Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/12 EKONOMİ 27 MART 1991
DÖVİZ KURLARI 27 MART 1991
DAvoın
Cnsı
1 ABODolan
1 Airan Mârto
1 Avustralya Ooian
1 Söçika Franp
1 Franse Frangı
1 Hofanda Horini
1 IsveçKronu
1 Isvıçre Frangı
100 Italyan Lıreo
1 Japon Yenı
IStertn
1 S Vabislafi ftyalı
OAviz
Mş
3640 70
215810
2808 80
104 81
S35 38
1913 14
596.79
2531 79
290 45
26 28
6385 06
970 77
Dövız
Satış
3648 00
2162.42
2814 43
105 02
S3665
1916 97
597 20
2536 86
29103
26 33
6397 86
972 72
Efefctrf
Alış
3637 06
2155 94
2761 05
103 03
634 74
191123
590 05
2529 26
285 51
26 01
6378 67
946 50
Efeküf
Satış çAnuzm
3658 94
2168 91
2822 87
105 34
638 56
1922 72
598 99
2544 47
29190
26 41
6417 05
975 64
$ 1 6869 Alman Marfcı
i 5.7299 Fr Frangı
t 1.9030 Hol Ftonnı
t 1 4379 fev Frangı
$ 1253 47 Ital Ljretı
$ 138 55 Japon Yenı
t 3 7503 S Arab ftyalı
£17537$
BORSADA 2t IM
1M.7U.Mt.55a
10je5.777
_ * _ Mtsft «MMK 4576.17 MaN « * t a 3153.44 S M ( M M C 4957.29
(önceld) Bıleşık endeks 4678 59 MaS endeks 4103 14 Sınaı endeks 5031 02
' ' -.15 M * Mtfaks: «05.28 Snıai H M X 4919.16
(önceki) Bıleşık endeks 4704 57 M * ertdeks 4117 43 Sınaı endeks 5064 12
C (A)
Adana Çnn (O
«kiTekstn
AMnnk
MpmanlD
Msa
MntoHoMng
VuröuCam
«ıtaft
MvÇkn (BU)
•ttuÇmnto
Ç EhMr*
Oemrtmk
Oeratf Cam
DevaHoUmg
06KUS
f.BjjıYfflnm
sEge Endugri
EgeGûtn
Em*SgoıU
EmoHoMng
_ *
Fen; AlûfMnyum
Gortnn t&
6üntyBkıcML
F
LMMKPİSKKI
tsr*
NetTıınzm
Saıtaıysan
Ûrceta s«-
590000
115000
5000
7300
7300
21000
37000
6500
31000
«B0
28000
13000
19500
5000
7300
8000
152S0
7700
5000
1Z75O
»M
18500
27500
21000
4150
12500
1150
1900
11250
7G00
4000
7600
7000
1450
24000
1600
1900
20000
8800
2600
12750
4900
13250
10500
33S00
17000
20000
26000
41500
4700
10100
X»
15250
HM
115000
3750
2350
1<000
6100
1050
10200
1200
1850
2SM
7100
13M
2800
13250
2600
5800
2050
8000
950
2350
4700
5700
7200
75O0
2350
46500
63000
13000
4800
ZSM
3700
7000
«600
2600
41000
820000
12750
2950
7500
5100
18250
57X
3600
12750
47H
2350
1950
3300
2250
6400
4450
Bugunloj
en duşuk
570000
110000
4900
5600
7000
20000
36000
6000
30000
3700
27000
12500
19000
4900
6900
120000
U M
7900
14750
7700
4800
12000
M
18000
26500
2O000
12000
1100
1900
11000
11tt*
an
7600
3900
7300
mt
7000
1400
23000
S400
1800
19000
8100
2350
12750
4800
13250
33500
16500
19000
25000
40000
4600
9500
xm
14750
J2M
130000
3700
2250
13500
6000
1000
9500
1150
1600
2 M I
7000
1JMI
2800'
130X1
2500'
5600
1950
7200
«25
2300
4500
5500
7000
7200
45500
61000
12750
7Mt
4650
6900
4600
2600
40000
12500
2600
4900
18000
5400
360C
12000
4IM
2250
1850
9200
2150
6100
4250
BugûnM
en yuksek
630000
120000
5000
7000
7300
20500
37500
6500
31000
3900
28500
13000
19500
5000
7O00
120000
M M
8200
1S250
7800
5100
12500
21N
18250
27500
21000
12SO0
1150
1900
11250
11M*
«M
7600
4O00
'600
T
000
1450
23500
8500
1900
195O0
8400
2500
12750
5000
13500
33500
17250
19500
26000
41500
4700
10250
M M
15000
»M
140000
3850
2400
13750
6200
1100
10000
1200
