Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER 24 ARALIK 1990
Savaş Çıkaeak mı?»
Savaşa karar verme durumunda olan ABD açısmdan temel sorun,
'Körfez'de kalmak', bir başka söyleyişle Saddam'ın saldırganlığından
yararlanarak gerçekleştirdiği 'Suudi Arabistan işgalini'
surdurebılmektir. Bu, aslında, yeni bir fırsatı değerlendirmek kadar
eski bir duşu gerçekleştirmektir de.
HALUK GERGER
"Savaş çıkaeak mı? Söyle, sen bilirsın." Son
zamanlarda dış polıtıka uzmanlannın en sık kar-
şılaştıklan soru bu Oysa kuşkusuz bılımcıler fal-
cı değıller ve ustelık henuz Körfez'de savaşm çı-
kıp çıkmayacağını kımse bılmıyor Savaşı başla-
tacak olanlar da karanlıktalar çunkü, daha ka-
rar verebılmış değıller Kuveyt Emırı dışında bel-
kı bir de sadece özal kesın tercıhını yaprhış du-
rumda, ama o da savaşın çıkıp çıkmayacağın] bıl-
mıyor, zıra, karann venlmesınde söz hakkı olan
başkaları Bu durumda sadece kımı savaş çığırt-
kanlan, 'savaş çıkaeak' dıyebılıyorlar, ama bu da
Ufur ı îumcu'nun eşsız tabınyle, 'mabeyn kâtıp-
lerı'nın fikırden yoksun zıkırlen yalnızca.
Kovboy filmlennden anımsarsınız. Bir zaman-
lann azılı at hırsızı, banka soyguncusu kaşarlan-
mış sığır çobanı gel zaman gıt zaman bir kasa-
baya şenf olur ve bu kez de kanun ve nızam uğ-
runa sılahlannı konuşturur Bu arada kötu
adamlardan kaçıp kendısıne sığınan kasabanın
dul öğretmemnı de yatağına alır Şımdılerde es-
kı CIA yenı ABD Başkanı Bush hep 'uluslara-
rası hukuk'tan söz edıyor ya, akhma bu ucuz wes
tern senaryolan gelıyor Şımdı dunya şenfı ABD
Sadece şenf mı7
Hâkım, savcı, jandarma tümü
bırden Kanunu hem yapıyor hem yorumluyor
hem uyguluyor, gerektığınde de tepelıyor Hatta
sonradan ölulen kaldıran cenaze levazımatçısı ro-
lunde de o Tıpkı "vahşı Batı'da olduğu gıbı Tıpkı
eskı kanun kacağı, yenı şenf gıbı
'Eskı'yı bır Amenkab general, Smedley D But-
ler 1930'larda şöyle anlatıyor "Fıüı hızmet sü-
resı olarak otuz uç yıl dört ayı ulkemızın en ye-
teneklı asken gucunun -denız pıyadelennın- bır
üyesı olarak geçu-dun Ve butun bu dönem bo-
yunca zamarumın buyuk bölumunu, ış âlemının,
Wall Street'ın ve bankerlenn bırıncı sınıf kaba-
dayısı olarak harcadım 1914'te Meksıka'yı Ame-
nkan petrol çıkarlan ıçın guvenhklı yapmaya yar-
dım ettım Haıtı ve Kuba'yı, Natıonal Cıty Ban-
kası'nın gelırlerını toplamak ıçın uygun yerler
yapmaya katkıda bulundum 1909-1912'de Nıka-
ragua'yı, uluslararası bankacılık kuruluşu Brown
Brothers ıçın tertemız yapmaya yardım ettım
1916'da Amerıkan şeker kumpanyaları ıçm Do-
mınık Cumhunyetı'ne ışık göturdum 19O3'te
Amenkan meyve şırketlen ıçın Honduras'ın
'doğru' hale getırdmesıne yardım ettım Şımdı ge-
rıye dönüp baktığımda, Al Capone*a epeyı ders
vermış olabıleceğımı göruyorum"
Ama 'eskı'yle 'yenı' ıç ıçe. Bunu gören, daha
