Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/16 DİZİ-RÖPORTAJ 10NİSAN1991
2020 YILINDA TURKIYE SAHİN ALPAY
—12—
SBP Genel Yönetim Kunılu üyesi Ziilfü DiclelU
ye göre öaümüzdeki 30 yılda Türkiye'nin dış politi-
ka yönelimleri açısından, arzu edilir olmayan, fakat
en gerçekçi senaryo;' ABD ile yakın işbirliğinin de-
vam etmesi. Dicleli, "2020 yıünda Türkiye" araştır-
masında görüştüğümüz kimseler arasmda, 30 yıl son-
ra Türkiye'yi esas olarak ABD ile yakın ilişkiler içinde
göreceğimizi düşünen az sayıda kişiden biri. Dicle-
li'ye göre "Türkiye, kaderini bir ülke ya da ülkeler
grubuna bağlamanın bir çıkmaz olduğunu arüaya-
I Boyner: Biz
I Ortadoğu'nun
I ve Doğu
lAvrupa'nın
jlideriyiz;öyle
I olmaİc
Izorundayız.
] Türkiye'nin.
lcumhuriyetten
bu yana politikası, 'marjinal bir
ülke olalım; gölge etmeyin, başka
ihsan istemeyiz' biçiminde olmuş.
cak duruma gelmekteî' ama belırli bir tercih yapmaya
devam edecek olursa, ABD ile yakın işbirliği içinde
kalması en büyük olasıhk. Dicleli, Türkiye'nin AT
ile ilişkilerini de ATnin gelecekte alacağı biçimle ya-
kından ilgili görüyor: "Eğer AT bugün olduğu gibi
12 üyeli kalır, AT bütünleşmesi Aynıpa'nın Batısıy-
la sınırh kalacak olursa, AT'nin bir Hıristiyan birli-
ği halinde olması ve Türkiye'nin bu bütünleşme için-
de yer alması çok zordur. Ama AT, Batısıyla ve Do-
ğusuyla Avrupa'yı kapsamaya yönelir, Hıristiyankkla
Müslümanhğın birlikte yaşaması yönünde gelişme-
ler olursa, Türkiye bu bütünleşmenin bir parçası ola-
bilir!'
"2020 Yüında Türkiye" araştırmasmda görüştü-
ğümüz Müslüman aydınlardan tsmail Kara'ya göre
önümüzdeki 30 yılda Türkiye'nin dış ilişkilerinde
ağırlık noktası yine Batı dünyası olacaktır. Türkiye
1
nin demokratikleşmesini sürdürmesi açısından Av-
nıpa ile daha yakın ilişkiler geliştirmesi arzu edile-
cek seçenektir. An cak "Avrupa mı, yoksa ABD mi
ağır basacak" sorusu değil 30 yıl sonrası, 2 yıl son-
rası için bile cevabı belirsiz bir sorudur.
öte yandan Kara'ya göre lslam ülkeleri Türkiye
için AT, ABD, SSCB kadar güçlü bir çekim merkezi
olmaktan uzaktır. Türkiye'nin uzun vadeli lslam ül-
keleriyle yakın ilişkiler içine girmesi beklenemez:
"Hatta lslam ülkelerinden bahsedemeyiz. Nüfusu
Müslüman olan ülkelerden bahsedebiliriz. tslam ül-
keleri arasında var olan ilişkilerin önemli bir tarafı
yoktur. Ama Müslüman ülkelerin halklannın birbir-
İerine olan duygularının çok önemli bir tarafı vardır!'
Kara'nın üzerinde durduğu başka bir nokta, uzun
vadede Türkiye'nin Ortadoğu ile (Türkçe konuşulan
ülkeler anlamına) Uzakdoğu ile olan iüşküerinin ge-
lişmesinin içerdiği bir tehlike: "Eğer lslam ülkeleriyle
Sovyetlerin Türkçe konuşan cumhuriyetleriyle artan
ilişkiler Türkiye'yi Avrupa'da söz sahibi olmaktan
uzaklaştıracaksa, bu, Türkiye'nin aleyhine olur. Bu,
Türkiye'yi Ortadoğu'ya Uzakdoğu'ya mahkûm eder.
Oysa Türkiye Ortadoğu'yla Uzakdoğu'yla olan di-
ni, kültürel ve tarihi tüm bağlarına rağmen Avrupa'da
söz sahibi olma mücadelesi vermek zorunda olan bir
ülkedirf'
Bölgesel güç Türkiye
"Biz Ortadoğu'nun ve Doğu Avrupa'nın lideriyiz;
öyle olmak zorundayız. Türkiye'nin cumhuriyetten
bu yana politikası, 'Marjinal bir ülke olalım; gölge
etmeyin, başka ihsan istemeyiz' biçiminde olmuş.
