Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
\23 EKÎM 1991 HABERLER CUMHURİYET/5
Hahdere
seçinüeri
ANAFın
• KOCAELİ (AA) —
Kocaeli'nin Gölcük ilcesine
bagh Hahdere kasabasında
yapılan belediye meclisi
seçiminde ANAP 4, RP 3,
DYP de 2 üyelik kazandı.
Hahdere'de pazar günü
gerçekleştirilen belediye
'meclisi seçiminde ANAP
751, RP 610, DYP 379,
SHP 98, DSP de 84 oy
•aldı. Seçimin resmi
olmayan kesin sonuçlanna
göre belediye meclisinin 9
üyeliğinden 4'ünü ANAP,
•3'ünü RP, 2'sini DYP
kazandı. Halıdere Belediye
Meclisi; yasal süresi içinde
bütçc hazırlayamadığı
»gerekçesiyle bir süre önce
Danıştay tarafından
feshedilmisti.
Yeniden
jseçilene ikinci
maaş
• ANKARA (ANKA) —
Yeniden seçilmeyi başaran
131 milletvekili ikinci kez
48'er milyon lira maaş
alacaklar. Erken genel
seçimin 20 Ekim günü
yaptlması nedeniyle İS ekim
günü ekim-kasım-arahk
maaşlannı alan
milletvekillerinden 131'ine
yeniden seçilmeleri
nedeniyle ikinci kez ödeme
yapılacak. Seçilemeyen
milletvekillerinden 5 gün
karşdığı aldıklan 48'er
milyon liralık ödenek ve
yolluk toplamları tahsil
edilemediği gibi yeniden
ödeme yapılmasını
engelleyen bir hüküm de
bulunmuyor.
Lojnıan
cinayeti
>• tZMtR (AA) — Erken
genel seçimde yeniden
milletvekili olamayan SHP
Izmir eski
milletvekillerinden Erol
Güngör, kamuoyunda
"lojman cinayeti" olarak
bilinen oğlunun
üldürüldüğü olayın peşini
bırakmayacağını söyledi.
püngör, "Bu, 18. dönemin
ayıbıdır. Sade vatandaş
plarak yapabileceğim her
şeyi canımı, kanımı da
prtaya koyarak yapacağım.
Bu olayın peşini
bırakmayacağjm. Bu ayıbın
Ortaya çıkması için sonuna
kadar mücadele edeceğim"
dedi. Konuyu aydınlatma
mücadelesini sürdürmek
için bir iki gün içinde
Ankara'ya gideceğini
bildiren Güngör, SHP ve
DYP genel başkanlanna
mektup yazdıgını belirtti.
Güngör, beklediği yamtın
gelmemesi dunımunda
ğönderdiği mektuplan
kamuoyuna açıklayacağım
söyledi.
Nevruz davası
• tZMtR (Cnmhnriyet Ege
Bürosn) — 24 sanıklı
Nevruz Şenliği davası
karara bağlandı. 24 samkh
davada sanıklardan 4'ü
hapis cezasma çarptınldı,
20 sanık ise kanıt
yetersizliğinden aklandı.
DGM Savcısı, dünkü
yargılamada sanıklar
hakkında daha önce verdiği
mutalaadaki iddialan
yineleyerek sanıklann
dezalandınlmalannı istedi.
Samklann savunma
avukatlan ise,
mUvekkillerinin üzerlerine
atüan suçlamayı kabul
etmediler. Mahkeme heyeti,
kararında sanıklardan
Mehmet Mihdi öztürk,
Selahattin Demir ve Halide
Yılçın'ı polise mukavemet
suçundan 3'er ay 16'şar
gün, Hasan Gültekin'i de 4
ay 3 gün hapis cezasına
çarptırdı. Mahkeme, aynı
davada yargılanan 20
sanığın ise haklannda
mahkûmiyetlerine yeterli
kanıt bulunmadığını
bçlirterek bu samklann
akJanmalarını kararlaştırdı.