doğrusu dobra dobra söyleyen kımı Amerıkah-
lar da var Bunlardan bın Newsweek yazan Ge-
orge F Wül Fazla 'hukuk', "yasa' laflannın edıl-
mesmden rahatsız 10 eylül tanhlı Newsweek'te
şöyle yazıyor "Yakın geçmışte Amerıka Lıbya-
yı cezalandınnak ıçın guç kullandı. Nıkaragua
hukümetını devırmek ıçm oradakı ısyam destek-
ledı ve Grenada de Panama hukumetlerını de-
ğıştırdı Bu yaptıklanndan dolayı da dünya da-
ha guvenlı, daha guzel bır yer " Tabıı Wıll, bu
pek beğendığı ışlerm yasadışıhğının da farkın-
da. tşte bunun ıçın de 'bırakın bu kanun-manun
laflannı' dıyor 'Bunlar üende ayakbağı olur' dı-
yor Çunkü mahnı bıhyor "ABD'nın kendı çı-
karlannı korumak ıçın bır uluslararası mutaba-
kata bakmaksızın harekete geçmesının gerekeceğı
zamanlar olacaktır Ve o zaman uluslararası hu-
kuk fantezısı Amenka'yı rehm alabıhr" dıyor Ya-
nı Wül kısaca "Şu sıra Saddam'a karşı ışımıze
gelıyor dıye fazla uluslararası hukuka bağlılık laf-
lan edersek, yann öbur gun kanun dışı davra-
nışlanmızda kamuoyu önunde guç durumlara
duşebıhrız Onun ıçm kendımızı legalıteye
bağlamayalım" demeye getınyor
Bütün bunlan uzun uzadıya şunun ıçın yazı-
yorum Körfez bunahmının sonunu ve savaş ka-
rarını belırleyecek olan etmen kesınlıkle hak hu-
kuk, adalet gıbı değerler olmayacak Ilerıye dö-
nük tahmınlenmızı oluştururken rahathkla ılk
önce bu kavramlan analız dışında bırakabılırız
Temel sorun
O zaman temel sorun nedır ona bakmak ge-
rekıyor Savaşa karar verme durumunda olan
ABD açısmdan temel sorun, Körfez'de kalmak,
bır başka söyleyişle Saddam'ın saldırganlığından
yararlanarak gerçekleştirdiği Suudı Arabistan ış-
galını surdurebılmektır Bu aslında, yeni bır fır-
satı değerlendirmek kadar eskı bır duşu gerçek-
leştirmektir de. Yaklaşık 10 yıl önce 1979'da In
ternatıonal Herald Tnbune gazetesının 21-22 nı-
san (atesı-pazar) nushasında artık okuyanlarca
da çoktan unutulmuş ve aslında bıraz da gecık-
mış bır haber var, Washıngton mahreçlı ve Drew
Mıddleton ımzah Söz konusu haberde, ABD-
nın, esas olarak Körfez'e yönehk olmak uzere,
Amenkan çıkarlannı 'hassas bölgeler'de koru-
mak ıçın 100 000 kışılık bır vurucu guç oluştur-
maya karar verdığı belırtılmekteydı Bu haber-
den yaklaşık bır yıl sonra da ocak 1980'de Car-
ter, ünlü doktrınını üan ettı "Herhangı bır böl-
ge dışı guç tarafından İran Körfez'ı bölgesının
denetımmı ele geçırme teşebbusu, ABD'nm ya-
şamsal çıkarlarına karşı yapılmış bır saldırı ola-
rak görulecek ve askerı guç de dahıl olmak uze-
re, her tür araç kullanüarak puskurtulecektır" lş-
te, şımdı bahane buJundu ve duşler gerçek olu-
yor ABD, dünyanm en buyuk petrol rezervlerı
nın uzermde yarım mılyon askenyle otunıyor
Generalden epeyı ders almış olduğu anlaşılan Al
Capone kımlere ders vermış dersınız7
Saddam'a gereksinim var!
