Katalog

Cumhuriyet67. Yıl; Sayı: 23618 Kunıcusu: Yunus Nadi 800 TL.(xpy dahuj 23 Mayıs 1990 Çarşamba DYP lideriDemirel'den OzaVa ağırsuçlama 'Cuııılııırbaşkaıuyok9 ANAPBAŞKANI Özal, ANAP'ın genel başkanlığını fiilen yürütüyor. Bugün halkın 'Benim cumhurbaşkanım, bizim hükümetimiz' diyebileceği bir cumhurbaşkam ve hükümet yoktur. IKJYÜZLÜLÜK 'Ben kurdum' diyor. Parti babası şimdi bu. Sen mecbur ettin onları, seni oraya çıkarmaya. Gördünüz mü Türİciye'de ikiyüzlülüğü? Bir de 'ben tarafsızım' diyor. HÜKÜMET ÖLDÜ Bu hükümet ölmüştür. Vaatlere kendilerîni kaptıranlar zannetmesinler ki düğün evine gidiyorlar. Hayır; cenaze evine gidiyorlar. Boşluk 27 martta doğdu. ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) — DYP Genel Baş- kanı Suleyman Demirei, Cumhurbaşkanı Turgut Özal- ın fiilen ANAP Genel Başkanlığı'nı yüruttuğunü bil- direrek "Bu duramda Türkiye'nin Cumhurbaşkanı yoktur" dedi. Denıirel, özal'ın bir yandan ANAP'a sahip çıkacağını, bir yandan da tarafsız olduğunu söy- leraesini ise "ikiyüzlülük" olarak niteledi. Demirei, Türk Belediyecilik Derneği Kongresi için Ankara'ya gelen DYP'li belediye başkanları ile dün bir toplantı yaptı. Belediye başkanlannın sorunlarını ve çe- şitli konulardaki görüşlerini dinleyen Demirei, toplan- tıda yaptığı konuşmada, bütün sıkıntıların nedeninin halkın iradesinin çiğnenmesi olduğunu söyledi. Ülke- nin siyasi yapısındaki çıkmazın günlük olaylan etkile- diğini belirten Demirei, özal'ın son konuşmalarına de- ğinerek şunlan söyledi: "Halkın juzde 85'inin karşısında oldugu grubun Çankaya'ya çıkardıgı zal sonunda agnndaki baklayı çıkardı. 'Bu partiyi ben kurdum' diyor. Parti babası şimdi bu. 'Ben kurdum ama, şimdı gelıp beru buraya oturtanlara sahip cıkanm' diyor. Sen kendi partini çiğ- neme pahasına mecbur eltin onian. seni oraya çıkar- maya. Gördunuz mu Tıirkiye'de ikivuzlıiluğu? Bir de 'Ben tarafsızım' diyor. Çankaya sakini Sayın Özal ANAP'ın genel başkanlığını fiilen yürütüyor. Bu du- ramda Turkiye'nin Cumhurbaşkanı yoktur.. Sonradan hatasını anlamış, 'Ben tarafsızım' demeye çalışıyor. Bunlan söyleyen insan nasıl larafsız olabilir? Bngün halkın, 'Benim Cumhurbaşkanım bizim hukumetimiz1 diyebileceği bir Cumhurbaşkanı ve hukumet yoktur. Bugün kulağını halka tıkamış ve baJkın yuzde 85'inin reddettigi bir siyasi iktidar var. Böyle bir iktidar ne ya- par? Partizanhk yapar. Bunlara 'Gelm, seçime gıdelim' diyoruz, kaçıyorlar. Ne var secimde? Secim azrail mi yani? İnsan seçime gitse canını mı alır? Giderlerse gel- (Arkası Sa. 14, Sü. 6'da) : ÖZAL FİİLEN CUMHURBAŞKANI, BAŞBAKAN VE ANAP GENEL BAŞKANI'DIR 14. CÜNEYT ARCAYÜREK yazıyor Bir Dokun ANKARA — Hiç umuda kapıt- masın TÛ. Bu savaş, ulusal ira- de rayına oturuncaya kadar sü- recek. Seçımden fellik fellik ka- çanlar için bu savaş, en geç 1992'de noktalanacak. Yaz ayla- nnda siyasal tartışmaların belke- miğı "Türkıye'nın tek sorunu" TÖ ve çevresi üzerinde yoğun- laşacak. Birgoce yansına doğru İzmir- de