Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 26 ARALIK 1991 i DİVİZ KURLARI "•: zın .» A3D Doları A r a n Mark • Mıstralya Dolar Anjsurya Şılını felcıka Frangı Eanrmarka Krora fn Markkası ' F-ansız Franjı • toilanûa Ftonnı "Ispanyol Pezetas ' Isvec Kronu " bnçre Frangı °QG Itatyan Lıretı ' Jıpon Yeru ' Kknzaa Doiar 1 torvec Kronu •SsrSn J ' S Arabıstan Rıyalı Dovız Ahş 5036 93 3323 59 3830 51 471 08 160 45 849 43 1208 98 969 42 2932 00 5190 905 75 3737 77 436 74 39 60 4337 30 840 63 9470 73 1340 47 DĞVI2 Sa« 5037 00 3330 25 3838 19 472 03 160 77 851 13 121140 97136 2937 88 52 00 907 57 3745 26 437 62 39 68 4345 99 842.31 9489 71 1343 16 Efettı* AUs 5021 90 3320 27 3773 05 470 61 158 85 840 94 1196 89 968 45 2929 07 50 86 896 69 3734 03 432 37 39 00 4272.24 832 22 9461.26 1320 36 Efektrf Satış 5052 11 3340 24 3849 70 473 44 16126 853 68 1215 03 974 27 2946 69 52 16 910 29 3756 50 438 93 39 80 4359 03 844 84 951818 1347 19 28 ARAUK CAPIAZKm 1991 $ 1 5 1 2 5 A l m a n M a r t j S 1 3 1 2 3 A v u s t D o l a n $ 1 0 6 7 1 0 A v u s S ı l ı n ı S 31.3300 Bel $ 5 9180 Dan $ 4 1580 Fin $ 5 1855 Fran $ 1 7145 Hol Frangı Kronu ^arkkast Frangı Flonn % 98 87 Isp Pezetası i 5 5500 Isveç Kronu $ 1 3449 Isv. J115f00ltal Frangı Lıretı S 126 95 Japon Yeni i 1 1590 Kanada Dol $ 5 9800 Norveç Kr £ 1 8840 ABD Doiar 1 S 3 7501 Suudı Rıyalı SERBEST PİYASADA DÜN DÖVİ2 ALTIN ABD Doları Alman Markı Isvcre Frangı Ho»anda Flonnı Ingılız Steriını Fransız Frangı 100 I Lıretı BORSA | Alış 5065 3345 3740 2940 9500 973 436 Satıs 5075 3355 3755 2960 9560 983 445 $tem Hacmi: Z77.201 ştem adedi: 38.765.1 S Arabistan Rıyalı. Avusturya Şılinı Cumhurıyet Reşat 24 ayar 22 ayar 900 aya kûtçe btiezık gurnüş .259.026 m •t bpaosa f*>t ntfckstor 4345 68 AfııtıMı ortalauya (*r>: 4347 56 U M I CİM. M M a n ÇMH. fC) Afytı CfeMtt Aul lekstıl Avtank MçmwM AKU «MtnMMk* tlb^U,! Asön&m AflK Bvtt Tulun taktOMrtt Brsa CaotUtCMh :e' * rj'aı ÇoHa C EMtrit (MfckMk Deııt^ Cafn Otnmal DmWlq O'tâb Dcda" M t t * EJW I M a tCIKltMI fat Edıp rX* (BU) E«e BnacSk Ege Endustn Cge GoOıe EMkSkjMta Ef*ftN*n. Esöantt FM1| MMiayM Ftnansbann Gemas ftMtf-Tt» Gcrbon y Gubre Fao Gınev Brecto Mttoı btmı 1 Uoîor Pıslon fctMir t.Ç, tztcaa Kanonsan Kav KateMtMtMlva Ke" 5t;,J Kece E-entr* Jtoc Hr>*rjmç Koc Yatifim Itorvya Cmerrto Kûrtsa İ M M T*V.' Kliytas Kitıkfi Ptmlii Makıçj Takjm Hiisıalp'' M S«wal ıtsas (MM* Neı rtotdmg o Neı Tufum vgde Cımemo Olnan Parsan |SU) PEAFrdN Oncet se ans M t k PlMlMt P i m Eatagn Et P«ı» Su P»ıa- Un Pelıoi Otısı Poly 1 ^ takat H M UtıacıM Sflfa? Soksa Sorwne: Fftament SatMm*.|**| TnTlillll T D ssa-n TcksNtımfc T H H K 1 Gvantı B T S Bamc (Bl T ts Ban« IA) 1te8 |&%258OU TJk 1. p^2SHQ TM (Mk.|C) j i n K v t t M TkB T | İ B $ T M * t ö . T o p t a k K â ğ ı t Tnkıabat TJIMon T SBÇ Canı ISKB T A H U B ntm.TKY T TulKMj Un/t ümnlofBu] Wtm S m M l ı Vakıi vaunm On Veswl Va«ı' c ».'i ıBU) Yass Yjp Kredi ViO «-•<! -W0 801 14M* 39*0 1(75* 2000 4050 4 * M 14500 1 1 M * **** •350 1775* 370* 9730 18000 224* 2150 43*0 « 5 0 SM* 2850 I 1 M S3OO 24(0 925 11750 4 * * * •600 * M 112S* 5100 2 7 * * * ins**000 91000 1650 650 1SO0 uoo200U0 S4*0 2300 1 7 ( 0 4 5 0 0 1 8 5 0 « * • * 4 0 0 0 