Katalog

19 ARALIK 1991 KÜLTÜR-SANAT CUMHURİYET/9 SINEMA 'Kuzuların Sessizliği'ne ödül • NEW YORK (AFP) — Türkiye sinemalannda kısa bir süre önce gösterilen fılm "Kuzuların Sessizliği", 57. New York Film Eleştirmenleri En lyi Film Ödülü'nü aldı. Genç bir FBI ajan adayının bir seri cinayeti çözmek amacıyla psikopat bir mahkûma başvurmasım konu alan ilginç gerÛim fılminin yönetmeni Jonathan Dcmme en iyj yönetmen, başrol oyunculan Anthony Hopkins en iyi erkek oyuncu ve Jodie Foster da en iyi kadtn oyuncu dallarında bu ödüle değer göruldüler. New York Film Eleştirmenleri'ni oluşturan 25 film eleştirmeni ayrıca "Jungle Fever" fılminde rol alan Samuel Jackson'ı en iyi yarduna erkek oyuncu, "Barton Fink" ve "Naked Lunch" ıîhnlerinde rol alan Judy Davis'i en iyi yardımcı oyuncu, "Naked Lunch" filminin senaryosunu yazan David Cronenberg'i en iyi senaryo yazan, "Barton Fink"in görüntü yönetmenliğini üstlenen Roger Dreakins'i en iyi görüntü yönetmeni seçti. MÛZİK Wagner konserine tepki • KUDÜS (AP) — Israil'de 50 yıldır "yasaklı" olan Alman besteci Richard Wagner'in yasağmın kalkacağmm ve Israil Filarmoni Orkestrası'nın yıllar sonra Richard Wagner'in bestelerini seslendireceğinin açıklanması Israil'de bazı kesimlerin tepkısini aldı. fsrail'deki Yad Vashem Katliam Amtı ve Müzesi'nin yöneticisi Yitzhak Arad, önceki gün tsrail Filarmoni Orkestrası'nın yetkiülerine bir mektup göndererek kararlarından dönmelerini istedi. Mektupta şöyle denildi: "Bizim ricamızın Richard Wagner*in bestelerinin kültürel boyutuyla hiçbir ilgisi yok. " MÜZAYEDE Madonna'nın gelinliği • NEW YORK (AA) — Unlü şarkıa Madonna'nın "Like a Virgin" şarkısının video klibinde giydiği ve 1984 yılında piyasaya çıkan aynı adlı albümün kapağındaki fotoğrafta görülen gelinliği, 11 bin dolara satıldı. Sotheby's salonunda dün yapılan satışta, üstü transparan tttl ve dantel olan kısa gelinliği, bir dernek, adına görevli bir kişinin aldığı belirtildi. Ünlü «nüzayede salonunda, Marilyn Monroe'nun "Bazılan Sanşın Sever" filminde giydiği bir elbise de satışa çıkarıldı. Ancak 4 bin dolar değer biçilen elbise, fiyatın yeteri kadar yukseltilememesi üzerine askısında kaldı. Bob Dylan'ın 1961 yılında yazdığı "Talking New York" adlı şarkının notalarımn el yazması 8 bin 250 dolardan, Casablanca filminde Ingrid Bergman ve Paul Heindreid'in kullandıkları pasaportlar 9 bin dolardan ve Jimmy Hendrbc'in bir gitarı da 19 bin 500 dolardan alıcı buldu. YARIŞMA Türk fîlmine ödül • Kültür Servisi — Eczacıbaşı Vakfı 14-29 Mart 1992 tarihleri arasında gercekleşecek 11. Uluslararası Istanbul Film Festivali'nde yer alan ulusal yarışmada iki Türk filmine özel ödül vermeyi kararlaştırdı. Yanşma Fılmleri arasında büyük jüri tarafından "Eczacıbaşı Vakfı Yılın En lyi Türk Filmi Ödülü"ne değer görülen filmin yapımcısı ile "Eczacıbaşı Vakfı Yılın En lyi Türk Yönetmeni ödülü"ne uygun bulunan yönetmen, Vakıf tarafından 30'ar müyon lira ıle ödüllendirilecek. Beş kişiden oluşan büyük jüri tarafından değerlendirilecek filmlerin yapımcı ve yönetmen ödülleri ayn filmlere verilebileceği gibi aynı filme de değer görülebilecek. GAZIANTEP.. KURTULUŞUNUN 70. YILI KUTLAMA ETKİNLİKLERİ KÜLTÜR SÖLENİ M 5 t GAZIANTEP U BESTECILERIN5 • GAZIANTEPU GENÇLER1N :Q • GAZIANTEP ORF VE ADEUERI O ZENGINlEŞTIRHMIS KONSER "? • GAZIANTEP TORENLERI °? * ' U KONSEKVATUARl _;_ üMimıtr luniBLt» ^ TURK MUSIKISI ICRA HEYETl • GAZIANTEP FO'.KLORU ŞEF SAIT SUNA 524 08 98 - 345 09 50 no'lu telelonlardan veya gırışten davelıye temın edılebıltr. ATATURK KULTUR MERKEZI Buyuk salon 23 Aralık 199 1 Pazartes. Saat: 20.30 Hülya Aksıdar, Çaykovski'rtin Tındıkkuun' bcdesinde Moşa rolünde Uğura înanan balerînÖZLEMADA Küçükken balerin olmak is- teyen bir annenin baskısı sonucu kazanılmış başanlan- nın güzellığini yaşayan bir primabalerin Hûlya Aksular... Kendisinın gerçekleştireme- dıği balerin olma hayalini kızının gerçekleştırdiğini gör- mek isteyen annesi, küçük Hülya'yı Ankara Devlet Kon- servatuan'nın piyano ve bale ımtihanlanna sokar. Ne var ki Hülya'nın en büyük arzusu çocuk doktoru olmaktır. Bile- rek yaptığı haıalarla piyano sınavını kazanrnamayı başa- nr, ancak fıziği baleye uygun olduğu için bale sınıfına kabul edilir. O günden sonra okul- dan kavulup doktorluk eğiti- mi görmek içın çok uğraşır, ama kendi ideali yerine anne- sininkini gerçekleştirir ve günün birinde zevkle izlenen başanlı bir primabalerina olur. Bu sezon sahnelenen Fındık- kıran balesindeki Maşa rolüy- le ızleyenleri masal âlemine sürükleyen Hülya Aksular, geçen günlerde Japonya"daki uluslararası bale yanşmasın- da ülkemizi başanyla temsil etti. llk başrolünü dünya kla- siklerinden Kuğu Gölü bale- siyle oynayan sanatçı, Türk bale tarihindeki ne küçük baş- balerin unvanına da sahip. Aytaç Annan'la bir evlilik geçıren Hülya Aksular'ın en büyük özellıklerinden biri de batıl ınançlannın çok güçlü olması. Kendisine uğur getir- dığine inandığı "işlemleri" tamamlamadan sahneye cık- mayan sanatçının bir de filmi var: "Ateş tİstünde Yürü- mek " -Sayın Hülya Aksular, film çerinneye nasü karar verdiniz? -Baleyi bile bırakacak ka- Yavuz Özkan'm "Ateş Üstünde Yürümek" adlı yeni filminde de oynayan Hülya Aksular, sabah uyandığında sağ taraftan sağ ayağını atarak kalkıyor. Annesinin yaptığı nazar muskalannı takan Aksular, şu sıralar "Fmdıkkıran" balesinde sahneye çıkıyor. JAPONYA'DA YARIŞMAYA KATILDI — Hülya Aksular, bir süre önce Japonya'daki uluslararası bale vanşmastnda ülkemizi başanyla temsil etti. dar hayata küstügürn bir dönemde böyle bir teklıf geldi. Beni sahnede izlemişler, her açıdan beğenmişler. Ben de teklifi tereddütsüz kabul et- tim. Çünkü kesin baleyi bıra- kacaktım. Balesiz de bir şey vapamayacağım içın bari fılm bütünü içinde bale yapanm dedım. "Ateş Üstünde Yüıü- mek", ödüllerindeki sevinci kadar, baleye dönmeme de faydası olan bir güzellik. Çiz- gımde çok önemli bir nokta. -Osaka'daki Dünya Bale Yanşması'nda 3. tura yüksel- meniznasıloldu? -Yanşmalara girmeyi hep istıyordum, ama kendimi eksik görüyordum. Sürekli 17 yaşında kalmayacağımı fark ettim, yanşma yaşı da 26'dır. Ben de ocakta 26'ya giriyo- rum onun için bu fırsatı kaçır- mayayım dedim. Çok kısa sürede hazırlanmıştık ve id- dialı de^ildik. îlk 20'ye girme- ye gitmıştik. llk turda 100 kişi vardı. Ikinci turda çok kişi elendi. Üçüncü tura gırince hissettiklerimi anlatamam. Türk bayrağı hiç inmedi. Bu müthiş bir gurur tabii. Ama biz kazanamayız diye 2 eser, 2 kostüm