Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
16 TEMMUZ 1990 HABERLER CUMHURİYET/11
Mİ88 Venezüela'dan
• BURSA (Cumhuriyet Bürosu) — "Miss Globe'90"
Uluslararası Güzellik Yarışması'nda Venezüelalı güzel
Yourmery Ortega Yerküre Güzeli (Miss Globe) seçildi.
Yarışmada birinriliği Ispanya güzeli Maria del Flores
kazanırken Finlandiya güzeli Tiina Vierto ikinci oldu.
ABD güzelinin "Model of Model" (Modellerin Modeli)
secildiği yarışmada, Avusturya güzeli de "Miss
Intercontinental" sıfatına değer bulundu. Türk güzeli
Gülay Pmarbaşı finale kalmasına karşın dereceye
giremedi. 1975 yıhndan beri 12 yıl sürcyle ABD'de
yapılan Miss Globe Güzellik Yarışması son 3 yıldır
ülkemizde yapılıyor. (Fotograf: Kutlu Escndemlr)
1TB; 'Protestolaranız artacak*
• ANKARA (Cumhuriyet Bfirosu) — Türk Tabipleri
Birliği Merkez Konseyi Başkanı Dr. Selim ölçer,
hekimlerin özlük hakları ve sendika taleplerine, "sürgün"
ile cevap verildiğini öne sürerek, "Bu uygulamalara sessiz
kalmayacağız. Tüm Türkiye'de hekimlerin bu tayinlere
protestosu artacak" dedi. Dr. ölçer, düzenlediği basın
?plantısında, son günlerde, Sağlık Bakanlığı ile Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın, Tabip Odalan
yönetimlerindeki hekimleri, başka illere tayin ettiğini
kaydederek, "Biz Tabip Oda ve Birliği yöneticileri olarak
konu ve sorunların görüşmeler yoluyla çözümlenmesini
isteyen bir tavır içindeyken yetkililerin görüşmeye
yanasmaması ve Oda yönetimlerine seçilmiş insanlan
tayin etmesi, hekimler arasında tepkiye yol açmıştır. Bu
tepkinin hızla ivme kazarup artacağmı duşünüyoruz.
Hafta başmdan itibaren, tüm Türkiye'de hekimlerin
protestosunun artması beklenmektedir" dedi.
Valîliklerde basın müdürlügü
• ANKARA (ANKA) — ValilikJerde basın ve halkla
ilişkiler müdürlüğü adı altında yeni birimler oluşturuldu.
Valilik ve Kaymakamhk Büroları Kunıluş, Görev ve
Çahşma Yönetmeliği'nin bazı maddelerinin
değiştirilmesine ilişkin Resmi Gazete'de yayımlanan
yönetmelikte yer alan hükümlere göre valiliklerde basına
bilgi venne görevini bundan boyle müdürlükler yapacak.
Daha önce bu görev, resmen özel kalem müdürlerinin
sonımluluğundaydı. Basın ve halkla ilişkiler
müdürlükleri, valiliğe kişi veya kunıluşlarca elden getiren
her türlü dilekçeyi kabul edecek, ildeki basın kartları ile
resmi ilan işlerini yürütmekle de görevli olacak.
Mesketler Türkiye'ye geliyor
• BURSA (AA) — Devlet Bakanı Ercüment
Konukman, Sovyetler Birliği'nde yaşayan ve yerleşimleri
sorun olan Mesket Türklerinin bir bolumünün Turkiye'ye
geleceğini ve bu kişilerin Doğu veya Güneydoğu Anadolu
Bölgesi'ne yerleştirileceklerini bildirdi. Devlet Bakanı
Konukman, Mesket Türklerinin Turkiye'ye gelişleri
konusunda "ciddi bir çalışma" yapıldığını söyledi.
"bnukman, "Bu konuda Sovyet yönetımi resmen ızın
rdi. Ancak Turkiye'ye gelecek Türklerin sayısı
konusunda şu anda bir şey söylenemez. Bu, sembolik bir
miktar olacak" dedi.
