Katalog

CUMHURIYET/10 DIŞ HABERLER 23 EKİM 1991 LüBNAN ~ ABD'li rehine serbest Şii örgütlerce Lübnan'da yaklaşık beş yıldır rehin tutulan 44 yaşındaki Jesse Türner dün sabah özgürlüğüne kavuştu. EhşHaber- ler Servisi — F i l i s t i n ' i n Kurtuluşu Için tslami Cihad örgü- tü, yaklaşık 5 yıldır rehin t u t t u ğ u ABD'li Jesse Turner'ı dün sabah Lübnan'da serbest bı- raktı. Turnerin sabverilme- siyle Lübnan'da tran yanlısı Şii gruplarca rehin tutulan Batılı rehinelerden dördüncü- sü de özgürlüğüne kavuşmuş oldu. 44 yaşındaki matematik ve bilgisayar profesörü Tur- ner, görevli olduğu Beyrut'- taki Amerikan Üniversitesi'n- den 24 Ocak 1987 tarihinde kaçınlmıştı. Jesse Turner, serbest bıra- kıldıktan hemen sonra Birleş- miş Milletler görevlilerince Suriye'nin başkenti Şam'a götürükiü. Turner, Suriye Dı- şişleri Bakanhğı'nda düzenle- nen bir törenle, dışişlerinden sorumlu Devlet Bakanı Naar Kadur tarafından ABD'nin Suriye Büyukelçisi Christop- her Ross'a teslim edildi. Şam'da bir basın toplantı- sı düzenleyen Turner, serbest bırakılmasını sağlamak için çaba göstermiş olan herkese teşekkür etti. "Kurtnlmuş ol- maktan çok mutlu olduğu- •u" belırten Turner, diğer re- hinelerin de yakında özgür- lüklerine kavuşacaklan inan-. cında olduğunu söyledi. Da- ha sonra Federal Almanya'- nın Wiesbaden kentindeki ABD Hava Üssü'ne götürü- len Turner, burada Lübnanlı eşi Badr ve 4 yaşındaki kızı Joaaaa tarafından karşılandı. Washington, Turnerin ser- best bırakılmasını memnuni- yetle karşüadı ve diğer rehine- lerin de derhal serbest bırakıl- malannı istedi. Beyaz Saray Sözcüsü Romaa Popadiuk ta- rafından dün yapüan açıkla- mada, BM Genel Sekreteri Perez de CueUar'ın rehinele- rin serbest bırakılması için harcadıgı çabadan övgüyle söz edildi. Cuellar da Su- riye, Libya ve tran hükü- metlerinin yanı sıra "Lttb- nan'daki gruplara da" olay- dakı yardımlanndan dolayı teşekkür etti. Batılıları rehin alan Şii örgütler geçen ağus- tosta tsrail'in elindeki Arap esirlerin serbest bırakılması karşılığında ellerindeki rehi- neleri serbest bırakabilecekle- rini açıklamışlar ve Genel Sekreter Cuellar'ı taraflar arasında aracıhk yapmaya ça- ğınnışlardı. Bunun üzerine harekete geçen CueUar'ın özel temsilcileri aracıhğıyla yürüt- tüğü girişimler sonucu bugfi- ne dek 4 Batılı rehinenin ya- nı sıra birçok Arap esir ser- best bırakıldı. Zairegergin • KINSHASA (AA) — Zaire'nin 16 günlük başbakanının, E>evlet Başkanı Mareşal Mobutu tarafından görevden akndığı bildirildi. Zaire haber ajansı AZAP'ın yayımladığı kararnarne metninde, Etienne Tshiseketi WA Mulumba'nın başbakanhk görevinden alındığı ifade edildi. Muhalefet tarafından aday gösterilen Tshiseketi, 1 ekim tarihinde devlet başkanı Mobutu tarafından atanmış ve yeni bir hükümet kurmakla görevlendirUmişti. Palme