Katalog

23 AĞUSTOS 1990 HABERLER CUMHURİYET/9 KÖRFEZ KRİZI...KÖRFEZ KRİZİ... KÖRFEZ KRİZÎ...KÖRFEZ KRİZİ... KÖI Irak'a askeri yaptınm gündemdeHaber Merkezi — Birleşmiş Milletler Güvenlık Konseyi'nin Irak'a karşı yaptırımlar uygulan- ması için askeri önlemlere başvu- rulması yolunda karar alma çaba- ları sürüyor. ABD tarafından bu konuda sunulacak bir karar tasa- nsına bugüne dek karşı olduğu bi- linen Çin Halk Cumhuriyeti'nin de "çekimser kaiıp veto etmeme" şeklinde bir tavır alacağı büdirildi. Türkiye'nin oluştunılacak ola- sı bir uluslararası güce katılma ka- rannı veriş biçimi konusunda Cumhurbaşkanı Tnrgut Özal "Türkiye'nin bir çokuluslu güce katılması içio Meclis kararı gerektigini" söyledi. Başbakan Yıldınm Akbnlut ıse "BM bir ka- rar alırsa, TBMM'yi toplamamı- za gertk yok. O hükiimetin yetkisindedir" dedi. Savunma Ba- kanı Safa Giray "Türkiye'oirj Kör- fez'dcki bir çokoluslu giıce katıl- ması mümküodür" diye konuştu. Genelkurmay Başkanlığı'nda da askeri güce katılım konusundaki teknik hazırhklar üst düzeydeki toplanularda gözden geçiriüyor. ABD'nin BM temsilcisi Tho- mas Pickering, dün bir açıklama yaparak Güvenlik Konseyi'nin beş daima üyesi arasında Irak'a karşı güç kullanılmasına izin verecek bir karar taslağı Uzerine yapılan gö- rüşmelerde ilerleme sağlandığını belirtti. Ancak ilerlernenin ne ol- duğuna ilişkin bilgi verrnedi. ABD Dışişleri Bakanı Jaraes Baker ise SSCB Dışişleri Bakanı Eduard Şe- vardnadze'yi arayarak Moskova- yı Irak'ı tecrit etmek için daha yo- ğun bir işbirliğine çağırdı. Adının açıklanmasmı istemeyen bir Ame- rikalı yetkili, Baker'ın Şevardnad- zeMen kuvvet kullanımına izin ve- recek Güvenlik Konseyi kararına destek vermelerini istediğini bil- dirdi. Şevardnadze'nin ise ABD- nin BM'den böyle bir karar çıkar- ma konusunda temkinli davran- masını istediği, ancak veto hakkı- nı kullanma tehdidinde bulunma- dığı kaydedildi. Reuter Ajansı'nın haberine gö- re dün sabaha karşı Güvenlik Konseyi üyelerinin istişare toplan- tısının ardından bir açıklama ya- pan Çin'in BM'deki Büyükelçisi Li Daoyu, askeri güç kullanılma- sına "Bundan sonraki dönemde gerilimin turmanmasuıa hizmet edecegi" gerekçesiyle katılmadık- lannı söyledi. Ancak daha sonraki saatlerde Pekin'de Kuveyt Dışişleri Bakanı tarafından yapılan bir açıklama- da "Çin'in Güvenlik Konseyi'nden çıkacak bir karan veto etmeye- cegT' bildirildi. Kuveyt Dışişleri Bakanı Şeyh Sabah El Ahmed El Sabah, Pekin'de yaptığı temaslar- dan sonra sorulan yanıtlarken "Çinli yöneticilerden Güvenlik Konseyi'nde veto yetkisini knllan- mayacaklanna dair söz aldığını" söyledi. BM'deki bazı Batılı dip- lomatlar da Çin'in çekimser kala- Akbulut: Irak potitikasuıı gözden geçirmeti ANKARA (Cumhuriyet Büro- sıı) — Başbakan Yıldınm Akbu- lut, Türkiye'nin, "Irak'ın kabul edilemez ruturau nedeniyle orta- ya çıkan vahim geüşmelere kayıt- sız kalmasının" mumkün olrnadı- jbnı belinti. Akbulut, "gerginli- ğin sornmlusa" olarak nitelediği Irak'ın politikalannı gözden ge- çinneroesi durumunda, Türkiye'- nin Irak ile ilişkilerinin Kuveyt'i işgalinden önceki dunıma dönme- si için "bir sebep kalmayacagını" söyledi. Başbakan dün TRT'den yaptığı açıklamada kriz karşısın- da, Türkiye'nin askeri katkıda