Katalog

Cumhuriyet Sahibı: Cumhurıyet Matbaacılık ve Gazetecılık Turk Anonım Şırketı adına Bcria Nadi • Murahhas Lye. Eminc Uşaklıgıl 0 Genel Yayın Müdürır Hasan Ccmal. Yazı tşlen Mudurü Okas Goncnsın 0 Haber Merkezı Müdüru: Y*tçın Blyer, Sayfa Duzenı Yoneımenı AH Acar 0 Temsılcıler A.NKARA. Akmel Tiın, 1ZMİR Hıkm« Çıtınkay», AD-VNA: ÇiUa Yl*«ojl. Ekonomi Meral Tamer, Dış Haherler Ergun Balcı, Kultur Celal Üster, Yurt Haberlcrı Necdet Dogın, Spor Danışmanı: Abdnlkadir Yucthnan, Dizı Yazılar Kerem Çalışkan, Ara$tırma Şahin Alpay, Duzeltme Abdullıh Yızıcı 0 Koordınator Ahmet Korulsan 0 Malı Işler: Erol ErVut 0 Muhasebe Bulent Yeaer 0 Butçe Planlama Sevgi Osmanbeşeoglu 0 Reklam' Ayşe Torun 0 Idarc: Huseyin Gurer 0 İşletme Onder Çelik 0 Bılgı-İşlem Nail İnal 0 Personel: Sevgi Bostancıoğlu B*s<m vr Yavan. Cumhurıyet Matbaacılıl .; Gazettcıllk T A Ş. Türkocatı Cad. 39/41 Cljalofln '4334 Ist Pk. 246 [stanbul Td 512 05 05 (20 hal), Tdu 22146. Fu (1) 526 «0 72 0 Bliralm: Aıkara Zıva Gökalp BIv Inkılap S No 19/4. Td 133 II 41-47,1tkx. 42344, Fu. (4) 133 05 «5 0 luDir H Zıva Blv 1352 S. 2/3 Td 13 12 30. TUex 52359 Fa»' (51) 19 53 «0 0 /Uaac Inönü Cad 119 S No 1 Kal I, Td 19 37 52 (4 hal), Tdoc 62155, F«x (71) 19 25 7» TAKVİM: 8 ARALIK 1991 Imsak- 5 37 Guneş: 7.09 öğle: 12.01 îkindi: 14.21 Akşam: 16.42 Yatsı 18.08 \anmyuzyildiresenrüzgâr Vivien Leigh "Rüzgâr Gibi Geçti" filminin bir sahnesinde kat kat volanlı, danlelli bir kıyafetle. NECLÂ SEYHUN Unutulur bir guzellik miydi onunkisi?.. O oya gibi zarif yuzde, o inanılmaz güzellikte, ışıltılı, iri yeşil gözler?.. Ya Clark Gable'ın o kadınlara tepeden bakan tavn, o alaycı güluşü... Hiç kuşkusuz binlerce, onbinlerce kadımn ruyalarına girmiş olmalı. Üstünden yanm asır geçmiş olmasına karşın onlan bir araya getiren "Rüzgâr Gibi Geçti" bugün bile milyonlan sürüklüyor peşinden. O nızgâr bugun gene gundemde. FUmin ve elbette romanın, o yonıma açık, o tam bitmemiş sonu, okuyuculann, seyircilerin ilgisıni çekti yıllar boyu. Scariett sonunda gerçek sevdiğinin Rhet Butler olduğunu anladığmda onun kalbini yeniden kazanabUecek mıydi acaba?.. Ne çok ıstendi, ne çok beklendi "Rüzgâr Gibi Geçti"nin sonu. Ama romanın yazarı Margaret Mitchell kitabın devamını yazma cesaretim bulamadı kendinde. Tüm ısrarlara, akıl almaz tekliflere karşı, öyküyu o noktada bıraktı. Bugün ne Margaret Mitchell var artık ne Vivien Leigh ne de Clark Gable... Romanın kahramanlan da geçıp . gitmişler ruzgâr gibi. Ama N yazılışından 56 yıl sonra •\ kitabın devamı Paris'te >kitapçı vıtnnlerinde. Bir başka yazar öyküye Margaret \ Mıtchell'ın kaldığı yerden devam edîyor, olur mu?.. v Şu dev filmin afışleri tum '^dtapçılarda, tüm büyük mağazalann kitap bolumlerinde. Tezgâhlann \ustunde "Rüzgâr Gibi Geçti"nm devamı. Adı: "Scariett." Yazarı ölmuş, Scarlett'i ölmuş, Rhet Butler'ı ölmuş, rüzgâr gibi geçmiş her şey. Şimdi ne, nasıl gelecek geriye?.. Nasıl devam edılecek öyküye o kaldığı yerden?.. Merak etmedim, ahnadım, okumadım kitabı. Ama ruzgâra, defılelerde yakalandım. 