"Ekim Grubu"
• İZMİR (Cunhnriyet Ege
Bürosu) — 5'i tutuklu 11
samklı "Ekim Gnıbu"
davasında DGM Savcısı 8
sanık için 10 yıla kadar
agır hapis cezası isterken Uç
sanık için de beraat karan
verilmesini talep etti. Dün
yapılan yargılamada sava,
tutuklu sanıklar Düzgün
Bulat, Salih özdemir,
Nevzat Çiftçi, Muharrem
Kurşun, Mehmet Andiç ile
tutuksuz sanıklar Şirazi
öztürk, Kâznn Kebude ve
Haydar Kılagus'un lzmir ve
ilçelerinde "Ekim
Grubu"nun görüşlerini
içeren bildiriler
da&ttıklannı öne sürerek
Terörle Mücadele
Yasası'na göre
cezalandınlmalarını istedi.
Savcı, uç sanık hakkında
da beraat karan talebinde
bulundu. Mahkeme heyeti,
samklann savunmalannı
yapmaları için duruşmayı
erteledi.
DYP liderine göre Icoşullarsaat başı değişiyor'
Demirel: Her şey olabîlirANKARA
(Cumhuriyet Bii-
rosn) — DYP Ge-
nel Başkanı
Süleyman Demi-
re), seçim sonrası ortaya çıkan
tablo ve koalisyon konusunda
öteki partilerle görüşme yapma-
dan önce, "büyuk koalisyon"
için de yeşil ışık yaktı. Demirel,
bu tür bir koalisyon için "Her
şey olabilir" dedi. Çankaya ve
hükumet sorunlannı birbirin-
den ayırmak ya da ayırmamak
konusunda bir şey söyleyebile-
cek durumda olmadığını bildi-
ren Demirel, "Çankaya
sorununu" ANAP ile de konu-
şacağını açıkladı.
Demirel, dün DYP Genel
Merkezi'nde kutlamalan kabul
etti ve gazetecilerin çeşitli soru-
lannı yamtladı. ANAP Genel
Başkanı, Başbakan Mesut Yıl-
maz'ın, "Millet bize ana muha-
lefet görevi verdi" sözleri için
"Muhalefet olmak istiyorlar-
mış, möbarek olsun" değerlen-
dirmesini yapan Demirel,
koalisyon ortağı olarak SHP'yi
gördükleri izlenimini verdi.
Koalisyondan başka yapacak
şey olmadığını belirten Demirel,
koalisyon görüşmelerini, isteye-
nin "pazarhk" diye niteleyebı-
leceğini söyledi. Resmi
sonucların ahnması ve Meclis'-
in toplanmasının 30 ekimi bu-
labileceğini kaydeden Demirel,
bu süreye kadar hükumet soru-
nu olmadığını belirtti ve Çanka-
ya sorununa dikkati çekerek
şunlan söyledi:
"Tabii, Türkiye'nin günde-
minde Çankaya vardır. Bu na-
sıl bir şekil alacaktır,
önümüzdeki günierin sorunu-
dur. Bunun için de bir gayreti-
miz yoktur. Resmen neticeler
ortaya çıkmadan da kimseyle
teması duşünmüyorum. Çanka-
ya sorunu benim veya partimin
şahsi sorunu degildir. Bunu so-
rnn sayan, birim dışınuzda pek-
çok kişi ve kunıluş vardır.
Türkiye'de Çankaya sorunu ve
hükumet sorunu birbirinden ay-
rüabilir mi, avnlamaz mı olayı
da şu anda cevap verebileceğim
bir durum degildir."
Ülkenin hükümetsiz kalma-
yacağım vurgulayan Demirel,
DYP'nin hükümeti kuracağını
söyledi. Demirel, "DYP zaten
'Hükumet olmam' diyemez.
Çttnkii DYP'nin dışında, ancak
üç parti bir araya gelirse hüku-
met oluşabüiyor. O da çok ko-
tay bir iş degildir. Esasen birinci
parti olarak da DYP'nin hükü-
meti kunnası doğaldır. Bunun
dışında, kimse kafasından bir-
J
DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel, seçim başansı için halktan gcien tebrikieri kabul etti.
şey geçirmesin" diye konuştu.
