Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 9 MA YIS 1990 DÖVİZ KURLARI IMAYB19M Dövizm Cinsı 1 ABO Doları 1 B.AIman Markı 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya ŞiKni 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Rn Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Rorini 1 isveç Kronu 1 isyiçre Frangı 100 italyan Liretı 1 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinan 1 Sterfin 1 S.Arabistan Riyali Dövız Alış 2528.93 1525.93 1914.14 216.71 73.87 401.92 643.82 454.03 1355.99 418.25 1763.92 208.05 16.04 8652.43 4222.05 674.31 Döviz Saöş 2534.00 1528.99 1917.98 217.14 74.02 402.73 645.11 454.94 1358.71 419.09 1767.45 208.47 16.07 8669.77 4230.51 675.66 Efektii Alış 2526.40 1524.40 1881.60 216.49 72.61 397 90 632.88 453.58 1354.63 414.07 1762.16 204.51 15.88 8505.34 4217 83 662.85 Efektif Satış 2541.60 1533.58 1923.73 217.79 74.24 403.94 647.05 456 30 1362.79 420.35 1772.75 209.10 16.12 8695 78 4243.20 677 69 ÇAPRAZ KURLAR $ 1.6573 B.AIman Markı $ 5.5699 Fransız Frangı $ 1.8650 Hollanda Florini $ 1.4337 Isviçre Frangı $ 1215 52 İtalyan Lireti $ 157.67 Japon Yeni $ 3.7504 S Arabistan Riyali £ 1.6694$ BORSADA İŞLEMLER Akçımento Aiarko Hotfıng Anadoiu Cam Arçet* Bagfaş Bolu CınnentD Bnsa Çetdc Hala! Çıınsa C Etettnk Deva Hoktarç Oöktaş E Başı Yatınm Ege Bıracılk EgeGûbre EıtaHoMng EreOHOÇ Good-Year Gübrefab Güney Biracılık Hektaş Izrıtr DÇ İzocam Kartonsan Kav Kepez Bettnk KoçHoMing Koç Yatmm Kortsa Voruma Tarım Kâytaş MatonaTakım Maret Menstıcat San Metaş Nasaş Olmuksa Otosan Pınar Sût Rabsk Sffltaıjrsan Sdaş Teletaş TİşBan (B) T Iş Ban (A) TİşBan ( 0 T Sıemens T SişeCam T Sınaı K B T Dennr Döfc Yasaş YapıKB Onak» anslaan 10400 44000 13500 25500 9700 17250 8500 18750 11500 28000 31500 17000 32000 26500 5600 10750 14250 15000 2650 13250 15500 2200 23500 14000 26500 18250 42000 19250 12250 11750 21000 26500 6700 8000 1350 2800 7100 18000 7900 8500 33000 16500 21500 23500 485000 5700 34000 10500 4250 12500 7300 6800 Bugünkû en * s * 5400 42000 13250 25000 9300 16500 9100 17500 11250 27500 30000 16000 32000 25500 5700 10000 14250 14500 270O 13000 16000 2400 23500 13500 25000 17500 41000 19000 12750 11500 19500 25500 7200 7400 1300 3050 7700 17750 7400 8200 31500 16500 19500 215O0 400000 6000 325O0 10250 4650 12000 7300 7000 Buflüntö an yûc* 5400 42000 13500 26000 9600 17250 9200 185O0 12500 28500 32000 17000 33000 26500 6000 11000 15500 15250 2900 14000 17000 2400 24000 13750 26500 18250 42000 20000 13250 12750 23000 27500 7300 8000 1350 3050 7800 18500 7800 9100 32500 18000 21000 25500 400000 6200 33500 10750 4650 13000 7500 7400 Bugunkü kapanış 5400 42000 13250 25000 9400 16500 9200 175O0 12500 28000 31000 16500 32000 26000 6000 11000 15000 15250 2700 14000 17000 2400 23500 13750 25000 17750 41000 19000 13000 12000 23000 25500 7300 7400 1300 3050 7800 18250 7400 8300 32000 17000 20000 21500 400000 6000 33000 10250 4650 12500 7400 7300 iştem nnıktarı 52400 800 11400 56720 89200 18800 80804 93918 94706 116855 21460 15500 8050 17100 113750 54400 1108755 10459 361400 200200 46131 10700 14267 109035 4100 32360 15580 18450 126050 98465 155100 14400 65590 60000 261300 82037 102760 43580 17400 83450 34700 50100 19300 37650 425 191660 4800 20100 95200 ' 93400 65900 999500 8MAYB 1990 En cok sö2 yapılan fry 5400 42000 13250 25000 9400 17000 