Şayet, ABD nın amacı gerçekten artık Körfez'-
de kalmak, yanı kendı ışgalım surdurmekse, bu
aynı zamanda, orada bulunmasırun temel baha
nesmı yaratmış olan, Körfez'dekı süahlı Amen-
kan varlığının gerekçesı olan Saddam'a da onun
varhğına da gereksınım duyması demektır Ger-
çekten de tehdıt ve duşman olacak kı Amerıkan
sılahlı varhğınm da nedenı ve meşruıyetı olsun
Bu açıdan bakıidığında da ışı mümkun olduğun-
ca uzatmak ve savaşa kadar vardınnamak ABD
açısmdan daha avantajlı gıbı görunuyor
Ama tabıı hayat Amenka ıçın dahı bu kadar
kolay değıl ve yaşanan sureçler çok daha karma-
şık Örneğın, ılk bakışta, ışın savaşa kadar gıt-
memesı Başkan Bush'un polıtık çıkarlan açısm-
dan da daha uygun gıbı görunuyor Tabıı onun
kışısel/pohtık cıkarlannın da savaş karannda çok
etkılı olacağı İcuşkusuzdur Kongre'nın ve genel
olarak da kamuoyunun savaş karşıtı gıbı gorü-
nen tutumu dıkkate alındığında, ıbre sa\aş dışı
çozumlere doğru kavıyor Ama Amenkan sıste-
mının kendıne özgu karmaşık, ıstıkrarsız, kap-
nslı ve hayh de acımasız polıtık ılışkıler sıstemın-
de Bush'u aksı yöne ıten faktörler de bolca mev-
cuttur Bunların bazılanna zaten Bush kendıru
mahkûm etmıştır Orneğın, yanm müyonluk mu-
azzam bır savaş makınesını uzun sure harekete
geçırmeden bır knz mahalhnde tutmak kuşku-
suz mumkün değıldır Bunun yaratacağı polıtık,
burokratık, psıkolojık ve mah sonınlann daya-
nılmaz ağırhğı bır yana, butun devlet adamlan
gıbı Bush da suresız bır kararsızlık lüksune sa-
hıp değıldır Karar verme zamanı geldığındeyse,
Irak tam, kesın ve net bır gerı adım atmadıkça,
yanm müyonluk bır ordunun çok buyuk bır bo-
lumünün denızaşın bır tahüyeyı rıcat havası ver-
meden gerçekleştırmesı de mumkun olmayacak-
tır Amenkan sıstemı de aslında belkı de her po-
lıtık sıstem gıbı hıç ohnazsa 'şerefiyle' çekılıyor
ızlenunını dahı veremeyen ve butün dunyanm
önunde tukürduğunu yalayan polıtıkacılara as-
la hoşgörulü davranmaz, aksıne bu durumlarda
çok ama çok acımasız olur Bu nedenle savaş-
mamak Bush ıçm artık pek kola> değıl, kendı
yarattığı batakhk onu da ıçıne çekıyor
Batrnın liderliğini koruma
Aynca ABD'run Körfez'dekı bu ayncaüklı ko-
numu, onun Batı dunyasının lıden olmasından
ve bu hegemonyasını ne pahasına olursa olsun
koruma ısteğınden kaynaklanıyor Hegemonya-
nın kuşkusuz bırçok avantajı vardır, ama hege-
monyaa guce kımı yukumlulukler de getınr, gulu
sevenın dıkenıne katlanması gıbı Hegemonyacı
gücün, temel görevlennden, başlıca sorumluluk-
lanndan bın de sıstemı korumak ya da ona kar-
şı dırenenlen, başkaldıranlan, ters duşenlerı ce-
zalandırmaktır Bundan daha da önemlısı daha
baştan potansıyel dırenışçılen, duşmanlan cay-
dırmak, karşı çıkmaktan vazgeçırmektır Hele
ABD gıbı temel üstünluklennı yıtırme surecıne
gıren hegemonyacı guçler, bu konularda daha da
hassas ve dolayısıyla daha da saldırgan olurlar
Işte ABD, Saddam'ı esas olarak bu nedenlerle,
ıbret-ı âlem ıçın ötekı mazlum uluslara ve önder-
lertne gözdağı vermek ıçın cezalandınnak yonun-
de bır baskı altındadır aynı zamanda Doğu kar-
şısındakı utkusunun esrık kustahhğj ıçınde bu-
lunan Batı, bır butun olarak da Saddam'ın ce-
zalandınlmasını ıstemektedır Aynen Meternıch1
m kutsal ıttıfak zamanında olduğu gıbı, emper-
yalızm kendısme ters duşem kanla barutla ezmek
ıstemektedır kı başkaları benzer 'yanüşı' tekrar-
lamak curetını gösteremesın.
