Katalog

CUMHURİYET/16 DIŞ HABERLER 4 NİSAN 1990 YUNANSEÇIMLERI Batı Trakya'da gergin bekleyişDr. Sadık Ahmet tahliye edildikten sonra ilk kez Cumhuriyet'e yaptığı açıklamada, "Geçen seçimde 25 bin oy almıştık. Bu kez 30-35 bin rahat alırız" dedi. Dr. Ahmet 8 nisanda yapılacak seçimler sonucu oluşacak yeni Yunan hükumetinin Turk azırüığımn sorunlarına daha fazla eğileceğine inanıyor. ZAFER ARAPKİRLİ GUMULCÎNE — Aksam saatlerınde du- zenlenen bır seçım mıtıngınde "Turkler dısan" sloganlarıyla çınlavan, sabah pazar yenndekı satıcılann "Ibo" ve "Orhan Abi" kasetlenyle şenienen Gumulcme, Batı Trak- yalı Turklerın sakın, ancak gergin seçım k a m panyasını yaşıyor 26 ocak tarıhındekı duruşmada 18 a\ hapse mahkûm edılen ve 30 marttakı tem yız duruşmasmda tahbye edılene dek 64 gun tutuklu kalan Turk azınlık lıderı Dr Sadık Ahmet'ın deyışıyle "bu kez daha guçlu bır oy potansı>eliyle" seçılmeye hazırlanıyor Turk adavlar Gumulcıne'de oluşturulan ba- ğımsiz Guven lıstesınden lıstebaşı olarak se- çırne gıren ve seçılmesıne kesın go- zuyle bakılan Dr Ahmet, tahliye olduktan sonra ılk kez Cumhunyet'e yaptığı açıkla- mada, "Geçen seçimde 25 bin almıştık, bu kez 30-35 bin rahal alınz" derken, son olay- ların Batı Trakya Turk azınlığımn daha da kenetlenmesıne yol açtığını kavdedıyor Dr Sadık Ahmet, cezaevınden çıkışından ıtıbaren evının ve seçım burosunun bınler- ce seçmen tarafından zıvaret edıldığını ve potansıyelın çok güçlu olduğunu belırterek şunları soyluvor "Bu sefer propaganda gezılenne çıkmı- >orum. Zaten mıllet bızı tani)or. Neden hapse gırdığımızı çok açık şekılde bılıyor. Kamuoyu da dunva basını da bızım propa- gandamızı fazlasıyla yaptılar. Hapısten çı- kıp gelmemız çok oluralu tesır ettı. Belkı çıkmasaydık daba çok tepkı olacaktı. Yani pazar gunu seçım olacaktı, pazartesı gunu çıkıp mılletvekılı olarak parlamentoya gıde- cektık." Gumulcıne'de 26 ocakta yapılan "adalet- sızlık" orneğı mahkemenın karanna da de- ğınen Dr Sadık Ahmet, "zaten" dıyor, "Sonradan kendılerı de kavramışlar. Eşım adaylık dılekçesını verme>e gıttıgınde mah- keme başkanı, savcının aşırı tavrından do- layı uzgun olduğunu defalarca soylemış." 8 nisanda yapılacak seçimler sonucu olu- şacak venı Yunan hukumetının. Turk azm- lığın sorunlanna daha fazla eğileceğine ina- nıyor Dr Ahmet "Teşhis konulmuşlur Şımdı azınlıgın sorunlanna dikkat çekılmış- tir. Sıra tedavıde. Hangı partı ıktıdara ge- lırse gelsın, çozum arayacaklanna ınanıyo- rum" dıyor Dr^ Ahmet Turk azınlıgın se- sını haksızhğa karşı yukseltmesıne ve ınsan haklarının vurgulanmasına yardımcı olan tum Turk ve uluslararası kışı ve kuruluşla- ra da "teşekkurlenni" gondenneyı ıhmal et- mıyor Gumulcıne kentı, 8 nısan pazar gunu ya- pılacak seçımlere sakın bır ortamda hazır- lanıyor 29 ocakta meydana gelen ve "6-7 Eylul'u anımsatan" şıddet olaylarının ger- gınlığı tum kentte hâkım Musluman Turk azınlık mensuplaıı "sessiz, ama vakur" bır kampanya surdurmenın gereklılığıne ınan- mış Tahnklere kapılmama konusunda da kararlı görunuyor 77 yaşındakı rençber Ahmet dede, köyun- den kalkıp, Guven lıstesının seçım burosun- da Dr Sadık'ı gormeve gelmış "\unanlı- lar a>ıp etti. Şurada kardeşce yaşasak ne çı- kar. Onca sene bırbirimize 'hışt' dernemi- şız.