Demirel, bir soru uzerine ko-
şulların saat başı değiştiğini,
parti yetkili organlannda yapı-
lacak görüşmelerden sonra ca-
lışmalanna bir yön verebilecek-
lerini anlattı. Demirel, şöyle
dedi:
'•Bizim bir ön fikrimiz yok.
20 ekime kadar yapılan tartış-
malann orada kalması lazım.
Siyasetçiler olarak hiçbirimiz
kendi kavgamızı yapmıyoruz.
Milletimizin önttnde bir yanş
yapıyoruz. Şifndi berkes kafası-
nı, geçmişte olan birtakım inci-
tici veya rahatsız eleştirilere
degil, önümüzdeki günlerde ül-
kenin büyük sonınlannı nasıl
çözecegimize çevirmelidir. Si>a-
sette yeni ufuklar var. Hisleri,
kişisel düşünceleri bir tarafa bı-
rakıp milleün içinde bulunduğu
dunımdan çıkanhnasını bedef
alacagız."
Demirel, daha sonra gazete-
cilerin sorulanna şu yanıtlan
verdi:
"— Sayın Başakan muhsle-
feti yeglediklerini açıkladıgına
göre ANAP 0e de görüşme ya-
pacak mısınız?
DEMİREL — Ben herkesle
konuşacağım. Ama herkesin
fikrini soracağım. Siyası parti-
lerin hepsine şu suali soracağım:
'tşte tablo, işte milletin dediği,
işte ülkenin durumu... Gelin ba-
kalım, bunun içinden nasıl
çıkanz.' Kendisi o işin içine gir-
meyecekse, düşüncesini söyle-
melidir.
— Bir büyük koalisyon söz
konusn olabilir mi?
DEMİREL — Her şey olabi-
lir. Araştırmalann sonunda, ne-
yin olabileceği, neyin
olamayacağı çıkar. Ben, sabit
bir fikirden hareket ediyor de-
ğilim. Her çeşit düşünceye açı-
ğız. Bunu yaparken kimseye
RP 'iktidar ortakhğı' peşinde
Kurulacak koalisyonda yer alma umudu 'üçlü
ittifak'ın iki güçlü ortağı RP ve MÇP'nin
aynlmalarını gündem dışına itti.
Özal'ın Çankaya'dan indirilme-
si, Çankaya'ya çıkılmaması ve
besap sorulması" konulannda-
ki sözlerin takipçisi olacaklan
şeklindeki sözleri de Demirel'i
"köşeye sıkıştırma"ya yöneük
ataklann bir parçası olarak de-
ğerlendirüdi. Ancak, Erbakan'-
ın kendilerinin bu konudaki ta-
vırlannın ne olacağı sorulanna
ise açık yamtlar vermekten ka-
çındığı gözlendi. "Öncelikk bn
sözleri verenlerin yapacaklarını
ortaya getinnelerini" isteyen ve
bunu da kendi "aritmetikleri-
bağlayan Erbakan'ın sözle-
TURAN YILMAZ
ANKARA — Üçlü ittifakla
girdiği erken genel seçimlerden
"güçlü" çıkan RP, olası bir ko-
alisyon hükümetinin aktif orta-
ğı olma hazırlığında. RP yöne-
timi, partileri olmaksızın kuru-
lacak bir koalisyonun "toplu-
man beklentilerine cevap vere-
meyecegini" öne sürüyor.
RP'den Mecüs'e giren yaklaşık
20 MÇP'linin önümüzdeki dö-
nemde "sorun" oluşturabilece-
ğine dikkat çekiliyor.
Seçimler sonucunda hiçbir
partinin tek başına iktidar ol-
maya yetecek çoğunluğu elde
edememesi, seçimden "küit par-
ti" konumunda çıkan "üçlü it-
tifak"ı umutlandirdı. Ortaya çı-
kan bu umudun, ittifakın iki
güçlü ortağı RP ve MÇP'nin ay-
rümalarını da gündem dışına it-
tiği öne sürülüyor.
