Katalog

İşlem tamam: Kişisel ihtiyaçlarınız için "Bizim Kredi" sizindir! PAMUKBANK Cumhuriyet Kişisel ihtiyaçlarıryzı karşılarken de işlerrAamam! \, 6 İ* PPAMUKBANK iyi ban kad ı r 6S.VIL / SAYI 24175 / 2000 TL (KDV dahil) (1924-1945) BAŞYAZMI NADİR NADİ (1945-1991) 10 ARALfK 1991 SAU Iıısan Hakları... Bugün, Diinya tnsan HaMarı Günü. Ülkeraizde İnsan Haklan Derneği'nin girişimi ile düzenlenen "İn- san Haklan Haftası" da bu- gün başlıyor. Birleşmiş Milletler Genel Kuralu, 10 Anüık 1948 ta- rihinde İnsan Haklan Ev- rensel Bildirgesi'ni kabnl ederek açıklamıştır. tki yü sonıa da 10 aralık gönüniin her jıl tüm dnnyada insan hakLın günü olarak kutlan- masıııı kararlaştırmıştır. Bu belgenin ilk maddele- rinde şunlar yazıhdın "Tüm insanlar özgür, onur ve hakJar bakınundan eşit dogar." "Herkesin yaşama, kişi özgürlügü ve güvenligine hakkı vardır." "Hiç kimseye işkence ya da zaliimce, insanlık dışı ya da onur kıncı davranış ve ceza uygulanamaz." "Hk; kimse keyfi olarak yakalanamaz, tutuklana- maz v« sürgün edilemez." "Herkesin düşünce, vic- dan ve din özgürlügü var- dır," "Heırkesin görüş ve anla- tım özj;ürlüğüne hakkı var- dır." İnsa n Haklan Evrensel Bildirgesi'nde aynntüı bi- çimde sıralanmıs olan bu hak ve özgürliikler, tüm in- saniıgii yapılan bir çagn ni- teliğinıledir. tnsanlık tarihinde böyle bir aşamaya gelinmesi kolay olmamışür. Temel hak ve özgürliikler, yüzyülar boyn süren sıcılı, sancılı gelişme- ler sonıında kazanılmışür. Ama hüzüo verici bir nokta vardın İnsan haklan benüz dün- yamızın büyük bir bölü- münde ortak bir yaşam bi- çimine «lönüşebilmiş degil- dlr. Ne yıızık Id bn ülkeler arasında Türkiye de bulunu- yor. Bngüıı Ankara'da başla- yacak ln»an Haklan Haftası Ç g ^ yapan İnsan Haklan Derne- ği Başkanı Nevzat Helvacı, bu acı gtrçegi bir kez daha vurgnluyor "Uygaı: dünya, günümüz- de üçüncii kuşak haklan tartışıyor. Biz hâlâ birind kuşak haklardayız. Temel hak ve özgürlükleıie ugraşı- yoruz, Işkence hâlâ sorgtıU- ma yönteıni ve bir baskı ara- cı olarak yaygro biçimde uy- gulanıyor. Bu yü içinde yak- laşık yinni kişi emniyet sor- guhuna yerierinde ve cezaev- lerinde kuşkulu biçimde ya- şamını yitirdi. Insanlar hâlâ düsnncelerinden ötürii gö- zetleniyor, gözetbn altına alınıyor, tutuklanıp yargıla- aıyorlar." Sayın Helvacı, İnsan Haklan Evrensel Bildirgesi- nin 30 maddeden oluştugu- nn ve bu maddelerden M'iyle Türkiye'nin sorunlan bulundugunu belirtmekte- dir. Birieşmiş Mületler'in bu yıDd bir degerlendirmesine göre de Türkiye, insan hak- lan açısından 40 puan üs- tnnden ancak 7 puan alabil- miş ve 88 ülke arasında da ancak 66. gelebilmiştir. Ne yapmalı? DYP ile SHP arasmdaki koalisyon hfikümetinin programL, insan haklan açı- sından umut verici işaretler- le doludur. Bunlan yasalaş- drmak, ama yalnız bunun- la yetinmeyip tümünü ortak bir yaşam biçimine döniiş- tiinnek gerekiyor. Hem de bir an önce... Cumhuriyet însan Haklan EvrenselBüdirgesi'nin 43. yıldönümü kutlanıyor Hakkınıarayan,insandırHafta başlıyor İnsan Haklan Haftası bugün başlıyor. ÎHD