cinayeti gtindemde • STOCKHOLM (AA) — Isveç Başbakanı Olof Palme cinayetini ilk araştıran polis şefi Hans Wolmer, katil olduğunu tahmin ettiği kişinin adını yakında açıklayacagını bildirdi. Yaklaşık 10 Kürdün gizlice dinlenmesinden yargalanan 6 üst düzey polisin arasında, Palme cinayetini soruşturma görevini Uk olarak üstlenen polis şefi Wolmer de bulunuyor. Wolmer, Palme'yi öldürduğunü tahmin ettiğı kişinin adını yakında bildireceğini belirtti. Hindistan'da ölti sayısı 800 • YENİ DELHİ (AA) — Hindistan'da pazar günü meydana gelen depremde ölenlerin sayısının 800*6 yaklaştıgı bildirildi. HindLstan haber ajansının bildirdiğine göre ülkenin kuzeydoğusundaki Uttar Pradeş eyaletinde Uttar Kashi kentinde en az 600 kişi depremde can verdi. Uttar Kashi yakınlanndaki Chamoli ve îehri kasabalannda da en az 16S kişinin öldüğü kaydedildi. Depremde yaralananlann sayısı hakkmda açıklama yapılmadı. AGİK toplanüsı • PRAG (AA) — Avrupa GOvenlik ve Işbirliği Konferansı (AGİK) üyesi 38 ülkenin dışişleri bakanlığı yetkilileri, 1992 gündemini beürlemek ve Yugoslavya konusunda yeni bir karar almak amacıyla dün Prag'da bir araya geldiler. 38'lerin, üç gün sürmesi beklenen toplantıda, son iki yü içinde Avrupa'da meydana gelen değişiklikler (Almanya'nın birleşmesi, komunist rejimlerin çökmesi, Varşova Paktı'nın dağılması, Arnavutluk ile üç Baltlk cumhuriyetinin konferans üyeliği) ışığında, AGİK kurumlannda meydana gelebilecek değişimi ele almalan bekleniyor. Toplantıda, AGtK'in gelecekteki rolünün tartışıhnası, Yugoslavya bunahmına son vermek amaayla yeni bir karar alınması da bekleniyor. FKÖ lideri: Banş Konferansı'na katûacakFiüstin heyetiFKO'yü temsiledecek Arafât, kraiPe meydan okuyorDış Haberler Servisi — Mısır'a yaptığı ziya- retten sonra dün Fransa'ya giden FKÖ lideri Ya- ser Armfat, 30 ekimde Madrid'de düzenlenecek Ortadoğu Banş Konferansı'na katılacak Filistin heyetinin, FKÖ'yü temsil edeceğini söyledi. AFP ajansı, Arafat'ın Paris'te yaptığı bu açıklamanın Israil'e "açık bir meydan okuma" niteliğinde ol- duğunu belirtti. Bilindiği gibi israiL Banş Konferansı'na FKÖ1 nün katılmasına kesinlikle karşı çıkıyor. Bu ara- da üç Filistinli örgüt Banş Konferansı'na karşı çıkarak silahlı mucadelınin sürdurulmesı çağrı- sında bulundu. Beyaz Saray sözcüsü Mariin Fitz- water ise Başkan Bush'la Sovyet lideri Mihail Gorbaçov'un konferansm başlamasmdan bir gün önce Madrid'de görüşeceklerini açıkladı. Bush'un 29 ekim sabahı geleceği Madrid'de Gorbaçov'dan başka lspanya Başbakanı Felipe Goozaiez ve bazı yabancı liderlerle de görüşece- ği kaydedildi. Arafat FKÖ lideri Yaser Arafat, Kahire'de Mısır Dev- let Başkanı Hıisnü Mbbarek ile görüştükten son- ra düzenledıği basın toplantısında konferans ön- cesinde Arap ülkeleri arasında koordinasyon sağ- lanması