ve 2 bant kaydıyla git- miştik. Yanşma kurallarına göre 3. turda ayn bir eser oy- (namak gerekiyordu, biz aynı- ' sını oynayınca 13. sıraya fılan kaldık. Ankara'dan Ayşem Sunal, Armağan Davran, Is- tanbul'dan AUus Peker ve ben vardık. — Sahneye çıkmadan önce si- ze nelerin uğur getirdiğine inamyorsunuz? — Avrupa'da dans ettiğim dönemlerde -bu kadar uzun süre dua ediyorsa bir bildiği vardır- diyerek yabancı sanat- çılar da kendıleri için dua etmemi istiyorlar. Sabah uya- nışımdan başlıyorum, sağ taraftan sağ adımla kalkıyo- rum, bütün bunlar beni yoru- yor. Bebeklerim çok, hepsini öpüyorum. Nazar muskala- nm çok. Onlan annem yapı- yor beni avutmak içın. Onlarsız çıkmıyorum. Mus- kayı beni giydiren cici annem Müberra Abla takacak başka- sı olmaz. Yurtdışındaysam onun verdiği birşe> önümde olacak. Mandal fılan yolluyor benimle, mandalla ıdare edi- yorum. — Bu kadar uğurdan sonra sahnede başınıza bir şey geldiği oldu mu? — önemli bir sey gelmedi. Bir kere Giselle balesinde antrakt kaçırdım. Hayatımın ilk ve son şansızhğı olsun dıliyorum. Bütün dualanm bıtmışti, sıra- mı beklerken çok sevdiğim bir arkadaşımla çocuğu hakkın- da konuşuyorduk, 8-9 mezur ölçü kaçırdım. Sahneye çıktı- ğımda sahne bomboştu. Benim böyle bir şey yapmaya- cağımı bildiklen içın seyirci dahıl herkes bir sakatlık oldu sanmış. Metin Erksarftn başyapjtlanrun görüntülerinde Mengü Yeğjn imzpsı var Siyahbeyaziann görüntü ustası56 yaşmda yitirdiğimiz Mengü Yeğin'in görüntü yönetmeliğini üstlendiği filmler arasmda "Gecelerin Ötesi", "Seymek Zamanı", "Yılanlann Öcü" ve "Kuyu" da vardı. T U R H A N G Ü R K A N Otuz yıl öncesi Türk sinemasının si- yah beyaz ustalanndan tanınmış görüntü yönetmeni ve fılm yapımcısı Mengü Yeğin, bir toplantıda konuşma yaparken ansızın yaşamını yitirdi. Mengü Yeğin, eski deyişle kamera- man, foto direktörü, operatör gibi sözcüklerle anılan, Türk dilinin sade- leşmesiyle görüntü yönetmeni adını alan yaratıcı ve onurlu bir mesleğin önde gelen önemli temsilcilennden bi- riydı. 56 yaşındaki zamansız ölümü, sınema dünyasında beklenmedik bir etki yaptı. Mengü Yeğin, 1935te İstanbul'da doğdu. ltalyan Lisesi'nde okudu. 1952'de Erman Film Stüdyosu'nda la- borant olarak çalışmaya başladı. Dönemın ünlü görüntü yönetmeni Turgut Ören'e asistanlık yapan Men- gü Yeğin, 1955'te "Kanlı Pınar" ve "Şeyh Ahmet'in Gözdesi" fılmlennin görüntü yönetmenliğini yaparak bu sinema dalına adımlannı attı. Ardın- dan "Fakir Kızın Kısmeti"nı görüntü- ledi. Turgut ören'in yanm bıraktığı, Metin Erksan'ın da önemli fılmlerin- den biri olan "Suclnlar Aramızda"nm çekimini bitirmek de Mengü Yeğin'e kısmet oldu. TARİHİ BtR FOTOGRAF — Mengü Yegin (karaera ardında), 1967de "Dolmuş Şoföni"nün görüntü yönetmenliğini de iistlenmişti. Filmin yönetmeni Alp Zeki Heper (soldan uçuncü) de artık hayatta def 0. Yücel Çakmaklı (en solda) o sıralar Heper'in asistanlığını yapıyordu. tzzet Güna> (arabada) ise filmin başrolündeydi. Metin Erksan ve Çetin Karamanbey kardeşlerin yeğeni olan Mengü Yeğin, bu yönetmenlerimizin fitmlerinin ço- ğunun görüntü yönetmenliğini üstlen- di. Metin Erksan'ın "Gecelerin ötesi", "Ydanlarm öcû", "Sevmek Zamanr', "Kuyu" gibi ödüllü fılmlen- nin başanlı kamera ustası Mengü