1850
rm
7000
1JM
2900
13250
2600
5800
2050
7200
900
2350
4600
5700
7100
7300
46500
63000
13000
7M
4800
7000
4600
2650
41000
13000
2900
5100
182S0
5600
3600
12750
4 f M
2350
1950
94»
2250
6300
4450
Soguncu
kapanıs
580000
110000
4900
6600
7000
20500
36000
6200
30000
3850
27000
aM
12500
19000
4900
6900
120000
M M
8000
14750
7700
4900
12000
Z1M
18250
26500
20600
12250
1150
1900
11000
11Mİ
MM
7600
3900
7600
UM
7000
1450
23000
8400
1800
19000
8400
2450
12750
4800
13250
33500
16750
19000
25000
40000
4600
9500
MM
14750
MM
130000
3750
2250
13750
6000
1050
10000
1150
1850
!79
7000
UM
2800
13250
2600
5600
2000
7200
850
2300
4500
5700
7100
7300
45500
62000
13000
7M1
4800
6900
4600
2600
40000
12750
2900
5000
18000
5400
3500
12500
4*M
2350
1900
9203
2200
6200
4250
şte-n
91610
139480
35316
17700
238500
3300
37000
17350
591270
34900
30000
Z N M
91900
45700
26700
3962
200
1M7M
16150
413240
1500
53600
65450
nta»
50800
106265
393247
11MI
25600
17800
1000
7100
14M
1117471
4000
9.5600
42150
500
13S970
20450
25350
22010
7400
12400
32500
7467
111920
17000
400
400
20100
41500
22600
85000
31575
23700
22Z79İ
6400
1M14S
38030
32850
21400
42500
20300
604250
111350
119634
42400
1500
iMt
4000
75500
27100
73800
125000
2100
111400
42900
5300
2000
9000
41550
9300
32446
68»
967
67570
500
69300
61850
128720
22500
250
80300
3830
31600
33300
48706
1Mt
13650
S1M
160150
8502S0
46610
558500
27300
yaptlan liy
600000
115000
4900
6800
7100
20500
36000
6500
30500
3800
27500
MM
12500
192S0
5000
70900
120000
M M
8000
15000
7700
5000
12250
riM
18250
27000
20500
12250
1150
1900
11000
11Mİ
7600
4000
7600
7000
1400
23000
8400
1800
190»
»400
2450
12750
4800
13250
33500
16750
19500
25500
40500
4650
10000
MM
14750
vm
135000
3750
2300
13750
6100
1050
9750
1150
1800
27St
7000
M M
2900
13000
2550
5600
2000
7200
850
2300
4500
5700
7100
7300
46O00
62000
13000
7SM
4650
7000
4600
2600
40500
12750
2650
5000
18000
5500
3500
12250
4MI
2350
1900
9200
2150
6200
4250
AJııttd
crtfy
596593
115085
4911
6744
7088
20348
36301
6357
30319
3789
27800
04*7
12643
19281
4954
6963
120000
M M
8014
15028
7733
5013
12304
2111
18218
27238
20500
8 1 M
12322
1147
1900
11071
1 M M
7600
- 3952
7573
«417
7000
1411
23050
8427
1823
19132
8375
2416
12750
4682
13320
33500
16876
19410
25418
40613
4653
98S7
an
14770
M
133085
3789
2302
13684
6078
1047
9820
1159
1817
rra
7000
13108
2550
5628
1987
7200
858
2310
4520
5633
7058
7263
45943
62006
12958
6977
4600
2611
40515
12778
5019
18026
5508
3504
12300
4M»
2342
J7M
«I
1903
9238
2175
61K
4295
YATIRIM FONLARI
fatataa
Iş 'fctınm-1
iş vaınm-2
Iş Vfctırım-3
Iş 'tetınm-4
Iş Ystmm-6
lnterton-1
lnterton-2
jnterton-3
lnterton-4
lntBrtaı-5
Iktisat Yat-1
Iktisat Yat-2
Iktisat Yrt-3
Iktisat Yrt-4
Ikbsat A&lım Fon
Garanti Vatınm-1
Garant Yatınm-2
Garant Yatınm-3
Garaniı Ystınrr>-4
Esbank Fon-1
Esbank Fon-2
Esbank Fon-3
YKBIfet Fonu
YKB Sektör Fon
YKBHisseFofl
YKE Kamu Fon
YKBUkitFon
YKB Karma Fon
YKB OovizFon
YKB Kaprtal F.