Şımdı daha çok o> çıkar. Koyler silme Ahmet'e verecek" dıye seçımlerden umut- lu olduğunu dıle getırıyor Gencı yaşlısı, tcadını erkeğı Gumulcıne- lıler salı günlen kurulan ve Bırleşmış Mıl- letler'ı andıran pazar yerınde "nsul osul" da olsa seçımı konuşuyor Turku, Eleru, Po- makı, Çıngenesı, Bulgarı, Pontusu salı pa- zarında bır araya gelmış "Patlıcan, biber, domates" nıdaları, fbrahim Tatlıses, Orhan Gencebay ve Sibel Can'm kasetlerınden ya- yılan muzıkle kaynaşıyor İstanbul Mahmutpaşa'dan gıtme çama- şırlar, Sovyetler Bırlığı'nın bır koşesınden Pontuslann getırdığı akla gelebılecek her turlu ev eşyasıyla yan yana tezgâhlarda Dimitri ıle Mehmet, Eleni ıle Ajşt yan- yana geçım derdınde Kılıselennçanıyla ca- mıden yayılan ezan kaynaşıyor Gumulcme goğunde SSCB Ayrılma hakkına ilişkin yasa Meclisten geçtiMOSKOVA (Ajanslar) — SSCB'nın su- reklı parlamentosu Yüksek Sovyet'ın Mıl lıyetler Meclisı, SSCB'yı oluşturan 15 cum hurıyetın bırlıkten ayrılma haklarını ve bu konudakı surecın ışletılmesını duzenle>en yasa tasarısını kabul ettı Lıtvanya ve Es tonya temsılcılerı ülkelerının SSCB'nın ış- galı altında bulunduğunu belırterek Yuk sek Sovyet toplantısına katılmadılar Mıllıyetler Meclısı'nde dun kabul edılen yasaya göre SSCB'den ayrılma konusunda yapılacak bır referandumda halkın en az uçte ıkısının benımsemesı halınde beş yıl- dan daha kısa olamayacak bır geçış surecı başlatılacak Bu geçış surecı ıçınde SSCB'den aynlmak ısteyen cumhurıyetın toprakları ve bu top raklar uzenndekı ekonomık tesıslerın sta tusuyle ılgılı goruşmeler yapılacak Bağımsızlığa ılışkın referandumda uçte ıkı çoğunluk sağlanamaması halınde, ara dan on >ıl geçmeden aynı konuda ıkıncı bır referandum yapılamayacak Aynca ılk referandumda uçte ıkı çoğun- luk sağlansa da, halkın onda bınnın ıste- mesı halınde, bu konuda venı bır halkoy- lamasına gıdüebılecek Butun bu ışlemlerın tamamlanmasından sonra, a>rılma konusundakı son kararı SSCB Halk Temsılcılen Kongresı verecek Topraklan ıçınde ozerk cumhunvet bu- lunan cumhurıyetlerde, bağımsızlık konu- sunda bu ozerk cumhunyetlerde ayn ayrı halkovlamaları yapılacak Sıyası gözlemcıler, bu yasanın, bırlık cumhunyetlennı federasyondan aynlmasını 'hemen hemen olanaksız hak getırdığını' belırtıyorlar öte yandan Sovyet yetkılılerın Polonya ıle Lıtvanya arasındakı tek sırur kapısını ka- pattıklan bıldınldı Polonya haber ajansı PAP, Ogrodnıkı-Lazdıjaı sınır kapısınını dun TSl 10 OO'dan ıtıbaren geçıcı olarak kapatıldığını duyurdu İŞGALCtLER EVİNİZE DONUN — Liıvanya'nın baskenti Vilnius'ta öncefci gua dnzenlcııen Moskova karsıtı gosterıde, gostenciler "işgalcıler evınıze donun" yazılı poslerler taşıdılar (Fotoğraf: AP) ATİNA Bombalı seçim kampanyasıÖncekı gun Gınt'te meydana gelen kanlı çatışmadan sonra dun sabaha karşı Atına ve Selanık'te bombalar patladı. STELYO BERBERAKİS ATİNA — Yunanıstan'da onumuzdekı pazar gunu yapılacak olan genel seçımlere yenı bır gölge daha düştu Atına ve Sela- nık kentlerınde oncekı sabaha karşı gerçek- leştınlen bombalı saldınlan, ıkı teror örgutu ustlendı Dun sabaha karşı Atına ve Selanık kent- lerınde peş peşe patlayan bombalar, Yuna- nıstan'dakı sıyası havayı daha da gergınleş- tırdı Başkent Atına'da malıye bakanhğı, sa- nayı odaları ve ışçı sendıkalan bınalarına, Selanık'te ıse sanayıcıler derneğıne karşı gı- nşılen dort ayrı bombalama evlemım, "ELA" ve "1 Mayıs" adh ıkı teror örgütu ustlendı Dun sabah karşı 02 OO'den sonra patlayan ve buyuk hasara yol açan bomba eylemlennde ölen olmadı Ancak malıye ba- kanhğı bınasındakı patlamada bır polıs ya- ralandı Devnmcı Halk Mücadelesı 'ELA' ıle '1 Mayıs' teror örgutlen, yaklaşık 10 yıl- dan bu yana çeşıtlı bombalama eylemlerı- nı ustlenmış bulunuyor Öncekı gun Gınt'te meydana gelen ve bır kışımn ölumune, S kışının de yaralanması- na yol açan çatışmalar, Yenı Demokrası Par- tısı ıle sosyahst PASOK taraftarları arasın- da yenı bır gergınlık yarattı Gırıt olayları- nın yatışmasına karşm, YDP lıderı Kons- tantın Mıçolakıs ıle PASOK lıderı Andre- as Papandreu. bırbırlenne karşı suçlamaları surdüruyor Başbakan Xenofondas Zolotas, dun bu konuda bır açıklama