amaayla Suriye, Ürdün ve Mısır'da çok yararlı temaslarda bulunduğunu söyledi. AA'mn haberine göre işgal altındaki Arap topraklannda yaşayan Filistinlilerin temsilcileri ile ABD Dışişleri Bakanı James Baker arasında bir görüşme yapılmasına zemin hazırlayarak konferansm toplanmasına yardıma olduklanru belirten Arafat, bu toplanü sonrasında Filistin- lilerin meşru haklannın tamnacağı yeni bir dün- yanın kurulacağını ümit ettiklerini kaydetti. Le Monde'dan FKÖ'ye bağh Filistin Demokratik Halk Kurtuluş Cephesi, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi ve işgal altındaki topraklarda faaliyet gösteren İslami Hareket Hamas, konferansa karşı çıkarak silahh mücadele çağnsında bulundular. Iran Dışişleri Bakanı Velayeti, konferansı "komik" diye niteledi. listin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) ile işgal topraklannda faal olan Isiami Hareket Hamas, bu ay sonunda Madrid'de yapılacağı açıklanan Ortadoğu Banş Konferansı'na karşı çıkarak Fi- listin topraklan kurtanlıncaya kadar silahlı mü- cadelenin sürdurulmesı çağnsında bulundular. Üç Filistinli örgüt, ajanslara gönderdikleri bil- diride işgal topraklannda yaşayan Filistin hal- kmı Amerikan projelerine karşı genel greve ça- ğırdı. Bildiride konferansm Filistin davasım berta- raf etmeyi amaçlayan yeni bir komplo olduğu iddia edilerek bunu düzenleyenlerin amaçlannın siyonizmi sağlamlaştırmak ve Araplann özgür- lük hareketlerini lurmak olduğunu belirtti. tran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Velayeti, Or- tadoğu Banş Konferansı'nın "Isndl'i meşrulaş- ürmayı bedefleyen komik bir oyun" olduğunu savundu. Arafat, konferans sonrasında başlayacak mü- zakere sürecinde "toprak karşılıgında banş" il- kesi çerçevesinde BM Güvenlik Konseyi'nin 242 ve 338 sayılı kararlaruun uygulanarak tsrail'in Kudüs de dahil olmak üzere 1967 yılmdan bu ya- na işgal altında tuttuğu bütün Arap topraklann- dan çekilmesini ve Filistinlilerin kendi geleceği- ni belirleme hakkımn tamnmasını bekledikleri- ni vurguladı. ABD Başkanı George Bush'un da konuya iliş- kin açıklamalannda Filistinlilerin haklan konu- sunda açık taahhütlerde bulunduğunu hatırlatan Arafat, ancak Washington'un konferansa iliş- kin olarak Filistinülere verdiği güvenceleri yeterli bulmadıklarıru bildirdi. Madrid'deki konferansa katılacak Filistin he- yetiyle FKÖ'nün Tunus'taki genel merkezi ara- sında bir koordinasyon bulunacağını söyleyen Arafat, "Filistin halkının her üyesi bütüa Filis- ÜBİUeri temsil edebilir" diyerek bu konuda ay- nnü vermekten kaçındı. Filistin Devlet Başkanı Arafat, Suriye, Ürdün, (srail'e DUSU Mısır, Lübnan ve FKÖ dışişleri bakanlarmın — Arap ülkeleri arasındaki koordinasyonu sağla- mak üzere yakında toplanacaklanm, ancak bir zirve toplantısının söz konusu olmadığmı bildir- di. Iran