bulunması yönünde bir öneri al- madığını kaydederek "Türkiye'- niıı keodisiae yönelik bir saldın olmadıgı takdirde askeri mndaha- leden uzak durmasının dış politi- kasının geregi olduğunu" vur- guladı. Akbulut dün Istanbul'dan An- kara'ya döndükten sonra Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Tugay Özçe- ri'yle Başbakanlık Konutu'nda yaklaşık l.S saat görüştü ve saat 18.20'de TV çekimi için TRT'ye gitti. TV'den konuşmasında, Türkiye'nin kimsenin bir kanş toprağında gözü olmadığını belir- ten Akbulut, Ortadofu'daki geliş- meleri "bastabk" olarak niteledi, "Bu hastalığı ikna yoluyla teda- vi edilmesini temenni ediyorum" dedi. Akbulut, Irak ve Kuveyt'te bulunan Türklerin Türkiye'ye dö- nüşlerini kolaylaşünnak için her türlü önlemin alındığını belirtti. rak ve veto yetkisini kullanmaya- rak "askeri güç kullanma yolun- daki bir karara kapı açabiieceği- Bi" belirtiyorlar. Daha önceki açıklamalarda "Askeri güç gonderilmesine ancak BM çercevesinde kaüiabüecegini" açıklayan Sovyetler Birliği, Gü- venlik Konseyi'nin son iki günkü çalışmalan sırasında "BM, önce yaptınmlann delinip delinmediği- ne karar versin, eğer delinme var- sa askeri güç kullanma yoluna gidilsin' görüşünü savunuyor. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Irak'ın Kuveyt'i işgal et- tiği 2 ağustos gününden bu yana, hepsi de oybirliğiyle olmak üzere dört karar almış bulunuyor: Karar no. 660: Irak, Kuveyt'in toprak bütünlüğünün ihlaJi anla- mına gelen bu işgali derhaJ sona erdirmelidir. Karar no. 661: Kuveyt'i işgal eden Irak'a karşı ekonomik yap- tırımlar uygulanmalı ve hayati gı- da ve ilaç gibi maddeler dışında- ki mal alım satımı durdurulmalı. Karar no. 662: Irak'ın Kuveyt'i ilhak ettiği yolundaki açıklaması geçersizdir. Karar no. 663: Irak, kendi ira- deleri dışında hem kendi toprak- larında hem de Kuveyt toprakla- nnda alıkoyduğu yabancıların ül- keden aynlabilmelerine derhal izin vennelidir. Özarın BBC'ye demeci New York'taki diplomatik te- maslar sürerken Türkiye de BM tarafından oluştunılacak çokulus- lu bir askeri güç veya böyle bir gi- rişime "açık kapı" bıraktıgını çe- şitli fırsaüaria düe getiriyor. Cum- Karar nasıl alınır?Birleşmiş Milletler Güvenük Konseyi'nin BM Anayasası'nm 42. maddesine göre or- tak askeri güç oluşturulmasıru kararlaştır- ması durumunda, Türkiye'nin bu güce ka- tılım biçimi hakkında anayasa hukukçuia- nnın görüşlen şu noktalarda toplamyor: "Güvenlik Konseyi uluslararası güç oluş- turma yönünde bağlayıcı nitelikte karar alır- sa, bu dururada anayasanın 92. maddesin- deki 'mületlerarası anlaşmalann gerek- tirdiği' durum söz konusudur." Bu durum- da, TBMM karan olmadan Türk Silahlı Kuvvetieri'nin yabancı ülkelere gOndenimesj mümkündür. Bu yönde kararı hükümet ve- rebilir. Ancak, Güvenlik Konseyi 'tavsiye" kararı alırsa, anayasanın 'milletlerarası an- laşmalarm gerektirdiği' durumda TBMM kararı alınmadan TSK'nın yabancı ülkele- re gönderilebümesi istisnası çalışmayacak- tır. Bu durumda Türkıve, TBMM'nin top- lanarak karar almasmdan sonra uluslararası guce katılabilir. Çünkü 'tavsiye' kararma uyulma zorunluluğu yoktur. Zorurüuluk bu- lunmadığı durumda, uluslararası güce TBMM kararıyia katthm sağlanabilir." 