Bu arada unutulmaması gereken bır noktay-
sa, ABD yönetımınm ıkı nskı asla göze alama-
yacağı gerçeğıdır Savaşın uzaması ve buna ko-
şut olarak Amenkan kayıplanmn artması, ulkeye
aylar boyu plastık torbalar ıçmde ceset taşınması
Bazılarıysa, savaşm kısa sureceğını, dolayısıyla
da ABD ıle bağlaşıklannı kolay bır zaferın bek-
ledığını samyorlar Onlara göre ehndekı hava us-
tunluğu ıle ABD savaşı hemencecık kazanıvere-
cek Oysa bunun böyle olamayacağını en ı n
Amenkalı asken uzmanlar bılıyorlar ve asıl te-
reddutlen de buyuk ölçude bundan kaynaklan-
maktadır Daha İkıncı Dunya Savaşı sonrasında
yapılan araştırmalar stratejık bombardımanın sa-
nıldığı kadar etkılı olamadığıru göstermıştır Her
şeyden önce tahmınlerın aksıne, hava bombar-
dımanı cephe gensındekı sıvıl halkın moralını
bozmamakta ve yönetım aleyhıne bır hava ya-
ratmamaktadır Aksıne, toplumda bır kenetlen-
me ortaya çıkmaktadır Ikıncı olarak hava bom-
bardımanının verdığı ekonomık zarar ve bunun
savaş makınesımn ıdamesı açısmdan yarattığı sı-
kıntı da fazla abanılacak sonuçlar vermemek-
tedır Stratejık bombardıman ıle kuçûk, oynak
ve gızlenmış asken hedeflen ımha etmek de sa-
nıldığı kadar kolay \e garantılı değıldiF Bır de
ustelık hava saldırılannda verılen kayıpların ye-
tışmış ınsan gucü ve pahalı teknolojı açısmdan
malıyetı çok ağır olmaktadır Nıhayet unutulma-
maJıdır kı savaşlar her zaman sonunda kara or-
duları tarafından kazanılmaktadır
Göruluyor kı kolayca ve guvenle 'savaş çıkar
ya da çıkniaz' demek pek o kadar basıt değıl Her
ıkı yönde de etkı ve baskıda bulunan etmenler
var Irak'ın ABD'ye tutunmak ıçın bır dıploma-
tık dal uzatıp uzatmayacağı ve Bush'un da buna
sanlıp sanlmayacağı henuz tam bellı değıl Ama
bır konuda kesıne yakın konuşmak mumkun O
da şayet bır askerı catışma Turkıye'yı bügünkü
halıyle yakalarsa ulkenın savaşa şu ya da bu bı-
çımde gıreceğıdır, çünku ABD'nın savaşı mum-
kun olduğunca kısa tutmak ve kayıplanm en aza
ındırmek ıçın ehnde bulundurduğu en geçerh ön-
lem Anadolu ınsanım cepheye surmektır Bunu
gerçekleştırebılmek ıçınse ehnde, başta özal'm
polıtık geleceğir^pek çok koz mevcuttur. Bu ıse
artık ayrı bır yazının konusudur
EVET/HAYIR
OJCEffAKBAL
Savaşa 21 Giin mü Var?