YKB Aktıf F
Vakrt Fon-1
Vakrt Fon-2
Vakrf Fon-3
Vakıf Hisse
Vakrt Dünya Fon
Vakrt Fon-6
Dışbank Mavı Fon
Dışbank Beyaz
Dışbank Pembe
Tütün Fon-1
Tütün Fon-2
Mıtsuı Fon-1
Mıtsuı Fon-2
Finans Fon-2
Finans Fon-3
Rnans Fon-4
Rnans Fon-5
Ziraat Fon-1
Ziraat Fon-2
Ziraat Başak Fon
Ziraat Fon-4
Halk Fon-1
Halk Fon-2
Pamuk Fon
Pamuk Hısse
Emlak Fon-1
Emlak Fon-2
Impec Fon-1
Impec fön-2
Töbank Fon
Sümer Fon
Denız Fon
Ege Fon
Kalkmma Fon
Demir Fon
Tanş Fon
OrtakFon
Türkbank Fon
Netton
EBfon
W H
130/87
140359
0910B9
170150
04 0690
1909187
141257
27.02B9
070859
090150
160957
100259
08.0289
28JJ259
111259
22.1087
100359
120250
300550
161157
311059
11.0730
021157
070358
070358
070358
070358
070358
020159
190650
190650
090558
240459
181059
220350
26.0350
140650
280658
100459
280650
04.0788
10.1250
15.0758
201059
20.0759
181259
200350
051150
091059
14.0250
1402.90
200650
011159
080150
020150
280650
22 0150
180790
020290
040550
280350
120250
iaO4S0
040550
080550
070550
110650
270850
030950
051150
011150
•09*"
10 800
20000
10000
10000
10000
10661
9560
9559
11.200
10000
9764
9506
9596
9590
10000
9576
9731
10437
9536
1O9
10000
10000
10477
9785
9713
9795
9.693
9528
9.294
10000
9542
J0000
48 279
1Ü444
9594
9574
10000
1O0S7
20558
10.011
11021
10TJOO
40000
1O000
9556
10428
9558
10000
10100
10O00
10.000
10000
11397
10557
10724
10469
10000
10OOO
10066
9562
10000
10405
10508
10000
10000
10006
10000
10000
10000
10.000
10000
Dunki
72133
47559
19127
16.268
13566
55223
47.668
24663
22145
11506
45.664
37344
17780
17561
14581
55573
26316
14 76?
13320
56515
18540
13477
52 775
41246
69501
40585
35.053
41238
17728
11631
ia735
41.031
105.206
19386
13379
17564
12518
36.477
48515
0514
40355
11283
145595
17.751
21340
17562
»354
11546
21558
16121
16762
15390
20567
16385
21536
14681
17364
11894
16273
12416
14568
16768
17352
14516
14592
11985
14197
12 629
12357
12008
11674
26MART
Bogüntt I
dMjrt
72 230
48.035
19150
16286
11884
55296
47736
24595
22173
11532
45.715
37394
17504
17585
14 264
56047
26390
14538
11463
57024
18516
13529
52547
41.296
71.468
40535
35.096
41.297
17744
11556
12173
41078
105320
19295
11200
15641
12532
36509
48583
13546
40404
11296
146067
17771
21368
17581
13515
11563
21599
16158
16783
15.407
21.043
16429
21593
14734
17417
13521
16293
12.482
14589
16785
17371
14533
15014
13599
14 215
12545
12378
12.023
11688
1991
(*)
0.13
0.16
0.12
0.11
0.13
0.13
0.14
0.13
0.13
107
0.13
0.13
0.13
0.13
130
0.13
028
048
1.07
037
0.40
039
0.14
0.12
2.24
0.12
012
0.14
0.09
a18
-1137
0.11
0.11
-047
•134
-1055
0.11
0.09
014
0.24
012
012
ai2
0.11
013
an
121
ai4
065
023
013
0.11
036
0.27
026
036
031
019
0.12
053
ai4
aio
an
0.12
015
aio
013
013
017
012
0.12
Bankalar,bankacılığa döndü
1989'da yüksek faiz yükü nedeniyle faiz dışı gelirlerle
bilançolannı toparlayan bankalar, 1990*da "faiz zengini"
oldular. Faiz geliri artışı yüzde 300'leri buldu. Faiz gelirinde en
önemli artışı yüzde 1067 ile Yapı ve Kredi Bankası sağladı.
ABDURRAHMAN YILDIRIM
1989'da yüksek faiz yükü altında ezi-
len ve faiz dışı gelirlerle bilançolannı to-
parlayan bankalar, "Sütten ağzı yanan
yoğurdu üfleyerek yer" atasözünu anım-
satırcasına 1990'da faiz politikalannı
çok dikkatli götürdüler ve "faiz
zengini" oldular.
