Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
4 OCAK 1991 EKONOMÎ CUMHURİYET/13
SBIKSTPİYASAIMDftVtZ
MODotan
IsvıçrjFnngı
Hotandı Ftoriri
Ingüa Storini
FmcFıaıgı
10ÛİMürt
S.A.«yil
AvusturyaŞüni
2970
1967
2340
1750
5760
594
262
770
282
2960
19S3
2350
17(0
5810
m
285
780
287
2968
AİHII BttMÛŞ
CumhuriyM
24ayaraltın
22aywb*ez*
HOûri*
HahMtn
M.Ba*w 1 Ons t
243.000
270.000
36.900
33.300
423
206.000
205.000
202 000
M4 90
Tl bıtartanlo Ort. Fari (*)
246.000
280.000
37.000
38.600
450
210.000
210 000
207.000
388 20
»33
7000 işçi daha
grevde
• ls-Sendika Servisi —
Otomobil Iş Sendikası
Merkez Yönetim Kurulu
dün yaptıklan basın
açıklamasıyla 3 ocak günü
itibariyle grcv uygulaması
başlattığı işyerierini
açıkladı. Sendikanın
açıklamasına göre greve
katılan işyerleri şunlar:
istanbul-KartaTda 6,
BUecik'te 1, Eskişehir'de 3,
lstanbul Topkapı'da 3,
Tekirdağ'da 1, Kocaeli-
Gebze'de 4, Kocaeli'nde 1,
Istanbul-Mecidiyeköy 2,
Ümraniye 1, Izmir'de 1,
toplam 23 işycrinde 7000
işçi.
Ceylanpınar'a
serbest bftlge
• CEYLANPINAR
(Comhuriyet) — Şanlıurfa
Valisi Ziyaettin Akbulut,
Ceylanpınar'da serbest
ticaret bölgesi kurulması
konusunda çalışmalar
yapıldığım soyledi.
Şanlıurfa Valisi Ziyaettin
Akbulut başkanlığındaki
bir beyet, sınır ticarcti
konusunda görüşmelerde
bulunmak üzere Suriye'ye
gitti ve Haseki Valisi
Muhammed Mustafa Mira
başkanlığındaki Suriye
heyeti ile görüştü. Vali
Akbulut başkanlığındaki
heyette, Ticaret ve Sanayi
Odası Başkanı tsmail
Demirkol, Ceylanpmar
Kaymakamı Hüseyin
Demircüer, Taran Işletmesi
Müdürü Ismail Demirci de
bulundu.
Inşaat sektörti
sıkıntıh
• GAZtANTEP (AA) —
Gaziantep Ticaret Odası
(GTO) Başkanı Mustafa
Geylani, Türkiye'de yılda
250 bin konuta ihtiyaç
olduğunu belirterek, konut
açığına rağmen devletin bu
sektöre yeterli destek
vennediğini, altyapının
önceden götürülmemesi
nedeniyle de gecekondu ve
kaçak yapılaşmanın önüne
geçilemediğini öne sürdü.
Enflasyonu, bu sektörün en
büyük sorunu olarak
niteleyen Geylani, devlet
tekelindeki inşaat
malzemelerindeki fiyat
artışlannın, enflasyonist
politikanın öncülüğunü
yaptığını da kaydetti.
Zeytinyağı
tireticiieri
• İZMİR (Camhuriyet Ege
Bürosv) — Köy-Koop Izmir
Başkanı Ata Ünver ile
Manisa Başkanı Nurettin
Dingaz yaptıklan ortak
açıklamada "zeytinyağı
üreticisi TARİŞ kanalıyla
tekellerin eline terk edildi"
dediler. Unver ile Dingaz,
TARlŞ'in 5 bin 200 lira
fiyat uyguladığmı, ürünün
altıda birini alacağını
açıklamasımn tekelleri
cesaretlendirdiğini ve 3 bin
500 liralık fiyatta
direndiklerini öne sürdûler.
