Katalog

26 ARALIK 1991 HABERLER CUMHURİYET/3 Yasa tasansı 2 Ocak 1992'de Milli Savunma Komisyonu'nda görüşülecek Askerlik 1yıla iniyorANKARA (ANKA) - Hükü- met, kamuoyunda merakla beklenen askerlik süresinin kı- saltılmasına ilişkin yasayı ocak ayı içinde TBMM'ye su- nacak. Milli Savunma Komis- yonu Başkanı Baki Tuğ, tasa- nnın görüşülmesıne 2 ocak günü başlanacağını, askerli- ğin 18 aydan 12 aya indirilece- ğini bildirdi Milli Savunma Komisyonu Başkanı Baki Tuğ, Genelkur- may Başkanlığı'nda Türk Si- lahlı Kuvvetleri'nin moderni- zasyonu ve reorganizasyonu amacıyla y ürütülen çalışmala- nn tamamlandığını bildirdi. YASA TASARISINE ÖNGÖRÜYOR? Askerlik 18 aydan 12 aya iniyor. Üniversite mezunları 8 ay yerine 6 ay askerlik yapacak. Dövizli askerlik 2 aydan 1 aya indirilecek. 20 bin uzman erbaş alınacak. Bu çerçevede askerlik süre- sinin indirilmesine ilişkin ta- sarının komısyonda görüşül- mesıne yılbaşından sonra başlanacağını kaydeden Tuğ, "En kısa sürede görüşûlerek yasalaşması sağlanacaktır" dedı. Genelkurmay Başkan- lığı'nın alternatifli öneriler sunduğunu da belirten Baş- kan Tuğ, bunlara Bakanlar Kurulu'nda son biçimin veri- leceğini belirtti. Genelkurmay Başkanhğı tarafından hükümete sunulan öneri ile 18 ay olan askerlik süresinin 12-15 ay arasında uygulanması önerilıyor. Hûkümet bu sürenın 12 ay olarak belirlenmesinden yana. Yedeksubayhk süresinin azal- tılması şimdilik gündeme alın- madı. Aşamalı olarak yedek- subay sayısının azaltılması. bu hizmetin profesyoneller tara- fından yapılması planlanıyor. Ancak üniversite mezunlan tasannın yasalaşmasıyla 8 ay yerine 6 ay askerlik yapabile- cekler. Bu 6 ayın 3 ayında te- mel eğıtim yapılırken. devlet sektöründe çalışanlar geri ka- mamlayabi lecek ler. Askerlik yapmak üzere bek- leyen üniversite mezunlannın sayısını azaltmak üzere de ge- çici olarak 4 aylık kısa dönem askerlik uygulamasının getı- rilmesi bekleniyor. Aynca daha önce uygulanan bedellı askerlik uygulaması da sürdü- rülecek. Bu konuda zengin - lan 3 ayı kurumlarında ta- fakir aynmı nedeniyle rahat- sızlık doğmasını engellemek amacıyla bu yolla elde edilen gelir er ve erbaşlann ücretleri- nin arttınlması ve koşullan- nın iyileştırilmesinde kullanı- lacak. Tasanda 2 ay olan dövizli ya da bedelli askerlik uygulamasının da 1 aya indi- rilmesi öngörülecek. Askerlığin kısaltılması ve bu yolla sayısının azaltılması nedeniyle doğacak eksikliği gidermek üzere de 20 bin dola- yında uzman erbaş alınması planlanıyor. Tasan Ko- misyonu'nda görüşüldükten sonra TBMM Genel Kurulu'- nda ele alınacak. Gazetecüer Cemiyeti'nin ödülleri açıklandı Cumhuriyel'e 7 başan ödülüllhan Selçuk 'Günlük Yazılar', Şahin Alpay ve Doğan Akın 'Inceleme', Gündüz İmşir 'Fotoğraf, TanOral ve Behiç Ak 'Karikatür', Esat Pala 'Röportaj' dallarında