1982 Anayasası'mn 92. maddesinin birind fıkrası aynen şöyle: ''Milletlerarası hnkukun meşru saydığı hailerde savas hali ilanına ve Türldye'nin ta- raf olduğa miiletlerarası anlaşmalann »eya milletlerarası nezaket kurallannın gerekli kıMığı ballcr dışında, Türk Silahlı Kuvvet- ieri'nin yabana ülkelere gonderilmesine ve- ya yabancı silahlı ktıvverJerin Türkiye'de bu- lundurulmasına izin verme yetkisi TBMM'nindir." hurbaşkam Turgut Özal, dun sa- bah BBC televizyonunun Break- fast Nevvs saatinde kendisiyle ya- püan söyleşide "Türkiye hangi ko- şullanla çokuluslu askeri bir gü- ce katüır" sorusuna şu yamtı ver- di: "Türkiye konusunda şöyle bir sorun v^rdır. Bizim anayasamız digerierinden farklıdır. Kuvvet koUanabilmemiz için hükümetin parlamentodan izin alması gere- kir. Bu konuda pariamento karar verir. Bu, anayasada ozel bir mad- dedir." Akbulut'un görüşü Başbakan Yıldınm Akbulut dün lstanbul'dan Ankara'ya dön- düğunde Esenboğa Havaalam'nda bir gazetecinin ''BM Güvenlik Konseyi karar alırsa asker gönder- mek için TBMM'yi toplantıya ça- gıracak mısınız" şeklindeki soru- suna şu karşıhgı verdi: "BM öyle bir karar alırsa TBMM'yi toplamamıza gerek yok. O, hükümetin yetkisindedir. Hükümet olarak, Bakanlar Kura- lu olarak o karan veririz." Akbulut, bir başka gazetecinin, "BM Güvenlik Konseyi tavsiye ni- teliginde karar alırsa tutumnnuz ne olur 1 sorusu uzerine de "Karara bakanz, ondan sonra da Bakan- lar Kurulu'nda oturup konosuruz, karanmızı veririz" dedi. Giray: Mümktindtir Milli Savunma Bakanı Safa Gi- ray da AA'ya verdiği demeçte Türkiye'nin ABD öncülüğünde oluştunılacak bir silahlı güce ka- tılmasının mümkün olduğunu söyledi. Giray "besaplannuz, bu güce kaülmamızınTürluyenin le- hine olacağı sonucunu verirse mümkündür. Tabii, Birleşmiş Mü- letler kararı olursa, o karann ya- zıhş şeküne bağlı olarak bdki da- ha bağlayıcı olur. Şu andaki du- rumda, bizim kendi hesaplannu- za bağhdır" dedi. Safa Giray, uluslararası bir gü- ce katılım konusunda Türkiye'nin temel aldığı tek ölçünün "BaO dünyasının gdecekte Türkiye'ye bakışı" olmadığını da belirterek, BM'nin bugüne dek aldığı tüm ka- rarlara Türkiye'nin aktif olarak katüdığmı hatırlatu. Milli Savun- ma Bakanı, "Ama bunlan biz, Ba- tı görsün diye yapmıyoruz. Dev- let anlayısımızı, devletlerarası bu- kuk anlayışımızı gösteren davra- nışlardır" diye konuştu. Askeri hazırhk Ankara büromuzdan Evren De- ğer'in haberine göre BM Anaya- sası'mn 42. maddesi çercevesinde askeri güç oluşturulması duru- munda Türkiye'nin olası girişim- leri Ankara'da üst düzeyli toplan- tılarda tartısüıyor. Cumhurbaşka- nı Turgut Ozai'ın "siyasi sorumluluk" nedeniyle konunun Meclis'e getirümesi karannda ol- duğunu açıklamasının ardından, Ankara'daki askeri çevreler çalış- malaruıı gönderilecek olası birlik üzerinde yoğunlaştırdılar. Edini- len bilgiye göre bu gücün bir ka- ra birliği, bir de Türkiye'ye son olarak teslim edilen MEKO-200 ti- pi firkateynlerden oluşturulması planlanıyor. Genelkurmay Başkanlığı'ndaki askeri çevreler, BM'nin oluştura- caği bir güvenlik gücüne asker ve- rip verihnemesi yolundaki karann kendi yetkileri dışında olduğunu, ancak halihazırda bu yöndeki de- ğerlendirmelerin sürdüğünü be- lirttiler. Öte yandan gönderilecek aske- ri