SHP GenelBaşkanı'ndan sert çıkış
Iııöııü:Demokrasi yokANKARA (Cumhariyet Büro-
sn) — SHP Genel Başkanı Erdal
tnönü, "Demokrasi yatazGüney-
dogu'da degB, Ankara'da da,
Türkiye'nin Mcbir yeriade yok"
dedi.
tnönü konuşmasmda, Türkiyei
nin en önemli sorunu olan Güney-
doğu ile UgUi raporun tartışıldığı
parti meclisi toplantısma TRT eki-
binin gelmemesini sert bir dille
eleştirdi. TRT yönetimini, Ikuda-
nn en önde gelen temsilcisi
olmakla" suçlayan SHP lideri,
"Eğer seçim varsa muhakfetin
özellikle teievizyona çikması geıc-
kir. Seçim yasaklan mutamiefete
degil, diger partilere üstiialnk kar-
masın diye iktidara konnr. TRT
öyle bir iktidar baskısı attında ki
her yaptıgı bir öncelündeıı daha
yanlış oluyor" diye konuştu. Inö-
nü, "Eger seçim zamaaı diyoriar-
sa, o zaman parti lidcrleri olarak
leievizyonda propagaada kommş-
malan yapalım. Ama onn da yap-
nrmıyoriar. Boyle şey obnaz.
TRTnin parti meclisi toplantısı-
nı izlememesini proteslo icia bu
toplandyı btrakıp Aakara'da bir-
kaç kez yurujüs yapsak bona
deger" dedi.
Başkenttefci ilçe belediyeierİDde
toplusözleşmelerinin anlaşrnayla
sonuçlanmasını "Bn, sosyal de-
mokrat bir iktidara oUnak taaın-
dıgmda Bderin yapılabUecetiniıı
•öslergesidir" biçiminde degerien-
diren İnönu, iktidar partisindeki
belediyelerin de ayru biçımde dav-
ranmalanru beklediklerini söyle-
di. öğretmenlerin ve sağhk perso-
nelinin yoğun bir sendika müca-
delesi verdiğini kaydeden tnönü
şöyle konuştu:
"ögretmenier bence anayasayı
dogru yorumluyorlar. Anayasada
ögretmenler seadika knramaz di-
ye bir bikiinı yok. Etitim-tş adry-
ia bir seadika k*nMnv ve Gead
Bafkan Niyazi Ataaya, TcnHÜ bir
demeç nedeaiyle Aakara VaUligi
tarafındaa görevdan ahadı. De-
mokrasi yatauz Giaeydogu'da de-
tB, Aakara'da da, tstaabnTda da,
Türkiye'Bİn hiçbir yerinde yok.
Bdyle bir demokrasinİB de ömrii
IIZHB olmaz."
lnönü, "ANAP'ıa propagaada
maldaesi" olarak nitelendirdiği
TRTnin, yayınlanyla asgari ücret
konusunu unntturduğu görüşünü
savunarak asgari ücretin brüt de-
ğü net olarak hesaplanması gerek-
tiğini söyledi. Başbakan Yddıran
Akbulut'un, "alkeaia onemH so-
nniaruu Ur yaaa nrakarak »tçta
gezUeriyle ANATıa aybuim art-
tıma çabaa içiade oMafuM"
kaydeden SHP lideri, "Sayuı Ak-
balut'a sesJeniyorum. ANAFm
bir kez daha iktidar otaa taas
i'm"ANAP'm
bir daha iktidar olma
olanağı yoktur.
Akbulut bunu
hangi siyasetçiye
sorsa aynı
yanıtıalır."
TRT'ye: "TRT
yönetimi iktidann
enönde gelen
temsilcisidir. öyle
bir iktidar baskısı
alfndalar ki her
yaptıkları bir
öncekinden daha
yanlış oluyor"
yoktar. Akbahıt baaa hangi siya-
aelçiye sorsa ayw yautı ahr" di-
ye konuştu. Hükümetin Avrupa
lopiuluğu karşısındaki tutumu-
nun 'Tiirkiye'ıun onaraau lana"
oldugunu belirten tnönü, "TC,
İMiksnlaruı ratfa ile pazarhkU
* " dedi.
