Katalog

CUMHURÎYET/12 A ^ J K SEMALARKONFERANSI Türkiye, araJarında Kıbrıs Rum yönetiminin de bulunduğu 6 bağımsız ve tarafsız ülkenin, NATO ve eski Varşova Paktı üyelerinden oluşan Açık Semalar Konferansı'na tam üyeiik başvurusunu veto etti. BRÜKSEL (A BRÜKSEL (AA) — Türkı- Anlaşrnası'na (AKKA) taraf ye'nin, Viyana'da devam eden ulkeler, SSCB'den bağımsızlı- "Açık Semalar" göruşmeleri- ğını ilan etmiş olan Ukrayna'- ne, Kıbrıs Rum yönetiminin nın bağımsızlığının I aralık ta tam uye sıfatıyla katılmasını rihinde resmen yürurluğe gire- "veto" ettiği öğrenildi. cek olmasıyla çok ciddi bir hu- Avrupa Güvenlik ve Işbirlı- kuki sorunla karşı karşıya gel- ği Konferansı'na (AGJK) katı- diler. ian, aralarında Kıbns Rum yö- Yetkililerin verdikleri bilgiye netimının de bulunduğu taraf- göre Sovyet Parlamentosu, i sız ve bağlantısız 6 ulke, Viya- aralık tarihinden önce AKKA na'da devam eden ve sadece SözJeşmesi'ni onaylarsa sorun NATO ulkeleri ile eski Varşo- kendiliğinden çözümlenmiş va Paktı üvelerinin katıldığı olacak. Bu gerçekleşmediği "Açık SemaJar Konferansı"na takdirde, bağımsız bir devlet tam uye olarak katılmak iste- haiine gelecek olan Ukrayna'- diler. nın, önce duzenlenecek bir "ta- Turkiye, talepte bulunan ul- dil konferansı" yoluyla AKKA kelerın durumlannın tek tek ele Sözleşmesi'ne taraf yapıiması, alınıp ıncelenrnesini ve katılıp daha sonra da sözleşmeyi katılmamalanna bu şekilde ka- onaylaması gerekiyor. rar verilmesini onerdi. AKKA Sözleşmesi, taraf ül- Turkiye'nin talebine rağmen kelerin tank, top, zırhlı muha- Kıbrıs Rum yönetımi, bazı Ba- rebe aracı, saldın helikopterleri tılı ülkelerin desteğıvle uç taraf- ve savaş uçaklannm sayısma sı- sız (Isvıçre, Avusturya ve Fın- nır getiriyor. landıya) ve üç bağlantısız (Kıb- 35 AGIK ülkesinin imzaladı- rıs Rum yönetimi, Malta ve ğı anlaşma, Ukrayna'yı Sovyet- Yugoslavya) ulkemn toplantı- ler Birliğj smırlan içinde kabul lara katılıp katılmayacağına ediyor ve elindeki silahları toplu bir oylamayla karar ve- SSCB'nin genel silah tavanlan nlmesi konusunda ısrar etti ve içinde sayıyordu. Oysa Ukray- bu oneri kabul edıldi. na, şimdi gerçek anlarnda ba- Turkiye, Rum yönetiminin ğımsız olunca elindeki kuvvet- katılmasını engellemek için lerin, diğer Sovyet cumhuriyet- olumsuz ov kullandı. Turkiye'- lerinın silah mevcudundan ay- nın bu vetosu ile Rumların ıs- rı mütalaa edilebılmesi, Türki- rarı yüzunden, 5 bağlantısız ve ye açısından ciddi bir sorun tarafsız ulkenin "Açık yaratıyor. Bu nedenle Ankara, Semaiar" toplantılanna tam Ukrayna'nın elindeki silahlann uye olarak katılmaları engel- Sovyetler Birb'ği için tespit edil- lenmiş oldu. Bunun üzerine soz miş tavanlar içinde mütalaa konusu ülkelerin, toplantıların edilmesinde ısrar ediyor. bazı bolumlerinegoziemcısıfa- Kaynaklar, bu meseleye de tıyla katılmaları benimsendi. Viyana göruşmeleri sırasında Öte yandan, Avrupa'da çözum getirilmesine çalışılaca- Konvansıyonel Kuvvet îndirimi ğını belirtiyorlar. İNGİLTERE Parlamentodan Major'a AT vizesiMaastricht'te yapılacak AT zirvesinde hükümetin izleyeceği politika, parlamentoda 250'ye karşı 351 oyla onaylandı. r n * D " ' " c ^tsurecnJ ' sonuçtauiusalpar- lamentoları ve "kallun ege- menliği ilkesini gecersiz kıJaca- gı"nı