Gazetecüer Cemiyeti'nin Başarı Ödülleri'ne değer bulundu. Haber Merkeri — Gazeteci- ler Cemiyeti'nin 1991 Türkiye Gazetecilik Başan ödülleri'ni kazananlar açıklandı. Gazete- mizdeki yazılan ile tlhan Sd- çmk "Güncel Yazılar", Şahin Alpay "lnceleme", Gündüz tmşir "Fotoğraf, Tan Oral ve Behiç Ak "Karikatür", Esat Pala "Röportaj", Dofan AIUB "lnceleme" dallarında ödül kazandılar. Gûnduz imşır Esaı Pala Gazeteciler Cemiyeti Seçici Kurulu'nun önerdiği 219 yapıt arasından Büyük Seçici Kurul tarafından yıhn başanlı gazete- cileri belirlendi. Türkiye Gaze- tecilik Başan ödülleri Yönet- meliği'ne göre yıhn basanlı ga- zetecileri seçilenlerin adlan her dalda, birincilik, ikincilik ve üçüncülük gibi değerlendirme- ler yapılmadan soyadlarına gö- re sıralandı. Gazeteciler Cemiyeti'nin 1991 Gazetecilik Başarı ödüleri'ni kazananlar şöyle: Siyasal ekonomik haber: Fe- him Yeaer (Sabah), Yasam ha- ber: Safeyman Ant (Hürriyet), Dış Haber: Hami Alkaner, Ka- ni Atmaca (Hürriyet), Güncel yaalar: Altaa Öymeo (Milli- yet), tlhan Sdçnk (Cumhuri- yet), Hadi Uluenghı (Hürriyet). Güncel spor yazılan: Tayfun Bayındır (Hürriyet), Togay Ba- yatlı, Yalcın Türk (Milliyet), Röportaj: Savaş Ay (Tempo), Hvan Feyzioglu (Milliyet), Pı- nar Türenç (Güneş), Seri rö- portaj: Tank Devrim (Günay- dın), Metia Dirim (Yeni Gu- naydın), Maanuner Dveren (Hürriyet), Siyasal inceleme: Muhsin Kızılkaya, Halil Nebi- kr (Güneş), lnceleme: Şahia Alpay (Cumhuriyet), Siyah- beyaz fotoğraf: Gundüz İmşir (Cumhuriyet), Renkli fotoğraf: Cdal Korkut (Hürriyet), Foto röportaj: Gülümsef Işçelebi (Tempo), Siyah beyaz karika- tür: Tan Oral (Cumhuriyet), Renkli karikatür: Musa Kart (Güneş), Seri bant karikatür: BeUç Ak (Cumhuriyet), 1. say- fa düzeni: Muaffer Tan (Mil- liyet), Iç sayfa düzeni: Etbem Yöksd (Milliyet), Spor ve ma- gazin sayfa düzeni: Hasan Tankaya (Milliyet), Radyo ha- ber program yayınlan: Alcat- tin Babcekapılı (TRT), TV ha- ber program yayınlan: Aydın Özdalga (Star), TV haber prog- ram yayınlan: Errugrul Karsu- ogto (TRT), TV haber program yayınlan kamera: Metin Hanı- noglu (TRT), Dergi kapak dü- zeni: Emin Tannyar (Tempo). Dergi sayfa düzeni: Soat Yıl- maz (Tempo), Dergi fotoğrafı: Ali öz (Aktüel), Haber mansi- yon: Gönül Çınar (Temp>o), Güncel yazılar mansiyon: Cen- giz Öztttrk (Güneş), Röportaj mansiyon: Esat Pala (Cumhu- riyet), lnceleme mansiyon: Do- gan Akın (Cumhuriyet), Fo- toğraf mansiyon: Hasan Kara- kaş (Günaydın). Demirağ ve Yürdatapan yurttaşlık hakkı istedi Alman pasaportuyla Türkiye'ye gelen Melike Demirağ - Şanar Yurdatapan çifti, hükümetten vatandaşlıktan atılan 10 binden fazla kişinin yurda dönüşünü sağlayacak düzenlemeler yapmasını istedi. İSTANBUL (ANKA) — Yurtdışında bulunduklan sıra- da hükümetin yaptığı çağnya uymadıklan gerekçesiyle vatan- daşlıktan