'Yurtta sulh, cihanda sulh" belki onun ana şemsiye-
si... Türkiye bu marjınal konumdan çıkmak zorun-
da. Biliyorsunuz, imparatorluklar yıkıldığı zaman
dünyarun bunu hazmetmesi bir 100-150 yıl sürdü. Or-
tadoğu'ya Balkanlar'a bakın.. daha oturmadı. Sov-
yetlerin iyice çözülmesi halinde, bu bölgenin yerine
oturması en az bir 50 yıl aür. Tüm bu bölgede bu
yükü taşıyacak tek ülke, biziz. Demokrasiyle yone-
tilen, serbest piyasa ekonomisi uygulayan, insanla-
rının eğitim seviyesi belli bir düzeyde olan, dünyaya
prizi takıh olan, Amerîka.Japonya veAvnıpa'yı bir-
biriyle irtibatlandırabilen fırsatlar ülkesiyiz..!'
Eski TÜSÎAD Başkanı Cem Boyner böyle diyor.
Boyner, araştırmamıza katıian kişiler arasında 2020
yüında Türkiye'yi bir bölgesel güç olarak görenle-
rin baş temsilcisi. Türkiye'yi "Ortadoğu ve Doğu Av-
rupa'nın lideri" olmaya aday gören Boyner, "Türki-
ye'nin kendisini AT'ye yamamasını müthiş fırsatla-
ra sırt çevirme olarak" görüyor. Boyner'in Türkiye-
AT ilişkileri üzerine görüşleri şöyle: "Burada olma-
sını istediklerimle olası gördüklerimi biraz karıştı-
racağım galiba, ama şu anda Türkiye'nin dış polici-
kasını olmasını istediğimden uzak görüyorum. De-
ğiştirilmesi gerekeceğini de aşağı yukarı kaçınılmaz
görüyorum. Türkiye şu anda dünyanın en tasmetlı
ülkelerinden biri. O kadar avantajh bir konumda
yız ki bu olanaklardan yararlanmamız halinde önü-
müzdeki 10-15 yılda müthiş işler başarabilir Türkı-
ye. ATye girmek için yapmadığımız şey kalmadı. 'Be-
deli ne olursa olsun, bizi AFye ahn' yaklaşımının fa-
turası çok büyük. Ben, AT'ye üye olmakla çok şey
kazanacağımız kanısmda değilim... Avrupalüar ATyi
bir ekonomi, kUltür ve aynı zamanda din birliği ola-
rak görüyorlar. O kuruluşta bize sevgiyle ayrılan bir
yer yok. Gireriz ama bir bedel odeyereİc gireriz.
Türkiye'nin bu bedeli ödemesi için hiç bir gerek gör-
müyorum."
"Türkiye insanı heyecanla, hırsla Batüüaşmak is-
ter, ama aynı zamanda onurlu bir ulusun insanı ol-
mak da ister. Eğer AT'ye girmeyi hayat memat me-
selesi olarak göstermeseydik, belki bugün bunlan ya-
şamayacaktık. Insanlar Türkiye'nin zaten kendi yo-
lunu çizmiş, kendi başına demokrasiyi yerleştirebi-
lecek, ekonomik güç olabilecek bir ülke olacağına
inanacaktı. öyleyse şu andan itibaren artık ATye gir-
mek için dünyayla aramıza duvarlar örmektense, bü-
tün bu duvarlan atıp, hiç kimseye kendimizi aşın bir
şekilde bağlamadan, bütün imkânları değerlendire-
lim. Kültürel, siyasi, coğrafi özelüklerimizin verdiği
Vergin:
Türklerin kültürel
özellikleri, tarihsel
koşullanmaları,
artı Küçük Asya'da
konumlanmalan
onlara emperyal
bir misyon
yüklüyor.
Jeopolitik olarak öyle bir yerde
yaşıyoruz ki başka türlü olması
mümkün değildir...
bütün olanaklardan yararlanalım"
Boyner, Türkiye'nin seçeneklerini şöyle değerlen-
diriyor: "Türkiye daha önce bir köşeye sıkışmış, ku-
zeye ulaşma imkânı olmayan, yalnızca batıya yolu
olan bir ülkeydi. Şimdi ise Türkiye dünyamn mer-
kezi. SSCB çözülüyor. Serbest piyasa ekonomisin-
den, serbest ticaretten söz ediyor. SSCB'de Türkiye
ile yakın etnik, antropolojik ilişkileri olan halklar var.
öte yandan Ermemstan'ın bile batısına doğru açıl-
maktan başka çaresi var mı?
"lran, Irak ve Körfez ülkelerine bakalım. Biz on-
lardan petrol almak zorunda ohnasaydık, bugünkü
ilişkilerimizi kurar mıydık o ülkelerle? önce mecbu-
riyetten ilişki kurarsıruz, sonra alışırsınız birbirinizi
sevmeye, saymaya. Biz petrol, onlar su almak zorun-
da. Bugün tabiri caizse 'dayılanıyoruz', yarın efendi
gibi konuşmayı öğreneceğiz. 20-30 yıl sonrasını ko-
nuştuğumuza göre biz sofistikeleşeceğiz, onlar da
demokratikleşecekler. Demokrasiye yaklaştıkça da-
ha efendice konuşacaklar.