sinirleri fren tutmamış TÜ : nün. Tek adamlığın kapısını açan 'başkanlık sistemı uygulamaları- na karşı çıkanlara tutarsız ve hak- sız mantıkla söylemediğinı bı- rakmıyor. Ortam da elverişlı. Devlet ke- sesinden uzun bir sofra. Kendi- si var, 5 dakıkada bakan eyledık- lerı orada. öne sürdüğü mantığı küçük parmak darbesiyle çürü- (Arkası Sa. 10, Sü. 6'da) İstanbul'da iki ayrıyangın Sümerbank Bahçekapı ma&azası yandı Sümerbank'ın Bahçekapı Şubesi'nde dün akşam üzeri yangın çıktı. Eminönü'nde tarihi Sümer Han'da bulunan mağazada yaklaşık 10 milyar liralık hasar meydana geldi. Sabotaj dahil bir çok olasılık üzerinde duruluyor. Harbiye'deki Askeri Müze'de dün sabah çıkan yangın büyümeden söndürüldü. Olayda Osmanlı döneminden kalan bir çadır yandı. 8. Sayfada Türkiye-ABD Hişkilerde sıkıntJı dönem Ankara Kıbrıs, Ermeni iddiaları ve Kürt meselesi ilişkilerde öne çıkan üç sorun. MfASHINGTON'dan URIK GÛLOEMİR, ANKARA'dan YASEMİN ÇONGAR'IR haberieri 16. Sayfada KONYA ÜSSÜNÜN İPTALİ SEVİNÇ YARATTI 14. Sayfada ROMANYA'DA ADALET BAKANI'NA DAYAK 16. Sayfada Özal'dan savunmaT a r a f s ı z l ı k Benim tarafsızlığım kadar kimse tarafsız olamaz. Benimki devlet tarafsızlığıdır. Ben kimseyi ayırt etmem. Açın anayasayı okuyun. Benim tarafsız olduğum şey görevimdir. Siz hem beni tanımayacaksınız hem de 'cumhurbaşkanı tarafsız değiT diyeceksiniz. Bu ne perhiz bu ne lahana turşusu. H o k n k ç u l a r a îşi bilmeyen insanlar konuşuyor. Gazete sayfalarına bakıyorum. Şu profesör ya da bu doçentin beyanatları var. Vallahi insanın şunu diyesi geliyor: Senin anayasayı iki defa daha okuman lazım. Sana ceza vermek lazım. Oku, ondan sonra mütalaa ver. Ben anayasayı belki 50 defa okudum. 14. Sayfada İZMİR'den HİKMETÇETİNKAYA Tek Adam İZMİR — Cumhurbaşkanı Tur- gut Özal, tek adamlığa doğru hızla koşuyor. İki günlük İzmir ge- zisinde yaptığı konuşmalar bu yoldan geri dönmeyeceğıni gös- teriyor. Özal, önceki akşam Büyük Efes Otelı'nde verilen yemekte bir sürprız yapıyor. Saat 21 00'de yemeğe gelen özal, saat 23.00'te ayağa kalkıyor ve 1 sa- atı aşkın süre konuşuyor. Önce uzun uzun anılannı anlatan Özal, bir ara şöyie diyor. — Zannediyorlar kı bu beyler anayasayı iyi biliyorlar. Hayır bıl- miyorlar. Vallahi insanın şunu di- yesi geliyor: Senın anayasayı iki defa daha okuman (azım. Bun- lan lyice oku, ezber|e, ondan sonra mütalaa ver. Ben hukukçu (Arkaa Sa. 10, Sü. 3'de) Pazar ekonomisiBaşkanlıkKonseyi 'kontrollüpazar ekonomisi'ni kabul etti karar Yüksek Sovyet'e onaylanmak üzere sunulacak olan reform paketinin Sovyet vatandaşlarını 'dönüşüm şoku'na karşı koruyacak önlemler içerdiği bildirildi. Dış Haberler Servisi — Sovyetler Birliği'nde Mihail Gorbaçov'un Başkanlık Konseyi, "kontrollü pazar ekonomisi"ne geçme kararı aldı. Reuter ajansının haberine gore SSCB Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Gennadi Gerasimov dün duzenlediği olağan basın toplantısında "Bugün toplanan Başkanlık Konseyi, ülkeyi pazar