atılan Melike De- mirag-Şanar Yurdatapan çif- ti, yurttaşlık çağnsı yaptı. Sa- natcı çift, yeni hükümetin insan haklan konusunda söyledikle- ri sözleri yaşama geçırmesını ıs- teyerek yurtdışında yaşamaya mahkum edilen 10 binden faz- la kişinin, başvurmadan yurda dönüşünün sağlanmasının za- manının geldiğini bildirdi. Yurtdışında 11 yıl kaldıktan sonra Alman pasaportuyla tu- rist olarak tstanbul'a gelen Me- Hke Demiraf-Şanar Ymrdata- pan çifti, Istanbul Barosu Yö- netim Kurulu Üyesi Yiicel Say- man, Doçent Bülent Tanör ve Pen Yazarlar Derneği Genel Sekreteri Atila Birkiye ile bir- likte basın toplantısı düzenledi- ler. Yurttaşlık hakkımn temel insan haklarından biri olduğu- nu belirten Melike Demirağ, bu hakkın doğumla kazanıldığı ve hiçbir biçimde geri alınamaya- cağı hükmünün insan haklan evrensel bildirgesinde bulundu- ğuna dikkat çekti. Yurtdışında çeşitli nedenlerle Türkiye vatan- daşlığından çıkanlan veya va- tandaşhğı kaybettirilen on bin- den fazla insan bulunduğunu hatırlatan Demira£, "Ynrttaşlık kakkma d konnlmaş bu klşile- re bn haklan derhal geri verilmetidir" dedi. Terörle Mücadele Yasası'nın yıırtdışında bulunan ve vatan- daşhk hakkını kaybetmiş kişi- lerin başvuru halinde yeniden vatandaşlığa alınma hükmünün onur kına olduğunu kaydeden Demirağ, bu hükmün kaldınl- masını istedi. Demirağ, insan haklanndan söz ederek iktida- ra gelen yeni hükümetin yurt- dışında bulunan yurttaşlık mahkumlannın Türkiye'ye dö- nüşlerini sağlayacak yasal dü- zenlemeyi yaparak demokratik- liğini kanıtlamasmı istedi. Şanar Yurdatapan da bu hakkın kazandınlması için ka- muoyuna yurttaşlık hakkı çağ- nsı yaptıklannı beürterek şöy- le dedi: "Veni hnknmet, insan hakbı- nna ilişkin çok önemli sözlerle iktidara geldi. Bbdın bn ca|n- yı direkt olarak kamnoynna yapmamıan amacı, demokra- tikügin bireylernı büinclerinde olnsması istefünizdir, aksi hal- de bn bakümetİB yapacagı olomla bir düzenleme, sonraki bir baska hnkiimetçe rahatbk- la geri ahnabffir. Dönnşünıü- zön gedkmesi bn haksuitgın bükinıeder tara&ndan kendfli- gtadea dözeltflmesmi bekleme- mizdeadir. Biz Alman vatan- dasltfıaa başvnrumuzu tam 10 yü sonra, 12 eylttl 1990-da yap- tık. Bn zamana kadar 10 yıl bekledik". ORTAK RÜVA— Akuvle çaiışan arabaları se\reden çocuklar yılbaşı gecesi bu pahalı oyuncaga sahip olmanın ruyasını goruyor. Çocuklar pahalı oyuncaklan istiyor, anne-babalar zor durumda Hediyeye bakmak bedava4 milyona akülü araba. 