tetevizyonunun haberine göre önceki gün Tahran'da yapüan "tsUm Dttnyası ve tntifada" adh konferansta bir konuşma yapan Velayeti, tn- tifada'run süreklilik kazanması gerektiğini vur- guladı. Silahlı mücadele FKÖ içinde yer alan Nayef Hawatme liderli- ğindeki Filistin Demokratik Halk Kurtuluş Cep- hesi (FDKC) ve George Habaş liderligindeki Fi- - Israil'in, Güney Lübnan'da tek taraflı ilan et- tiği güvenlik bölgesinde, dün bir tsrail askeri dev- riyesi pusuya düşürülerek bombalandı. Olayda bir tsrail askeri yaralandı. lsraillı kaynaklar, ola- yın güvenlik bölgesinin batısındaki Kantara kö- yünde meydana geldiğinı bildirdiler. Hizbullah öreütünün bir kanadını oluşturduğu Iran yanlı- sı İslami Direniş, saldınnın sorumluluğunu üst- lenerek 5 askerin öldurüldüğünî' öne sürdü. BULGARİSTANTÜRKLERİ / 2 'Milliyetçilikle bir yere vanlmaz'1 J 5 J Bslgaristan'da iki hafta önce yapüan ve Demokratik Gttçler Bir- ligi'nio (DGB) zaferijle sonuçlanan secimler, ülkedeki Türkle- rin de siyasal aguiıgım pekiştirdi. YASEMİN ÇONGAR SİLİSTRE / TtRGOVİŞTE / VE1İKO TIRNOVO — "Bol- garistan Bulgarianndır.^" 13 ekim genel seçimlerinde Bulga- ristan Sosyalist Partisi (BSP) ile işbirliği yapan Anavatancı Emek Partisi'nin (AEP) bu slo- gam, Türk ve Bulgar nüfusun kanşık olduğu kuzey kentlerin- de tek tük kalmış cami duvarla- nnda sıntıyor. AEP, Bulgaris- tan'da değişim sürecınin başla- masından sonra sosyalistlerden kopanlann kurduğu 'sag' olu- şıımlardan biri. 'MiHyetçJlik', oy oranlan tek başına yüzde 1-2'yi aşmayan, ancak ülkenin giderek güçleşen ekonomik koşullann- da tabamnı genişletme şansı da artan küçük partikrin "auı rimi- di.' Türk, Makedon, Pomak, Çingene, Tatar, Ermeni ve Yahu- di gruplanndan 'oy umudu' ol- mayan otuzu aşkm parti, Bulgar miİliyetçiliğini körüklüyor. Bu eğilimin, son seçimlerde ikinci sıraya düşen BSP ile parlamen- toya girmeyi başaramayan Bul- garistan Sosyal Demokrat Par- tisi'nde de (BSDP) görülmesi dikkat çekici. 1877-78 Türk-Rus Savaşı'nda kuşatılan Plevne kentindeyiz. Osman Paşa'nın kılıcını Rus lmparatonı İkinci Alexander'a teslim ettiği evde, Hak ve Özgür- lükler Hareketi (HÖH) Plevne 11 Başkanı Mnstafa Karnobath ile konuşuyoruz. Karnobath, Bulgaristan Türklerinin 'Bulga- ristan Türkü' olmaya başlama- sının belki de ilk adımuun atıl- dığı bu evin savaş amlanyla yük- lü duvarlanna bakıp, "Başunı- za De geMiyse miUiyetcilikten gekU" diyor. "Rus milliyetçili- ğinden çok çeken Bulgariar da var, Bulgar milUyetcilitindea çok cekeo Törkler de. Tirk aül- liye*cflitrv»e de bir yere wümaz. Biz, «yıniık haklannın kabaiii- nü ve tam eşitlik istiyonız. Bn- nun ötesi berisi yok. Bulgaris- tan'da Tfirk milliyetçUigi yap- mak, bize karşı düşmanca pro- paganda yapan AEP gibi olu- ekonornik konulardaki danış- manlanndan biri olarak