Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 22 AĞUSTOS 1990 DÖVİZ KÜRLARI 22 AfiUSTDS 1990 Dövtzın Cmsi 1 ABODolan 1 BAIman Marta 1 Avustralya Doian $8W 1 B t M a g 1 Daiinarta Kronu 1FÜUMUOB 1 FransaFmgı 1 HotandJ Ftorini 1 kveç Kronu 1 JsncreFranp 100 ttalyan Uret) 1 JaponYenı 1 Notveç Kronu I S t o f n 1 SAratetan ffiyali Oöviz 2682.62 1717.43 2186 34 244.26 83.68 448.00 728.39 511.56 1526.39 466 30 2066 02 23197 18 30 443 41 5147 96 715 52 Dövtz 2688.00 1720.37 2190.72 244.75 83.84 448.90 729.34 512.59 1529.45 467.23 2090.20 232.43 18.34 444 30 5158.27 716.95 Efektrf 2679.94 1715.71 2149 17 244.02 82.25 443.52 716.00 51105 1524 86 461.64 2033.93 228.03 18 12 438.98 5142 80 703.36 Efekü Satış 2696 06 1726 03 2197 29 245 48 84 10 450.25 733.03 514.04 1534.04 468.63 2096.47 233.13 18.39 445.63 5173.74 719.10 İ 1 5620 Aimaı Markı i 5.2439 Fr Frangı $ 1.7574 Hol.Ftorinı t 1 7530 Sws. Frangı $ 1156 47 Ital LireC t 146 60 Japon Yenı % 3 7492 S Arab FSy* £1.3296$ KÖRFEZ KBtZİ... KÖRFEZ KRİZt... KÖRFEZ KRİZİ...KÖ ALTIN GÜMÜŞ Cumhuriyet Resat 24 ayaf attn 22ayafbtak 900 f t gtmd* VakKbank AMn ZiraatAttmı M.Bafes 1 Ons S 237.000 255.000 35.900 31.750 477 193.000 194 500 407 75 Satış 241.000 265 (XX 36O0C 35.000 504 195.00C 196.00C 414 05 Tllmertanfe-Ort. Fata (%) 56 5: SERBEST PİYASADA DÖVİZ «ODolan BttAknanMario bMçre Fnngı Hohnda Ftofin IngKzSMM RimcFrmB 100halyanUreti S.A.Rry* Dövizirt (t) = Wış 2697 1725 2070 1522 5150 510 232 iştemy* 2687 00 Satış 2702 1730 2075 1527 5200 515 235 Tüpgaz sorunu çözüldüSuudi Arabistaridan yıllık 700 bin ton üzerinden 5 yü süreyle likit petrol gazı (LPG-tüpgaz) aümı yapılmasına ilişkin anlaşma önceki gece Cidde'de imzalandı. Bu anlaşmayla, Irak ve Kuveyt'ten LPG alımının kesilmesiyle doğan açık kapanacak. BORSADA İŞLEMLER AkHTlbtl « a MatoHoMng AnatotoCam ArcıBt Asrisan Aymar Baglaş Brca (MMPmıa SHM çT EUdrik DBfflbtaflk DmMCMi OraHoUng Oogm DMas EJnıYıBnm Fı m ftn* hç EpBtoa* Eo* EMKoth EmGan EmkSgorb Enkı Hotfnç EnSJDC Fnansbank Genuş (BU) Good-Year GoıDon W GûtK-fac Oûney Bracı/* Haktaş ktsalf Kntana Inttoıa 1 UMMPıaon IsnlrDC İ2ocam X» KeMKfcMoMp KepoElert* KoçttoMng KoçYıtım Korda KnumaTır Kâytjş MaMrarumı Manl» Clnnmo Unt UaratıbU M Hsn. SmM Uett) •Mbtnk NMHeKap CtaTate* Omıtısj Otosan PEGProfüo PelVım PnarSut Pn» Enttgn E! PnarSu PnarUn Pfenaş Pdytofl Ratak Satufc Yaymcd* Sıntni HoWnfl Strioıyun 9b9 Sftksa TmSgort» TrtsM»* Tetetas Tezsan TGarana B T.lş Bnk. (8) T iş Kvık. (A} Tt»Brt.(O T Senıens T.Şqc Cafn TSnaı KBmk. TD DNom T TutKKJ VBM Y m ş (8Û] YıpıK. Bınk Yûsa n a m 5300 12500 4800 31500 31000 7700 22000 4200 25500 10500 14000 10000 6800 asoo 190000 7200 8800 26000 9700 5200 10250 11500 14250 38680 88880 28500 8300 61K 3000 8100 10500 6900 64O0 9700 9500 1800 10500 7400 2350 28000 10880 1560 24000 5200 18250 9700 14750 46500 nooo 4800 9300 3200 12500 45000 4150 4200 9500 1000 2450 3200 4750 1200 4300 25500 9750 2500 5300 650 1950 6000 6400 5400 5900 4050 41000 38000 13500 17500 7600 6700 16500 9400 5900 29500 520000 10500 7700 47000 17250 4750 11750 4500 13250 4250 9750 4550 Bugûnlaı en İ0t 5100 12000 4600 30000 31500 7400 21000 4100 14O00 9750 6500 7000 63O0 25000 9200 10000 11000 13750 38000 66000 27500 8000 5800 7700 10000 6600 62O0 9300 1750 10000 7100 2250 275O0 10000 1500 23000 5000 15500 9200 14250 44500 20000 4600 90» 3100 1J7S0 4000 3900 9400 950 2400 2950 4 5 » 1150 «150 24500 9300 2500 625 1800 6000 6200 5200 5700 4050 37000 13000 18250 7300 6400 16000 5700 28500 100O0 7400 46000 16500 4550 11250 12500 4050 9300 4350 BugunKu •Difcs 5100 12500 4700 