3 buçuk milyona iki oda bir salon plastik ev. Ve diğerleri. Çocuklar bu oyuncaklan istiyor. Anneleri ise çocuklarım milyonluk hediyelerin yanından uzaklaştırmayı. ÇOCUK ISRARLI. AMA - Hangi çocuk, annesinin bu oyun- cağı pahalı olduğu gerekçesiyle kendisine hedi\e edemedigini anlaj^bilir? (Fotoğraflar: ERDOGAN KÖSEOGLU) METtN HAKYERİ Kayahenüzüçyaşında. An- nesiyle birlikte Galleria'da yıl- başı ahşverişinde. Annesi ka- labalığın içinde 91'i 92'ye bağlayan gecede dağıtılacak hediyelere ulaşmaya çalışıyor. Kaya'nın gözü aküyle çalı- şan minik arabada. Oyuncak arabalann önünden geçen dı- ğer çocuklardan pek bir farkı yok. Oyuncak reyonunda sıra sıra dizilen arabalann da bun- dan haberi yok. Etiketlerinin üzerinde 4 milyon TL yazıyor. Annesi Kaya'yı daha makul fiyatlı tezgâhlann önüne çek- meye uğraşıyor, ama nafıle. Kaya şansını sonuna kadar denemeye kararlı. Kaya, henüz üç yaşında ve kaybetmek zorunda olduğu bir savaşa girdiğinin farkında değil. Öfkesi, feveranı, isyanı ve hatta gözyaşlan oyuncak arabanın mülkiyetini üzerine geçirmeye yetmiyor. Kaya, yaşıtlanyla birlikte arabaları hayranhkla seyretmekle yetı- niyor. 30 bin liralık kurşun asker- lere veNoel Baba kılığınagir- miş İstanbul Üniversitesi İktı- sat Fakültesi 3. sınıf öğrencısı Kürşat Tannverdi'nin dağıttı- ğı bedava şekerlere raa olu- yor. Tannverdi'nin görevi gün- de 50 bin lira karşılığında ve Noel Baba kılığında çocuklu aileleri oyuncakçı ve hediyelik eşya dükkânlanna çekmek. Ne yazık ki birbirinden şık oyuncaklann sergilendiği dükkânlann önünde çocuk- larla anneleri arasında geçen ses tonu yüksek tartışmalar görevini tam anlamıyla yapa- bilmcsıni engelliyor. Anneler anlayışlı değil. Burcu'nun annesi hiçdeğil. iki oda bir salon plastik evi almak ıstemiyor bir türlü. "3 buçuk milyona sana bu evi alacağıma bir kooperatife girer hiç değilse bir taksidini öderim" diyor. Burcu'nun da bu gerekçeyi anlaması mümkün değil. Bu savaşın sonu yok. Sonuç: Yeni yıl dolayısıyla geçici ateşkes. Anneleriyle çocuklan ara- sındaki bu geçici uzlaşma satı- cılann canını sıkıyor. Vitrinler görkemlı ve şık. 91 'i pek de ke- yifli geçirmeyen dükkân sa- hiplerinin bütün umudu yılba- şı ahşverişinde. Ne var kı ahcı adaylarıyla tezgâhlardaki mallar arasın- daki ilişkıde bir kararsızlık söz konusu. Araya bir fıyat sorunu giriyor, genellikle. Bir dükkân sahibi "Çok kalaba- lık, iğne atsan yere dûşrnez, ama insanlar müze gezermiş gi- bi dolaşıyorlar. Rimsenin bir şey aldığı yok" diyor. Yılbaşı öncesi hediye ahşverişinde in- sanların tercihi genellikle "he- diyelik eşya fuarları." Şu anda 3 adet fuar ihtiyaç sahiplerine hizmet veriyor. Dolmabahçe - Sporium'da 70, Mecidiyeköy FM Kültür Merkezi'nde 150. TÜYAP 10. Hediyelik Eşya Fuarı'nda da 165 fırmanın standlan var. Ağırlık ithal malı hediyelik eşyalarda. GUMJN NOTLARI OSMAN ULAGAY Genel Görüşme Balonu Önceki gün TBMM'de yapılan ekonomi konusundaki ge- nel görüşmeyi Meclis salonunda izleyen banka yöneticisi dostum anlatıyor "Meclis'e ilk defa gıdiyorum. Büyük umutlarla gitmiştim. Ekonomimizin sorunlarınin enine boyuna tartışılacağını, çözüm önerileri ortaya konacağmı, hatta belli