ekonomisine göturecek bir programı kabnl etti" dedi. Başkanlık Konseyi'nin kararı onaylanmak için Yüksek Sovyet'e (Sovyet Parlamentosu) sunulacak. Gerasimov, Başbakan Nikolay Rijkov'un yann SSCB'nin sürekli parlamentosu Yüksek Sovyet'e bu konuda bilgi vereceğini söyledi. Moskova Radyosu da verdiği haberde, Başkanlık Konseyi ile Federatif Konsey'in dun yaptıkları ortak toplantıda, merkezi Sovyet sistemini "Kontrollü pazar ekonomisi"ne dönüşturecek önlemlerin kararlaştınldığını bildirdi. Moskova Radyosu, "Gıda (ArkasıSa. 14, Sü. 3'de) Filistinlilerin öfkeSiİsrail'i protesto gösterileri Ürdün'e sıçradı. On binlerceFilistinli, Amman çevresindeki kamplarda ve üniversitelerde protesto gösterileri düzenledi. BatıŞeria, Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs'te genel greve devam edildi. 14. Sayfada NEFRET — Israil işgaii altındaki Gazze'de 8 Filistinlinin öldurülmesi büyuk tepki yarattı. Gazze'de dün meydana gelen çatısmalarda İsrail askerlerinin ateşi sonucunda bir Filistinli daha öldüruldn. FKÖ lideri Arafat ABD Baskam Bush'u İsrail'e baskı yapmaya cağırdı. (Fotoğraf: AP) Et boykotu büyüyor On beş günlük et boykotu genel olarak sürerken üreticiden semt kasabına kadar etle ilgili bütün kesimler boykotu eleştiriyor. Bazı illerde hayyan kesiminde azalma görüldü. Kimi bölgelerde ise ne et kesiminde ne de satışında değişiklik olmadığı bildirildi. Kasaplar boykotun, ancak büyük tüketicilerin de katılmasıyla etkili olacağını söyledi. Ekonomi Servisi — Et boykotu, ülke genelinde devam ederken, üreticiden perakendeci kasaba ka- dar, et ticareti ile uğraşan her kesim boykot karan- m eleştiriyor. Özellikle, Istanbul'daki kasaplarda sa- üşlann hissedilir derecede duştüğü gözlenirken, boy- kota katılımla ilgili saglıklı verilerin ancak hafu so- nuna doğru alınabileceği belirtiliyor. Ankara'da ise Et ve Balık Kunımu'nun günde ortalama 2000 hay- van keserken, dün yalnızca 19 hayvarun kesimini yaptığı bildirildi. 4 bine yakın perakendeci kasabın kayıtlı olduğu (Arkaa Sa. 15, Sü. 3'de) Baykal karşı SHP'de et tarüşması Bazı SHP'li il, ilçe ve belediye başkanları, eylemi desteklediklerini behrtirken Baykal, boykota karşı çıkarak "hedef şaşırtıldığını" söyledi. ANKARA (Cumhuriyet Börosu) — 'Et boykotu" SHP'de farklı göruşlere neden oidu. Ara- larınd.i lstanbul'ujı da bulunduğu bazı SHP'li il, ilçe ve belediye başkanları eylemi desteklediklerini belinirken Genel Başkanvekili Deoiz Baykai, boy- kota karşı çıkarak "hedef şaşırtıldığını" söyledi. SHP MYK üyesi Cemal Seymen de boykotu des- ,'tekleyen partili başkanları deştirdi ve "Üretkiyi magdur edecek davranışlan destekleyemeyiz" de- di. önceki gün başlayan "et boykotu", SHP'nin üst duzey yöneticileri, örgütler ve partili belediye baş- (Arkası Sa. 15, Sü. 6'da) Et kombinaları sinek avhyor Trilyonluk yatırımla kurulan et kombinaları ve entegre tesisleri çok düşük kapasitelerle calışıyor. Entegre tesis yöneticilerine göre bu durum hayvan üretimindeki