gücün biçimi konusunda da ça- hşmalar yapıldığr öğrenildi. Edi- nilen bilgilere göre gönderilecek temel güç arasında zırhlı-mekâni- Senatör Byrd, Cumhurbaşkanı ÖzaVa bugün Bush'un mektubunu verecek Ankara'da diplomatik trafikCumhurbaşkanı Özal dün Fransa Cumhurbaşkanı Mitterrand'la telefonda görüştü. Japonya Dışişleri Bakanı Nakayama, ABD'li senatörler Robert Byrd ve Thad Cochran ile SSCB Dışişleri Bakanlığı basın sorumlulanndan Milayev Ankara'ya geldi. Başkan Bush'tan Cumhurbaşkanı Özal'a mektup getirdiğini bildiren senatör Byrd, 'Türkiye'nin ambargoya uyma kararı, ABD'nin yolunda ilerlemesini kolaylaştırdı' dedi. ANKARA (Cumhuriyet Büro- sn) — Körfez krizinin 21 'inci gü- nünde Ankara'daki yoğun diplo- matik trafik devam etti. Cumhur- başkanı Tnrgut özal, bir süre ön- ce özel temsilcisiyle Ankara'da görüştüğü Fransa Cumhurbaşka- m François Mitterrand'la dün te- lefonda konuştu. Japonya Dışiş- leri Bakanı Tord Nakayama ABD'li senatörler Robert Byrd ve Thad Cochran ile Sovyetler Bir- liği Dışişleri Bakanlığı basın so- rumlulularından Milayev Anka- ra'ya geldi. Senatör Byrd, Başkan Bush'tan Cumhurbaşkanı özal'a mektup getirdiğini bildirdi. Cumhurbaşkanı Turgut özal ile Fransa Cumhurbaşkanı Fran- çois Mitterrand'ın görüsmelerin- de Körfez krizi konusundaki son gelişmeler değerlendirildi. Cum- hurbaşkanhğı Sözcüsü Büyükelçi Kaya Toperi aynca iki cumhur- başkanımn bu konudaki görüş alışverişini sürdürmeyi kararlaş- ürdıklannı açıkladı. Fransa Cum- hurbaşkanı Mitterrand bir süre önce Senato Dışilişkiler ve Silah- lı Kuvvetler Komisyonu Başkanı Jean Lecanuet'yi "özel temsilcisi" sıfatıyla Ankara'ya göndermişti. Cumhurbaşkanı Özal tarafından da kabul edilen Lecanuet buradaki temaslanndan Fransa'mn bölgede BM karanna dayanmayan bir askeri girişimden yana olmadığını dile getirmişti. Fransız kaynaklanna göre, özal ile Mitterrand arasındaki telefon görüşmesinde de "askeri ablnka" konusu ele ahndı. BM Anayasa- sı'mn 42'nci maddesinin işletilme- si yönünde Güveıüik Konseyi'- nden bir karar çıkrrrasının Fran- sa tarafından desteklendiği belir- tiliyor. Fransız kaynaklan, Cum- hurbaşkanı Mitterrand'ın özal'a bu konudaki görüşlerini sormuş ve Güvenlik Konseyi'nde Paris'- in takınacağı tutum hakkında bil- gi aktarmış olabileceğini belirti- yorlar. Amerikah ve Sovyet konuklar ABD Senatosu'nda "Ermeni tasanana" karşı tavırlan nedeniy- le "Türk dostn" olarak büinen ve bu tavnna karşı bir "jest" olarak Türkiye'ye davet edilen Senatör Robert Byrd onbeş kişilik bir he- yetle dün Ankara'ya geldi. Bugün Çankaya KöşkU'ndeki kabulde, Başkan Bush'un mektubunu Cumhurbaşkanı Özal'a iletecek olan Senatör Bryd, Türkiye'nin "ABD'nin en iyi, güvenilir, sadık ortağı ve müttefiki" olduğunu söyledi. Byrd, havaalanında yap- tığı açıklamada Türkiye'nin eko- nomik ambargo kararına uyma- sını da "övgüyc deger" olarak ni- telendirdi ve "Türkiye'nin kara- n ABD'nin yolunda ilerlemesini kolaylaştırdı" diye konuştu. Bryd açıklamasında Ankara'da yapacağı temaslann Körfez krizi nedeniyle "daha ciddi bir agıriık" kazanacağını vurgulayarak, Baş- kan Bush'la Türkiye'nin bu kriz- de oynadığı rol konusunda bizzat görüştüğünüde anlattı. Bryd şöy- le konuştu: "Türkiye örnek oldu ve Ame- rikahlar