, Tam 21 gün kaldı 15 ocakta kıyamet kopacak Suudı Ara-
bıstan çöllerıne yerleşen 400 bın kışılık ABD ordusu Irak'a
saldıracak En guçlu uçakları, savaş gemıleri, füzelerıyle
KlATO'nun otekı ulkelerının de katkıları oiacak Bağdat bır mıl-
yon ınsanıyla "yok" edılecek Saddam ve arkadaşları ya öl-
durülecek ya da yakalanıp ABD'dekı bır hapıshaneye götu-
rulecek ABD mahkemelerınde "ınsanlık suçu ışledığı" ıçın
yargılanacak Belkı de sonunda Norıega ıle bırlıkte elektrıklı
sandalyeye oturtulacak
Ya Irak' Irak ulkesı ne olacak'' Elbet bır uygun kışıyı bulur
ülkenın başına oturturlar
1
ABD bağımlısı bır yer halıne ge-
len Irak'ta, Kuveyt'te somuruculer kazançlı çıkarlannı rahat-
hkla surdururler Savaş sırasında olenler. yaralananlar, sakat
kalanlar varsın mılyonları bulsun' Yanmış yıkılmış kentler, ka-
sabalaryenıden kurulsun! Mr Bush ve yandaşları kazandık-
ları "zafer"le ovunsunler Yenı seçımlerde bır kez daha us-
tun çıkacaklannı hayal etsınler Sılah tûccartarı dunyanm baş-
ka bır köşesınde yenı korduğumler yaratsınlar Dunyanm hu-
zurunu bozmakta kendılerı ıçın yarar gorenlenn sonu gelmez
Yaşarsanız goreceksınız bunlan ve de bunlar gıbı durumla-
n
Yırmı bır gun kaldı' Saddam'a Kuveyt'ten çekılmesı ıçın ta-
nınan sure 15 ocakta doluyor Yenı yılın, yanı 1991 'ın on be-
şıncı gunu kıyamet kopacak mı' Karşılıklı fuzeler uçuşacak
mO Irak-ABD uçakları, gemıleri, tankları kanlı bır savaşa tu-
tuşacak mı? 21 yuzyıla 9 kala yeryuzu son model sılahların
en kanlı, en acımasız bıçımde kullanıldığı gunlere gebe mı?
Insanoglu sağduyusunu bu denlı yıtırdı mfi Polıtıkacılar ara-
sındakı ınatçılık, surtuşme daha doğrusu boyle bır çekışme-
de üstün çıkarak polıtıkadakı yerını perçınleme ısteklerı göz-
lerı kör mu ettı? Fılıstın'dekı kanlı olaylara, baskılara, ışken-
celere ses çıkarmayan "uygar dunya" Kuveyt'ı neden dört
elle savunmaya, korumaya, kurtarmaya çalışır, anlamak zor
değılI Toprağın kanı petrole sahıp olmak ya da olmamak
TV'de gorüntuler Irak'ta bır mılyon Bağdatlı savaş hazır-
lıkları ıçınde Yaşlı başlı ınsanlar sılah eğıtımı yapıyor Bağ-
dat caddelerınde koşuyorlar, zafer çığlıkları atıyorlar Kadın
erkek butun Irak halkı ayaklanmış durumda Bu goruntû-
ler bır akjatmaca mıdır? Saddam'ın zoriamasıyla mı Irak halkı
sömurgecı düşmana karşı yumruk gıbı bırleşmış*7
Bırleşmış
mı? Hıç kımse gerçeğı bılemıyor Kaç gun surer bu çatışma?
Savaş sonrası Ortadoğu ne hale gırer? Hangı bıçıme, hangı
anlama kavuşur' Ne bılen var ne duşünen<
YaTurkıye' Turkıye'nın Ortadoğu karmaşasındakı yerı ne-
dır' Irak-ABD savaşı çıkarsa Turkıye ne yapacak? Şımdılık
görünen, Bay Özal'ın ABD'nın ısteklerıne olumlu yanıt ver-
dığıdır Yanı Bay Özal, ülkemızı sonu belırsız bır kanlı çıkma-
za sürüklemek nıyetınde Turkıye yararına ne elde edılır böy-
le bır savaştan? Aklı başında ınsanlar böyle bır savaştan ül-
kemızın hıç de kâriı çıkmayacağı, tam tersıne buyuk zararla-
ra uğrayacağı goruşundedır SHP ve DYP lıderlen, basının
sağduyulu yazarları, çızerlerı, unıversıte öğretım üyelen, hal-
kımızın çok buyuk bır bolumu savaş ıstemıyor Irak bızım kom-
şumuz Şımdıkı Irak yonetımı devrılse bıle Irak halkı ıle sur-
gıt komşuluğumuzu, dostluğumuzu surdureceğız Turkıye1
nın ABD ıle bırlıkte Irak halkının ustune çullanması -eğer boy-
le bır şey olursa- Arap dunyasında bıze karşı bıtıp tukenmez
bır duşmanlık yaratmaz mı'
Çankaya'da zorakı bır konuk durumunda oturan -yuzde
21'lık oya dayanarak Çankaya'ya çıkmış bır kışı elbette kı
"zorakı" konuk sayılır- Bay Ozal'ı ANAP çoğunluğu destek-
lıyor mu' ANAP seçmenlerı kanlı bır savaşa gırılmesınden
yana mı' Bır tek kışının ısteğıyle acılan savaşların pek çok
orneğı var tarıhte Metın Toker'ın geçen gün yazdığı gıbı,
Üçuncu Napolyon Prusya'ya karşı Fransa'yı savaşa sokmuş,
sonunda tahtı, tacı elınden gıtmış, Fransa da ağır bır yenıl-
gıye uğramıştı Enver Paşa ve arkadaşlarının Osmanlı dev-
letını savaşa sokup ımparatorluğun yıkılmasına neden olma-
ları da anımsanmalıdır Bay Ozal ya sağduyudan yoksundur
ya da her şeye karşın "tek kışılık ıktıdan1
nı bır savaş üstun-
luğu kazanarak elınde tutmak hayalındedır 57 mılyonluk bır
ulusun yazgısı bır tek kışının ıkı dudağının arasında olabılır
mı?
