Katalog

ARALIK 1991 KÜLTÜRSANAT CUMHURIYET/7 IEMA 1 991’DE DÜNYASİNDANELER OLDU? TÜRKİYE’DEANATVEKÜLTÜR S Savaşa kültür vesatiaz yaşamında birçok ödül. uluslararası Türkiıe de 1991 çok haşarı ve rarıışmalarla dolugeçti. Körfe: Savaşı, Türkiye ‘de alanını olduğu gibi külıür sanaııaşarnını da utkiledi. Yıl içirıdt’dü:enlcnt’n ‘ ‘ “ şiir konulu ıoplwi tılar . Orhan Pamuk ‘un Kara Kitap ‘ı. Türk adzmb hak veDevlet Sanatçilığı da ıarıışmaların çalışması ko,»ıları ı)lıış!ıırdıı. Körfez Savaşı. sanal çevrelerinde ‘Saraşa Hayır’karnpanı a.çıtııda birlikte getirdi. Yaroslaı’ Haşek ‘inünlü savaş karşııı oıumı .4slaa Asker Şı’ayk ‘ı sahneleı’enDostlar Tiyatrosudahergeceselanıa “Saraşa Hayır”va:ısıvla Derler Tiyatro Opera ve çıkarak ilginç birproıesfagösıerisigerçekleşririrken “ B4LksiÇatzşa.nları I’akfi TOBA 17 “Saraşa Hayır, Sanata Evet haşhğıı’la düzenlediği kampaniada savaşın insan vaşammdaki olumsuzluklarını sanata evet ve sanatpirasusıni davakındaıı etkilerken 81 şair bir <ıraıa gelerek “Barışı Uzdüm, Savaş Çıktı “adlı ortak bir şur kaienıe aldı. .4bid.inDino, ııllar sonra ana ıurılunu Çak u:uPı ııIIardır Fransa da ilk kt’: ton çıkarılan Melike Demirag ve Şanar Yurdatapan aderken ırda diindiih’r. Yeni Kıi/ıür Bakanı FikriSağlar. Mem ü Zin adlıfilm ü:erındekiıa.ıağı kaldırırl’.epıbır depoda kilitli tutulan 25 bin kitabı ‘özgürlüğüne kaıLdş(urdu. Rıfat !!ga;’ın 80. ıaşı ülke çapında kujianırken Nüım Hikmet’in 90. doğum •ıi/ı kapsamında da Mehmet L’lusoy, “Serdalı Bulut “u Fransa ‘donsonra Türkııe de ılk kez .sahneİı’di. Uzerine Kısa Bfr Film’ . KMIIİrServisi Ünlü Polonyalıyönetmen Krzystof Kieslowski’nin“Sinema Günleri” kapsamında daha önce gösterilen filmi “Aşk Üzerine Kısa Bir Film”, dün BeyoğluFitaş Cep sinenıasmda gösterime girdi. 1988 yapımı film, 19 yaşında bir genç ile komşusu olan 30 yaşındaki bir kadın arasında geçen ilginç aşk öyküsünü konu alıyor. Kieslowski’nin“On Eıuir”den kaynaklanan dizisi içinde ikinci sırada yer alan bu yapıtı, aşk üzerine duyarh olduğu kadar gerçekçi bir yaklaşım. Filmin başrol oyuncuları, Grayzne Szapolowskave Olaf Lubaazenko.İlk filmini 1960’lıyıllarda çeken yönetmen Krystof Kieslowski,1979yılında Moskova ve Gdansk Film Şenliklen’ndebüyük ödül kazanan filmi “Amatör” ile uluslararası üne kavuştu. Yönetmen “Aşk Üzerine Kısa Bir Film” ile 1988yılında San Sebastian Film Festivali’ndebüyük Ödülü kazanmıştı. YILBAŞINDA “MUHIE$E KISME [BİR L4NA.HTAR TFSL,MIF LOT IlZK MİLYON;0] L41’4AHTARTESLİMiI r; YE ÇiN TRAKTÖR;0];1] ı t 50 MİLYON;0] 2.500.000 kişiye;1] •T [M 1 LYARI P mİİLLİ İYANGO Orhan Kemal roman önce Fransada yayınlanan genel değerlendirmede en Berdel. Italya’da ödülünü Pende Celal “Kurt iyi yapım olarak Fehmi Unlu Luropacınema “Sessiz Ev” adli romanı 1 BERLiN (AP) büyük ödülünü de aldı. lar” isimli romanı ile kazandı. Yaşar’ın “Camdan Kalp” ini Ömer Kavur’un “Gizli Fransa’da. La De Courverte sinema oyuncusu Marlene Sanat dünyasındaki bir belirlediler. Ikinci en iyi eser Yüz” adlı filmi Basıia Europeenne ödülünü kazan Dietrich, dün 