Tiffkiys Baü'yia süa bagan
bulunan bölgesel bir güç
olma yolunda
Dünyanın
kenarında değil
merkezinde
olacağız
Beğenelim, beğenmeyelim; bu bize askeri rol ve-
rir, vermez onu da tartışmayacağım... Biz Ortado-
ğu'nun ve Doğu Avrupa'nın lideriyiz!'
Boyner'in "Türkiye=bölgesel güç" senaryosuna
çok benzer bir senaryoyu, sinema yönetmeni Halit
Refiğ savunuyor.
"Bütün hesaplarımızı Batı'nın hesaplarına göre
yapmak durumundayız diye düşünenlere, yanılgı için-
de olduklannı söylüyorum. Türkiye'nin Birinci Dün-
ya Savaşı sonundan itibaren izlediği Güney'e ve Do-
ğu'ya sırt çevirme politikasıru devam ettirmesine ar-
tık imkân kalmadı" diyen Refiğ, 2020 yılında Türki-
ye'nin dünyadaki yeri ile ilgili olarak da şunları söy-
lüyor: ^
"Ben Türkiye'nin AT üyesi olacağına kesinlikle
inanmıyorum. Türkiye 60-70 milyon nüfusuyla ken-
dine göre kişiliği olan ve o kişilikte kolay taviz ver-
meyen bir ülke olarak, ATyi rahatsız eder. Bunu bil-
dikleri için bizi istemiyorlar. Biz ise ezilmeyeceğimi-
zi bildiğimiz için, aman girelim diye diretiyoruz. Ama
o topluluğun üyesi olmak başka şey, o toplulukla ya-
km ilişkiler içinde olmak başka. Türkiye ile tran ara-
sında samimi ve birbirinden kuşku duymayan ger-
çek bir yakınlaşma kurulduğu zaman, Ortadoğu'nun
nihai dengesini bulacağma ve Türkiye'nin dünyada-
ki dalgalanmalardan kolay etküenmeyen, bölgesel bir
güç haline geleceğine inamyorum. lran'a, problem-
lerini halletmiş bir Türkiye'ye, Balkanlann ve Kara-
deniz bölgesinin ilgisi başka bir ağırhk kazanmış ola-
caktır. Bence bu Türkiye'yi kenarda değil, merkez-
de bir ülke konumuna getirecekür"
Siyaset sosyoloğu Prof. Dr. Nur Vergin'e göre
"Türkiye dünya sahnesinin önemli bir aktörü olmak
yolundadır." Vergin, Türklerin "gerek tarihlerinden
gerekse yaşadıkları toprağın özellıklerinden gelen
emperyal bir misyonu" olduğunu söylüyor. Vergin,
uzun vadede Türkiye'nin dünyadaki yeri üzerine dü-
şündüklerini şöyle açıkhyor:
"Türklerin kültürel özellikleri, tarihsel koşullan-
maları, artı Küçük Asya'da konumlanmalan onlara
emperyal bir misyon yüklüyor. Jeopolitik olarak öyle
bir yerde yaşıyonız ki, başka türiö olması mümkün
değüdir... Türkiye'nin 2020 yılında, belki 2000 yüında
Avrupa ile problemi bitmiş olacak. Türkiye açısın-
dan Avrupa her zaman bir sınır oldu. Turistik, kül-
türel cazibe taşıyan bir sımr. Bazı Türkler için ope-
rasıyla, klasik müziğiyle Hermes eşarplanyla ilginç
olacak. Bunun dışında hiç bir şey ifade etmeyecek.
Avrupa artık Türkler için bir fener olmaktan çık-
mıştır... Nasıl Amerikalılar para biriktiriyor, Roma
1
yı, Paris'i geziyorlarsa Türkler için de Avrupa bir tu-
rizm merkezi olacak, ama artık sanayi, ekonomi ve
fikir odağı olmaktan çıknuş olacak; bugün bile
çıkmakta.
AT Türkiye'yi almam derken, 'Türkler beni yer'
endişesinde... Çünkü nüfusu çoğalmayan ihtiyar bir
Avrupa'mn karşısında, çoğalan fevkalade genç ve
atılgan bir Türkiye var. Ve şimdi yeni keşfedilen, ye-
ri su üstüne çıkan bir olgu da var. Dünya birden bi-
re keşfetti ki Türkiye yalnız değil. Arkasında 3.8, 10
milyon nüfuslu bir sürü cumhuriyetcikler varî'
Vergin'e göre "Türkiye'nin ilişkiler sistemi, aksı de-
ğişiyor. Avrupa'dan kopuş var.. önümüzdeki dönem-
de Türkiye Balkan ülkeleri ve Sovyetler Birliği'fcin
çevresinde yeni bir aksa girecektir..:'
Tarihin zoriadığı rol
"Bölgesel güç Türkiye" senaryosunu paylaşanlar-
dan biri de Aydınlar Ocağı Başkanı Prof. Dr. Nev-
zat Yalçıntaş: Türkiye^nin bölgesindeki "tarihinin
kendisine empoze ettiği rolü oynamak zorunda" ol-
duğunu düşünen Yalçıntaş, AT üyeliğini Türkiye için
gerçekte "bir tehüke" olarak görüyon "ATyle bü-
tünleşmek... Ben bu isteği daima romantik, realist
olmayan ve Türkiye'ye zaman kaybettiren bir politi-
ka olarak görmüşümdür. Aydınlanmız ve politika-
cılar bununla avunmak istemişlerdir. AT yönünden
de Türkiye bîr problemdir. Avrupa kendisine homo-
jen bir birük kurmak istiyor; onlar daima kültürel
ve coğrafi bütünlüğü olan bir Avrupa'yı hedefledi-
ler her zaman. Böyle yaptıkları için onlan suçlamak
da çok zor. Önümüzdeki dönemde bu politikayı de-
ğiştireceklerini sanmıyorum. Türkiye'yi ATye ikin-
ci, üçüncü sırııf bir üye olarak bağlama girişimleri-
ni, ekonomisi ve demokrasisf gittikçe güçlenen bir
Türkiye'nin aydınlannın da kabul edebileceğini san-
mıyorum. Dün bu olabüirdi; hatta bugün için bu teh-
like olabilir. Bugün dahi Türkiye bazı ara formülle-
re razı olabilir... Ama kendine güvenen bir Türkiye1
nin Avrupa'nın düşünebileceği ara formülleri kabul
edebileceğini sanmıyorum!'