Genel Başkanı Nevzat Helvacı, uygulamalardan rahatsız, gelecekten umutlu olduğunu belirterek şöyle dedi: "Biz hâlâ temel hak ve özgürlüklerle uğraşıyoruz. Olağanüstü koşullarda yapılan düzenlemeler oldukça antidemokratik. Hele işkencecilere bile koruyucu hükümler getiren Terörle Mücadele Yasası bunlann üzerine tüy dikti." Haklara imza Çeşitli etkinliklerle insan haklan ihlallerinin tartışılacağı haftayı değerlendiren Çağdaş Hukukçular Derneği Başkanı, Eskişehir Cezaevi'nin acı bir kalıntı olduğunu söyledi. 5. Sayfada 15 bin kişi vatandaşlık kuyruğunda TURAN YILMAZ ANKARA — Başbakan Süleyman Demirel, vatandaşlıktan çıkarılmayı "en agır ceza" olarak niteliyor. Bu ' ağır ceza"yı çekmekte olan 15 bine yakın insan var. Bunlar, 12 Eylül ve ANAP yönetimi dönemlerinde, bu "ceza"ya çarptırıldılar. Ancak bu "ceza">ı verenler yargıçlar değil, en siyasilerdi. Bu "ceza"lar, askeri yönetim ve ANAP doneminde, Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılan kararnameler ile verıldi. Bu "ceza"ları çekenlerden bazılan yurtdışında yaşamlannı yitirdiler. Kalanlar ise bu "raiıebbel" cezayı çekmeyi surdurüyorlar. Yeni hukümetin, insan haklanna ağırlık veren demokratıkleşme programı, bu mahkûmlara "yurda yeniden doniiş" umudunu verdi. Kimler yoktu ki bu "ceza"yı alanlar arasında. Türkiye tşçi Partisi (TIP) (Arkaa Sa. 12, Sü. l'de) Güneydoğu raporu 25 kuşkulu ölüm İHD Diyarbakır Şubesi, Kontrgerilla'ya atfedilen 25 cinayet hakkında bir rapor hazırladı. Uluslararası Af Örgütü'nün Türk hükümetine "insan haklan" konusunda verdiği memorandumda bu rapora dikkat çekiliyor. Gaziantep'te bir mezardan yanık cesedi çıkarılan üniversite öğrencisi Murat Ozsat'ın ölümü, İHD raporunda son "faili meçhul cinayet" olarak yer alıyor. 0SMAN YILDITın haberi 5. Sayfada Bore mirası biınaltıyorBORSADA KURTLARLA DANS Borsada alicengiz oyunları Borsada kurt-kuzu oyunu sadece tam profesyoneller ve onlara özenen kuzular arasında geçmıyor. Şirketpat- ronhzn ve yöneticıleri ile tüm yattnmctUr arasında da kıyasıya bir mücadele yaşanıyor. Bu oyunda kultanı- lan temel araç, tnlança Yanlış bılanço düzenlemeleriyle, yüzbınlerce kişi, müyarlarca lıra kaybedıyor. ABDURRAHMAN YILDIRIM'ın yazı dizisi Ekonomide MAASTRICHT Avrupa geleceğini çîziyor tki gün sürecek olan zirvenin dUn yapılan ilk bölümünde Birlik Sözleşmesi'nin imzalanması aşamasına gelinemedi. BAB üyesi dokuz ûlkenin AT ile BAB arasındaki ilişkileri tanımlayan bir protokol imzalamaları bekleniyor. SABETAY VAROL'un haberi 9. Sayfada SENEGAUDEN Afrika'da Ozal havası Senegal, 45'e ulaşan devletin kral, cumhurbaşkaru, emir ve başbakanını, binlerce diplomat ve gazeteciyi ağırlamanın macerasım yaşıyor. Cumhurbaşkanı özal, Islam zdrvesinin ilk gününü, "Henüz ciddi bir icraat başlamadı. Beklemek lazım" diye değerlendiriyor. AHMET TAN'ın yazısı 5. Sayfada DEMİREL: FETİHLER ARTIK 'MADE IN TURKEY' İLE OLUR 4 Sayfada HÜKÜMETÎN YEREL SEÇİMDEN KURTULMASI ZORLAŞIYOR. 