Katalog

28 ARALIK 1991 CUMHURİYET/15 GUMARTESİİ UMARTESİ HÜSEYİN BAŞ Kötümserolmaya gerek yok! nsanın, dünyanın yenı yılda karşılaşmak zorunda kalacağı sorunlara baktıkça ıçınden ağlamak gelıyor "Eski yüdan" çıkmaya kımsenın gonlu elvermıyor Gelenın gıdenı aratacağı şımdıden belh Içte ve dışta sorunun nereye varacağı, nasıl çözüme ulaştınlacağı belırsız düzıneyle sorun pusuda beklıyor Zengın ûlkelenn onemlı bır bölümu ekonomık durgunluğun, gıderek genlemenın eşığınde Üzenne methıyeler duzulen "pazarekonomisi" buraundan soluyor Gelışme yolunda olan ülkeler gemı azıya almış enflasyonun. durmaksızın artan dış borçlann, bıtıp tukenmeyen ctnık ve sosyal çalkantılann kısırdöngüsünde bocalarken. Doğu'dakı büyûk çatırtının encamını endışeyle ızlıyor 1991,kuşkusuz,"Körfez Şavaşj" yılı olarak anılacak Ama 1991 aynı zamanda "parçalannıa >ilı". Daha da ; doğrusu "hem parçalanma" ' hem "bırleşme yüı" tkı r karşıt surecın bır arada yaşanmasına bakıhrsa " "çeüşkileryüı" olarak anılması en ıyısı Avrupa, bırleşmenın sancılannı yaşarken sosyalıst blokun ardından Sovyetler Bırlığı de parçalanıyor Parçalandı Nasıl toparlanacağını kımse bılmıyor Bırleşen Almanya, boşluğu doldurmaya kararlı Ekonomık gücu oranında sıyasal ve asken guce kavuşmanın ozlemınde yanıp tutuşuyor Yugoslav bırhğının parçalanmasına, Vatıkan ve Avusturya ıle bırlıkte ardından Avrupa Topluluğu'nu da sürükleyerek çanak tutuyor Japonya, uzakdoğu jandarmalığının hazıriığında Bu arada Yugoslavya'dakı savaş tüm şıddetıyle surûyor Ateşın öbür cumhuriyetlere sıçraması an meselesı Kardeş kardeşı öldürüyor Yûzbmler evlerını barklannı terkederek kendı ülkesınde göçün dayanılmazacılannıyaşıyor Ocaklarsonuyor Ortakkültür mırasıyokoluvor Dunya bo> le olunca da tüm uluslar, doğal bır bıçımde bundan payını alıyor Bu, kuşkusuz.Türkıyeıçındegeçerh Bır şeyler yapmaya çalışan ıyı nıyetlı koalısyonun önunde yakın geçmışın savurganlığının tum olumsuz mııası dağ gıbı yüksehyor Enflasyon eskı hızıyla suruyor Terör "dost" bellenılen dış guçlenn dedesteğıyle artık kentlen hedef almaktan çekınmıyor Ekonomık v e sosyal alandakı dev sorunlar katlanarak artıyor Çözüm ıçın onenlen reçeteleretkısız kalıyor Samuel Beckett'ın "Sonu" adlı oyunundakı unlü öyküyû gelın de anımsamayın' Adam terzının bınne pantolon ısmarlamıştır Ama terzı, çoğunca olduğu gıbı bır turlu pantolonu bıtırmez Herdefasında adama daha sonra gelmesını soyler Epeyce bır süre sonra pantolon bıter Bıtmesıne bıter, ama adamın da sabn taşar "İnsafder. Alt tarafı bır pantolon. Dikilmesi bunca zaman mı aür? Tanrı bile Dfin> a'vı altı gfinde yarattı." Terzı pantolonu muştensıne şoyle bır gostenr ve yakımp duran muştensını yanıtlar "Doğru. Tanrı Dünva'yı altı günde y arattı. Ama bir şu pantolonun güzellığıne bakın, bir de O'nun yarattığı dünyanın halroe" Pekı yenı yılda hıç mı umut vok, dıyeceksınız Var Kafdağınınardında KUTU ov > etler Bırlığı'nde yenı kurulan cumhunyetler, cumhurbaşkanhğı İbrs'undakı yıldızlann şayısı konusunda tartışma ^aynjj, Jlerkes ışı gucu Jbırakmış yenı Turkı cumhunvetlenn kırpılarak yikhz yapılıp forsa eklenıp eklenmeyeceğını, dahası, bu durumda anlammı yıtıren **Son Bağımsız Türk Devletı" ıbaresınınencamı uzennde kafa patlatıp duruyormuş Türkı cumhunyetlenn ve Kıbns'ın bızden sonra bajpmsızhklanna kavuştuklannagorebızım *'Son Bağımsız Türk Devleti" sıfatını -kaybettığımız ortada Aynca ne denlı Turk Devleü •olurlarsa