9200 18000 12500 28000 30500 16500 33000 25500 6000 10750 15250 14750 2800 13750 16750 2400 24000 13750 26500 18000 42000 19500 13000 12500 22500 26000 7300 7500 1350 3050 7800 18250 7600 8900 32000 18000 20000 25500 400000 6200 33000 10750 4650 12500 7400 7400 Ağırta ort fiy 5400 42000 13254 25311 9390 17040 9177 18073 12006 27985 30906 16595 32679 25654 5939 10516 15156 14798 2801 13424 16667 2400 23764 13712 25833 17877 41984 19344 13021 12395 21484 26413 7297 7591 1327 3050 7797 18100 7574 8612 32011 17585 20173 23830 400000 6164 33166 10688 4650 12397 7408 7361 İKİNCİ PAZAR Akal Teksol ÇanÇimerrto OeneH Cam Oojusan Ege Endüstrı Fltıanstıanlı 6enöş Ik Fm Kıralama Intema Mar Marü 0 Netbank NetHokkng OtanTekstil Pcç Profflo Plnar Ent Et Pinar Su Pııraş Polylen Santral HoM Sttsa Yûnsa MaiBMan:.. 7400 5500 6600 16250 4950 8100 11750 2400 17000 6000 4100 10250 2800 11000 1900 2500 6300 8800 26500 21000 5600 6700 6000 6300 15750 5200 8000 11250 2300 16250 5600 4100 10000 2700 10500 1750 2300 6600 9100 28000 20500 5200 —t.m.sa.t 7100 6000 6800 16250 5300 8300 11750 2500 17250 5800 4200 10500 3000 10750 1900 2450 6900 9100 29000 21500 5400 6700 6000 6300 16000 5300 8000 11250 2300 17250 5600 4200 10250 2900 10750 1850 2350 6900 9100 29000 210OO 5300 24100 31256 30300 49200 5000 46500 12000 47300 38800 17800 9600 50600 14800 3200 47500 69100 110300 1200 5700 3800 175200 Istaı fcacaf:... İMKI ırtlHI: 4051.(2 (IMn: 3971.84) 6700 6000 6400 16000 5300 3200 11750 2350 17000 5600 4100 10250 2750 10750 1900 2400 6900 9100 29000 21000 5300 6802 6000 6540 16081 5266 8170 11504 2381 16764 5696 4117 10238 2816 10687 1878 2391 6827 91X 28798 21000 5287 69,436,429,750 S&ztefat a?m:.... ...4045 YATIRIM KattM betftsia* iş Yatmm-1 iş Yatınm-2 Iş Yaümn-3 k Yatıntn-4 jnterfon-1 interfon-2 lnterfon-3 interfbn-4 iktrsat Yat-1 İkbsat Yat-2 Iktısat Dolar Fbn JkBsat Mark Fon teat AUım Fon Garanb YaDmn-1 Garanti Yatınm-2 Garantı Vatınm-3 Esbank Fon-1 Esbank Fon-2 YKB Yat Fonu YKB Sektör Fbn YKB Hisse Fon YKSKamuFon YKB Utot Fon YKB Karma Fon YKB Döviz Fon VSkıf fion-1 Vakjf Fon-2 Vakıf Fon-3 Vakıf Hısse Fon Vakıî Dünya Fon Dışbank Mavı Fon Dışbank Beyaz Fon Tütün Fbn Mıtsuı Fon-1 Mıtsııı Fon-2 Finans Fon-1 finans Fon-2 Finans Fon-3 finans Fon-4 Zıraat Fon-1 Zıraat Fon-2 Ziraat Fbn-3 Halk Fbn-1 Halk Fon-2 Pamuk Fon Emlak Fon tmpex Fon-1 lmpex Hısse Fbn Töbank Fon Sûmer Fon Denizbar* Fon Ege Fon Kalkınma Fon-1 FONLARI <** MN 13.0787 14.0339 091089 . 17.0190 19.09.87 14.1257 270239 070639 1609.87 100239 08.02.89 2802.89 111239 221037 100339 120290 16.1137 31.1039 021137 070338 070338 07.0338 070338 G70338 02 0139 090538 24.0439 181039 2203.90 2603.90 280638 10.0439 04.0733 15.0738 201039 20,0339 2O07B9 18.1239 20.0330 091039 140230 14 0290 0111.89 aaoi-90 02.0130 220190 020290 040590 270390 120290 16.0490 040530 080530 Ç * * deieri 10800 2aooo 10000 10000 10661 9360 9959 11200 9764 9806 9596 9390 10000 9376 9731 10437 10319 10000 10.477 9785 9713 9795 9.693 9328 9294 10.000 48279 10444 9394 9.874 10.057 20558 11021 40000 10000 9946 9956 10428 9358 10.100 10000 10000 11397 10357 10724 10000 10086 9362 10009 10405 10308 10.000 10000 Nnkû 49575 33344 13155 11313 38015 32525 16.951 15521 32 715 27585 12.923 12.695 12.026 37.964 18172 11753 38314 12579 36307 28694 55546 28.214 24388 28.673 U629 28308 74105 13367 