Katalog

Cumhuriyet Sahıbı Cumhumet Malbaaulık \e Gazeteuhk Turk ^nonım Şırketı ad-na Nadir Nadı 0 Genei ^a\ın Muduru Hasan Cemat. Mues^ese Muduru Emıne Uşaklıgıl. Yazı Uten Muduru Oka\ Goaensın. 0 Haber Merkezı Muduru Yalçın Ba>rr, Sa.îa Duzenı >onermen) \U 4car. 0 Temsıktter ANkARA \btntt Tın. IZ.MİR Hıkmel (.ftınkns. AIMS \ Çctin I, Polılıka Otal BaşiaıgK. 1>S HabeHrr Eıgan Bafcı. Ekorromı Coıgn Tarftın h Sendılca *.uknn KrtHKi. Kuhur Crlsü l a n , Egııım G«ıco ^nlan, Haber Arasnrn-j Ismn Berlaı,. >urt Habe'lei Neıtk-l Dogan, Spor Diıu-n.jr. Abdıdkufer ^ucHnuuı. Duı Yaalar fcemn <r aiı$kan, Ararnna Şthuı Mpav Du/ellme \Mullah \UKI 0 ^oordma'ar \hmet KonıbMi, 0 MaJj Jsier ErriErlııl. # Muhavbe Bukjıl VnHr # Butve Plan'ama Stvgı Osraanbejeogiu # RekLam V « Tonın. 0 Ei. UvtnJaı Halv, \k»ol 0 Idarc Husoııt Gurtr. % lşl«mr Ondtr Çetık • Bıig; l5 lem Naıi lıul • Pmonel <* Bamn w tavun Cumhun^ Vlaıbaaohk n: GaMealık T.A.Ş. Turk Oa* Cad 39/41 Ca|alo(tu 3*3TJ l< PK 246-lsunbul Td. M2 05 05 (20 hal) Tsta. 222J6 Fsx II) 526 60 TJ 0 Bumlur \akrn: Zf.a CoUlp BJi Inkılap S No 1*4 Td 133 11 41-41. TtiaL 42344 Fta. (4) 133 fri 6' • Izm»- H Zıv» Blv 1352 S-2/3. T<4 13 12 » TÜOL 52359 Fax- (51) 1» 53 M> 0 Uana: Inonu Cad 119 S No 1 Kaı 1 T* 19 37 52 (4 hal) Tdo- 62)55, fat Pl) 19 37 52 TAKV1M: 9 MAYIS 1990 Imsak. 4.03 Guneş 5.46 Oğle 13 05 Ilcındi 16 59 Akşara: 20.15 Yatsr 21 50 Moskova'nın ünlü sokağında pop-protest şarkılar çalınıyor, muhalefet nutukları atûıyor 'Arbat Çocukları 9 artık özgürKurtanlnuş bölge: Moskova'nın dünyaca Yeni kuşak: Arbat'ın avlularından birinde Döviz ve fuhuş: Turistik ilgi ile birlikte ünlü Arbat Sokağı gençlerin ve ressamların bir grup gençle tanışıyoruz. Müzik gruplarının Arbat, döviz karaborsası ve nerdeyse patlama "kurtarılmış bölgesi" gibi. Bu arada hemen her adı Ribakoy'un romanından esinlenmiş: Arbat yapan 'dünyanın en eski mesleğinin' odak şeyi söylemek"yeraltı edebiyatı" satmak serbest. Çocukları. İsveç'te konserler vermişler. noktalarından biri olmuş. KEREM ÇALIŞKAN MOSKOVA — Ve Arbat... Hem Moskova'ya yolu duşen turistlerin hem Moskovalılann vazgeçilmez uğrak yen. Dunyaca ünJü sokak. Dev boyutlu resmi bınaJarı, insa- nın ıçini ürperten KremJin kuleleri ve gri bir yaşamın çizgilerî ile do- lu Moskova'da, rengârenk Arbat Sokağı tam anlamıyla bir "kurta- nlmış bölge" gibı. Sovyetler Bir- lıği bu sokakla Batı'ya, Avrupa'- ya, dünyaya açıhyor. Moskova'yı tanıtan resmi broşürlerde Arbat, Paris'ın Montmartre'ına benzeti- lerek "övnnç payı" çıkardıyor. Kalınin Caddesi ile kesiştiği noktadan, metrodan çıkjp Arbat Sokagı'nın başına geliyorurn. He- men yolun başında tarihi Prag Restorant'ırun önünde 5 yaşlı adam caz çaiıp para topluyor. So- kak şarkıcılığı şu sıralar Sovyet- ler'de en yaygın mesleklerden biri olmalı. Insanlar birikmi; onları seyrediyor. önlerinde bir teneke kutu, oraya para atılıyor. Civar- da park demirleri