çözümler üzerinde görûş birliği sağlama adımlarının atılabileceğini ummuştum. Müthiş bir düş kırıklığına uğradım. Tam ma- nasıyla havanda su dövüldü. Milletvekilleri zaten genel görüşmeye fazla ilgi göstermemişti. Aynca bir partinin sözcüsü konusurken diğer partilerin milletvekilleri dışarı çıkıyor, salonda otuz-kırk kişi kalıyordu. Benim edındiğim izlenim, böyle ciddi konulan tartışmaktan hiç hoşlanmıyor milletvekillerimiz. Görüşmelere katkıları çogu kez konuş- macıya laf atmaktan öteye geçmiyor. Kısacası büyük umutlarla girdiğım Meclis salonundan çok üzgün ayrıl- dım". DYP'nin ekonomik ve mali konularla yakından ilgili bir milletvekili de düş kırıklığını telefonda dile getirdi: "Biz hü- kümetin kendi ilacını ve bu ilacı nasıl uygulayacağını orta- ya koymasını bektiyorduk. Oysa böyle bir şey ortaya kona- madı. Yalnızca devralınan miras üzerinde duruldu. Her- halde Süleyman Bey de bunun böyle olacağını bildiği için televizyondan yayımlanmasını istemedi". Ne umduk, ne bulduk? Doğrusu ben de Sayın Demirel'in Meclis'i yeniden önemli konuların ciddi biçimde tartışıldığı birforum haline getirme niyetine inanarak bu genel görüşmenin bir fırsat olabılecegini düşünmuş. çözümü partiler üstü konsensüs gerektiren ekonomik sorunların bu genel görüşmede ele alınacağını ummuştum Fena halde yanılmışım. Benzer bırsürecı birçok işadamının dayaşadığını soyle- yebılırım. Geçen hafta AnkaradayapılanTÜSİAD Yüksek Istişare Konseyi toplantısına katılan işadamları arasında salı gününü bu işe ayıracağını, genel görüşmeyi izleyece- ğini ve banda kaydedeceğini söyleyenler hayli fazlaydı. Hatta TÛSlAD'ın, görüşmelerı banda kaydederek o gün seyretmeolanağını bulamayan üyelerine seyretme olana- ğı sağlaması istendi. Sonuçta ne oldu? Önce görüşmelerin televizyondan naklen yayımlanma- sı. anlaşıldığına göre açıklık şampiyonu Sayın Başbakan tarafından engellendi. Böylece çok sınırlı bir kitlenin izle- yebileceği bir olay haline getirildi ekonomi genel görüş- mesi. Izleme olanağını bulanlar da umduklarını bulamadı- lar, düş kırıklığına uğradılar. Doğrusu bu aşamada "hep böyle başlar" demek istemi- yorum, ama bu başlangıcın hiç de iç açıcı olmadığını söy- lemek zorundayım. Çok ciddi ve toplumun tüm kesimlerini ilgilendiren ekonomik tercihlerle karşı karşıya bulunduğu- muz bir dönemde bu konunun Meclis'te enine boyuna tar- tışılması için yaratılan fırsatın böylece harcanmış olması bana ters geliyor. Keşke bu yazıya "Genel görüşme balo- nu" dıye başlık koyacağıma "Dört dörtlük genel görüşme" diye başlık atabilseydim. Sorunları örtmekle olmuyor Sorunlara goz kapamakla ya da sorunları örtmekle hiç- bir şey kazanılmıyor, bıraz zamandan başka. Türkiye'nin güneydoğusunda yaşanmakta olan olaylar bunun en canlı kanıtı. Yıllardır süren ihmallerin, sorunu örtbas etmeye