Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
1V9U+ HABERLERİN DEVAMI CUMHURİYET/2,
KÖRFEZ KRİZİ...KÖRFEZ KR İZİ... KÖRFEZ KRİZİ...KÖRFEZ KK İZİ... KÖI
Özal'la Akbulut Farklı mı Düşünüyorlar?..
(Baştarafı 1. Sayfada)
bır yola başvuracak değılız "
Sayın Akbulut, bu sozlerıyle hukumetının
Korfez'e kendı deyışıyle, "asker gonderme
'hevesınde" olmadığını çok açık bıçımde vur-
guluyor
Acaba Başbakan'ın bu tutumu yarın değı-
şebılır mı'
Bu soruyu ortaya atıyoruz, zıra dun bır kez
daha gorduk kı Başbakan'ın aksıne, Sayın
Cumhurbaşkanı Korfez'e asker gonderme
hevesını korumaya devam etmektedır Boy-
le bır sımgesei jestın, Turkıye'nın Arap dun-
yasına yonelık dış polıtıkasında, onun deyı-
şıyle, "hareket kabılıyetı"n\ arttıracağına ınan-
maktadır Soyleşı sırasında bır ara "Oralar-
da 400 sene kalmışız Ağırlığımızı koymamız
lazım Çok fazla çekıngen kalmak doğru
değıl" dedı
O yuzden Cumhurbaşkanı Ozal, hukume-
te savaş yetkısı konusunun da yenıden gun-
deme getırıtmesınden yana gozukmektedır
Suudı Arabıstan'dan asker gonderılmesı
ıçın henuz resmen bır ıstek gelmedığını, ama
bu konuda ışaretler olduğunu belırten Cum-
hurbaşkanı, Körfez'de askerı guce katılma-
nın kendısı açısından gundemde olup olma-
dığına ılışkın bır soruyu yanıtlarken şoyle
dedı
"Bılmıyorum Önce Meclıs'ın ışıne gelır mı,
gelmez mı, o bakar Önumuzdekı bırkaç gun
ıçınde duşunutecek Önce Meclıs'ın bu ımkânı
açması lazım Ondan sonra hukumet karar
venr Işıne gelırse gondenr, gelmezse gonder-
mez '
Cumhurbaşkanı Ozal, bu sozlerı uzerıne,
kendısıne Basbakan Akbulut'un yukarıdakı
açıklaması anımsatılınca da açık konuşmak-
tan kaçındı ve "B//-şeyscy/eyemem"demekle
yetındı Başbakan'la asker gonderme ve hu-
kumete savaş yetkısı konusunu goruşup gö-
ruşmedığı yolundakı bır soruyu da yanıtla-
maktan kaçındığı gozjendı Cumhurbaşkanı^
nın Bu arada Sayın Özal, bır saldırı halınde
Cumhurbaşkanı'na sılahlı kuvvetierı kullan-
ma ıznı veren anayasanın 92 maddesını,
"bugunku harplere gore yazılmamış bır
madde" olarak nıteledı
Şımdılık belırgınleşen ışaretler, Korfez'e as-
ker gonderme konusunda Cumhurbaşkanı
ıle Başbakan'ın aynı çızgıde olmadıklarını or-
taya koyuyor
Bır başka ışaret de şu olabılır Cumhurbaş-
kanı Ozal, hukumete savaş yetkısı konusu-
nu yenıden gundeme getırmeye hazırlanıyor
1 eylulde TBMM'yı açış konuşmasında bu-
na da değınebılır
Başbakan'ın bu konudakı tutumu ne ola-
cak'? "Hukumetımız Korfez'e asker gonderme
hevesınde değıldır" dıyen tavrını, Çankaya
Koşku'nden esen ters yönde ruzgârlara kar-
şın, surdurecek mı?