90. yaş günü Orhan Oğuz’un “Iki Başlı Akdeniz Şenliği ve Montreal di. Film diğer tartışma da. sanat nedeniyle 1930’luyıllarda eserlerinesaygısızlık Dev” adlı filmi, üçüncü en iyi Festivalinde ödüller Kültür Bakanı Fikri Sağ Hollywood’agitmek için karşı konusunda ortaya çıktı. Istanbul yerli yapım da. Atıf Yılmaz’ın kazanırken, lar, devlet tiyatrolarına ait bir terk ettiği ülkesi yönetmen Tuaç Karikatür Mizah Müzesi’nde “Bekle Dedim Gölgeye” adlı Başaran’rn ve “Piano Piano depoda kilitli tutulan yaklaşık Almanya’daanıldı. Alman açılan “Su” konulu sergide filmi seçildi. Sinema yazarları Bacaksız” adli filmi Frankfurt’a en 25 bin “Yasak” kitabı özgür basını, sanatçımn yaş yeralan Şirin Iskit’in “Neşeli en iyi yabancı film olarak da iyi film seçildi. gününe geniş yer ayırarak lüğüne kavuşturdu. Çeşme” adlı değişik Sinemanın emektar “Mephisto”vu belirlediler. Sağlar. “MenıüZin” adlı Dietnich’mAlmanya’da malzemeden özgün yetişen tek dünya çapında Unlü şarkıcı Georges sanatçısı yapılan Oman Alyanak da filmin gösterimi ile ilgili çalışmasının müze yönetimince sanatçı olduğunu söyledi. kaldınrken. Kürıçe ses Moııstaki, iki konser için s yitirdiğimizanatçılar arasında yasağı yıkılmasına sanatçılar tepki Istanbulageldi. kasetleri ilgili herhangi bir “Mavi Melek” filmindeki ile yer aldı. Lola rolüyle üne kavuşan gösterdiler. Yıllarını tiyatroya veren Kasım ayında Istanbul’ kısıtlamanın söz konusu sinema yıldm Marlene açıkladı. Türkiye’nin ilk özel bale sanatçı YükselGözen, haziran da düzenlenen 10. İstanbul olmayacağını 19301uyıllarda Türk yazarları si olan Turkuvaz Bale ayı içinde öldü. Kitap Fuarı’na bu yıl 145 Ağrı Dağı Efsanesi’nin Dietrich, katıldı. “Garip Şiiri” müziklerı ıle tanınan Besteci ülkesini terk ederek Arslan yayinevi Toplumğu koregraf Fransızcada Deli Dumrul’ıın başarısı 50. yılında geniş biçimde ele Tayfun, Alman Müzikçıler Amerikan vatandaşı Fransız Puplisuid Yayınevi yönetiminde üçüncü yılını kutladı. Tiyatro alanında önemli alındı. kabul edilen ilk olmuştu. Frankfurt Filin AnMüzesi’ninyöneticisi Walter “Çağdaş Tütk Kültür Bakanlığı. 23’ü Türk üye oldu. Tiyatro alanındaki bır etkinlik de Ankara Devlet Schoberı, günlük tolojisi” hazırladı. Onsözünü ünlü Ispanyol Yazar Juan birinde, bazı ga.zetelerden Alınanların Manlene Goytisoİo’nunyazdığı Saik Dietrich’ibu yüzden hiç antolojide Faik, Oktay Akbal, Haldun Taner, Nezihe Meriç, affetmediğiniyazdı. Aziz Nesin, Sevim Burak, Demir Öztü, Necati Cumalı, Bekir Yıldız, Füruzan, Fakir Baykurt, Sosyal, Nazlı Eray, Selim ileri gibi tanınmış 1 TEL AVİV(AP) yazarların çeşitli öyküleri yeİsrail halkının tepkisi raldı. üzerine Richard Wagner’in Ressam Hakkı Anlı 20 yapıtlarımn çalinacağı şubat günü öldü. Yeni Zekonseri iptal eden İsrail landa’dan FilanınoniOrkestrası, dün kadarbirçok ülkede sergiler davetli bir izleyicitopluluğu açan sanatçı. özellikle önünde Wagner konserinin Isviçre’de tanınıyordu. provasınıyapınca yine tepki Şubat avı içinde ölen ünaldı. Parlamento üyesi Don lü isimlerarasında Bested BilShiiansky, İsrail lent Tarcan da vardı. Çok sesli Radyosu’ndayaptığı müziğin gelişiminde önemli konuşmada, “Bunu neden çalışmaları olan Tarcan. beyin yapıyorlar” diye sordu. cerrahisi alanında da ünlü bir Prova konseri sırasında bir doktordu. olay çıkmamasına karşın, ELLERİYLE GOREN 1631mart tarihleri arakonser salonu dışında 1962’denbn yana Paris’te yaşayan Abidin sında düzenlenen 10.