savunarak biı konuda re- feranduma BiVfiin»~: —- " vllU3/uuu i ürkiye Temsilciliği'nin diizenlediği konferansta konusan Batılı uzmanlar ve gazeteciler "diplomatik bir üslup" kullanmayıp Türkiye'yi topluluğa "zamansız üyelik başvurusunda bulunmakla" suçladılar. _ _ _ _ _ _ _ Kasrı'ndakı Uluslararası Basın 1UK.13 Aim, Merkezi'nde yapılan toplantısı Basın AvTupa Topluluğu Komisyonu Tur- Konseyi Başkanı Oktay Eksi'nin konuş- kiye Temsilciliği'nin Istanbul'da duzen- masıyla başladı. Oturum başkanhğını lediği "2000'li Yıllara Dogru Türkiye ve AT Turkiye Temsılcısi BuyukeJçi Mic- Avrupa Topluluğu" konulu konferans, hael Lake'nin yaptığı konferansın tar- bugune kadar alışılagelmişin aksine tışma bölümunde soz alan Londra Uni- "diplomatik üslubun terk edildigi, Tûr- versitesi oğretim üyelerinden Prof. VVil- luye'nin Avrupalılığmın ve AT'nin Tur- liam Hale, Turkiye'de insan hakları ko- kiye'ye vonelik çifie standardının açık nusunda çok onemlı mesafeler kaydedil- Wr dille tartısıldıgV' toplantı oldu. Kon- mesine karşın halen önemlı sorunlar bu- feransa konuşmacı olarak katılan yerli Junduğunu söyledi. Yeni hükümetin , ve yabancı gazeteciler, "Türkiye'nin Kurtçe yazmayı, gazete çıkarmayı ser- j topluluğa üyeiiginin uzun bir sıire ger- bestleştireceğine mandığmı belırten Ha- i oekJeşemevecegi, Türkiye'nin AT'ye yiık j e , "Radyo ve lelevizvon vaymına ise ı olacagı" yolunda göruşler ifade eıtiler. izin yok. Anlasıldıgı kadanvfa azınlık- Avrupa Topluluğu Komisyonu Tur- Jann bu hakiannın geliştirilmesi gereki- kiye Temsilciliği'nin îstanbul Sepetçi yor. İlkokullarda Kurtçe egitime izin verilmelidir" dedi. Turkiye-AT ilişkilerinde en büyük so- runun Kıbrıs konusunda çıVtığını belir- ten Hale, "Bunun çozümü için ber iki taraf da taviz vermelidir. Kıbnslı Rum- lar ve TürkJerin taviz verraesi sağlan- malıdır" diye konuştu. Turkiye-AT Ortak Parlamento Ko- misyonu eski eşbaşkanı BüJent Akarca- lı'nın yaptığı konuşma ise buyuk tartış- malara yol açtı. Türkiye'nin önune Kıb- ns sorununun getirildiğini, AT ile iliş- kilerde bunun koz olarak kullanıldığını belirten Akarcalı, "Onu nallet.se>dik önümüze bu kez ne koyacaklardı" dıye sordu. Avrupa Topluluğu'nun Türkiye ile ilişkilerinde dayatmacı bir politika iz- lediğini, ilişkilerin tek taraflı ve eşitsiz- lik ilkesinedayandığınıanlattı. Hollanda basınından Ben Knap«n, Akarcalı'nın konuşmasını yanıtlarken "AT, istekJerini kabul ettirmek için bas- \ı yapıyor diyorsunu? r**- *~'- ' ı/u 1CIC- randuma gıdilmesi çağrılarını . , . „_,_. _,_, «ni yetkisi hajkm temsijçüe- ^ t ^ i ^ k ^ a S , ' nneve^aınento.vaajttır dı-s o z h a k k l v e n n e m e k , ov çok- yerek reddettı. Ayam Kamaras. , d fr ,,,„„_ ıkı gun boyunca "balk egemen- .*dilttats L,iM« «ı-.--- • " ligi, çogunluk ojlanna daval. t0 <"*«»<orln *" " rine . _._ : oldu. Avam Kamarasf nda çok sa- yıda milletvekilının oturacak yer kaimadığı için yerlerde, ba- samaklarda, ayakta izlediği ha- raretlı goruşmelerde dikkatler iki eski başbakan Margaret Tbatcber ile Edward Heatb'in "kibar" atışmaları uzerinde odaklaştı. Thatcher, Avrupa Topluluğu'nda ortak bir para sistemine geçilmesiyle başlaya- ._. .