BSlançosunu açıklayan 17 özel sektör
bankasının 1990'da net faiz gelirlerini
yüzde 300 arttırdıkları belirlendi. Ban-
kalann 1989'da 892 milyar 847 milyon
lirada kalan faiz gelirleri, 1990'da sür-
dürülen faiz politikasıyla, 3 trilyon 562
milyar 101 milyon liraya yükseldi. Ay-
nı bankaların 1990 yılı kâr artışlarının
>Tizde 111 'de kalması ve faiz geliri artı-
şının yüzde 300'e çıkması, faizin geçen
yıl bankacılık sektörünün ana kâr kay-
nağı haline geldiğini gösteriyor.
17 banka arasında sadece bir banka-
nın faiz gelirinde azalma meydana ge-
lirken, diğer bankalann tümünde çok
yüksek artışlar kaydedildi. En büyük ar-
tışı yüzde 1067 ile Yapı Kredi Bankası
gerçekleştirdi. Bankanın faiz geliri 29.8
milyar liradan 348 milyar liraya çıktı. Iş
Bankası ise 1989'daki 155 milyar liralık
faiz geliri zararından 1990'da 452 mil-
yar lira kâra geçmiş'oldu. Büyük mev-
duat bankalanndan Akbank ise 457 mil-
yar lirabk faizini 1 trilyon 127 milyar lira-
ya çıkardı ve en yüksek faiz gelirini sağ-
layan banka unvanını kazandı. Orta bü-
Bankaların faiz keyfi
Iş Bankası
Akbank
Yapı Kredi
Garant!
Türkbank
Esbank
Iktisat
Şekerbank
Finansbank
Oışbank
TEB
Körfezbank
Egebank
Tekstilbank
Netbank
TYT Bank
TOPLAM
KaaMya
Mt(a»
1989
104.932
66.098
5.348
2.515
7.245
3.988
-19.525
5.837
1
3 227
3346
458
6299
2.008
-710
712
191779
geflrterl
rtaTL)
1990
124 596
38.159
*
-51.857
19.095
-21.204
-71.240
11.227
-19.529
-3.720
15 288
6 176
4 429
*
-6 801
-849
43 770
Serattyt piyasası
islmkartan
1999
542 017
20.740
90.498
69.105
27.791
-600
-9.88
20
3.293
6 138
30.095
281
28 602
2.208
4.012
711
823 924
1990
431.318
330
*
8.399
74.652
29.906
-33.056
*
10 257
26 277
20 387
5369
19 896
•
5 135
7888
606.658
FaiZMlMtrf
Mt
1989
-155.005
457.495
29.881
63.222
173.713
50.820
72.660
48.943
41.108
56 972
28 342
14 094
-16 838
11 293
68.47
9300
892.847
1990
452 255
1.127 541
348 268
475 019
327.704
133 220
185 127
130 002
101743
110358
59 462
47.013
-7 200
37.394
27 587
6.608
3.562 101
Faiz
-
146.6
1067 0
6539
89.0
161.8
154 8
165 6
147 5
937
109 8
2335
-
232 1
3029
-28 9
299
* (Henüz açıklanmadı)
yüklükteki bankalardan Garanti ise yüz-
de 654'lük bir gelir artışı gerçekleştirir-
ken, Türkbank'ın faiz geliri 173.7 mil-
yar liradan 327.7 milyar liraya yüksel-
di. Türkbank'ın 1989'da faiz gelirinin
yüksek olması artış oranınm yüzde 89'la
Borsa, bankalann kâr kalemleri arasında önemini koruyor.
önceki yılla aynı düzeyde kalan borsa kârlanna karşüık,
bankalann döviz operasyonlanndan elde ettikleri kârlarda
azalma meydana geldi.
ve 1990'da bu piyasadan önemli kârlar
sağladıklan ortaya çıktı. Borsa kârları
ortalama olarak geçen yılla aynı düzey-
de kaldı. Kamu Ortaklığı İdaresi ile ça-
lışan ve kamu iştirakleri ile KİT hissele-
rini halka arzeden Iş Bankası, sermaye
piyasası işlemlerinden 1989'da 542 mil-
yar, 1990'da da 431 milyar lira net gelir
sağladı. 1989'da 90 milyar lira kâr sağ-
layan Yapı Kredi'nin ise 1990'daki ser-
maye piyasası kârı henüz açıklanmadı.
17 banka arasında 75 milyar lirabk kârla
ikinci sırada gelen Türkbank sermaye pi-
yasası kânnı bir önceki seneye göre yüz-
de 169 arttırdı. Garanti Bankası'nın bu
piyasadan sağladığı kâr miktan ise
önemli bir gerileme gösterdi. Diğer kü-
çük bankaların da sermaye piyasası iş-
lem kârlanm yüksek oranda arttırdıklan
dikkati çekiyor. Bunlar arasında sade-
ce tktisat Bankası 33 milyar lira serma-
ye piyasası zararı göstermiş bulunuyor.