Evet, yırmı bır gün kaldı Onumuzdekı gunlerı Türk halkı
çok lyı değerlendırmelıdır Turk halkının Meclıs'tekı temsılcı-
lerı, ANAP'h, SHP'lı, DYP'lı, HEP'lı, DMP'lı, bağımsız her-
kes "savaşa hayır" demelıdır Iş ışten geçmeden Ozal'ın tek
adam yonetımı sona erdırılmeiıdır
Galeri • Atölye M6 97 38 • 132 «4 26
ORHAN
BENLt
Resım Sergısı
19 Aralık 13 Ocak
1 L«»«nt SOUn Sok.
No 14 T.t «70 03 (2
ARKEONSANAT GALERİSI
SUREKU
ÇAÛDAŞÖZGÜNBASH
SERAMK. HEYKEL
YAĞUBOYATABLOLAR
n«tTAK0V1>J-l»<ir
ElifNaci
resım sergısı «
4 Arahk 1990 - 4 Ocak 1991 f
Destek Reasurans Sanat Galensı ü
Abdı lpekv' Cad "'i Maçta Isıanbul M
Tckfon P l 28 32 ^
KIU SERGI SAIOMIISTAMUL 20 AHALIK 1991 19 OCAK t!91
8 SANATÇI 8 İŞ: B
KOUKSIYON KURULU$LADINW KATKILAfllYLA GERÇEKLEŞMIŞTIR
Canan Beykal
Selım Birse^
Cengız Çekıl
Osman Dınç
flyşe Erkmen
Serhat Kıraz
Fusun Onur
Ismaıi Saray
MEHMET
NAZIM
Galeri Nev
Maçka C 33/B 131 67 63
BILIM SANAT GALERİSI
YASEMÎN ÖZEN GÖK
"Suskun Resımler" Sergısı
22 Arahk -15 Ocak'91
MOhürdar Cad. Akmar PaM|ı No 70 ,,
K«dlM)y ISJ ar loa esYan 349 26 10
BILIM SANAT GALERISİ
RAMIZ AYDIN
Ay Ipğt Resımlen
Resım Sergısı 1 Aralık - 25 Aralık
Caferağa Muhurdar Cad Akmar Psj 70-1/2
Kadıkoy Tel 349 26 10'338 84 83
(OPERA)
S A N A T G A L E H I S
MUZAFFER AKYOL
TLNCER DOGRU
MEHMET PESEN
RASİN
Karma Resım Sergısı
24 Aralık 12 Ocak
The Marmara OMI Vsnı
Opera U hanı 149 92 02
ÇERÇEVELEMEK
BÎR SANATTTR .