Anayasaya gore dış polıtıkayı yurutme gö-
rev ve yetkısı, en başta ondan sorumlu olan
Başbakan'a aıttır Dıleğımız, Sayın Akbulut1
un bu yerınde tutumunun surmesıdır
Türk askeri bize moral olur'
Ozal: Saddam battıkça baüyor
(Baştarafı I. Sayfada)
kan Yıldınm Akbulut, devlet ba
kanları Mustafa Taşar, Ismet
Ozarslan ve Bayındırlık Iskân Ba-
kanı Cengız Alnnkaya ıle bazı
ANAP'lı mılletvekıllerı de hazır
bulundu
Özal, ılk kez daha önceden be-
lırtılen programa göre gazetecıler-
le randevusuna eşı Semra Özal'-
la bırlıkte 5 dakıka önce geldı Se-
lımpaşa'da saat 11 OO'de buluşan
Özal ıle genel > ayın yonetmenı \ e
yazarlar ıle Llusoy'dan kıralanan
ıkı katlı Neoplan marka otobuse
bındı
Muhabırler de Karayolları Ge-
nel Mudurluğu'nun Ankara'dan
gelen resmı otobusuyle törenı ve
Özal'ı ızledıler
Selımpaşa'da kadınlar Özal'-
dan beldenın ılçe yapılmasını ıs
tedıler Cumhurbaşkanı Ozal'ın
dunku tstanbul turunda toplam
428 kılometre yol dolaşıldı
Kayışdağı yakınlanndakı tören
alanında gazete muhabırienne
karşı ılgınç bır yöntem uygulan-
dı Turızm jandarmasından as-
kerler, Ozal ıle bakanlar, mıllet-
vekıllerı, yaym yönetmenlert ve
yazarların oturduğu bolum ıle ko-
nuşma kursusunun çevresınde bır
set oluşturarak gazetecılerı sok-
madılar Tanışmalar çıkınca bu
kez yakın korumalaı jandarma-
mn önune geçerek ıkıncı bır kor
don oluşturdular Ardından da
özel tım gorevlılen gazetecılerı ta-
mamen alan dışına çıkarttılar
Tören alanında yapılan anons-
larda da yanlışhklar oldu Genel-
kurmay Başkanı Orgeneral Necip
Tonımlay ıle TBMM Başkanı Ka-
ya Erdetn'ın de törende bulundu-
ğu anons edıldı Ancak saatler
sonra telgraf gonderdıklerı an-
laşıldı
Özal, otobuste gazetecılenn
"Korfez krizi"ndekı son gelışme-
lere yönelık sorularını yanıtladı
Özal, dun İstanbul gazetelennden
bırınde "Suudi Arabislan Kralı
Fahd, Ozal'a mektup gonderdi.
Fahd, Turk askeri isledi" başlığı
altındakı haberın doğru olmadı-
ğını so>ledı Cumhurbaşkanı,
"Bu konuda resmen bir çağn
almadım" dedı Özal, BM tara-
fından oluşturulacak askeri guce
Turkıye'nın asker verıp vermeye
ceğının sorulması uzenne de "Bil-
miyonım. Once Meclis'in bu im-
kânı açması lazım. Ondan sonra
hukumet karar verir. İşıne gelir-
se gondenr, ışıne gelmezse
göndennez" dedı Anayasanın,
cumhurbaşkanma "bir savaş
durumunda" tanınacak vetkıler-
le ılgılı göruşunu açıklayan Özal,
"Mudafaa etmekte onemli olan,
vunılmadan mudafaa etmektir.
'Vursun da, ondan sonra yapılır '
demenin sorumluluğunu kım ala-
caknr. Anayasanın ilgili 92. mad-
desi çok kotu yazılmış" dıye ko-
nuştu
Irak Devlet Başkanı Saddam
Huseyın'ın, elınde rehıne bulun-
durmasının kendısının aleyhıne
olduğuna dıkkat çeken Cumhur-
başkanı Özal, bu nedenle savaşa
daha fazla vaklaşıldığını ıfade et-
tı Ozal, "O bir sebeptir. Kuveyf-
tekı elçiliklerin de durumu var.
Yani o kadar çok şeye gırdi kı
batükça baüyor" dedı Ozal, Sad-
dam Huseyın'ın BM Genel Sek-
reterı De Cuellar ıle göruşmeye
hazır olduğunun hatırlatılması
uzerıne de "Gorbaçov'un Sad-
dam'a yolladığı bır mesaj var.
'Derhal BM kararlarını uygula,
aksı takdırde daha sıstemlı şeyler
Aydırfdan
(Baştarafı Spor'da)
(Dk 81) tlk 2 golun kahrama-
nı Ilker, cezaalaruna çapraıdan
gırdı, Ercan'ı ve Hasan'ı geçıp
Hıkmet'ı gördu Bu futbolcu sa
dece dokundu 1-3
(Dk 83) tlker sa\ unmadan ge-
len topu ısrarla ızledı Cezaalanı
na gınp skoru 1-4 >aptı.