yaparak Gırıt olaylannı PASOK taraftarlarının başlattı- ğını söyledı öte yandan, seçım sonuçlannın bu kez de hıçbır partıyı tek başına ıktıdara getıreme- mesı durumunda, YDP ıle PASOK'un "or- tak bır hukumet kurma"sını öngören senar- yolar, bu ıkı partının lıderı tarafından "tutarsız" olarak rutelendı Papandreu, "sag eğilimli YDP ile sosyalisl PASOK'un prog- ramlannın ayn cephelerde bulunduğunu" soylerken, Mıtçotakıs, "Eger Y DP bu se- çimlerde de iktidara gelemezse, ana muha- lefeti oluşturacaktır" şeklınde konuştu HABERLERIN DEVAMI IZMIR'den HİKMET ÇETİNKAYA (Baftara/ı I. Sayfada) şen bır düşünceyı de yakından çevresıne ıletmıştı — Sayın Özal'ın bızı Çanka- ya'ya davet etmesı an meselesı- dır Böyle bır durumda ben ha- yır dıyemem Kendısını dınleyenler bır anda şok geçırmışlerdı Inönü gülüm- seyıp devam ettı — Ulusal sorunlarda kışısel sorunlar ıkıncı plana ıtılebılır Bı- zım cumhurbaşkanına tavrımız seçılme bıçımınedır Güneydo- ğu'da bır savaş var Ana muha- lefet partısı olarak üzerımıze du- şen görevı yapacağız El sıkıp sıkmama, tanıyıp tanımama ay- rı mesele, böyle bır durumda Çankaya ya çıkmak ayrı mesele DYP lıderı Demırel ıse böyle bır çağrı karşısında Çankaya'ya çıkmamaya kesın tavır almıştı Ancak DYP Meclıs Grup Başkan Vekılı Koksal Toptan, ulusal bır sorun karşısında Demırel gıbı düşunmüyordu Çunkü çağrıyı kabul etmezlerse kamuoyunda alacakları ya da yıtıreceklen pu- an artı ve eksıye vurulduğunda kımı hesapları altust edebılırdı Kamuoyu dört gun Çankaya'- dakı "terör zırvesı"nı tartıştı Bu arada SHP ve DYP kurul- lan da "terör zırvesı"nı göruştu Toplantıya olumlu bakanlar da vardı olumsuz bakanlar da Çankaya'dakı ' terör zırvesı" el sıkıp sıkmamanın otesındey- dı Inönü, Cumhurbaşkanı Ozai'- ın çağrısını aldığı gun 'gıdece- ğım" yanıtını vermış özelhkle kı- mı MYK üyelerınden tepkı gör- müştü SHP Genel Sekreter Yar- dımcılarından Onder Kırlı bır gün sonra yaptığı açıklamada Inonu'- nün kurullara danışmadan cum- hurbaşkanına yanıt vermesını eleştırmış, yurttaşların partı ge- nel merkezını telefonlâ arayıp "nasıl olur da gıder" dıye ağla- dıklarını söylemıştı SHP lıderı Erdal Inönu o gun İstanbul daydı Programını kesıp Ankara'ya döndu SHP Genel Sekreter Yardımcılarından Hık- met Çetın ve Istemıhan Talay, Inönü'nun Çankaya'ya çıkışına olumlu yaklaşıyorlardı Çünku Cumhurbaşkanı Özal, MGK top- lantısının hemen ardından "laık, demokratık, bağımsız, çağdaş Turkıye Cumhurıyetı tehhkede- dır" açıklamasını yapmıştı SHP Genel Başkanı Erdal Inö- nü, MYK ve TBMM grubunun or- tak toplantısında Çankaya'ya çıkmasının Cumhurbaşkanı Ozal'ı tanıyıp tanımama anlamı- na gelmeyeceğını, Guneydoğu'- dakı olaylann ülke butunluğünü tehdıt ettığını açıkladı Hem MYK hem TBMM gru- bunda Inönü'nun Çankaya'ya çıkmasını eleştırenler de vardı, çıkması gereğını savunanlar da Inönu, tum konuşmacıları dınle- dı Eğer Cumhurbaşkanı Özal bu toplantıdan sonra ' ışte benı ta- nıdılar' gıbı bır hava verecek olursa, kendısı kamuoyunda pu- an yıtırecektı Yıne toplantıdan bır sonuç çıkmazsa Inönu bunu rahatlıkia kamuoyuna açıklaya- caktı Çankaya'dakı "terör zırve- sı"nden bır sonuç çıkmadı Her ıkı lıder de hükümete terör konu- sunda destek vereceklerını söy- ledıler Yanı 22 gun önce TBMM'de yapılan zırve toplantı- sında söyledıklerını yıneledıler Dün sabah arabalı vapurla Da- nca'dan Topçular'a geçıyorduk Yolcuların büyükçoğunluğu "te- rör zırvesı'nı konuşuyorlardı Iç- lerjnden bırısı "dağ fare doğur- du" deyıp ekledı — ANAP bır puan değıl, 10 puan yıtırdı Inönu ve Demırel puan topladı Kurtuluş erken se- çımde Kendı arasında uyum sağlayamayan bır hükumet terö- rü nasıl onler? Cumhurbaşkanı Özal, ANAP'- la eşdeğer görulüyordu