TÜRK KULTDRUNE HIZMET VAKFİ
C A F E R A Ğ A M E D R E S E S I
S U L T A N A H M E T 5 1 3 1 8 4 3
KURS KAYITLARIMIZ BAŞLAMIŞTIR
Ebru Hat - Tezhıp Mınyatur
Kumaş Desenleme - Folklonk Bebek Yaptmı
Porselen Susleme - Osmanlıca
Seramık Hah - Kihm - Resım
N e c m e t t i n
Resim Seıgısı
10 31Altik'<>90 11W48OO
(Pazargunkndjşmda)
O z l u
^ ^ \bnC3
Modem Sanat
Galena-»^ <»
Vcüıkonaeı caddea \ L
117 2 Nışanaşı Istanbul Tfel 130 39 80
GUL DERMAN
RESIM SERGÖ
8ARALIK 90-5 OCAK 91
KEMAL
TOPÇU
Resım Sergısı
25 Aralık 90 11 Ocak 91
AKBANK KUZGUNCUK
Sanat Galerıs
lcadıye Cad. 26 Kuzguncuk
333 82 87
TEH SANAT GALERISI
YOKSELSZEN
Resım Sergisi
Altan
Arat
Ayiter
Damlacı
Eviner
Kabaoğlu
Kayra
Tenger
ATATÜRK KULTÜR
MERKEZIISTANBUL
Galeri Nev
Maçka C 33/B 131 67 63
AEDPA
afiamTekstılbank Sanal
Galensı
AYHAN
TÜRKER
Yogı boyo Resım Serg s
19 Arolık 7 Ocak
Husrev Gerede Cod 126
Te,v » ye Mevdon 136 1/ 79
LÎTOGRAFÎ
GRAVÜR
SERIGRAFİ
20 Aralık-8 Ocak
^ Şan Sıneması Arkası
(0 Yedıkuyular Çıkmazı
O> 6 7 Elmadag 132 59 59
ZONGULDAK GREVİ ILE İLGİLİ
TARAFLARA ANLAŞMA ÇAĞRISI
Ulkemızın tek taşkomürü havzası olan Zonguldak'takı
uyuşmazlık ve havzanın kapatılmasına ılışkın hıçbır cıddı teknık
gerekçesı olmayan onerıler, tüm madencılık camıasınca derın
bır endışe ve üzuntü ıle ızlenmektedır Zıra ulkemıze ve
halkımıza aıt yuzlerce mılyar dolarlık bu ulusal ve stratejık
servet, son derece ılerı boyutlara varmış olan ve her geçen
gün buyuyen tehlıkelerle karşı karşıya bıraktlmış durumdadır
Uyuşmazlıkla ılgılı taraflara kamuoyu önunde ıvedılıkle anlaşma
çağrısında bulunuyor ve sonucu halkımıza yuklenecek daha
buyuk zararlara ve tarıhsel yanlışlıklara neden olmamalarını
ıçtenlıkle dılıyoruz
TÜRKİYE MADENCİLER DERNEĞİ
MAHKEME KARARI ILE
/\Mİ VHA KİKLİK IİVV111OSI
eroltoy*nn
PİR 8ÇMAN ABDAb
BEYOGLU KARACA TIYATRO DA Pazar 21 00 Salı 1130 21 00
BAKIRKOY BELEDİYE TİYATROSU NDA Pazartesı 18.30 21 00
Tel 143 68 83
BOYABAT
ASLİYE
HUKUK
HAKİMLİĞİ'NDEN
İLAN
DosyaNo 1989/390
Davacı Boyabat Orman tş-
letme Mudurlufu vekdı A\
Metın Kokten tarafından da
valılar Gulfıdan Yuksel ve ar
kadaşları alevhıne açılan taz-
mınat davasmda davalı Gulfı-
dan Yuksel'e teblıgat yapıla
madığı ve adresının tesbıt edı-
lemedığınden ılanen teblıgat
yapılmasına karar verüdığın-
den adı geçenın duruşmanın
atılı bulunduğu 1 2 1991 gunu
saat 9O5'te mahkememızde
hazır bulunması ve>a kendısı-
nı bır vekılle temsıl ettırmesı,
gelmedığı takdırde yargılama
nın yokluğunda >apılacağı ve
karar verıleceğı ıian olunur
Au Paır Acentası
Ingıltere-Amerıka
Fransa
91-15(53421614317
TEN
OKURLARA.