92 yazı, yaz 92 yazı yarım yüzyıl öncesinin esintileriyle doluydu. Modacılar, kendi yorumlarıyla Rüzgâr Gibi Geçti'yi getirmişlerdi podyumlara. O romantik modeller, o kabarık kollar, o açık omuzlar, o korseli beller, kat kat etekler, fîstolar... Uzak günlerden, uzak yazlardan bir esintiydi podyumlarda esen. Bir özlem... Güzeldi de... modası o dönemin esintileri ile doluydu. Modacılar kendi yorumlarıyla "Ruzgâr Gibi GeçtF'yi getirmişlerdi podyumlara. O romantik modeller, o kabank kollar, o açık omuzlar, o korseli beller, o kat kat etekler, volanlar, danteller, büzgüler, vualler, fistolar, jüponlar... Uzak günlerden, uzak yazlardan bir esintiydi podyumlarda esen. Bir özlem.. Güzeldi de... Elbette bu riizgâr 1992 yazının rüzgârı. O günlerin modasına çok daha çağdaş bir açıdan bakılmasından daha doğal ne var?.. Etekler yerine göre dizkapağının ustundeydı, miniydi hatta. Korseli bir belın altında mıni boyda bir Scariett eteği. Ya da Scarlett'ın buzgülerle çevrelenen geniş, yuvarlak dekolteli, kabarık İcoUu vual modelleri... Altında bir pantolon. Garip, değişik bır bağlantı. Ama "rüzgârdan" bir şeyler taşıyordu gene de. Chantal Thomass ünlü eseri fıstolu modellerle getirmıştı podyuma. Korseli bedenler, altta fisto etekler, daha altta uzun, paçalı büyukanne donlan. Olacağından değil -ama ahp giyenı de çıkar kuşkusuz- basında kendınden söz ettirmek için hıç de fena bir yol değil ruzgârdan vararlanmak. Yaz, modada eski bir rüzgânn esıntilerini taşıyacak çiçek çiçek, dantel dantel... ötesi boş!.. Roman kaldığı yerde kaldı. Bır başkası devam edemez ona. Kahramanlarının yerini de başkalan alamaz. Rüzgârlann peşinde koşmanın faydası yok. Geçen geçer!.. Chantal Thomass,1992 yazında Scarlett'i böyle görmorişte.Beyaz fistolar içinde. Scariett O'Hara >okluk vıllannda. Kadife perdeden vaptığı bir krjafetle Rhet Butler'ı fethetmeye gidi}or. Yımanistaırda grev dalgası 17 aralık genel grev gününe kadar olan sürede, ilan edilen irili ufaklı grevler yaşamı kısmen felce uğratıyor. STELYO BERBERAKİS AIİNA — Yunanistan'da sağ eğilimli Yeni Demokrasi Parti- si (YDP) hükümetinin uygula- dığı gelir siyasetine karşı göste- rilen tepkiler büyüyor. Bu çer- çevede aralık ayının ortalann- da ülke çapında yapılacak ge- nel grevden başka kamu hiz- metlerinde çalışanlann aşamalı olarak başlattığı grevler yaşamı aksatıyor. Yunanistan tşçi Sendikalan Konfederasyonu (GSEE) ile Devlet Memurları Sendikası (ADEDY), 17 aralık günü için Ülke çapında genel grev karan aldılar. GSEE Ue ADEDY hü- kümetin "kamu hizmetlerinin özelleştirilmesi" ve "keraer sıkma" siyasetine karşı çıkıyor. 