Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
3 ARALIK 1990 EKONOMİ CUMHURİYET/13
PeÜas'ın
ihracatı
• ANKARA (AA) —
Kırşehir'de kurulu kamuya
ait Petlas Lastik Sanayii ve
Ticaret AŞ, kara taşıt
lastiği dışsatımında ikinci
bağlantısmı Suriye ile yaptı.
Petlas Genel Müdürü Fuat
Karakaş, bu ülkeye geçen
gürüerde ilk parti kara taşıt
lastiğinin sevk edildiğini ve
ihracatın partiler halinde
devam edeceğini söyledi. İlk
ihracat bağlantısı yapılan
Isveç'e ise toplam 115 bin
adet çeşitli özellikte kara
taşıt lastiği ihraç edileceğini
belirten Karakaş, hazırlanan
ilk 5 bin adetlik partinin
ise geçen hafta içerisinde
bu ülkeye gönderildiğini
ifade etti.
Reklam yasagı
• ANKARA (ANKA) —
llaç firmalarına, reklam,
ilan ve lotarya yasağı
getiren yönetmelik, 7 aralık
cuma günü yürürlüğe
girecek. Bu tarihten sonra
ilaç fırmaları, tanıtım
faaliyetleri sırasında
"gereksiz ilaç kullanımına"
neden olabilecek
etkinliklerde
bulunamayacaklar ve
"beklenmeyecek riskli
durumlara yol açabilecek,
yanıltıcı ve doğruluğu
kanıtlanamayan bilgiler"
kullanamayacaklar.
Yönetmelik, ilaçlann
tanıtımına ilişkin bilgilerin
doğru, gerçekçi,
kanıtlanabilir, geçerli,
güvenilir ve açık olmasmı
öngörüyor.
TUROB'un
kampanyası
• Ekonomi Servisi —
Istanbul 1\ıristik Otelciler
Birliği (TUROB),
yurtdışında "I love
Istanbul" kampanyası
başlattı. 27-30 kasım
tarihlerinde düzenlenen
Londra Turizm Borsası
Fuan'na katılan TUROB
Başkanvekili Timur
Bayındır, fuarda
Türkiye'nin tanıümının
başanyla yapıldığını
söyledi. TUROB'un
tstanbul'u "dünyanın
turizm merkezi"ne
dönüştürebilmek için
başlattığı kampanya içinse
broşür, afış ve kataloglar
haarlanıyor.
TÜPRAŞ'ın
sermayesı
• ANKARA (UBA) —
TÜPRAŞ'ın kayıtlı sermaye
sistemine geçme başvurusu
SPK tarafından kabul
edildi. TÜPRAŞ kayıtlı
sermaye tavamnı 2 trilyon
liraya çıkardı.
Kamuda yerli
oto
• ANKARA (AA) —
Kamu kurum ve
kuruluşlannda yabancı
marka arabalann tasfıyesi
programı çerçevesinde,
TASlŞ'e bugüne kadar 75
yabancı marka araba teslim
edildi. Maliye ve Gümrük
Bakanlığı Tasfiye tşleri
Döner Sermaye Işletmeleri
fEASlŞ) Genel Müdürü
İzzet özcan'dan alınan
bilgiye göre yabancı
arabalann teslimi partiler
halinde şubat ayı sonuna
kadar sürecek.
Samsun'da
ekmek
• SAMSUN (Cumhuriyet)
— Samsun'da fınncılann
450 gram ekmek fîyatını
500 liradan 800 liraya
çıkarmasından sonra fınn-
belediye-halk arasmda
başlayan ekmek kavgası
olanca hızıyla sürüyor.
Samsun Belediye Başkanı
Muzaffer önder, ekmeğe
yapılan zamlar nedeniyle
haksız eleştirilere
uğradıklarım, fiyat artışıru
belediyenin değil Fınncılar
Derneği'nin yaptıgını
söyledi. Bazı market
sahipleri de halka ucuz
ekmek yedinnek için
fınncılara "savaş" açtılar.