^.uır veiKisi balkın temsil- dlerine ve pariamentoya aittir" dedi. Avam Kamarası 'ndaki gö- riişmelerde hem ıktidar hem de ana muhalefet Işçi Partisi'nin AT konusunda ne kadar bö- lünmüş olduğu ve genel seçime 6 ay kadar kalmışken kampan- ya sırasında bunun ne denli ha- raretie tartışılacak bir konu olacağı şimdiden belü. OVL NCACl SÎLAH — Fi L terler Hareketi militanı nöbette. SiJahı "oyuncaksız çocukların" gdzdesi. şıy» kalacaksınız. Içtiğiniz çaydaki şeker oranına bile kansacaklar. Orada bir azıniık olacaksınız. Türkiye, AT'ye uye oJunca cennete girmeyecek" dedi. Der Spiegel'den Hans Gerhard Step- haoi, Türkiye'yi AT'ye "zamansız ve yan/ış üyelik başvurusunda bulunmak- la" suçladı. Stephani "Türkije bu iste- ğinin geri çevriiecegini biliyordu. Şimdi Türk hükumeti, durustçe AT uyesi ola- mayacaklannı halkına soylemelidir. Türkiye, AT'ye uye oiursa ne olacak bi- liyor musunuz? Nufusu 00 milyon oldu- gunda AT'nin en büyük uyesi olacak. Siz AT'de bunun ne anlama gelecegini biliyor musunuz?" diye konuştu. Batılılaşma ve Türkiye'nin kimlik so- rununun tartışıldığı oğieden sonraki otu- rumda konusan gazetemiz Ankara Tem- silcisi Ahmet Tan, "Yalnız Törkjye de- |il, AT de kimlik krizi yasıyor. iki ta rafda kimlik kriziiHn/i'» "'-"••" •" V WasJ _,.. radevusu kesinleşti ABD, Ortadoğu Barış Konferansı'nın ikinci turu için tarafları 4 araiıkta Washington'a çağırdı. İsraiJ Başbakanı Şamir, Yahudi yerleşim bölgelerini tartışabileceğini açıkladı. Dıs Haberter Servisi — ABD, Ortadoğu ba- nş göruşmeleri ne katılan tarafları ikinci tur için 4 aralıkta Washington'a davet etti. Dışiş- leri Bakanlığı'ndan dün yapıJan açıklamada, "Üç haftalık aradan sonra taraflann ikinci tur için 4 aralık Urihinde Washington'a gelmele- rini önerdik" dendi. Açıklamada, davetiyele- rin önceki gece postaJandığı da kaydedildi. ABD Dışişleri Bakanliğı Sözcüsü Margaret 1btwiller, yaptığ: açıklamada, 'Taraflann bu öneriyi gözden geçirmeleri önemlidir, ancak ikinci tur görüşmelere başlamalan daba önemlidir" dedi. AJ-'P'nin haberine göre Washington, daha ınraki görüsmeierin Ortadoihı h^ı»»"'"-4 — Castro: Iktidarı bırakabilirim • MEXICO CITY (JÜHA) — Küba lideri Fidel Castro artık yünetimi bırakmaya hazır olduğunu ama önce süregelen krizın asılması ve devrimin kendi basına ilerlediğini görmesi gerektiğini söyledi. Castro Meksica El National dergisine verdıği demeçte bu surecin en kısa zamanda gerçekleşmesini arzuladığmj, rıiyaJarından birinın devrimin zorlama ile değil, tek basına ilerlediğini görrnek olduğunu belirtti. Yaklasık 32 yıldır kesintisiz olarak yönetımde bulunan Castro, ilk kez görevinden çekilmek istedığini dile getirdi. Arnavutluk ayakkabı istedi - BELGRAD (AA) — Arnavutluk Ekonomi Bakanı Gramoz Pashko'nun, uluslararası topluluktan acilen 240 bin çıft çocuk ayakkabısı istediği bildirildi. Arnavutluk Ata ajansının haberine göre Pashko, ayakkabılar olmazsa Arnavutluk'ta çocuklann okuia gidemeyeceğini belirtti. Aylardır yapılan grevlerin etkisinde kalan Arnavutluk'ta ekonomi, Başbakan Yllı Bufi'nin de kabul ettiği gibı çökmuş durumda. •V.5JU1 uışıanu . ,_....!, göruşmelerin ~v»ı- minde yapılmasını istiyor. Tutwilier, *Gecmiste Ortadoğu bo/gesiode pek çok basanlı göriişmeler yapıldı ve bölge- de yapıiacak bir goruşme, taraflann ulketerin- deki liderierle daba kolay üetişint kurmasıoı