RP lideri Necmettin Erba-
kan, bu konudaki sorulara,
"Koalisyon konusunda şimdi-
den birşey söyleyerek kendimi
bağlamak istemem, bu konuda
y
a
î™
il
&""
1T
tecriibeterimiz var"
yanıtuu veriyor.
RP lideri, bu konuda özellik-
le seçimin galibi DYP'yi "köşe-
ye sıkıştu-mayı" hedefleyen bir
tutum da sergiledi. Erbakan'm,
"Demirel'in bagüne kadar sa-
vunduklaruun akane, yüzde 27
ile iktidar olmaya kalkısıp kal-
laşmayacagı" şeklindeki sonı-
su, ustü kapalı bir koalisyon
çağnsı olarak yorumiandı. Er-
bakan'ın, "Cumhurbaşkanı
ri, bu konulann RP'nin günde-
minde öncelikle yer tutmadığı
yorumlanna yol açtı.
Bir RP yetkilisi de Cumhuri-
yet'e, Cumhurbaşkam Turgut
Özal'ın Çankaya'dan indirüme-
sinin kendileri açısından önce-
lik taşımadığmı söylemişti. Ay-
nı yetkili, seçimlerden İcısa bir
süre önce de gerektiğinde
ANAP'la da koaüsyona gidebi-
leceklerini belirtmişti.
Dün akşam saatlerinde bir
basın toplantısı düzenleyen Er-
bakan'ın MC hükümetlerini sa-
vunması da bu konudaki görüş-
leri güçlendiriyor.
RP lideri DYP-RP koalisyo-
nunun yeni bir MC hükümeti
olacağının hatırlatılması uzeri-
ne şöyle dedü
"Söylenen dönemde milleti-
mize çok önemli, çok değerii
hizmetler yapümıştır. Onun için
hizmetleri şu ya da bu şekilde
isim takarak silmek mümkün
degildir."
karşı en ufak bir his veya kırgm-
lığın içinde değiliz.
— Çankaya sorununu,
ANAP ile yapacagımız göriiş-
mede de gnndeme getirecek mi-
siniz?
DEMİREL — Hiçbir şeye
kapalı değiliz. Ne kendi kendi-
mize sansür koyduk, ne başka-
sına sansür koyduk. Sorun
ülkenin sorunu olduğuna göre
bu sorunun nasıl çözuleceğini de
Türkiye'nin diğer sorunlan gi-
bi herkese soracağız. Meclis'e
giren ittifak partilerinde de bir-
takım gelişmeler olacaktar. Belki
de HEP ile MÇP ittifak ettikle-
ri partilerden aynlacaktır. Bü-
tün bu gelişmeleri, gözardı
edemeyiz. Hepsi, yapacağımu
ise tesir ediyor.
— Meclis toplanmadan önce
görüşmeler olabilir mi?
DEMİREL — Olabilir.
— tlk basın toplantısında ül-
kenin birlik ve bütünlüğünün
önemini vurguladınız. SHP'nin
içinde veya dışında kalacak olan
HEP'i, bu açıdan bütunleştiri-
ci mi, yoksa bölücü mü görü-
yorsunoz?
DEMİREL — Kanunların
uygulayıcısı yargı orgamdır. Ka-
nunlara ters bir şey varsa, yar-
gı organının işidir. Siyasi
partilerle ilgili bir disiplin mev-
cuttur. Türkiye'nin bölünmez
bütünlüğüne ters düşen durum-
lar varsa, bu, başsavcılığm işi-
dir. O da görevini yapıyor.
— Seçimlerden önce, makul
bir süre içinde erken seçime gi-
deceginizi söylüyordunuz...
DEMİREL — Ben, 'Eger
yüzde 30 oy ile tek başıma ikti-
dar olursam, makul bir süre
içinde seçime giderim' dedim.
Şimdi ne oluyor? Biz yü2de 27
ile en büyük parti oluyoruz.
Ama tek başına iktidar değiliz.