875 3 4 5 0 0 1 0 S ( 1 2 9 * Î S 4 0 0 30O0 75* 15J5O 235C 4*90 30(0 4600 5400 16250 32000 48000 4800 tm 1800 1(00* 3600 925 187SO 3M0 25Q0 4800 1B50 (25 112M 500 *2S 1200 4100 90000 127S0 900 «150 » i 13S0 750 130C 2700 zm76OC UOC 1SSO Bugun«u 140M 1450 1725* 1950 3900 47** 13750 110(0 110* 1300 1775* 3*5* 18000 2250 4250 2950 550* 2800 * N * 52*1 25B* 900 5*** (75 1125* 270(0 I72S0 88000 1600 625 10** 53*0 19000 54*1 2300 3 M * 4400 1350 71** 4000 875 34500 11** 12*1 25500 7S0 150*0 2950 4*5* MM 4600 5300 16250 31500 49000 4700 23M 1750 1(2S0 900 17**0 33*0 2500 4700 1650 •25 115** 475 M* 650 1t2M 875 41*0 (25 15*0 775 1300 2400 24M 7500 1350 1550 1000 1050 1»5O 1800 12000 12000 3440 3500 2400 ı 2350 aioo, 8000 t2Ml! ( 2 ( 0 2*5* 3750 1850 3000 II*** 2650 10000 22O000 325 775 1N0 1200 14O0 00(0 7500 2950 21000 2800 1800 10754 73** 525 3500 3BO0 1J5O 1500 2600 2400 2250 2250 1100 1300 1800 11(00 2550 10000 325 775 BuguTcu 1525* M M 175M 2100 4000 5(*l H250 1125* »10* 1300 1*25* 3T5* 18500 235* 4 4 H 3000 5*** 2950 M M 55M 20M 925 S2M «25 12M* 2 M M 1775* 91000 1650 650 1 ( M 5M0 19500 57M 23OD 3M* 4800 1900 7(M 4000 900 35500 1 M * 13M 27M* 775 1 5 7 5 * 3 1 0 0 S1M 12M 4 6 0 0 5 5 0 0 1 5 7 5 0 3 3 0 0 0 5 1 0 0 0 4 7 5 0 24M 1 8 5 0 1 ( 2 5 * 950 1 7 5 * 0 3 7 * 0 2 5 0 O 4 8 5 0 1 9 5 0 175 1 1 7 5 * 500 «50 675 1 4 2 5 * 925 4 2 5 * *75 1 5 0 0 t » • 4 0 0 2 4 0 0 24M 78O0 '400 114» 1*5* 1*5* 1275* MM 2350 8000 M M 42M 1850 1125* 2700 10500 350 125 1900 1 U 0 1200 140C 7X0 125* 1400 (7M 7500 7500 2M0' 275* 2 1 0 * 0 2 1 5 * 0 2 7 0 C 2 8 5 0 1 7 5 0 1 8 0 0 1 1 0 * 0 7 4 ( 0 525 3 4 5 0 4JH *I*J*J*I 3750 140* 1400 2550 2400 2200 2200 950 1200 12500 ?M0 525 3450 3900 1*5* 1450 2850 2400 2250 2250 1100 1250 YATIRIM FONLARI ******* hftlim-i 101229 103375 0'4 İS Wırm-2 ıs YSmıvJ • Tjt»m^ |-£rfp • lnerfcB-2 W(W-3 MHtor-4 Her^r-5 hle*'aı2 nâsat^at3 MKaHIMFoı ferttYMn-1 ' SAran Y3lnv2 fdllMi] ^araıi Yânn-4 sarâ/T Qmn-S : ajan Fon 1 .-star Rm2 Ea»ı R>"3 •KB «ırır : 1(8 SMC4' 'tö^SSE * 1<BSf<j- 'KB.iiF «Bar-ii: î 'KB'OVZ" > ^Kfi 3O& F V#r i> " */3»j i y 2 VatiıiSf 55679 54B42 -150 »928 26.965 013 2598 22627 013 19415 19437 011 7666S 76764 013 63517 61573 009 3?7S4 32815 009 »266 30311 015 H130 10963 -150 56558 66651 O H >4«4 54520 a n 25926 25962 014 26.191 2E.228 014 ia4«o 19J36 - a n B1366 81467 (112 30941 30770 -055 «646 19696 0 2 5 11130 13387 -033 11050 10996 4149 32086 8 2 ! » 014 27480 2751 7 0.13 19AB 19028 014 7C53S 711595 offl 57065 57147 0.14 85696 85.172 -4 71 55670 5574C G M 49619 wm 014 54İ62 54923 011 20688 23726 016 18B71 18701 016 16658 16.619 -023 57Û55 57-28 013 44078 144252 0 ' 2 26579 26561 -1107 17807 17756 029 • ı u u | | ı$IGIH Iİ3CIIIJ \Bm TL) I t n r i L Sâzleşme sayısı: 9 a-'K-rr m b <•* 66K 66 H 90 K 95 S26 a» tı 66920 86 722 son 95529 Bugunku fcıtu-s 15M0 3750 1725* 1950 3950 4 M * 14250 11250 11*0 1300 1 M M 1 7 » 1BO00 23M 4350 2950 M M 2850 M M 54M 2M0 925 52M *25 12*00 275M 175M 86000 1650 625 10*0 55M 19000 55M 2300 M M 4400 1850 7 M * 4000 875 34500 1700 13*0 245*0 775 15750 J950 5M0 11M 4GO0 5400 16500 32SO0 50000 4750 235» 1750 1*25* 900 1 7 2 M MM 2 5 0 0 4 8 0 0 1 8 5 0 (75 1 1 7 5 * 500 • M 675 