Katalog

CUMHURÎYET/16 DIŞ HABERLER 13 AĞUSTOS 1990 KÖRFEZ KRİZİ...KÖRFEZ KRİZİ... KÖRFEZ KRİZİ...KÖRFEZ KRtZİ... KÖI Irak radyo-televizyonu, Devlet Başkam'nın dünyaya mesajını yayımladı Saddam'dançekilme koşullarıl » . L r l U n n t n t ı ı I r A a n l l a ı n 1\ Dnina^oti »nm ipnollaro onerdıklerım sövledı larını ve zafere ulasacaklarını da sovledı ı sananlar yanılıvoriar" ıfadesı kullamldı I . n n . • • . . .Irak liderinİB koşullan 1) Bölgedeki tum işgallere son verilmesi şartı ile Kuveyt'teki durum ele alınabilir. lsrail, Filistin, Suriye ve Lubnan topraklarmdan; Suriye de Lübnan'dan çekilsin. 2) ABD birlikleri, Suudi Arabistan'dan çekilsin, ülkeye Arap gucu yerleştirilsin. 3) Irak'a karşı ekonomik yaptırımlara son verilsin. Dış Habertar Servisi — Körfez krızının gıderılmesı konusunda beklenmedık bır önende bulunan Irak Devlet Başkaru Sad- dam Huseyin, bölgedeki butün işgallere son verilmesi ka>dıyla, Kuveyt'teki durumun ele alınmasını kabul edebıleceklerını söyledı Saddam Hüseyın, Irak radyo ve televız yonundan yaytmlanan konuşmasrnda, böl- gede barışçı bır atmosfer ve ıstıkrar sağlan- ması ıçın bır "girişimde" bulunmayı karar laştırdıklarını belırttı • Ortadoğu'dakı bütun işgallere BM Gu venlık Konseyı kararlan çerçevesınde son ve- nlmesını ıstedıklerını vurgulayan Saddam Huseyin, ılk olarak İsraıl'ın Fıhstın, Sun- ye ve Lubnan topraklarından çekılmesı ıçın gerekh duzenlemelenn yapılabıleceğıru kay- dettı Irak Devlet Başkanı, daha sonra Suriye bırlıklerının Lübnan'dan çekılmesı, Iran ve Irak arasında karşıhkh bırlık çekılmesının günderne gelebıleceğını vurgulavarak, Ku- veyt ıçın benzer duzenlemelenn de aynı ıl- keler çerçevesınde yapılabıleceğını bıldırdı Saddam, ancak Kuveyt'ın durumu ınce lenırken Irak'ın tarıhı haklarının göz önü- ne alınmasını ıstedıklerını ve söz konusu ış- gallerın tarıh sırasına gore son bulmasım onerdıklerını söyledı • Irak Devlet Başkaru, ıkmcı olarak Su- udı Arabıstan'dakı ABD ve otekı bırlıkle- rın çekılerek yenne buyukluğu ve hangı ul- kelerden oluşacağı BM Guvenlık Konseyı tarafından behrlenecek bır Arap Barış Gu- cu yerleştırılmesını önerdı Bu gucun Irak ve Suudı Arabıstan arası na yerleştırılebıleceğını kaydeden Saddam, ancak ABD'nın bölgedeki amaçlarını ger- çekleştırmek ıçın bır araç olarak kullandı ğı gerekçesıyle Mısır bırlıklerının bu guç ıçınde yer almasına karşı olduklarım bıldır- dı • Saddam Huseyin, uçuncu ve son ola- rak da Irak'a karşı her turlu boykot ve ab- lukanın derhal dondurulmasını ısteyerek bı- nncı ve ıkmcı maddeye uymayıreddedenul kelere karşı aynı boykotun uygulanmasını onerdı Irak Devlet Başkanı, ABD ve müttefik- lerının, bu önerılerını kabul etmemesı du- rumunda her turlu baskıya karşı koyacak- larını ve zafere ulasacaklarını da sovledı Saddam, daha önce dün sabah yaptığı açıklamada ıse halkı ekonomik yaptınm ve savaş tehlıkesı karşısında tasarruf yapma- >a, ısraftan