10571 10088 25346 33303 27406 103.082 12.665 170T7 14472 12341 10323 14448 10357 11117 14.772 11335 14538 11.476 11275 9388 10.416 11545 11220 10036 — 8IMYIS Bogunkû D 49655 34175 13.131 11333 38059 32.564 16972 15540 32 799 27558 12321 12.727 12076 38063 18.252 11352 38458 12.684 36359 28.729 57.085 28250 24.417 28.713 13.674 28343 74.186 13.383 10346 10169 25.979 33847 27438 103.194 12.680 17038 14490 12355 10346 14623 11011 11132 14352 1JS39 14652 11517 11.288 10017 10432 11672 11233 10.047 10.000 1990 eiişim 015 068 -018 018 012 012 0.12 Q12 026 026 •002 025 0.42 0.26 044 084 038 033 014 012 277 013 012 014 033 012 011 012 250 030 013 013 012 011 0.12 0.12 012 0.11 022 121 049 013 054 088 O10 036 012 029 015 0.23 012 011 APnin Ttirkiye ile 'yeni' işbirligiAT Komisyonu'nun şubat ayından beri hazırladığı "işbirligi paketi"nin bugünlerde sonuçlanması bekleniyor. Paket, BrüksePdeki 17 komiserden oluşan komisyonda kabul edildikten sonra haziran ayı içinde AT Bakanlar Konseyi'nin gündemine geîecek. Türkiye, gelişmeleri "izliyor". gü Pakette daha önce bloke edilmiş olan 600 milyon ECU'luk yardımın serbest bırakılması da ongörülüyor. Bu hiikmün Yunanistan r tarafından veto edilmesi olasıbğı var. Öte yandan 1995'te Türkiye-AT gümrük birliğinin kurulması ile ilgili noktalar da yerli sanayicilerin tepkisiyle karşılaşıyor. ALTIN GÜMÛŞ Cumhonyet Reşat 24 ayar aJtm 22 ayar bılezık 18 ayar altm 900 ayar gûmûş Vakıfbank AJtını Ziraat Altm M Birttaa 1 Ons S Alış Sattş 204 000 ' 208 000 235 000 , 245 000 30 650 27 200 22 985 423 174.000 176500 30 750 30 000 23 065 445 175 000 178000 371 20 372 80 TL Interbaı* Ort Faızı 1%) = 55 42 SERBEST PİYASADA DÖVİZ ABD Doları Batı Alman Markı Isviçre Frangı Hollanda F!onnı Ingiliz Steriını Fransız Frangı A Şılını 100 ttalyan Liretı S.A.Rıyalı Alış 2555 1540 1775 1370 '4260 456 217 207 685 Satış 2560 1545 1780 1375 4300 460 220 210 690 Oovız Int (S) = 2550 2551 ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) — Turkiye ile Avrupa Topluluğu arasında- ki ilişkiler açısından büyuk önera taşıyan "işbirligi pakeö"nin bugünlerde açıklan- ması bekleniyor. İşbirligi programı, Brük- sel Kornisyonu'nda şubat ayından beri hazırlanıyor. Komisyonu oluşturan 17 ko- miserin, 10 mayısta progranıı kabul ede- ceği sanılıyor. Program, daha sonra ha- ziran ayı ortasında AT Bakanlar Konse- yi'nde ele aiınacak. Turkiye"nin AT'ye tam uyelik başvuru- sunun 1989 aralığında "bilinmeyen bir tarihe" erlelenmesınden sonra, AT Ko- misyonu, ortakhk anlaşmasının "yerini tutabilecek" yeni bir paket hazırlığı içi- ne girişti. Sekiz on sayfaiık bir metinden oluşan pakette enerji, teknoloji, politika, tarım, sanayi, bilim, eğitim gibi çok çe- şitlı konularda işbirliğine ilişkin düzen- lemeler yer alıyor. Paketin en önemli iki konusunu da AT'rûn Türkiye'ye yapaca- ğı maL yardım ile 1995'te Turkiye-AT ara- sında kurulacak gümruk birliği oluşturu- yor. Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edi- nilen bilgilere göre paket Türkiye'ye "tam üyeiiğe hazıriayıa bir anlaşma" biçiminde sunuluyor. Ancak bazı AT uzmanlan, tam tersine, işbirligi paketini, AT'nin or- takhk anlaşmasını tümüyle rafa kaJdır- ma isteğinin bir göstergesi olarak yorum- luyorlar. AT'nin işbirligi programı çalış- malarına Türkiye herhangi bir bıçimde katılmayarak izlemekle yetindi. Ancak şu ana kadar programla ilgili edinilen bil- 'gilerin Türk hükümeti tarafından minkâr" bulunduğu belirtiliyor. tat- Paketin "en önemli" maddelerinden bi- rini oluşturan mali yardım konusu, Yu- nanistan'ın veto etmesi ihtimali nedeniyle "kritik" bir nokta olarak değerlendirili- yor. Bilindiği gibi AT, Turkiye'ye 600 mil- yon ECU tutarında yardımı içeren dor- duncü mali protokolü bloke etmişti. Ye- ni hazırlanan programda, bu mali yardı- mın serbest bırakılmasına ilişkin bir ifa- denin yer aldığı tahmin ediliyor. Ancak taslağın bu nedenle Yunanistan'ın veto- suyla karşılaşması ihtimali de Ankara'yı düşundürüyor. işbirligi programının mali yardımla ilgili bölumünün (mali protokol hukuken bir anlaşma sayıldığı için), AT- ye iiye 12 ülkenin oybirliğiyle kabul edil- mesi gerekiyor. Programın diğer birçok maddesi için ise oyçokluğu yetiyor. Oy- birliğini gerekürdiği için mali yardımla il- gili hiikmün Yunanistan'ın vetosuyla kar- şılaşabileceği düşünulüyor. Ankara'daki kaynaklar, bu nedenle paketi. Turkiye açısından "topluluğun diger 11 liyesinin Yunanistan'ı ikna güciinü gösleren bir test" olarak nıteliyorlar. Eğer Yunanistan mali yardımı veto ederse, bunun Bruksel- Ankara bağlantısı açısından "ciddi sonuç- lar verebilecegine" de dikkat çekiliyor. Mali protokolün de bloke edilmesi ne- deniyle, AT'nin Türkiye'ye yaptığı yardım- lar gülünç boyutta. Örneğin bu yıl AT, Turkiye'ye yalnızca birkaç milyon ECU yardım yapıyor. Bu da yalnızca universi- telere ve AT konusunda çahşmalar yapan kuruluş ve enstitülere verilen yardımı kapsıyor. Pakette yer alan diğer önemli bir nok- ta da gümrük birliği konusu, Türkiye*nin daha önceki taahhütleri dolayısıyla, 1995'te AT karşısında Türk gümrükleri- nin sıfıra indirilmesi gerekiyor. Bu konu ise yerli sanayiciler arasında huzursuzluk yaratıyor. Örneğin TÜSİAD Başkanı Cem Boyner, bir süreden beri bu nokta- nın üzerinde durarak Türkiye'nin böyle buyük bir taviz vermesine karşı çıktığını belirtiyor. Cem Boyner, "ucunda tam en- tegrasyon olmayan bir paket karşılığın- da Türkiye'nin bütün kozlannı elinden bı- rakmaması gerektiğini" sık sık vurgulu- yor. Izmir'de hayat iyice yavaşladı Belediye işçilerinin direnişi otobüsleriyavaşlattısçöpleriyığdı, işçiler'hastalandı* İZMİR (Cumhariyet Ege Bttro- su) — Belediye işçilerinin eylenı- leri sürüyor. Otobüsler "rolanti" de çalışırken dün de İZSU işçileri "bastalandı" veçöpler toplanma- dı. Sendikacılar genel merkezle- rindeki toplanu için tstanbul'a gi- derken Anakent Belediye Başka- nı Yiiksd Çakmur, bir çağrı yapa- rak, "Gelsinler, nıasaya oturalım. 10 yılın acısını bir yılda çıkarma- yi kalkmasınlar" dedi. Toplusözleşme göruşmelerinin uyuşmazlıkla noktalanmasının ar- dından 12 bin belediye işcisinin ey- lemleri sürüyor. Belediye-tş Sen- dikası'na bağlı 2, 4 ve 6 nalu şu- be işçileri dün toplu olarak vizi- teye çıktılar. Işçiler dün sabah iş- yerlerinde toplanarak alkışla pro- testo eylemi yaptılar. Daha sonra yürüyerek toplu viziteye çıkan iş- çiler, belediye sarayj önünde de al- kışlı protesto eylemi gerçekleştir- diler. tZSU Su Fabıikası, havagazı üniteleri ve fuarda çalışan îşçiler viziteye çıkarken, toplanmayan çöplerin ana yollarda kuçük tepe- cikler oluşturduğu görüldü. Bele- diye otobüslerinın a röladti"de ça- Iışması ulaşımı büyıik ölçüde ak- satıyor. Bazı semtlere çok seyrek otobüs seferi konurken, çalışan