1 3 7 5 * 900 42M •5* 15M MS 1 3 0 0 2 4 0 0 24M 7 S 0 0 1 3 5 0 1 * 0 0 1(50 19M 122S0 3SM 2350 8000 M M 41M 1800 1125* 2650 10000 325 *25 195* 125* 1400 I30O 7500 2 M * 215M 28 X •750 125M 7800 525 3450 tjH 3800 1550 1450 2600 2400 2100 2250 '050 1250 bt*»M VMOunya Valut Fofl-6 Md Alış 1340 472 391000 410.000 58 750 52 950 684 Satış 25 ARAUK 1355 480 396 000 430 000 58 950 58 000 717 1991 i Sa*K 3288 84 4963 69 3285 84 4968 37 ıstem 2 0 M 4 M 2 5 * 7 4 * 3 1 S * * f l 1 6 S 7 3 1 5 8 0 0 2 1 4 S M 1 4 3 4 0 2 * 5 M 0 1*M 2 5 0 0 ( 7 3 M 0 1MH1 77400 •M7M tssm 33200 2*700 320055 7*250 171107» 4M0 18000 M7«4* 30C M7W SM203 37*002 1*2*300 11921 65 7 0C 44450 1*M 413M 6000 MMtM 1000 2*M 1130C 18900 1*MM 1100 S35O0 71400 910(0 2 M M 44300 2M4M 122798 1 '2 7 0t •5*25 27300 1000 26560 346647 250635 90320 106275 2710M 931690 17M 90600 R M N 2 1 M M 6400 76175 114700 154427* 212555 179055 M M 33500 İOO Mt2M 67» 30MH 2*2*25 135135 122345 56300 2700 12M 465150 3100 S5M* 95M 5175M 924951 1SM 3000 3000 23M 11MS 171W 12*2*3 739604 58460 2143000 2152*0 1513*0 22000 38O0 2S2M* 2500 227(2* 1*15* T 29O0 62200 1152*2* 11M1S0 14000 iooo 66390 4 2 M M 10000 '56520 6000 T5850 620342 542677 21000 25 0B5*»ttawf a ı r*şta«St»E O ^ b a m F M » Ttıteın fon-1 TûteıFon-2 FhansFon-. Fısss RMK F«snsFo(H ! î FnansFon-5 îoafaı-i 7 j f a f l F d B - i Z n a B j ş » ZratfoM -*fon-f Haflı Fon-2 Panufoı Fm PınUHsae EmDkfot-1 Emttfbn- impo Fm ItfpfiK 13(1 ToHMRm SunefRn Omıfaı EjeFon KafcraruRm O e m . ^ - 1 Oejm **»-'t lars FOIT' OrOıFon Nel Rxi Kl 10.259.742 tth M I 139 SEÜ i5« 5102 1 13" m D J. » 8 * Î; 64 En ço« so; yjpı^n fry 1 M M 1700 17250 2000 3900 4M0 14000 11250 ( 1 M 1300 1(25* 175* 18250 23M 43M 30OC 2850 •1M 54O0 2 ( M 900 51M * M 120M 27SM 175M 31000 1650 625 İ M * 550» 19000 S5M 2300 M M 4400 1850 74M 4000 900 Î4500 170* 125* 2*0M 750 15500 3000 MM 32M 4600 5400 16500 32500 5OOO0 4700 235* 1800 1*25* 925 1725* M M 2500 4800 1900 tst 115*0 500 (St 675 1175* 875 425* •50 1SM 775 1400 2400 24M 7600 1400 1SM 1*50 1*50 12500 1SM 2350 8000 M M 42M 1800 1125* 2700 10250 350 19M 12M 1400 01M 7500 27M 215M 2800 1750 11500 75M 525 3450 4HA 3900 15M 1400 2600 2400 2200 2250 1050 1200 AJir'Ki on 'y 14711 3714 172*5 2004 3942 4M7 14019 11112 1100 13» 1*12* 372* 18159 2M1 4151 2975 5557 2869 •215 515) 25M 907 511* M * 11734 27433 1754* 89666 1625 631 1MS 5415 19166 552* 2300 4465 1852 7424 4000 989 34830 172* 123» 2M51 754 1544* 2986 4M7 3141 4600 5405 •64S8 32336 50400 4724 2341 1790 1*250 93- 1733* M H 2500 4768 19TT • M 11515 498 « M 669 117*5 891 4217 •M 15M TM 1398 2400 24M 7673 1392 155* 1050 1M4 1252* 1SM 2350 8000 * M * 4M3 1815 11205 2674 10297 347 m 1911 1211 1400 (275 7500 2CM 21250 2764 1754 11*55 74M 525 3450 3858 14(7 1415 2594 2400 2207 2243 1048 1208 ARAUK 1991 tm *m» iO66 2Î: 47 16356 16975 1S471 49537 70J24 71430 20029 20060 57311 57384 16X05 «128 20S373 206.459 24444 24 473 31.625 31677 »772 2M13 19J90 19864 17726 17756 30411 3039 22423 22442 23509 23534 21£K 21710 3 0 » 30177 2 2 M 22823 31.487 31499 21J06 20375 26.296 2tû4 20679 20693 2416C 24194 17792 17844 20847 20874 22683 22696 24928 24966 19S76 -9İ98 20984 21in2 20188 20.215 10014 10028 T207 