bulunan
insanlara acil malzeme, giyecek
yiyecek yardımı yapılmasını te-
menni ediyoruz. Konscy'in ça-
lışma tarzı bellidir. Körfez kri-
zi döneminde de 12 karar almış-
tır. Bu 12 karann da istekkre
cevap verdiği söylenemez. Pro-
ses adım adım yürümektedir.
Türkiye'nin talebi de tartışünuş
ve bir karar alınmışür. İlk adım
olarak ihtiyaçlara cevap veren
bir karardır. Irak kendisine ya-
pılan çağn ve uyarılara kulak
verirse mesele halledilmiştir.
Tersi olursa BM neler yapıima-
sı lazımsa onlan yerine getirir."
Alptemoçjn, Uludere'de 150
bin insanın, Çukurca'da ise 130
bin insanın yansının Türk top-
raklannda, yansımn ise sınırda
yuna da göstereceğiz. Bunlar is-
yancı idiler. Sizin ülkenizde is-
yan edilse, siz ne yaparduuz? Biz
halkırnıza zulüm yapmıyoruz,
balkımızı katletmiyonız. Sizin
iddialannızı ispata deliliniz var
mı?"
Irak'ın Istanbul Başkonsolos-
luğu önünde gösteri yapan
Türkmenlere konsolosluk bina-
sından açılan yaylmı ateşiyle il-
gili soruşturma süTüyor.
Olaj' sırasında otomatik silah-
lardan çıkan kurşunlarm isabet
etmesi nedeniyle yaşamını yiti-
ren Necdet Asat Bakkaloğlu
(32) ile Yılmaz Seyit Sıddıkoğlu^
nun (29) salı günü Fatih Cami-
i'nde kılmacak öğle namazından
sonra toprağa verileceği oğrenil-
di. İstanbuFdaki Türkmen gnıp-
lanmn cenaze töreni sırasında
gösteri yapma olasılığmın bu-
lunduğu belirtildi.
Bu arada Okmeydanı'ndaki
Irak Başkonsolosluğu önünde-
olduğunu belirterek, sınırdan 60
kilometre derinlikte de 1 milyon
insanın hareket halinde olduğu-
nu söyledi. Bu insanlann Tür-
kiye'ye mi, yoksa İran'a mı göç
ettiklerinin belli olmadığını kay-
deden Alptemoçin, Batı'ya şu
çağnyı yaptı:
"Son birkaç gtin içinde böl-
gede ölenlerin sayısı 1500'e ulaş-
mıştır. Burada bir insanlık su-
çu işlenmektedir. Uluslararası
camianın daha aktif rol alması
gerekmektedir. Bu trajediye se-
yirci kalmayın. En kısa zaman-
Korucular, Kalaşnikof
(Baştarafı I. Sayfada)
aynı görüntüyü yineliyorlardı.
Gazetecilerden bir bölümü
teyplerini devreye sokup otoma-
tik silahlardan yayılan sesleri
kaydetmeye çalışırken diğer bö-
lümü de "Bir Kalaşnikof mer-
misinin kaç lira edebileceğinin"
hesabını yapıyor, devletin orta-
lama zarannın faturasım çıkar-
maya çalışıyordu.
Kamyonlarla getirilen gıda
maddesi ve diğer malzemeleri,
sırtlannda, iki bin metre yük-
seklikte tutulan sığınmacılara
ulaştırmaya çalışan köylüler,
konunun bu yönüne şu şekilde^
açıkhk getiriyorlardı:
"Kalaşnikof zengini bunlar.
Sınınn büyük bölümünde peş-
merge girişini engellemek için
görevlendirildiler. Ancak her
korucu kendi bölgesinden
Türkiye'ye girmek isteyen peş-
mergenin silahını aiarak geçme-
sine göı yumdu. Peşmergelerin
üzerierinde silahın yanı sıra yüz-
lerce de mermi vardı. Her koru-
cuya en az 20-30 silah düştü. El-
lerindekilere bakın, silahlann en
iyilerini kendileri için ayırdılar,
diğerlerini ise 15-20 milyondan
satıyorlar. Sıktıklan mermiler
de devletin olmadığı için kimse
hesap sormaz. Hem sıkmazsa
eUerindekj binlerce mermiyi na-
sıl bitirecekler?"