30000 31500 7400 21000 4 » » 14000 9750 6500 7000 6300 2SO00 9300 10000 11000 13750 36000 66000 27500 8000 6300 7700 10250 6600 6200 9300 1750 1000C 7100 2250 27500 10200 1500 23000 51» 15500 9300 14250 445O0 20000 4600 9000 3100 12750 4000 3900 94O0 950 2400 2950 4550 1250 4150 24500 8300 2550 650 1800 6000 6200 5200 5700 4250 37,'MO 13000 16250 7300 6400 16000 5700 2SSC0 ipflÇO 7700 46C10 16500 4550 11500 13250 4050 9300 4400 ...4J4ÎJ8I ...47HJ4 pMti: 4819.73) 21 AfiUSTOS 1990 Bugünku 5100 12500 4600 30000 31500 7400 21000 4280 14000 9750 6500 7000 6300 25000 9300 10000 11000 13750 36000 68000 27500 8000 6300 7700 10000 6600 6200 9300 1750 10000 7100 2250 27500 10000 1500 23000 5000 15500 9200 14250 44500 20000 4600 9000 3100 12750 4000 3900 9400 950 2400 2950 4550 1250 4150 24500 9300 2550 625 1800 6000 6200 5200 57X 4250 37000 13000 16250 7300 5400 16000 5700 28500 10™» 7700 46000 16500 '550 11290 40SP 435C İ5«m mUan 5300 143680 135717 1200 4580 1800 9880 152250 21110 18300 16800 20920 11500 82270 3200 7800 2700 800 101050 8250 2900 3400 50000 2500 358080 1000 1200 11400 20080 4800 1800 15600 8400 IO410O 7000 1300 136036 2400 28200 30600 12200 3400 35550 10000 29800 5000 2950 1000 9200 112100 7300 4700 2100 9450 19200 3350 13500 990850 400 31400 800 900 5000 600 8900 13000 10800 1000 1600 4600 700 1500 13250 180C 28560 5350 300 7300 2200 14580 21^50 2800 33000 19400 Enço* S6L ppılzi fiy 5100 12250 4600 3000C 31500 7400 21000 4150 14000 9750 6500 7000 6300 25000 9200 10000 11000 13750 36000 88000 27500 8000 5900 7700 10000 6600 6200 9300 1750 10000 7100 2250 27500 10080 1500 23000 5000 15500 9200 14250 44500 20000 4600 9000 3100 12750 4000 3900 9400 950 2400 2950 4550 1150 4150 24500 9300 2500 625 1*» 6000 6200 5200 5700 4050 37000 13000 16250 7300 6400 16000 5700 28600 TOOOO 7400 46000 18500 4650 11250 13000 4050 9300 435C * 2UH MtnaiK. AJrtfc» ort.»y 5100 12198 4602 30000 31500 7400 21000 4150 14000 9750 6500 7000 6300 25000 9220 10000 11000 13750 36000 86000 27500 8000 5804 7700 10001 6600 6200 9300 1750 10000 7100 2250 27500 10804 1500 23000 5000 15500 9228 14250 44500 20000 4600 9O00 3 1 % 12750 4000 3900 9400 950 2400 2950 4550 1187 4150 24500 9300 25O0 625 1800 6000 620C 5200 5700 4084 37O00 13000 16250 7300 64O0 16000 5700 28500 10000 7492 46000 •5500 4550 11257 12841 4C50 4353 L1M.1M CİDDE (AA) — Irak'm Ku- veyt'i işgali ve ambargo karan sonrası, Türkiye'nin her iki ülke- den yaptığı likit petrol gaa (LPG) alımlarının kesilmesi ile ortaya çı- kan likit petrol gazı açığı sorunu, Suudi Arabistan'la yapılan anlaş- mayla çozümkndı. Suudi Arabistan'dan yıllık 700 bin ton tizerinden 5 yıl süreyle LPG ahmı yapümasına ilişkin an- laşma, önceki gece Suudi Arabis- tan'ın Cidde kentinde imzalandı. LPG alımına ilişkin gönişme- lerde bulunmak üzere, gecen haf- ta sonu Cidde'ye gelen Türkiye Petrol Rafinerüeri A.Ş. (TÜP- RAŞ) Genel Mudürü Mehmet Savrao, gazetecilere yaptığı acık- lamada, LPG'de yıllık ihtiyacın daha önce 450 bin tonunun Ku- veyt, 250 bin tonunun da Irak'tan karşılandığını hatırlatarak şöyle konuştu: "Körfez'deki gelişmeier sonra- sı yıl sonuna kadar 200-250 bin tonluk bir açık söz konusuydu. Banu da dnn gece (önceki gece) Suudi yetkilileriyle yaptığunız an- laşma ile çözümledik. İlk planda Suudi Arabistan'dan Türkiye'ye yıl sonuna kadar 250 bin ton LPG gelecek. Suudi Arabistan'la ayn- ca, yıl başından itibaren yıllık 700 bin ton üzerinden 5 yıl süreyle LPG alunı yapdmasını da karara bagladık. Böylece uzun vadede LPG problemi çözülmüş oldu." Türkiye'de halen acil LPG açı- ğının söz konusu olmadığını