Yalçıntaş'a göre Türkiye'nin uzun vadede Avrupa
yerine ABD ile yakınlaşması da güçlü bir olasıhk de-
ğildir. Dolayısıyla Türkiye, "tarihinin kendisine
empoze ettiği rolü oynama durumundadır. O role gir-
miştir." Bu rol "Güney'le Kuzey arasında önemli bir
devlet" olma rolüdür. lslam ülkeleriyle ve Sovyetler
Birliği'nin Türkçe konuşan cumhuriyetleriyle ilişki-
leri Türkiye'nin bu rolünde en önemli öğelerdir. Yal-
Yalçıntaş:
Türkiye, tarihinin
kendisine zoriadığı
rolü oynama
durumundadır. Bu
rol güneyle kuzey
arasında önemli bir
devlet olma
rolüdür. lslam .
ülkeleriyle ve Sovyetler'in Türkçe
konuşan cumhuriyetleriyle ilişkileri bu
rolünde en önemli öğelerdir.
çıntaş, Türkiye'nin lslam ülkeleriyle ilişkileri konu-
sunda şunlan düşünüyor: "lslam ülkeleriyle «on 10 -
20 yılda gelişen ticaret üişkilerimiz, tesadüfı değildir.
Bu tarihsel kökleri olan bir olaydır. Türkiye'nin lider ro-
lünden uzaklaştığı, bir süre ikinci, üçüncü plana düş-
tüğü bir hakikattir. Fakat bizim rolümüz yine bu böl-
gededir. Irak'la Suriye'yle, zaman zaman lran'la
Türkiye'nin arasını bozucu tertiplerde, bundan men-
faati olan, bölgeyi istikrarsızlık içinde görmek iste-
yen, global politika güden güçlerin rolü olmuştur...
Bunun önümüzdeki yıllarda böyle devam edeceğini
sanmıyorum. Güney komşularırnızla ilişkilerimiz ar-
tacak, gelişecektir. "
önümüzdeki otuz yılda lslam dünyasında demok-
ratikleşmeyi kaçmümaz gören Yalçıntaş'a göre Turki-
ye"nüı "kaçmümaz ve tabii olarak" lslam ülkeleriyle
ve "Türk Cumhuriyetleriyle" üişkilerini ilerletmesi,
Batı'dan direnmeyle karşılaşacaktır. Fakat, hiç bir Ul-
ke "soy, din ve kültür birliği içinde olduğu insanla-
ra sırtını çeviremez. Türkiye'nin cıkarlan da bu yön-
dedir!'
Gazeteci ve yazar Musa Anter'e göre de otuz yü
sonra Türkiye, AT ile de yakın ilişkileri olan bölge-
sindeki güçlü bir ülke olacak. "2020 yüında Türki-
ye'yi AT üyesi görmek istemediğim gibi AT üyesi ola-
cağını da sanmıyorum. Geleneklerimiz, kültürümüz
Anter: Biz İslam
âlemine
bağlanamayız.
I Onlar kuru ve
iptidaidir ve
degişmeleri
ihtimali de
yoktur.
•~U Biz Türkiye'yi
beğenmiyoruz, ama onlar çoİc geri.
Onlarda anayasa da yok. Herkes eline
sopayı almış, memleiceti zaptetmiş.
her seyimiz farklı... Onlar da bizi istemiyoıi' diyen
Anter'e göre Türkiye'nin lslam dünyasıyla yakın iş-
birliği içine girmesi de söz konusu olmayacak. An-
ter bu konuda şunlan söylüyor: "Biz tslam âlemine
bağJanamayız. Onlar kuru ve iptidaidir ve değişme-
leri ihtimali de yoktur. Onların adam olacaklanna
ihtimal vermiyorum. Lavvrence'in bir sözü vardır:
Araplar her şeyde ittifak ederler, ama ittifakta itti-
fak edemezler... Biz Türkiye'yi beğenmiyoruz, ama
onlar çok geri. Onlarda anayasa da yok. Herkes eli-
ne sopayı almış, memleketi zaptetmiş. Hafız Esad,
Mübarek, Kaddafi hepsi... Burüar Enver Paşa'ya,Ce-
mal Pasa'ya benziyorlar..."