olsunlar 'başka' devletlenn yildız yapılıp forsumuza ıkştınlmesının dıptoroatık açıdan yakışık alıpalmayacağıda duşûnulup taşınılmak 2orunda Ama ılle de öyle yapılmak ıstenıyorsa fazla seçenek yok "Son bağımsız altı Türk devleti öncesi son bağımsız Tâfk devleti" formulune ne dersınız'' Uyarmı 1 ' İnsaniarı bölen, avıran, valnız bırakan bırkenara atan ne varsa tnsanlığa karşı ışlenmif bırgünahtır JOSEMARTI Tıyatro kıtaptan çıkan \e tnsanlaşan bın şıırdır LORCA Davranışlarmın bılmcınde ûlan hıçbır ınsan dunyada bıçbırşey ıçın bır sılahın tetığım çekmez HEVRY MILLER Insanlara nasıl hızmel edeceğınızı bılmıy orsunuz Tanrı 'ya nasılhızmel edeceksınız 9 KONFİÇYÜS Caz, duygunun baskna başkaldırışıdır Y E R Paraşüt ldris, çocuk yaşından bu vana hep paraşütçu olmayı duşlerdı Sonunda duşlen gerçekleştı Askerde paraşut bırlığıneatandı Altıayparaşutleılgılıeğıtımgördu Tüm sozlü sınavlan başanyla verdı Sonunda tum hazırlıklar tamamlanmış, buyuk gun gelıpçatmıştı Sıra tatbıkata gelmışü Kumandan bırlığı topladı ve son uyanlan yaptı Uçaktan atlayınca once uçe kadar sayılacak. sonra paraşutun kolu çekılecektı Paraşut açılınca da yavaş yavaşyereınılecektı Emırtekranyapıldı Uçağabınıldı Herkes bırbın ardından atlamaya başladı Sıra Idns'e gelmışü "Ya AUah" dedı ve kendını boşluğa bıraktı Ama aksılık, paraşut açılmamıştı, Idns de butun hızıyla yereçakılmıştı Ambülans olay yerıne geldığınde ldns, mucıze esen hâlâ yaşıyordu Doktorlardan bın ldns ın imltih bır sesle bır şeyler söyledığını fark ettı Kulalt '*' *" kabarttı Jdrıs, "üç"dıyordu . Don Görev Şiddeile dayatılan hıçbır reform, kötulüklerı düzeltmez Bılgelığın şıddele ihttyacı yoktur LEONTOLSTOY l a r a ş ü t bırlığı komutanı, Idns'le Dursun'u karşısına almış, onlara gerçekleşüreceklen gorevı anlatıyordu hanta üzennde Şu noktada uçaktan atlayacaklar Şunoktadakı cıpı alacaklar, şu noktadakı köpruyü havaya uçurduktan sonra şu noktada kendılennı bekleyen uçağa bınerek gen doneceklerdı Komutan, İdns'le Dursun'u uğurlarken paraşutle ılgılı son uyanlan yapmayı da ıhmal etmemıştı Paraşutle atlamak gorunduğu kadar zor değıldı Atlar allamaz önce şu kol çekılecek Herhangı bır aksılık durumunda, panığe kapılmadan "yedek" duğmeye basılacaktı idns'le Dursun, belırlı noktaya ulaştıklannda, uçaktan atladılar Yanyana, buyükbırhızladuşüyorlardı ldns, "la Dursun ha pu kolu çekmenun tam zamanidur" deyınce ıkısıdekoluçektıler Amaparaşütlenaçılmadı ldns, Dursun u tesellı ettı "Dert değuldur. Şimdi pasalum duğmeye" dedı Duğmeye bastılar Paraşut yıneaçılmadı Bu tatsız olay karşısında Dursun ıyıceendışelenmeye başlamıştı "La İdris" dedı hızla vere doğru yaklaşırken, "tstermis hapu cip'i de pulamayalum oraya.." DIŞ BASINDAN P0GA VE ÇEVBE ! ' ^ 5 p ^ /\dam anadan üryan evden dışarı fırlamış kalabalık caddeyedalmıştı Herkesın şaşkınlıktan faltaşı gıbı açılangozlenne aldırmaksızın yummeyı surdurüyordu Derken polıslerçıkageldı Adamı karga tulumba toparlayıp mahkemeye sevk ettıler Yargıç — Evladım" dedı babacan bır tavırla Aklınımıkaçırdın 1 ' Cadde ortasında çınlçıplak yürumek de neyın nesı 9 Yaşından başından utanmıyor rnusım 9 Evh mısın 7 ' — Evet, sayın yargıç, evlıyım — Çoluk çocuk var raO — Var sayın yargıç — Kaç çocuğun var 9 — Bınncı kanmdan, uç İkıncı kanmdan dort. üçuncü kanmdan Adam sozunu tamamlamadan >argıçkestınpattı — Dava duşmuştur Adamın don gıymeve bıle vaktı yok Çikolata X ılbaşı>aklaşıyordu Tüm