otobUsler de uzun sureler durak- larda bekliyor. tzmirliler dün de işlerine geç kaldı, minibüs kuy- rukları uzadı. Bu arada taksiler özel tarife uy- gulamaya başladılaı. Kendi arala- rında anlaşıp taksi tutan kişilere, şoförler ayrı ayn ücret alacakla- rını söylüyorlar. Yetkililer bu ta- lepte bulunan şoförlerin trafık ekiplerine ya da Şoförler Derne- ği'ne şikâyet edilmesini istediler. Belediye-Jş Sendikası şube baş- kanlan dün Istanbul'a gittiler. Ge- nel Merkez'de yapılacak toplantı- da son gelişmelerin tartışılacağı ve yeni yöntemler belirleneceği öğre- Jf BELEDİYE İŞÇİLERt EYLEMLERt SÜRÜYOR — Sözleşmeleri u>uşmazlıkla sonuçlanan belediye işçileri >izite Vylemlerini sürdürü- yor. Şubeler halinde kısım kısım eylem yapan işciler, "ekmekten başka amacımız yok" diyorlar. (Fotoğraf: Ümit Otan) nildi. Anakent Belediye Başkanı Yiiksel Çakmur yaptığı çağrıda şunları söyledi: "Gelsinler, raasaya oturalım. 700-800 bin lira net ücret öneriyo- ruz. ESHOT'un geliri 108 miiyar. Bizden yalnız işçi için istenen 140 miiyar. Bunun faturası yine hal- ka çıkar. Gelsinler, 10 yılın açısı- oı bir yılda çıkarmaktan vazgeç- sinler, oturup bu işi bitirelim." AA'nın haberine göre, Denizli Belediyesi'nde çalışan 770 işçiyi kapsayan ve 1.5 aydır sıiren toplu iş sözleşmesi görüşmeleri anlaş- mayla sonuçlandı. tmzalanan söz- leşmeyle, en düşük işçi ücreti 310 bin liradan net 800 bine. en yük- sek işçi ücreti 358 bin liradan net ) milyon liraya ytikseldi. 1 Mart 1990 tarihınden itibaren geçerli olacak sozleşme, net ücretlere sos- yal haklann eklenroesini, ikinci yıl için ise yüzde 60 artı enflasyon farkı kadar zam yapılmasını ön- göniyor. Cumhuriyet Muğla muhabiri özcan özgür'ün haberine göre Kemerköy Termik Santraiı moıf- tajında çalışan 320 işçi, toplu vi- zite eylemi yaptı. Kamuoyunda Gökova Termik Santraiı olarak bilinen santralın montajını yapan Tokar A.ŞÎnin Tes-İş Sendikası üyesi işçileri, top- lu iş sözleşmesinin imzalanmama- sı konusunda işvereni suçladılar. İşçi sağlığı ve iş güvenliği konu- sunda da hiçbir önlem alınmadı- ğını, bu yuzden bir ay önce Hay- dar Dundar adlı arkadaşlarının bacadan düşerek öldüğünü söyle- yen işçiler toplu viziteye çıkmak is- tediler. Muğla SSK Hastanesi'ne gitmek için Muğla'ya kadar yürü- yüşe geçen işçilerin eylemi jandar- ma tarafından engellendi. Bunun üzerine işçiler dolmuşlarla neye gitti. ' - - İşçiler şöyle konuştular: ."11 aydır sözleşmenin imzalan- masını bekliyoruz. Üyesi oldugu- muz sendikanın girişünlerine kar- şın işveren anlaşmaya yanaşmıyor. 154 ve 200 bin lira arası ücret al- maktayız. Aynca en az 67 metre yiikseklikte calışıyoruz. Her an ölümle burun burunayız. İşvere- nin sonımsuzluğunu şiddetle kı- myoruz. İşçiler toplusözleşme imzala- nıncaya ve can güvenliği sağlanın- caya kadar değişik eylemler sergi- leyeceklerini söylediler. Bezacıbaşı İlaç Fabrikası'nda modern teknolojiye geçiş çalışma- ları çerçevesinde 121 işçinin daha •^ işine son verildi. Daha önce çaka- nlanlarla birlikte işine son verilen işçi sayısı 400'ü bulurken, çıkar- maların devam edeceği de öğrenil- di. Çıkanlan işçiler, Petrol-İş Sen- dikası'nın mudahalesine rağmen işten çıkarmalarda işverenin söz- leşme hukümlerine de uymadığı- m, gönüllü aynlmak isteyenler ve en son alınanlar ilkesine aykın es- ki işçilerin çıkanldığını bildlrdıler. *Metal'de üç sendikadan ortak tavırMetal