kaçınmaya çağırdı Irak lıderı radyo ve televızyondan yayımlanan mesa- jında "Irak halkının ber turlu guçluğe kar- şı durabıleceğıtu" soyledıkten sonra Iraklı lardan tuketımlennı kısmalarını ve mal sto- ku yapmaktan kaçınmalannı ıstedı Saddam'ın mesajında örnek olarak her aılenın et tuketımını haftada 10 kılogram dan 5 kılograma duşurebıleceğı, et gerek- sınımını başka gıda maddelerı ıle telafi ede- bıleceğı kavdedıldı Irak'ın buyuk gıda ve mal stokları bu- lunduğu one surülen bıldınde, "Sevgilı ev kadınlan, çocuklar, vatandaşlar, sirin yar- dımımzla Irak zafere ulaşacaktır" denıldı Saddam Huseyin adma yayımlanan bıl- dınde, Irak'ın geçmışte de bu tur ambar- golara karşı başarıyla karşı koyduğu belır- tılerek, "Ambargomın bızi zayıflatacagını sananlar yanılı>orlar" ıfadesı kullanıldı Saddam mesajında ozellıkle kadınlara çağrıda bulunarak, "Tasarruf onlemı ola- rak orneğın yılda bır kezden fazla gıjsı al- mavabılırsınız." Kudus, Mekke ve Medine AP'nın habenne gore Saddam mesajın da, halkın, zafer kazanmak ıçın savurgan lıktan kaçınması gerektığını belırttıkten sonra "Kudus, Mekke \e Medıne'nın kur- tanlması. tşte sızın hedefınız budur" dedı Irak lıderı, şöyle devam ettı "Ulkemiz ve geleceğıraız >abancılann tehdidı alündadır. Bu lehdıde karşı kovabılmek ıçın daha az tuketecegız. Daha az yıjecek maddesı ve gı- vecek alacagız" dedı Irak hukumetı, oncekı gece yaptığı açık- lamada, mal stoku ve karaborsacılık yapan- ların ıdam edıleceğım bıldırdı Irak parla- mentosu ıse yme oncekı gece aldığı bır ka rarla Araplara "dunyadakı Irak duşmanla- nm" hedef gosterdı Kahire gazetesine göne, Irak, Türkiye sınırına kimyasal silah yığdı Mısır'daîslamiterör korkusuFATtH M. YILMAZ KAHİRE — Arap ulkelen arasındakı de nn göruş aynlıklan, Suudı Arabıstan'a *ço- kulusla Arap guca' göndenlmesı konusun- da da çok açık bır bıçımde kendını gösten yor Şu ana kadar Mısır'm göndeTdığı 3 000 askerın dışında, dığer Arap ulkelennın or- tak orduya ısteksız baktıkları dıkkat çekı- yor Sunye, Fas, Bahreyn, BAE ve Katar'ın Arap gücüne asker vereceklerı yolunda ha- berler alınmasına karşın, bu ülkelerden ko- nuya ılışkm resmı bır açıklama yapılmadı Ürdün, Suudı Arabıstan'dakı 'yabancı güçler' çekılmedıkçe, ortak Arap ordusuna katılmayacağını büdırdı Saddam Hoseyin'ın *cihal' çağrısı, Batı Şena ve Gazze'dekı radıkal Fılıstınlıler ve Hızbullah tarafından desteklerurken, hemen hemen tum Arap ülkelenndekı radıkal İs- lamı hareketler de Suudı Arabıstan'dakı ABD askenrun 'kutsal topraklar'dan çekıl- mesını ıstıyorlar Mısır Devlet Başkanı Husnu Mnbarek- ın çağnsı ıle Kahıre'de toplanan olağanus- tü Arap zırvesıne katılan 20 kadar Arap ül- kesınden 12'sının oyuyla Suudı Arabıstan ve Körfez ülkelerınm olası bır Irak saldın- sına karşı komnması amacıyla 'ortak Arap gucu' oluşturulması volunda karar alınmış- tı Lıbya, FKÖ ve Irak, karar aleyhınde oy kullanırken, aralannda