Ortak açıklamada Köy-
Koop birliklerine kredi
sağlanması durumunda
ürcticinin korunacağı ve
fiyatlann gerçek düzeyine
çıkabileceği kaydedildi.
Dişe dokuııur
biriş
• ANKARA (ANKA) —
TBMM Çevre Komisyonu
üyesi, SHP Genel Sekreter
Yardımcısı Güneş Gürseler,
Türkiye'nin, zehirli atıklara
"açık bir kapı" olduğunu
söyledi. Gürseter, hükümete
"Çevremizi korumak için
dişe dokunur bir iş yapın"
çağnsuıda bulundu.
SHP'nin çevreden sorumlu
Genel Sekreter Yardımcısı
Güneş Gürseler, ANKA'ya
yaptıgı açıklamada, iptal
edilen tehlikeli ve zararb
maddelerin ithaline ilişkin
tebliğin yeniden
hazırlanarak yürürlüğe
konulmasını istedi.
Gürseler, iptal edilen tebliğ
ile 9O0'ü aşkın zehirli atık
maddenin ithalatının
düzenlendigini ve
kontrolünün yapıldığını
hatırlatu.'
Turizme750milyarhk kredî
TKB GenelMüdürü IsmailEmerv Bu yıl turizm sektörüne 750 milyarhk kredi sağladık
CEM HAMULOĞLU
Türkiye Kalkınma Bankası
Genel Müdürü t a n i Emen, tu-
rizm sektörûnun bankaya olan
borçlannın "riskli" olmadığını
belirterek "Yatauzca nınuudt
takMI etne probtemimiz var"
dedi.
Körfez krizi nedeniyle banka-
ya olan geri ödemelerdeki
"rehaveti" kırmak için turizm
sektörflnün kendi kendisini fi-
nanse etmesi yolunu benimse-
diklerini söyleyen Emen, aralık
ayında başladıkları bu uygula-
manın, ocak ayında da sürece-
ğini açıkladı:
"Arahk «jrmda, tmrism fektö-
n ödemesi ohnk 121J milyar
TL taksfl eaMmiz geteldvonhı.
Ben tafesil edflebien miktarda
«Hm. Aralık *e ocak ıjruda, ae
kadar paratefcaUedenek, o ka-
dar kretU Tencetiz."
Turizm sektörûnun Türkiye
ekonomisi için taşıdığı önemi
kimsenin yadsıyamayacağını
vurgulayan tsmail Emen'le yap-
tıgımız soyleşi, ana başlıklaı ha-
linde soyte geuşti:
Kredi veKKDP
ddemeterindeld gedkme
— Tttrizaı yatınmcüan, kre-
dffleri Ue yabnnı harauuuan
iarindtn akHdan geıckea Kay-
•ak Kıtll««ı-mı DesteUcme
Prini'ni (KKDP) H I M B I M U
alamaiBaktaa yakMiyortar. BB
Cedkaıder acrtdca kıyaakfauu-
yor?
EMEN — Yatınmcüar haklı.
Işlemi tamamlanmış, ödenmesi
gereken 220 milyar TL tutann-
da KKDP var. Ama KKDP sis-
temi suiistimale çok açık. Çün-
ku yaünm maliyetleri naylon fa-
turalarla şişirilerek hak edilme-
yen bir para ahnabilir. Biz bu
ytizden KKDP ödemelerinde
çok hassas davramyoruz. Bize
tebliğ edilen miktan kontrol et-
İSMAİL EMEN'DEN
Aralık ayında turizm yatınmcılanndan
kredi faizleri ve ana para ödemesi olarak
121.5 milyar lira tahsil etmemiz
gerekiyordu. Ben emir verdim, aralık ve
ocakta, ne kadar para tahsil edersek, o
kadar kredi vereceğiz.
YaUrımcılar, 'Kaynak Kullammı
Destekleme Primi'ni alamadıklan için
yakınmakta haklı. 1991 bütçesine bunun
için 500 milyar konuldu. Bu paranın bir
kısmı ocak ve şubatta bize verilirse bu yü
bir sorun kalmayacak.