Şair İsmet Özel'e göre bugün çeşitli güç merkez-
lerinin etkisi altında olan Türkiye otuz yıl sonra
"kendi başına bir cazibe odagı" olacak. özel, Türki-
ye'nin konumunu şöyle çözümlüyor: "Rusya'mn
Türkiye'yi çekim alanına alabileceğini sanmıyorum.
Çünkü Rusya'mn kendisi çekim alamnda olan bir ül-
ke. İkinci olarak, lslam dünyası denilen şey, gerçek
değildir. Çünkü bu ülkelerin hemen hepsi eski sö-
mürgelerdir. Bu ülkelerin yönetimleri hiç bir zaman
Müslüman ülkeler arasında işbirliğini sağlayabüecek
bağımsızlığa sahip değildir... Ben Türkiye'yi çok öz-
gün bir ülke olarak görüyorum. Türkiye ne diğer ls-
lam ülkeleri gibi eski bir sömürgedir, ne Rusya gibi
katı bir parti organizasyonunun hem daraltugı hem
hantallaştırdığı bir ülkedir, ne de kapitalizmin ana
vatanındaki rasyonel ve sonuç alıcı işleyişe sahiptir.
Türkiye'nin dünyada özgün bir yeri var. tktisadi ola-
rak gittikçe periferik bir ülke olmakla birlikte, siya-
si arüamda bağımsızlık şansını kullanabilecek bir ül-
kedir. Türkiye'de kararlar hâlâ dışandan zoriama so-
nucunda ahnmıyor. Hâlâ kendi başımızın çaresine
bakmak pibi bir derdimiz var. O yüzden Türkiye şan-
sını şimdi kullanmak zorundadır. Eğer çeşitli güç
odaklanndan birine kapümak şeklinde karar alımr-
sa, ister AT, ister Wall Street, ister lslam dünyası ol-
sun.. Türkiye son kalan özgür karar alma ve kendi-
başının çaresine bakma şansını tepmiş ve ipleri bir-
çok bakımdan tamamen dev organizasyonlara bırak-
mış olacaktır. Türkiye önümüzdeki yülarda temel iJk-
tisadi yapısım, yeniden belirlemek yolunda kullana-
bilir... Bunun için Türkiye'nin Sovyetler Birliği'nde-
ki Türk dünyasıyla birlik ounası, bir de lslam dünyası
ile bağlanm sıküaştırması öneriliyor... Bence Türki-
ye üzerinde yaşadığı topraklann kendisinin bir cazi-
be odağı haline gelmesi yolunda karar almak zonın-
dadır!'
Yana: Tarklye dış Tarklere öraek .
HABERLERIN DEVAMI
Milli Piyango'nun 9 nisan çekilişi yapıldı
4 milyan Ankara ve Izmir paylaştı
Ozal: Kürtlerin durumu iç sorun değil
ANKARA (UBA) — Milli
Piyango dün çekildi. Çekilişte
ikramiye kazanan numaralar
şöyle;
4MİLYAR
166926 (Ankara, Ankara, Iz-
mir, Ankara)
500MİLYON
136974 (Ankara, Ankara),
605506 (Ankara, Mersin, Ay-
dın, Ankara), 811762 (Ankara)
100 M t L Y O N
066379 (îstanbul, Istanbul),
128125 (tstanbul, Ankara, Ko-
caeli, îstanbul), 274557 (Îstan-
bul, Büyükçiğli, Ankara, Anka-
ra), 571839 (Ankara, Elazığ,
Bursa, tstanbul), 748747 (Anka-
ra), 988909 (Ankara, Konya,
Sakarva, Îstanbul)
50 M İ L Y O N
059728 125528 130837 169376
184941 198252 302910 487386
650690 892043
20 MtLYON
057980 121704 150237 278011
288066 310344 376636 384879
435405 541257 653585 677317
741806 790946 801311 814087
854777 924453 958100 980468
10 MtLYON
010687 021306 044177 045982
059229 068330 113809 143892
174489 176799 184969 194733
199513 210790 214457 223144
285595 304204 318854 351821
356325 418025 428290 481253
483695 509902 517786 539808
560469 583018 599667 599888
600754 603462 652247 654651
656718 678344 716208 716890
719156 787556 787646 799518
858302 903480 904378 951512
961429 984728
5 M t L Y O N
003811 011418 030723 034987
045099 099922 114306 122589
132413 137682 142432 157987
162508 173320 182074 201143
213508 215728 217077 219224
229644 233080 244978 245010
265273 291223 312076 316354
322592 333703 346298 353270
358139 358808 363418 366774
367505 379599 409928 409986
414457 422904 449680 461961
489152 491394 508047 517659
524163 542633 548300 561166
561830 573276 596947 609622
613714 618648 632256 632589
640862 641496 655705 664928
685350 693588 694813 699933
712582 713985 717744 725646
728562 738341 766362 767922
768371 817829 831686 834891
839137 841174 841458 874144
885345 887206 888821 911767
918276 918778 918931 924308
930689 953880 957595 960873
962258 970087 975168 992049
2 M t L Y O N
006797 010210 017568 019330
020934 021898 024599 040088