çalışmanın, gerçeklere göz yummanın bedeli ödeniyor şimdi. Toplumsal olaylann kendine göre bir dinamiği var. Olay bir aşamaya gelmeden önce geçerli olan çözümler bu aşamaya gelindikten sonra artık geçerli çözüm olmaktan çıkıyor. Bu-çözümlerle sorunu çözmek bir noktadan sonra olanaksız hale geliyor. Güneydoğu'daki olayları değerlendirirken bu noktayı göz önünde bulundurmak ve çok boyutlu yaklaşmak zo rundayız sanıyorum. Bakalım Güneydoğu ile ilgili genel görüşmede TBMM daha anlamlı bir manzara sergileyebi- lecek mi? Tansu öğretmen Dün İstanbul Sanayi Odası meclis toplantısında Dev- let Bakanı Tansu Çiller'i dinlerken, 198'0'lerin başlarında İstanbullu sanayicilere "villalannızı satın", mesajını veren Turgut Özal'ı anımsadım. Gerçı Tansu hanım sanayicile- re "villalannızı satın" demiyordu. "KİT'leri alın" diyordu, ama hafif tehditkâr öğretmen edası ister istemez Turgut bseyi anımsatıyordu. Tansu hanım sanayicilere, "siz de parmağınızı taşın altına koyun, bu KİT'leri beraberce dü- zelteceğiz, hiç ayak dıremeyin bu KİT'leri düzeltemezsek bu kaynağı sizden alacağız, toptumsal uzlaşmada feda- kârlığa razı olmazsanız biz onu sizden alırız" derken sa- nayicıler ne düşünüyordu acaba? KlSA KISA • Geçen gunlerde İstanbul Gaziosmanpaşa ve Rize'nin Çayeli ilçesinde iki Milli Piyango bayiinden bir miktar yılbaşı özel çekiliş biletinin çalınması olayı, bu biletlere "ikramiye çıkması" durumunda ne olacağı sorusunu gundeme getirdi. Milli Piyango İdaresi Genel Müdurü îlham Küsmenoğlu, çalınan bilet numaralarının "yargı yoluyla" tespit edilmesi durumunda, bu biletlere ikramiye çıksa bile ödeme yapılmayacağını bildirdi. Piyango bayiinin bir kısım bileti sattıktan sonra, geri kalan biletleri çaldırması durumunda "tespit olayı zorlaştığından" bu biletlere ikramiye çıksa bile herhangi bir şey yapılamıyor. • Van ve Hakkâri'de dün sabah yeniden başlayan kar yağışı gunlük hayatı etkiliyor. Karayollan Bölge Müdürluğü yetkililerinden edinilen bilgiye göre kar yağışı kent merkezlerinde ulaşımı etkilerken Çatak-Bahçesaray karayolu ulaşıma kapandı. Yetkililer, karayoluna çıkacak araçlann zincir, çekme halatı ve takoz bulundurmaları gerektiğini kaydettiler. Meteoroloji yetkilileri ise bölgede kar yağışının birkaç gün daha devam edeceğini bildirdiler. DİSK Genel Başkanı, Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ASK) Yönetim Kurulu üyesi, Ülkemiz sendikal hareketinin değerli lideri, ABDTJLLAH ÜBAŞTÜRK'ü kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyiz. İşçi sınıfımıza, ailesine ve dostlarına başsağlığı diliyor, acılarını içtenlikle paylaşıyoruz. BELEDİYE.İŞ ŞENDİKASI GENEL YÖNETİM KURULU AINMA Çok sevgili, kıymetli kardeşimiz TOSUN TOKDİL'İ kaybedişimizin dördüncü yılında sevgi, saygı ve özlemle anıyoruz. SÜHEYLÂ ÇEVİK - ÂZADE TOKDİL