görev yapıyor. "Niçin adı 'Bulgar' di- ye baslayan partilerden biri de- gil de HÖH" sorusuna Matin- çev'in yanıtı bsa: "Ben Bulga- nm. Ama bu ülkeoin 1^ miiyoB Türk, topUm 2 ^ milyon Mtts- lüman, 1 milyon Makedon, on- binlerte Çingene, Tatar ve diger grvpiann da yaşadıgı renkli bir etnik yapısı var. Bnnun bflindn- deyim. Bolgartaruı degH, Bvlga- ristan halklanııın ortak çıkarla- Bünyesinde, Turklerin yanı sıra Bulgar, ve Ozgürlükler Hareketi (HÖH), Türkiye basını tarafından 'milliyetçi, Türkçü' bir oluşum olarak görülmekten şikâyetçi. şundaru işüıe yarar ndece." 'MDUyeiçffik degü, esidikçflik' sözü Siüstre, Tirgovişte, Veliko Tırnovo gibi Bulgar nüfusun ço- ğunlukta olduğu kentlerde HÖH yanlılannın dilinden düş- müyor. Hareketin hazırladığı si- yasi programda, özerklik düşün- cesi tümuylereddediliyorve tum azınlıklann kültür, eğitim, eko- nomik ve sosyal yaşamda eşit hak ve olanaklara kavuşması is- teminin ötesinde, 'etnik ayncalıklara' sempatiyle bakıl- mıyor. Bulganstan'ın toprak bü- tünlüğü, titizlikle vurgulanan konulann başında geliyor. Rusçuk'u HÖH üyesi ve son seçimlerde hareket listesinden milletvekili seçilen Yevgeni Ma- tincev, yıllardır parlamentonun nnı savunan bir siyasi oluşmn oldo|o için HÖH'te yer aldım." HOH üye ve yöneticilerinin en çok tepki duyduklan konu- lardan biri, Türkiye'de basmın kendilerine 'milliyetci, Türkçü' bir oluşum gözüyle bakması. "Bia oeredcyse faşist yapa- caklar" diye yakınıyor eski dö- nem milletvekili Mehmet Be>- tulla. Şumnu'da Türkçe öğret- meni olarak çalıştığı yıllar bo- yunca önce Komunist Parti'de, sonra HÖH'te siyasi etkinlikte bulunmuş. Son dönemde çok baskı görmüş, oğlu bu baskılar sonucu intihar etmiş. Beytulla 1 ya göre "Kendilerine yapdabile- cek ea büyük haluızlık pan- TörldzBİ destekledikkrini söy- lemek olw." HÖH yöneticileri, özellikle genç kuşağın Muslümanlık ve Türklük konusunda turucu' ol- madıklannı, ancak kendi dille- rini öğrenmek ve kendi kültürel etkinliklerini sürdürmek istedi- ğini anlatıyorlar. Radyo ve tele- vizyonda eskisi gibi Türkçe ya- yın yapılması, haftada dört sa- at eğitim, Türkçe kitap, dergi basımımn artması, Türkçe tiyat- rolann yeniden kurulması... ts- temler böyle sıralanıyor. Ancak HÖH, toplam 4500 Bulgar üye- si, kimi yerde il, ilce örgütleri- nin yöneümine gelen Pomak, Çingene ve Tâtarlar ile birlikte diğer etnik azınlıklann da ken- dine özgıi isteklerini savunuyor. Yeni ad yasası, sadece Türklerin değil, diğer gruplann da özgün adlanna dönmesinı sağlamış. Bulgaristan'da Turklerin nü- fus artış oranı binde 18. Çinge- nelerinki biraz daha ytiksek. Bulgar nüfus ise artmıyor, aza- hyor. "Bnlgaristan Türkteşecek mi, Bulgariar azınlık mı otacak sorusuMan yülarca Sofya'daki yetkilileri düşündürdüginü biliyornz" diyor Tirgovişte*den milletvekili