(Dk 87) Cezaalanı dışında
topla buluşan Hıkmet kalecı Ya
şar'ın öne çıktığını görur gormez
çoksertvurdu Top ağlara bır kez
daha gıttı 1-5
(Dk 90) Sol bek Ercan'ın gu
zel pası ıle cezaalanı ıçınde topla
buluşan Mustata maçın skorunu
belırledı Fenerbahçe 1 - A>dın
spor 6
gelecektır' dı>e. Onun akabınde-
dır, şimdi ambargo bu haliyle tat-
bik edilivor. BM Genel Sekreteri
başka teklıf yapamaz. 'BM karar-
larına uy' dıyecek. Bu da ikıncı
karardır. En son karar da bu ka-
rarlara uyması ıçın alındı. Bu ka-
rarlarda, Kuveyt'ten çekıimesı,
eski yonetimin tekrar gelmesı
istenıyor" dıye konuştu Özal,
Kuveyt Emırı'nın gerı doneceğı
kamsmda olduğunu da bıldırdı
Cumhurbaşkanı, talep halınde
Saddam Huseyın'le göruşup gö-
ruşmeyeceğı sorusuna da "hayır"
dedı
Körfez'dekı krızın çözumune
ılışkın don önemlı konuda olum-
lu gelışmeler gerçekleşmesı gere-
ğı uzennde duran Cumhurbaşka-
nı Ozal daha sonra şöyle dedı
"Irak'ın, işgal ettiğı topraklar-
dan kayıtsız şartsız çekıimesı,
Emır Sabab yonetımının donme-
sı, ulkedekı petrol ve yabancıla-
nn guvenceye alınması zorunlu
gorunuyor. Bunlar BM kararian-
dır. Kimse çıkıp da bunun hari-
cınde bir şey soyleyemez. Butun
konu, Iraklılann bunu pazarlık
etmek ısteyecekleri. Ben pazarlı-
ğa kımsenın yanaşacagını zannel-
mıyonım."
"Saddam'a hıçbır şekılde kur-
tuluş yok herhalde" şeklmdekı bır
değerlertdırnıe üzerıne de Cum-
hurbaşkanı, "sıyasette her şeyın
ıhtımal dahıhnde olduğunu" ıfa
de ettı Özal şunlan söyledı
"Ortadoğu, bu hadiseden son-
ra eskı Ortadoğu olamaz artık...
Çunku ıhtılaf, bır Arap-İsrail ıh-
tilafı olmaktan çıktı. Araplar ara-
sında daha derin farklılıklar be-
lırdı. Araplar arasında başka
problemler çıktı. Bu tabiı, denk-
leme buyuk çapta tesır edıyor
Hatta benım kanaalım. 10-20 se-
ne daha devam edecek. Şımdi var
lıklılarla varlıksızlar arasındakı
mucadele daha beUrgın halde or-
taya çıktı.
Yalnız şunu da belırtmek ıste-
rım Irak varlıklılar arasında
Yoksa ıçınde 1-2 rrulyon Mısırlı ne
yapıyor
7
Irak 10 yıl harbegırme
seydı, Ortadoğu'nun en kalkınmış
ulkelerı arasına gırerdı Şartları
Suudı Arabıstan'a gore kolav
Topraklarına ıkı tane nehır akı-
>or Tarım ıstıhsalının fevkalade
ıvı olması lazım Ama adam 10
senedır harp edıyor Harpte en az
200 mılyar dolar gıttı 200 mılvar
dolarla duşunun memlekette ne
>apılır Çunku Irak petrol rezer-
vı bakımından 2 numaradır Mı-
sırlılar, Pakıstanlılar, Hıntlıler
onun ıçın Irak'a gelmışlerdır Mı-
sır, Urdun, Tunus, Cezayır, Fas
fazla zengın ulkeler değıl "
Ozal, bu arada bır gazetecının
"Ortadogu'da yeni duzenlemeler
olup olmayacagı*' yolundakı so-
rusuna da "Oyle bir nıyetlen ol-
duğunu soylemiyorlar, ama bu
tartısılıyor Amerika'da dıkkat
ederseniz... Herhalde o kadar
kuvvetli bir harp makinesiyle ora-
yı bırakraazlar" karşılığmı verdı
Ote yandan Çamlıca-Gebze
otoyolunun açdış torenınde konu-
şan Basbakan Yıldınm Akbulut
da Korfez krızınde Turkıye'nın
uyguladığı polıtıkaların muhale-
fet tarafından sureklı eleştınldı-
ğıne dıkkat çekerek "Muhalefet
ışin neresındedir? Bir turlu açık-
lıga kavuşmuş değüdır. Hangı uy-
gulamanın yanlış ve nıçınını soy-
lemiş değıllerdır" dedı Akbulut,
Turkıve'nın her zamankınden da-
ha çok "bıriık ve beraberliğe" ge
reksınımı olduğunu da belırterek
muhalefet tarafından bu konuda
ahnmak ıstenen sonucun ulkenın
menfaatıne yönelık olup olmadı-
ğını sordu
Cumhurbaşkanı Ozal tarafın-
dan hızmete açılan 45 kılometre
uzunluğundakı otoyolun dun hız-
mete gıren bolumunde 9 vıyaduk.