TV'den Ozal'ın konuşmasını dınlemışler- dı yolcular Şoyle dıyorlardı — Bır erken seçım artık şart Bu gemı böyle yol almaz Bursa'da Cavıt Çağlar'ın ga- zetesı 'Olay 'ın manşetı ılgınç- tı — Zırve'den zırva çıktı Kımı yurttaşlar da zırveden çı- kan sonucu değerlendınrken şöyle dıyorlardı — Ulusal sorunlarda bır ara- ya gelmenın sonuç çıkmasa da- hı yararı vardır Ara rejımlerde suçlanan polıtıkacılar Çankaya'- ya çıkarak sorumluluklarını gos- termışlerdır Evet zırveden gözle görülür, elle tutulur bır sonuç çıkmadı ANAP erken seçıme yanaşmı- yor Daha açıkçası erken seçım- den kaçıyor Muhalefet erken se- çım ıçın yuklenmeyı sürdürecek ANAP ta erken kongre ıcın Pak- demırlı, Guzel Keçecıler ve Yıl- maz atağa kalkacak Böyle bır goruntü ıse muhale- fetın bır haylı ışıne yarayacak Demirel: Otorite kayboldu CUNEYT ARCAYUREK yazıyor Inönü: Hükümete güvenmiyoruz ANKARA (Cumhnriyel Bnro- SB) — SHP Genel Başkanı Erdal tnonu, öncekı gün Çankaya Köş- kü'nde gerçekleşen hderler "zirvesinin" ülke sorunlan kar- şısında partılenn bırhğını ıfade et- mesı açısından vararlı olduğunu söyledı Inonu, "Bence kımse ha- yal kınkhğına ugramamalıdır. Gerçekçi degıldır" dıye konuştu. SHP lıderı, bugunku hukumette sorunlan çözecek gucu gormedık- lennı, bunun ıçın hukumete guve- nemeyeceklennı dıle getırdıkten sonra seçımın şart olduğunu vur- guladı ve "Boyle loplantılar »ık nk yapılırsa yaran ortadan kal- kar. Böyle topiannlann sık sık ya- pdmasında yarar olmadıgını da soyleyecegiın" dedı SHP'nın dün toplanan TBMM grubunda konuşan Inönu, Cum- hurbaşkanı'nın çağnsını kabul et- mesı ardından kamuoyunda bır tartışma başladığını, bu durumu "sıyasi hayatın ne kadar yaralı oldağunan" bır göstergesı bıçı- mınde değerlendırdığını söyledı SHP lıden, ülke butünlüğu ve de- mokrası olmadan sıyaset yapıla- mayacağını anlattıktan sonra "Ama gonıvoruz Id boyle bır top- lantıya çagnlmak bıle tartışmala- ra konu oldu. Bu lartışma da gos- tenyor kı sıvaset hayatımızda bır eksüdik var" dıye konuştu Sorunların çozümunde seçımın yapılmasının tek araç olarak or-' taya çıktığını, ancak böyle tanış- maların "demokrasınin sağlıklı yunımediğıni" ortaya koyduğunu ıfade eden tnönu, "Ulkenin bu- tUDİugu için yapılan çağn tartışı- byorsa demek ki sağlıklı degil. Butun bunlan seçımle dnzeltme- dikçe, boyle zorluklarla hep karşılaşacağız" goruşunu savun- du Seçımı yapmanın TBMM'nın elınde olduğunu, ancak bır an ön- ce "bu çarpık vapıyla" da yapı- lacak ışler olduğunu dıle getıren tnönu, "Toplantının yapılması bence yararlı oldu" goruşunu be- hrtırken, "kaygıiandıncı" dıye nı- teledığı Guneydoğu'dakı olaylann önlenrnesı ve halkın huzurunun sağlanması ve devletın halka "şefkatle" yaklaşması konusun- da goruş aynlığına duşulmedığı- ne dikkat çektı Sorunlann çozumu ıçın bugun- ku hukumetın gucu olmadığı go- ruşunu toplantıda da söyledığını kaydeden İnonu, "bu zaafi>etin" bu hukumet tarafından kapatıla- mayacağını, olaylann 6-7 yılhk ANAP ıktıdan dönemınde boyut- landığını, bugun ıse "en zayıf ANAP hukumeti" olarak nıtelen- dırden bu hukumetın sorunlan çözmesının guç olduğunu ıfade ettı Sorunlann halk desteğıne sahıp bır ıktıdaıia v"<.uıcuncı-tgıııı >uı- gulayan SHP lıden, toplantıdan buyuk sonuçlar beklenebıldığını, ancak ortaya çıkan durumdan "kimsenın hayal kınklıgına nğra- roaması gerektıgını, bunun ger- çekçi olmadıgım" söyledı tnönu, "Ulkenin butunulugu ıle ılgili bır konuda sı> ası partılenn bıraraya gelebildiğıni gostermişbr. Bu bır kazançtır" dıye konuştu Meselenın ıktıdann bunlan ço- zecek yöntemlerı uygulamaya koyması olduğunu, ancak bunun ıçın bu hukumete guvenemedıkle- nnı belırten tnonu, "Böyle lop- lantılar sık sık vapılırsa elbet ya- rar ortadan