üzerine oturmuş sıra sıra genç kızlar, delikanlılar. Arkadaki "c«fe"ye girmek için kuyrukta bekleyen 15-20 kiji... Sokağın hemen ba$ında iki ta- rafta sosis ve meşrtıbat saıan kü- çük büfeler var. Moskovalılar ve turistler buraJarda oturarak veya ayakta bir şeyler atıştınyor. Soka- gın girışi tam bir resim atdyesi gi- bi. Genç ressamlar yolun ortası- na tezgâhlannı kurmuşlar, turist- lerin resmini yapıyorlar. Fiyatlar resme göre 5-20 dolar arasında de- Ömür yetmez Arbat'ta yürüyorum. Ama ne demiş Bulal Okajav adb Rus şairi? "Ah Arbat, canım Arbat / Hem cvimsin bem >urdura,/ Koca bir ömur yetmez / Seni boylu boynn- ca yiirnmeye..." Arbat'ı dünyaya tanıtan kuşku- suz Sovyet yazan Anatoli Riba- koVun Stalin döneminde bu soka- ğın çocuklannm yaşantısını ania- tan "Arbat Çocukları" romanı ol- du. Arbat Çocuklan, gJasnost do- neminin ilk romanlarından biriy- di. Çekmeceden çıkmıştı, o güne dek yazılıp söylenmeyen şeylen anlatıyordu. Ribakov, Arbat de- likaniısı Saşa Pankretov'un ahlak- ARBAT MANZARALARI — Sokagın başı poz veren ve resim yapanlarla dolu. Genç Rus kızlan >e delikanlılan Arbat'ın cafelerinde Batılı yaşamın yansıması gibi. (Fotograflar: Kerem Çalıskan) çı, dünlst ve tavizsiz kışiliğinde Stalin dönerninin baskılarını sor- guluyordu. Ben de Arbat Çocukları'nı arı- yorum. Arbat Sokağı'na bakan büyuk tarihi yapıJardan birinin avlusuna dalıyoruz. Bir grup genç avluda oturuyor. Biri gitar çalıyor. Çevirmen arkadaşım aracılığı ile "Arbat çocuklannı aradığımızı" söyleyınce gulerek "tşte biziz" dı- yorlar. fçlerinden ikisi Andreı ve Konstantin gerçekten "Arbat ÇocukJan" adlı pop muzik gru- bunun eiemaruymış. Viklor Vesin, Satirikon Tiyatrosu aktöru. Alck Mesornbkin başka bir grupla folk müzik yapıyor. Sveta adlı kız da ressamlardan. Arbat Sokağı'nda yaşayıp çaJı- san bu gençler, yeru yetişen bir ku- şağın tipik temsilcileri. Hemen hepsi sanatla ilgili. Resim, müzik, tiyatro aktörlüğü vb. gibi işler ya- pıyorlar. Geçimlerini buralardan, müzik gruplan kurarak turneler tertıpleyerek ve yardımlasarak sağ- lıyorlar. Öğrencilikten aldıkları çok kısıtlı burslara (60-80 ruble) bu tur yan gelirler ekleyerek ba- zıları kolektıf evlerde yaşıyorlar. Gözlerı, kulaklan ve kalpleri Ba- tı'da. Gorbaçov için ne duşünu- yorlar. Andrei "Üç yıl sonra Is- veç'e kaçacak" diyor... Konuştuğumuz gençlerden biri, az sonra avludan çıkıp, kapının önunde sokak tıyatrosuna başla- yan 3 kişilık gruba katılıyor. Ti- yatronun ana temaları, antı- mılitarist ve yonetımı, burokrası- >i eleştıren taşlamalar. Tuluat ya- pıyorlar, 300 kadar ınsan birikip Arbat'a açılan sokağın başında bu tıyatrojTi seyrediyor. Guluşmeier, alkışlar... Bir başka köşede, yaşlıca sakallı bır Rus çevresınde bıriken insan- lara, meclisteki muhalefetın ger- çek muhalefet olmadığını, radikal değişım yapamayacağım anlatı- yor. Zaten Arbat bır anlamda Londra'dakı Hyde Park gibı. Sov- yet yöneumi burayı bır "supap" ve Batı'ya vönelık bir "vitrin" olarak kullanabileceğini çoktan fark etmış. 