da vurgulayan Mehmet Savran, "Çe- kişlere eyliil sonunda başlanacak. O zamana kadar da yeterli stoku- mnz var. Anlaşmayla Türkiye'de LPG'de de herhangi bir açık ol- ması durumu tamamen ortadan kalkn, zaten yoktu. Olsaydı da lo- kal olarak diğer yerlerden de karsılardık " dedi. Savran, anlaşma sartlarına de- ğinirken, piyasa fiyatlanna göre daha i>i şartlarda bir anlaşma ya- pıldığını belirtti. Bu ülkenin Ku- veyt'e göre daha yakında bulun- ması nedeniyle en büyük avanta- jın navlun giderlerinden olacağı- nı belirtti. Savran, LPG fiyatı ko- nusunda da şuni.vı söyledi: "Avrupa ve Akdeniz için LPG fiyaflaruıı zaten Snudi Arabistan belirier. Onlann fiyaü baz alınır. Aynca fiyatlar petrole paraleldir Kuveyt'ten aldığımız zaman da alım flyabmız Suudi Arabistan hükümelİDce belirteoeB fiyat artı navlun idi." Savran, Suudi yetkilileriyle ham petrol alunı konusunda da ön gö- ruşme yapıldığını, Irak'tan doğan ham petrol açığının, yeni yıldan itibaren Suudi Arabistan'dan kar- şüanabileceğini bildirdi. Görüşmelerde sadece miktar konusu üzerinde durulduğunu vurgulayan Savran, şunları kay- detti: "Asıl geliş amacunız LPG için- di. Bu konn için de Dahran'a git- tik. Aramco şirkerjnin üst düzey yetkilileriyle görüşerek durumn anlatnk. Öncelikle bize petrol ve- rebileceklerini tespit ettik. Önemli olan buydu. Burada petrolde Irak'tan dogan açımızın yeni >ıl- da Suudi Arabistan'dan kapatıla- bilecegi belirlendi. tstersek eylül ayında petrol çekmeye başlav-abi- liriz. Ama yılbaşından irJbaren buradan petrol alacagunız kesin." Gazetecilerin sorulannı da ce- vaplandıran Mehmet Savran, bir soru üzerine, ham petrolde yıl so- nuna kadar gerekli tüm bağlantı- ların yapıldığını da bildirdi. Sav- ran, "Gelecek yıl için de bütön bagiantılann teyidi aşagı yukan aiınmıştır" dedi. Savran, yıl sonuna olağan ya da ek alım yapılacak ülkeleri, Ce2a- yir, Libya, SSCB, Çin, Suudi Ara- bistan ve Iran olarak açıkladı. EAlmanya: Türkiye savaş bölgesinde değil' Tiır iptalleri hız kazanıyorKörfez gerginliğine Avrupa'da havaların iyi gitmesi de eklenince Türkiye'ye yönelik tur iptalleri hızlandı. EAlmanya Dışişleri ve Ticaret bakanlıklanndan yapılan açıklamada, Türkiye'nin "tur iptali" gerektiren "savaş bölgesinde" olmadığı bildirildi. Ekonomi Servisi — Körfez krizi tırmandıkça turizrode iptaller de hızlamyor. Tbristik tesis sahipleri özellikle Arap ülkelerinden, ABD'den ve bazı AvTupa ülkele- rinden Türkiye'ye gelmeyi planla- yanların kriz üzerine turlanru ip- tal ettirdiklerini bildirdiler. Bu arada, Federal Almanya Dı- şişleri ve Ticaret bakanlıklanndan yapılan açıklamada Türkiye'nin, "tnr İptali" gerektiren "savaş böl- gesi"nde olmadığı bildirildi. Ege Büromuzun haberine göre Körfez gerginliğine Avrupa'da ha- valann iyi gitmesi de eklenince Türkiye'ye yönelik tur iptalleri hız- landı. Ege Seyahat Acentderi Der- neği Başkanı Ergun Göksan "Körfez krizinde olayiann gjderek bnnanması savaş endişesi ile lur- lann iptaline yol açmaktadır" dedi. Tur iptalleri Akdeniz bölgesin- de de devam ediyor. Antalya De- deman Oteli'nde bir fırmanın 227 odayı iptal ettirmesinin hemen ar- dından iki Fransız firmasımn da- ha Türkiye'ye gelmekten vazgeç- tikleri öğrenildi. Eylülün ilk haf- tasına kadar 562 odanın iptal edil- diği bildirildi. Aynı ilde bulunan Ramada Oteli'nde de küçük mik- tarlı iptallere rastlandıgı öğrenil- di. Akdeniz Turistik Otelciler ve Iş- letmeciler Derneği AKTİD sözcü- sü Tnrgay Alp, otellerin doluluk oranlarırun yüzde 80 dolayında bulunduğunu, iptallerin hissedilir düzeyde olduğunu söyledi. Türgay Alp, iptallere "savaşın" bahane edildiğJni, tur