Ihracatın göz4e olduğu ve dışa açıl-
manın hızlandığı 80'li yıllarda bankala-
nn en önemli gelir kalemleri arasına gi-
ren kambiyo kârlan ise 1990'da önemli
bir gerileme gösterdi. 17 bankanın top-
lam kambiyo geliri net olarak 43.7 mil-
yar lirada kaldı. 1989'da 191 milyar li-
ralık kambiyo gelirine karşı bu rakam
yüzde 72 oranında bir azalmayı belirli-
yor. 1990'da 17 banka arasında 7 ban-
kanın kambiyo gelirlerinden zarar etti-
ği dikkati çekiyor.
sınıriı kalmasında etken oldu.
Faiz yanında, son yıllarda yıldızı par-
layan borsanın da bankaların en önem-
li kâr kalemleri arasına girdiği görülü-
yor. Sermaye piyasası işlemlerine ağır-
lık veren özel sektör bankalarının 1989
Döviz cephesinde savaş sürüyorEkonomi Servisi — Döviz cephesin-
deki savaş tüm şiddetiyle sürüyor. ön-
ceki gün serbest piyasada 100 liralık ar-
tış göstererek 3820 liraya çıkan ABD
Dolan, dün öğleden önce 3880 liraya fır-
ladı. Merkez Bankası'nın müdahalesiy-
le öğleden sonra 160 lira birden kaybe-
derek 3720 liraya inen dolar, aksam sa-
atlerinde toparlandı ve tekrar önceki
şünkü değeri olan 3820 lirayı yakaladı.
Iç piyasada Merkez Bankası'nın müda-
haleleriyle ani iniş çıkışlar gösteren ABD
para birimi dış piyasada 170 mark sını-
nnı zorluyor.
ABD Dolan, geçen hafta Merkez
Bankası'nın "meydanı boş
bırakmasıyla" 4 gün içinde yüzde 13.5
oranında prim yaparak 4 bin lira bara-
jını aşmıştı. Ancak haftanın son günü
piyasaya müdahale eden Merkez Banka-
sı hem Türk Lirası'nı sıkarak hem de
bankalararası döviz piyasasında dolar
satarak, ABD para biriminin aynı gün
500 lira birden gerilemesini sağlamıştı.
Bankacılar "olaylı cuma"nın ardından,
döviz kurlarının bir süre daha
"disiplinli" bir trend izleyeceğini belirt-
mişlerdi.
Ancak içinde bulunduğumuz haftanın
ilk günü döviz piyasasında beklenen di-
siplin sağlanamadı. Döviz kurlannı an-
cak "çifte sopayla" süıdirebilen Merkez
Bankası, önceki gün "lira sopasııu" gös-
termeyince dolar, bankalararası döviz
piyasasında 80, serbest piyasada ise 100
lira birden değer kazandı. Aynı gün ban-
kalararası Türk Lirası piyasasındaki faiz
oranlan yüzde 180'lerden yüzde 88'e ge-
rilerken Merkez Bankası'nın yaklaşık 1
milyon dolarlık "cüzi" döviz satışı "Pi-
yasanın reaksiyonu ölçülüyor" şeklinde
yorumlandı. Pazartesi akşamı, Tahtaka-
le'de de dolar 3820 liradan alıcı bulur-
ken Merkez Bankası'nın doların efektif
satış kurunu 3611.80 lira olarak ilan et-
mesi dünkü müdahâlenin habercisi ol-
du. Serbest piyasaya göre yüzde 5.8 ora-
nında daha düşuk kur ilan eden ve şim-
diye kadar uyguladığı politika uyarınca
kur makasının açılmasına "tabammüiii
olmayan" Merkez Bankası dünkü işlero-
lerde makası kapatacağmı pazartesi ak-
şamı belli etti.
Merkez Bankası'nın denetimindeki
para piyasalannın dünkü seyri ise döviz
kurlarının duşüşünü sağlamak üzere
yönlendirildi. Piyasalann açılmasıyla
birlikte, geçen haftadan "ağzı yanan"
bankalar "Merkez Bankası bugün seyir-
ci kalmaz" düşüncesiyle bir süre bekle-
meyi tercih ettiler. Bu arada 3900 lira-
lık fıyattan küçük caplı işlemler gerçek-
leştirildi. Bankalararası piyasada belir-
sizlik hükum sürerken, dış piyasalarda-
ki gelişmelere bağlı olarak dolar Tahta-
kale'de 3880 liraya kadar yükseldi.
Öğleden sonra ise, herkesin bekledi-
ği oldu ve Merkez Bankası piyasaya
3700 liradan dolar surmeye başladı. Bu
arada Turk Lirası piyasasındaki faiz
oranlan da yüzde 110'a çıktı.