Yeğin'di. "Sermek Zamanı'nın kart- postal güzellığındekı eşsiz şürsel görüntülerinde Mengü Yeğin imzası vardı. Yerli sinema kurumlannda yöneti- cilik görevi de üstlenen Mengü Yeğin, 1955'te Sinema Işçileri ve Teknisyen- leri Sendikası kuruculan arasında yer aldı. 1967-1970 arasında Sine-tş Sen- dikası Başkanlığı'nı üstlendi. daha sonra Görüntü Yönetmenlen Derneği ve Film-San Yönetim Kurulu'nda gö- rev yaptı. Mengü Yeğin son olarak Sinema Emekçıleri Derneği Başkanlığı göre- vindeydi. Van Gogh kopyaları • İSTANBLL(tÜHA)- Paris'in sanatsal olaylannı ve etkinliklerini disipline eden "'Fransız Sanat Disıplin Kunılu" aralannda Van Gogh, Ganguse ve Cezanne gibi ünlülerin tablolannın kopyalannın da bulunduğu tabjolan "Drout Müzayede Evi"nde satışa çıkardı. USA Today gazetesinde yer alan habere göre, bu müzayedeyi düzenleyen kurul, müzayedenin Paris'in sanatsal ününü zedeleyeceği korkusunu taşıyorlar. Sanat Disiplin Kunılu yetkilileri bu çok iyi taklit edilmiş kopyalann ilende orijinal diye satılabileceğinden endişe duyduklannı da belirtiyoriar. Yunus Emre Makedoncada • Kültür S e n i s i - UNİCEF tarafından ilan edilen "Yunus Emre Yılı" dolayısıyla ünlü Türk ozanı Makendonya'da da bir dizi etkınlıklerle anıldı. Bu etkinlıklerden biri de, Yunus Emre'nin şiırlerınden oluşan bir kitabın Makedoncaya çevnlip yayımlanmasıydı. Makedonya'nın en büyük yavıneviolan "Makedonska Kniga" tarafından yayımlanan şıırlerı, İlhami Emin Makedoncayaaktardı. Beş bin adetten oluşan ılk basım büyük bir ilgiylc karşılandı ve kısa zamanda tükendi. Aynca "Birlik" yayınlan da Yunus Emre'nin şiırlerini yıl boyunca yayımlandı. Makedonya'da Yunus Emre adma düzenlenen etkinlıkler 23 aralıkta sona eriyor. Max Ernst'e ilgi ^ Tiyatrocıılartiyatrocularıoynuyor • PARtS(UBA)-Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand ile Almanya Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Richard Von \Veizsacker tarafından açılan Max Ernst toplu sergisi Fransa'da olduğu kadar, Avrupa sanat merkezlerinde de büyük ilgi uyandırdı. 26 kasım günü Mitterrand ile Wiesacker'in katıldığı kokteyl ile açılan sergı şimdiye kadar açılan Max Ernst toplu sergilerinin en önemlisi olarak değerlendirildi. Max Ernst 1891 yılında Bonn yakınlanndaki Bruhl'da bir Alman vatandaşı olarak dünyaya geldı. Yaşamının büyük bölümünü Paris'te geçiren Max ErnsT 1976 yılında bir Fransız vatandaşı olarak öldü. bugün bilsak Tlyatro*u / Yazan: Gülriz Sururi / Yönetmen: Iştl Kasapoğlu / Dekor: Duygu Sağıroğlu / Kostüm: Naz Erayda / Müzik: Arif Erkin / Şarkı sözü: Macit Koper / Koregrafi: Dilek Evgin / Oyuncular: Gülriz Sururi, Merih Akalın, Can Dirim, Nuran Oktar, Levent Yılmaz, lsmet Üstekin, Bekir Aksoy, Buket Dereoğlu, Güven Kıraç, Haluk Toksöz, Naci Taşdöğen, Duygu Ankara, Yaman Okay, Filiz Coşkuner, Dilaver Uyanık / Karaca Tiyatra yazıp yönettiği Kaldmm Ser- AYSINCANDAN Gülriz Sururi-Engın Cezzar Topluluğu'nun perdelerini ilk açtığı günden bu yana yirmi dokuz yıl geçmiş, Yirmi yıl ön- cesının program dergilerini şöyle bir kanştırdığımızda son derece etkileyici oyun dizileri çıkıyor karşımıza: Haldun Ta- ner'den Keşanlı Ali Destanı, Zilli Zarife, Shakespeare'den Otnello, Refık Erduran'dan Direkler Arasında, Nâzım