operatörlerinin da- ha ucuz yerler bulduklannı savun- du. TÜRSAB Akdeniz Bölgesi Yü- rütme Kurulu Üyesi Abdullah Te- kin, acentelerin rezervasyon iptal- lerini sakladıklanm, ancak büyük bir iptal furyasının bulunmadığı- RI bildirdi. Bu arada havaalanla- nnda çalışan acente görevlileri de iptaller olduğunu bildirdüer. Bir acente görevlisi "Yabancı tur ope- ratörleriyle görüşüyoruz. Parası- nı henuz od«meyenler Turkije'ye gelmekten vazgeçiyorlar. Önii- müzdeki günlerde hissedilir dere- cede iptaller olacağuıı sanıyorum" diye konuştu. Türkiye'ye en çok yabancı turis- ti getiren Alman TU1 şirketi ile ça- lışan Tantur Acentesi'nin sorum- lusu Nori Kavur, göze batacak ka- dar iptallerin olmadığını, ancak 40-50 kadar iptalin geldiğini bil- dirdi. öte yandan TÜRSAB'dan yapı- lan açıklamada, F. Almanya Dış- işleri ve Ticaret bakanlıklarının, Türkiye'nin, tur iptalini gerektiren "savaş bölgesi"nde olmadığını du- yurduğuTru bildirdi. Açıklamada şöyle denildi: "Irak'ın Kuveyt'i işgali ile geli- şen olaylar konusunda F. Alman- ya Se>-ahat Acenteleri Biıiiği'ne bilgi veren iki bakanlık. bölgede- ki ülkeleri değerlendirerek bu ül- kelerle ilgili görüşlerini açıkladı. Türkiye'nin savaş bölgesinde ol- madığı, bu nedenle yapılacak tnr iptallerinde iicret iadesi yapılma- yacağı belirtildi. Yazıda, Mısır ve Israil'in de savaş bölgesi içinde ol- madıklan, buna karşılık Suudi Arabistan, L'mroan ve Yemen'in turist gönderilmesi sakınealı ülke konumunda olduklan kaydedildi." OPEC The Economist dergisi, OPEC'i, Körfez krizinin ilk kurbanlanndan biri olarak niteliyor. Acü toplaııtı yapılaımyor Suudi Arabistan günlük üretimini2 milyon varilarttırıyor Ekonomi Servisi — Suudi Arabistan'ın büyük baskısına rağrnen üretim artışı konulu OPEC acil toplantısı yapılamıyor. OPEC'in Viyana'daki merkezinden OPECNA aracılığıyla dün yapılan bir açıklamaya göre, acil bir toplantı yapılabil- mesi için çoğunluğun desteği sağlanamadı. Suu- di Arabistan günlük üretimini 2 milyon varil art- tıracağım açıkladı. Suudi Arabistan, geçen hafta sonunda yaptı- ğı çağnda OPEC ü>-elerinin, Körfez krizinin pet- rol piyasalanna olan etkilerini ele almak üzere birkaç gün içinde acil olarak toplanmalannı is- temişti. Irak ve Kuveyt'e uygulanan ambargo ne- deniyle ortaya çıkan, günlük 4.4 milyon varillık ham petrol üretim açığının OPEC ülkeleri tara- fından kapatılmasını isteyen Suudi Arabistan, dost ülke ekonomilerinin krizden etkilenmeme- si için gereken her şeyin yapüacağını bildirmişti. Ancak OPECin en etkin üyesi Suudi Arabistan'ın bu çağnsı kartel üyeleri arasmda iki ayrı görüş yaratmış, toplantıya karşı çıkan üyeler, üretim ar- tışı icin biraz daha beklenmesini ve Batı'daki pet- rol stoklannm erimesi gerektiğini savunmuşlar- dı. Üye ülkeler arasında çıkan bu görüş ayrılığı nedeniyle acil bir toplantı için gereken çoğunluk sağlanamadı ve Batılı ülkelerin toplantı hayali "suya düşttt." OPEC toplantısımn yapılamayacagımn anla- şılması üzerine Suudi Arabistan Petrol Bakanı Hisham Nazer, piyasadaki boşluğu kapatmak için ülkesınin günlük üretimini 2 milyon va.il art- tıracağmı açıkladı. Nazer yaptığı açıklamada, "Bu karan tüm OPEC üyeleri ile birlikte almak istiyorduk, ama toplantı istegimiz reddedildi" de- di.Ote yandan, OPEC*uyesi olma>'an Malezya ve Arjantin günlük ham petrol üretimlerini arttıra- caklarını acıkladılar. Arjantin Petrol Bakanlıgı'n- dan yapılan açıklamada, günlük Uretimin yüzde 20 orarunda arttırılarak 500 bin varile çıkartıla- cağı ve bu üretim ("azlasırun komşu ülkelere satı- lacağı bildirildi. Malezya hükümetinden yapılan bir açıklamada ise daha önce 595 