17 aralık genel grev gunüne ka- dar olan süre içinde de ilan edi- len irili ufaklı grevler yaşamı kısmen felce uğratmaya yetiyor. Kamu hizmetlerinin özelleş- Sağlık danışma merkezlerine danışan az CEMİL CÎCERİM SAMSUN — Halkı sağlık konularında 076 nolu telefon- la bilgilendirmek amacıyla ku- rulan sağlık danışma merkezle- rine danışanların sayısı çok az. Karadeniz Bölgesi'ndekı sağ- lık müdurluklerinin yetkiüleri bir araya geldiklerınde, sık sık sağlık danışma merkezlerini gündeme getirdiklerıni, ancak tanıtımı, reklamı iyi yapılmadı- ğı için halkı 076 konusunda ay- dınlatamadıklarını söylediler. Sağlık müdurluklerinin yetkıli- leri, "Sağlık danışma merkez- leri belli bir espri ile kuruldu. Ancak çoğu insanlanmız sağ- hk danışma merkezlerini, dev- let hastanelerindeki »cil danış- ma merkezleri ile kanşürdılar. Yani aynı hizmeti veriyor san- dıiar. Bn nedenle 076 belkkler- dc kalmadı, ama 077'yi bemen hemea hcrkes bilryor. O neden- k 076'ya halk itibar etmedi. Çünkd yeterii hizmet sunula- Vgörüşünü savundular. tirilmesine karşı çıkan elektrik kurumunun (DEH) 48 saat sü- re ile ilan ettiği grevler başkent Atina'nın semtlerinde elektrik sıkıntısı yarattı. Telefon işlet- melerindeki (OTE) grevler kentler ve milletlerarası haber- leşmeleri güçleştirirken posta işletmeleri (ELTA), banka me- murlan (OTOE), su işletmeleri (EVDAP), demir yoUan (OSE) ve metro memurlanmn ilan et- tikleri grevler Atina'mn ekono- mik yaşamını ve ulaşım ağını aksattı. Bu arada benzin istasyonla- n da önümüzdeki haftadan iti- baren süresiz greve gidiyor. Benzin istasyonlannm rafineri çalışanlan ile birlikte aldıklan bu grev karan, akaryakıt fiyat- lanrun serbest bırakilmasından kaynaklanıyor. Eğer önümüz- deki pazartesi gününe kadar herhangi bir değişiklik oknaz- sa Yunanistan ülke çapında akaryakıt sıkıntısı çekecek. YDP hükümetinin Avrupa Topluluğu'nun (AT) öne sürdü- ğü ekonomik şartlara "ayak •ydunnak" için uyguladığı ge- lir siyaseti özelh'kle dargelirlile- rin yoğun tepki göstermesine yol açıyor. Yasam düzeylerinin gün geçtikçe düşmesinden şikâ- yet eden işçi ve memurlar, hü- kümetten vergi sisteminin gelir dağılımına göre ayarlanmasını talep ediyor. Aynca hükümetin özelleştirme siyasetine de karşı gelen kamu hjzmetleri çalışan- lan "sonınlu devlet şirketleri- nin saöşa cıkartılmasıyia kovul- ma olaylarının artış gösterdiğine^' dikkati çekiyor- lar. İşçi ve memur grevlerinin da- ha çok "siyasi içerikli" olduğu- na inanan hükumet ise ekono- mik krizin atlatılması için ge- lir siyasetinde hiçbir değişiklik yapılmayacağını açıkhyor. İlan edilen grevler için ise "işçi ve memurlann en büyük hakkı" olduğunu belirtmekle yetiniyor. Bu arada son yapılan nabız yoklamalanna göre ana muha- lefet sosyalist PASOK, hükü- met partisinin (YDP) önü- ne geçmiş bulunuyor. TA NEA gazetesinde yayımlanan en son yoklamaya göre PASOK ft 37.3 Ue birinci; YDP % 34.1 Ue ikinci sırada yer alıyor. Ancak "kararsız" oylann */t 28.6 ora- nında bulunduğu belirtUiyor. 