32 kopru, 2 ekspres yol \e 4 kop-
rulu kavşak bulunuyor Çamlıca-
Gebze otoyolu, Kınalı-Sakarya
yolunun uçuncu etabını oluşturu-
>or Bu yol, Çamhca'dan başla
yıp Samandıra'nın gunevınden
geçerek Gebze nın doğusundakı
otovolla bırleşıyor Otoyolun)a
pımı tamamlanan bolumune bu
gune kadar yaklaşık 117 5 mılvon
dolar hareandığı bıldırıldı
Cumhurbaşkanı Turgut Ozal
bugun ıkı gunluk GAP gezısıne çı
kıyor Cumhurbaşkanı Ozal. Bas-
bakan Vıldınm Akbulut ıle bırlık-
te Ataturk Barajı'run gövde ınşa-
atımn tamamlanması nedenıyle
düzenlenen törene katılacak
Cumhurbaşkanı özal'ın Gune-
yoğu'ya yapacağı gezı nedenıyle
ANAP genel merkezının, bölge-
dekı ıl başkanlannı arayarak kar-
şılamada hazır bulunmaian konu-
sunda uyardığı öğrenıldı Genel
merkezden bölgeye çok mıktarda
propaganda maJzemesı de gonde-
rıldı Özal bölgede "GAP'ın
miman" sloganıyla karşılanacak
Özal, bugun tstanbul'dan
uçakla Şanlıurfa'ya gececek Bu-
radan Ataturk Barajı tesıslerıne
gıderek gövde ınşaatının tamam-
lanması nedenıyle duzenlenen to-
rene katılacak Geceyı baraj tesıs-
lennde geçırecek olan Ozal, varın
da Adıyaman'a gıdecek Ozal bu-
rada halka hıtaben bır konuşma
yaptıktan sonra Turkıve Petrollen
Anonım Onaklığı'nın bölgedekı
petrol uretım sahalannı gezecek
özal'a burada bır brıfing ve-
rılecek
(Baştarafı 1. Sayfada)
sembolık bir askeri guç gonder-
mesı guzel bır jest olur" dedı
Suudı Arabıstan"ın Ankara Bu-
\Tikdcisi Abdulazız Mukyeddın El
Hoca ıle yaptığımız soyleşı şovle
— Cumhurbaşkanı Ozal, Suu-
di Kralı Fahd'ın yazılı bır mesaj Ue
Turkiye'den asker gondermesi
çağnsında bulunmadıgını sovledi.
Sızin boyle bır gırişımden haberi-
niz var mı? Kral Fahd'ın Turkiye^
dcn asker ısteyecegı kamsında mı-
sınız? Buna Suudı Arabıstan hal-
kının gereksınımı var mı?
EL HOCA — Hayır, Kral
Fahd'ın boyle bır mesajı soz ko-
nusu değıl Bundan sonra olup ol-
mayacağını bılmıyorum Turkıye1
den ozel olarak asker gönderme-
sı ısteğınde bulunulmadı, ancak
bız bu soruna ılışkın ılk çağrımız-
da butun Arap, Musluman ve dost
ulkelerden asker ıstemıştık Bu ka-
tegorıye gıren ulkelere zaten çağ-
rı yapıldı Turkıye de bızım ıçın
dost, Musluman bır ulkedır An-
cak henuz Sayın Özal'a >azılı bır
mesaj gondermedık Bu haberler
gerçek dışı Benden böyle bır me-
saj geçmedı Suudı Arabıstan'ın
gereksımmıne gelınce; asker ısten-
mesı aslında bır savunma desteğı
arayışından kaynaklanıyor Daha
çok bır moral destek Asker gön-
deren ulkeler, bıze (durumunuzu
anlıyoruz, sızı desteklıyoruA sızın
tutumunuzu benımsıyoruz) de-
mekle yapıcı yönde psıkolojık des-
tek sağlıyorlar Bu (sızın^e bıriık
teyız) demenin, kolektıf destek
vermenın bır yolu Surıye bm vuz
asker gönderdı Mısır beş bın kışı
yolladı Fas da oyle Yanı asker sa-
yısı sembolık Bu söz konusu ul-
kelenn savaşa gırmesı anlamına
gelmıyor
— Turkiye'den de boyle sembo-
lik sayıda asker gondermesinı mi
bekliyorsunuz?
EL HOCA — Evet, tabıı
Turkıye'nın sembolık bır askeri
guç gondermesi guzel bır jest olur
Ama ne olursa olsun, Turkıye BM
Guvenlık Konseyı'nın 661, 662,
663 sayılı kararlanna uvarak ınan
dığı doğrultuda. buyuk ışler yap-
mıştır Ama hıç kuşkusuz Turkı
>e asker gondermeye karar verır
se, bu bızım açımızdan ek bır des-
tek olacak Buna hıç kuşku >ok
Ancak Turkıye'nın bugune kadar
yaptıklanndan taımın olduğumu
zu da belırtmelıyım
— Peki Kuveyt'e bir hava saldı-
rısı durumunda, Turkıye'nın de
lojıstık destek saglaması sizce ge-
rekli mi?