Bazı marketlerde başlayan
indirimli satışlar nedeniyle
civar ilçelerden getirilen
ekmekler halka 650 liradan
satılırken 50 kadar
marketin bir araya gelerek
fırın kuracaklan
ögrenildi.
Doğalgaza trîlyonlıık pazar
Doğalgazlı cihaz pazarında pay kapmaya çalışan Doğalgaz, özel sektör firmalarına ilk etapta bir
yerli üreticiler, şimdiden ithalatçılarla çatışmaya
başladı. Yerli üreticiler ciddi servis ağı ve teknik
elemanı olmayan firmaların bu cihazları ithal
etmesinin önüne geçilmesini istiyorlar.
trilyon liralık pazar yaratıyor. Kullanımın 16-17
kente yaygınlâşması halinde pazann en az 6-7
trilyon liralık bir büyüklüğe ulaşması
bekleniyor.
EStN SUNGUR
Doğalgaz özel sektöre tatlı
pazar yarattı. Trilyonlarca lira-
lık büyüklüğe ulaşması bekle-
nen doğalgazlı cihaz pazanndan
pay kapmak isteyen yerli üreti-
ciler, bir yandan kendi aralann-
da bir yandan da ithalat yapan
firmalarla rekabete tutuştular.
Enerji üretiminden konutla-
nn ısıtılmasına ve sanayiye ka-
dar geniş bir kullanım yelpaze-
si olan doğalgaz, kullanım alan-
larının çeşitliliğine bağlı olarak
yeni sanayi mamüllerinin piya-
saya girmesine yol açtı. Halen
yalnızca Ankara'da ve bazı sa-
nayi tesislerinde kullanılan do-
ğalgazın yaygınlaşmasını bekle-
yen bir kısım sanayici, bir yan-
dan ithalatla pazan doyurmaya
çalışırken bir yandan da yeni
mamullerin üretimi için hazırlık
yapıyor. Pazara yerli üretimle
girmek isteyen bu sanayicilerin
karşısına doğalgazlı cihazlan it-
hal edip satan firmalar rakip
olarak çıkıyor. Yerli üretime ha-
zırlanan sanayiciler, bakım ve
servis eksikliği olan bu tür itha-
laün zaman geçirmeden kontrol
altına alınmasını istiyorlar.
Ankara ve tstanbul'dan son-
ra ilk etapta Bursa, Eskişehir ve
lzmit'te kullanılacak olan do-
ğalgaz, 10 yıllık sürede kuzey-
de Karadeniz Ereğlisi, batıda
Izmir-Aliağa ve güneyde Çuku-
rova'ya kadar ulaştınlacak. Do-
ğalgazın gelişine bağlı olarak sa-
nayi tesislerinin ve konutlann,
bu yakıta uygun cihazlara ihti-
yaç duyacağını hesaplayan sa-
nayiciler, kısıtlı miktarlarla baş-
Iadıklan ithalatı gelecek dönem-
de lisanslı yerli üretime çevire-
bilmek için şimdiden yatırımla-
rına başladılar. Doğalgaz tesi-
satlarında kullanılacak gaz ba-
sıncına uygun boruların üreti-
miyle başlayan sanayinin doğal-
gaza uyum süreci, ısıtma ama-
ayla kullanılan brülör, soba,
kat kaloriferi, kombi cihazlan
ve kalorifer kazanlanrun yerli
imalatına geçilmesiyle devam
ediyor. Piyasada bulunan ısıt-
ma amaçlı doğalgaz cihazla-
nnın yüzde 80'inin ithal olduğu-
nu belinen Demirdöküm'ün Sa-
tış Müdürü Yalçın Kayalıogln,
büyük bölümü pazarlama ama-
cıyla yapılan bu ithalatın gele-
cek dönemde servis ve bakım
hizmetlerinin eksikliği yüzünden
tüketiciyi zor duruma düşürece-
ğini savundu. Kayalıoğlu, bi-
linçsizce yapılan ithalata karşı
zaman gecirmeden önlem alın-
ması gerektiğini vurguladı.