5Qpkulun kurucu ve eğitimcileri Milli Eğitim Bakankğı'na başvurdu: Ozel okulda merkezi sınav olmasın FİGEN ATALAY tstanbul'daki 50 özel okulun kurucu ve eğitimcileri, Milli Eğitim BakanhğYn- ca özel okullarda uygulanması öngöru- len merkezi sınav sistemi ile Ugili genel- genin "acilen iptaliai" istediler. Milli Eğitim BakanlığYnca geçen gun- lerde, özel ortaokul, lise ve dengi okul- larm "ölçme ve degerlendirmenin geçer- liliğini ve güvenirliliğini, programlann uygulanmasuda biıiigi, ogrencilerin ba- şânlı ve basansız olduklan >önlerin ve- ya konulann tespitini, ogrencilerin ÖSYM tarafından yapüan giriş sınavla- nna ahşkanhk kazanmalannı sağlamak" amacıyla ÖSYM tarafından merkezi sı- nav düzenlenmesi karan alınmıştı. Bunun uzerine bir araya gelen 50 özel okuldan 70 kurucu ve eğitünci, "benuz programlan hazırianmamış, kiUplan basılmamış, nerdeyse el yordamıyla gi- den yeni sistemin olçme ve değeriendir- meye tabi tutulmaya çalışılmasının egi- tim açısından çok yanlış sonuçlara gidil- mesine sebep olacafıın" vurguladıkları ve eleştırilerinı sualadıklan bir yazıyı da Milli Eğitim Bakanlığı'na gönderdi. özel okuUann kurucu ve yönetidleri- nin merkezi sınavla UgUi eleştirilerinden bazüarı şunlar: "• tlgililerce mnteaddit beyanlarda amacın özel okullan başanlanna göre bir sıralamaya tabi tutmak ve neticeleri kamuoyuna açıklamak oldugu belirtil- mistir. Kamuoyunda kurumlannı teşhir etme sistemine dünyanın hiçbir yerinde rastlamak mümkun degildir. • Eğer merkezi sınavdan gerçekten bir yarar bekleniyor idiyse, asgari Anadolu Liseleri'nin de bu sınava tabi tutulma- lan gerekirdi. Bugunkü dunımda, okul- lar aresnda çifte standart uygnlanmış ol- maktadır. • Bu sistem, bireysel farklıhk, kabiU- yet, beceri ve gelişmevi hedef alan çağ- daş eğitim anlayışına ters duşmektedir. • Okullar arası >anşma\ı ongoren bu sınav. butun çahşmalarda tek maksat ha- line dönuşecek, oğrenciler diğer sınav ve çalışmalan ihmal edeceklerdir. • Aynı sebeple okuUann normal sınav- lannda yasaklanraış olan testle sınavda başanh olabilmek için öğrenciler dersa- Kennedy ailesi onemli gunlerde Massachusetts'teki malikânede bir araya geliyor. ABD, yeni Kennedyler bekliyor Dış Haberter Servisi — "Her şeyin en iyisini }-apan sen olma- lısın. İkinci sıraya duştuğunde, yenildiğini bil." ABD siyasi ta- rihine damgasını vuran Kennedy ailesinin ilklerinden baba Jo- seph Patrick ya da 'Joe' Ken- nedy bu yasam felsefesıni sıray- la oğullanna aşılamaya çalıştı. Stern dergisınin genış olarak ayu-dığı haberde babanın, bır ye- re kadar başanh olduğu, ancak bugun ABD'de yeni Kennedy'- lerin beklendiği anlatılıyor. llk Kennedy, Irlandalı 25 ya- şındaki Patrick ABD yoluna düştuğünde takvimler 1848'i gösteriyordu. Çitfçi oğlunun ye- ni dünyadakı ilk işi bır fıçıcının yanında çırakhk oldu. Boston- da göç gemisinde tanıştığı bır kızla evlendi. Haftada yedi gün, gunde 12 saat çalıştı. Joseph Patrick Kennedy, 26 yaşında bir bankanın yönetici koltuğuna oturdu. Zirveye giden merdivende, Boston belediye başkarumn kızı Rose*la evlene- rek birkaç basamak birden atla- dı. Hollywood'un para vaat et- tiği yıllarda film yapımcılığına