gerilemeden kaynaklamyor. ESİN SUNGUR'un haberi 15. Sayfada Y A R I N Cumhuriyel ^RİZM'90 ANKARA, İSRAİL'DEKİ KATLİAMIKINADI sEMiHiDizmhabem* BIRINCIBOLUM Karadeniz'den Ege'ye Yeni seçenek Karadeniz kıyılannm keşfi... Ege güneşi altında Ayvalık, Foça, Çeşme, Kuşadast, Gökova, Bodrum, Didim... Birinci bölüm yann, ikinci bölüm Ege'den Akdeniz'e 31 mayıs perşembe günü Cumhuriyet'le Sovyetlertle "Pazar Ekonomisi...' JVloskova'da ilginç gelişme: "Kontrollü pazar ekonomisi"ne geçiş karan alındı. Sov- yet Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Gennadi Ge- rasimov'un dünkü kısa açıklaması şöyle: "Başkanlık Konseyi, ülkeyi pazar ekonomi- sine götürecek bir programı kabul etti." Başkan Gorbaçov'a bağlı konseyin dün al- mış olduğu karar, sürpriz değil, bir süredır bekleniyordu. Geçen mart ayının ortaların- da başkan olarak gücünü pekiştiren Sovyet lideri, yeni yetkilerini, ülkenin kontrollü bir pa- zar ekonomisine geçişi doğrultusunda kul- lanacağını açıklamıştı. O tarihten sonra eko- nomik işlerden sorumlu Başbakan Yardım- cısı Leonid Abalkin'in başkanlığındaki kala- balık bir uzmanlar heyeti, büyük bir gizlilik içinde, böyle bir geçiş için gerekli hukuksa/ çerçeve taslağını hazırlamaya koyulmuştu. (Arkosı Sa. 14, Sü. Vde) HASAN CEMAL • Artık 'tek Yemen' var Arap Yarımadası 'nın güneybatı ucundaki Kuzey Yemen ile güneydeki Yemen Halk Cumhuriyeti dün birleştiler. 3. Sayfada • Litvanya karar alamadı Uzlaşma önerileri Litvanya Parlamentosu 'nda 'çok ateşli tarttşmalara' yol açtı. 3. Sayfada • Haber programlar iç içe geçti RTYK, 32. Gün, Dünyaya Bakış ve Profil'in birbirine benzediğini savunuyor. 4. Sayfada • ILO Türkiye'yi sorguluyor ILO, 111 sayılı sözleşme nedeniyle Türk hükümetini sorgulamaya devam ediyor. Ekonomide • Eğit-Sen kuruluyor Eğitimciler Sendikası (Eğıt-Sen) 28 mayıs pazartesi günü Ankara Valıliği'ne verilecek bir dilekçe ile kurulusunu açıklayacak. Ekonomide • Borsaya yeni destek Kamu ve özel sektörun yaygın hisse senedi satışmm fiyat düşurmemesi içinformül bulundu. Ekonomide. • Beşiktaş'ta fire yok Beşiktaş Transfer Komıtesı dun ıç transferde masaya oturduğu 10 futbokusuyla da anlaşma imzaladı. Sporda • Cannes'da kötülüğün zaferi' Cannes jürisi tüm iticiliğine karştn "Vahşi Yürek"i seçerek yenîlikçi sinemayı ödullendirdi. Filmde Laura Dern "Luna" rolünde. Arka Sayfada • Dişi peştnde, kan ter içinde... Der Spıegel'e göre dışiler eslerini seçerken sağlık ve dayamklılık faktörlerine gösteriş ve güçten daha çok önem veriyorlar. Arka Sayfada GOZLEM UGURMUMCU Çayırovalı... Uluslararası Barış Araştrrmaları Enstitüsü SIPRI, Turki- ye'nin en çok silah alan tilkeler sıralamasında 4. sırayı al- dığını bildiriyor. SIPRI'nin raporunda ayrıca 1984-1989 ara- sında Güneydoğu'daki çatışmalardaki toplam ölü sayısının da 1500-3000 olduğu ileri sürülüyor. Hemen belirtelim: SIPRI'nin içerdiği ölü sayısı doğru de ğildir. 1984 yılı 15 ağustos gürtünden bugüne kadar Güney- (Arkası Sa. 19, Sü. 7'de)