Bu hahyle pazarlama sektöründeki hiçbir
şirkete kredi vermem. Çünkü bankayım,
teminat ararım. Şirketlerin mali yapısı
ortada. Neye prim vereceksiniz, masaya,
sandalyeye mi?
mek için elemanlanmız yatırım-
lan inceliyorlar. Bu işlem en faz-
la 3 ay sürüyor. 2 ay kadar da
para ödenmesinde gecikebilivor.
Asbnda bu iş bizim başımızda
angarya. Ama 1991 yüı bütçesi-
ne KKDP ödemeleri için 500
milyar TL konuldu. Bu paranın
bir kısmı ocak ve şubat aylann-
da bize verilirse 1991 yılında bu
konuda bir problem kalmaya-
cak.
Krediler konusunda ise pek
hakb olduklarını söyleyemem.
Çünkü çıkan krediyi hemen alıp
kullanmak istiyorlar. Bu uygu-
lamanın yanlış sonuçlan geçmiş
yıllarda görüldü. Biz kredilerde
hakediş sistemi uyguluyoruz.
Yatınmcüann özkaynaklannı
yatınma aktarmalanm istiyo-
ruz.
Reeskont sisteminin
çalışmagıası
— YaUruDcdan darbogmza
sokan komüantaı birisl de re-
eskont sisteminin çaiısmunası
ve daha sonra bütü«üyk luddı-
nlıusı. B« uadoMa?
EMEN — Türkiye Kalkınma
Bankası, 1989 sonuna dek tu-
rizm sektörünü yüzde 80 ora-
nında reeskont kredisi ile finan-
se etti. Ama Merkez Bankası-
nın 1990 başında aldığı karar so-
nucu bankamızın kaynaklan
kurudu. Reeskont kredisi tu-
rizmciler için uygundu. Çünkü
Japon Yeni'nden ürken turizm-
ciler TL istiyordu. Turizm yaü-
nmlannın amnası isteniyorsa
Merkez Bankası'nın Türkiye
Kalkınma Bankası'nı yalnız bı-
rakmaması lazım. lfalkmrn^
Bankası'nın koşullanna uygun
tavır takınması lazım.
Sektöre uygun kredi
— YatraKdar «ektörtn ko-
«aOaruu
EMEN — Biz turizm sektö-
rünün koşullanna uygun kredi-
ler vermeye başladık. Türkiye
Kalkınma Bankası olarak, 1990
yılının 11 ayında turizm sektö-
rüne 390 milyar TL kredi verdik.
Bunun 313 milyar TL'si ödendi.
Kunıyan kaynaklanmızı başka
yerden yaratmak zorunda kal-
dık. Yurtdışmdan alacağımız
kredilerin vadesi kısa olsa bile
sektöre verirken onlann yapısı-
na uygun bir sisteme oturtaca-
ğız. 1991 yüı için sektöre 750
milyar TLIik kredi sağlamış du-
rumdayız.
— Armzi tahsislerinin tBrizm
ymtnmUru«la öaenü btr teşvik
y kınıynrİM.
Türkiye'deki
gerek ödenesiz ddnemlerinin
geıckse geri ödeme ddnenderi-
nin çok fan otmasmdan yakuu-
yorlar. B« konuda neler söyle-
yeceksfadz?
ı oU«tnn berkes kabnl
e*ttyor. Yatau Ikriaa Bsbuıb-
fı'Miaa u u itokMtaalan ymü-
ranataru yod bir firket kanu
lonaMt» "zararh" otarak ai-
tdeaiyor. Çttakö b«şka iektdr-
lerden karanıhm poram tnriz-
me aktanlmasuıdan sa^uıabi-
leeek yanr ortada kafcıyur. 9m
aygnhtma için ne diyononaz?