Köylülerden sonra bazı askeri
yetkililer de doğruluyorlardı bu
yöndeki söylentileri. Irak vatan-
dajlarının bir anda gelişen gö-
çü sırasında sınırda yeterli gü-
venlik önlemi alınmadığı için
peşmerge silahlarının önemli
bölümü koruculann eline geç-
mişti. Halen de alınan önlemle-
re karşın sınırdan girişler engel-
lenemiyordu. Bunlan göeleyen
ve toplama merkezlerine kadar
götüren korucular, karşılığında
silahlarını alıyorlardı.
ki güvenlik güçlerinin kuşatması
devam ediyor. Polisin, Şişli
Cumhuriyet SavcüığYnın isteğjy-
le bir süre daha bina çevresinde
bekleyeceği kaydedildi.
Finlandiya'da da ateş
Irak'ın Finlandiya Büyükelçi-
liği'nden de göstericilere ateş
acıldı. AA'nın Helsinki kaynaklı
haberine göre Finlandiya Rad-
yosu, büyükelçilik görevlileri-
nin, Kürt göstericilerin buyükel-
çilikteki Irak bayrağını indirme-
ye çalışması üzerine ateş açtık-
lannı bildirdi.
Ateş açılması sonucu kimse-
nin yaralanmadığını, gösterici-
lerden bazılannın gözaltına alın-
dığım belirten polis, büyükelçi-
lik çevresindeki güvenlik önlem-
Ierini arttırdı. Finlandiya Içişleri
Bakanı da olayla ilgili kapsam-
h bir soruşturma açılmasını em-
retti.
da yardıma koşun. Insanoğlu
büyük bir sınavdan geçmekte-
dir. Paris Anlaşması imzalanır-
ken başlayan kriz büyük bir
buhrana, sonuçlan nerelere va-
racağı bilinmeyen bir duruma
varmıştır. İnsanlığın değer ver-
diği tüm kavramlar altüst ol-
muştur. Türkiye'yi geçen sefer
olduğu gibi yalmz bırakmayın."
Bakan Alptemoçin, Devlet
Bakanı Vehbi Dinçerler'in böl-
gedeki olaylar nedeniyle hükü-
met tarafından görevlendirildi-
ğini, aynca basına yardımcı ola-
bilmek için bölgede bir basın
merkezinin oluşturulacağını da
acıkladı.
ABD Dışişleri Bakanı James
Baker 7 günlük Ortadoğu gezi-
sinin ilk durağı olan Türkiye'-
de bugün Cumhurbaşkanı Tur-
gut Özal ile göruşecek, yann da
güney sınırına giderek sığınma-
cılarla ilgili incelemelerde bu-
lunacak.
Bugün saat 19.00'da Esenbo-
ğa Havaalanı'na inmesi bekle-
nen ABD Dışişleri Bakanı, doğ-
rudan Köşk'e geçeçek. Cum-
hurbaşkanı Turgut Özal ile bir
süre göruşecek olan Baker, ya-
nn sabah Diyarbakır'a gidecek.
ABD Dışişleri Bakanı, buradan
Türkiye'nin guney sınınna geçe-
rek Iraklı Kürt, Türk ve Arap
kökenli sığınmacılarla ilgili in-
celemeler yapacak.
Baker'ın bu incelemelerine
Dışişleri Bakanı Kurtcebe Alp-
temoçin'in de eşlik etmesi bek-
leniyor.
örgütleriyle BM Felaketzedelere
Yardım Koordinatörti ve Ulusla-
rarası Mülteciler örgütü'ne gön-
derileceğini kaydetti.
öte yandan sığınmacılara bat-
taniye ve cadır dağıtmak için
bir Boeing 707 uçağının Ingilte-
re'den Türkiye'ye hareket ettiği
bildirildi.
Fransa hükümetinin Iraklı sı-
ğınmacılara göndereceğini açık-
ladığı iki ucak dolusu 50 tonluk
yardım Diyarbakır'a ulaştı. llaç,
battaniye ve çadırdan oluşan
yardım malzemesi dün öğle sa-
atlerinde Türk yetkililere teslim
edildi.
Almanya'dan sığınmacılar
için gönderilen 400 çadır ve 6
ton ilaç ile tıbbi malzeme Diyar-
bakır'a geldi. Diyarbakır Hava-
alanı'na inen 2 Alman nakliye
uçağının getirdiği yardım, Kızı-
lay'a ait araçlarla bölgeye nak-
ledildi.