EL HOC4 — Bu tamamen
Turkıye'nın bdeceğı ış Turkıye-
nın durumu ve konumu farklıdır
Turkıve'nın geleceğe donuk ken-
dıne ozgu bır poutıkasi vardır Lo
jıstık destek Turkıye'nın ıç mese
lesıdır Ama ulkenızın kendı smır-
lannı da tehlıkede görmedıkçe sa-
vaşın ıçınde >er alacağını sanmı-
yorum Bu Turkıye'nın kararıdır,
ancak şu anda bovle bır şeye ge-
reksınme olmayacağını umuyo-
rum
— Devlet Bakanı Guneş Taner-
in ulkenizi ziyareti sırasında, Su-
udi petrolunun Turkiye'ye OPEC
fiyatlan ustunden saülması karar-
laştırıldı. Suudı Arabıstan Turki-
ye'ye başka bır ekonomık destek
sağlamayı duşunuyor mu?
EL HOCA — Daha önce de
açıkladığım gıbı, Suudı Arabıstan
Turkıye'nın her türlü gereksmımı-
nı karşılamaya, bunun ıçın destek
olmaya hazırdır Eğer Turkıye so-
mut bır gereksınımını ortaya ko-
yarsa, ınanın bıze, bu gereksınım
mutlaka karşılanacaktır Bundan
kuşku duyulmasın
— Ulkenizdekı Amenkan as-
kerlerının ve Körfez'dekı gemile-
nn katılımıyla bır operasyon ya-
pdırsa, kriz çozuldukten sonra Or-
(adoğu ulkelen arasında. Arap
dunyasında yenı bolunmeler bek-
lenebilir mı? İran sorunun bolge
dışı ulkelerın mudahalesı olmak-
sızın çozulmesinden yana... Bu
durura ilende yenı bır Tahran - Rı-
yad gerginliğı doğurur mu?
EL HOCA — Öncehkle bızım
topraklarımızdakı yabancı asker-
ler saldırı yapmayacak Amenkan
bırlıklen tumuyle savunma amaç
Iı Irak saldırmadıkça bır şey yap-
mayacaklar Bu durumda Iran'ın
bızdekı yabancı guçlere ıtırazı da
geçerlı sayılamaz Şu anda herkes
Irak'ın ışgahne karşı Irak asker-
lerırun Kuveyt'ten çıkanlmasında
herkes goruşbırhğı ıçınde Ancak
yontem konusunda duşunce ayrı-
lıkları var Tabıı, savaş çıkarsa fe-
laket olur Burası oyle hassas bır
bolge kı her şey altust olabılır Or-
tadoğu ekonomısı tumuyle çöke-
bılır Ben bıraz kotumserım Ama
her şeyın barışçı yoldan çözulme-
sı bölgedekı ılışıkler açısından da-
ha ıyı olacaktır
CUNEYT ARCAYUREK yazıyorBölgeye 6
asker
gonderme' tartışması Meşrujyetle Prestij
ANKARA (Cumhuriyet Buro-
su) — BM Guvenlık Konseyı'nın
öncekı gun aldığı 665 sayılı karar,
Turkıve'ye Körfez'dekı askeri ab-
lukaya katılma yukumluluğu ge
tırmezken bölge ulkelerınden ge-
lebılecek bır ıstek uzerıne Turk Sı-
lahlı Kuvvetlerf nın (TSK) devre-
>e sokulmasına da "açık kapı" bı
rakıldı Cumhurbaşkanı Turgut
Ozal'ın Turkiye'ye bu yönde bır
talep gelmedığını açıklamasına
karşın Suudı Arabıstan Kralı Fahd
ıle surgundekı Kuveyt Emırı El-
Sabah'ın önumuzdekı gunlerde
boyle bır gınşımde bulunabılecek-
lerı beklentısı Ankara'da ağırlık
kazandı Bu durumda, Cumhur
başkanı özal'ın ve ANAP huku-
metının asker göndermekten ya
na tavır alacağı belırtılıyor Ancak
Genelkurmay Başkanlığı ıle Dışış-
lerı Bakanlığı çevrelennde bu yön-
dekı bır kararın "riskli ve sancılı
bir surecın başlangıa" olacağı go-
ruşu yaygın
Korfez knzının başından ben
asken ve dıplomatık alanda voğun
değerlendırme ve hazırlık çalışma
ları yuruten Genelkurmay ve Dı-
şışlerı çevrelerı, Guvenlık Konse-
yı'nın 665 savılı kararının uçuncu
paragrafından yola çıkılarak böl
geye TSK'nın gondenlmesı duru-
munda Ankara'nın "olası bir sa-
vaşın dışında kalmasımn mumkun
olmayacağını" belırtıyorlar Aske-
ri çevrelerın dıle getırdığı bu go-
ruşe gore Turkıye, Suudı Arabıs-
tan'a "çok sınırlı sayıda" asker
gonderse bıle bölgede duzenlene-
cek herhangı bır operasyonun as
kerı tarafı halıne gelecek ve olası
bır uzun surelı çatışmanın parça
sı olacak Bu durumda Turkı>eL
nın sınır guvenhğı ve toprak bu-
tunluğunun de büyuk nsk altına
atılmış olacağını belırten askeri
kaynaklar, "Irak'ın guneyden sal-
dınnası goze alınmadan Korfez'e
asker göndenlemez. Bunun goze
alınması da zaten savaşa girmeyı
kabuJlenmiş olmak demektir" >o-
rumunu yapıvorlar
Askeri \e dıplomatık yetkılıle
re göre Turk Sılahlı Kuvvetlen'nın
Korfez'e gonderılmesı durumun-
da şu unsurlann göz onunde tu-
tulması gerekıyor
"— Savaş kolay bır ış degildır.