Ama bunun yanına bir parti ge-
lecek, gelecek parti en az yüzde
20-22 oranında oy alacak. İki-
sini topladığımzda ;
r
üzde 47 fi-
lan oluyor. Azınlık iktidan değil
artık o. Milletin çoğunluğunu
temsil ediyor. Hükumet edebi-
lecek partilerin hangisi ile teşkil
etseniz, oyunuz yüzde 40'ın üs-
tünde olacaktır."
Demirel, daha önce 1983 re-
jimi partilerinin tasfiye olacağı
yolundaki sözlerinin anımsatıl-
ması uzerine ANAP'm ana mu-
halefet konumuna yerleşmesinin
12 Eylül tohumlarının tuttuğu
anlamına gelip gelmediğinin so-
rulması uzerine de şöyle dedi:
"Kimseyi incitmek istemiyo-
rum. Yalnız, bu zamana kadar,
elinde iktidar olduğu için dağd-
madı. tktidar yeni elinden gitti
ve ashna bakarsanu, sekiz sene
önce yüzde 46 oy alacaksınız.
Sekiz senede yuzde 24'lere ine-
cek. Herhalde bu övünulecek
bir performans degil. Merdiven-
lerden aşagı inmişsiniz."
Üçlü ittifakın lideri RP Genel Başkanı Necmettin Erbakan, koa-
lisyon için nabtz yokluyor. (Fotoğraf: Reuter/ FATİH SARIBAŞ)
Meclis'te yeni
partilere
yer aranıyor
ANKARA (Cumhuriyet Bu-
roso) — Parlamentodaki par-
ti sayısımn artması Uzerine,
MecUs'te partilere yer aranma-
ya başlandı. RP'ye, 12 Eylül
öncesinde MSP'nin kullandı-
ğı bölümün verilmesi kararlaş-
tınldı.
TBMM Genel Sekreteri Er-
tan Cireli, seçim sonuçlanmn
belli olmasından sonra grup
toplantı salonları ve yönetim
kurulu odalan için yer arama
hazırbklanna başladıklarını
söyledi. Cireü, sözlerini
şöyle sürdürdü:
"tçtüzüğe göre, grap karan
partilere salon w yönetim ku-
rulu odalan vermemiz zorun-
IB. DYP, ANAP ve SHP'nin
yerleri var. MÇP ve HEFin de
aynlarak grnp kuracağı yolun-
da haberler var. Eger onlar da
ayniıp grup kurariarsa, onla-
ra da bir yer bulmaya f?lıy»fn-
Ama millervekin sayüan de-
giştigi için partüerin hakn kul-
landıklan salonlann ve odala-
nn degiştirUmesi konusunda
yeni oiuşacak Başkanhk Diva-
m karar verecek. Meclis'in
açüdığı günlerde partiler ilk
grup toplantılannı eski salon-
lannda yapacaklar, DYP'nin
salonu yeterli olabilir, ama
SHP'ninkmin degiştirUmesi de
düşünülebilik"
Meclis Başkanlığı seçimi ve 29 Ekim resepsiyonu sancısı
Hükumet öncesi iki düğümANKARA (Cumhuriyet Bürosu) —
Meclis başkanının seçimi ile Süleyman
Demirel ve Erdal Inönü'nün Cumhur-
başkanı Turgut Özal tarafından verile-
cek Cumhuriyet Bayramı resepsiyonuna
katılıp kaühnamalan, yeni hükümetin
kuruluşu öncesinde önemli siyasi işaret-
ler verecek.
Anayasa uyannca hükümetin kurulu-
şundan önce yeni Meclis başkanı ile baş-
kanhk divanının seçilmesi gerekiyor. Ke-
sin seçim sonuçlanmn ilanından beş tam
gün sonra Meclis toplanacak. Milletve-
killerinin yemin ederek göreve başlama-
lanndan sonra Meclis başkan adaylan-
nın başvunnaları için 10 gün süre ta-
nınacak.
DYP Genel Başkanı Süleyman Demi-
rel Ue SHP Genel Başkanı Erdal înönü'-
nün, Cumiıurbaşkam Özal'a dönük pro-
testolannı sürdürüp sürdürmemeleri, se-
çim sonrası yeni siyasi dönemin önemli
göstergeleri olacak.