Ürdun'un de bulun duğu 3 ülke karara rezerv koymuşlar, Ye- men ve Cezayır de çekımser kalrnıştı. Kahire basını dun Mısır'ın Suudı Arabıs- tan'a gönderdığı asker sayısını 3 000 olarak açıkladı Gazeteler, Mısır askerlerının Su- udı Arabıstan'dakı Hafar Al-Batın Askerı Üssu'ne yerleştıklennı yazdılar Hafar Al- Batın Askerı Üssü'nde ABD askerlen de bu lunuyor Mıstr askerlennın çoğunluğunu paraşutçuler ve komandolar oluşturuyor Mısır askerlerının Suudı Arabıstan'a varma- lanndan sonra Kahıre'de 'ortak Arap ordu- su'na hangı ulkelenn katılıp katümavacağı tartışılmaya başlandı lkı gündür Sunye ve Fas'ın ortak Arap gucüne asker vereceğı yo- lunda ortaya atılan görtlşlere karşın bu ül- kelerden bu konuda henuz resmı bır açık- lama gelmedı Mısır Devlet Başkanı Hüsnu Mübarek, dün bır açıklama yaparak "Şimdi söz sıra- sı Saddam'da" dedı Mübarek, sorunun çö- zümu ıçın hâlâ 'ıyımser' umutlar taşıdığını behrterek "Ancak gerçekler bovle olmuyor. Bazen savaş kaçınılmaz oluyor. Bu aşama- mada mıyız bunu tam olarak kestınnek mumkun degıl Biz savunma arnacıvla Su- odı Arabıstan'dayız. Dıger Arap ulkelerinin de bu orduya katılacağını sanıyorum" şek- Unde konuştu Arap zırvesınde Suudı Arabıstan'a asker göndenlmesı maddesme 'rezerv' koyarak •evet' dıyen Ürdün Kralı Huseyin, dün yap- tığı açıklamada, Suudı Arabıstan'dakı ABD askerlen çekılmedıkçe 'çokulnslu Arap gucu' ıçın asker \ermeyecefını soyledı Hu- seyin, "ABD askerlen çekılerek yerlerinı Arap ordusuna bırakmalıdır. O zaman LJr- dun asker gonderecekür" dıye konuştu Ce- zayır De\ let Başkanı Şadu Bencedıd ve Ye- men Devlet Başkanı Alı Abdullah Saleh de Körfez'de ortaya çıkan genlımın Suudı Ara- bıstan'a asker gönderılerek daha da artaca ğım, bu nedenle 'ortak Arap ordusu'nu des- teklemeyeceklennı söyledıler Kahire zırve- sıne katılmayan tek Arap ulkesı olan Tu- nus'un Devlet Başkanı Al-Abidın Ben Ali de Arap ordusu fıknnı desteklemeyeceğını söyledı Türk sımnna kimyasal silah Mısır'da çıkan Egypüan Gazette adlı ga- zete, dunkü sayısında Irak'ın, etrafının çev- nlmesı karşısında, tüm sımrlarına yığmak yaptığım, bu arada Türkiye sının yakını na da kımyasal silah yığmaya başladığmı öne surdü Bu arada Kahıre'de yayımlanan Akhbar El Yom gazetesmde yapılan bır yorumda, Saddam Huseyın'vn Turkıye uzennden am- bargoyu 'delebıleceğY öne suruldu Gaze- tenın yorumunda Irak'ın Türkiye uzennden bazı ıhtıyaçlanm karşılayabıleceğı ıddıa edıldı Gazete, ambargonun ne şekılde aşı- labıleıeğı konusunda ayrıntı vermedı An- cak Mısır'da, Irak'ın Turkıye'den kaçakçı- lar yoluyla yıyecek temın edebıleceğı yay gın bır görüş Irak basın yayın organları, Mısır Devlet Başkaru Husnu Mnbarek'e karşı saldınla- nnı sürdürüyorlar Irak BAAS Partısı ya- yın organı Said Al-Thawra'da çıkan bu ya- zıda, Mübarek'ın ABD'nın talımatları doğ nıltusunda çalıştığı ve Israıl ıle yakın ışbır- lığı ıçensınde olduğu ılerı sûruluyor