bin \-aril olan ham petrol üretiminin 650 bin varile çıkartılaca- ğı belirtildi. Geçen yıl ham petrol ihracından 2.9 milyar dolar elde eden Malezya'nın petrol fiyat- lanndaki her bir dolarlık artışla yılda 40 milyon dolarhk ek geiir elde edeceği bildiriliyor. Bu arada OPEC'in acil toplantı karan alama- ması üzerine uluslararası borsalarda ham petrol fıyatlan 30 dolan zorlama>-a başladı. Londra Bor- sası'nda ekim ayı teslimatı Batı Teksas türü ham petrolün fiyatı 29.10 doiara fırladı. Tokyo Bor- sası'nda ise Dubai petrolünün varil fiyatı 25.80 doiara kadar yükseldi. Müteahhitler zarar tespitînde YKTIRIM FONLARI UAİM Mfnd^ı İş Ydümii-1 iş Yatınm-2 İş YkbrBTi-3 iş V^tınm-4 lş^ürm>6 lnterfon-1 lnterfbn-2 interibn-3 lnterfon-4 iktisatva-i Şctisst ^ t - 2 IMİS3Î V^t-3 İMJsal Yat-4 İMisat « * m Fon Garanti Yiönnvi earanH YWmm-2 Garano' \Wirmv3 Gimti Ystınrrv4 EsbankFon-1 EsbankFon-2 Esbaıkfon-3 YKBVM. Fonu YKBSeklörFbn YKB Hısse Fon YKB Kamu Fon YKBUkJtFbn YKBKarmafon YKBOovizFon YKBKaprtalF. YKB Aktif F. Vakıf Fon-1 Vakıf Fon-2 VakrtFon-3 Vakrt Hisse VMof DûnyaFon Vakıf Foıv6 Oıştank Mavı Fon Dtşbank Beyaz DışbankPemke Tütûn Fon Mitsuı Fon-1 Mitsuı Fon-2 Fmans Fon-1 Fînans Fon-2 Fmans Fon-3 Finans Fan-4 Ziraat Fon-1 Zıraat Fon-2 Ziraat Başak Fon 2oatFon-4 Haft Fon-1 Hak Fon-2 PamukFon Pnnsk Hısse Embk Fon-1 Emtak Fon-2 lmpex Fon-1 lmpex Hisse Tööank Fon Sûmer Fon Deniz Fon Ege Fon Kaikınma Fon-1 Derar Fon Tanş Fon - c** nsss 14.0SB9 09.1089 1701.90 04Ü&90 19.09B7 14.1257 27Û2B9 07.0839 16ÜSL07 100239 06.0259 28.0239 11.1239 22108? 100089 12.0230 3OOSJ0 iai1£7 31.1089 11.0730 0211,87 07.0358 070388 071)338 070338 070358 02İT139 1O0630 100650 Q90f>fW 24.0439 iaiO39 720030 26.0330 14.0650 28Ü658 100439 2a0E90 04.0738 15Ü738 201089 200359 200739 101259 2O0390 09.1089 14.0230 14.0230 200090 011159 oaoi30 020130 2&0630 22JJ130 iarvsc 02Ü230 04.0530 28X090 12.0230 16Û430 04Xfi90 oaosso 07X630 11X690 Ptas * * r l 10500 2O000 1O000 1O000 iaooo 10S61 9360 9359 11200 »754 9306 9596 9390 iaooo 937B a731 10437 9336 10319 10.000 10.000 10477 1785 a713 1795 9593 9528 9.294 10000 9542 1O000 48.279 10444 9394 9374 1O000 1O057 20558 10011 11Ü21 40000 10000 9346 9356 10428 9358 1O100 1O000 10000 1O000 11397 10357 10724 10469 1O000 1O000 10086 9362 1O000 10405 10508 1O000 mooc 1Û006 1G0O0 21 DUÖ 1 *•"•! 56H02 37377 U515 12.769 10357 42338 36586 19311 17647 35329 29.742 13503 13314 13226 42393 20683 13527 11789 43550 14548 10508 40775 32414 59.141 31.791 27548 32350 15.273 10644 8692 32.172 83123 15.177 11.177 11434 10537 29.055 38.239 10643 31.114 115.485 14.155 19.256 1d472 13333 12 000 17063 12.421 12674 11XM3 16530 13235 16399 11.790 13337 10452 12.767 10752 11581 13140 13258 11324 11.461 11122 10358 AÖBTOS tugnkû «4* 56X»4 37806 14532 12.782 10367 42387 36330 19334 17669 35543 29.772 13505 13359 U150 41018 20626 13789 11.725 43719 14579 10509- 40506 32433 58XH0 31326 27580 32318 15,281 10647 a705 32.209 83213 15195 11.017 11457 1O770 29X73 38.268 10652 31.152 115544 14.162 ia278 16492 13349 11585 16334 12 406 12590 11XS2 16469 13171 16358 11.698 13393 10464 12.782 10512 11590 13155 11271 11337 11.471 11.133 10313 1990 DetttJD t*) 0.09 -019 an 010 009 an 012 012 012 004 0.10 O01 032 -057 006 -028 -027 -054 039 021 001 008 006 -131 011 012 -aio 005 O03 015 012 011 012 •143 020 -062 006 008 008 012 005 0X6 011 012 011 •036 -076 -aio ai3 0.17 -037 -048 -024 -078 012 011 012 -2.23 008 011 aio an 0X8 010 051 Irak ve Kuveyt'te iş yapan Türk müteahhitleri uğradıklan zararı tespit için Ankara'da toplanıyor. Hükümetten acele avans veya düşük