EMEN — Bu 1983 yılında çı-
kartılan Turizmi Teşvik Kanu-
nu'nun bir maddesi. Bana kafar-
sa günümüzde lüzumsuz. Zama-
nında turizaı sektöründe şirket-
leşmeyi sağlamak için konul-
muş. O koşullarda belki haklıy-
dı, ama bugün gereksiz.
Pazariama
— Türk tnrizmini pazvtavmn
•eyahat «centeleri ydlaıdv dev-
lettn gerekü t e ş ^ l göreme-
•Kkten yakuuyortar. 1990 ba-
şında çıkvtıfauı pusrfauns teş-
v&leıi nnnlanııım olanatı bote-
m«b. 1991'e yoaenk tesriklerde
ise KKDP'den jumrlanmaian
öngöıülen •ceateter bankanızın
çıkartıcnjı aygnfauna tebüfini
bekayor. Neler söyieyeceksiniz?
EMEN — Bu haliyle pazar-
lama sektöründeki hiçbir şirke-
te kredi vermem. Çünkü bir
bankayım, teminat ararun. Şir-
ketlerin mali yapısı ortada, ne-
ye KKDP vereceksiniz, masa,
sandalyeye mi? Pazarlamaya öz-
varhklan üzerinden KKDP ve-
rildi. Ama bence yanlış.
KKDP'nin kendine hayn yok ki
pazarlamaya olsun.
Türkiye Kalkınma Bankası
Genel Müdürü tsmail Emen
scktörde yaygın olan "Toıizm
Budua'nn kaldırüank Tiıtt-
ye KtMnnmı Bankası'nın çmbn-
na ahnnası yanhsbr" kamsı
üzerine ise şunlan söylüyor:
"Turizm Bankası batmış bir
bankaydı. Çünkü satlıknz bn-
yümüştü. Ben bu kanıya katamı-
yornm. Çünkü 50 mflyar TLIik
Torizm Bankas'na karşüık 1
trByonlnk Türkiye tüdkınma
BaoluM'nın otanakian var. BeJ-
U çefMi sektörleri kaüandımuk
zorunda oMufumuz için bazı
gttcMklenlen söz edflebiBr. Ama
gend gidişe göre birleşik kapiar
knrah •yarmca, bn büyük kay-
nagı tuizme aktarma oUns^-
mu var. Türkiye Kjükmma Ban-
kası Tirkiye'nin ilk 10 bankası
arasmda."
Piyasalardazanıbombardımanı
Demirden beyaz eşyaya, undan makarnaya kadarpek çok ürününfiyatıarttı
İETT pasomu kaybettûn,
hükümsüzdür.
SUAT TAŞPINAR
Ekonomi Servisi — 1990 yıknda er-
telenen zamlar 1991 yıhnın ilk günlerin-
de hemen kendini gösterdi. Zeytinden
yağa, deterjandan un ve makarnaya, in-
şaat demirinden beyaz eşyaya kadar bir-
çok mal yeni yıl zamlanndan nasibini
aldı.
Grevdeki beyaz eşyada zam dönemi-
ne girilmesi, bazı ürünlerde fiyatlann
yüksehnesine neden oldu. Eylül ayından
bu yana ürünlerine zam yapmayan be-
yaz eşya üreticileri ocak ayı başında fı-
yatlanna yüzde 5-10 arasında zam yap-
tı. Arçelik 425T model buzdolabı 2 mil-
yon 75 bin liradan 2 milyon 250 bin li-
raya, Arçelik marka bulaşık makinesi 2
milyon 825 liradan 3 milyon 100 bin li-
raya yükseldi. Yine Arçelik marka oto-
MKE Genel
Müdürü Set
Çimento'ya
geçti
ANKARA (AA) — Makine
ve Kimya Endüstrisi Kurumu
(MKE) Genel Müdürluğü'nden
istifa eden Adnan İğnebekçili,
Fransız Ciments Français Gru-
bu'nun Türkiye'deki çimento
şirketi Set Çimento'ya genel mü-
dür oldu. fki yıl önce Çitosan-
ın dört çimento fabrikasını blok
satış yöntemiyle satın alan, da-
ha sonra ise bu satışın iptal edil-
mesine karşın, Türkiye'deki ya-
tmmlannı genişleterek sürdüren
Set Çimento'nun eski genel mü-
dürü Yves Marie Laouenan, yaz
aylannda bu görevinden ayrıl-
mışü.