Irak'- ın Al Curahuriye gazetesı de Kahire zırve- sınde alınan kararların ABD'nın ısteklerı dogrultusunda olduğu kaydedılıyor Irak lıderı Saddam Hüseyın'ın, Kahıre 1 - de toplanan Arap nrvesı sırasında 'akıllıca' olarak nıtelenen 'cıhat' çağrısı da beklen medık bır etkı yarattı Suudı Arabıstan'da- kı kutsal topraklann yabancı guçlerın elın- de olduğunu kaydeden ve tum Müslüman- ların bu guçlere karşı savaşmasını ısteyen Saddam'ın çağnsına Lübnan'dakı tran yan- lısı Şu Hızbullah örgütü ve Batı Şena ıle Gazze'dekı radıkal Fılıstınlıler destek ver- dıler Hızbullah, ABD askerlerı Suudı Ara- bistan'dan çekümezse, Lübnan'dakı Batılı hedeflere bombalı saldınlar duzenleyeceğı tehdıdınde bulunurken, Batı Şena'da duzen lenen göstenlerde de Fıhstınlıler 'dhat' çağ- Saddam petrole boğuldu Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyın, Kuveyt'ı ışgal ederek ülkesmı dunyanın en buyük petrol rezerv lerıne sahıp ıkmcı ulkesı durumuna getırdı Saddam aynı zamanda OPEC örgutunun de en guçlu adamı oldu Irak ıle Kuveyt çöllerı ve kıyılarında toplam 26 6 mılyar ton petrol rezervı bulunuyor Suudı Arabıstan'ın petrol rezervlerı ıse 35 mılyar ton 1989 yılında Irak ıle Kuveyt'ın toplam uretımlen yaklaşık 230 mılyon tondu Bu rakam Bağdat'ı dunyanın dörduncü en çok petrol üreten ulkesı yapmaya yetıyor 608 mılyon tonla SSCB ılk sırada, ardından 427 mılyon tonla ABD, 255 mılyon tonla Suudı Arabıstan gelıyor Irak, Kuveyt'ı topraklanna katmakîa Kuveyt kıyılaıı açıklarındakı super tankerlere yönelık yükleme termınallen ıle Emırlığın modern rafınenlennı elıne geçırmış oldu Irak'ın güneyınde, bır kısmı Kuveyt topraklannda bulunan dev Rumalya petrol kuyusu da tamamen Saddam'ın kontrolüne geçtı Rumalya son OPEC toplanusında tartışma konusu oluşturmuştu Saddam Kuveyt'ın Irak'a aıt kuvulardan haksız olarak 2 4 mılvar dolar değennde petrol pompaladığım ıddıa etmıştı Irak birlikleri tarafından ele geçırılen Bubıyan ve Varba, Saddam'a Basra Körfezı'ne geçışte önemlı bır kolaylık sağlıyor F Alman uzmanlar krızın petrol fıyatlanna geçıcı olarak yansıvacağını ılerı suruyorlar (Kaynak Stern) nsı yaparak Saddam'ı destekledıklennı vur- guladılar Mısır, Cezayır gıbı radıkal tslamcı haret ketlerın muhalefet gucü oluşturduklan ul- kelerde de Islam'a sıkı sıkıya bağlı genış halk kıtlelerının Saddam'ın çağnsına uya- bıleceğı kaygısı başladı Mısır'da Kral Fa- ruk'un devnlmesınden Enver Sedal'ın öldu- rulmesıne kadar bırçok önemlı sıyası olay- da etkın bır rol oynayan 'İh\ani Muslumin'- Musluman Kardeşler Orgutu'nün Mısır'ın yürurlukte olan Irak karşıtı polıtıkasına karşı eylemler duzenleyebıleceğı zıhınlen kurcalıyor Gücunu >oksul halk kıtlelenn- den alan ve şenatm tam olarak uygulanma- sını ısteyen bu yeraltı örgutünün olası ey- lemlerıne karşı Mısır'da etkın önlemler alın- dığı bıldırılıyor Mısır ekonomısırun ıçınde bulunduğu açmaz da Musluman Kardeşler' ın Cezayir