kalkar. Çunku vatan- daş suratle sorunlan çozecek bek- lentı ıçıne ginyor. Vatandaşlar, ulusal butunluk konusunda en buyuk duyarlığa sahiptirler. Se- çim olunca da hemen sorunlar ço- zulemez. Bu gerçekçi bır yaklaşım degıl. Boyle loplantılann sık sık yapılmasında varar olmadıgını sojleyecegım" dedı Grubun basına kapalı olarak yapılan bölümunde söz alan tzmır mılktvekılı Turan Bayazıt, ırtıca olaylannın ulusal butunluğu teh- dıt ettığını, bunun yamnda Gu- neydoğu olaylanııda ıse bu bölge halkına yönelık kasıtlı bır polıtı- ka geleneğı olmadıgını söyledı Bayazıt, Doğu ve Guneydoğu'da- kı vatandaşların hıç brr zaman ıkına sınıf sayılmadığını vurgula- yarak, "Anadil. gdeneklere bag- lılık saygı duyulması gereken sosyal bir zorunluluktur. \ncak devletın resmi dili Turkçedir" de- dı Bayazıt, yasalar çerçevesmde ınsan haklanna saygı göstenlerek, bölgedekı sorunlann çözulmesı gerektıgını ıfade ettı Bayazıt, se- çım meydanlannda, "Kurt hal- kından bahsedılerek. Lozan'dan bahsedılmeraesını" eleştırınce, Dıyarbakır mılletvekılı MYK uye- sı Fuat Atalay, oturduğu yerden mudahalede bulunarak, "Partiye haksızlık yapıyorsunuz. Lslubu- nuza dikkat edin. 26 martla par- tının zafen ıcın yurutulen seçım knmpanyasına da haksızlık edi- yorsunuz Bu kampanyayı boyle gostermeye bakkımz yok" dedı (Baftarafı 1. Sayfada) de Turkiye birbinne girer" dıye konuştu Demırel, Çankaya zırvesını dün toplanan DYP grubunda mületve kıllenne anljttı Sorunun çözumu ıçın arkasında halk olan guçlu bır hükümet kurulması amacıyla er- ken seçım yapılması goruşunu yı- neleyen Demırel, terörun Turkıye 1 de şu anda ulkenin başını ağrıtan bır sorun olduğunu ve etkın ön- lemler alınmadığı takdırde baş ağ- ntmaya devam edectğını bıldırdı Devletın arkasında halk olması durumunda olaylann uzerıne et- kın bıçımde gıdılebıleceğmı belır- ten Demırel, bu konudakı buyuk eksıkhğe karşm fulı bır durum ol- duğunu, bunun Çankaya ve huku- met olduğunu söyledı Bır kenarda kalmanın fonksı- yon dışı kalmak anlamına gelece- ğım vurgulayan Demırel, '"Bız ık- tıdar değılız, bızım elımızden bu kadar gelıyor'u anlatmakta guç- luk çekeriz. Bugun ıktidar boşlu- gu vardır. Iktıdar boşluğu olan ycrde iktıdar olmamak talıhsıziik- tir. İktidar boşluğu yalnız kendı- ne değil muhalefete de zarar ven- >or. Bırşe> yanlışsa beşie çarpmak doğra yapmıyor ki..." dıye konuştu Demırel, Çankaya zırvesırun "dostlar alısvenste gorsunler" bı- çımınde yapılan bır toplantı olma- dıgını bıldırerek, Çankaya toplan- tısına gıtmetnezlık yapamayacak- larını söyledı Cızre'dekı olaylar- da sokaklarda "Kahrolsun Turkiye" dıye bağnldığını, asken bınalar dışında devlete aıt butun bınalann tahnp edıldığını kayde- den Demırel, sozlerını şöyle surdurdü "Turkiye'de 'Kahrolsun Turkıye' diye bagnlması kımsenin içine sinmez. Bugun orada yann bir yerde. C'anını kurşuna sıper ederek buna ertgel olmaya çalışan guvenlık gorevlilerıne moral ver- mek gerekıyordu. Devlet zorba derlet olmasın ama devletsiz mil- let olmaz. Devlet mılletin işını gormek ıçındir. Devlet de ışinı go- ruyorum dıye mılletin tepesıne çı- kıp oturamaz. Kaybolan demok- ratik otoritedır. Biz Çankaya'yB gittik diye 'Hu- kumetın eksığını tamamlıyorsu- nuz' dıyenler olabılir. Turkıye'nin eksiği geçmtş donemlerde. kargaşa donemlerıade gorulmuştur. Ka- nun hakımıyeünı saglamaya çalı- şanlar arkamda kım var dıye bak- mışlardır. Işte bugun arkanızda millet var, parlamento var, huku- met var diyoruz. Ama bugunku haliyle o da yelmez. Bıze siz hu- kumetın eksiğını tamamlıyorsu- nuz dıyenler olabılir. Hayır. Biz kımsenin eksiğini tamamhyoruz. Biz devlet gorevlilerının ıhtiyact olan destegı verdık. Bunlar başka şeyler soyleyebi- lırier. Şımdi