17. Sayfada OZAL'IN İMZALAMADIĞI KİT'LERtN DAĞILIMI CtNDORUK'A SUNULDU 17. Sayfada Tüm yurdu etkisi altına alan soguk hava ve kar, gündelik yaşama damgasını vurdu. Kar, kurşun gibi: 10 ölü Istanbal Kötü hava koşulları yüzunden 4 kişi öldü, kent içi ulaşım felç oldu. Yaklaşık 246 okul kaloriferlerin yanmaması nedeniyle tatil edildi. Anamnr llçe ve çevre köylerde fırtına yüzunden 15 bin muz ağacı kınldı. Silifkc Lübnan bandırah yük gemisi battı, dört kişilik mürettebatın ikisi kayıp. Kırklareli Elektrik arızaları hayatı felç etti, tüm okullar perşembe gününe kadar kapalı. Çanakkale tlkokullar iki gün süreyle tatil edildi. Tekirdag Çerkesköy, Saray ve Şarköy'de ilk ve ortaokullar bir hafta süreyle kapatıldı. 3. Sayfada tç borçlar 144.5 trilyon 1991 yılına ilişkin son verilere öre Hazine, gelir ortakhğı senetleri, müteahhit, üretici ve işçi alacakları, zorunlu tasarruf kesintileri, konut edindirme yardımı kesintileri, KİT'lerin banka ve piyasa borçlan 144.5 trilyona ulaştı. Dış borçlar 45 milyar dolar Bu yıl çapraz kurlardaki dolar lehine gelişme sonucu Türkiye'nin dolar üzerinden hesaplanan dış borç yükümlülüğü hafifledi. 30 haziran verilerine göre toplam dış borçlar 43 milyar 752 milyon dolara indi. Bu rakamın yıl sonu itibarıyla da 45-46 milyar dolar düzeyinde gerçekleşeceği tahmin ediliyor. 17. Sayfada SSCB Gorbaçov, Slav bîrliğine direniyor Mihail Gorbaçov, ülkenin geleceğinin birkaç cumhuriyetin isteğine göre belirlenemeyeceğini söyledi. SSCB'nin ancak anayasal yollarla tasfiye edilebileceğini vurgulayan Gorbaçov, bu amaçla referanduma gidebileceğini belirtti. Gorbaçov, Halk Temsilcileri Kongresi'nin olağanüstü toplanarak konuyu görüşmesi gerektiğini bildirdi. 17. Sayfada SSCB, AVRUPA'YA KONKORDATO İLAN ETTİ. KAPIDAKİ FIRSATLAR Halûk Şahin 2. Sayfada 2000Tİ YILLARA DOĞRU EVRENSEL BİLDÎRGE Muzaffer Sencer 2. Sayfada ÖZEL TİP CEZAEVLERİ Veli Yılmaz 2. Sayfada MODERN SANATLAR MÜZESİNİN AKLA GETİRDİKLERİ Uğur Tanyeli- Haydar Karabey 2. Sayfada VAATLER VE GERÇEKLER Osman Ulagay 3. Sayfada KAPIMIZA DAYANAN ŞOVENLİK Türker Alkan 4. Sayfada MAASTRICHT DORUĞU Sabetay Varol 8. Sayfada TÜKETİCİ GÖZÜYLE Meral Tamer 11. Sayfada DİL NASIL SEVtLİR... Mehmed Kemal 14. Sayfada NADİ VE GÖNENStN— Gazetemizin sabibi Berin Nadi ve Yazı Işleri Mödüriimüz Okay Gönensin DGM'de. Dava bera- atk sonuçlandı. (Fotoğraf: MEHMET DEMtRKAYA) Cumhuriyet'e beraat Gazetemiz sahibi Berin Nadi ve Yazı Işleri Müdürümüz Okay Gönensin, Abduîlah Öcalan'a ilişkin bir haber nedeniyle Terörle Mücadele Yasası'na aykırı davranmaktan DGM'de yargılandılar ve beraat ettiler. tstanbul Haber Servisi — Istanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde, bir haber ya- yımlayarak Terörle Mücadele Yasası'na aykın davranıldıgı gerekçesiyle açüan dava, gaze- temiz sahibi Berin Nadi ve Yazı lşleri Müdürü Okay Gönen- sin'in beraatiyle sonuçlandı. Mahkeme başkanı Osman Şen, "Abduîlah Öcalan: Göruşmeye Hazınm" başlıkh yazıda, "Öne süriilen snçun unsurlannın bulunmadıgını" söyledi. Istanbul DGM Savcısı Ce- malettin Çelik tarafından, 7.10.1991 tarih ve 91/569 esas numarasıyla hazırlanan iddia- namede, gazetemizin 9.9.1991 günkü 3. sayfasında yer alan "AbduUah Öcalan: Göriişme- ye Hazınm" başlıklı yazıda, (ArkasıSa. 