seçilen Vedat Sakal- h. "Ama" diye ekliyor, "bu sorun da aşılır, Turklerin Bulga- ristan'ı bölmeyecegi, banş için- de yaşama taraflısı olduğu ker Bulgara anlaölabUse, TürUye^ nin Bulgaristan'a yönelik yayü- macı düşüncesi olmadığını, Türkiye'de herkesin kendi der- dinde olduğunu anlksalar... YARIN: Bulgaristan Türklerinin dış politika tercihleri Bekodunyasınıdinlemekiçin^yılıii BEKO HAESTRO 3VS-7S0 • Conpacl OBC pöyer • 3 ışmh iaıer okuyuoj* Mekamh çıtl nasetçalaı» PLL sentezlı 3aaiiradvo(LW MW TM)»kıoev>rtıp«kap(33 45)»7banl 2«anaıekolayze>»Led sev yefrvelre gcstetgesı • Aulo-reverse ûzeil^ı • uzaniar kumanda • SoffOuna hoparlor sısiemı Beko müzik setleri şimdi süper taksit seçenekleriyleLEeko dünya&iF dinlemek için siz de yılın süper fırsatını seçin. Dilediğiniz Beko müzi setine.size en uygun ödeme koşullarıyla sahipolun.İster hemen...İste J3 Ocak, Şubat, Mart ya da Nisan'da. Yılın fırsatını kaçırmayın! BEKO HARMONV »30 • Compad oısc oıayet • Stereo çıtt kasetçalar • 3 bant raayo(LWMUı' FMı • Ikı devırlı pıkap (33-45) • 2x5 bant grafık ekrjiayzer • 13 fonksfyonhj uzaktan kumanoa • 2 kokm 6 hoparbr BEKO HARMONY 920 • Compad dtsc piaye' • Slereo çrft kaseıçaiar • 3 Dant radyo <IW/MW/ FM)»I«. devırlı p*ap(33-45)«7fonK sıyonlu uzaktan kumanda • 2 kolon 6 BEKO HARMONY 910 • Compact dısc playef • Slefeo çrtl kaselçalar • 3 banl raoyo ıLW/MW/ FM) • Ikı deyırtı pıkap (33-45) • 2 koKjı 6hopartm BEKO HARMONY 901 • Stereo çrft Kasetçaiar • 3 bant racVo LW,MW'FM; • iKi aevHı p*ap 133 45) • Normal/yuksek razda kayıt ya paCMİme ctanağı • 2 kolon 6 hopart» BEKO İDEAL K-3207 • ÇH-tasetçaar* Beitdrrve ık devrlı pınap • Sıereo 4 oanı radyo (LW MW'SW ı PV ı • 5 bant grafık ekolayjer * 4 hoparlor |2 Iweetör 2 wooter) BEKO ULTRA SCM-6KM - ° • Compaa dsc player (' 6 p'ogram hafzal4«TM6 lonksıyonu • PLL senlezt 3 oanl raûyo ( L W I * * FM) • 3 öant graf««ekrtayzer • uzakian « BEKO DISCOLIGHT L-30 • Stefecmnset»Çırt«aselçaar»S<eeptımerozel l g • 5 Oanl gratık etto^avzef • AyntabAr 2 kolon 4 hoparlor BEKO JAZZY PO 770 • Çıtı kasaıçaıar • Dijitai 3 bart raflyo (LW'MWı FM • 3 banl grafiK «oıayze» • Normal'yukse» haoa kavfl OBnagı • Oiomal* kay« sevfye kontrolu • SBS supet bas sıslemı • Ayrılabıür 2 kolon 4 hoparlor BEKO KARAOKE 550 • Çıfuaselçalar • 4 ban'radyo(LW'MW/SW/FM)• 10 bam graf * ekola,z« • Mıkroton • Teyp veya radyodakı muzığe eşkK edebme • Muztk eşiğınde kaseie kentit seanızı kaydedebrlme • Ayrıla&lır 2 kolon 4 hoparlor • Alarm fonkS'yoniu sıvı krıstallı saal • Işık aksesuartt hopartor ve ekolayzef o BEKO KARAOKE 540 • Çıft «aselçaıar • 4 banl'adyoıL*/MWj SW/FM|« 10 Dant grafıw ekolayze' • V kro'on • Teyp veya 'adyüdakı "nuztöe eşt* eöe&tme • Vuzıkeşlıgndekaseie kenaı sesınızı kaydedeo4me • A/nlabti«r 2 kolon 4 hopartor • Stv ^rslall saat