öğleden sonra yapılan müdahaleyle
değeri hafta sonu seviyesine düşürülen
dolar piyasalann kapanmasına az bir sü-
re kala yeniden yukselmeye başladı. Bü-
yük bir kamu bankasının lira satıcısı ola-
rak piyasaya girrnesiyle önce lira inter-
bankındaki bir gecelik faiz oranı yüzde
100'e geriledi. Lira piyasasındaki gevşe-
me eğilimi, döviz pozisyonlan açık olan
bankaların dolara olan talebiyle birleşin-
ce dolar yeniden yukselmeye başladı.
Petkim îşçîleri yeniden ayaktaAlpet işçileri
toplusözleşmelerinin
uyuşmazlıkla
sonuçlanması ve grev
haklarının
bulunmamasını
protesto etmek
amacıyla dün dört
saat işbaşı yapmadı.
Çukobirlik 700 işçi
atmak için bakanlığa
başvurdu.
Aksigorta'da grev
kararı alındı.
İş-Sendika Servisi — Petkim^
in Aliağa tesislerinde çalışan
Petrol-îş Sendikası'na üye işçi-
ler toplusözleşmelerinin uyuş-
mazhkla sonuçlanması ve grev
haklannın bulunmamasını pro-
testo etmek amacıyla dün işyer-
lerine yürüyerek giderek dört sa-
at işbaşı yapmadılar.
Cumhuriyet Ege Bürosu'nup
haberine göre Aliağa Petrokim-
ya tesislerinde çalışan işçiler sa-
bah vardiyasına gelirken işyerle-
rine bir kilometre kala servisle-
rinden inerek yürüdüler. Petrol-
Iş Sendikası'na üye ıki bin do-
layında işçi yürüyüş boyunca,
"Çankaya'da bir şişman, edece-
giz onu pişman", "Grev bizim
hakkımız, biz islersek yapanz",
"Sadaka değil hakkımızı isti-
yoruz" sloganları attılar, daha
sonra genel müdürlük binası
önünde toplanarak işbaşı yap-
madılar. Gece vardiyası işi sür-
dürürken yemekhanede topla-
nan gündüz vardiyası işçilerine
hitaben bir konuşma yapan,
Petrol-Iş Aliağa Şube Başkanı
Mustafa Öztaşkın, Petkim işçi-
lerinin kesintisiz eylem sürecine •
KURBANLIK KOÇ — Hasel Halı fabrflusmdaıı çıkartıian işçüer, greve çıkan arkadaşlanna "kur-
banlık koç" annagan etti. (Fotoğraf: Deniz TopaloğJn)
girdiğini belirterek şunları söy-
ledi: "Pelkim işcisinin sesini
duymak istemeyen Kamusen ve
hükümet yetkililerine sesimiz
duyurmasını biliriz. Aliaga'da-
ki Petkim işçilerinin sesini gere-
kirse Amerika'ya kadar bile du-
yurabiliriz. Sözleşmeyi Yüksek
Hakem Kurulu'na götönneyi so-
nuç olarak görenler, böyle bir
durumda üretimin sıfıra inece-
gini bilmelidirier." Petkim'in sa-
bah vardiyası işçileri 4 saat ge-
cikmeyle 12.00'de işbaşı yaptılar.
Eylemlerin tüm hafta boyunca
süreceği belirtildi.
Cumhuriyet Güney llleri Bü-
rosu'nun ha.berine göre Çuko-
birlik yüzde 2O"ye varan oranda
personel indirimi yapmak üze-
re Sanayi ve Ticaret Bakanlığı-
na başvurdu. Çukobirlik'in
"kadro faztahğı" ve "tekstil
ürünlerine olan talebin
daralması" üzerine halen 5800
olan işçi ve memur sayısım 5 bi-
ne düşürmeyi teklif ettiği, tekli-
fin kabul edilmesi halinde bazı
birimlerin faaliyetine son verile-
biieceği öğrenildi. Kunılduğu
1940'tan bu yana iktidardaki
partilerin "personel arpalığı"
olarak görülen 50 bin ortaklı
Çukobirlik, tarihinde belki de
ilk kez toplu işçi çıkaracak. Zi-
raat Bankası başta olmak üzere
çeşitli kuruluşlara 2 trilyonu aş-
kın borcu bulunan Çukobirlik-
in Genel Müdür Vekili Rıfat As-
lan, "Çukobirlik'in zarardan
kurtulması ve verimliliği için as-
gari ne kadar personelle çalışı-
labilecekse onu yapmalıyız" de-
di.