faizli kredi talep ediliyor. Ekonomi Servisi — TOBB Baş- kanı Yalım Erez'in, özel sektörün Körfez krizinden gördüğü zarann hükümetçe karşılanması için giri- şimde bulunmasmdan sonra Irak ve Kuveyt'te iş yapan Türk müte- ahhitleri de harekete geçerek za- rarlarırun tazmini için hükümete başvurmaya karar verdiler. Müte- ahhitler bugün Ankara'da bir ara- ya gelerek uğradıklan zaran tespit edecekler. Türk Müteahhitler Birliği'nin çağnsı üzerine toplanacak olan müteahhitler, zararlanm ve Irak hükümetinden istekierini belirle- dikten sonra Türk hükümetine ile- tecekler. Türk müteahhitlerinin kriz nedeniyle uğradıklan zarann yu anda 500 milyon dolar civann- da olduğunu söyleyen Türk Mü- teahhitleri Birliği Başkanı Kadir Sever, krizin devam etmesi halin- de zarann artacağını belirterek "Firmalanmız çok zor danımda- dır. Ya acele avans odemesinde bulunulsun ya da diişük faizli kre- di verilsin" dedi. Türk müteahhit- lerinin Irak ve Kuveyt'te üstlendik- leri işlerin proje bedelleri toplamı- run 3 milyar dolar olduğunu ha- tırlatan Sever, hükümetin ihracatçı ve müteahhitlerin Körfez kriziyle uğradıklan zarann nasıl karşıla- nacağı konusunda hazırladığı ka- rarnamenin bir an önce çıkanlma- sını istedi. Türkiye Resmi Sektör Müteah- hitleri tşveren Sendikası (Türk- İnşa) Başkanı Mevlüt Hamzaog- ID da dün yaptığı yazılı açıklama- da, Irak'm Kuveyt'i işgaliyle baş- layan kriz nedeniyle söz konusu iki ülkede Türk müteahhit ve iş- çilerinin işlerine devam etmelen- nin imkânsız hale geldiğini belir- terek "tlgüilerce gerekli girişimlere başlanacagı ve mağdur edüen mü- leahhiüerimizin hak ve alacakla- rmın hızla tahsil edilecegi mobak- kaktır. Aksi halde müleahhitleri- mizin ve dolayısıyla işçilerimizin teJafisi imkânsız sarsınlılara ma- rnz kalabileceklerinden ve aynca salimen yurda dönüp dönmeye- ceklerinden fevkalade endişe edilmektedir" dedi. Hamzaoğlu, mühendis ve işçilerin yurda dön- mesinde, söz konusu ulkelerdeki makine parkımn ve malzemelerin Türkiye'ye naklinde engel çıkıp çıkmayacağımn bilinmesi gerekti- ğini de belirtti. Bu arada Irak'ın Musul yakın- larındaki Bekme Barajı'm inşa eden ENKA Holding murahhas üyesi Eşref Denizhan, barajdaki çahşmalarını durdurduklarını açıkladı. tnşaatta çalışan 1700 do- layındaki işçinin 150'şer kişilik gruplar haünde Türkiye'ye dön- düklerini belirten Denizhan, dö- nüş işlemlerinin 10 gün içinde ta- mamlanacağını söyledi. Deniz- han, Irak hükümetinin inşaatm devam etmesini istemesine rağmen işçilerin yiyecek sıkıntısına düşme- si nedeniyle yurda dönmek iste- diklerini sözlerine ekledi. Irak'ın Kuveyt'i işgal etmesiyle başlayan krizin Türkiye'ye fatura- sının 4 milyar dolar olduğunu söy- leyen Türkiye Işveren Sendikalan Konfederasyonu (TİSK) Genel Sekreteri Knbilay Atasayar da kri- zin ekonomik yansımalannın gi- derek ağırlaşacağım savundu. Atasayar, IrakTa müteahhitlik ve ulaşım projeleri dışında ilaç, gıda ve canlı hayvan ihracat bağlantı- ları olduğunu hatırlatarak gergin- hğin devam etmesi halinde Türki- ye'nin zarannın 3 milyar dolar de- ğil, 4 milyar dolar olacağını söy- ledi. Atasaray, krizin hemen sona ermesi halinde bile ortaya çıkan zarann, ancak 3 yılda telafi edi- lebileceğini sözlerine ekledi. Iş kazasına rekortazminatAHMET KURT tZMtT — Gebze'nin Dilovası mevkiinde kurulu Çolakoğlu Me- talurji Sanayii'nde iş kazası geçi- ren 2 işçi toplam 833 milyon lira tazminata hak kazandı. Işveren, iş kazası geçiren işçiler- den Metin Bakaç'a sağ elinin 3 parmağmın kopması nedeniyle 349 milyon, Fikri Durmuş'a sol ayağının diz üstünden kopması nedeniyle 484 milyon lira tazmi- nat ödedi. Her iki işçinin de mah- keme kararıyla aldığı tazminatla- rın Türkiye'de en yuksek iş kaza- sı tazminatları olduğu bildirildi. 