da, adeta bir ders oian bu rotumu anlıyor. Bu, Ortadoğu ve Akdeniz'deki dostlanmızla daha yakın olmamız yolundaki karar- lılığımız da güçlendiriyor. Şahsen ben. ABD'nin Türkiye'ye laah- bütlerinin büyıik destekçisiyim." Byrd ve beraberindeki heyet da- ha sonra Anıtkabir'i ziyaret etti. Senatör Bryd şeref defterine, "Kore'de BM çercevesinde saldı- nya beraberce karşı koyduk. Bu- gün de Ortadogu'daki yeni saldı- nya karşı beraberiz. Bu saldınya karşı da başanlı olan biz olacağız" diye yazdı. öte yandan, Körfez krizinin başlangıcından sonra bu sonınla ilgili temaslarda bulunmak üzere Ankara'ya ilk kez bir Sovyet ko- nuk geldi. SSCB Dışişleri Bakan- hğı'mh özel bülteninin yazı işleri müdürü olan Milayev'ın Dışişle- ri Bakanlığı Enformasyon Dairesi yetkilileriyle görüşmeler yapaca- ğı öğrenildi. Ürdün'den heyet Ürdün Parlamentosu'nun Türkiye ve Iran'a Amman'm Kör- fez krizi konusundaki tutumunu açıklamak üzere birer heyet gön- dereceği bildirildi. Sözkonusu he- yetin TBMM'de grubu bulunan siyasi partüerle görüşmeler yapa- cağı belirtiiirken, ziyaretin tarihi açıklanmadı. Japonya Dışişleri Bakanı Tora Nakayama dün akşam Ankara'- ya geldi. Türkiye'yi ziyaret etmesi planlanan Japonya Başbakanı Kaifu'nun Körfez krizi nedeniy- le gelişini ertelemesi uzerine, ay- nı konularda temaslarda bulun- mak üzere Ankara'ya gelen Na- kayama'nın Türkiye'ye "uygun koşullu kredi önerilerinde" bu- lunması bekleniyor. Ancak Japon kaynaklan, söz konusu kredinin devletten devlete mi yoksa özel banka ve şirketler aracıhğıyla mı verileceğinin belirlenmediğini di- le getirdiler. Edinilen bilgiye go- re, bugün Dışişleri Bakanı Bozer, Başbakan Akbulut ve Cumhur- başkanı özal ile görüşecek olan Nakayama'mn getireceği öneriler ABD'nin "telkinleri" çercevesin- de olusturuldu. ABD Dışişleri Ba- kanı Baker'ın Ankara ziyareti sı- rasında, ABD'nin Ankara Büyü- kelçisi Abramowitz'in de çeşitli temaslannda Türkiye'nin Irak'a karşı yaptınmlardan doğan zara- nnı karşılamak için Japon kay- naklannın devreye sokulmasın- dan söz ettiği öğrenildi. *Silahlı kuvvetlerher zaman hazır'ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necip Toramtay, yeni kuvvet komutanlannı kabul etti. Genelkurmay Karargâhı'ndaki törende Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Irfan Tınaz, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Siyami Taştan, Jandarma Genel Komutanı Korgeneral Eşref Bitlis ve MGK Genel Sekreteri Orgeneral Nezihi Çakar, Torumtay tarafından kabul edildiler. Görüşmelerde körfez krizine ilişkin gelişmelerin değerlendirildiği ve görevlerine yeni gelen komutanların Orgeneral Necip Torumtay'a bir nezaket ziyaretinde bulundukları öğrenildi. Törende önce basın raensuplarının sorularını yanıtlayan Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Irfan Tınaz, Türk gemilerinin hâlâ limanda demirli olduklarım söyledi. Tınaz, Körfez bölgesine Türk savaş gemilerinin gidip gitmeyeceği konusunda ise "Genelkurmay Başkanlığı bu konuda karar merciidir" dedi. Oramiral Tınaz, bir gazetecinin "Bir hazırhk var mı?" şeklindeki sorusuna da "Her zaman hazınz. Silablı kuvvetler her zaman hazır" yarutını -verdi. (Fotoğraf: Rıza Ezer) BAKANLAR KURULIJ 3.5 SAAT SÜBEN BİR TOPLANT1 YAPTI