0430% 045630 064324 064837
078011 078466 080922 090179
092714 097118 106642 107651
112482 112721 113962 120299
121918 126180 127763 130774
136509 139868 141106 147447
151016 154242 155204 156821
160170 163439 170815 170996
171402 187473 191602 193259
196383 205366 215737 216459
223442 223519 226129 237258
253391 254766 259516 270160
279520 280701 286480 289851
307337 309473 311699 315629
319130 326300 338678 340009
346227 361857 364337 369428
375603 377074 377837 378112
392147 393167 397123 398993
399544 400308 400350 406052
410920 414575 416806 417937
419095 422035 426483 431859
442279 448375 450820 470768
471038 471279 489639 494667
499244 501730 506558 511921
520526 522793 523955 530062
533010 534916 553183 554250
556482 556900 559635 567003
569171 573583 574153 585080
586701 589503 598136 599565
609412 610688 610752 611615
616566 621165 623301 630619
648065 662745 663515 667151
670244 678405 683262 683772
686238 691793 701246 703686
708134 711280 717676 721086
723573 726723 743387 745313
748110 752509 757395 760189
764392 766414 767042 773129
777474 779631 785237 788215
789649 793272 794767 795634
805851 813016 817089 839763
845646 845659 863009 868279
871133 883801 885009 898817
902944 908258 910947 911467
918015 920358 922837 929530
934174 943357 944260 948255
952009 964330 965600 972591
976431 984815 988384 988424
1 MtLYON
02314 02878 04420 04766 06239
10299 19602 20094 20717 24623
25325 25875 26406 33576 37106
41696 42559 44493 46154 46759
49365 49898 51516 52811 54039
55288 56088 57928 63639 64524
66229 66339 68682 69830 72628
73611 74991 77947 78182 79017
81682 82744 84139 86924 88960
91305 93068 93920 96771 98663
500 BİN
0571 1524 1529 1948 2350 2523
3049 3108 4268 4550 5196 5386
6211 6293 7004 7010 7430 7691
8365 9675
160 BİN
009 033 109 308 300 357 528 890
80 BİN
37 39 42 71 80 96
AMORTİ
08
4 MtLYON (Teseüi)
066926 106926 116926 126926
136926 146926 156926 160926
161926 162926 163926 164926
165926 166026 166126 166226
166326 166426 166526 166626
166726 166826 166906 166916
166920 166921 166922 166923
166924 166925 166927 166928
166929 166936 166946 166956
166966 166976 166986 166996
167926 168926 169926 176926
186926 196926 266926 366926
466926 566926 666926 766926
866926 966926
HALUK BAKIR
SABETAY VAROL
AMSTERDAM — Cumhur-
başkanı Turgnt Özal, Irak'ın
Türkiye sınınna biriken mülte-
ciler için kurulması duşünülen
"gtivenlik bölgesi"nin en az 30
küometre derinlikte olması ge-
rektigini söyledi. özal, Hollan-
da Başbakanı Ruud Lubbers ve
Dışişleri Bakanı Hans Van den
Broek üe öğle yemeği yiyerek,
önceki akjam Lüksemburg'da
yapüan AT zirvesi hakkında bil-
gi aldı. özal, bu zirvede "gü-
venlik bölgesi"ne ilişkin benim-
senen kararla Türkiye'nin öne-
risinin aşağı yukarı ayru nitelik-
te olduğunu kaydetti. AT Ko-
misyonu Başkanı Jacques De-
lors'la, zirvede verilmesi
kararlaştınlan 180 milyon dolar
tutanndaki insancıl yardım ko-
nusunda bir telefon konuşması
yapan Özal, AT Komisyonu
Üyesi Abel Matutes veya yük-
sek düzeyde başka bir komisyon
görevlisinin en kısa zamanda
Ankara'ya gelerek Türk hükü-
metiyle ilişkiye geçmesi üzerin-
de anlaşrnaya vardı.
Cumhurbaşkanı Turgut Özal,
dün Amsterdam'da düzenlenen
uluslararası panelde yaptığı ko-
nuşmada, Avrupa ulkelerini,
Türkiye'nin AT'ye alınıp alın-
maması konusunda bir an önce
karar vermeye davet etti. "Ku-
resd Panel" adı altında yapüan
ve çok sayıda ünlü kişinin yer
aldığı topİantıda dün sabah bir
konuşma yapan özal, Ortado-
ğu'daki gelişmelere ve Türkiye-
Irak sınınndaki son duruma ge-
niş yer ayırdı. Panelin öğleden
sonraki bölümünde, toplantı sa-
lonunun dışında kümelenen
15-20 kişüik bir grup, özal'a
karşı gösteride bulundu. PKK
yanlısı olduğu bildirilen göste-
riciler gün boyunca salonun
karşısındaki kaldırımdan aynl-
madı ve "Katfl Bush, Katil Sad-
dam, Katil Özal" biçiminde slo-
gan attı.