3 rubleye yeraltı Trafığe kapalı caddenin basın- da gençler Ingilizce bağırarak "Lnderground literatnr for tree rubles" (3 rubleye yeraltı edebiy'a- tı) satıyorlar. Ünlu Rus "samiz- dat'ı" (yeraltı yayınları) giderek turistik eşyaya donuşmuşe benziyor. Neler var bu gazetelerde? Yöne- tımin basın yasasını çıkarmama- sına eleştiriler. Raisa Gorbacov- un yaşamını anlatan bır Time der- gısınin yazısının Rıısça çevirisı (Çunku Rusya'da hâlâ basılma- mış), hatta "Çaıiık yıkıimasa, Rusya'nın dunya uvgariık trenini boyle kaçırmayacağıaı" savunan yazılar.. lç Savaş'taki "Beyaz Muhafız" kasketlerıni gıyen genç- lerin gece Arbat'ta dolaşıp şarkı- lar söylediği de oluyormuş. Bır başka koşede bir şair, top- lanan kaJabalığa kendi şiirlerini okuvor "Ne kadar çok merkez komite, politburo, parti dersek / O kadar çok açılacak kafalanmız / O kadar kavuşacagız aydınlı- ga." Gıtarlı bir gencin şarkısı da ilginç: "Ne garip bir ulkeyiz / Stalin- in unıi arttı / Öldurdnkçe insan- lan / Şohrete giden vol / Cingyel- ten geçiyor / Vah Rusyam vah sa- na..." Bir başka şarkı: "Maıhias Rust soz verdi annesi- ne / Gelmeyecek bir daha Kızıl Meydana / Gorbaçov soyle bek- çilerine / Beklemesinler boş ye- re..." Arbat, aynı zamanda ekonomik lıberalleşmenin odak noktaların- dan bın. Döviz karaborsası en çok bu civarda işliyor. Tlınstlere "as- keri kol saatı, şampanya, havyar, votka" satmaya çalışan gençler buraJarda kol geziyor. Hatta Ar- bat'taki resmi devlet büfelerinde çalışıp turistik esya satan eleman- lar, yasadışı olmasına rağmen kaş- la göz arasında dolarla aJışverış yapacak kadar cesaret göftenyor- lar. Yolun ıkı yanında sıraJanan mağazalarda Sovyetler'in pek par- lak olmayan çeşıtli urunlerı satı- lıyor. Tekstıl, tabak çanak, elek- tronik eşya, konserveler... Bazı bı- nalar restore edıliyor. Serbest fı- yatla satış yapan mağazaların ba- zılannın Arbat'ta açılması bek- leniyor. Amatör fuhuş Profesyonel ve amator fahişeler de Arbat'ın mudavımlerı arasjn- da. Dolar bulundurmanın eskısı gibi katı bir biçimde cezaJandırıl- maması (eskiden dolarla yakalana- na 5 yıl hapis varmış), ustelık tu- nstik gel-git'ın hızlanması gençler- Termik SantraVın iptali ile "serbest bölge"nin genişlemesi belirsizlikyaratıyor Alîağaida sevinç ve knşkıılıı bekleyişJapon firması yetkilisi, "Enerji Bakanlığı ile temaslarımız sürüyor, yer seçimi Türk hükümetine aittir"dedi. Haber Merkezi — Çevrecilerin ve Aliağa halkının yoğun baskısı sonucu yapımından vazgeçildiği açıklanan Aliağa Termik Santra- lı'nın geleceği konusundaki belir- sizlik sürüyor. Karar, sevinçle karşılanmasına karşın açıklığa ka- vuşturulamayan noktalar nede- nıyle "santral kaygısı" da tam olarak giderilemedi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Ba- kanlığı yetkilileri, Danıstay'ın yü- rutmeyi durdurma karannı da