17, Sü. Vdt) TV/6. Sayfada AşkınNurYengi, son kasetiyle Daily News / Ekonomide Maxwell'e bir iflas daha Şebnem Atiyas Dûnya Kupası / Sporda Franz, ne el varmış sende Turizm / Arfca Sayfada 1991 tatile çıkıyor Yaprak Özer Porno / Arfca Sayfada Cicciolina vekocasımn cinsel sanatı Demirel ve Ekonomîyle Dış Politika.. Jvoalisyon hükümeti nasıl bir ekonomi devralmıştı? Ne yapacaktı? Geçen cumartesi günü Diyarbakır'da bu konuyu Başbakan Demirel'in ağzından din- lemeye çalıştık. Bir kez akşam yemeğinde, bir kez de gece yarısı söyleşimizde kendısi- ne sorular yönelttim. Ama aldığım yanıtlar öyieydi ki Sayın De- mirel sanki ekonominin içinde bulunduğu durumu dile' getirmekten kaçımyordu. Bir başka deyişle, acı gerçekle yüz yüze gelmeyi biraz daha erteleyebilir miyim gibisinden bir hava ıçindeydi. Şu izlenimden söz edilebilir: Devlet çarkını işletmek için nereden (kay- nağı sağlam) para bulabıleceği konusu De- mırel'ı kara kara düşündürüyor olmalıydı. Pek belli etmek istemiyordu belki, ama an- laşılan kamu açıkları gözünü korkutmuştu. (ArkasıSa. 17, Sü. l'de) HASA\ CEMAL Açıköğretim Fakültesi Imam hatipliye 50 bin kontenjan HAKAN AYGUN ANKARA — Açıköğretim- deki her beş öğrenciden biri "imam hatip"li olacak. Diyanet lşleri Başkanlığı'nın girişimleri sonucu 261.062 öftrencinin oku- duğu Açıköğretim Fakültesi'n- de imam hatip lisesi mezunla- n için 50 bin kişilik kontenjan aynldı. Uygulama, önümüzde- ki öğretim yılında başlayacak. tmam hatip mezunlarına, sosyo- loji ve felsefe gibi "sosyal bflimler" ağırlıkh dersler verile- cek. Yeni uygulamayla birlikte "Dinkr Tarihi" dersi de ilk kez açıköğretim programında yer alacak. Programdaki dersler radyo ve TV'den yayımlanacak. Diyanet lşleri Başkanlığı'nın yaklasık üç yıldır sürdürduğü, imam hatip lisesi mezunlarına "açıkögretim olanagı" saglan- masına ilişkin çalışmalar, "ohımlu" sonuç verdi. Anado- lu Üniversitesi, YÖK'ün ve Milli Eğitim Bakanlığı'mn da onayıy- la, imamlara 50 bin kişilik "açı- kötretim kontenjanı" sağladı. Konuya ilişkin protokol de im- zalandı. Maliye ve Gümrük Ba- kanlığı, Diyanet'ten sorumlu Devlet Bakanlığı ve DPT Müs- teşarhğı da projeyi onayladı. Proje, Diyanet bunyesindeki personelin yüzde 62'sini oluştu- ran imam hatip lisesi mezunla- nnın "yöksek tahsüti" yapılma- sını hedefliyor. Teşkilat bunye- sinde görev yapan imamlar, bu yıl üniversite seçme sınavlanna girerek, açıköğretim programı için başvurabilecekler. Prog- ramda öğrenim görebilmek için ÖSS'yi kazanma şam aranacak. İmam hatip mezunlan önümüz- deki öğretim yıbndan itibaren eğitim görmeye başlayabilecek- ler. Program diğer açıköğretim programlan gibi işleyecek. Ge- nel kültür dersleri ağırhklı 2 yıl- lık ön lisans programında birin- ci yıl, "Türk Dili, Yabana DU, SosyoJoji, Psikoloji, TenMİ Hn- knk, Halkla Üişldler, Manbk, Ynrttaşlık ve Çevre BitaDeri" dersleri, ikinci yıl ise "tâküap (Arkaa Sa. 12, Sü. Tde)