Iğnebekçili, konu ile ilgili ola-
rak yaptığı açıklamada, görevin-
den yılbaşından geçerli olmak
üzere ailevi nedenlerle istifa et-
tiğini bildirdi. Burada aym za-
manda yönetim kurulu murah-
has üyesi de olacağını kaydeden
Iğnebekçili, "Evim hâlâ tstan-
bul'da. Ailemin yanına gitmek
istedim ve Saym Bakan olumlu
karşıladı" dedi.
MKE'den aynlmasından son-
ra kunımun özelleştirme politi-
kası konusunda bir değişiklik
olmayacağjnı kaydeden Adnan
Iğnebekçili, şunlan söyledi:
"Bizim politikalanmız hükü-
met tarafından benimsenen bir
politika. Bn model belki de rüm
KtT'Jere nygulanmalı. Bir deği-
şiklik olacagiDa kesinlilde inan-
mryornm. Akıkı çözüm bndur.
MKE'de önemli şcykr yapHk.
Büyük geUşmeier oldu. tki yd
içinde kâriıltfımız büyük ölçü-
de arttı.
thracaumız büyük ölçüde
arttı. Net işletme sermayemiz
eksi iken 120 milyar liraya çık-
ü. Holdingleşme oJayı büyük öl-
çüde gerçekleşti. Fabrikamız va-
kında şirket haJine gelecek.
Bunlann neticelerini de gönnek
isterdim ama ailevi nedenlerle
aynlmaya karar verdim."
Adnan Iğnebekçili, 2 yıldan
beri MKE'de Genel Müdür ola-
rak görev yapıyordu. Iğnebekçi-
li'nin dün lstanbul'da Set Çi-
mento'da görevine başladığı öğ-
renildi.
matik çamaşır makinesi 2 milyon 950
bin liradan 3 milyon 200 bin liraya çık-
tı. Arçelik bayileri, yeni zamlann 1
ocaktan itibaren geçerli olduğunu, grev
sonrasında yeni bir zammın söz konu-
su olmadıgım belintiler. AEG ürünle-
rine önceki günden itibaren yüzde 5 zam
yaptı. Buna göre AEG marka Lavamat
2503'ün satış fiyatı 3 milyon 190 bin li-
radan 3 milyon 334 bin 950 liraya yük-
seldi. AEG marka 12 ayak buzdolabı-
run fiyatı da 1 milyon 371 bin 888 lira-
dan 1 milyon 440 bin 482 liraya çıktı.
İnşaat demirine de önceki gün 50 lira
zam yapıldı. Buna göre 8'lik ve 10'luk
inşaat demirüıin kilo fiyatı 1100 liradan
1150 liraya, 12'lik ve 16'hk inşaat demi-
rinin fiyatı da 1080 liradan 1130 liraya
çıktı.
Uzun zamandır zam görmeyen ma-
karna fıyatlan da yeni yılın ilk günlerin-
de zamlandı. Böylece bir kiloluk Piyale
makarnanın KDV'siz fabrika çıkış fiyatı
1400 liradan 1600 liraya çıktı. Son ay-
larda artan buğday fiyatlan paketlenmiş
un fiyatlannı da arttırdı. Bir kiloluk Pi-
yale Un'un KDV'siz fabrika satış fiyatı
1660 liradan 1750 liraya yükseldi.
Deterjan piyasasında da zam var.
Lever-tş, Omo'nun fiyatım yüzde 6 art-
tırdı. 1 ocaktan itibaren geçerli olan ye-
ni zamla birlikte 260 gramhk Omo'nun
fiyatı 2 bin 830 liradan 3 bin liraya çıktı.