dukkânlar, büyuk mağazalar ışıl ışıl suslenmış yenı yılı beklıyordu Tekel den emekh Azmi Bey, her yılbaşı bır ıkı yakın dostuna çikolata almayı alışkanlık halı getırmıştı Böyle müstesna bır gunde eşe dosta armağan vermek güzel bır geleneku Ustelık salt armağanı alaru değıl, verenı de sevındırmek gıbı bır erdemı vardı bu guzel geleneğın Armağan vermek, ınsana, o çoktandır yıtırdıgımız yaşama sevıncını de anımsatıyordu Azmı Bey bunlandüşünürken pınl pınl aydınlatılmış son derece şık bır dukkâna gırdı Çikolata fıyatını soracaktı Genç ve güzel ıkı hanım güler yüzle karşıladılar Azmı Bey ı Çıkolatalar Isvıçre'den ıthaldı Buyüzdende "emsallerine" oranla bıraz daha pahalıydı Zaten gunumüzde ucuz olan ne vardı Kılosu 240 bın hra dolayındaydı Azmı Bey şaşırmıştı Çikolata fıyatlannın bu olçude artabıleceğım doğrusu duşunememıştı — Teşekkür edenm, dedı nazıkçe Şöylebirsonnak istedim. Bır düşüneyun. Dukkândan çıkınca gerçekten de dedığını yaptı Kara kara düşünmeye başladı Uğur Xtris,t, bırsuredır" rulef'e takılıyordu Ogunçokşanssızdı Geceyansı olduğunda şırketın kasasından "emanet" olarak aldığı paranın hepsını kâybetmıştı İntıhardan başka çare goremıyordu Hem yuruyor hem de nasıl ıntıhar edeceğını duşunuyordu E3erken yanında, altı kapılı luks bır lınuzındurdu Yaşlı bır adam, p-vrosundan denn bır nefes çektıkten scnra "Seni kumarhaneden çıkarken gwiüm"cedı "^ok part kaybettiğini hemen anladım. Şimdi de canına kıymayı düşunuyorsun." "İ vı bıldıun Başka çarem kalmamıştur" "Aldırma" dedı adam "Olur boyle şoyler. Benun başıma da gelmişti. Bak şimdi sana on mılyonluk bir çek yazıyorum. Ama bir daba oynamak yok.." ldns, şaşkınlıktan donakalmıştı O kadar kı arabanın uzaklaştığmı bıle fark edemedı "Lyy tanrım, diye içini çekti. Pu ne iştur. L'la ldns, pu sa pır ışarettur. Tanrı cit pi daha oyna dıve ışmar edıy " Gıdıpovnadı Ve, tabu vınekaybettı Ama mucıze peşını bırakmıyordu Araba bu kez de çıkageldı Adam çekı ımzalarken "Bu son, bir daha oynamak yok" dedı ofkelı bır sesle tdns, "Tann yine işmar ediy", dıyerek yenıden kumarhaneye daldı Ama yıne butun parasını kaybettı Artık hıç umut kalmadı dıye duşunurken mucıze araba ortava çıktı Adam bır yandan "Ne laf dinlemez herifsin seni kaç kez uyardun o> nama" dıye homurdanırken bır > andan da çekı yazıyordu Oysa ldns kararlıydı "Sağ ol, hemşerum" dedı Adamın uzattığı çekı ıterek çekunızu kabul edemeyeceğum Baauğursuzcelıy' KİM KİME DUM DUMA BEHIÇ AK y Hoyalta e* çoK ^v PİKNİK PtYALE M.4DRA fflZU GAZETECİ *ECDET ŞEN ÇİZGİLİK KÂMİL MASARACI z • r ' I A GARFIELD JM DAVIS BLACKIE WHITE CARLOS TRILLO-ERNESTO R.GARCIA SEUAS BULUT BEBEK NVRAY ÇIFTÇI Ille de şişrnış olması mj TARİHTE BUGÜN Ml'MTAZ ARBÜLS 28 ARALIK PaulHmUmıHı PAUL HINDEMim.. 196$ TE BU6UN, UHLU ALMAN B£STECtS( PAUL HIHD€- MITH, 68 YAÇINDfl FRAMKFURT'm OUHJ H/Ht>£MrrH, RlCHARD STKAUSS SONRASINOA, IICl OÛNrA &WA- Şl ARAStNlN £*/ ONEAM.I ALAAAN S£STECtSI&/e ONU,AYNt ZAMANDA, m 8lÇ VıyOL* IC/eAClSI Y£ OtiKBSTKA ŞEPI OLAKAK DA AtJMAK GEREKıR. MNPEMITH, ÇAĞIN & t2 Momci11 yA DA DtĞEH UÇ AMNT-6AKDE SESTEClLERl DtflNDA BlK VOL. 12LEM/ŞTI . y£NI KIASIKÇIUK. UUCESlNPE, 133O'La YtLLAeDA EGEMEN OLAN NAZI YÖNETI UlYLE U2LAÇMAYAAJ BEZTSO, B'GÇOtC O£A/EXT£ GORULOuĞU &Bl SUSTZieuiMUf, YAPITLARI yA- SAKLAAIMÇn. PAHA £ONRA,ULKE£IUI TEÜK ET- MEK 2ORUNDA KALAfiJ SESTEO, BI£A£A TUR.- KlYE YE C>e GEL1P GAUfMtSTl den Feshvalı'mdt Em sağda g / , Berthold Breckt'Hr.