anımsatarak, "Yasalara uymak zomndajız. Ancak pörözler gide- rilebilir" dıyerek açık kapı bıra- kırlarken termik santral için Türk hukumeti ile anlaşma imzalayan Japon Electric Power Develop- ment Companv (EPDC) firması- nın Türkıye sorumlusu Harua Tsuchida. "Enerji bakanlığınızla leffiaslanınız sürüyor. Santral için yer seçimi Türk bökiimetine alttir" dedi. Bagımsız Izmir Milletvekili Ke- mal Anadol da serbest bölge sınır- larırun genişletildiğine işaret ede- rek "Yasalara aykınlık giderilip yeniden termik santral yapılmssı yolunda bir karanuune daba nu çıkacak? konuyu en kısa zaman- da Meclise goturecegim" şeklin- de konuştu. Bu arada Aliağa Gencelli'de ya- pılnıası duşunuien termik santral için çıkan iptal kararı, öteki yö- İNSAN Zİ.NCİRİ - Geçeo pazar gunu A.'iağa Termik Sanlralı'na karsı 50 bin kişi el ele tutuşarak "insan zinciri" eylemi gerçeklestirmişti. relerde kurulması planlanan ter- mik santrallar konusunda çevre halkına umut verdi. önceki gün Resmi Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu ka- rarıyla Alıağa'da ithal kömüre dayalı termik santral kurulması ve bu alanın serbest bölge ilan edil- mesini içeren 25 Ekim 1989 tarihli Bakanlar Kurulu kararının ıptal edildiğı açıklanmıştı. Ancak aynı karar metninde, soz konusu yenn "serbesl bölge" konumunun de- vam ettiği ve smırlannın da geniş- letildiği ve daha once Enerji ve Tabiı Kaynaklar Bakanlığı 'nca ÎKlenmesi planlanan kamulaştır- ma giderlerinin de bundan boyle Malıye Bakanüğı'nca karşılanaca- ğı vurgulanmıştı. Tokyo'dan telefonla göruştu- ğümüz EPDC fîrması Turkıye so- rumlusu Tsuchida, Enerji ve Ta- bii Kaynaklar Bakanlığı ile temas- larının devam ettiğini söyledi. Tsuchida, Cnmhurijefin sorula- rını şöyle yanıtladı — Resmi Gazete'de yayımla- nan Bakanlar Kurulu karanna go- re Aliağa Termik Santralı'nın ya- pımından vazgeçildi. Bu konudan haberdar mısınız? TSUCHtDA — Evet, Resmi Gazete'yi biz de okuduk. Ancak bizım Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile teınasımız devam edi>or. Çalışmalarımızı durdur- muş değiliz. — Ancak Sayın Bakan Kurt da çevrecilerin baskısı nedeuiyle pro- jenin iptal edildigini söyledi. TSLCHtDA — Konu degişik bır aşamaya geldi. Adım adırn ilerlenecek. Bizim önerdiğimiz proje ve Japonya'daki örnekleri ortada. Hükümet öncelikle çevre konusundaki eksiklikleri giderme- ye çalısacak. Ondan sonra yeni bir aşamaya geçilecek. — Yani siz bölgede termik santralı yapacağınızı mı söylüyor- SÜDUZ? TSUCHİDA — Termik santral için yer seçimi Turkiye Hüküme- ti'ne aittir. Biz ona karışmayız. — Termik santral projenizm ip- tal edilmediğini, hukıimel başka bir yer goslerirse orada da kura- cagınızı mı söıljjyorsunuz? TSUCHİDA — Sız Sayın Kun'a Aliağa projesı bittı mi su- recek mı diye sorun. Bakanın ve- receği yanıt bunu netleştirecektir. Aliağa Gencelli'de termik sant- ral yapımından vazgeçilmesi se- vinçle karşılanırken bunu sağla- yan