işkolunda örgütlü bulunan bağımsız Çelik-İş, Otomobil-İş ve Hak-İş'e bağlı Özdemir-İş sendikaları, 171 işyeri ve 52 bin işçiyi kapsayan grup sözleşmeleri için ortak hareket kararı aîdılar. İş-Sendika Servisi — Metal işkolunda örgutlu bulunan bağımsız Çelik-İş, Otomobil-İş ve Hak-İş'e bağlı Özdemir-İş sendikaları, 171 işyeri ve 52 bin işçiyi kap- sayan grup sözleşmeleri için ortak hareket etme kararı aldılar. Dün birlikte bir basın toplantısı düzenleyen üç sendikanın yöne- ticileri, MESS'le eylül ayında yenilenecek sozleşme için, toplusözleşme taslağının ha- zırlanmasından başlanarak göriişme ve an- laşma asamaları için güç ve eylem birliği kararında olduklarını açıkladılar. Çehk-İş Başkanı Metin Türker. Otomobil-İş Başkanı Ceial Özdogan. Özdemir-İş Başkanı Mehmet Aras, Türk Tabipler Birliği salonunda yaptıklan ortak basın toplantısında Turk Metal Sendika- sı'nın yöneticilerini de işçi çıkarlan için bir- likte çalışmaya çağırdıklarım, ancak olum- lu bir yanıt alamadıklarını açıkladılar. Bu sendikanın yönetiminin olumsuz tavrına rağmen metal işçilerinin hep birlikte dav- ranacaklarına inandıklarım belirterek, iş- çilere yaptıklan çağrıda göruşlerini şöyle özetlediler: "1980'den bu yana izlenen ekonomik po- litikalar nedeniyle, çalışanlanıt yoksullaş- ması sürüyor. Bir yandan antidemokratik yasalar. diğer yandan sendikası/laştırma politikaları. sendikalar üzerindeki baskı- lar yetmiyormuş gibi işkolumuzda yaşadı- ğımız bölünmuşluk, sorunlanmızı çözme- mizi daha da agırlaştmyor. Kayıplanmızı geri almak, durumumuzu koruyup geliştirmek. insanca yaşama dü- zeyini tutturmak için tek işveren sendika- sına karşı 4 işçi sendikası, bir yığın olum- suzluğu beraberinde getirmektedir. Ayn ayn sendikalar da olsak. uyelerimi- zin ortak hak ve menfaatleri için bir araya gelmek, birlikte davranmak ve metal işçi- lerinin ekonomik-demolvratik baklanm so- nnna kadar korumak, geliştirmek ve me- tal işçileri için iyi bir toplu iş sözleşmesi yapmak gibi soruraluluklanmız var. Birlikte davranma karan aldık ve bu bir- likteliğin onurunu taşıyoruz. Türk-Metal urelerini bu ortak çalışmada görmek isti- yoruz." Sendika yöneticileri 4 sendikanın üyele- rinin ortak toplantılar ve karşılıklı ziyaret- leri ile tartışılarak toplusözleşme taslağı- nın geliştirileceğini açıkladılar. İstanbui Sheraton Oteli'nde grev uygu- lamasına bir gün kala toplusözleşme im- zalandı. TOLEYİS Sendikası ile işveren arasında varılan anlaşmaya gore 480 işçi- nin ücretlerine 1. yıl için To 135 artı 75 bin ve 2. yıl için de ^o 75 artı 100 bin lira artış sağlandı. 5 fırıncıya tutuklama İZMİR (Cumhuriyet Ege Biiro- su) — Fırıncılarla ilçe belediyele- ri arasında suren "ekmek kavga- sı", 5 fırıncının tutuklanmasıyla yeni boyut kazandı. Bornova Be- lediyesi'nin suç duyurusu üzerine mahkemeye verilen 28 fınncıdan 5'i tutuklanarak cezaevine gönde- rilirken 19 fırıncının bugun yar- gılanacağı belirtildi. Fırıncılar Derneği, Anakent Be- lediye Encümeni'nin 1987 yılı ara- lık ayında aldığı ve fiyat belirle- rae yetkisi veren kararına dayana- rak geçen hafta sonu ekmek fiyat- larına 100 lira zam yapılmasını kararlaştırdı. 