Hikmet'ten Ferhad ile Şırin, Yaşar Kemal'den Teneke, Go- gol'den Palto, Gûngör Dil- men'den Canlı Maymun Lo- kantası, Midas'ın Kulaklan, Kurban. Çoğu ilk sahneleniş olan yapıtlann bunlar yalmz- ca bazılan. Son yıllarda topluluk, tüm öteki özel topluluklar gibi alt- mışlı ve yetmişli yılîardakı üretkenliğini sürdüremedi. Bütün olanaklarını bir araya toplayarak gerçekleştırdiğı seyrek tekil yapımlara yönel- dı. 1980 başlannda geçmiş oyunlardan bir derleme, 1984te Başar Sabuncu'nun çesi, 1985te Halide Edip Adı- var'ın yaşamöyküsünden kay- naklanan bir Bilgesu Erenus oyunu, 1987'de J.van Drut- ten'ın Ben Bir Kamerayımı son izlediğimiz oyunlanydı. Ara fazlaca açılmaya oaşla- mıştı ki Gülriz Sururi, kendi yazdığı Tiyatrocu başlıklı bir oyunla seyircisinin özlemıne son verdi. Topluluğun geçmışine, bak- tığımızda Sururi-Cezzar çifti- nin günün tiyatro ortamının en seçkin sanatçılannı nasıl olup da bir araya getirdiğine hayret edebiliriz. Günümüzün bırçok tanınmış sanatçısı mut- laka bir dönem bu topluluğa katkıda bulunmuş. Tiyatrocu, tiyatronun için- den bir yaşam kesiti sunuyor. tlk oyun yazarhğı denemesın- de Gülriz Sururi özyaşamöy- küsünden belırgın farklılıklan olmakta birlikte kendi kişısel sanatçı serüveninden yola çı- kıyor. Tiyatro topluluğu yö- neticisi bir kadın oyuncunun bazen duygusal, bazen güldü- rücü, bazen de düşündürücü anlannın art arda sıralanışı, yoğun dramatık bağlantı taşı- Gıilriz Sururi, "Tiyatrocu" adlı oyununda, tiyatronun içinden bir yaşam kesiti sunuyor. masa da tempolu bir sahnele- niş akışı içinde yeterli bir bü- tünlük sergiliyor. Bu oyun bıçemi klasık dra- matik yapıya koşullanrmş iz- leyici açısından yadırgatıcı olabilir. Ancak son dönemler- de fılm-televizyon dramatur- gisi etkisi altında ve bir tür ye- ni doğalcılık izinde gelişen ki- mi yeni sahne yapıtlannda böylesi kısa, kopuk sahneli, hızlı tempolu bir anlatım sıkça görülür oldu. Alman yazar Franz Xaver Kroetz'in oyunla- n buna en iyi örnek. Gülriz Sururi'nin kaleme al- dığı ilk oyunun kanımca en az ustabkh yanı, çok sayıda rol ıçermesi. Ama usta bir tiyatro yöneticisi olarak kalabalık bir oyuncu kadrosuyla çalış- manın sorunlannı yine kendı- sı en iyi çözebilır. Herhangı bir ödenekli kuruluş güvencesin- de çalışmayı seçmemiş bunca nitelikü oyuncuyu bir arada izleyebilmeyi oyunun bu özel- liğıne borçluyuz. Üstelik Tiyatrocu, büyük bir ıçtenlik ve coşkuyla oynanı- yor. Neşeli, duygusal ve zarif bir oyun. Artık belirgin bir kimliğe kavuşmuş Türk tiyat- rosunun bu kımliğine gerçek- ten katkıda bulunmuş sanat- çılarla noslaljik bir karşılaşma ve hoş bir tiyatro akşamı yaşa- mak için izlenmeye değer bir yapım. 19 ARALIK PERŞEMBE : 19.00 Bilim Dizisi: "Bihm Kurgu, Değişim ve Gelecek Üstüne Bir Kahve Sohbeti" Haldun AYDINGÜN Fotograf Çalışmalan M. Zıya ÜLKENCİLER yönetiminde Seramik Çalışmalan KadriyeEzel AĞAOĞLU 14.00-17.00 Gorsel Sanat Afolyeleri Mehmet GULERYÜZ yönetiminde (Per. -Cuma) Yoga Zemn AKGUN 18.30-19.30 • Latince Çalışmalar Salı -Perşembe 19.30-21.30 BİLSAK FINDIKLI Cafe-Bar-Restaurant Rezervasyon: 152 3868-1520130 Cafe-Foyer-Bar (Gıriş) 12.00-00.30 AfrkanCafe-Bar(5.Kai) Erkın KORAY bilsak, sıraselvıler cad., soğancı sok. 7 cihangır 143 28 79-99