Bakanlar Kurulu kararında bazı noktalar kaygı yaratıyor. Ba- ğımsız milletvekili Kemal Anadol kararnamede serbest bölgenin da- ha da genişleüldiğini, kamulastır- ma ışlemlerınin el değiştirdiğini anımsatarak "Hükiımet sınırlan- nı genislettiği bu serbest bolgeyi niçin bangi amaçla kullanacak? Yasalara aykınlıkiar giderilip tek- rar termik santral \apılraası yo- lunda bir kararname daha mı çı- kacak? Konuyu en kısa zamanda Meclis'e götıirecegim" dedi. SHP Genel Sekreterı Deniz Baykal da Aliağa'da kurulmak ıs- tenen santraldan vazgeçilmesinın halkın başansı olduğunu vurgu- layarak, "Ülkemizde ilk defa si- vil bir orgullenmevle, halkın gi- rişimleriyle onemli bir başan el- de edildi. Aliağa ve yoresi kurta- rıldı. tktidar jerinde bir karar almıştır" dedi. Yeşiller Partisı Genel Baskanı Prof. Dr. Celal Ertuğ ise Aliağa'- daki termik santraj yapımından vazgeçilmesi uzerine yaptığı açık- lamada, "Tiırk insanının doğal bir tepkisinin uzerine şiddetle de- ğil de anlayışla gidebilmesi >one- tim zihniyeti açısından bir geliş- me sayılmalıdu-" dedi. de dolara karşı buyük bir ilgı ya- ratmış. Birçoğunun amaa belü bir mik- tar dolar biriktirip, bır tanıdık ve arkadaşı aracılığı ile bir Batı ül- kesine gidip, en azından görebil- mek. Dolar kazanmanın en kolay yolunu, dünya mesleklerınin en eskısi aracılığı ile sağlamaya çalı- şan Rus kızlannın sayısı artıyor ve "taluldıklan" yerlerin başında Ar- bat geliyor. Gecelik fiyatlar 50-100 dolar arasında değişıyor. Bej fır- fır yelekli eski Rus aristokratlan- nı anımsatan delikanlılar, bu kız- larla bir "çevre" oluşturuyor. Pro- fesyonel fahişeler ise dahd çok bu- tün turistik otellerin lobi ve res- toranlarında "resmi" olarak çalı- şıyoç, Yaklaşık 500 metre uzunlukta- ki Arbat'ın ortalarında. hatıra fo- toğrafı çeken polaroid kameralı fotoğrafçılar var. Sovyetler'de yay- gın olan fotoğraf dekorları, (yap- ma araba, ayı kukîası, miki vb. tu- rü oyuncaklar) Arbat'ın demir- başları arasında. Yolun ikı yanı, ozellikle tatil gunleri her boydan ve turden tab- lolarla susleniyor. En yaygın mo- tiflerden bırisı tunstler için Krem- lın ve unlu Bazüika'nın kubbeli re- simleri. Ama birçok insan, ozellikle Ruslar ve Rusya'nın değişik yöre- lerinden (taşradan) gelen Sovyet yurttaşlan Arbat'ta oturup bır dondurma yemek, bir krema kok- teyli içmek için Arbat'a koşuyor- lar. Arbat biraz Istanbul'un Istik- lal Caddesi'ne (Beyoglu) benziyor. Sokak gun batımından gecenin geç saatlerıne kadar canlılığıru koruyor. Araba yeri mi? Bir Azeri arkadaşım hem Kremlin'in hem Arbat'ın ısminin Turkçe köklerden geldiğini öne sunıyor. Bu yöreye ilk yerleşen Ta- tarlar, "kunnak"tan "kurumiun" demişler, sözcük bugünkü Krem- lın'e dönuşmuş. Arbat ise "araba baglanan yer" anlamına "arabat" tan geliyormuş. Isimleria köku hakkındaki bu tez kuşkusuz çok tartışılır bir iddia... Ancak Moskova'nın iki odak noktası Kremlin (Kızıl Meydan) ve Arbat