400 gram ekmeğin satış fiyatı 400 iiradan 500 liraya çıkarılırken zam yurttaşlarca tep- kiyle karşılandı. Derneğin zam kararına karşı çı- kan ilçe belediyeleri, bu fiyattan satışa izin vermeyeceklerini açık- ladılar. Anakent Belediye Encü- meni, dernekçe belirlenen fiyatm encürnene onaylatılması zorunlu- luğunu getirirken Anakent Bele- diye Başkanı Yuksel Çakmur da ekmeğin 400 liradan satılmasının sağlanacağını belirtti. Encumen kararı ve yapılan açıklamalara karşın Fırıncılar Derneği'nin kararına uyarak zam- lı fiyattan ekmek satan 28 fırıncı hakkında Bornova Belediyesi'nce Cumhuriyet Savcılığı'na suç du- yurusunda bulunuldu. Savcılıkça sorgulanarak mahkemeye gönde- rilen fırıncılardan 5'i "fahiş fiyat- la ekmek sattıklan" savıyla tuuık-» lanarak cezaevine kondu., / '"'1*3 Tekelve Coca Cola'da 1 Mayıs protestosu İş-Sendika Servisi — Tekel Ci- bali fabrikasında çalışan 800, In- cirli'de kurulu Coca Cola fabri- kasında çalışan 1500 dolayında iş- çi 1 Mayıs'ta birçok insanın göz- altına alınması ve Tekgıda-İş 1 Nolu Şube Sekreteri Kezban Orai ile bir Coca Cola işcisinin tutuk- lanmasım protesto etmek amaay- la dün yemek boykotu yaptılar. Öğle yemeklerini aimayan cola iş- çileri 1 Mayıs'ta 168 arkadaşları- nın gözaltma alındığını, kendile- rine gözaltındayken kötü davra- nıldığını, çoğunun serbest bırakıl- masına rağmen bir arkadaşlanıun tutuklandığım belirterek gözalun- da tutulan herkesin serbest bıra- kılmasını istediklerini söylediler. Tekgıda-lş 1 Nolu Şube Başkanı Hatice Görgii de üyelerinin göz- aJtında bulunmasmı protesto et- tiklerini ve 1 Mayıs'ın yasal ola- rak kutlanmasını istediklerini be- lirtti. Lastikte günde 3.3 mîlyarkayıpGood-Year, Brisa ve Pirelli'deki grevlerde en büyük etken olarak, "işçi ve işverenlerden yapılan kesintiler" gösteriliyor. Grev öncesi bir işçi işverene 18 milyona malolurken, son görüşmede bu rakam 50 milyon 600 bin lirayı buldu. Ancak işçinin eline bunun yüzde 41'i geçiyor. AHMET KURT İZMİT — Grevler nedeniyle lastik fabrikalannda günlük üre- tim kaybının toplam 3.3 milyar li- ra olduğu bildirildi. 10 Mart 1990 tarihinde Good- Yeer'in lzmit ve Adapazarı tesis- lerinde, 2 nisanda İzmit'te kuru- lu Pirelli'de ve 24 Nisan 1990 ta- rihinde de yine İzmit'te kurulu Brisa lastik fabrikasında toplam 3 bin 735 işçinin başlattığı grev- lerde en büyük etken olarak "iş- çi ve işverenlerden yapılan ke- sintiler" gösteriliyor. Grevler ön- cesi lastik fabrikalarında bir işçi- nin işverene yıllık maliyetinin 18 milyon lira olduğu, son görüşme- lerde işveren teklifinde bu raka- mın 50 milyon 600 bin lirayı bul- duğu, ancak işçinin eüne sadece bu rakamın yüzde 41'nin geçtiğı bildirildi. Gerek işverenler.ve ge- rekse işçi sendikası bağımsız Laspetkim-İş bu çarpıklığın dü- zeltilmesini istiyorlar. Pirelli, Good Year ve Brisa gibi büyük şirketlerde grevin peş peşe başlaması, lastik urelimini etkiledi. 10 Mart 1990 tarihinde Good- Year fabrikalarında ve 2 nisanda Pirelli lastik fabrikalarında baş- layan grevler sonrasında işveren sendikası Kiplas son teklifinde or- talama saat ücretlerine 8 bin 83 li- ra artış önerirken, yakacak ve izin paralan için 1 milyon 5OO'er bin lira, bayram paralan içinde l'er milyon lira olmak üzere toplam 5'er milyon lira teklif etti. Sosyal haklarla birlikte giydirilmiş ola- rak ayda net 2 milyon 175 bin li- rayı bulan teklif lastik işçileri ta- rafından kabul edilmeyerek 24 Nisan 1990 günü Brisa lastik fab- rikasında da grev başlatılmıştı. Bağımsız Laspetkim-İş Sendi- kası'nda son görüşmelerde eski teklifini geri alarak, işveren sen- dikası Kiplas'a