demezlerse sonra der- ler, 'Bunlar, benı tanımıyorlardı, ayağıma getırdım' dıye. Biz dev- let için mıllet ıç'tı vanz. Bunu di- yecekler dıve, oralarda gorev ya- pan ınsanlara mılletin bıze verdi- ği gucu aktarmamazlık edemez- dik." Osmanlı tecrubesi Toplantıda, Bekaa Vadısı, Su- nye ve tran'dakı PKK kampları- na yönelık bır operasyonun gün- deme gelıp gelmedığımn sonıldu- ğuna da dikkat çeken Demırel, şöyle dedı "Turkıye Osmanlı devletının tecrubelerine sahiptır. Bekaa Va- disi'nde harekat yapdmasına 5 kişi karar veremez Bırincı Dunya Sa- vaşı'na girıldığı gıbı bırkaç kışi bunu karariaştıramaz. Zaten biz boyle bırşeyın ıçınde olmayız. Bu yetkı aşımı olur. Bu hukumetlerin Meclısın ışıdır." "Ozal'ın ızahabnı fevkalade iyimser bulduğunu", Turkıye'nin bu uyuşukluktan bugunku duru- ma geldığını kaydeden Demırel, Özal'ın son yülardakı olaylarla ıl- gılı olarak verdığı rakamlar hak- kında bılgı verdı Sorunun yalnızca kayıp sayısın- da olmadıgını belırten Demırel, devlete, devletın guvenlık görevlı- sıne sılah sıkıldığını kaydettı En korktuğu şeyın devlet otorıtesme halel getırılmesı olduğunu da an- latan Demırel, daha sonra şöyle konuştu "Guneydogu'da 'ufacık bır böl- ge var' dedıklen yerde şu anda 150 bin nufuslu Batman'da butun dukkanlar kapalıdır. Bır tek kişi yoktur sokaklarda. Bu ışı onern- seyın. Hukumet acaba bu gorev- lenn yapılıp yapılmadığının far- kında rnı degıldır. Tamam karde- şım bunlar hukumetın gorevı, kımsenin hcvesı yok yennizı ala- yım dıye. Bunlar ıçlerine nasıl siniyor. Beyler herkes akhnı başına top- lasın, adına savaş demeye dilim varmıyor ama bır olay cereyan ediyor. Bır kolordu var orada. Olaylan vapanlann 500-600 kişi olduğunu sovluyorlardı. Bır ko- lordu 500-600 kisinın hakkından niye gelemıyor? Bunun alünda ya- tan nedir? Bizım derdimiz eşkıyayla. Hal- ka sefkatlı davranın. Halkı yan- lış yola gıtmekten alıkoyacak olan da belayı ortadan kaldırmakbr. Halk yapacak başka şey yoksa devletın yanından kayar. Bu can derdıdir Ama siz bunlan artma azıtma degıl, sonerek gıdıyor di- ye goruyorsunuz. Bunlar, devlete soylenmiş söz- lerdir. Devlet sadece Çankaya'da oturan Sayın Ozal'dan ibaret de- gıldır. Bugun PKK kaynağının onemh bir bolumunu halktan alıyor. Halktan asker alıyor. Arük PKK asken olmak, bır takım yerierde hayat kurtarmak ıçın gerekmek- tedır. Bunlan soyleyınce 'PKK'run propagandasını yapıyorsunuz' dı- yorlar. Propaganda falan değil bunlan söylemezsek sağırlar diya- loguolur. Koskoca lurkıye Cum- hurıyetı Devletı 500-600 kışı den ibaret olduğunu soyledığıniz PKK'nın onunde tıtrer mi? Isya- nımız bunadır" îdam ve dokunulmazhk Demırel, zırvede gundeme gelen ıdam cezalan ve mılletvekılı do- kunulmazlıklan konusuna da de- ğındı. Demırel, ıdam cezalan için "Bugune kadar neredevdiniz?" dı- ye sorarak, bunun olaylar ıçın ıyı mı kötu mu olacağının belh olma- dıgını söyledı Demırel, böyle bır durumu dünyaya anlatmanın zor- luğuna da dikkat çektı Demırel, mıllervekıh dokunulmazhklan ko- nusunda ıse "Dokunulmazhklan kaldırmak teror olur. Orada çok kotu tesın olur. Ankara'da tedbir arayacagınıza, bir an evvel orayı yatışünn" dıye konuştu Demırel, konuşmasının sonun- da olaylara mutlaka ve kısa za- manda çözum bulunması ve hal kın devletın yanına çekılmesı ge rektığını behrttı (Baftarafı J. Sayfada) yor Inonü Dün gözledığımız Inö- nu, 2 nısan zırvesınden önce sergıledığı tutumu anımsamıyor Sankı TO'ye aldığı vazıyetı per- çınleyen onca demeç vermemış, tanımayacağını ılan edıp davra- nışlarıyla kanıtlamamış bızler onun adına o demeçlerı, ırdele- melerı, vurgulamaları uydurmu- şuz Öyle bır tavıria yenı bır yak- laşım gösterıyor Bu tutum bır yerde akılcı, tar- nşmalara yenıden gırmemeyı