1991 yüının ilk günlerinde yağ fiyat-
lan yeniden "ayarlandı". 1 kiloluk Sa-
lat ayçiçek yağjnın fiyaü 3 bin 650 lira-
dan 3 bin 900 liraya yükseldi. 1 kiloluk
Aymar ayçiçek yağı fiyaü 3 bin 400 li-
radan 3 bin 600 liraya çıktı. 1 kiloluk
Yudum ayçiçek yağmın fiyatı da 3 bin
475 liradan 4 bin 125 liraya çıktı. tpek
Kâğıt ise temizlik kâğıdı çeşitlerine yüzde
5-10 arasında zam yaptı.
Cam fiyatlan da yüzde 6-11 arasında
zam gördü. Marmarabirlik zeytin ürün-
lerine 2 ocakta yüzde 10 oranında zam
yaptı. Bakliyat fiyatlan da yüın ilk gün-
lerinde yüzde 7-20 arasında zam gördü.
Piyasa, zam nedenini havalann soğuma-
sıyla ürünün azalmasına bağlıyor. Kör-
fez'de ısınan havanın ve savaş ihtimali-
nin güçlenmesiyle toptancılann stoğa
yöneldiğini belirten perakendeciler, "Pi-
yasada aylardır hiç iş yok." diyorlar.
Ekonomiyi Yakrn
* *
Izlemeniz İçin
Size Bir
EKONOMİST
Gerekiyordu...
li'ten yeni yılda
yeni bir ekonomi dergisi
Ekonomist. Bundan böyle
?S her Pazar, ekonominin nabzı
Ekonomist1
te atacak.
Ekonomık gelışmeier, naoerıeriyle, yorumlarıyla Ekonomist'te yakın
ızlenecek. Tj'in 43 yıllık gazetecilik birikimiyle... İş dünyası
Ekonomist'te... Borsa Ekonomist'te... Yaşadığımız ekonomik olayların,
yatırımcıdan tüketiciye bugünü ve yannı Ekonomist'te... Yıldızı parlayan
meslekler, dış ticaret, para-sermaye pıyasası, küçük-büyük tasarruf
sahiplerine rehber bilgiler Ekonomist'te..
Ve tanıdığınız, güvendiğiniz
kadro Ekonomist'te...
Ekonomist6 Ocak 1991 Pazar günü bayînizde.
EKONOMİ NOTLARI
OSMANULAGAY
İşçilere Ne Oldu
Türkiye'de 1980'li yiHar 12 Eyiül'ün damgasını taşıA. İşçi-
lerin ve işçi haklarının baskı altında tutulduğu uzunca birdö-
nem yaşandı. Bu yıllar boyunca işçilerin reel ücretleri, satın
alma güçleri büyük ölçüde budandı. Ücretli-maaşlı kesimin
ekonomik durumu, "vahşi kaprtalizm" çağnşımlarını akla ge-
tirecek şekilde bozuldu, milli gelirdeki paylan yüzde 30'lardan
yüzde 15'lere düşürüldü.
Buna karşılık işçi kesiminin ve faaliyet göstermesine izin
verilen işçi sendikalarının uzun süre suskunluk ve tepkisiz-
lik içinde kaldığı görüldü. 12 Eylül yönetiminin, yaptıgı yasal
düzenlemeterie neredeyse her türtü işçi eytemini yasadışı iian
etmesinin de bunda kuşkusuz etkisi oldu.
Peki şimdi ne oluyor?
Zonguldak'ta bir ayı aşkın süredir devam eden benzeri ya-
şanmamış direniş nasıl mümkün oldu? Türk-İş'in yasal çer-
çeveyi zoriayarak bir günlük 'evde oturma' eyleminde ısrar
etmesi neyin nesi? Şevket Başkan'ın âdeta radikalleşmiş bir
görüntü vermesi neyin göstergesi?