21234 17480 17505 17257 172(6 17547 17572 17189 17216 25 ARAUK TM n •* 6" i f jı 7232 T 10 69 K an ».X. » D 21»*» '759000 i » 000 ÎT5QQC t4rt« 035 an 013 ai5 015 ÜM 0.14 0M 012 a 16 0.15 013 017 -fl.11 aot an 111 a06 C03 a»4 -S15 314 007 Q14 029 013 006 015 011 013 0.13 014 013 014 011 014 016 1991 Vm »•m « T •*:» J.'26'û 1556 4JS ISttsS Hükümete sunulacak ekonomikpaketi t Çillery in kare ası* diye adlandınlan bürokmsi dışı isimler ha&rlıyor Ciller'in prensleri işbaşındajî B^ ^ -^ çalışmadır. Biz bu çalışmayı BİLALÇETİN ANKARA - Devlet Bakanı Tansu Çiller'in 15 ocakta açıklanacağını bildirdiği eko- nomik "stabilizasyon prog- ramı"nın ilk taslağı 31 aralık- ta hükümete sunn'"yor. Stabilizasyon programı ve ekonomik reformlarla ilgili hazırlıkları "fahri dinışman" Prof. Salih Neftçi'nin eşgüdü- münde "Çiller'in kare ası" di- ye adlandınlan bürokrasi dışı isimler yürütüyor. Devlet Bakanı Çiller'in önemli karar ve rx>litikalan, klasik yönetim şemasının dışı- na çıkarak oluşturmaya çalış- tığı dikkati çekiyor. Çiller, stabilizasyon programı hazır- lıklannı da "bürokrasiye bo- ğulmaması için" danışman kadrosu ıle yürütüyor. Devlet Bakanı Çiller'in ekonomik kararlar konusunda güvendiği kadrosu, Salih Neftçi, Yaman A§ıkoğlu, Veysi Seviğ ve Ozer Ertuna gibi bürokrasi dışı isimlerden oluşuyor. Özer Ertuna Devlet Bakanı Çiller'in eko- nomik kararlar konusunda güvendiği gözde kadrosu ise Salih Neftçi. Yaman Aşıkoğlu. Veysi Seviğ ve Özer Ertuna gi- bi bürokrasi dışı isimlerden oluşuyor. Prof. Salih Neftçi, Çiller'in 15 ocakta açıklanacağını bil- dirdiği stabilizasyon progra- mını hazırlayan eîcibe başkan- lk di Bu tutum ise Çiller'e bağlı Hazine ve Kamu açıklannı azaltma. enflasyonu önleme ve ekono- mide denge sağlamayı hedef- leyen önlemlerden oluşacak stabilizasyon programı 31 aralık salı günü hükümete su- nulacak. Program, Başbakan Süley- man Demirel'in onayından geçikten sonra ekonomiyle il- gıli kesimlerin tartışmasına açılacak.lık ediyor. P,an,ara , T^ii,,,, S TANSU ÇİLLER İSO'DA ediyor. Ekonomi bürokrasi- sindeki burukluğun yanı sıra kabinedeki ekonomiyle ilgili bakanlarda da Çiller'e karşı henüz açığa çıkmayan tepkile- TİJStAD ve Odalar Birliğı gibi özel sektör kuruluşları ile bankalar ve sendikalann gö- rüş ve önerileri alınarak prog- ram üzerinde toplumsal uzlaş- ma sağlanmaya çalışılacak. Hazırlık çalışmaları sırasın- da ise Neftçi başkanlığındaki ekibin Maliye, Hazine, DPT ve Merkez Bankası'nca daha önce hazırlanan önlem önert- lerini de dikkate aldığı ve te- mel kararlar konusunda bu kuruluşlardan da görüş sor- duğu öğrenildi. Aynca bu ekibe söz konusu ekonomik birimlerden de "konulara vakıf ve bilgisayarla çalışabilen" bırer eleman ve- rilmesinin istendi^i belirtildı. Stabilizasyon programı ha- zırlıklan konusunda bilgi ve- ren bir ilgili. "Bu, tamamıyla iktisat biliminin getirdiği temel gereklilikleri ortaya koyan bir 'Artık zam yok' müjdesirin oluşmaya başladığı gözle- nıyor. "Bu işler üniversitede ders vermeye benzemez" diyen bir bakan, Çiller'in çalışmaları konusunda "Hanımefendi profesörlük tezini yeniden ya- Ekonomi Ser>isi — İstanbul Sanayi Oda- sı'nın ayhk toplantısma katılan Ekonomi- den Sorumlu Devlet Bakanı Tansu Çiller sa- nayicüere KİT zamlannın devam etmeyece- ği, faizlerin ve enflasyonun düşeceği mesa- jmı vererek, "Hesabınızı bona göre >^pın" uyansında bulundu. Çiller, "Bir büyük zam t İç borçlann 91 trüyonla kapandığını söy- leyen Çiller, "Bnnun çok önemli bir bölü- mü kısa vadeli. Avans çok yükselmiş. 