Mutfakta kullanılan ocak, şol-
ben gibi araçlann enjeksiyon
değişimi ile doğalgaza uyumlaş-
tınlabildiğini hatırlatan Kayah-
oğlu, buna karşıhk soba, kat
kaloriferi, kazan gibi ısıtma
amaçlı cihazlarda yeni dizayn-
larda üretimin şart olduğunu
söyledi. "Şu anda ısıtma cihaz-
lannda yerli iiretim yapan finna
sayısı bir iki>i geçmivor" diyen
Kayalıoğlu, tamamen ithalata
açık olan pazarda doğalgaz kul-
lanımı arttıkça yerli ürünlerin
çoğalacağı tahmininde bulundu.
Kayalıoğlu şöyle konuştu:
"Pazar büyüdükçe iiretim
ptanlaması içinde doğalgazlı ci-
hazlara verilen ağırlık artacak-
tır. Ancak o zamana kadar cid-
di servis ağı ve teknik elemanı
olmayan firmaların bu cihazla-
n ithal etmesini önlemek gere-
kiyor. Tiiketicilerin, kullanunı
konusunda zaten tecriibesiz ol-
duklan cihazlan tamir edecek
servis bulamamalan mağduriye-
te sebep olacaktır."
Türk Standartlan Enstitüsü'-
nün doğalgaz cihazlan konu-
sunda hâlâ standart yayımlama-
dığına işaret eden Yalçın Kaya-
lıoğlu, standartlar tamamlan-
madan büyük çaplı uretim ya-
pılmasının sağlıklı olamayacağı-
nı vurguladı.
Alarko Holding'e bağh Alfe-
naş firması yetkilileri ise doğal-
gazın özel sektör firmalarının
önüne ilk etapta 1 trilyon lira-
ya ulaşan bir pazar çıkardığını
belirterek gaz kullanımının
16-17 kente yaygınlâşması ha-
linde pazann en az 6-7 trilyon
liralık bir büyüklüğe çıkacağını
söylediler. Alarko Holding'in
sadece doğalgazla çalışan cihaz-
ların imalatını üstlenecek ayn
bir şirket kurma hazırhğında ol-
duğunu anlatan yetkililer, do-
ğalgaz pazannın cihaz üretimin-
den once konutlarda ve sanayi
kuruluşlannda mevcut tesisatın
doğalgaza uyarlanması çalışma-
lan açısından göz kamaştırdığı-
nı bildirdiler.
Asil Nadir'in sıcak haftasıPolly Peck Yönetim Kurulu Başkanı Asil Nadir'in şahsi
borçlan için açılan icra davasına bugün devam edilecek.
Yarın KKTC'deki Polly Peck şirketlerinin muhasebe
kayıtlarının kayyıma açılması konusunu ilgilendiren
davaya bakılacak, 7 aralıkta da İsviçreli alacaklı tahvil
sahipleri Cenevre'de toplanacak.
EDtP EMtL ÖYMEN
LONDRA— Polly Peck Yönetim Ku-
rulu Başkanı Asil Nadir aleyhinde iki
borsa simsarlık firmasının açtıklan icra
davasına bugün Yüksek Mahkeme'de de-
vam ediliyor. Yann ise KKTC'de faaliyet
gösteren Polly Peck kuruluşlan Sunzest
ve Uoipack'ın muhasebe kayıtlarının
açıklanmasına ilişkin davaya bakılacak.
7 aralık cuma günü de Polly Peck'in 600
milyon sterün borçlu olduğu Isviçreli
tahvil sahipleri Cenevre'de ilk kez top-
lanıyorlar.