Öz lplik-lş Sendikası'na üye
400 işçi altı aydan beri sürdürü-
len toplusözleşme görüşmelerin-
de anlaşma sağlanamaması üze-
rine dünden itibaren greve çık-
tılar. Toplusözleşme görüşmeleri
sürerken işten çıkartılan 200 do-
layında işçi, arkadaşlannın
grev uygulamasına "kurbanlık
koyun" getirerek katıldılar. Or-
talama 260 bin lira aylık aldık-
larını belirten Hasel Hah fabri-
kası işçileri, işverenin 1 Ekim
1990'dan geçerli olacak toplu-
sözleşmenin yurürlük süresinin
nisan 1991'e aunmasıru isteyerek
toplusözleşme farJclannı ödeme-
yi kabul etmemesi üzerine gre-
ve çıkmak zomnda kaldıklannı
söylediler.
Banka ve Sigorta İşçileri Sen-
dikası (BANKSİS), Aksigorta^
nın Ankara, Adana, Izmir, ls-
tanbul merkez ve şubelerinde
çalışan toplam 400 işçi adına
grev karan aldı. BANKSİS Ge-
nel Başkanı Semih Özen dün alı-
nan grev karannm en kısa za-
manda uygulamaya konacağını
belirterek "Banka ve sigorta iş-
çisini kimsenin çağdaş kölesi ha-
line getirmesine izdn vermeyece-
ğiz. Aksigorta işvereni ucoz
emek kullanmakta ısraıiı bir da-
yatmacılık içine girmiştir" dedi.
AA'nın bildırdiğine göre Di-
yarbakır Belediyesi bir yılı aşkın
süredir ödenmeyen işçi alacak-
larına karşılık metrekaresi 40
bin liradan arsa verecek. Beledi-
ye işçi alacaklanna karşıhk ola-
rak 5 nolu gecekondu önleme
bölgesinde arsa dağıtmaya ha-
zu-lanırken Belediye-lş Sendikası
yöneticileri bu arsaları almama
karannda olduklannı açıkladı-
lar.
Savaş,
ocakta
dış ticareti
frenledi
Ekonomi Servisi — Ocak
ayında dış ticaret savaş ne-
deniyle önemli ölçüde geri-
ledi. tthalat aralık ayında 2
milyar 452 milyon dolarken
ocak aymda bu rakam 1 mil-
yar 676 milyon Iiraya düştü.
Ihracat ise aralık ayında 1
milyar 676 milyon dolarken
ocakta 1 milyar 68 milyon
dolar olarak gerçekleşti.
Ancak ithalat ocak ayın-
da, geçmiş yıllann ocak ay-
larına göre bir rekor kırdı ve
şimdiye kadar ocak aylann-
da kaydedilen en yüksek
noktaya ulaştı. DİE verileri-
ne göre ocak ayı ithalatı ge-
çen yılın aynı ayındaki 1 mil-
yar 501 milyon dolara göre
yüzde 11.7 arttı. Ihracattaki
artış ise yüzde 4.2'de kaldı.
1990 yılının ocak ayında ih-
racat bir milyar 25 milyon
dolar olmuştu. DİE verileri-
ne göre ocak ayındaki dış ti-
caret açığı 608 milyon dolar
oldu. Bir önceki ayda (ara-
lık 1990) bu rakam 789 mil-
yon dolardı. Ancak geçen
aya göre açıkta bir azalma
olmasına karşın geçen yılla
bir karşılaştırma yapıldığın-
da açığın arttığı görülüyor.
Geçen yılın ocak ayında dış
ticaret açığı 476 milyon
dolardı.
Ocak ayında ihracatın it-
halatı karşılama oranı ise
yüzde 63.7 olarak belirlendi.
Geçen yıl aynı ayda bu oran
yüzde 68.3'tü
Ithalatta geçen yılın tti-
münde olduğu gibi bu yılın
ocak ayında da en hızlı ar-
tış, tüketim malları ithala-
tında oldu. Tüketim madde-
lerinin toplam ithalat içinde-
ki payı, bir yılda yüzde
8.1'den yüzde 14.8'e yüksel-
di. Geçen yılın ocak ayına
göre tüketim mallan ithala-
tı bu yıl yüzde 102.5 artarak
247.8 milyon dolara çıktı.
Buna karşıhk yatırım mad-
delleri ithalatında artış yüz-
de 8.8, hammadde ithalatın-
da yüzde 1.6 artış sağlandı.
Hammadde ithalatındaki bu
düşük artış, dünyada petrol
fıyatlannm düşmesi üzerine,
ocak ayında hampetrol fatu-
rasının azalmasından kay-
naklandı.
thracatta ise ocak aymda
yalnızca AT ülkelerine yapı-
lan ihracat yüzde 37.2 arttif
diğer bölgelere yapılan ihra-
cat düştü. En önemli gerile-
me de ocak ayındaki savaş
nedeniyle Körfez ülkelerine
yapılan dış satımda ortaya
çıktı. Bu ülkelere yapılan ih-
racat, geçen yılın ocağına
göre yüzde 42.2 oranında
düştü.