1986 yılının mayıs ayında Ço- lakoğlu Metalurji Sanayii'nde iş- başı yapüğım, 1 Aralık 1987 gü- nü iş kazası geçirdiğini söyleyen 30 yaşında. 2 çocuk babası Fikri Durmuş, işverenin işçi sağlığı ve iş güvenliğinden çok, üretime ve kâra önem verdiğini öne sürdü. Durmuş kazayı şöyle anlattı: "tş- yerinin sevkıyat bölfimiinde çalı- şryordum. Gdrevim bir tanesi yak- laşık bir ton ağııiığındaki demir külüklerin 4 adedini bir araya bağlamaktı. İş kazasının olduğu giinde bu görevimi yaparken, de- FİKRİ DURMUŞ — İlgili hastane>e 2 gün gec götürüldügü için kopan bacağı yerine dikilemedi. 484 milvon lira tazminat aldı. mir kiitüklerin nakliyesini sağla- yacak klark'ın bıçaklan sol ayağı- mın diz üstünden kopmasına ne- den oldu. Önce 2 gün SSK İzmit Hastanesi'nde tedavi gördüm. Da- ha sonra tstanbul Fransız Hasta- nesi'ne sevk edildim. Ancak geç kalındıgı için ayagımın tekrar ye- rine dikilmesi miimkun olmadı. Şayel kaza sonrası, bilinçli şekil- de tstanbul'daki Fransız haslane- sine sevkim gerçekleşmiş olsaydı, bu şekilde öziirlü hale düşmeye- ceğimi öğrendim" dedi. 2.5 aylık süreyi bulan tedavi ve istirahatten sonra işbaşı yaptığını, işverenin ise kendisiyle anlaşmak ıstediğini belirten Fikri Durmuş, "Kopan ayagımın karşılıgı 100 milyon lira istediğimde fabrika müdürii Cahit Aşkm 'Fabrikaya ortak mı olmak istiyorsun' diye- rek bu teklifimi kabul etmedi. Ân- cak daha sonra 4-5 kez tekrar ça- gırarak anlaşmak istedüer. Ben de 50 milyon liraya kadar düştüm. Bu parayı da çok bularak kabul etmediler" diye konuştu. Aynı işyerinde daha önce iş ka- zası geçiren Mustafa Çetin adın- daki bir arkadaşının mahkeme ka- ran yla 97 milyon lira aldığı m öğ- rendiğini beürten Fikri Durmuş, "Bu arkadaşın avnkabyla tanış- Dm. Kendisiyle anlaşarak mahke- me kanalıyla hakkımı almasım is- tedim. Bu arada işveren de işye- rimden istifamı istedi. Ben kabul etmeyince 930 bin lira kıdem tsu- minatı ödeyerek işten çıkardılar. Hatta o zamanın fabrika personel mudürü Atilla Doğruer, 'Avuka- tına 100 milyon lira vereceğiz ama sana 50 milyon lirayı vermeyece- ğiz' diyerek tehditli sözler so)le- di. 1988 vılının nisan ajında tstan- bul Sultanahmet 7. İş Mahkeme- si'nde başlayan dava 15 ay sürdu. Dava sonunda 484 milyon lira taz- minatı almava hak kazandım." Financial Times'a Özal'ın demecû 'Batı, kapılannı ihracatımıza açmalı' Cumhurbaşkam özal, Türkiye'nin Körfez bunalınunda BM yaptırımlanna uymakla uğradığı zararların, Batı ülkelerinin Türk ihraç ürünlerine daha fazla kapı açarak tazmin edüebileceğini söyledi. LONDRA (Cumhuriyet) — Cumhurbaşkam Turgut özal, Türkiye'nin Körfez bu- nalımında BM yaptınmJan- na uymakla uğradığı zararla- rın, Batı ülkelerinin Türk ih- raç Ürünlerine kapılannı da- ha fazla açmalan ile tazmin edüebileceğini söyledi. Cumhurbaşkam özal, İn- giltere'nin önde gelen mali- siyasi gazetesi Financial Ti- mes'ta dün yer alan mülaka- tında, özellikle Kuzey Ameri- ka ve Batı Avrupa ülkeleriyle Japonya'nın Türk tekstil ürünleri ihracatına koyduklan kısıtlamalan azaltabilecekle- rini belirtti. Türkiye'nin, Irak petrol bo- ru hatlannı kapatarak ve Irak'a ticaret ambargosu ko- yarak uğradığı zarann 2.5 mil- yar dolar dolayında hesap edildiğini kaydeden Özal, bu zaran karşılamak için Suudi Arabistan ve Kuveyt'ten muh- temel bir tazminat konusun- da kesin bir karara ulaşılma- dığmı kaydetti özal, Körfez bunalımı na- sıl bir çözüme ulaşırsa ulaşsın, artık Türkiye'nin Irakia eskisi gibi yüksek düzeyde ticaret hacmine sahip