Asil Nadir'in bugün, iki borsa simsar-
lık firmasına olan tüm borcunu haziran
ayında ödemek üzere süre tanınmasını
talep edeceği sanılmakta. Başta Bardays
de Zoete VVedd ile Lehman Brotbers bor-
sa simsarlık firmaları olmak üzere baş-
ka firmalara da Asil Nadir'in yaklaşık
50-60 milyon sterlin borcu olduğu hesap-
lanıyor. Ancak şimdilik sadece iki firma
dava açmış durumda. 13 kasımda yapı-
lan ilk oturumda Asil Nadir'in avukat-
ları, borcun lamamının ne yolla ödene-
bileceğine Uişkin bir program hazırlamak
amacıyla mehil istemişlerdi. tki firma ta-
rafından talep edilen borç miktarı 22
milyon 100 bin sterlin. Geçen eylül ayın-
da Polly Peck hisseleri değer kaybeder-
ken Asil Nadir, firmalara piyasadan şir-
ket hisselerini kendi adına toplamaları
talimatım vermişti.
Polly Peck'in Kuzey Kıbns'taki Sun-
zest ve Unipack işletmelerine ait muha-
sebe kayıtlannın, Polly kayyunlan ve şir-
ketin mali durumunu incelemekle bizzat
şirket tarafından görevlendirilen Coo-
pers and Lybrand Deloitte mali danış-
manlık firmasınca incelenmesini engel-
leyen mahkeme karan yeniden ele aüna-
cak. Asil Nadir ve şirket kayyımlanndan
Richard Stone, iki haftaya yakın süredir
KKTC'de temaslar yapıyorlardı. Muha-
sebe kayıtlannın incelenmesi, kayyımla-
nn Polly Peck'ten alacaklı banka ve mali
kuruluşlara 25 ocak tarihine kadar sun-
malan gereken mali raporun hazırlan-
ması açısından önemli.
Polly Peck'in Isviçre'deki tahvil sahip-
leri ise önümüzdeki cuma günü Cenev-
re'de toplanarak durumlannı görüşecek.
Tahvil sahipleri de Polly'den 600 milyon
sterlin talep ediyor. Toplantıyı, tahvil sa-
hiplerini temsilen VVarburg Soditic' adlı
mali kuruluş örgütlüyor. Warburg, Polly
Peck kayyımları tarafından oluşturulan
"Alacaklılar Komitesi"nde yer alıyor.
Komite, Polly'nin çok çeşitli alacaklıla-
n arasında eşgüdüm amacıyla kuruldu.
Isviçre'deki toplanü, bu eşgüdüm çerçe-
vesinde yapılacak.
Bu arada "Ağır Dolandıncılık Biiro-
su"nun, Polly Peck yönetim kurulunun
eski ve şimdiki bazı üyelerinin ifadeleri-
ne başvurduğu açıklandı. Karar yetkisi-
ne sahip 8 üye ile karar yetkisi olmayan
5 üyenin geçen cuma günü "Büro"ya sı-
rayla davet edildikleri belirt^'di. Geçen
cuma günü güvenilir "Ciry" kaynaklan
tarafından ileri sürülen bu iddialar, Ob-
server gazetesi tarafından doğrulandı.
Gazetenin haberinde, "Soruşturmaya >«-
kın kaynaklar. Şirketler Yasası'na aykı-
n olarak Polly Peck hisselerinde yapa>
piyasa varatmaya yönelik işlemlere kal-
kışıldığına ilişkin incelemede ilerleme
sağlandığı konusunda giderek daba gü-
ven duyu}orlar" dendi.
Giineş, binasını sattı
Ankara Cumhuriyet Bürosu'nun ha-
berine göre Güneş gazetesi, Ankara'da-
ki baskı tesislerinin de bulunduğu Rüz-
gârlı Sokak'taki binasını Sosyal Sigor-
talar Kurumu'na sattı.
Satış konusunda bir açıklama yapan
gazetenin Genel Yayın Müdürü Uluç
Gürkan, gazetenin binasının daha uygun
bir bina almak için satılmasına karar ve-
rildiğini söyledi.