2.8 trilyondan 14 trilyona çıkmış. Bu yaâlma- mış, haneye geçmemiş bir enflasyon Üretici ve müteahhide 30 trilyon lira borç olduğunu belirten Çiller bunun 13 trilyonunu konsolide ettiklerini, geriye ka- lan 17 trilyonun 7 trilyonunu ise acilen ode- me planına aldıklannı belirtti. Dış borçlarla zıyor" değerlendirmesini ya- daha gelmez. Zam falan yok. tstediğimiz pıyor. yüzde 20'ydi, o da gerçekleşü" dedi. demek" şeklinde konuştu. Özellikle kısa va- birlikte toplam borç stokunun 463 trilyon deli iç borçlann inanılmaz düzeyde oldugu- gibi fazla bir rakam olduğunu söyleyen Çil- nu belirten Çiller, burüann 16 ayda arttığı- ler borç stokunun ilk kez 461 trilyon olan nı söyledi. milli gelirin üzerine çıktığını kaydetti. . Biz bu çalışmayı iyi niyetle ve yardım olsun diye ya- pıyoruz. Temel ekonomik bi- rimlerin dışlanması falan söz konusu değil. Onlarla sürekli görûş alışverişi içindeyiz" de- dı. Salih Neftçi'nin bürokrasi- de görev kabul etmediği ve stabilizasyon programını hü- kümete sunduktan sonra ye- niden yurtdışı görevine döne- ceği öğrenildi. Stabilizasyon programının bir parçası olan finans refor- mu hazırlıklannı ABD New York State University'de öğ- retim üyesi iken Çiller'in ba- kan olmasından sonra An- kara'ya gelen Yaman Aşıkoğ- lu yürütüyor. Çiller'in. "Benim sağ kolum, her konuda tam yetkilidir" di- ye tanıttığı Aşıkoğlu'nu kur- mayı tasarladığı Para ve Ser- maye Piyasaları Müsteşar- lığı'na atayacağı bildiriliyor. Çiller'in vergi konusundaki güvendiği isim ise Veysi Seviğ. Seviğ, Çiller'in ricası üzerine bir süredir vergi sisteminde gerçekleştirilecek köklü deği- şikliklerle ilgili yasa tasanlan- nı hazırlıyor. KİT reformu konusunda ise ilk hazırlıklan eski Merkez Bankası Başkanvekili Zekeri- ya Yıldırım yürüttü. Son dö- nemde ise Çiller, KİT reformu ile ilgili hazırlık çalışmalannı yüriitme görevini Prof. Özer Ertuna'yaverdi. 6yaşını dolduran IMKB, 'ekonominin umudu' halinegeldi Biziııı de bir borsamız varABDURRAHMAN YILDIRIM 26 Aralık 1985 yılında mü- tevazı bir törenle açılan İstan- bul Menkul Kıymetler Borsa- sı bugün 6 yaşını dordurdu. Zamanında bir kamu banka- sının bini aşan şubelerinden birini taşıtmaya gücü yetme- diği için kendisi Tophane'ye göcmek zorunda kalan borsa, bugünlerde hükümetin 'eko- nomideki umudu haline' geldi. Cağaloğlu'nda Emekli San- dığı'ndan kalma Ziraat Ban- kası Şubesi'nin üst katında faaliyete geçen İstanbul Bor- sası. geçen süre ıçinde teknik altyapısızlığına ve mevzuat noksanhklanna karşın gclışip serpildi. İşlem gören şirket sa- yısında. aracı kuruluş sayısın- da. işlem hacminde patlama- lar' yaptı. 