İstanbul gösteriler yapıldı. İsrail’de Dino, 40 yıla yakın bir süre sonra Ilk kez Film Festivali’ne 34 ülkeden yayunlanan bir günlük Türkiye’yegeldi. Ferit Edgii’nüı 110kadar niteliklifilmkatıldı. gazete, halkın yüzde “Elleriyle gören ressam” dediği Abidin 5 ayrı başlık altında 5O’sinin Wagner konserine Dino, 1991sonbabarmda lstanbal’daydı. gösterileun düzenlendiği festivalde karşı çıktığını, yüzde Son yıllarda yapıtları 25’ininkonseri güklürü ustası Jacques Tati, Türkiye’de Galeri ustalara saygı bölümünde desteklediğini,geri r*v’de, U,art ve Vakko Sanat Carlos Saııra, Margarete Von kalanının da konuyla ilgili galerfledıde sergilenen Trotta, Aııdızej ajda sinemaV yorum yapmadığınıyazdı. Abidin Dino’nun heykalcikled de sından örnekler gösteritdi. içinde Ortüöy’dehi 110 mart tarihleri araArkeoıı Sanat Galerisi’nde sında düzenlenmesi gereken sanatsevenleresunuldu. Ankara Uluslararası Film Bunca sonra ilk kez Festivali ise Körfez savaşı ne. Kültür Servisi anayurduna gelen deniyle ekim ayına. ekim ayınAbidin Dino, Istanbul’u İstanbul Devlet Opera ve da da mart 1992’yeertelendi. Balesi “Neşeli Günler” doya doya gezdi, müzikalini bugünden yıllardır gürmediği Ömer Seyfettin öykü yaitibaren repertuanına kattı. dos*lanylakucaldaştı, nşmasını Ali Balkız bir gün de Melih BesteciRichard Rodgers ile Bir “YaşanmşAnılar Toplamıdır” Cevdet And*y’Ia söz yazarı Oscar adlı eseri ile kazandı. kenti dolaştı, kırk yılın Hammersteirı’inbirlikte Türk adımlı bale özlemini bir aya yarattıkları müzikal. Türkiye’deilk kez sığdırmaya çalıştı. Avni Dilligil Tiyatro sahnelenecek.Orkestrasını ödüllerini kazananlar belli Serdar Yalçın’ın yöneteceği oldu. Nisan ayı içinde açıklanan “Neşeli Günler” müzikalini sonuçlara göre, “Çılgın Altan Günbay sahneyekoydu. Sonbahar” Geneay Gürün en ile başarılı çevm, “Görüşme, Katlama, Çağrı” ile Oben en Güney iyi yönetmen ödülünü kazamrken, Nevra Serezli ve . Sinemaaohbetl Ailye Uzınıat4an en başarılı YönetmenAli Özgentürk, kadın koyuncu, Zafer Ergin saat Beyoğlu en başarılı erkek oyuncu yapılacak seçildiler. söyleşiyekatılacak. Beyoğlu Haldun Taner Öykü Cafe dinletilerinirıbu ödülünü “Cambazlar Savaşı haftaki konuğu ise Yitirdi” ile Adnan Özyalçıner PaylaşımTiyatrosu Müzik ve Grubu. Saat 15.00’te.