StA kozn
ABD'nin lstanbul'daki Rum
PatTiği'm-^iayadaUOrtodokjla-
rw Hdcri «iarak laasc etfcrck ytmi
bir giç odagı olaıtanaayı
amactadıgıar kaydeden tnönü
şunlân soytedi:
"Lozaa Amtitimuı'mâa thm
Patrit» yahuz TBrkiye'deki R n -
larnı «•• BvctMar, yayıaBHKi H B T
hı |,iiıl ' ıliBÜrjııı i n n tra
di poiHikaaı |ere|i Ii»aan gftarfı
etkTor.
ABD ile Yunanistan arasında
ÖzaPın tatili bittiCumhurbaşkanı özal'ın tatilini geçirdiği Okluk Koyu
yaz kış korunacak. özel bir tim tarafından korunacak
olan koyun tepelerine nöbetçi kulübeleri yapıldı.
TUNCAY ÖZKAN
MARMARtS — Cumhurbaş-
kanı Itargnt Ozal ve eşinin Mar-
maris Okluk Koyu'nda iki hafta-
yı asan tatili dün sona erdi. özal
dün Marmaris'ten tstanbul'a geç-
ti. Cumhurbaşkanı özal'ın tatili
29 haziranda başlamıştı. özal ta-
til boyunca Gökova Körfezi'nde-
ki tüm koylan ve turistik tesisleri
yat ve helikopterle gezdi. özal için
işadamları A|a Ceylan, Mehmet
Hattal ve STFA firması özel yat-
lanru tahsis ettiler.
Cumhurbaşkanı lurgut özal-
ın tatil yaptıfı villanın bulundu-
gu Okluk Koyu'ndaki askeri böl-
ge bundan sonra da korunacak.
özal'ın "Hafta sonlan sık sık
gdbti" dediği vüla ve koy özel bir
koruma ekibi tarafından yaz kış
gözaltında tutulacak. Koyun de-
nize bakan tepelerine nöbetçi ku-
lübeleri de yaptınldı. Koruma gö-
revini polis ve asker birlikte yü-
rütecek.
Yaklaşık bir aydan bu yana
özal ve tatilini geçirdiği villayı ko-
ruma görevi yapan güvenlik güç-
leri günlük 6 bin lira fazla mesai
ücretinin azhğmdan yakmdılar.
Cumhurbaşkanını korumanın
önemli bir görev oldugunu dile ge-
tiren görevliler, "6 Ma lira fada
mesai Ue kısı da koyda gecirwek
istenedikkrM" ifade ettiler.
özal'ın tatilini 20*yi aşkın ga-
zeteci izledi. özal'ın korumalan ve
askerler gazetecileri Cumhurbaş-
kanı'ndan uzak tutmak için "el-
lerindea geteBT yaptılar. Cum-
hurbaşkanı Tbrgut Özal da basın-
la koruma görevlileri arasındaki
çekişmede konunalardan yana ta-
vır aldı. özal askeri kıtayı denet-
lerken fotoğrafuu çekmek isteyen
gazeteciye müdahale eden koruma
görev lilerinden yana oldu. Gaze-
teciye parmağını sallayarak "Sea
çok dikkatli oL Bak baadaıı soa-
ra vauiBiza girasenia" uyansı-
nı yaptı.
Özailann villasına gelen konuk-
lardan bazılan basından saklan-
dı. Bunlar arasında yer alan Sem-
ra özal'ın terzisi Müberra Karoi
özel uçak ve askeri helikopterle
koya ulaştırüdı.
Koya özel kum
Cumhurbaşkanı lürgut özal
için hazırlanan villanın önündeki
kumsabn Sedir Adası'ndaki Kle-
opatra Plajı'ndan getirilen kum-
larla takviye edildiği iddia ediidi.