örneğınden hareketle ıktıdar he- sapları yapmasına neden oluyor Cezayır'de de ıktıdardakı Ulusal Kurtu- luş Cephesı'ne (FLN) karşı hazıran ayındakı yerel seçımlerde büyük bır başarı kazanan Islamı Selamet Cephesı (FIS), Suudı Ara- bıstan'dakı ABD askerlerının kutsal toprak- lan terk etmesını ıstıyor FIS lıderı Abbasi Madanı, yaptığı açıklamada "Musluman- lann kutsal topraklannda yabancılan ıstemiyoruz" dedı SOVYETLER BIRLIĞI F Almanya ya petrol ıh 0,9 Toplam petrol ıhracatında F Almanya nm yen SUUDI ARABtSTAN Petrol Kuyutan Petrol booı hatt ISRAIL / ÛRDUN Petrol rezervlen 1Z.SM Yıllfk petrol uretımı 145 F Almanya ya ırıracat Toplam petrol ıhracatında F Almanya nın yen H 3 SUUDI ARABISTAN Petrol rezervlen 34.S46 Yıllık petrol uretmı 255 F Almanya ya ıhracat 5,47 Toplam petrol ıhracatında F Almanya nın yen Petroi rezervterı 13.165 Yıllık petrol uretımı 91 F Almanya ya tfıracat 0,7 Toplam petrol ıhracatında F Almanya nın yen Petrol rezervlen 12.193 Yıllık petrol uretımı 91 F Almanya ya taacatı 1,04 Toplam petrol ıhracatında F Almanya nın yen S 1 , S '(1989 yılı venlen temel alınrmştır) BONN 'Avrupa Barış Gücü' tartışılıyor DtLEK ZAPTÇIOĞLU BONN — Saddam Huseyin, Almanya'- da İran'la başlayan Kaddafi'yle devam eden "lslaraın kanlı çehresı" çığlıklannın doruğunu oluşturdu Alman kamuoyu, Or- tadoğu'dakı karmaşık guç ve çıkar çatışma- lanm ka\ramaya çalışmak yerıne, "Arap- lann ne yapacağı bellı olmaz, Arap man- talıtesını anlamak imkânsızdır" şekhnde ozetlenebılecek bır söyleme sığınıyor Sad- dam Husevın, 'Batı'yı tehdit eden tslam dunyası'nın sembolu halıne getırüdı Alman basını, Salman Ruşdu hakkında ölum fer- manı çıktığında da bunu Humeynı'ye de- Î ıl, butun tslamıyete mal etrnış, 'Kanlı slam' sloganını dılınden duşurmemıştı Doğu Avrupa'dakı son gelışmelerden son- ra 'komnnizm tehlikesi'nden boşalan venn şımdı 'Ortadogu'daki Musluman diktatorler' tarafından doldurulraa eğüımı var 'Hıristiyan, rasyonel, ilerici Batı- Musluman, ırrasyonel, gencı Dogu' çehş- kısı, Alman kamuoyunun Körtez'e bakışın- da örtuk, ama guçlu bır rol oynuyor Başkent Bonn'da ıse guvenlık uzmanla n, Ortadoğu krızı gıbı olağanustu hallerde Almanya'nın nasıl bır tutum ızlemesı ge- rektığım tartışıyorlar Alman bırlıklennın, Suudı Arabıstan'dakı "çokuluslu kuvvet- ler"e katılmasına ızın vermeyen anayasa- mn değıştınlmesı onenldı öte yandan, Fe- deral Aman ordusunun da yer alacağı bır "Avrupa Banş Gucu" fıkn, gıderek geçer- lılık kazanıyor Iktıdardakı Hıristiyan Demokrat Partı' nın uzmanları, "Avrupa Barış Gucu"ne Sovyetler Bırlıgı'nın de katılmasını ıstıyor Sosyal Demokrat Partı SPD ıse, "A\mpa Barış Gucu" hakkında somut bır önen ge- tırdı Her bırı 4 bın asker, 80 uçak ve dest- royerlen de ıçeren bır donanma gucune sa- hıp uç "banş bolugu" kurulması Iruikkıuıi6r RundschmıAmerıkan Dışışlen Bakanı James Baker, Turkıye'ye, Irak ambargosundan doğan • ekonomik