soyundu. Anne Rose Kennedy'nin aile- de gorevı belırlenmişti. Disipli- ni sağlayacak, aile birliğini sur- dürecek, Katolik inancı konıya- caktı. Zaten baba Joe, "Kadın- lann ya kutsal ya da fahişe olduklarun" duşünür, "kutsal kadınlann evde tuhüduğu ve bol bol doğurduğunu, diğerleriyle keyif süriıldugunü" söylerken, başka turlusü mumkun olamaz- dı. Babanın oğullanna verdiği nasihatlar arasında "ağlamanın kaybetmekle eş anlamlı olduğu" "Tannnın sadece güçlüleri sevdiği" "başaramayanın ceza- yı bak ettiği" yer alıyordu. 'Joe 1 Patrick Kennedy, once parayı kazandı, ardından paray- İa gücunü pekiştirmeye soyun- du. Frankün D. Roosevelt'in başkanlık kampanyasım destek- ledi. Bu ona yetmedi, aileden bi- ri başkanlık koltuğuna oturma- lıydı. Bu uğurda hiçbir masraf- tan kaçınmadı. John FitzgeraM Kennedy 43 yaşında Amerikalıların ilk Ka- tolik başkanı oldu. Başkanlık koltuğuna, 1946 yılında Temsıl- ciler Meclisi'ne 1952 yılında se- natoya gırerek geldi. 1960 yılı başkanlık seçiminde Cumhuri- yetçi Parti'nin adayı Richard Ni- xon'ı buyük bir farkla geride bı- raktı. 'Jack' lakabıyla tamnan baş- kan, Amerikahlara "Bu ülkenin sizler için neler yapabileceğini değil, sizin onun için neler ya- pabüeceğinizi duşunun" derken, "ozgurluk için her bedeli ode- meye hazır olmalan gerektiğini" anlattı. Jack Kennedy mucizesı 22 ka- sım 1%3'te 1exas eyaletirun Dal- las kentınde noktalandı. ABD Başkanı, hâlâ sır özellığıni ko- nıyan bir suikastta öldurüldu. Jack'in kardeşi Robert Ken- nedy ya da 'Bobby' ailesinin bundan sonra umut bağladığı kişi oldu. Başkanlık yanşında Lyndon B. Johnson'a karşı mü- cadele ettı. Kennedy'ler artık li- beral kanadı temsil ediyordu, ABD'de 'Karşı Kültur'un sünge- si haline gelmıştı. 5 haziran 1968 tarihi, Bobby Kennedy masalı- nın noktalandığı gun oldu; vu- ruldu. Ünlu Kennedy ailesi bugun- lerde yıne kamuoyunu meşgul ediyor. Birkaç ay önce Edward Kennedy oğlu ve yeğeni William Smith Kennedy ile Florıda eya- letinde Palm Beach'te bulun- dukları sırada, yanlarındaki kı- ?a tecavuz edildi. Sanığın yeğen Kennedy olduğu ileri suruldu. Geçen ekim ayında başlayan dava hâlâ suiu>oı. ne, özel öğretmen gibi oknl dışı yeriere başvuracaklardır. Normal oknl eğitimi- nin yanında olumsuz yeni bir oluşum meydana gelecek, ogrenci-okul bağlan- tısı zayıflayacaktır. • Oğrencflerimiz ve velilerimiz, univer- site ve kolej giriş suavlanyla ogrenim ya- şamlannda iki defa madden ve manen büyük sıkınn yaşamaktadırlar. Merkezi sınavla bu uzuntü ve sıkıntı yedi yıl bo- yunca yaşanan surekli bir >ıpranma ha- line donüşecektir. Merkezi sınav m, eko- nomik sorunlar, büyuk sehir hayatmın güçlükleri ve sıkı bir egitimle yeterince bunalmış olan bu gencecik dimağ ve bunyelerde çok daba bujuk tahribatlar yaratacağmı gozden kaçırmamak gere- kir." Kömür ocağında göçük: 2 işçi öldti • ZONGULDAK (AA) — Zonguldak'ın Kilimli bucağı Güntepe Mahallesi'nde açılan kaçak kömür ocağında meydana gelen göçükte