Sanalı bir sureçtir. TSK'nın duru-
mu, savunma sanayı envanten goz
onune alındığında savaşın yıpra-
tıcı sonuçlar doğurması kaçınıl-
mazdır.
— Turkıye'nın çıkarları, Bağ-
dat'ta Saddam Huseyın yonetımı-
nın değışmesı durumunda bıle
BAAS partısının ve Sünnı-Arap
yonetıcılenn etkısınde bır rejımın
devamını gerektınyor Bu durum-
da Turkıye'nın bölgede Irak'a kar-
şı asken bır operasyonun parçası
olması, Ankara-Bağdat ılışkılerı-
nın geleceğını tehlıkeye sokacak-
tır Krız çozuldukten sonra BAAS
rejımının Ankara ıle dostane ılış-
kıler kurması guçleşecektır
— Turkıye, sembolık savıda as-
ker gonderse bile olası bır askeri
harekâtın tarafı olacaktır. Savaş
hali soz konusu olursa Saddam
Huseyın gibı zor durumlarda en
tehlıkelı kararları uyguladığı bılı-
nen bir lıdenn ellerıne guvenliğı-
mizi emanet etmış olacagız. Bu
durumda guneyden saldın olası-
lığı artacaktır.
M.MARMARA HOLDİNG A.Ş.'NİN
Türkiye İş Bankası garantisiyle
;
20.000.000.000.-
tutarında
Yılhk briit %60 faizli
2 yıl vadeli
l.tertip, 2.seri,
tahvilleri
3 Eylül 1990 günü
Türkiye İş Bankası
Menkul Kıymetler Müdürlüğü'nde
satışa sunulacaktır.
Satış siiresi 10 iş günüdür.
TURKIYE IŞ BANKASI
Menkul Kıymetler Müdürlüğü
Celal Bey Iş Hanı, Bahçekapı-İstanbul Tel:513 83 54 (4 hat)
ANKARA — Ortalığı kanştırıcı
çeşıtlı cağrışımlarla olasıiıkları
tartışmaya açan bızzat kendı de-
ğılmış gıbı TO, dun bır otobüs do-
lusu gazetecıye yalanlamalar du-
yuruyor Ilk bakışta rahatlatıcı
açıklamalar Çankaya-hukumet-
Meclıs uçgenını oluşturan devlet
düzenıne artık şapka çıkardığını
ıfade eden sözler
Tek adamlık ozentısıyle sergı-
ledığı olanca ornekle dolu man-
zaralar, hepsı, ama hepsı muha-
lefetle 'bır kısım basının' uydur-
maları Bır demokrat, bır demok-
ratık duzen havarısı kı, sureklı ıf-
tıralarla yerlı yersız suçlanan bır
TOi
Oyle kı dunku sozlerıyle
Meclıs-hukumet egemenlığını
kabul eden, dışına taşan davra-
nışlardan kaçmdığını kanıtlama-
ya çalışan ırdelemeler yapıyor
Tabıı yarınkı gunlerde TO nun
uzattığı 'raflakı dolmayı aramız-
dakı kımılerı yutar' Ben yandan
'rahatlatıcı ızlenımı veren yalan-
lamalarla bırlıkte henüz kıvama
getıremedığı sıyasal manevra
yollarını bellı belırsız ışaret edı-
yor
TO adı geçınce AA haberlere
büyuk özen göstenr Ajans, Çam-
lıca yollarında sonunda TÖ'nun
'ıkna' olmuş duygusu veren söz-
lerını yansıtırken bır soruya ver-
dığı yanıtı aktarıyor "BM'ce oluş-
turulacak askeri güce Turkıye'nın
asker verıp vermeyeceğı' soru-
luyor Soru özunde yanlış Bu-
günku aşamada Körfez'dekı guç
zaten BM bayrağı taşımıyor Sı-
raladıkça arkası gelecek kımı
doğrulara göre, BM Guvenlık
Konseyı nın Kore ornegı BM bay-
rağı taşıyacak bır guç oluşturma-
ya nıyetı yok ABD başından ıs-
temıyor
Korfez e yeterınce kuvvet yığıl-
mış, arkası gelryor Kırtıpıl ûç beş
bın asken guçlere gereksınım
duyulmuyor ABD, Kore'de çektığı
askeri Valnızlığı' gerıde bırakmış
Maşallahı var, gonderen gönde-