olamayacağım kaydederek bu kaydın dolaylı olarak tran'la ticaretin arttınl- ması yoluyla dengelenebilece- ğini, Türkiye'nin Iran'dan da- ha fazla petrol alabileceğmi ve karşılığmda daha fazla ihra- cat yapabileceğini, Irak paza- nnı kaybeden nakliyatçılann bir kısmının tran'la ticaret ya- pabileceğini belirtti. Cumhurbaşkam Turgut özal, Türkiye'nin öneminin Körfez bunalımı ile yeniden arttığını, ancak Türkiye'nin yaptınmlar konusundaki ka- rarlı tutumunun Avrupa Top- luluğu'na (AT) girme şansını yükselttiğini sanmadığıru ifa- de etti. özal, AT içinde bazı taraf-" lann Doğu Avrupa ülkelerinin topluluğa üyelikte Türkiye'den daha fazla önceliğe sahip ol- duklanna inandıklannı hatır- lattı. özal, Türkiye'nin demokra- tik, serbest pazar ekonomisi- ne sahip, laik bir Müslüman ülke olarak "bölgede iyi bir örnek" olduğunu ve rolünün eskisinden daha büyük hale geldiğini söyledi. Cumhurbaş- kanı özal, Körfez bunaümmı "rihat" olarak göstermeye ça- lışan propagandadan kaygı duyduğunu da ifade etti. Bunalım sırasında ABD ile ilişkilerin güçlü olduğunu be- lirten özal, ABD'nin Ermeni sorunundaki tutumu gibi ko- nulann ve güçlüklerin sona ereceğini ümit ettiğini söyiedi. özal, ABD'nin Suriye ile yakınlaşmasının Türkiye- Suriye ilişkilerini de olumlu yönde etkile>'eceğini, 5 ağus- tos günü Suriye Devlet Başka- nı Hafız Esad ile telefonla gö- rüştüğunü ve aynı çizgide dü- şündüklerini gördüğünü bil- dirdi. Cumhurbaşkam Özal, Türkiye'nin bunalıma askeri kuvvetle katılmayı istemediği- ni, ancak Birleşmiş Milletler tarafından bir kuwet kurul- masının kararlaştınlması du- rumunda yükümlülüklerini dikkate alacağım belirterek ABD ve diğer ülkelerin Irak'm kuzeyindeki aynlıkçı Kürtleri desteklemelerinin de kendi çı- karlanna olmayacağını kay- detti. Sağra'dan atılan 1400 işçiye işbaşı çağnsı tş-Sendika Servisi — Ordu'- da kurulu Sağra'da Tek Gıda- İş Sendikası'na üye olmalannın ardından işten çıkanlan bin 400 işçiye yeniden işbaşı çağnsı ya- pıldı. Izmir Tire'de kurulu Oluklu Kutu Mukavva A.Ş.'de işten çıkarmalann süreceğini öğrenen işçiler dün yine üreti- mi durdurdular. Cumhuriyet Ordu muhabiri- nin haberine göre Sağra'da sen- dikalaşma nedeniyle işlerine son verilen yaklaşık bin 400 iş- çiye noter kanalıyla "işe dön" çağnsı yapıldı. SağTa Genel Mudürü Aü Hikmet Yaşarlar, Sağra'daki işçi hareketlerinin rakip fırmalarca tertiplendiği- ni ve olayiann sabotaj seviye- sine kadar ulaştığını öne sürdü. Fabrikada çıkartılan yangını da son anda söndürebildiklerini vurgulayan Genel Müdür Ya- parlar, "Makinelerinin iclerine atılan demir çnbuklar nedeniyle az kalsın çalışamaz duruma ge- lecekti. Bunlan yapanlan ayık- ladık, diğer işçüerimizi de gö- reve çağırdık" dedi. Öte yan- dan Sağra, Sovyetler Birliği'nin başkenti Moskova'da 30 saüş mağazası açacak. Cumhuriyet Ege Bürosu'nun haberine göre Tire Kutsan'da sendikalaşmayla birlikte başla- yan olaylar durulmuyor. İşçi- lerin Selüloz-lş Sendikası'nda örgütlenmeye başlamasından sonra işveren, işçilere sendika- dan çıkmalan halinde daha çok para vereceğini belirtmiş ve sen- dikalı olmaya kalkanlan işten atmıştı. 400 kişinin çalıştığı iş- yerinde işçi atılmalannın sendi- kalaşmayla ilgisi olmadığmı be- lirten Genel Müdür Yardımcı- sı Cemal Sabuncu, umduklan iş hacmine ulaşamadjklannı, ancak bir daha işçi atmayacak- larını söylemişti. önceki gün işverenin işten çı- karmalan sürdüreceğini öğre- nen işçiler yeniden üretimi dur- durdular. işçiler, işvereni yalan söylemekle suçladılar ve şöyle dediler: "Daha önce atılan 65 arka- daşımızın ardından yeniden iş- çi atacaklar. Gerekli tepkiyi gösterecegiz."