Bu soruları sorarken bir nokiayı daha hatırda tutmak ge-
rekiyor. ANAP'ın 26 Mart 1989 yerel seçim hezimetinden son-
ra benimsediği yeni politikaya uygun olarak, işçiler ve me-
murlar 1980'li yıllarda alışmadıklan ölçüde yüksek ücret-maaş
artışları elde ettiler. Gerçi enflasyon bu artıştann büyük bir
bölümünü gene alıp götürdü, ama ücretli-maaşlı kesimler için
reel artışlar sağlama olanağı doğdu. İşçi sendikalarının son
dönemde bağıtlanan toplusözleşmeterde yüzde 200'ü geçen
ve enflasyonla ilgisi olmayan artışlar elde edebildiklerini de
biliyoruz.
O halde şu soruyu da sormak gerekiyor: İşçi ûcretlerinin
ve haklarının en fazla saldırıya uğradığı yıllarda suskun ka-
lan işçiler ve sendikalar neden şimdi böyle bir gövde göste-
risine girişme noktasına gelmiş durumda?
TÜSÎAD Başkanı Cem Boyner de "Türkiye, toplusözleş-
me görüşmelerinin demokratik haklar açısından tıkandığı bir
noktada olsa, genel grev çağnları anlam taşıyabilir. Oysa tam
tersine bir dönem yaşıyoruz Sendikalann enflasyonun 8-9
misli ücret taleplerini yapabildiği, sektörlerin tümünû greve
sokabildikleri, fabrikaları kapatabildikleri, çok yüksek oran-
laha toplusözieşmelerin bağlanabildiği dönemde genel grevi
ve genel işi durdurma eğilimini hiç anlamlı ve zamanlı
bulmuyorum" derken galiba bu soruya cevap arıyor aslında.
Bu soruyu cevaplayabilmek için yaşanan olayın kendine
göre bir mantığı ve dinamiği olduğunu görebilmek gerekli.
İşçi kesimi ve sendikalar, neredeyse 10 yıllık bir eziklik do-
neminin ardından bir yandan bu 10 yılın muhasebesini ya-
parken diğer yandan yeniden hıssetmeye başladıkları güç-
lerini kullanarak amaçlarına varmaya çalışıyorlar. Bu süreç
içinde nereye kadar gidebileceklerini kestirmek kolay değil.
Ancak görülebilen bir şey var: İşçi kesimi bugün Türkiye
1
yi yöneten ve 1980'lerin mirasçısı olan iktıdarın kendisine kar-
şı bir tavrın temsilcisi olduğunu çok iyi hissediyor. Çankaya
1
nın, işçi eylemlerimn başltca hedefi haline gelmesi de bu-
nun bir göstergesi. Sayın Özal'ın temsil ettiği 10 yıllık bir mi-
rasın hesabı soruluyor belki de.
İşçilerin eylemi aslında ekonomik amaçlı olmasına karşın
bu noktada politik bir boyut kazanıyor ve belki bu konuda
da çözümü kolaylaştıracak çarenin bir genel seçim olduğu-
nu düşündürüyor.
Elektriğeher ay
% 3 zam sistemiANKARA (AA) — Türkiye
Elektrik Kurumu (TEK), elek-
trik satışlannda geçen yıl oldu-
ğu gibi bu yıl da kademeli ar-
tış sistemi uygulayacak.
Elektrik fiyatlan, bu yıl her
ay için ayn ayn olmak üzere
aykk ortalama yüzde 3 oranın-
da zamlanacak.
Bu arada yeni düzenlemeye
uygun olarak elektrik satış fi-
yatlanna ocak ayı için ortala-
ma yüzde 3 oranında zam ya-
pıldı.
TEK'ten yapılan acıklamaya
göre 1 ocaktan geçerli olan ye-
ni tarife uyannca elektriğin ki-
lovatsaat (KWH) fiyaü mes-
kenlerde 120 KWH'yc kadar
138 lira, 120 KWH'yi aşan tü-
ketim için de 259 liraya yüksel-
tildi. Kalkınmada öncelikli il-
lerdeki meskenlerde tüketilen
enerjiye ise yüzde 15 oranında
indirim uygulanacak.