1989da gelişmekte olan borsalar içinde dünyada en çok kazandıran borsa un- vanmı aldı. Borsanın ilk faali- yet dönemi olan 1986 yılı ile 1991 yılı karşılaştınlması çar- pıcı sonuçlar ortaya koyuyor. tşlevn h s n d 614 kat arttı. SPK verilerine göre 1986 yı- lında 11.5 milyon dolarlık toplam işlem hacmi 1987 yı- lında 106.3 milyon dolara çık- tı. Hisse senedi piyasasında durgunluk yılı olan 1988'de iş- lem hacmi 83 milyon dolara indi. Büyük canlanmanın ol- duğu 1989'da 751.6 milyon dolarak yükselen işlem hacmi 1990'da ilk kez bir milyar do- ları geçti ve 5 milyar 728.8 mil- yon dolar oldu. 24 arahk itiba- nyla 1991 yılında toplam işlem hacmi ise 7 milyar 64.5 milyon dolara vardı. 1991 yılı işlem hacmi ilk faaliyet yılı olan 1986'ya göre tam olarak 614.3 kat artış kaydetti. Şlrkct Myısı 2.68 kat art- tı. 1986'da 50 hisse senedi ıki ayn pazarda işlem görürken halka açılmalarla bu sayı 134'e yükseldi. Borsanın bi- 85'in son giinlerinde böyle başlamışü İMKB. Daha sonra 'ekonominin umudu' haline geldi. ; BORSANIN 6 YILI BÖYLE GEÇTİ Borsa açıldı Emekleme dönemi UEEBL_ Canlanma ve çıkış dönemi Çöküş ve uyuklama dönemi KTTîtTB Yeniden canlanma dönemi Körfez kriziyle canlanmadan çöküşe doğru Yeni hükümetle canlanmaya doğru rinci ve ikinci pazan da birleş- tirildi. Halka açılmalar daha çok 1990 ve 1991 yılında ger- çekleştirildi. Bu yolla kamu ve özel sektör toplam olarak 3.2 trilyon lira kaynak sağladı. Borsada işlem gören şirketle- rin toplam piyasa değerlerinin GSMH'ye oranı ise yüzde 1. 9'dan 1991 sonunda yüzde 19. 3'e yükseldi. Dünya ortala- ması ise yüzde 40 dolayında. TaJnrll piyt«s«sı borsada hisse senedi pazarı yanında tahvil pazan da 1991 haziran ayında açıldı. Halen devlet tahvili ve Hazine bonosunun işlem gördüğü bu pazarda ye- ni yılda özel sektör tahvilleri de alınıp satılabilecek. Aracı k a r u n sayısı tam olarak 13.5 kat arttı. 28'i ban- ka. 8'i araa kurum olmak üze- re. 34 üyeyle faaliyete geçen borsada şu anda 168 aracı ku- ruluş var. Bunlann 60'ı ban- ka. 108'i aracı kurum. Aracı üye sayısı olarak artış 5 kal. Aracı kurumlar bankalan solladı. tlk yıl içinde işlem hac- minin yüzde 41.3'ünü banka- lar. yüzde 58.6"sını aracı ku- rumlar gerçekleştirdi. Canlan- manın olduğu 1987'debanka- lann payı yüzde 45.1'e çıktı. aracı kurumlann payı yüzde 54.8'e düştü. Pıyasada çökü- şün yaşandığı 1988'de banka- lann payı yüzde 30.3'e düşer- ken aracı kurumlann payı yüzde 69.6'ya yükseldi. 1989"- daki canlanmayla birlikte bankalann payı biraz arttı ve yüzde 39.8 oldu. 1990'da ban- kalann payı biraz daha büyü- yerek yüzde 44.5*e vardı. Uzun bir süre düşüş dönemi- nin yaşandığı 199Î'de ise ban- kalann payı tekrar yüzde 27. 4'e gerilerken aracı kurumlar payını yüzde 72.6'ya çıkardı. Aylin Yağ SanayiVnde ücretsiz izne çıkan 225 işçi zorda Fabrika kapandı, işçiler sokakta ANTALYA (Cumhuriyet Bürosu) - AntaKada 1968 > ılından bu yana hizmet veren Aylin Yağ Sanayü'nin 16 mil- yar liralık kredi borcu nede- niyle 2 ekimde kapanmasın- dan sonra 225 işçisi zor günler yaşıyor. Fabrikanın açılması için çözüm arayışları sürdürü- lürkcn DYP İİ Başkanı Gök- şen, sorunun kısa sürede çözü- me kavuşturulacağını söyle- yince işçiler eylemden vazgeç- tı. Aylin Yağ Sanayıi ışçileri- nin bağlı bulunduğu Öz Gıda- İş Sendikası Genel Teşkilat- landırma Sekreteri Agâh Kaf- kas, yılda 10 bin ton ambalajlı malın üretiminin yapıldığı Aylin Yağ Sanayii'nden yan kuruluşlarla birlikte 500 aile- nin para kazandığını belirte- rek "Fabrika yöneticileri, al- dıkları maaşla