Yöredeki köytttler kurnun Kleo-
patra Koyu'ndan getiriJerek Okluk
Koyu kumsalına döküMüğünü
söyledUer.
Cumhurbaşkanı Turgut özal'-
ın küçük oğiu Efe özal da dün
Okluk Koyu'nda asker ve polis
koruması altında su motoruyla
gezinti yaptı. Efe'nin yanında bir
arkadaşının da bulunduğu görül-
dü. özallar'ın villasımn bahçe te-
mizliğini yapan civardaki köylü-
ler Efe özal'ın iki uç gün önce vil-
laye geldiğini soyiediler. Cumhur-
başkanlığı yetkililerinin bayram-
da cumhurbaşkanının kıa Zeyacp
Özal'ın koya gelmediği şeklinde-
ki açıklamalanmn aksine yine ay-
nı köylüler Zeynep özal ve bera-
berindekilerin sıkı güvenlik ön-
lemleri altında villaya gelerek bir
süre kaldıklarını da ifade ettiler.
Cumhurbaşkanı özal dün saat
20.00'de yanında Devlet Bakanı
Güneş Taner ve çok sayıda cum-
hurbaşkanlığı personeliyle birlikte
Dalaman Havaalanı'ndan TC-
GAP adlı özel ucakla tstanbul'a
hareket etti. özal'ın Dalaman'a
önceki gelişi sırasmda Semra
özal'ın terzisi Müberra KaroPun
fotoğrafının çekilmesi nedeniyie
gazeteciler havaalanına bu kez
alınmadılar. özal'ı tstanbul'da
Başbakan Yıldınm Akbulut kar-
şüadı.
CKMICAL MITSUI FON I
Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşariığı'nın 13.6.1990 tarihü uygunluk yazısı ile yapılan tüzûk
değişikliği çerçevesinde 15.7.1990'dan geçerli olrnak üzere fon süresi SÜRESİZ oiarak değiştirilmiş,
pay belgelerının alım-satım farkı kaldınlmıştır.
İlk İhraç Tarihi : 15.7.1988
İlk İhraç Oeğeri : 40.000.- TL
29.6.1990 Değerı :108.666.-TL
Net Deger Artışı : % 171.66
Pay belgesi sahibi sayın yatırımcılanmızın belgeleri, yeni koşullar aJtında da geçerli olacak, portföy
değertemesi 15.7.1990 günü portföy değerini yansıtan -geri alış- fiyatı üzerinden sürdürûlecektir.
Yeni tüzük degişikliklerini içeren onaylı metin Istanbul ve Izmır Şubeleri'nden edinilebilecektir.
Yatırımcılanmızın Chemıcal Mitsui Fon l'e geçtığimız iki yıl içınde gösterdikleri ilgi ve güvene teşekkür ederiz.
Saygılarımızla...
TÜRK MİTSUİ BANK A.Ş.
Sermaye Plyasası ve Yatınm Bankacrigı BölOmO
Merkez Şubesi: Büyükdere Cad. 108/A Esentepe-istanbul
Tel: 175 29 30 -174 36 28
Izmir Şubesi: Atatürk Cad. No: 40 Birsan Han Kat.4 Pasaport - Izmir
Tel: 19 38 40-19 18 46
imzalanan Savunma Işbüiıği Ant-
laşması'nın (SİA) Yunanistan'a,
toprak bütünlüğüne yönelik saldı-
rılarda Amerikan güvencesi sağ-
ladığını anlatar* tnönü, "Bu anlaş-
na Yunanistan tarafından Turki-
ye'ye karşı göriışmelerde koz ola-
rak knBaaılacaktır. ABD'nin, en
losa siirede bu anlaşmanın Turk-
Yuan görösnelerinde Türkije
aleyhine kollaBilamayacagı yö-
nttâde bir açıklama yapnası ge-
rekir. Aksi haMe böyk mattefik-
I&, dostlnk oimaz. Türkiye nüt-
tefik olmanın her geregini yerio*
getirmektedir. ABiynin serguediii
naazara Yanaaisua'ıa tarafını
tutar McimİMfcdir. Böyle bir şey
yapmaya hakbn yok. ABD Sa-
Tauna Bakam'nın bv konuda ba-
aa venHji yaaıt da tatmin edici
degttdi" diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Tbrgut Özal'-
ın tatil yaparken "bir günlügüoe
Ankara'ya döaap hac olayı gibi
önemli konolarda açıklamalar
yaptıgım" kaydeden lnönü,
"OzaTın böyk her seye kanşma-
va hakkı yok" dedi. tnönü, Gü-
neydoğu Raporu'nun "geniş bir
arşiv taramasına dayaadıgıaı ve
yaşamsal bir konuyu eie aidtgını"
belirtti.