Matbaa ile birlikte Ankara Bürosu'-
nun da yer aldığı Ruzgâılı Sokak'taki bi-
na için SSK Genel Müdürlüğü, Güneş
gazetesine 2.5 milyar lira ödedi.
Yımanistaıvda kemer sıkıııa btitçesi
STELYO BERBERAKİS
ATİNA — Yunanistan hükümeti ge-
çen hafta sonunda 1991 yılının bütçesi-
ni açıkladı. Bu hafta içinde Yunanistan
Parlamentosu'nda görüşülecek olan büt-
çeye göre Yunan halkı üç yıl boyunca
"kemerlerini daha fazla sıkacak!' Bu çer-
çevede bugüne kadar, ancak "tartışma
konuso" halinde bulunan faizlerin ver-
gilendirilmesine Yunan bankalarmda da
uygulanmaya başlanacak. Yunan hükü-
meti, bankalardaki özel tasarruflann yıl-
lık faizlerinden tutarlanna bakmaksızın
*1* 10 oramnda vergi alacak. Şu anda Yu-
nan bankalanndaki özel tasarruflar, top-
lam 1.5 trilyon drahmi (27 trilyon lirâ)
düzeyinde bulunuyor. Döviz hesaplan-
nın faizlerinden vergi alınmayacak.
Yunanistan hükümetinin, ülkenin eko-
nomik istikranru sağlamak gerekçesiyle
1991 yılı için almaya karar verdiği önlem-
lerin arasında, işçi ve memur maaşlan-
na yahaz % 6 oramnda zam verilmesi de
yer ahyor. Bu arada 1991 yılında enflas-
yon % 20'yi bulacağından, işçi ve me-
murlar 14 puanlık bir ahm güçü kaybı-
na uğrayacaklar. Aynca elektrik, su, te-
lefon, posta gibi kamu hizmetleri fiyat-
lanna da büyük ölçüde zam getiriliyor.
Yunanistan'ın 1991 bütçesinde toplam
6.93 trilyon drahmi (yaklaşık 125 trilyon
lira) gider, 4.81 trilyon drahmi (yaklaşık
87 trilyon lira) gelir gösterüiyor. Bu he-
saplamaya göre bütçede 1991 yılı için
2.12 trilyon drahmi (38 trilyon lira) açık
bekleniyor. Bu açığın ise 1990'da bekle-
nen açığın °7o 1.2 kadar altında olacağı
hesaplandı.
Bu arada Yunanistan'da çahşan sınıf,
"grev haklanmn konınması" sloganıy-
la bu hafta içinde iki büyük grev'gerçeic-
leştirilecek. İşçi Sendikalan Konfederas-
yonu (GSEE), Devlet Memurlan Sendi-
kası (ADEDY) ve kamu hizmetleri gö-
revlileri, önümüzdeki çarşamba ve per-
şembe günleri için iki grev ilan etmiş bu-
lunuyor. Bu grevlerin ülkedeki yaşamı
büyük ölçüde felce uğratması bekleniyor.
özel kesimde ve devlet sektöründe çalı-
şanlann yanı sıra banka memurlan ile
hava, deniz ve karayoUarı ulaşım araç-
lannda ilan edilen grev ler, işçi ve memur-
lann hükümete karşı bir "gövde
gösterisi' şeklini alacak.
Yunan hükümetinin ülkedeki grevle-
rin kısıtlanması amacıyla Yunan parla-
mentosuna sunduğu yasa tasansmı geri
çekmesi talebinde bulunan işçi ve me-
murlar, bu arada hükumetin bugün par-
lamenıoya getirdiği ve 'daha fazla kemer
sıkılmasını' öngören 1991 bütçesine de
karşı çıkıyor.
Yunan hükümetinin grevlerle ilgili ha-
zırladığı yasa tasansına göre işçi ve me-
murlann bundan sonra ilan edecekleri
grcvin yasal olup olmadığına, yetkili
mahkemeler karar verecek.