Bu arada yeni ayarlamayla
ticarethaneler, resmi daireler ve
yazıhanelerde tüketilen elektri-
ğin KWH satış fiyatı da 261 li-
raya çıkartıldı.
Sanayide kullanılan elektri-
ğin ocak ayı KWH fiyatı da
Ankara, lstanbul, Izmir, Koca-
eli, Bursa ve Adana için 213 li-
ra, kalkınmada öncelikli iller
için 173 lira, diğer iller için de
203 lira olarak belirlendi.
Kademeli artış sistemi
TEK'ten yapdan açıklamada
yeni tarifenin "başta sanayici
olmak üzere bütün elektrik
abonelerinin 1991 yıh içinde
TEK tarafından uygulanacak
elektrik tarifelerindeki değişik-
likleri önceden bilerek hesap
yapmalan ve faaliyetlerini bu-
na göre düzenlemelerine
yönelik" yapıldığı vurgulandı.
Elektriğin ocak ayı fiyatı,
gruplara göre (KWH> olarak
şöyle:
Tikclimalanı Ocak
Meskenler
tlk 120 KVv'H'ye kadar 138
120 KWH'den sonra 259
Kalkınmada önceükli *h 15
lllerdeki meskenler tndirimli
Ticarethane, resmi
daire ve yazıhaneler 261
Sanayi
Ankara, lstanbul,
tzmir, Kocaeli, Bursa,
Adana 213
Diğer iller 203
Kalkınmada öne.iller 173
Ark ocakları 148
Köy icme suyu
tesisleri, tanmsal
sulama 64
BORSA BANKERLtCt BELGESt
Jjiltlh stfeakıd jbtftrlfr Jİ.<? 'nin
2499 sayıh Sermaye Piyasası Kanunu'nun 31 ve
32 nci maddeleri çerfevesinde, Zt 12 iMOtari-
hinden itibaren aracılık faaliyetinde buiunma-
sına izin verilmiştir. Bu belge sahibi aracı
kurum. sermaye durutnuna ilişkin tercihi nede-
niyle aracılık vüklemini (Undcrwriting) işle-
mi yapamaz. 28İZ ll»
s> ItM \XV rl\ VVV^I Kl KL'LI.
BVSKtM
PrV ir Jf,UA Şûlri /7£XSI!İ
J İzMli
MENKUL DECERLER A.5-
GEN. MO. EMLAK KREDİ BU. B. 2 KAT. S O. 19 LEVENT-İSTANBUL
TEU: GENEL MUDURLUK: 179 21 93 - 178 36 83 FAKS
BORSA IŞLEMLERİ: 149 33 01 - 149 33 02 • 151 95 31
ÇUBUK SULH HUKUK
HÂKİMLİGl'NDEN İLAN
Çubuk Sulh Hukuk Mahkemesi'nde acüan izaleyi şuyu davasının
davacısı Hayri Karamuğla vekili av. Fıkret Aslan tarafından davalı-
lar Mehmet Guloğlu ve arkadaşlan aleyhinc açtığı davada verilen ara
kararı gereğince:
Çubuk ilçesi Merkez Deveboynu mevkiinde tapuda kayıtlı bulu-
nan 23 ada, 3 numaralı parselde hissedar bulunan Mehmet kızı Erai-
ne'nin yapılan tebligatlara rağmen bulunamadığı anlaşılmış olup bu
ilanın duruşma günü olan 26.2.1991 günündc dava dilekçesi yerine
geçeceğinden duruşma gününde Mehmet kızı Emine'nin duruşmaya
gelmesi veya kendisini vekille temsil ettirmesi, gelmediği veya kendi-
sini vekille temsil ettırmediğı takdirde yokiuğunda yargüamaya de-
vam edilecegı ve karar venlecegi ilanen tebliğ olunur. 24.12.1990
Basın: 43482