zararın ABD ve Kuveyt tarafın- dan karşılanacağını vaat ettı Amerıkan Dı- şışlerı çevrelen, Bağdat'a karşı yaptınmlar- da Turkıye'ye köru korune guvendıklerını belırtıyorlar Ust duzeyde bır hukumet yet kılısı, "Sa>aş halinde mutlefikımız Tur- kiye'ye tam olarak guvenebılecegımizi biliyoruz" dedı Turkıye'mn, kapattığı ıkı bonı hattından doğan gunluk zarann, gun- de yaklaşık 8 mılyon mark tuttuğunu bıl- dırılıyor Baker, özal'a ABD'den ek malı yardım önensı getırdı, Türkıye'nın AT've tam uye- hk talebıru Bruksel nezdınde destekleme va- admde bulundu ve Kalkınma Bankası ıle Amerıkan Export Import Bankası'nın Turkıye'ye ek kredı açmasım sağlayacağı- na daır soz verdı. stern Saddam Huseyin ıçın Ortadoğu'dakı ye- gane askerı tehhke, Israıl'den gelecektır Gızlı atom süahlanna sahıp olan tsraıl'ın ABD ıle stratejık ışbırhğı anlaşması var Kudus, Körfez'dekı gelışmelen kaygıyla ız- lıyor Daha kısa bır sure once, Irak sa\aş uçaklarıÜrdun'den gelerek, Israıl nukleer araştırma merkezı Dımona'nın ustunde uç- muşlar ve bu tsraıl'de buyuk heyecan ya- ratmıştı Bağdat ıse, tsraıl'ın 1981'deOsı- rak atom santralını bombardımana etme- sıru hıç affetmemıştır tsraıl, Irak-Urdun sı- nınna "savaşın eşığı" olarak bakıyor Baş- bakan tzak Şamır, Stern'e, "Lrdun'defci herhangı bır yabancı kuvvet, tsrail tarafın- dan dırekt tehdit olarak algılanır" dedı LONDRA îngiliz halkı, Bush'u destekliyorİngiltere Başbakanı Margaret Thatcher'ın, Korfez krizinde ABD Başkanı George Bush'tan yana tavır alması, halk ve muhalefet tarafından benimsendi. EDİP EMİL OYMEN LONDRA — İngiltere Başbakanı Mar- garet Thatcher'ın geçen hafta Amenka'day ken Başkan George Bush'a, Falkland Savaşı hakkında bılgı verdığı ve "Bir savaş, kısa surede ve lyi bır lojistıkle nasıl kazanılır?" konusunda danışmanlannı aydınlattığı açıklandı Başbakan Thatcher'ın Amenkan Savaş Kabınesı'nde yerını çokuluslu askerı kuvvetın oluşturulmasından önce böylece aldığı anlaşılıyor Nıtekım şımdı Basra Kör- fen )öresıne göndenlen tngılız kuvvetlen de Dunun göstergesı 1 destroyer, 1 fırkateyn, 1 fılo Tornado uçağı, 3 Nımrod ıstıhbarat uçağı Ingılız Harp Okulu mezunu, lngıl tcre'nın Korfez yöresındekı en sadık dostu Umman'da da Ingılızler var 1 firkateyn, 12 Jaguar tıpı savaş uçağı tngılızler Umman kıyılan açığındakı Mesıre Adası'nda konak layacak Bunlardan ayrı olarak ingiltere, Akdenız'e 3 mayın arama tarama gemısı göndenvor Kıbrıs'takı Agratur ve Dıkelya uslermde 1 tıloluk Tornado hazır beklıyor tngıltere, Amerıka'nın çokuluslu askerı kuv \ettekı en guçlu desteğı tngıltere'de ıse bır ha\a ındırme bırlığının 24 saat alarm du rumunda bekletıldığı bıldırılıyor Başbakan Thatcher'ın Başkan Bush'un vanında yer alması, hem muhalefet hem de halk tarafından benimsendi Gallup tarafın- dan vapılan bır kamuoyu yoklamasında, Başbakan Thatcher'ın bolgeye askerı kuv vet gondermesı, vuzde 83 gıbı bır oranla destek buldu 1982'de Falkland bunalımı sı- rasında adalara askerı mudahale gırışımı dahı bu kadar destek sağlamamış, >ıne Gal lup'un o sırada yaptığı bır ankctte oran yuz de ?8'de kalm.