bile zor geçinen işçilerimize ekim ayı başında ücretsiz izin verdiler. Bu yasal değil, ama arkadaşlarımız işle- rine yeniden kavuşsun diye kabul ettik. lsçilerimizin cebi- ne 3 aydır para girmiyor. Bizim amacımız fabrikanın borçları- nın ödenerek yeniden işler du- ruma gelmesidir" dedi. Aylin Yağ Sanayü'nin mal varlığının oldukça fazla oldu- ğunu, ancak sıkıntısının taze para yönünden kyynaklandı- VEFAT Kayseri eşrafından merhum Osman ve Fatma Yeğenağa'nın oğulları; Itır Yeğenağa, Ali Emre Yeğenağa, Banu - Mete Mutluay'ın, Gevher - Yaşar Balcıoğlu'nun babaları; Burcu Bakioğlu'nun dedesi, Nüzhet Yeğenağa'nın sevgili eşi Röntgen mütehassısı Ö,„ OMER YEGENAGA vefat etmiştir. Cenazesi 26 Aralık 1991 perşembe gunü (bugün) öğle namazından sonra Esentepe Nimet Abla Camii'nden kaldırılarak Yeniköy Mezarlığı'nda toprağa verilecektir. AİLESİ ğını vurgulayan Agâh Kafkas, "Bu fabrikanın kapanmasıvla, işçüerin yanı sıra Antalyalı üreticiler. nakliyeciler, yem fabrikaları da zor durumda kaldılar. Trilyonlarca liralık batık şirketin kurtarıldığı bu ülkede, Aylin'in 16 milyarlık borcuna da el atılmalıdır" diye konuştu. Bir dizi eylem karan alan, ancak güvenlik güçlerinin mü- dahelesini önlemek için şekli- ni açıklamayan sendika yetki- lileri. DYP Antalya İİ Başkan- lığı'nı ziyaret ederek sorunla- rının çözülmesini istediler. DYP İİ Başkanı İsmet Gök- şen, bugün Ankara'ya giderek Antalya Yağ Sanayii'nin yeni- den çalışır duruma gelmesi için çaba göstereceğini belirte- rek "Llkemiz. tefecinin çalı- şandan daha itibarlı olduğu bir ülke haline getirildi. Bir otele 40 milyar lira kredi verilen Türkiye'de Aylin Yağ Sanayii için 20-30 milyar lira krediyi söke söke alacağız" dedi. İs- met Gökşen'in sözü üzerine, Öz Gıda İş Sendikası yetkililc- ri, eylem kararından va-zgeç- tiklerini bildirdiler. Sendikacılıkta Yeni Eeilimler ERDAL EGEMEN O, VJelişmiş ülkelerde görülen yönetime katılma uygulamalarımn ülkemizde de gerçekleştirilmesi, endüstriyel ilişkilerin çağdaş ölçüler içerisinde gelişebilmesine büyük katkılarda bulunacaktır. luşan ekonomik, teknolojik, toplumsal gelişmeler işçi sendikaları üzerinde çok yönlü etkiler doğurmaktadır. En önemli değişim ise üye sayısındaki düşme olarak görün- mektedir. Bütün bu etkenler sonucu işçi sendikalarının görev ve uğ- raş alanlarında değişimler ortaya çıkmaktadır. özellikle ekonomik gerileme ve krizlerin olduğu dönem- lerde işçi sendikalarının öncelikleri değişikliğe uğramaktadır. Örneğin, iş güvenliği, çalışma sürelerinin kısaltılmasıyla yeni iş olanaklarının yaratılması, yönetime katılma, işsizliği önle- yici girişimlerde bulunulması amacıyla hükümete baskı ya- pılması gibi çalışmalar işçi sendikalarının uğraş sahasına gir- mektedir. Gerçek ücret düzeyinin korunması ve düşük gelirli- lere gerçek ücret artışı sağlanması, işçilerin kazanılmış sağlık ve emeklilik hakları, sosyal yardımlarla ilgili kazanımların savunulması da öbür sendika uğraşlarına kıyasla öncelik taşı- maktadır. Klasik nitelikteki toplu iş sözleşmelerinde bulunan yonetim yetkilerini içeren konular da giderek ortak bir yakla- şımla ele ahnacak bir biçimde düzenlenmektedir. Ayrıca ül- kedeki genel istihdam düzeyi, yatırım yeri ve yatınmın niteli- ği