sağiayacaktır" dedi. ABD'nin davet açıkiaması, İsraiJ Ba$oakan> Şamir ile ABD Baskanı George Bush'un gö- rüşmesinden sonra gerçekleştı. Toplantı erte- sinde yapılan açıklamada Ortadoğu Banş Konferansı'nın ikinci turunun yeri için daba fazla görüsmeierin yapıiması gerektiği bildi- rilmisti. lsrail Başbakanı Şarnır, görüşme ertesinde yaptığı açıklamada, daha önceki tutumundan taviz vererek ışgal altındaki topraklarda ger- çeklestirilen Yahudi yerleşimleri konusunu tar- tışabıleceğini söyledi. CNN'in haberine göre Şamir, bir önceki gun Baltimore'da yaptığı açıklamada, çeliskili konuşmus, hem "Işgal altındaki topraklan geri wn""-—' hem de " k f Iitvanya'yı tanıdı _T ....^nıaua, çeiıjkili konuşmuş, hem "Is/gal altındaki topraklan geri vermeyeceklerini" hem de "konferansta her konuyu göriişmeye haar olduklanm" belirtmisti. AA'nın haberine göre SSCB Dışişleri Ba- KanlığYnın Ortadoğu Barış Konferansı'mn ge- lecek asaması konusunda lsrail isgali altındaki topraklarda yaşayan Filistinlilerin temsilcile ri ve FKÖ liderleriyle Moskova'da "paralel" temaslar yapmakta olduğu açıkiandı. Moskova'mn denetımı artık bittı. Şimdi soz cumhuriyetlerde. Çoğu eski pısırıkiıklarından sıyrıldı. Eski ve yeni tum sorunlarından Moskova'yı sorumlu tutuyorlar. Ancak bugun cumhuriyetler arasındaki tartışmalar, buyuk olçude kişısel çekişrne bo>iıtunda. Cumhuriyetler öz yonetımlerini kazandıkça liderleri ve haikları, sndilerini giderek buyuyen bir boşluk içinde buluyorlar. Bu buyuk ve beklenmedik boşluk ledeniyle ne garıptır, hâlâ ıkarıdan" emir gelse dıye düşunuyorlar. mhuriyetlerin seçenekleri edır? Önce Batı yardımı. Sovyetler Birlıği'nin leceğinin anahtarını Batı elinde tutuyor. Bu eski super guç, Batı, nasıl olmasını ıstıyorsa oyle oiacak. Ama Batı, ya Dış Haberler Servisi — Lib- ya lideri Muammer Kaddafi, în- giltere ve ABD tarafından Loc- kerbie faciasından sorumlu tu- tulan iki Libyalı istihbarat gö- revlisini iade etmeyi reddetti. ABD, israıTin sabotajm Suriye deste|indeki Filistinliler tarafın- dan gerçeklestirildiğine ilişkin iddialarına tepki gösterdi. Libya hükumeti, Ingiltere ve ABD tarafından Lockerbie uçak faciasıyia ilgili olarak hakların- da tutuklatma toro- -•-- _ BRÜKSEL (AA) — NATO, SSCB'den ' bağımsızlığını ilan eden ' Baltık cumhuriyetlerindent -• -I Litvanya ile <!iplomat<k ^ ' ? ^ ilişki kurduğunu bildirdi. *'* •'••* NATO adına yapılan J açıklamada Litvanya'nın \ Avrupa Topluluğu'ndaki • Büyukelçisi Adolfas ' Venckus'un yeni ' bağlantılann ' kurulmasından sorumlu olacağı kaydedildi. NATO, - kasım aymda Roma'da > yapılan zirvede eski Varşova • Paktı uyesi ulkeleri ve ' Baltık cumhuriyetlerini, i gelecek ay Briiksel'de ' yapılacak NATO dışişleri ' bakanlaı toplantısına davet ' etmişti. ' Rusya'nın \ Gosbank ooerasvönu k Libya hükumeti, fngiltere ve ABD taraftndan hakJarında tutukJama kararı çıkarılan iki Libyalı istihbarat görevlisini iade etmeyeceğini Ingiltere'ye resmen bildirdi. ABD, olaydan Suriye desteğindeki FiiistinliJerin sorumlu olduğuna ilişkin İsrail iddialarına kanıt gösteriJmediği gerekçesiyle tepki gösterdi. halklann kendi kaderlerini saptama hakkını destekleyecek ya da bir pazar ekonomisi '•nasma destek olacak. •iyetler arasına -• çekmek ve bir kötü merkezi yönetim