ştı İnghtere, 1956'da Suvevş Kanalf na Fransa ıle bırlıkte mudahale et- tığınde ıse halktan destek bulamamıştı Yuz de r ORRESPONDENT 'The Sundav Correspondenf gazetesı, dunku sayısında Turkıye'mn Korfez krızın- dekı tutumunu şovle değerlendırdı Margaret Thatcher'ın hayranı olan Tur- gut Ozal, Irak'ın komşulan arasında şım- dıye kadar de\let adamhğma en çok yakı- şan bıçımde davranan lıder oldu Turk sı- >asal ha>atının gundelık sorunlannın uze- nnde yer alan cumhurbaşkanlığı, Özal'a, BM kararlarına hızlı \e olumlu >anıt ver- mesıne olanak tanıdı İran Irak Savaşı sı- rasında Turkıje tarafsız kalmıştı, ancak ABD Irak çatışmasında da a>nı tarafsızlı- ğı süTdurebılmesı, Ozal'ın dıplomatık bece rısıne bağlı ABP reddetti ABD, Irak asken bırliklennın Kuveyt'- ten gen çekılmesı ıçın Devlet Başkanı Sad- dam Hüseyın'ın öne sürdûğü koşullan "kesınlikle reddettigini" açıkladı Beyaz Saraj tarafından yayımlanan bıl- dınde, "Bu koşullar ve tehdıtler, Irak'ın içinde bulundugu yalnızlığı kırmaya ve ye- nı bır statukoyu kabul ettırmeye yonehk >e- nı bır ginşımdır" dendı Beyaz Saray'ın bıldınsınde, Saddam Hü- seyın'ın, BM Güvenlık Konseyı'nın 660, 661 ve 662 numaralı kararlanna meydan okumaya devam ettığı ve ABD'nın, bu ka- rarlarm eksıksız olarak uygulanması ıçın çabalannı sürdüreceğı kaydedıldı Beyaz Saray'ın bıldınsıne, Dışışlen Ba- kanı James Baker tarafından daha önce, Irak petrolü taşıyan gemüenn engelleneceğı yolundakı açıklama da doğrulanarak bu önlemın, Kuveyt Emın Şeyh Cabır El Sa- bah'ın ısteğı uzerıne alındıgı ıfade edüdı İntihar pilotlan AA'ya gore Irak haber ajansı, "Bir grnp Arap pılotunun, Körfez'dekı Amenkan Fi- losu'na ıntıhar saldınlan gerçekleşürmeye hazır olduklarım bıldırdıklerim" duyurdu INA'nın habenne gore pılotlar, Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseym'e gönder- dıklerı mesajda, "Irak'ı ve Arap ulusu Ue Muslumanlıgın kutsal değerlennı korumak için şehıt olmaya kararlı olduklarım" bıl- dırdıler Ajans, pılotların mıllıyetlennı ıse belırtmedı Iran Devlet Başkaru HaşJmı Rafsancanı, Basra Körfezı'nın, yabancı asken guçlenn varlığı nedenıyle bır "barut fıçısına" dön- duğunü söyledı Bır grup asken yetkıuyle göruşen Rafsan- canı, bölgedeki gelışmelerden kaygı duy- duklannı belırttı ve "Korfez'de olup biten- ler, devnmdlerle karşı-devrimcUer ya da ıle* rıcılerle gencıler arasında bır savaş degıl, tersıne, bir hazıneyı ele geçırmek ıçın giri- şılnuş bır kavgadır" dı>e konuştu Özal: Irak bize saldırmaz Amerikan ABC Televizyonu'nun sorularını cevaplayan Özal, Turkiye'nin kendisini koruyabilecek guçlu bir ordusu bulunduğunu ve Irak'tan korkmadığını belirtti. WASHINGTON (Cumhuriyet) — Cum- hurbaşkanı Turgul Ozal, dün Amerıka'nın önde gelen TV