ön- gören bır konuşma bıçımı Içın- de bulunduğumuz sıyasal buna- lım "ulusal bır sorunu göruşme ve uyup uymama" tartışması aç- tığına göre "ne haldeyız, varın siz hesap edın" demeye getırıyor Tartışmayı yapan "ınsanların vatanlarını seven ınsanlar" oldu- ğunu söyluyor, teşekkürier Dev- letı temsıl edenlerde 'demek kı bır eksıklık var" Iktıdann kös dın- ledığı temel koşulu, tabıı seçımı yınelıyor TÖ'nün "ulusal sorun- ları kışısel propagandası ıçın kul- lanacağım" söyledıkten sonra Köşk'e çıktığına gore TÖ'yü "tanımamak" kavramı artık har- canmış oluyor Elımızde kala ka- la, ana muhalefetın ötekı vaadı kalıyor "Cumhurbaşkanı'nın hal- kın ıradesıne aykın seçılmesı, ta- rafsızlığını yıtırmesı düzeltılme- dıkçe böyle zorluklarla' karştla- şacağımızı" duyuruyor Zırve "yararlı" olmuş Ulusal sorunda partıler arası bırlık, ta- mam Ulusal bırlığı yenıden sım- geleyecek seçım, "natamam" Olsun yıne de yararlı Bır kez Güneydoğu konusunda "hükü- metın ne düşundûğunu görmek" Inönü'nun gorevıymış, yerıne ge- tırmış Ikıncısı neymış'? Ülke, bır- lığın "tezahür ettığını" görerek mutlu olmuş Ha, bu arada, ara- cı gerecı, yasası masası olduğu- nu soyleyerek gücünden kımse- nin kuşku duymamasını ısteyen Akbulut'un bu ışın altından kal- kacağına ınanmıyormuş v© top- lantıda söylemış Inönü, belkı kırk bınıncı kez "Bır an once TBMM'nın bır se- çım takvımı üzerınde anlaşma- sını" ıstıyor Sıyasal yaşantımız ne kadar çalkantı ıçınde olsa da, lıdeıierın bır araya gelmesının kazanç hanesıne yazılmasını vurguluyor TO'nün uç ayda bır toplanalım onerısıne, "ıçerde" olan bıtenı yansıtmadan karşı çı- kıyor "Sık sık zırve yapılırsa ya- rarı ortadan kalkar" dıyor Şöyle altı ayda bır ya da yedı sekız ay- da Ramazana rastiamayan, TO1 nun ıkramını gerı çevırmeyecek bır mevsımde, orneğın Huber Koşku'nde buluşulabılır. Ve dahi Demirel Aynı gün Demırel, basın konu- sunda ayrı sazdan aynı türkuyu söyluyor O, bır adım ılerı Bası- na teşekkur ediyor "Zırvenın espnsını kavramışbasın" Ulusal bırlık cağrısı söz konusu olunca onca dırenmeden sonra yukarı- ya cıkmalarına —ınamrlık adına— gozlerını kapayan eskı demeçlere kulaklarını tıkayanlar bır yerde Demırel'ın de 'mazeretını' halka duyurmuş oluyorlar kı ne kadar teşekkur et- se az Demırel de İnonu gıbı es- kı ırdelemelerı kesınkes davra- nış sergılemelerını 'ulusal sorun kâbus gıbı üzerımıze çökunce" bır yana atıverıyor, anımsamıyor, üzerınde durmuyor Ne var kı her ıkı lıder kımı gerçeklerı unutuyor Guneydoğu'nun "vaharretını" aylardır dıle getırdıklerını yıne soylüyorlar Demek kı, Güneydo- ğu vaihametı, bır "ulusal sorun" olarak*aylardır gundemlennde Güneydoğu 'vahametı" bır ulusal soruna aylar önce dönüş- tüğüne göre aynı lıderler TÖ'yü tanımayacaktarını, "ulusal sorun- lan kışısel propaganda aracı yap- tığını yapacağını, bu nedenle goruşmeyeceklennı" neden söy- lüyorlardı Bütün bunlan, daha nıcelerım gormezlıkten gelınce, basın teşekkur alıyor Bır yerde halk korkusuyla son manevraya şapka çıkardıkları anlaşılıyor Ulusal bütünlüğün söz konusu olduğu noktada, zırveye gıtmez- lerse, halkın tepkısını alma kay- gısıyla davrandıkları ortaya çıkı- yor Inonü ıle Demırel, "Ne yapa- caktık, gıtmeyecektık de'' Ikı ta- ne cumhurbaşkanı yok kı" dıyor- Yabancı diplomatlar. Liderlerin görüşmesi olumlu ANKARA (Cumhuriyet Buro- su) — Cumhurbaşkanı Turgut Ozal'ın çağnsı uzenne oncekı gun Çankaya Koşku'nde yapılan "te- ror zirvesi" dıplomatık çevrelerde "olumlu" karşılandı Batılı diplo- matlar, zırveden bır sonuç çıkma- masının "beklenen bir şe>" oldu- ğunu belırterek "Ancak böyle bir ortamda sıyası lıderlenn bıriıkte masaya otunıp konuşabılme bu- yukluğunu gostermış olmalan onemli" yorumunda