birbirine zıt iki kutup gibi. Kremlin, Rusya'nın resmi yaşamı- nı, desp>otik geleneklerini, halka tepeden bakan yönetimlerin guru- nunu simgeliyor (Kızıl Meydan 1 da sigara içmek yasak, içenleri as- kerler uyanyor). Lenin Mozolesi önunde yeşil ünifonnalı nöbetçi- lerin süngüsü takılmış tüfekleri dipten tutarak ağır çekim kaz adımlanyla nöbet değişimleri, kralvari bir tören. Arbat ise, Rus yaşamının Batı- lı yanını, neşeyi, çok sesli ve çok renkli olmayı, özgürlüğü simgeli- yor. Sovyetler Birliği'nin geleceği belki de Kremlin ile Arbat arasın- daki sessiz savaşı kimin kazana- cağına bağlı... • Boclruın Çocuk Şenligi • BODRUM (AA) — Bodrum gönüllülerince düzenlenen geleneksel "Bodrum Çocuk Şenliği", bugün başüyor. Şenlik 14 mayısa kadar devam edecek. Bodrum gönüllüJeri adına şenlikle ilgili olarak bilgi veren sanatçı Saynur Gelendost, geleneksel Bodmm Çocuk Şenligi'ne Ulkemizin tüm illerindeki sosyal hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu yurtlanndan toplam 250 çocuğun katılacağını bildirdi. Gelendost, yapılacak olan çeşitli külturel etkinliklerle, konuk çocukların Bodrumlu çocuklarla dostluklannı gelistirme ve kaynasma imkânı bulacaklannı belirtti. OSS sonuçları • ANKARA (UBA) — Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonuçlannın 28 mayıstan itibaren adaylara gonderilmeye başlanacağı oğrenildi. Birinci basamak sınavında 105 puan alan oğrencilerın ikinci basamak sınavına katılacağı bildirildi. ÖSYM Başkanı Fethi Toker yaptığı açıklamada, 15 nisan tarihinde bütun il, g ilçe ve Lefkoşa'da yapılan ve 772 bin 871 adayın katıldığı unıversite birinci basamak sınavının sonuçlannın mayıs ayının son haftasından itibaren adaylara posta ile gonderilmesine başlanacağını açıkladı. THY direnişine sonışturma • tSTANBUL (AA) — Turk Hava Yolları Motor Atolyesi'nde çalışan teknisyenlerin önceki gun 6 saat sureyle yaptıkları işi bırakma eylemiyle ilgili olarak, Bakırköy Cumhuriyet Savcılığı tarafından soruşturma açıldı. Atolye şefleri ve sendika lemsilcilerinden oluşan yaklaşık 20 kişinin ıfadesi alındı. Omurga cerrahisi • İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) — Türkiye'de ilk kez düzenlenen "1. Uluslararası Omurga Cerrahisi Kongresi" dün Çeşme'de başladı. Kongrenin düzenleyicisi Prof. Op. Dr. Emin Aücı, "Omurga cerrahisinde Türkiye'de geliştirilen teknoloji yabana teknolojiyle yarışacak düzeye geldi" dedi. öt umut ve yaşam Bir tıp dergigi • Haber Merkezi — Kas Hastahklan Derneği, "Umut ve Yaşam" adlı bir tıp dergisi çıkarmaya başladı. Üç ayda bir çıkacak derginin ilk sayısında, çıkış amacı ile derneğin tanıtımı, tarihçesi ve kas bastalıklan üzerine bilgiler, yeni gelişmeler, hastalıklarla kurulan iüşkiler yer almakta. Bu konuda yeni buluşlar duyurmakta, çok yarar görduklerini de aynca belirtmekteler. Derneğin şimdilik merkezi Çarşıkapı Yeniçeriler Cad. Karaağaç Han Tel; 517 06 44. Dernek yetkilileri, pazar