EKONOMİ NOTLARI
OSMAN ULAGAY
1991'in Falı ve Korfez
Yardımımn ÖnemiTürkiye ekonomisinin 1991 falında neler görûnüyor?
Falcılığa kalkışmadan önce bir hatırlatma yapayım. Biz gö-
rünebilen gelişrrielere göre ekonominin falına bakıp bazı tah-
minler yapıyoruz, ama hiç hesaba katmadıgımız bir etken
devreye girip farklı sonuçlar doğurabiliyor. Orneğin konver-
tibilite yönünde atılan adımlann, izlenen kur ve faiz politika-
larıyla birlikte, Türkiye'ye bunca zaman kazandıracağını, böy-
lesine büyüyecek bir dış ticaret açığının dış borçlanmayla ve
sermaye rıareketleriyle finanse edilebileceğini düşünememiş-
tik. Belki gene şapkadan tavşan çıkartılır ve bizim öngördü-
ğümüz gelişmelerin bir kısmı yaşanmaz, ortaya farklı bir tatrio
çıkar.
Bu itiraftan sonra Türkiye ekonomisinin 1991 falına bak-
maya başlayabiliriz. Hemen göze çarpan, bazıları şimdiden
gündeme girmiş bulunan olası gelişmelerin başlıcalan şunlar:
• Dövizde balayı bitebilir. Körfez krizinın etkisiyle yabancı
bankaların Türkiye iimitlerini sınırlandırma eğilimine girdik-
leri giderek belırginlik kazanıyor. Son iki yılda döviz açığını
büyük ölçüde kısa vadeli dış borçlanmayla finanse eden Tür-
kiye açtsından bu son derece dikkatle izlenmesi gereken bir
gelişme.
• Ihracatta kısa vadede yeni bir atılım beklemek çok zor.
Turizm ve diğer döviz kazandırıcı faaliyetter açısından da Kör-
fez krizinın olumsuz etkileri sürüyor. Bu koşullar altında dö-
vizde arz-talep dengesinin bozulması olasılığı da psikolojık
olarak döviz talebini arttırabilir ve dengenin daha da bozul-
masına yol açabilir.
• Döviz cephesindeki olumuz gelişmeler Merkez Banka-
sı'nın müdahalesıne rağmen bir noktadan sonra kurlara yarv
sımaya başlarsa ve kur ayarlamaları hızlanırsa bu olay bu
kez Türkiye'den dışarı doğru bir sermaye hareketini günde-
me getırebilir ve dövizdeki dengesizliği daha da arttırabilir
Bunu önlemek için ilk akla gelecek önlem Türkiye'de faizle-
ri hızla yükseltmek olabilir.
• Devasa boyutlardaki kamu kesimi borçlanma gereği de
gerek mevduat gerekse kredi faizlerinin yükselmesini gün-
deme getirmış bulunuyor. Bu koşullar altında faizlerin yük-
selme eğilimini sürdürmesi ve 1991'de firmaların finansman
yüklerinde ciddi artışların gündeme gelmesi beklenebilir.
• Bu yıl çok büyük açıklar veren ve bir kısmı dışarıdan borç-
lanarak durumu kurtaran KİT'lerin ciddi finansman sorunla-
rıyla karşılaşması da 1991 yılının gündeminde yer alabilir.
• Ücretli-maaşlı kesim ve sendikalar 1980'lerin rövanşını
alma havasına girmiş görûnüyor. Bu koşullarda yüzbinlerce
işçiyi kapsayacak anlaşmazlıklar ve yaygın grevler 1991'e
damgasını vurabilir.
• Bu ortamda borsanın canlanması pek kolay olmayacak,
borsadan finansman saöjamak da zorlaşacak gibi oörûnüyor.
• Büyük çapta borçlanarak ve borsayı kullanarak geniş-
leyen ve bütün yumurtalarını aynı sepete koyan, örneğin tu-
rizmle ilgilı alanlarda yoğunlaşan firma ya da grupların cid-
di finansman sorunlarıyla karşılaşması beklenebilir.