özal ile Demirel ve Inönü'nün ilişki-
leri konusundaki düğüm, önümüzdeki
günlerde iki olayla açıkhğa kavuşacak:
1- Kenan Evren'in cumhurbaşkanlığı
döneminde yaptığı gibi kesin sonuçlann
ilanından sonra Ozal'ın tüm parti lider-
leriyle tebrik için görüşüp görüşmemesi,
gelişmelere yön verecek.
2- 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı ne-
deniyle Özal'ın Çankaya Köşkü'nde ve-
receği resepsiyona katılıp katümama ko-
nusunda Dernirel ve Inönü'nün tavn he-
nüz belli ohnadı. İnönü, dün bu konu-
daki bir soruyu şöyle yanıtladı:
"Resepsiyonla ilgili henuz bir fikrim
yok. Bizim tavnmızda bir degişme yok.
Anayasa degişikligi için belirli bir mil-
letvekili çoğunluğu gerekli, bu şimdi tek
parti olarak bizde yok. Fikrimde bir de-
gişme yok. Ama uygulaması nasıl ola-
cak, onu bilmiyorum. Uygulaması ol-
mazsa, fikrimiz degişmez. Ama uygula-
ma ortaya çıkamaz. Cumhurbaşkanı'mn
tarafsız olması, bizim bazırladıgımız
anayasa taslagı içinde yer ahyor. Fikrim-
de değişiklik yok."
Inönü'nün bu sözleri, resepsiyona ka-
tümama eğiliminde olduğu, ancak De-
mirel'in tavnnın netleşmesini beklediği
biçiminde yorumiandı.
Demirel ve Inönü, özal cumhurbaş-
kanı seçildikten sonra 29 Ekim'de veri-
len resepsiyonlara ve TBMM'deki kut-
lamalan kabul törenine katılmıyorlardı.
Aynca, 29 Ekim resepsiyonuna, kesin
seçim sonuçlanmn ilan edilmiş olması
halinde "en yaşlı üye" sıfatıyla "geçici
TBMM başkanı" olacak. DYP Elazığ
Milletvekili Ali Rıza Septioglu'nun ka-
tılması bekleniyor.
CUNEYT ARCAYUREK
VUIY0R
Indirmek' Sorunu
Askıda mı, Yolda mı?ANKARA — Rahmetli İsmet Paşa, seçimi yrtirdikien son-
raki ilk demeçlerinde, "halkımızın partisine 'ana muhalefet
görevi' verdiğini" söylerdi.
ANAP lideri de seçmenden ana muhalefet görevi aldık-
lannı açıklıyor. Bu noktada Mesut Bey'e bir anımsatma yap-
mak gerekiyor.
Onca büyük hizmetlerinden sonra Türkiye'ye demokra-
siyi getiren İsmet Paşa, 1950'de iktidardan düştükten son-
ra hemen hiçbir seçimde tek başına iktidar olamadı, sürek-
li ana muhalefet görevi yaptı.
Seçim yasasıyla oynayarak siyasal ortamı cılk etme ba-
şarısını gösteren Mesut Bey, koalisyonlara girmeyecekmiş.
Kuşkusuz Çankaya Köşkü'nden esinleniyor. Bir gazeteye gö-
re sonuçlardan memnun, bir diğerine bakılırsa sonuçtan
mutsuz, bir başkasına göre "sessiz" olanTOile aynı çizgi-
de.
O çizgi nedir? İçine ettikleri devtet hazinesiyle devtet dü-
zeninde koalisyon kuracak "öteki" partilerin -kuşkusuz ov-
larına göz diktikleri DYP'nin- başarısızlığına oynuyortar. TO^
nün bir yıla kalmaz seçim olacağını yaymaya başlaması ve
ANAP Genel Merkezi'nin kısa süre sonra genel seçime gi-
dileceğini sindirmeye çalışmasındaki temel gerekçe Mesut
Bey'in örtülü son demecinde yatıyor.