bulundular Çankaya zirvesinin Güneydoğu olaylan konusunda somut çözum önenlen ve yenı bır ışbırlığı prog- ramı gostermemış olduğuna dik- kat çeken Batılı dıplomatlar, "An- cak zirveden ne çıkması beklene- bilir ki? Şu anda yapüabılecek olan şey lenn tumu asken onlem- lerdir Bunlar da zaten yapılıyor. Bunun dışında liderierin, iç poli- tıkadakı karartı tutumlanna rağ- men Köşk'e çıkmalan sorunun onemı nedenıyle onurlu ve tutar- lı bır davranıs 1980 asken muda- balesi oncesınde dıyalog kopuklu- ğu duşunuldugunde, bu gonışme- yi olumlu buluyoruz" değerlendır- mesını yaptılar Cumhurbaşkanı Turgut Özal1 ın çağrısının SHP ve DYP lıder lerı tarafından kabul edılmesimn, Köşk tartışmasını nasıl etkıleyece- ğı konusunda da yorum yapan Batılı dıplomatların göruşlerı özetle şoyle "Kuşkusuz bu zırve Ozalın ha- nesine artı bır puan ekledi. Tele- vizyondakı konuşması da 'tşte go- ruvorsunuz herkesı bır araya ge- tırıp ulusal sorunlara sahıp çıkıvorum' havasım venne amacı- nı taşıyordu. Ancak tabiı Ozal ba- şanlı bır politıkacı. tnonu ve De- mirel ıse zırveden duyduklan duş kınklığını açıklayarak ve bir da- ha boyle bır goruşmenin vararlı olmayacağını vurgulayarak, keıı- dı polıtıkalan geregı davrandılar. Bu onlar ıçın eksı puan degıl. So- nuçta ahlaksal bır ınadı kırmış olabılırler. Ama bununla onlann da puan topladığı soylenebilir." lar Dun de öncekı gun de Doğ- ru olmasına doğru söyledıklerı Ne var kı TÖ'ye karşı eylem koy- dukları günlerde, seçıldığı tarıh- te de ıkı değıl, bır cumhurbaşka- nı olduğunu bılıyorlardı Fızıkçı Inönü ıle matematıkçı Demırel, bır sayısının ıkı etmedığını her- halde o günlerde de bılıyorlardı Insanın düşünmek bıle ıste- medığı bır olasılığı akla getırıyor- lar Bölgede guvenlık güçlerının arkasında TBMM'nın olduğunu bılmesıyle daha canlı sonuç ve- recek çalışma yapabıleceklerını vurguluyorlar Fakat o bolgede- kı tımlerden zaten tatsız haber- ler gelıyor Bır de lam destek" aldık dıye ya daha ılerı davranış- lar başlarsa 7 Bır olasılık tabıı, ama bır olasılık TÖ'nün 1984'ten 90'a kadar bölgedekı olumlerle ılgılı rakam- lar vererek, guvenlık güçlerının "büyük huner" kazandığını öne sürmesıne takılmış Demırel, "Ya- nı ışı yatıştırmaya gıdıyor' dıyor Sonra? Ulusal bırlığı sımgelemek ıçın reddettıklerı TO'nun 84 ten bu yana resmı beyanlarını oku- yor —Köşk'te söylemış— ve "Beş yüz eşkıyanın ışı dıyorlar, orada bır kolordu nıye hakkından gelemıyor?" dıye soruyor Son- ra sıslı bır cümle getırıyor 'Altın- da bır şey var" Koruculara, olağanustu hal va- lılığıne "sonuç vermedığı' ıçın karşı, yenı yöntemler ıstıyor Ki- mı mılletvekıllerının dokunulmaz- lığının kaldınlması eğılımıne "te- rör olur" dıye karşı çıkıyor Uç yrt- dır gereksınılen helıkopterlerın bır türlü sıparış edılmedığınden yakınıyor Cızre'de ne olmuş' "Özgur Kûrdıstan' çığırtkanlann- dan 174 ü ıçerı alınmış, üçu tu- tuklanmış, sonra 500 bin lıra ke- faletle serbest' Köşk'e gıtmesındekı hıkmetı, bır yerde yıne özetlıyor "Devtet mekanızması ışlemıyor Işleyece- ğıne umut olmasa da biz, bır ker- re daha zorluyoruz" dıyor Muhalefet, somut sonuç ala- mamış, ama dünkü konuşmalar, 'ıstıkbale yönelık polıtıkalar ıçın üzerınde yurüyeceklerı onemli taşları yerleştırdıklerını' kanıtlı- yor Demırel "velhasılı kelam" dıye bağlarken sozlerını, sozcük far- kıyla Inönü gıbı, Güneydoğu so- rununu orta ve uzun vadeoe de- ğıl, kısa sürede ıktıdann çözme- sını ıstıyor Zırve toplantısı ıle bereket yağ- madı, ancak sıyasal dunyaya, he- le basın çevremıze hareket getır- dı Üç ay sonra, 2 Temmuz 1990'da şöyle denız kenarında ıkıncı zırveve ne dersınız' KALBİNİ2İ KORUYUNUZ TURK KALP VAKFI Mucytn* 7tşh« Ttdavı Kontrot Ljboratuvtr, 175 12 44/4S • IM St M