rene Meksıka bıle asker verecek
Soru BM dıye başlayınca TO
tabıı 'bılmıyorum' dıyor Sonra
guncel tartışmalann odak nokta-
larından bırıne gırerek asker gön-
dermek ıçın 'once Meclıs ın bu
ımkânı açması gerektığını' soy-
lüyor Oaha sonra hukumetın
karar vereceğını, Meclıs'ın ışıne
gelırse gondereceğını, gelmezse
karşı çıkacağını' bıldırıyor
Haydıın şapkalar havaya
1
TO,
Meclıs'ın ıradesını kabul ettı Da-
ha ne ıstenz'' On beş gündur
soylemesı gerekenı sonunda lut-
fedıp duyuruverdı Iyı, ama yuka-
rılarda bır yerlerden basındakı kı-
mı kulaklara yenı olasılıklar üfle-
nıyor Orneğın 1 eylulde Meclıs-
açılınca oyle bır nutuk atacakmıs
kı geçen kez asker gondermeye
karşı çıkan ANAP grubunu ala-
bora edecek ardından bır yenı
hukumet tezkeresıyle Turk aske-
rını nöbetçı gonderecekmışi So-
rulsaydı dun, hepsı senaryo dı-
yecek
Havanın sıcağından mı yoksa
yarına malzeme tukenmesın dı-
yen kurnazlıktan mı nedenı bı-
lınmıyor Otobustekı gazetecıler,
"Pekı, ama muhterem efendım,
bu aşamada asker gondermeye,
Meclıs'ın boyle karar aimasına
sız yanlı mısınız, değıl mısınız''"
dıye sormuyor
'Her şeyden once Meclıs kara-
rından ' soz etmesı kımı heves-
lerı karşılamaya, kuşkuları sılme-
ye yeterlı değıl Üstelık Çankaya^
ya çıktı dıye kendıne ozgu yuk-
sek duşunceterı yön verecek us-
tun goruşlerı soylemekten kaçı-
nacak bır sıyasetçı mû Işıne gel-
medığı zamanlar yaptığı gıbı hıç
değılse bır şeyler mırıldanırdı
Orneğı taze Dün Meclıs'ın sai-
dırı halınde savaş kararına yıne
karşı çıkıyor "Mudafaa etmekte
önemlı olan, vurulmadan önce
mudafaa etmektir" dıyerek savu-
nu kadar saldırıyı onemsıyor
Böylece Meclıs kararının anlam-
sızlığına dokunuyor Bır btçımıne
getırıp ıster savunu ıster saldın
olsun, yetkının 'bır yerde' tabıı
tek elde' olmasında dırenen
uzakgoruşlu fıkırlerını yıne koru-
duğunu gösterıyor Hele Meclıs
böylesı genış yetkıyı Bakanlar
Kurulu na bır versın, ötesı kolay
demeye gelen kurnazlığı anım-
satıyor "Vursun da ondan son-
ra gereken yapılır' demeye gel-
dığını ırdeledığı Meclıs kararın-
dan sonra saldırı olursa sorum-
luluğu kım alacak' dıye soruyor
basına Yanıt aslında kısa ve öz-
lu
'Ulus adına TBMMi"
Otesı devlet duzenınde şu ya
da bu yetkıyle donanmış organ-
lar Sorumluluğun tek ve gerçek
kaynağı Meclıs Ulusal savasta
top seslerı Polatlı dan duyulurken
de oyleydı, bugun de
TO, büyuk gazetenın dünkû
manşetını yalanlayarak Suudıler-
den resmen asker gonderme"
onerısı gelmedığını açıklıyor
Çamlıca gezıst ötelere uzanırken
soruldu mu sorulmadı mı bılemı-
yoruz, ama akla şu takılıyor "Su-
udılerden böyle bır ıstek resmen'
gefırse nasıl bır yanıt dûşünürsu-
nuz"
7
' Bu türden sorular yakın
gunlerdekı olası gelışmelere da-
ha şımdıden ışık tutmaz mıydı'
Pekı, ama daha ıkı gun önce
yabancı TV'lere ' Suudıleıie ötekı
şeyhlerden asker ıstemı geldığı-
nı' söylemıştı Şımdı 'bu ışaret-
lerden' ne haber"? O ışaretter 2
ağustosta bunalım patlak verın-