• Kamu açığının büyüdüğü, buna karşıhk özelleştırmeyle
ve dış borçlanmayla kaynak bulmanın zorlaştığı bir ortamda
yönetim zorunlu olarak vergilere yüklenebilir ve bunun da
iş âlemine olumsuz yansımaları olabilir.
Bütün bu saydığım olası gelişmeler 1991 yılının gerek iş
âlemi gerekse ekonomi yönetimi açısından hiç de kolay bir
yıl olmayacağını düşündürüyor.
Bir yandan faizler yükselirken diğer yandan kurdaki artış-
ların da etkisiyle petrol ve diğer girdilerin fiyatları tırmanır,
yüksek oranlı ücret artışları devreye girer, iç ve dış talep da-
ralırsa ne olur?
Her halde iş âleminden hükümete yaylım ateşi başlar. Tatlı
ciroların ve kârların yaşandığı 1990'da hiç sesini çıkartma-
yanlar bile seslerini yükseltmek gereğini duyarlar. Hele bir
de hükümet vergileri arttırır ve sermaye kesiminden de cid-
di vergi almaya kalkarsa üzerine bastığı toprak iyice kayma
belirtileri gösterir.
Bu durumda "sıkı para" diye direlen her kimse, yıldırımla-
rı üzerine çeker. Devletin iki yakası bir araya gelmezken "sı-
kı para" diye diretmenin bir noktadan sonra mümkün olma-
yacağı ortaya çıkar. Para programına bağlı olarak sürdürüle-
bilen kur polıtıkası da bu durumda yeni bir yara alabilir. Poli-
tik baskılarta, yaklaşan seçimlerin gündeme getireceği kay-
gılarta para ve kur cephelerinde ipin ucu kaçarsa enflasyon
da başını alıp gidebilir.
ANAP iktidarının elinde tek bir silah var bu olumsuz geliş-
melere karşı koymak için. Bu silah, Körfez krizi nedeniyle
Türkiye'ye sağlanacak olan mali destek. Türkiye'ye sağlana-
cak mali desteğin boyutları iyimser tahminlere yaklaşır ve
1991 yılında uygun bir takvim içinde Türk hükümeti bu des-
tekten yararlanma olanağına kavuşursa yukanda çizmeye ça-
lıştığım karanlık tablo bir miktar aydınlanabilir. Kamu kesimi,
finansman ihtiyacının bir bölümünü bu yolla karşılayabilirse
önemli bir manevra alanı kazanır. Yukanda sözünü ettiğim
olumsuz etkilerin çoğunun dozu hafifier. En azından bir yılı
daha kurtarmak ve sorunları olası bir seçime l.adar ertele-
mek olanağı doğar. Durum idare edilebilir.
ANAP iktidarının ve Sayın Özal'ın iddialı planlarının gele-
ceği açısından Körfez yardımı çok yaşamsal görûnüyor. Bu
desteği önemsemez görûnen ve uluslararası finans çevre-
lerinde olumsuz bir görüntü yaratmamak için "biz krizden
fazla etkilenmedik" havasını vermeye çalışan bugünkü ikti-
darın geleceği büyük ölçüde bu mali desteğe bağlı görûnüyor.
Bu durumdaki bir iktidar Korfez kriziyle ilgili tutumunda
ne kadar bağımsız olabilir acaba?
KISA KISA
• TARİŞBANK 1990 yılı 9
aylık net dönem kâr artışım
yüzde 541 olarak açıkladı.
Tarişbank açıklamasmda, 9
aylık kredi artış hızını yüzde
136, kullanılan kredilerdeki
artışı yüzde 303 ve mevduat
artışım yüzde 152 olarak
belirtti.
• MERKEZ StGORTA
"Kişiye özel kasko
sigortası" uygulaması
başlattı. Aracı bizzat
kullanan araç sahiplerine
yapılacak olan uygulamada,
sigortahlar taşıdıklan özellik
ve risklere göre sigorta
yaptıracaklar.