tnönü PM toplantısına ara ve-
rerek, Altındağ Belediyesi'nin Fe-
ridun Çelik Mahallesi'nde düzen-
lediği 5 bin adet tapunun dağıtı-
mı ve belediye sağhk ocağının açı-
lış törenine katıldı. Yurttaşlarca
sevgi gösterileriyle karşılanan tnö-
nü seçim yasaklanna girdiği ge-
rekçesiyle Altındağ Belediyesi'nin
önemli bir hizmeünin televizyon-
dan duyunılmadığına dikkat çek-
ti. Tören alanındakı yurttaşlara
"Bagtia Türkiye'ae demokrasi var
mı?" diye soran lnönü "yok" ya-
nıtını aldıktan sonra, "Ben de yok
diyorum. Madem seçim yasakla-
n var, o zamaa bize propaganda
konuşmalan yapnu fırsatı veni>-
kr. On» da yapmıyoriar. Bunu da
yapnuyoriar, boyle demokrasi
oiur ma?" diye konuştu.
DYP Genel Başkanı Süleyman
Demirel ve Deniz Baykpl'ın katı-
lacağı "Hodri Meydan" programı-
nın iptal edilmesini de eleştiren
tnönü şöyle konuştu:
"Bu aasıl TRT, bu nasıl c«av
bvbagkaaı? Çüakü hata Cam-
tarbaskamadaıı çıku. Cevap hak-
kı niye verilmedi? labii korktu,
kaçtı. Cevabı bu. Şlmdi de Sayın
Akbalut 'Ben de katılacağıra' di-
yor. Niye katılacak ki? Cumhur-
başkanı oaa serzeniste bulunma-
dı, aksine onu savundu; yapüklan
hatayı ••"' dizehecekler, bir tûr-
M çare baiamryoriar. BBBU duzet-
tecek ki$i Sayın Özal, çıkıp 'Hata
yaptım, bir daha yapmayacağım'
denesi lazım. Özal bnnu diyece-
ffat, tatflden çıkıyor 'memura faz-
la ücret vermeyin' diyor, sonra yt-
•e tatttine devam ediyor."
DUnyada Türkiye ile ilgili çok
önemli gelişmder oldugunu anla-
tan SHP lideri şöyle devam etti:
"Tnrkiye Avrapa'daa dışlanı-
yor, dtayadan dıshuuvor. Tirk dq
politikası tam bir ricat, yenilgi,
bozgun içinde. Banlan iktidann
dizdtmesi, çarelerini bulması
şart Ancak bn iktidar ne yapıyor?
Sayın Özal tatil yapıyor. Zaman
zaman da esld partisini korumak
lcia koBBşmalar yapıyor."
Erdal lnönü daha sonra biı
yurttaşa tapusunu, başka bir yurt-
taşa da açılışı yapılan sağhk oca-
ğından yararlanabilmesi için sağ-
hk kamesini verdi. tnönü tören-
den sonra PM toplantısına katıl-
mak üzere SHP genel merkezine
döndü.