(151 Kainaş bir Istanbul Masali” adlı ilk çalışması 32 40) Nurten Ay kazandılar. . İmzagünü İlyas Devlet Opera ve Balesi Salman, saat l4.00’te nde tüm sanatçıları toplu Dünya sinemasında istifa eşiğinegetiren “Türk adımlı kitaplarını imzalayacak. bale” olayı büyük yankı (149 93 61) yarattı. oregrafisi ve müziği . Müzik söyleşi ve K belirsiz bir eser için dasul Anatoliart Sanatevi’nin zurna eşliğinde çalıştııılmak etkinlikleri, Erol Keskin, istenilen balerinlerin tepkisi ve önemli gelişmelerden biri de Tiyatrosu’nun sergilediği Ç’ü.. profesyonel 42 tiyatro Sedat SIJaİYİVakfıÖdül Ziya Mısırlı, Ümit Yıldızve sonrasında gelişen olaylar 24. Uluslararası Tiyatro 1 milyar 760 milyon Ieri’ndeAli AvniÇelebi plastik Oğuz Argun’un katılımıyla eti Erten’in yönettiği “Deli topluluğuna uzun süre bale sanatının Kongresi’nin sanatlardaödüle değergörülür saat l5.00’tebaşlıyor. (349 Istanbul’da lira yardım yaptı. 3 ayrı Dumrul” adlı oyunun 99 01) ken edebiyatdalındaödülü Türkiye’deki ve aldığı ödüller kategoride gelişimi, evrensellik yapılmasıydı. yapılan gösterdiği başarı . Müzik Harman Müzik ve ulusallık kavramlarının KudretileFethiNid istanbul 3. Tiyatro en büyük yardımı 90’ar Cevdei oldu. Dede Korkut öyküsünü değerlendirmede bir paylaştılar. 19 mayıs5 haziran geniş biçimde tartışılmasına Festivali Toplulugu’nunfolk müzik milyon lira ile Ast, çağdaş bir yorum ve sahne neden oldu. tarihleri arasında Yunanistan, ve Ortaoyuncular müzik ve dans destekli DostlarTiyatrosu düzeni, Necatigil Şiir Ödülü’nü dinletisi saat l4.00’teBasın “İlk Gibi Son” adlı kitabıyla Müzesi’nde.(513 84 57) F Ingiltere. ransa ve Sovyetler reji ile sahneye getiren oyun Topluluğu aldılar. Tiyatro Sami Güner’in son ödülü Birliği’ndengelen . Okuma Tiyatrosu yapımcılan Derneği (TIYAP), ‘lirgay K*nliirk aldı. pekçok ödül kazandı. Trafik kazası sonucu Uzun yıllardır Fransa’da Nihat Ateş, Sadık Albayrak toplulukların gerçekleştirildi. 42 topluluğa 2 milyar katılımı ile Temmuz ayında geçenyıl yaşayanAbidinDino.yıllarson ve Özcan Yazıcı,İnsanlık Ulvi yitiren Türk Fotoğraf Festivalin en ilginç etkinliği, dağıtılanuraz ödüllerini Yücel 280 milyon lira yardım yaşamını sa ilk kez Türkiye’yi iyareteder dergisinin etkinlikleri Sanatının Büyük Ustası Sami Ingilizlerin ünlü National Erten en iyi yönetmen, Selçuk yapılırken z yardımın ken 1980’denonra yumaşhktan kapsamında saat 15.00’te s Güner’in “Ağrı Dağı” adlı düşürülmesine Theaıre Yöntem de en iyi oyuncu tepki gösterdiler. Türkiye Yazarlar Yazar Gülriz Surun Tiyatrosu çıkarılanMelikr Demirağile fotoğrafı Çin’de birincilik ödülü Fransız Moliere’in Tartufle dallarında kazanırlarken. Oyun Şana, aldı. Çin Fotoğrafçılar Birliği adli oyununu tümü Hintli Sanat Kurumu’nun en iyi Yurdatapanyurda döndüler. Sendikası’ndabir okuma uzunca bir aradan sonra tiyatrosu gösterisi tarafından düzenlenen olan oyuncularla Hint Mersin Ulusal Tiyatro perdelerini İşıl Kasapoğlu’nun yapım. Bütün dünyada kutlanan sunacaklar. 43 ülkeden 2500 yarışmada folklorundan öğelerle sergilemesi karşılaşması en iyi yapım yönettiği “Tiyatrocu” adlı Mozart Yılı de çeşit12 bin fotoğrafçının eseri arasında oldu. ödüllerini aldı. Ayrıca tiyatro oyunla açtı. 11 etkinliklerle gündemdeydi. ünlü sanatçının fotoğrafı de. oyunu, en Mozart Yılı,Ankara’dave Hasretinden prangalar eleştirmenleri belirlediler. Devlet birinci geldi. iyi yapım olarak sanatçıhgı l’da “Reqıüem”in İstanbu Istanbul Büyükşehir Haziran ayında Türk Sedat