Dışişleri bakanı Ortadoğu'ya gidiyorANKARA (Cnmhuriyet Büro- su) — Bakanlar Kurulu, dun sa- at 19.30'da toplanarak 3,5 saat süren bir toplantı yaptı. Toplan- tıda Körfez'le ilgili son gelişme- ler konusunda Dışişleri ve Savun- ma Bakanları bilgi verdiler. Hü- kümet Sözcüsü Mehmet Yazar, toplantıdan sonra, Dışişleri Baka- nımızın bazı Ortadoğu ülkelerin- de temaslarda bulunacağını açık- ladı. Yazar, ülkelerin hangi ülke- ler olacağımn daha sonra belirle- neceğini söyledi. "Bu ülkelere Irak'ın dahil olup olmayacağı" yolundaki bir soruya "Zannetmiyonım" yanıtıru verdi. "Bu gezinin amacının arabulucu- luk mn oldugu" yolundaki bir başka soruyu ise Yazar, "Türki- ye'nin burada uyguladığı politika açıktır. Türkiye başta Irak olmak üzere uluslararası taraflann ulus- lararası politikalan yönünde bir politika izlemektedir. Bunu ya- parken de bulunduğu bolgenin özelliği itibanyla kendi özel duru- munu, menfaatlerini dikkate al- maktadır. Bütün çalışmalar bn politikalar çercevesindedir." Yazar'a yöneltilen öteki soru- lar şöyle: — Buradaki konumumuz Irak'a karşı arabuluculuk mu, ko- ordinasyonu mu? YAZAR — Biz her şeyin banş- çı yoldan çozülmesini isteriz. Bi- zim temaslanmız bu çerçeveyi ge- niş anlamda kapsar. — Amerikalı askeriere Türki- ye'den bir desteğin verilmesi ve- ya BM gücü konusunda bir karar var mı? YAZAR — Bu konuda bir gö- ruşme olmadı. — Başbakanın açıklamasında BM karar alırsa, asker gönderme konusu Meclisten mi, yoksa Ba- kanlar Kurulu'ndan mı çıkacak biçiminde oldu. Siz ne dersiniz? YAZAR — Bütün hareket tarz- ları anayasanın 92. maddesi çer- çevesindedir. Orada uluslararası anlaşmalar ve akitler çerçevesin- de neler yapılacağı gayet nettir. — Hükümetin yeni bir yetki is- temesi söz konusu mu? YAZAR — Şu anda böyle bir yetki söz konusu değil. Önceki akşam Suudi Arabis- tan'a giden Devlet Bakanı Güneş Taner, bölgede temaslannı sürdü- rüyor. ze bir askeri birliğin bulunması- na kesin gözüyle bakıhyor. Yeni oluştunılacak ve tugay seviyesin- de olacak birliğin başına bir ko- mutan, bir de kurmay başkanı atanacak. Zırhh-mekanize birliğin zırhh kariyer, tank, top gibi araç- lan en iyi kullananlar arasından seçileceği de öğrenildi. Bölgeye ay- rıca Türkiye'nin eünde bulunan MEKO-200 tipi bir firkateynin gönderilmesi olasılığı da bulunu- yor. Bu firkateynin Türkiye'ye son olarak teslim edilen iki firkateyn arasından seçileceği de bildirildi. Askeri çevreler yalnızca son iki fir- kateynin Harpoon fuzeleri ile do- natıldığını ve bu nedenle bu iki fır- kateynden birisimn gönderüme olasılığı bulunduğunu söylediler. BM'den sonra NATO karan ahnsın Öte yandan Türk Silahh Kuv- vetleri'ne yakın kaynaklar, ordu- nun, BM tarafından güvenlik gü- cü oluşturulması karan alınırsa buna destek verilip verilmeyeceği konusunda, "BM'den karar çıkar- sa NATO'dan da bu yönde bir ka- rar ahnsın" dediler. Bu konuda görüşlerine başvurduğumuz bir askeri yetkili, BM'nin alacağı ka- rann Kore savaşında olduğu gibi 'tavsiye* niteliği taşıyacağım behr- terek şöyle konuştu: "BM'nin alacagı karara o tak- dirde isteyen iükeler uyacakür. Za- ten halihazırda da bir karar çık- mamasına karşın ABD'ye destek verenler askeri güçlerini de gön- deriyorlar. Irak bizim sınır kom- şumuz. Bu