ce Suudının genel çağrısından'
mı kaynaklanıyordu
9
Yoksa haf-
tada bır ıkı Rıyad-Ankara arası te-
lefon bağlantılarındakı konuşma-
lardan m ı '
TO, açıklamalar yaptığı saatler-
de bu yöndekı soruyu Suudı el-
çısı El Hoca,' Asker gonderme-
nız guzel bır jest olurdu" dıye ya-
nıtlıyordu TO, Mekke ıle Medıne^
nın 'mudafaasına bır kuvvet
göndermeyı' ıçerıde dışarıda gu-
zel bır jest olarak goruyordu
Düşlemesıne duşlüyordu, an!a-
dı kı Türkiye de bır Mecl'S var
TSK'nın kışısel davranışlar yerı-
ne Meclıs'ın buyruğunda olduğu-
nu soyleyen bır Genelkurmay,
dıplomatık açıdan çeşıtlı sakınca-
ları saptayan bır Dışışlerı ve sa-
vas ıstemeyen bır ulus
1
Kısacası, bunalımdan "en az
zararla en fazla yarar sağlamayı"
ongordüğunu soyleyen TÖ, bır
aya yakındır 'ıcende meşrulaş-
manın, dışarıda prestij saglama-
nın yontemlerını alabıldığıne
zorluyor
GUNLERIN KOPUGL \HMET TAN
(Baştarafı 11. Sayfada)
acıkmadmız 011'', İran mı de-
mokratıktır, Irak mı'", 'Karşı
tarladakı mısırlar yerlı tohum
mu Amenkan mı?', "Sahıden
savas cıkacak mı?" turunden
dunyevı-uhrevı sorular sormak
da değıl, yalnızca
Gazetecının kârı onundekı
bırkac gunu veya haftayı doldu-
racak haber tohumları ele ge-
cırmek
Taksım'den Taksım'e gıt-gel
448 kılometre suren dunku
yazılsın - yazılmasın"lı otoyol
sohbetının ısığında bu tohum-
lar uc asağı beş yukarı belırdı
Nedır, önumuzdekı gunlerde
yeserecek haber tohumları7
Sayalım
— Ozal "asker gonderme
yetkısı' ıcın yenıden Meclıs'e
bastıracak
— Bu nedenle ANAP ıçınde
yoğun bır kulıs patlak verecek
— Ozal'ın dun ustu ortulu
kabul ettiğı gıbı acemılık ıle yet-
kı taslağında savaş ılanı' gı-
bı korkutucu deyımler yerıne
Turkıye nın mıllı menfaatlennı
ve bolge barısını korumak uze-
re Turk Sılahlı Kuvvetierı nın
gerektığınde yurtdışında sem-
bolık olculerde değerlendırıl-
mesı' turunden yumusak ıfa
aeler yer alacak
Ozal Korfez ulkelenne
hazırlıklarını
geiıstırecek
— 1 eylulde TBMM'de açılış
konuşması yapacağı ıçın SHP
ve DYP protestosu yenıden
gundeme gelecek
— Kendı benzetmesı ıle bır
yonetmelığı andıran anayasa-
nın ' saldırı haltnde Turkıye sa-
vas acar' yolundakı 92 mad-
desını gundemde tutmayı sur-
durecek
— ' Turkıye'nın Irak'a karşı
kararlı tutumunun meyvelerı
şımdıden ortaya cıktı" göruşü-
nu kanıtlamak ıcın dun yaptığı
gıbı, 14 mılyarlık helıkopter
kredısı cıktı turunden ornekler
vermeyı surdurecek
Muhalefet bosluğu byyuye-
rek suruyor Hukumet, Özal'ın
bastan cızdığı rota uyarınca, ıç
ve dıs olaylar karşısında dume-
nı tam tutamıyor Bu eksıklıklen
tamamlamak Ozal'a dusuyor
Dun Istanbul'da karada baş-
layıp bugun ucak ıle Urfa'ya
GAP yarın da Adıyaman'da
petrol bolgesıne uzanacak "ge-
zı 'nın bıldırısı ack
— Ey ehlı matbuat Bu yol-
ları bu barajlan bu fabrıkalan
var eden benım Bunu gorur.
Yuzde 21'lık azınlık", "ANA
D
-
ın sectığı Cumhurbaşkanı ıo-
runden cocuklukları artık bıra-
kın Bush'un, Gorbaçov un,
Mıtterrand'ın yaptığı gıbı benı
muhatap alın'