Simavi Karikatür kapandı. ilk kez konu seslendirilişiyle tarafından 612mayıs şiimmünlü bir ustası Ahmed Yarışmasını duyma ve Belediyesi genç müzisyenin tarihleri arasından Arif öldü. Tek kitabı konuşma sanatçı Ali Şükrü su Insan Hakları olan film özürlü Vllaminkaseti büyük ildüzenlenen düzenlendi. Çankaya Be çıkardığıve “t. Uluslararası Şiir “Hasretinden lar Eskittim” 26 kazandı. şenliği Pranga gi gördü çok sattı. Ardından Forumu” baskı yapan ozan Ahmed Arit Hafif Müzik Sanatçısı lediyesi ve İnsan Hakları Vitaınin’intaklitleri çıktı. değişik tartışmalara Vakfı tarafından düzenlenen neden oldu. Dünyanın çeşitli de. 1991 yılı içinde Ertan Anapa uzun süreli Sezer Tans4’un Sarkis’e ülkelerinden 23 ve yitirdiğimu arasında ARALIK sanatçılar CUMARTESİ rahatsızlığı sonunda yokluk şenlikte. insan hakları temasını çok sayıda yerli ve yönelttiğieleştiri, sanat boyutTürkiye’den 24 şair için, yeraldı. işleyen çağrılan içinde öldü. Sanatçının [azınındışınaçıktığıgerekçesiyle özellikle 19. Uluslararası Istanbul cenazesi kuruluşlarının sanat yabancı yapım gösterildi. şairlerın seçimi Çalışmaları Kültür Bakanhığının 36 çok sayıda yazar ve sanatçı ta M konusunda suçlamalar oldu. Festivali pop ve caz müziği katkıları kaldırıldı. ULKENCILER ile karşılıklı Poesiunı’a katılacak şairlerin dünyasının ünlü isimlerini sanatçıya devlet sanatçılığı rafından protesto edildi. 1991aynı zamanda Yunus unsanı vermesinde. Hilmi Yavuz ve Özdemir ince biraraya getirdi. Fusiorı Caz’ın Ödül SeramikÇalışmaları Emre YıIı’ydı.Istanbul tarafından belirlenmesi, 1944 ünlü ismi Pet Methenet, Canan Gerede, eylül sanatçıların seçilış biçimi. seçici Eıcl AĞAOĞLU kurullarseçilen isimlerle ilgili Biiyükşehir ve sonrası doğumlu hiçbir şairin Vokal azın ünlü topluluğu ayında Robert’sMovieadlı Belediyesive Türkiye YaC 14(X) ile Manhattan Transfer, Herbie filmi çıktı. Yaşar Kemal, zanlarSendikası’nındüzenleditartışma çağırılmaması tartışmaların Sempozyumu’na temehni oluşturdu. Kadın Filmleri Festivali Fazıl Hüsnü Dağlarca, Füreva ği Yunus Haııcock ve dörtlüsü ile Jan Uluslararası yazar vebilimadamlarının hilsiik, PEN Yazarlar Derneği Andersen’i’.leJethro Tuh nde en iyi senarYoödülü koral, Zühtü Müridoğlu. cıd., Akad yanı sıra yabancıTürkologlaıve Genci Başkanlığı’na Şükran topluluğunutulmaz konserler alırken. 7 u Avrupa sinema fesrivali Lütfil ve Sadi Diren Yuüus Emre uzmanları da Kurdakul seçildi. Bekir Yıldız verdiler. 213 büyük ödülünü Atıf Yılmaz’ın reddettiler. kinci başkan oldu. Orhan Pamuk’un : ‘,jl katıldı. “Berdel” adlı yapımı kazandı. Sinema yazarları Ocak ayında yurtdışından tiyatro alanında bir başarı haberi geldi. Çalışmalarını uzun süredir yurtdışında sürdüren halk oyuncuları, ünlü tiyatro kuramcısı Albert Vander’in anısına Güngör Dil“Kurban” adlı oyununu Paris’te sahnelediler. Oyun gerek eleştirmenler. gerek seyircilerdenüyük ilgi gördü. b Daha önce ‘90’da sahnelenen oyunu grubun sanat yönelmenı Ayşe Emel Mesçi sahneye koydu. Dietrich 90 yaşında ‘Wagner olayı’ büyüyor ‘Neşeli Günler’ AKIWde ‘ bugün bılsal<