yerine çok sayıda başka kötu yönetimler getirmek ise herhalde bir pazar ekonomisi kurulmasına yardımcı olmaz. En kötü seçenek ise Rusya Federasyonu'nun kendisini Sovyet mirasının sahibi olarak görmesi olur. Boris Yeltsin'e duyulan saygıya rağmen cumhuriyetler, Rusya'nın "yeni merkez" olmasını istemezler. Üçuncu bir seçenek ise Sovyetler Birliği'nin cumhuriyetler arasında bir eşgüdüm merkezi olmasıdır. Bu ise yeni tür bir merkezi otoritenin ortaya çıkmasını gerektirir ki bu da başlı basına bir sorun. (21 Kasım) İki ülke arasında Lahey'de yürütülen görüşrnelerde ABD'nin, 1979 İran devrimi öncesinde Iran'a teslim etmesi gereken askeri araç ve gereçlere tazminat olarak 275 milyon dolar ödemesi için görüş birliğine varıldı. Dış Haberler Servisi — ABD tazmınatı olarak Tahran'a 275 ile Iran'ın ikili ekonomik ilişki- milyon dolar ödenmesını ongö* lerin duzeltılmesi yolunda ren anlaşmanın imzalanması önemlı adımlar attıklar; bıldiril- içın görtiş bırliğıne varıldı. Öde- di. melerin nasıl yapılaca|ı ve ne- Hollanda'nın h—•• ' * r e < je kullanıli>ı-î>Sı "" ••-•-• v e r ^ n b i r raporda, washıng- ton'ın, 275 milyon dolar tuta- n n d a k i o d e m e n j n b u b o l u m u . n un koşullar yerine getırilene dek ayn bir hesapta tutulması-n l istedıği, Iran'ın önce bu iste- karş. çıktı|ı ancak sonras.n d a 0de r n e n jn 15 nıilyonluk bö munüf, a y r ı 5jr hesaba k ye vı suçli lirtıigini de- K*V4*U»İM Öte yandan Fransa Cumhur- başkanı François Mitterrand, 1989 yılında Nijer uzerinde in- filak ederek düşen DC-10 UTA uçağma Libyalı ajanlarca sabo- taj yapıldığı konusunda Fransız — -m- n—j*-—— adh makamlanmn başlattığı ko- _- * vuşturmayı sonuna kadar götur-rını bir süre için dondurmüş, meye kararlı olduğunu bildirdi.Tahran'a teslim etmesi gereken askeri araç ve gereçleri de elin- Fransızca konusan ulkeler do- de tutmuştu. ruğundan sonra bir basın top- fantısı düzenleyen Mitterrand, Yetkililer, Iran'ın rehineler "Vatandaşlanmızın oidurülme- sorununa ilişkin oiumlu tutu- sinin cezasız bıratıi"--— munun ardından sivaci ii;^t:ı- _ MOSKOVA (AA) — Rusya Federasyonu Parlamentosu, SSCB Merkez Bankası Gosbank ile Dış Ekonomik îşler Bankası Vneshekonombank'ın kontrolunü ele aldığını bildirdi. Rusya Federasyonu Parlamentosu'nda çok büyük oy çoğunluğuyla ahnan karar uyarmca Sovyet Merkez Bankası, Rusya Federasyonu smırlan dahilinde uygulanacak para, kredi ve döviz politikasından sorumlu tek organ haline gelecek. Gosbank ve Vneshekonombank, Rusya Federasyonu Parlamentosu'nun J kontrolünde olacak. r Helikopter / kazası } .>•-- - z ~-;•:=» =S5s?: PSSİS ,|SSİI ımm f§s = şsm mm m§m""-•••"" -"««« S3ss£ mmmm _ MOSKOVA (AA) Azerbaycan'm Dağiık Karabağ Bölgesi'nde önceki • gün 17 üst düzeydeki i yetkilinin ölümüne yol açan ı helikopter kazasımn ı ardından Ermenistan ! hukümetince yapılan bir ' açıklamada kazanın bölgedeki gerginliğjn daha fazla tırmandınlması için kulianılmaması ve oJayın uluslararası duzeyde bir komisyon tarafından incelenmesi istendi. Cumhuriyetin Bakanlar Kurulu açıklamasında helikopterin düşüşünün bölgedeki zaten gergin olan atmosferı daha da kötülestirebileceği ve böylece başlayabilecek bir şiddet zincırınin 'geri dönulme7 bir noktaya' varabileceği uyarısında bulunuldu. ı I i I i J