nedenle BM'den bir güvenlik gücü olnştnrulması yö- nünde karar çıkarsa, NATO top- lantıya çagnlsın ve karara NATO üyesi ülkelerin uyması istensin. Bu durumda biz de doğal olarak ka- ülınz." Askeri çevrelerden edinilen bil- gilere göre halihazırda TSK'da olağanüstü bir hazırhk durumu- na gecilmiş değil. Askeri çevreler, Hava Kuvvetleri'nin bazı birimle- rinde ileri hazırhk durumunun söz konusu olduğunu, Kara ve Deniz Kuvvetleri'nde ise teyakkuz hali- nin söz konusu olmadığını söyle- diler. Aynı çevreler, Türkiye'nin güvenliği açısından sınır bölgesi- ne mobil radarlarm kaydınldığı- nı, sınırdaki keşif uçuşlannın da sıklaştırıldığını beürttiler. Merzifon Hava Üssü'nde ko- nuşlu bulunan F-5 hava savunma uçaklannın Batman Havalimanı- na kaydınldığını, Erhaç ve Diyar- bakır Üssü'nde bulunan F-4 ve F-104 filolannda ise ileri hazırhk durumunun söz konusu olduğu- nu söylediler. Smır bölgesinde RF-5 keşif uçaklannın yaptığı ke- şif uçuşlannın sıklaştınldığı bil- dirildi. Edinilen bilgilere göre sınır böl- gesinde bulunan Kara Kuvvetleri- ne ait birlikler de teyakkuz halin- de bulunuyor. Bu birliklerin sü- rekli olarak tatbikatta oldukları da öğrenildi. Bu arada Türkiye 1 deki tüm askeri birliklerde de sık sık geceyansı olası durumlara kar- şı alarm verildiği bildirildi. Askeri kaynaklar, sınır bölgesi- ne Türkiye'nin elinde bulunan modem tanklardan Leopard tank- larıru kaydırdığı yolundaki haber- lerin de asılsız olduğunu kay- dettiler. BAŞKENT^TEN Byrd'ün iki mesajı AHMET TAN ANKARA — Türk dostu Ame- rikan senatörü Byrd, Washing- ton'dan Körfez krizi ile ilgili iki mesaj getirdi. Biri Özal'a öteki Atatürk'e. Senatör Byrd, Atatürk'e mesa- jım dj)n Amtkabir'de şeref defte- rine kendi kalemi ile aktardı: "Kore'de BM çercevesinde sal- dınya beraberce karşı koyduk. Bugün de Ortadogu'daki saldın- ya karşı beraberiz. Bu saldınya karşı da başanlı olan biz olaca- gu." Byrd, özal'a olan mesajını ise bugün Çankaya'da teslim edecek. Bu mesajın da sözcükleri dışın- da Atatürk'e verilenden pek far- kı olamayacak: "Sonuna kadar bhHikteyiz. Bir- liğimizi bozmayahm. Birieşmiş MlOefler olmasa da kazanan biz olacağız." Senatör Byrd'ün ziyareti, Kör- fez krizinden ve Birleşmiş Millet- ler'in "çoknhıslu askeri güç" tar- tışmalanndan çok önce plan- lanmıştı. Ama Byrd yeni dunıma çok hızlı uyum sağladı. Ziyaretini ve mesajlarını bu platforma kaydır- dı. Ermeni karar tasanlanna kar- şı, ABD Kongresi'nde Türkiye'- den yana içtenlikli bir tutum ser- gileyen Senatör'ün, Türkiye ile birlikte Ortadoğu'da savaş isteği biraz garip. Bu görüşünü, en azmdan MBS- tafa Kemal'in huzurunda dile ge- tirmesi garip. Çünkü, hiç krmse Atatürk'ün ne Kore Savaşı'nda- ki tutumunu bilebilir, ne de Kör- fez krizdndekı yaklaşımmın ne olacağmı. Ama herkesin bildiği, Atatürk'ün Kurtuluş Savaşı'nda Amerika'nın bugün temsil ettiği "yedi düvel" ile savaştığıdır. Özetle, Amerikalı Senatör, Körfez krizi mesajında adresleri biraz kanştırmıştu. Senatör'ün Amtkabir Defteri'- ne aktardığı "Birieşmiş Milletler çerçeresüıdeki beraberiik" mesa- jı, Ankara'da dün gece yarısına dek süren bir dizi gelişmeye de damgasını vurdu. Cumhurbaşkanı özal'ın BBC'ye verdiği demeç ile başla- yan "BM emrine verilecek