SHP Parti Meclisi
Gtineydoğu
raporu
benimsendi
ANKARA (Cumhuriyet Btiro-
sa) — SHP Parti Meclisi';ıin dün-
kü toplantısında Güneydoğu ra-
poru oybirliğiyle kabul ediidi. Ge-
nel Başkan tnönü, "Bn rapor ik-
tidara gddigimizde uygnlayacagı-
mız programın bir bölimüdiir"
dedi.
SHP Parti Meclisi, dün înönü-
nün başkanlığında toplanarak
Güneydoğu raporu ile 19 ağustos-
ta 14 beldede yapılacak yerd se-
çimlerdeki belediye başkan aday-
ları konularını görüştü.
önceki günkü MYK toplantı-
sında benimsenen "Güneydoğu
raporu"nun parti meclisi üyeleri-
ne toplantı sırasında mühürlü
zarflar içinde dağıtüması dikkati
çekti. Parti meclisi üyeleri toplan-
tının basına açık bölümunde tnö-
nü'nün yaptığı konuşma sırasm-
da rapora göz atma olanağı
buldular.
lnönü konuşmasmda Güneydo-
ğu raporunun, "geniş bir arsir ta-
ramasna dayaodtfını ve yasarasal
bir koauyn eie aldıgını" belirtti.
Raporun önemli bir kısmını par-
ti meclisi üyelerine okuyan tnönü,
raporun basına önceden verilmiş
olmasının eleştirilebileceğini kay-
dederek, "Bu, MYK'nın benimse-
digi rapordur, parti meclisinde de
aynca de aiınıyor. Bu nedenle bu
•yguhunaya gMfldin
diye konuştu.
Güneydoğu rapora ile ilgili ola-
rak Genel Sekreter Deniz Bayka!
Cumhuriyet muhabirine "Güney-
doğu raporu bütiin parti meclisi
iiyelerince bdyıik bir mutlulukla
karsılaamıştır. PM üyelerinden
hiçbiri rapora karşı çıkmadıgı gi-
bi rapor oybiriigi ile beıümsenmiş-
tir. tlk kez böylesine bir birlikte-
İlk saglaodı" değerlendırmesini
yaptı.
••«• ^ •GÜNLERÎN KÖPUĞU
AHMETTAN
Türklerin İçi, Dışı
ANKARA — Öyfe anlaşıdyor ki Cumhurbaşkanı özal da
Başbakan Akbulut da "Geçinemiyoruz" diye feryat eden
memuDarın dilekçelerini işleme koymaya niyetli değiller.
Ama Prof. Konukman'ın açıkladığına göre hem Özal hem
de Akbulut, aynı biçimde bağıran Mesket Türklerinin di-
lekçelerini işleme koydular Devlet Bakanı Konukman'ın
açıkladığına göre bu Mesketlerin bir süre önce verdikleri
dilekçeler kabul edilmiş ve 5000'i yakında Turkiye'ye ge-
lerek Urfa'ya yerleştirilecekmiş.
Konukman, Sovyetler Birliği'nde "Geçinemiyoruz" di-
ye bağıran tüm Türk soydaşları, Turkiye'ye getirtmek gibr>
bir amaçları olmadığını da dün Bursa'da Anadolu Ajansı:
na açıkladı. Bu açıklamaya göre amaç "Dış Türklert bu-
rada toplamak degil. Ama başı sıkışıp dara düşen dış
Türklere de Türkiye, tıpkı Kıbrıs ve Buigaristan Türkle-
rine açtığı gibi kucağını açacaktır."
Ne demeli tanrı kucağımıza düşecek Türkleri korusun.
Ve Mesket Türklerini kucaktan atlayıp geldiklerı yerlere
kaçan Buigaristan Türklerinin akıbetine düşürmesin.
Devlet Bakanı Konukman iktidann amacının "dış Türk-
tefi Türkiye'de toplamak olmadığını" beltrtryor.
Ne olacak bu Türkler?..
Sovyetler Birliği'nde Ruslar Rus olmayanlardan yakını-
yor. Özgürlüklerinın, ekonomik varlıklarının Sovyet siste-
minin eli ile Rus olmayanlara aktanldığından yakınıyor. Rus-
ya Devlet Başkanı Yeltşin'in hafta içinde ne haliniz varsa
görün diyerek komünistlikten istifa etmesinin temel nede-
ni bu.