açısından yatırım politikaları, yeni teknolojilerin uygula- maya sokuluş biçimleri gibi işin ve çalışma koşullarının dü- zenlenmesi konusu da işçi sendikalarının uğraş alanına gir- mektedir. Soruna ilişkin önemli bir yön ise işçilerin davranışları ve iş- gucunün bileşimindeki değişimdir. İşçi sendikalann iç yapı- sında, mavi yakalı ve beyaz yakalı işçilerin durumuna ilişkin tar- tışmalar ve uzman teknisyen sayısının ar- tışının sonuçları önemli sorunlar yarat- maktadır. Ashnda işçi sendikaları için yeni işçi kategorilerinin or- taya çıkışı her zaman önemli bir sorun ol- muştur. Şimdi de ati- pik işçiler ya da uz- man teknisyenler bu sorunun bir parçasıdır. Bu durum işçilerin toplumsal ilgi alanları, değişik sektörle- re ve işyerlerine ilişkin çözümler, yeni işçi kategorileriyle ilgili düzenlemeler, koruyucu hukuksal düzenlemeler, ulusal ve uluslararası düzeyde mali ve ticari politikalann sendikalara nasıl olanaklar yaratabileceği gibi konulann gündeme gelme- sine yol açmaktadır. Gelişmiş pazar ekonomilerindeki endüstriyel ilişkiler 1980'li yıllarda toplumsal gruplar arasında ileriye dönük yö- netime katılma eğilimlerini güçlendirmiştir. Toplusözleşmelerin doğasında önemli bir değişim gözlen- mektedir. Birçok gelişmiş ülkede pazarlık yoluyla yönetime katılma işverenler ve hükümetlerin de katıhmıyla gelişmekte ve işçi sendikaları yapısal sorunlann dinamik çözümleri üze- rinde durmaktadırlar. Kısaca özetlemek gerekirse, 1980'lerden bu yana gittikçe uyuşmazlık ve çatışmanın yerini yönetime katılma ve verimli- lik artışı tartışmalan almıştır denilebilir. Fiyat dışı rekabet unsurlan rekabette önemini arttırmıştır. İşletmenin gelecek- teki ekonomik performansının ne olacağı bugünkü tartışma- ların üzerinde bir baskı unsuru oluşturmaktadır. Sözleşme- lerdeki egemen gelişme, uzun dönem etkinliği ve verimliliği gözeten ve grevi dışlayan bir doğrultudur. Ülkemizin giderek sanayileşmesi, gelecek yıllarda üçlü ya- pıya (hükümet, işçi, işveren) yukanda belirttiğimiz sorunlar için çözümler arama zorunluluğunu ortaya çıkaracaktır. 1leri sanayi ülkelerindeki bu uygulamalan, >Tirdumuzun koşulla- rını göz önüne almadan uygulamaya aktarmaktan özellikle kaçınmalıyız. Her ülkenin uygulamalan o ülkenin tarihsel, kültürel, ekonomik ve sosyal özelliklerinin etkisiyle oluş- maktadır. Ancak, ülkemizde yeni bir cerçevenin oluşturulabilmesi için bugün egemen olan anlayışların gözden geçirilmesi ge- rekmektedir. İlk olarak Türkiye'de işverenlerin endüstriyel. ilişkilere yaklaşımlarını yeniden değerlendirmelerinde büyük yarar olduğu kanısmdayız. Bugüne dek işçi sendikaları ve iş- verenler, sendikal hak ve özgürlükler konusunda statükocu bir görünüm sergilemişlerdir. Ortaya çıkan yeni dinamiklere uygun bir çalışma ortamının kurulabilmesi, büyük ölçüde iş- verenlerin, işçileri ve sendikaları sorunlann çözümüne ortak etmeyi benimsemesine bağlıdır. Gelişmiş ülkelerde görülen yönetime katılma uygulamalannın ülkemizde de gerçekleşti- rilmesi, endüstriyel ilişkilerin çağdaş ölçüler içerisinde gelişe- bilmesine büyük katkılarda bulunacaktır. Av. ERDAL 8 EGEMEN îş Hukuku Müşaviri İNGİLİZCEYİ AYDA KONUŞUN Sizi Amerikalı dostlarımızla taruşttralım. 349 59 38 IMıariye Cad. 62/3