kanah ABC'mn çok ızlenen pazar sabahı programının konuğu oldu. ABD Dışışlen Bakanı James Baker'ın da konuk olduğu programda ABD TV dunya sının yıldızlannın sorulanru yanıtlayan Özal, ne Irak'ın Turkıye'ye saldıracağım, ne de Saddam Husejın'ın de devnleceğım sandığım kaydettı Irak'a karşı yumuşak bır dıl kullanan özal, Saddam'ın Körfez pet- rolunün kontrolünü ele geçırmek ıstedığı- nı, eğer Kuveyt'te kalmayı başanrsa bu ıs- teğını elde edeceğım vurguladı Yöneltılen sorular ve özal'ın yanıtlan şöyle — Irak'ın petrolunu kestiniz. Sizce Irak mnkabelede bulunur mu? Bulunorsa ne ya- par? OZAL — Sanmıyorum Eğer sadece Turkıye olsaydı belkı bır şey olurdu Ama evrensel Suudı boru hattı da kapatıldı Tek damla petrol çıkmıyor dışan — Turkıje'ye silahlı bir saldın olursa NATO muttefiklenniz yardıma koşar mı? OZAL — Evet NATO Bakanlar Kon- seyı'nın kararı var 5 maddeye göre mu- kabele eder — Eski bir Turk atasözu, "AraptanB $ - ne kanşma" diyor. Diğer vandan ulkeniz- deki libcraller bu ışe kanştıgınız ıçın sızı eleştıriyor. Avnca ulkenızde gızlı bır Islam- cı hareket var. Aldıgınız karar destek go- ruyor mu? Yoksa başınız belada mı? ÖZAL — Gazetelerden \e halktan edm- dığım ızlenım o kı bızım polıtıkalarımıza tıpkı ABD'de Başkan Bush'un polıtıkala- rına olduğu gıbı hatta daha fazla halk des- teğı var — Pekı bundan 6 ay sonra da durum boyle olur mu? İslamcılar var. OZAL — Arap ulkelennde gorduğünu- ze benzer bır sorun yok ulkede 6 ay sonra ne olur1 * Turkıye'de bır şey olmaz, ama bel- kı Avrupa ve Amerıka'dan bazı ıtırazlar yukselebılır — Batı'va guvenijor musunuz? Türki- ye Avrupa ve ABD'nın ıvi dostu, ama ozel- likle ABD'den bu karşılığı goremedi gec- mişte. Silah ambargosu gıbı olajlar var. Eğer bir sorun çıkarsa gerçekten >ardımı- nıza koşacaklannı hıssediyor musunuz? OZAL — Bız kendımıza koruruz Gtiçlü bır ordumuz var Ondan korkmuyoruz Ayrıca Irak'ın bır şey yapacağını sanmıyo- nım, çunku kuvvetlennın bu bölumunu ku- zeye gönderecek, ıkıye bölmek buyuk ha- ta olur A> rıca o bolge çok dağlık Bır as- kerı harekâta elvenşh değıl Bır başka ko- nu da Başkan Bush ıle bırçok telefon ko- nuşması yaptım Kendısını çok ıyı tamnm tyı biT başkan Bu konuda da çok suratlı davrandı Avrupalılara gelınce, onlar da bırlık ıçınde bu konuda O yuzden gelecekte bır sorun olmaz — Saddam hakkında ne duşunuyorsu- nuz? Irak Kuveyt'ten çekıhr mi? Yoksa ka- lır mı? OZAL — Inamyorum kı Ortadoğu'nun petrolunu kontrol etme kartına oynuyor Kuveyt'te kalırsa bu ıstedığıru başarma şan- sına sahıp olur — Devnlir mı? Boyle bir olasılık var nu? OZAL — Sanmıyorum Çunku çok guç lu ve Arapların babası kartına oynuyor Ama ambargo etkıleyebılır Tahmın güç Kemer sıkma konusunda retonk yapıyor- lar Taha Yasın buraya geldığınde de aynı şevı söyledı — Pekı sizce ambargodan etküenmezler mi? OZAL — Emın değılım Bu sefer güç Çunku Iran-Irak savaşında tüm Batı Irak'ı desteklıyordu