iki işçi öldü. Güntepe Mahallesi'nde kaçak olarak işletilen kömür ocağında önceki gece göçük meydana geldi. Ocakta bulunan Necati Bayramoğlu Ue Nazif Özturk adh işciler, toprak altında kalarak hayatlannı kaybettüer. Istanbul'ıın suyu • İSTANBUL (AA) — Istanbul'da musluklardan akan suyun sağlıkh olup olmadığına ilişkin tartışmalar devam ediyor. Haftalık Nokta dergisinin konuya ilişkin haberinde lstanbul-Cerrahpasa Hastanesi'nde kullanılan suya, insan ve hayvan dışkısının kanştığının Hıfzıssıhha raporlanyla kanıtlandığı öne süruldü. Derginin haberine göre International Hospital, Cerrahpaşa, The Marmara Otelı, Günay Restoran, Ece Bar, Eczacıbaşı Fabrikası gibi değişik kurumlann musluklarından akan su numuneleri üzerinde yapılan incelemede, Gıda Maddeleri Tüzuğü'ne uygun olmayan bazı durumlar saptandı. Kâğıt üretimi geriledi • ANKARA (UBA) — Bütun dunyada uygarbğın ölçütü kabul edilen kâğıt üretimi Türkiye'de geriledi. Buna karşılık tütün sanayiinin de büyüdüğü beurlendi. DtE'nin üçüncü üç aylık döneme ait üretim istatistiklerine göre geçen yılın aym dönemine oranla bu yılın uçüncü üç ayhk döneminde en yüksek büyüme hızı lastik üretiminde görüldü. Bunu tütün sanayiindeki büyüme Ue taşıt araçlan, plastik, çanak çömlek ve ayakkabı ürünlerindeki büyüme izledi. Ayrıca gıda maddeleri, içki sanayii, ağaç ve mantar ürünleri üretiminde büyüme gözlendi. 1 milyarlık tazminat davası • EDtRNE (AA) — Edirne basımnda ilk kez bir yerel gazete hakkında, bir başka gazete tarafından 1 milyar lirahk tazminat davası açüdı. Yayın hayatına bir hafta önce başlayan Trakya gazetesi, ilde 29 yıldır yayımlanmakta olan Edirne gazetesi hakkında, bu gazetenin, "Ofset makinelerinin yasaya aykın şekilde ithal edildiği" yolundaki yayınından dolayı 1 milyar liralık tazminat davası açtıklannı duyurdu. Trakya gazetesinin dunku sayısında söz konusu iddia yalanlanırken, ofset makinelerin ithal belgeleri yayımlandı. Gazeteci Muratçay öldti • Haber Merkezi — Gazeteci Zekâi Muratçay Izmir'de öldü. Otuz yıldan bu yana Milliyet gazetesinin çeşitli birimlerinde görev yapan Muratçay, bir süre önce yakalandığı amansız hastalıktan kurtanlamadı. Zekâi Muratçay'ın cenazesi bugün, Izmir Güzelyalı Hâkimefendi Camii'nde kılınacak öğle namazından sonra Kopluca Kabristanı'nda toprağa verilecek. Vefalılar Ormanı • İSTANBUL (tUHA) — Vefalılar Derneği, bugün Alibeyköy Barajı'na fıdan dikim çalışması başlatıyor. Böylece İkinci Vefalılar Ormanı'nın kurulması da • sağlanmış olacak. Dernek yönetim kurulu yetkiUleri, Istanbul'un giderek betonlaştığını, bu nedenle yeşile olan ihtiyacının da her geçen gün arttığını belirterek "Bu tur kampanyalan çoğaltarak İstanbul halkını yeşile hasret olmaktan çıkarabiliriz. Amacımız kampanyalanmızın daha geniş kitlelere hitap etmesini sağlamak. Vefalılar ve Istanbullular bu konuda el ele vermeli" dediler. Vefalılar Derneği, 1976 yılında Alibeyköy Baraj Gölu'nde ilk fidan dikimini başlatmışlardı.