Ölayların saat başı yeniden yönlendiği koalisyon dönenv
lerinde siyasetin neye, nelere ve kimlere gebe olduğunu kes-
tirmek elbette güç. Bu gerçeğe karşın DYP, TD'nün dört bu-
çuk yıl daha yukarıda kalacağını kanıtlayacak ANAP'lı bir
hükümete girmekten kaçınabilir.
Baskılar başladı. İş çevrelerimiz, hatta ve hatta başkent-
teki yabancı diplomatlar, özel ve resmi demeçlerinde DYP-
ANAP hükümeti istiyoriar.
Yerli yabancı yarar "
çevreleri istiyor diye
ki l l
ı/P
çevreleri istiyor diye y
kimi önemli ilkelerden SÇfUnlarin yani Slfâ
partiler nas.l vazgeçe- JQ'y(j jn(
jjrme
B J S S vaadinin ne ölcöde
için geniş bir pratiğe kaydınlacağı
zarnan dilimi var önü- siyasetin QÜnCel
m
Yenîbaşbakan, an- (jOHüSU. Kİmİne -hatta
cakMeciisBaşkanıy- Çankaya eteklerinden
"resmen atanabilir". Dakllirsa TO yU
seçim sonrasını sap- ındirmek artık ham bir
tayan anayasal gerek- M / BakalllV
ler böyleyse, hükumet __->) ıy,,r,- _ _ _ , , _ '
kurmagirişimlerires- ™? KUİIS, SO/Una
men en az on gün kapanmiŞ gOZİe H1İ
sonra başlayacak de- baklVOr b?
mektir
J
mektir.
Yasalar partilere, hükumet kurması beklenen DYP'ye
"gayri resmi" yollardan yoklamalar yapmak gibi değerii bir
olanağı bahşediyor. Dün sabah Demirel bize, "Hiç ace-
lem yok" derken, kuşkusuz gayri resmi yollarda hükumet
arayışlannı amaçlıyordu.
Sosyal ve ekonomik sorunlartn yanı sıra TÖ'yü indirme va-
adinin ne ölçüde pratiğe kaydınlacağı siyasetin güncel ko-
nusu. Kimine -hatta Çankaya eteklerinden yansıyan zil
seslerine- bakılırsa TÖ'yü indirmek artık ham bir hayall Ba-
kalım öyle mi? Kulis, soruna kapanmış gözle mi bakıyor aca-
ba?
Demirel'in son demecindeki kimi irdelemeleri önce kay-
nağında araştırmak, sonra kanılara ya da yargılara varmak
gerekiyor. DYP lideri "sorunu kişisel" görmüyor. indirme ope-
rasyonunu başarmak için "SHP, RP ve DYP'nin bir araya
gelmesine" değiniyor. Bu sözleriyle üç partinin hükumet ol-
masından mı söz ediyor? Hayırl
Alınan taze bilgiler, Demirel'in "resmi ya da gayri resmi
sıfatla" partileri turlarken "soruna" öncelik vereceğini gös-
teriyor. Sorunun çözümlenmesinde RP "var mı yok mu" bir
araştırma yapacağı anlaşılıyor.
DYP, RP'nin heveslı göründüğü hükumet konuları görü-
şürken Çankaya'yı pazarlık öğesi yapma olasılığını gö-
zardı etmiyor. Hükumet olamayacağı gibi duyumlar alırsa fa-
ize karşı olan RP'nin "basfaizci"yi unutabileceği parti ka-
demelerinde tartışılıyor.
Ya İnönü, ya SHP? TÖ'yü indirecek qirişimlere ne soğuk
ne sıcak bakıyor, ama olumsuz değil. Onerilerın hangi ko-
şulları getireceğıne özen ve önem vererek.
Oysa üç partinin 329'a yaklaşan toplam milletvekili sayt-
sı sorunu çözmeye yetiyor.
Hükumet olmanın ötesinde asıl amaç rejimin temel pu-
rüzünü daha baştan cözmekse böylesi bir işbirliğinin ger-
çekleşmesi gerekmiyor mu?
Gerekmesine gerekiyor, ama ne gezer!