İşin garibi Sovyetler Birliği 'ndeki Rus olmayanlar da yıl-
lardır "Ruslaştınlmaktan" yakınıyorlardı. Şimdi onlar da
fırsat bekliyoıiar.
Devlet Bakanı Konukman, Mesketlerin dilekçeterinin ka-
bul edildiğinı açıklarken bir başka noktayı da ortaya koydu:
"Türkiye dünya Türklüğünün temlnatıdır.."
Türkiye keşke önce Türkiye Türklüğünün teminatı oisa...
öyle anlaşılıyor ki ANAP iktidarındaki ölçüsüzlük, he-
sapsızlık, önü-sonu belli olmayan kışisel görüşlerı devlet
görüşü gibi sunabılmekte de kendisinı gösterıyor.
ANAP keşke önce Türkiye Türklüğünün teminatı olma-
yı bir sağlasa. Çünkü önce "iç" Türklerin stkıntılarını ço-
zemeyen bir hükümetin "dış" Türklerden, dış Türklere te-
minat vermekten söz etmesi, memurlara katsayı vaadi gi-
bi sonuçlanır.
Dış Türkler o kadar çok ki. Dış Türklük konusu o kadar
karmaşık ki. İktidann önce bu konuda bir dış politika be-
lirleme zamanı geldi geçiyor.
Sovyetler Birliği'nde — ı — — — ^ — . ^ - _ —
'perestroyka'
sırası
cumhuriyetlerin kendi
ayaklan üstüne
dikilmesine geldi. Bu
yeniden yapılanmanın
rüzgân Turkiye'ye bir
biçimde gelecek. Doğu
Avrupa'daki
değişikliklerin rüzgârına
dönüşümler bakımından
da söz konusu. Dış
Türkler ve dünya
Türklüğünün teminatıyız
türünden açıklamalar
dışında hükümette ve
partamentoda ciddi bir
çalışma yok. Ciddiyet,
bakanlann hafta sonu
gezilerindeki "laf olsun,
teypler dolsun"
açıklamalanmn göbek
taş/nda kesefenip
duruyor.
perestroyka" sırası cum- o
hunyetlerın kendi ayakları Oovyetler Bırlığı nde
üstüne dikilmesine geldi. Bu "perestroyka"
yeniden yapılanmanın rüz-
gârı Turkiye'ye bir biçimde
gelecek. Doğu Avrupa'daki
değişikliklerın rüzgârına yal-
nızca ANAP'ın ağız açtığı ız-
lenıminı silecek bir ışaret he-
nüz yok.
Aynı durum, Sovyetler'de-
ki dönüşümler bakımından
da söz konusu. Dış Türkler yalnızca ANAP'ın ağız
ve dünya Türklüğünün temi- açtığı izlenimini silecek
netıyız türünden açıklamalar bir işaret henüz yok.
dışında hükümette ve parla-
mentoda ciddi bir çalışma
A
Y
nt
durum,
yok. Ciddiyet, bakanlann
hafta sonu gezilerindeki "laf
olsun, teypler dolsun"
açıklamalanmn göbek taşın-
da keselenip duruyor.
Dışişleri Bakanlığı sınıriı
kadrolan ile her gün yenisi
patlak veren sorunlarla bo-
ğuşup duruyor. Politika belir-
leme yetkisi hükümetin. Di-
namık çözümlere yönelme-
yen iktidann kalecisi duru-
mundaki hariciyemiz, gol ye-
memek için çırpınıyor. Bunu
hacılar konusundan, Ameri-
kan yardımına dek uzatabi-
lirsiniz.