dışında saat 16-18 arası basvurulan kabul ediyor. Mhnarlar Odası da Danıştay yolunda Türkiye Mimarlar Odası Ankara Şubesi, turizm merkezlerinde planlama yetkisinin Bayındırlık ve îskan Bakarüığı'na verilmesine ilişkin kararia ilgili olarak Danıştay'a başvuracak. tDİL GÜRSEL ANKARA — Istanbul Beledi- yesi'nin ardından Mimarlar Odası Ankara Şubesi de turizm merkez- lennde planlama yetkisinin Bayın- dırlık ve Îskan Bakanlığı'na veril- mesine ilişkin kararın durduml- ması için Danıştay'a başvuruyor. Mimarlar Odası Ankara Şube- si'nin konuyla ilgili olarak hazır- ladığı raporda, "2634 sayılı Tu- rizm Teşvik Yasası'na dayanarak buyuk kentlerde bctti alanlann tu- rizm merkezi olarak ilan edilme- si ciddi boyudarda planlama so- runları >aratmakta, vetki karga- sasımn dogurdugu ortam. duzen- siz yapılaşmaya neden olmak- tadır" görüşu savunuldu. Raporda, "Ankara Yenişehir turizm merkezinde olduğu gibi kent merkezinde planlama yetki- sini Tnrizm Bakanlığı'na devret- mek, planiama ve şehircilik ilke- lerine aykırıdır ve yerel yonetimi de dışlamak anlamına gelecektir" denıldı. Universitelerın şehır ve bolge planlama boiumlerinın ve uzman- lann göruşlen alınarak hazırlanan raporda, kent için yururlukte olan nazım planın ongörulerıne aykın olarak dışsal baskılarla kente be- lirlı bır fonksıyonun yuklenmesı- nin "bilimsel planlama yaklasımına" ters olduğu belmil- di. Raporda uygulamanın ozde 3194 sayılı Imar Yasası ile yerel yonetımlere devredıldığıne ilişkin yasanın "samimiyetsiz" olduğu- nun ortaya çıktığı da vurgulandı. Raporda, konunun en "ciddi" yonunun parsel düzeyine kadar varan planlama kararlarının baş- bakanın vetkı alanına sokulması olduğu ifade edilerek "Bu tutum açıktır ki planlama mesJegine, ka- tılım bo> utuna ve teknjk birikime onemli darbeler indirecektir" de- nıldi. Raporda konu şöyle acıklandı: • Bu yasa, "turizm sektomnü duzenleyecek, geliştirecek dina- mık bir yapı ve işleyişe kavuştu- racak tertip ve tedbirleri almak" amacına yöneliktir. Yasada "tu- rizm merkezlerinin saptanmasın- da ulkenın doğal, tarihi, arkeolo- jık ve sosyo-kulturel tunzm değer- leri, kış avvesu sporları ve sağ- lık turizmi ile mevcut diğer turizm potansiyeli dikkate alınır" deni- yor. llan edılen turizm merkezle- rinde bu konu göz önunde tutul- mamıştır. • Şehircilik biliminde planlama biitiinsellik yaklasımına sahiptir. Kentin gelişimi ve ana fonksiyon- lannın saptanması ilkelerini esas alan bu bulunsellik, kentin ait ve üsryapı karariannın da dagılımı- nısaglar." • Bir kentin çok onemli bir böl- gesinin ışlevsel butunlüğü gözar- dı edilerek çizilen bir sınırla belir- lenen bir bölümunü bir başka ka- mu kurumunun sektörel bazda denetimine vermek, şehircilik bi- lımı açısından yanlıştır. Raporda,"Bu bağlamda konu ay- rınölı olarak ele alındıgında tu- rizm merkezi belirleme ve ilanının yasa! dayanaklannın da guçsuz olduğunun ortaya çıktığı" göru- şu savunuldu.