• PARAJANS, Milli
Piyango Idaresi'nin açtığı
konkuru kazanarak bu
kurumun reklamlanm
üstlendi. Ajans yılbaşı özel
çekilişi için 9 filmlik bir
kampanya hazırhyor.
DÖVİZ KURLARI
Dö«zın
Cinsı
1 ABDOofcm
1 BAInm Maıio
1 Avustralya Oobn
1 Avusturya Silinı
1 BatçftaFrangı
1 Oanimarta Kronu
1 RnMarMosı
1 Fransa Frangı
l nOMnua rumi
1 bveçKronu
1 Isviçre Frangt
100 Italyan LıreO
1 Jaeon Yera
1 Norveç Kronu
1 Sterlin
1 S Arabıstan Rıyalı
Döviz
Alış
283133
1884 16
2192 58
267 86
91 17
491 13
786 26
558 45
1670 49
503 61
2211 11
251 12
21.24
482 75
5491.92
754 96
Oöve
Satış
2837.00
1887.94
2196.97
268.40
9135
49211
787 84
559 57
1674.24
504.62
2215 54
251.62
21.28
483.72
5502.93
756 47
Efektıf
Alış
2828 50
1882 28
2155 31
267 59
89 62
486 22
772 89
557 89
1669.22
498.57
2206 90
246 85
2103
477 92
5486 43
74213
Efektrt
Saflş
2845 51
1893 60
2203 56
269.21
9163
493 59
790 20
56125
1679 26
50613
2222 19
252 37
2134
48517
5519 44
758 74
3AMLK19M
çAPMZim
S 1 5026 AJman Markı
S 5 0699 FrFrangı
S 1 6945 Hol Florını
S 1 2805 Isv Frangı
i 1127 49 Ital Lıretı
$ 133 32 Japon Venı
% 3 7503 S A/ab Rıyalı
£ 1 9397 S
Türkiye'deki en güvenceli yazıcı
PC'NİZ İÇİN İDEALYAZICI
ı 80 veya 136 kolon
> Mektup kalitesinde
yazı
1300 cps hız
1
Kağıt park
özelliği
' IBM uyumu
KAREL ELEKTRONİK TİCARET A.Ş.
Istanbul Merkez Tel: (1) 142 98 06 (5 hat)
Ankara Bölge Mûdüriüğû Tel: (4) 127 41 26-27
izmir Bölge Müdüriüğu Tel: (51) 22 2157 - 2107 52 'Türkiye'deki en güvenceli bilgisayor"
Ufak ihmaller büyük sonınlar yaratır.
Şüpheniz olıırsa derhal bize koşıın
Fax: 584 42 13"" TÜRK BÖBREK VAKFI 554 11 82
A MAJOR INTERNATIONAL HOTEL IN ANKARA
REOUIRES THE FOLLOWING PROFESSIONAL PERSONNEL
* PERSONNEL & TRAINING MANAGER
Thorough knovvledge o( all personnel functıons wıth employment,
trainıng, labor relat.ons and compensation beıng key
* CHIEF ENGINEER
Strong background ın sımılar
posıtıon Persons wıth Merchant
Navy expenence vvıll be consıdered
* DIRECTOR OF SALES
Bachelors degree wıth 5/6 years Total Hotel sales expertence
mcludıng a mınımum of 2 years as a Sales Manager
* EXECUTIVE SOUS CHEF
Strong knowledge of Turkısh Cuısıne ıs essentıai
* EXECUTIVE ASSISTANT MANAGER
Experienced in hotel Management wıth a strong background ın
Food & Beverage operatıons.
With exceptıon of Executıve Sous Chef, apphcants must be
fluent ın English and able to use computers.
Please send your C.V. vvith a recent photograph to:
Ms. ÇAĞLA UNAN
ANKARA BUSINESS CENTRE Simon Bolivar Cad. 10/4
06692 Çankaya/ANKARA