ilginç yeni bir tek- lif önerdi. Bu teklife göre, 1 Ocak 1990 tarihinde mevcutlarla birKk- te işçilerin saat ucretlerinin 10'ar bir lira olması, 1 Nisan 1990 ta- rihinde yüzde 10'luk artışla 11 *er bin liraya, 1 Temmuz 1990'da 12'şer bin liraya, 1 Ekim 1990 ta- rihinde de 13'er bin liraya yüksel- tilmesini istedi. Laspetkim-İş Sen- dikası sözleşmesinin 2. yılı olarak da I Ocak 1991 tarihinde bir ön- ceki yılın enflasyon oranından da- ha önceki yüzde 30'luk bölümden artan kalan oranın aktarılması is- tendi. Daha sonra 1 nisan, 1 tem- muz ve 1 Ekim 1991 tarihlerinde de yüzde 10'luk artışların getiril- mesini istemişti. Bağımsız Laspetkim-İş Sendi- kası Genel Merkezi'nin yaptığı araştırmaya göre, lastik fabrika- larının kurul kapasitelerinin yıl- da toplam 8 milyon adet dış las- tik üretimi gerçekleştirebilecek durumda olduğu kamu kuruluşu olan Patlas Lastik San. ve Tic. A.Ş.'nin devreye girmesiyle buna 1 milyon adet ilave kapasitenin gi- receği belirtildi. Türkiye'nin şu andaki yıllık ihtiyacının toplam 5 milyon adet dış lastik civannda olduğu beliıtilen araştırrnada, "Otomotiv sektöriiniin ve kara- yollannın geuşmesiııe bağlı olarak iç pazarda genişleme olasılığı mevcuttur. Dış lastikten ayn ola- rak iç lastikte bu fabrikalarda iiretilmekte ve bu hususta Avru- pa dahil mevcut üretim standarf- lan ülkemizdeki fabrikalara kay- mış dunımdadır" denildi. Lastik fabrikalannda toplam satış raiktarının 6 milyon 700 bin dış lastik olarak tespit edıldiği ve 3 lastik fırmasının 1989 yıü net ci- ro rakamları olarak 1 trilyon 200 milyar lira olarak saptandığı, bir dış lastığın, yılhk ortalama fıya- tının yaklaşık olarak 180 bin lirayı bulduğu araştırma sonuçlannda bir personelin yıllık ortalama de- ğerinın yaklaşık olarak 324 milyon lira olduğu belirtildi. Perepnel ba- şına 18 milyon liralık yıllık gider- den işçinin eline sadece 7.5 mil- yon liranın geçtiği vurgulanan araştırmada, "Böylece işçi işye- rinde yediği yemek ve iş* gidip getmek için bindigi servis ile iş el- bisesi dışında tamamı çeşitli ad- larda alman kesintilerle kendisine tahsis edilen her 100 liranın ancak 41 lirasını cebine koyabilmekte- dir. Bu çarpıklığa çok kısa za- manda maliye politikası ile ilgili olanlar çare bulmazlarsa ulkede hiçbir yerde sozleşme yapılamaya- cagı gibi miiteşebbislerin de bilhas- sa liberasyonun arttınldıgı bir sa- hada rekabel şanslan azalacak- tır" görüşü belirtildi. Pirelli davasmda karar işçiden yana AHMET KURT tZMİT — Kocaeli 1. İş Mahkemesi, Brisa ve Pirelli lastik fabrikalarında çalışan 2000 işçinin ücret avanslannın odenmemesi üzerine 20 mart- ta üretimi durdurarak 4 gün süreyle fabrika yemekhanesin- de beklemelerinin kanunsuz grev sayılamayacağına karar vererek işveren sendikası KİP- LAS'ın açtığı davayı reddetti. Kocaeli 1. İş Mahkemesi kararında, işçilerin, işverenin avans ödememesi üzerine iş bıraktıkları, bu nedenle tez- gâhlarda işlenmek üzere mil- yarlar değerinde hammadde- nin beklediğini, bu şekilde za- rarın meydana gelmesine ve artmasına işverenin sebebiyet verdiği kabul edildi ve şöyle denildi: "Alman tedbir kara- rı sonrasında işçilerin 24 Mart 1990 Cumartesi gunü işbaşı yapmaiarı üzerine tezgâhlar- da bekleyen bammaddenin iş- lenmesi neticesi heba olması önlenmişdr." Mahkeme kararında, bu olayda işverenin işçisine kar- şı "şefkatli ve adaletli davranmadıgı" kaydedildi.