DYP GENEL MERKEZfNDEN NOTL^R
Cindoruk, RP ile
koalisyona karşı
GÜNSELÎ ÖNAL
ANKARA — Seçimlerden
birinci parti çıkmasına karşın
tek başına iktidan yakalayama-
yan DYP Genel Merkezi'nde
bir bayram havasından çok,
Genel Başkan Süleyman Demi-
rel'in önerdiği biçimde
"sükûnet" hâkim. Koalisyon
hükümeti kurmaktan başka se-
çeneği olmayan DYP yönetici-
leri, koalisyon ortagınm kim
olacağı konusunda "temkinli"
açıklamalar yapmalanna kar-
şm RP ile koalisyonun kesinlik-
le söz konusu olmadığını
beurtiyorlar. Genel başkanı
kutlamak için dün genel mer-
keze akın eden çok sayıda par-
tili de tokalaştıklan süre içinde
RP ile koalisyonu istemedikle-
rini Demirel'e ilettiler.
Genel merkezde, öğle saatle-
rine kadar tek yönetici konu-
munda olan Genel Başkan
Yardımcısı Hasan Ekinci, al-
dıklan izlenime göre halkın RP
dışında, ANAP ile de koalis-
yon yapmalanna kesinlikle
karşı olduğunu söyledi. Halkın
eğiliminin DYP-SHP koalisyo-
nundan yana olduğunu vurgu-
layan Ekinci, "Milli bir
koalisyon olur mu?" sorusuna
gülerek, "Yoookcamm, Cum-
hurbaşkanı'm Çankaya'dan in-
dirmek için anayasa degişikliği
yapmak ayn, hükumet kunnak
ayn iş" karşılığım verdi. Her
türlü koşulun ve gelişmenin de-
ğerlendirmesinin, parti içinde
en ince aynntılanna kadar ya-
pıldığını bildiren Ekinci, "Ko-
alisyon, kısa sürede DYP'yi
yıpratabilir mi? Bu süre içinde
ANAP kendisini topariayıp er-
ken bir genel seçimi zoriayabi-
lir mi?" sorularını şöyle
yamtladı: '
"ANAP toparlanamaz. Sa-
yın Mesut Yümaz, 'Karadeniz-
liler, bana sahip çıkın' diyerek,
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde
hiç kimsenin yapmadığı bölü-
cülüğü yaptı. tstanbul'da da
Karadeniz'de de KaradenidUe-
rin reyini aldı."
Ekinci, bir partiyle koalisyon
yapılması dunımunda da va-
tandaşlara seçimlerden önce
söz verdikleri gibi Cumhurbaş-
kanı Turgut Özal'ı Çankaya'-
dan indirecek çoğunluğu
sağlayamamalan nedeniyle bu
konunun sonraya bırakılacağı-
nı belirtti. Ekinci, bu konuda
RP ile sorunlar yaşanacağmı
şöyle anlattı:
"Cumhurbaşkanı, gayet ta-
bii, sonucta Çankaya'dan indi-
rilecek. Ama o konuda
SHP'nin de sözü var. Seçim-
den önce farldı konuştuğu hal-
de Sayın Erbakan şimdi,
'Benim meselem değil' diyerek
kıvırtıyor. Zaten Erbakan'm
yapısı bu."
Ekinci, özal'm Çankaya'-
dan kendi isteğiyle inmesi için
yeni Mecüs'in toplanmasına
kadar yeterli süre olduğunu bil-
dirdi.
Eskisehir'den milletvekili se-
çilen Genel Başkan Yardımcı-
sı Hüsamettin Cindoruk da
DYP'nin RP ile koalisyon yap-
masırun, "iki partinin mahryct-
lerinin farklı olması"
gerekçesiyle söz konusu bile ol-
madığını vurguladı. Cindoruk,
"Sayın Özal'ın Çankaya anah-
tan, bu kez Sayın Erbakan'ın
elinde galiba" diyen gazeteci-
lere gıilerek, "Daha bunlar içm
erken" dedi.
DYP Genel Merkezi, dün
pasif müşavirlik görevlerinde
bekletilen çok sayıda bürokra-
tın akınına uğradı.