Bilindiği gibi, önceki gece
Lüksemburg'da yapüan AT zir-
vesinde "güvenlik bölgesi" öne-
risi 12 ülke tarafmdan benim-
senmişti. özal, düzenlediği ba-
sın toplantısuıda, Lüksemburg'-
da benimsenerek tngiltere tara-
fından öneri olarak Birleşmiş
Milletler Güvenlik Konseyi'ne
götürülen "güvenlik bölgesi"
fikrini ilk ortaya atanın kendisi
olduğunu belirterek, "Basmdan
TC
İSTANBUL BÜYÜK ŞEHİR BELEDİYESİ
İSKİ
İSTANBUL SU VE KANALİZAŞYON İDARESİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İHALE DUYURUSU
Aşağıda özellikleri belirtilen kapalı zarf ile teklif alma yöntemindekı ihale Ue ılgılenenler. ihale dosyasını
İSKI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TİCARET İŞLERİ DAİRE BAŞKANLIĞI'nda görebiür ve dosya bedeüni
İSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ merkez veznesine yatırarak aiabiürler.
isteklileriD jannameye uygun hazırlayacaklan kapalı teklif mekiuplannı ihale carihinde saat 11.00'e ka-
dar aşağıda belirtilen adreste GENEL EVRAK MÜDÜRLÜöÜ'ne giris, tarih ve numarasını içeren alındı
makbuzu karşıhğında tcslim etmeleri gerekmektedir. Teklif zarfları saat 14.00'te IhaJe Komisyon Başkanlı-
ğınca açılacaktır.
İSKİ thaie Gcfki Dosya
No tşin Adı Keşif Bedeli Tarihi Tenrinal Bcdcü
V/8747 Ozalit Uacı, Avrupa 339.225.000 24.4.1991 16.961.250 100.000. TL.
ıslak poiyesıer,
Amonyakh polyester ve
şeffaf ozalit alımı
NOT: I. Postadaki gecikmeler dikkate alınmaz.
2. ISKl 2886 sayılı Devlet ihale Kanunu'na tabı olmayıp ihaleyi yapıp yapmamakta, dılediğine kısmen
veya tamamen yapmakta uygun bedelin tespıt ve takdirinde serbesttir.
ADRES : İSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Aksaray Meydanı 34410 Aksaray-İSTANBUL
TEL : 588 38 00 (35 hat)
TELEX : 23923 1SU tr FAX : 588 38 83
okudugum kadanyla iki öneri
arasında büyük benzerlik var"
dedi.
Türkiye'nin Irak'la olan sınır
bölgesinin 2000-2500 metre yük-
seklikte olduğuna bir soru üze-
rine işaret eden özal, sınırda yı-
ğılan insanlann "Irak'ta en az
30 kflometre derinlikte" bir böl-
gede banndınlmalan gerektiği-
ni ifade etti. özal, açıkca belirt-
memekle birlikte, "güvenlik
bolgesT'nin gerçekleşebümesi
için BM Güvenlik Konseyi'nin
yeni bir karar vennesinin gerekli
olduğunu da ima etti. Türkiye'-
de yaşayan Kürtlerin durumuyla
ilgili bir soruyu yanıtlarken
özal, "Dışanda bana bağıran-
lar PKK yanlılandır. Bu örgüt
gerilla savaşı veriyor. Aslında
tersini iddia etseler de kendi
halklanna karşı Saddam'ı des-
tekliyorlar" şeklinde konuştu.
Cumhurbaşkanı özal,
"Irak'taki Kürt, Türkmen ve
Sürjanilerin içinde bulundukla-
n dunun bir ülkenin iç sorun a
sayüamaz. 20-25 yıldır süruyor
ve bu sorunun çözümü Irak'ta
tüm etnik ve dini grupiann hak-
lanna saygılı demokraük bir re-
jimde yatryor" dedi.
Cumhurbaşkanı Özal, Ams-
terdam'daki panelde yaptığı bu
konuşmada laik Türkiye'nin
Avrupa ile tslam dünyası ara-
smda köprü durumunda bulun-
duğunu, serbest pazar ekonomi-
si açısından da Doğu ülkeleri
için örnek olduğunu vurguladı.
Özal, şunları söyledi:
"Türkiye'nin tam üyeliği ko-
nusunda karar verecek olan top-
luluktur. Dünyanın en istikrar-
sız bölgelerinden birinde buhı-
nan bir ülke, ekonomik kalkın-
ma alanında Avrupa standart-
lanna dofru ilerlemektedir.
Türkiye'yi içine alarak toplu-
luk, Islamcı militanlara, bir ts-
lam ülkesi için kalkınma ve sa-
nayileşme yolunda başka bir
model olduğunu göstermiş ola-
caktır. Ancak bu karar yakın
bir gelecekte alınmalıdır. Türk-
iye önümüzdeki on yıl içinde
topluluga üye olup olmayacagı-
nı kesin biçimde biimek duru-
mnndadır."