Kuzey Irak'tan kaçarak Türk
sınınna ulaşan göçmenler için
de Bitlis'te SHP-HEP-DYP ve
RP yöneticileri bir yardım kam*
panyası başlattılar.
Avrupa'da bulunan Türk ay-
dınlar, Birleşmiş Milletler Genel
Sekreteri Perez de Cuellar'a gön-
derdikleri mesajda Irak'taki
Kürt halkına yönelik soykınmın
durdumlmasını istediler. Lond-
ra'daki Türkiye büyükelçiliği ve
Bonn'daki Türkiye konsoloslu-
ğuna verilen aym içerikteki mc-
sajlarda da sınırlarda bekletilen
göçmenlerin bekletilmeden ül*
keye alınarak katliamdan kurtat
nlmaları istendi. !
Söz konusu mesajlarda imza-j
lan bulunan Avrupa'daki Türl|
aydınlan şöyle: >
Dursun Akçam, Oya Baydar,
Fakir Baykurt, Dr. Akgül Bay-
lav, Cahit Baylav, Nihat Beh-
ram, Habip Bektaş, Nafiz Bos-
tancı, Fuat Bultan, Gani Canse-
ver, lsmail Çoban, Molla Demi-
rel, Liliana Ege, Ragıp Ege, Afi
Eliş, Aydın Engin, Gültekin Ga-
zioğlu, Fatoş Güney, Doğan
Görsev, Alp Hamuroğlu, Kara-
bey Kalkan, Fevzi Karadeniz,
Banş Pirhasan, Merih Pirhasan,
Nebahat Pohlreich, Sami Suluk,
Prof. Server Tanilli. Vedat Tür-
kali, Dr. Fikret Yıldız, Melike
Yurdatapan, Şanar Yurdatapan;
Dr. Fikret Zengin.
Mardin Kapalı Cezaevi'nde
yatan Davut Aktaş adındaki hü-
kümlünün Irak yönetimincö
Kürtler uzerinde uygulanan soy*
kınmı protesto etmek amacıyla
kendisini yaktığı bildirildi. Kc^
ğuştaki diğer hükümlülerin ve
gardiyanların müdahalesiyle
kurtanlan Aktaş, birinci derece-
de yanık teşhisiyle Mardin Dev-
let Hastanesi'ne kaldınldı.
Askeri barikat •_
Bu arada bölgede inceleme-
lerde bulunan Devlet Bakanı
Vehbi Dincerier'e, Türkiye'ye gi-
riş yapmak üzere yaklaşık 100
bin kişilik bir grubun sınınn sı-
fır noktası yakmlarında bekle-
dikleri yolunda brifing verildî.
Brifingde, son alınan haberlere
göre Türkiye sınınna 6 kilomet-
re kala Irak askerlerinin yolu
kestikleri ve akışı önlemeye ça-
lıştıkları da bildirildi.
Tahran Radyosu'nun haberij
ne gore tran'a sığınan mülteci
sayısımn 500 bine ulaştığı açık:
landı. İran dini lideri AyetuHaİ
Ali Hamaney, bir bildiri yayımî
layarak İran halkından mülteci;
ler için yardım istedi. Tahran
Radyosu yaptığı bir siyasi yo^
rumda da Türkiye'ye sığınan
mültecilerin sayısımn 250
bulduğunu belirtti.
Af çağrısı yinelendi
!
Irak, evlerini terk edip ülke
dışına kaçan vatandaşlar içiıi
yaptığı af çağnsmı yineleyerek
evlerine döneceklere gerekli kor
layhğın sağlanacağmı bildirdiî
Bağdat Radyosu dün sabahki
Kürtçe yaymında, ülkenin kuze-
yinde meydana gelen ayaklanma
nedeniyle evlerini terk edip dağ-
lık araziye sığman veya ülke dı-
şına kaçan Iraklılar için af ilan
edildiğine ilişkin haberini tekrar
yayımladı.
Radyo, Irak'ta bulunan va^
tandaşlara dönmeleri için biıj
hafta, ülke dışmda olanlara is<;
2 hafta süre tanındığmı hatırlaty
tı. î
Radyo, aftan yararlanarak ev-'
lerine dönmek isteyenlere Iral(
Silahlı Kuvvetleri tarafından gfrj
rekli kolaylığın gösterileceğln^
de duyurdu.