asker" tartışması, Başbakan Akbuiut'un TRT'de yaptığı konuşma ile sür- dü. özal, çokuluslu güce katılmak için Meclis karanndan söz eder- ken, Akbuhıt bunun için hükümet karannın yeterli olduğunu belir- tiyordu. "Maksat bir amarivayetmuh- telif mi ?" Milli Savunma Bakam Safa Gi- ray'ın bu soruya yanıtı şöyle oldu: "Hesaplanmız bu güce kaül- mamızın Türkiye'nin lehine ola- cagı sonucuna verirse mümkün- dür." Hesaplar, ABD'nin yaptığı he- saplarla sıkı sıkıya bağlı hale mi geliyordu? Başkan Bush'un mektubunu bugün Özal'a verecek olan Sena- tör Byrd, bu anlamda eski Kore hesaplannı Körfez'e örnek göste- riyor. Ama, Türkiye'nin kazancı- nın ne olacağmdan söz etmiyor. Kazanç, Kongre'de önümüzde- ki yü dile getirilecek olan "Enneni soylanmı" iddialanmn ertesi yı- la ertelenmesi mi olacak, yoksa halen yasakh olan Türk tekstil ürünlerine birkaç yüzbin dolarhk serbestlik tarunması mı? Bugün öğle vakti, Byrd, Çan- kaya'da mesajını sunup, akşam da sofrada Özal'ın sağ yanında otururken, hep Türkiye'nin kriz- deki dostane tutumunu ve bu tu- tumunu sonuna dek sürdüreceği- ne olan inancını dile getirecek. özal ise konuğunun iştahını ka- çırmak istemeyecek. Bu nedenle, ne daha bir ay ön- ce Fener Patriği'ne Washington'- un yaptığı devlet başkanı muame- lesinden söz edecek ne de halen Kongre'de yasama süreci içinde- ki Amerika'nın Sesi'nin Kürtçe yayını önerisinden. Amerika'nın dostu olmak zor. Hem banşta, hem savaşta... Abramovvitz 'Barzaniile görüşmedim' ANKARA (Cumhuriyet Böro- SB) — ABD'nin Ankara Büyukel- çisi Morton Abramowitz, haftalık Dİr dergideyer alan kendisinin Irak Kürt liderlerinden Mesut Barzani ile görüştüğü yolundaki haberleri yalanladı. Büyükelçi Abramowitz, söz ko- nusu dergide Irak Büyükelçisi Ab- dül Cabbar Cevat'a atıfta bulunu- larak verilen haber konusunda Cumhuriyet'in sorusunu şöyle ya- nıtladı: "Barzani ile göıüşhigüm haberi tümüyle gerçek dışıdır. Türkiye^ de bir Kürt kampını ziyaret ettim. Ama bu altı ay kadar önceydi. Bu ziyaretimin tek nedeni ise ABD yÖDetiminin Türkiye'deld sığınma- cılara yapmayı planladığı yardım çabalanyla ilişkiliydi.' GÖKŞEN SÜRÛCÜ KURSU ÖDEMEDE KOLAYLIK Millet Cad. 20 Aksaray 525 30 00 Hüviyetimi kaybettim. Hukümsüzdür. REYtS ÖNGÜÇ SAĞUK VE GÜZELLİK REHBERİ ÇANAJANS 1510044 FAX: 151 41 55 Ş teşhis ve tedavi klİÜİğİ Selmanıpak Cad. No. 54 Tel: 341 46 22ÜSKÜDAR-İSTANBUL UZMAN DOKTORLAR Röntgen • Sünnet • Ultrason • Kontakt Lens • Laboratuvar • Doğum Kontrolü • Diş 24 SAAT HİZMET ÜMOT 0PTİK Hef tûr çerçeveye tam otomatık makinalaria lOdalakoda • Varilüx ve bifocal • Organlk. sert organik ve colormcmc • Zelss ve rodenstoc camlar talalır. Kayışdagı C. No. 228-3 (Fahrettin Kerlm G6kay Köşkü Karsısı) ^G6zteoe 3680391J KSOY Teshisve Tedavi Polıkünigi Tûm Muayeneter, Röntgen Ultrasonografi ve Tıbbi Tahliller Laboratuarları Fızik Tedavi Ûnitesi, E.K.G. Doğum kontrolü, ik yardım cerrahi müdanaleleri Nispetiye Cad. Birlik Sok. No:27/A1.LEVENT Tel: 169 64 35 ONUR LABORATUARI Dr.NügünEkici • Biokimya • Bakteriyoloji • Hematoloji • Kısırlık Testleri • Hormonlar • Patoloji • Serolojik ve İmmünolojik Testler • Tûmör Belirleyicileri Güvenilir ve Kesin Soruıç Vallkonoaı Cad. Pamuk Palas Apt. 133/7 Nişantaşı - tST Tel: 130 5 9 8 5