Amsterdam'daki temas ve ça-
lışmalannı tamamlayan Cum-
hurbaşkanı özal dün gece Tür-
kiye'ye döndü.
tavır bekliyorANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) — Kuzey Irak'taki sığın-
macüann geleceği konusundaki
belirsizlik sürerken Ankara baş-
lattığı diplomatik girişimlerin
sonucunu bekliyor. Cumhur-
başkanı Turgut özal'ın Birleş-
miş Milletler Genel Sekreteri
Perez de Cuellar'a Kuzey Irak-
h sığmmacüara bir mektup gön-
dereceği, durumu yerinde ince-
lemesini isteyeceği öğrenüdi. Dı-
şişleri Bakanı Baker'ın bölgeye
yaptığı ziyaret sonrasında
ABD'nin sorunun BM şemsiyesi
altında çözümlenmesi için ağır-
hğını kullanması beklemyor.
özal'ın sınırda tampon bölge
kurulması ve BM Barış Gücü
yerleştirilmesi önerisine ABD'-
nin ve Batı'nın ilgi göstermesi
Ankara'yı memnun ediyor. An-
cak banş gücüniin teknik olarak
"Irak'uı kabulüyle" gerçekleşe-
bileceği öğrenildi. Bu arada Dı-
şişleri Bakanı Ahmet Kurtcebe
Alptemocin, gelenlerin güvenü-
ği için "Sınırda bir güvenlik şe-
ridi olnşturmalıyız, Batı da bu-
na sıcak bakıyor" dedi.
AT ülkesi hükümet başkanla-
rmın önceki gün Lüksemburg'-
da yaptıkları zirvede Irak sınır-
lan içinde bir "tampon bölge"
oluştunüması fikrini onaylama-
lan ve Türkiye Ue lran'a 150
rmlyon dolar tutannda yardım
kararı almaları ise Ankara'da
"olumhı bir gelişjne" olarak de-
ğerlendirildi.
öte yandan Cumhurbaşkanı
Turgut özal'ın Kuzey Irak'a bir
BM gücünün gönderilmesine
ilişkin çağnsına karşm böyle bir
gücün gönderümesinin Irak'ın
da onayını gerektirdiği bildiril-
di.
' Yetkili çevreler, yapüan çeşitli
spekülasyonlara karşm Türki-
ye'nin Kuzey Irak'ta doğrudan
askeri müdahalede bulunması-
run söz konusu olmadığmı bil-
dirdiler. Ankara'nm, Kuzey
Iraklı sığınmaalar Ue ilgili ola-
rak yaşanan sorunlann BM
şemsiyesi altuıda çözümlenme-
si yönündeki görüşünü yinele-
yen söz konusu çevreler, Cum-
hurbaşkam özal'ın bu amaçla
Genel Sekreter de Cuellar'a bir
mektup göndereceğini bUdirdi-
ler. özal'ın mektubunda De
Cuellar'dan Türkiye'ye gehp sı-
nırdaki durumu bizzat incele-
mesini isteyeceğini de kaydeden
bu çevreler şöyle konuştular:
"Mesele Türkiye Ue Irak ara-
sında bir sorun değildir. Körfez
krizi ile baglantılı bir uluslara-
rası sorundur. Bu nedenk Ku-
veyt'in işgaü sırasındaki olusla-
rarası kanuiıhgı Kuzey Irakhlar
konusunda da görmek istiyo-
ruz. Türkiye'nin bu konuda tek
basma yapabilecegi bir şeyi yok-
tur".
Ankara'daki beklenti böyle-
ce bir yandan BM'nin devreye
girmesi diğer yandan ise ABD'-
nin bunun gerçekleşmesinde
uluslararası düzeydeki siyasi
ağırlığını kullanması üzerinde
odaklaşıyor.
Başbakan Akbulut, akşam
saatlerinde TBMM'de gazeteci-
lerle sohbet ederken, Birleşmiş
Mületler Güvenlik Konseyi'-
nden Türkiye'nin isteği doğrul-
tusunda karar çıkacağını ümit
ettiğüıi söyledi. "Irak toprakla-
nnda tampon bölge oluşturul-
ması askeri müdahale anlamını
taşunaz mı" sonısuna Akbulut,
"Neden askeri müdahale anla-
mı taşısın? Yüz binlerce insan
evinden barkından edUmiştir,
bu bizim tek başınuza yüklene-
bileceğimiz bir olay degil. Kal-
dı ki, bu bizim güvenliğimizi
tehdit eden bir boyuta
ulaşabilir" yanıtını verdi.
Nfifus cüzdanımı
kaybettim. Hükümsüzdür.
HANIM ÇOLAK
SEÇKİ
KİRALIK KİTAP
VERİYOR
Var olan kaynaklarımızdan
siz de yararlanın.
Diğer Hizmetlerimiz:
• Taksitl© kitap satışı
* Ücretsiz, aytık kitap ve
kaset bütteni
Cerrahpaşa Cd. Işık Psj. No: 1/6
AKSARAY-IST.
587 33 59