Sanayi
ocakta
yüzde 7.7
geriledi
ANKARA (AA) — Dev-
let Istatistik Enstitüsü veri-
lerine göre 1991 yıh ocak
ayında bir önceki yılın aynı
ayına göre sanayi üretiminin
yiizde 7.7 oranında düşüş
gösterdiği belirlendi.
DİE verilerine göre sana-
yinin alt sektörleri düzeyin-
de ise ocak ayında bir önce-
ki yılın aynı ayına göre üre-
timin, madencilik sektörün-
de binde 8, imalat sanayin-
de yüzde 9.7, enerji sektö-
ründe ise binde 6 oranında
azaldığı belirtildi.
1990 yılı ocak ayında bir
önceki aya göre madencilik
sektöründe yüzde 8.3, ima-
lat sanayinde yüzde 5.5 ge-
rileme kaydedilmiş, enerji
sektöründe ise binde 1 artış
sağlanmıştı.
1991 yılının ocak ayında,
alt sektörler itibanyla bir
önceki aya göre madencilik
sektöründe yüzde 21.8, ima-
lat sanayinde yüzde 20.5,
enerji sektöründe yüzde 7.3
azalma görüldü. Toplam sa-
nayi sektöründe ise bir ay
önceye göre yüzde 18.5 Ore-
tim düşüşü kaydedildi.
Gazeteciler ekonomik nedenlerle zor günler yaşıyor
Basında kriz sürüyorİş-Sendika Servisi — Basın
sektöründeki ekonomik kriz ne-
deniyle yüzlerce gazeteci zor
günler yaşıyor. Günaydın gaze-
tesi çalışanları üç aydır raaaş
alamazken Gttneş gazetesi çalı-
şanlarına üç ikramiye ile 4 ay-
lık toplusözleşme farklan, Ge-
lişim Vayınlan çalışanlanna 3'er
ikramiyeleri ödenmedi. Bir kıs-
mı üç aydır, bir kısmı 4 aydır
maaş alamayan, ayrıca birer ik-
ramiye ile 4'er aylık toplusözleş-
me farklan ödenmeyen Tercü-
rnan gazetesi çalışanlan dün
yaptıklan toplantıda cuma gü-
nüne kadar iki maaşlan öden-
mezse iş bırakma karan aldılar.
Basın sektöründeki ekonomik
krizin yaklaşık 2 bin 500 gazete
çalışanını etkilediği bildirildi.
Türk-lş Genel Başkanı Şevket tiklerini söyledi. Basın mensup-
Yümaz, konu ile Ugili olarak larının alacaklanna yasal faiz
uygulanması için harekete geç-
"20
AA'ya yapüğı açıklamada, tüm
insanlann hakkını arayan bir
sektör olarak basının, kendi ça-
lışanlannın haklannı ihmal et-
memesi gerektiğini söyledi.
Türk-Fş Istanbul Bölge Tem-
silciliği'nden bir heyetin bu ga-
zetelere giderek ödemelerin ya-
pılması için girişimlerde buluna-
cağını bildiren Yılmaz, basında
çaüşanların ev sahiplerine ve es-
nafa borçlu durumda bulundu-
ğunu belirterek bu mağduriye-
tin en kısa sürede önlenmesini
istedi.
TGS Genel Sekreteri 7Ay% So-
nay ise bazı gazetelerin yılbaşın-
dan sonra kriz içine girdiğini bil-
direrek olayı yakından takip et-
tiklerini kaydeden Sonay,
yıldır bu işin içindeyim, basın-
da böyle bir krize ilk kez rastlı-
yorum. Bu krizin nisan ortala-
nndan itibaren aşılacağını tah-
min ediyonım" diye konuştu.
Öte yandan Foto Muhabirle-
ri Derneği, maaş ve ikramiyele-
ri ödenemeyen basın mensuplan
için "Sevgi Havuzu" adıyla bir
yardım kampanyası başlattı.
Dernekten yapılan açıklama-
da, kampanyaya katılmak iste-
yenlerin, tş Bankası Necatibey
Şubesi 20102 No'lu hesaba 50
bin liradan az olmamak kaydıy-
la yardım yapabilecekleri belir-
tüdi.
TRANSTÜRK HOLDİNG A.Ş
Y E N I A D R E S İ M İ Z
19 Mayıs Caddesi No: 4
NOVA BARAN PLAZA Kat: 17
80220 ŞİŞLİ-İSTANBUL
Tel: (1) 130 02 12 (10 Hat)
Fax: (1) 134 01 30
Tlx: 39 496 - 39 497