Suudi Arabistan'ın tüm-
Müslüman ülkelere olduğu gibi Turkiye'ye de yıllık hacı korv
tenjanı koyduğu Özal'ın bundan dört yıl önce yaptığı res-
mi gezi sırasında biliniyordu. Ama hükümet seçmen taba-
nına yaranmak ve alaturkalıklar yüzünden her yıl bu kon-
tenjanı delmeye çalıştı durdu. Buna Suudilerin laubaliliği
de eklenince yüzlerce hacı yurttaş anlamsız bir biçimde
can verdi.
"Takdlri ilahi" diyen Suudilere kızılıyor. Ama sanılma-
sın ki ANAP bakanlarının görüşü farklı. Kontenjan zorla-
yarak canım bir şey olmaz diyerek Kralın kapısından yüz-
geri edilenler de aynı kafadalar. Dışişlerı'nin Suudilerte dip-
tomatik bir ilişkiye girmekten özenle kaçınması, ANAP'ın
devletlerarası ilişkilerdeki işportacılığı yüzünden.
Amerikan yardımı demiştik. Hükümet 150-200 milyon do-
lahık o da giderek anlamını kaybeden, savunma malzemesi
türünden yardıma avuç actıkça, Türk hariciyecisinin Atina:
ya güllabicilik yapan VVashington'a karşı elinden bir şey ge-
lemeyecek.
Türklerin bilançosu ~
Bakanları, Başbakanı ve Cumhurbaşkanı'nı konulann içi-
ne çekmek için Dışişleri yırtınıp durur. TBMM Başkanı-
ndan, Kültür Bakanlığı'na dek tepesinde politikacı oturan
her kuruma bir hariciyeci "emanet" edilmesi bu yüzdendir.
Bakanlara istedikleri an ya da fırsat düştükce uzmanlar-
dan, yetkililerden bilgiler sunulur.
Uluslararası politikaya merakı yüzünden Cumhurbaşka-
nı'na da bellı ölçülerde bu hizmet arz edilir. örneğin özal
son Amerika gezisınde Azerbaycan olayiarı nedeni ile yap-
tığı açıklamalardan sonra kendisine bir uzman bulunup bil-
?i sunuldu. Çünkü, Özal'ın Azerbaycan ve Sovyetter'deki
ürkler konusunda büyük bir bilgi açığı vardı.
New York'ta Kissinger'le görüşmesinden sonra Özal'a
"Sovyetler'deki Türkler" konusunda bilgi vermekle İstarv
bul Üniversitesi'nden Doçent Nadir Devlet göreylendiril-
di. Doçent Devlet o sırada Colombia Üniversitesi'nde ko-
nuk öğretim üyesı olarak bulunuyordu.
Dün, Devlet Bakam'nın Bursa'da yaptığı "Türkiye dün-
ya Türklüğünün temlnatıdır... Dış Türkler... Mesketler
yakında Turkiye'ye geliyor..." açıklamaları üzerine Do-
çent Devlet'i aradık.
Şu Sovyetler'deki Türklerin bir bilançosunu çıkartması-
nı istedik.
İşte aldığımız ve bundan 6 ay önce Özal'a verilen bilgiler:
Konukman'ın teminat verdiği Sovyetler'deki Dış Türkle-
rin adedi 50 milyondur.
Bu teminat umarız, ANAP'ın içerideki 50 küsur milyon
Türke verdiği teminata benzemiyordur.
Türkiye dışındakı en geniş Türk topluluğu SSCB'de bu-
lunmaktadır. Bu topluluk da kendi içinde homojen değil-
dir, kendilerini değişik boy adları ile adlandırırlar ve Türki-
ye Türkçesinin akrabasi olan değişik lehçe ve diller kulla-
nırlar. Bugün hepsinin kendıne has edebiyatları mevcut.
SSCB içinde 20'nin üzerindeki değişik adla bilinen bu Türk
boylarının 8 tanesi şunlardır: "özbek (15 milyon), Kazak
(7 milyon), Tatar (7 milyon), Azeri (6 milyon), Türkmen
(2.5 milyon), Kırgız (2.5 milyon), Baskurt<2 milyon), Çu-
vaş (2 milyon).