OKAYGONENSIN
Yazılı Basının Iki Yolu
T elevızyon yayınlarının hem sayı hem de süre
açısıdan katlanarak buyümesı devam ederken,
yazılı basının geleceğı de hâlâ tartışma konusu 70'lı
yıllann başında ortaya çıkan tartışmada şu anda bellı
bır ıkılem ortaya çıkmış durumda TV'nın uçucu hızına
karşı rekabet etmek zorunda olan bır bolüm basın,
çözumu TV haberlennı taklıt etmekte buldu, yanı bol
foto, bol renk, çok kısa haber İkıncı yol ıse TVnın
habercılığıyle görsellık ve kısalık alanında rekabet
etmek yerıne atak ve araştırmacı gazetecılık
yontemlerını gelıştırerek okuyuculan doyurabılmek
Amenkan Arastırmacı Gazetecıler ve Edıtorler Derneğı
(Investıgatıv Reporters and Edıtors) Başkanı Fredenck
Tulsky, Pulıtzer Ödülu sahıbı ve Phıladelphıa Inçuırer
gazetesınde yazıyor Tulsky, bır sure önce Danımarka
muhabırımız Ferruh Yılmaz ıle Kopenhag'da yaptığı bır
gorüşmede, kendı meslek deneyımıyle gazetecılığın ıkı
yolundan hangısının geleceğı olduğunu şoyle
anlatıyordu "Phıladelphıa'da ıkı buyuk gazete var, tnri
benım calıştığım Phıladelphıa lnquırer, dığerı de
Phıladelphıa Bulletın Bulletın, gıderek kışılığını kaybettı;
herkes ıçın her şey olan bır gazete olmaya çalıştı
Banlıyolerden haberler, kentın kendısınden haberler
derken kendısı de nasıl bır gazete olduğunu, neyı
hedefledığını unuttu Aslında okuyucular gazetelenne
oldukça sadıktırlar Buyûk ölçude okuyucu kaybetmek
ıçın gerçekten büyuk hatalar yapmış olmak gerekıyor
Bulletın bu hatayı, televızyonla yarışmaya kalkarak
yaptı Televızyon kadar çok haberı nasıl venrız, nasıl
televızyon gıbı oluruz dıye düşunmeye başladılar Onlar
bu şekılde okuyucularının buyük bır kısmını
kaybederken, benım çalıstığım gazete, tam aksını
yaparak okuyucu kazandı ve Phıladelphıa'nın en bûyük
gazetesı halıne geldı Yanı 'Televızyonun yapamayacağı
ama bızım yapabıleceğımız nedıf dıye düşunurek ve
haberlenn gerısıne derınlığıne ınerek " Burada
Amerıkan gazetelerının ve televızyonlannın "çok haber"
kavramıyla Türkıye'de aynı kavramlan kıyaslamak,
çeşıflı nedenlerle olası değıl, Amenkan gazetelerının
sayfa sayılarıyla Turk gazetelennın sayfa sayılannı
kıyaslamak, soz konusu olamayacağı gıbı
Fredenck Tulsky, TV tarzı yayıncılığa yönelen
gazetelerın çokluğunu, bu yolun hâlâ tercıh edılebılır
olmasını, kısa donemlı tıcarı kaygılara bağlıyor 'Büyûk
tehlıke tıcarı baskılar oluyor, en azından ABD'de bu
böyle Televızyon ınsanları cekmeye devam ettıkçe, tyı
gazetecılık yapmak zorlaşıyor skandal gazetecllığı,
çamur atma gazetecılığı yaygınlaşıyor Tıcarı kaygılar
nedenıyle, halk ıçm gerçekten önemlı olan seyler değıl,
polıtıkacılann evlılık dışı ılıskılerı gıbı skandal
haberlenne ağırlık veren gazetecılık on plana çıkıyor
Skandal haberlenne ağırlık veren, halk ıçın önemlı
haberlerı gerı plana atan duşunce, bana tehlıkelı
gelıyor "
Onumuzdekı donem bır yanda gazetecılık bu ıkı
yolda, daha da farklılaşarak yurumeye devam ederken,
televızyon habercılığı ve yayıncılığı da kendı ıçınde
ayrışmalara uğrayacak Bu konularda duşunenlenn
yakın dönem ıcın kısa ongorulen boyle
•
Gazetelerın ya da bır ulkede basının yapısına ılışkın
çözumlemelerde uzun sureaır 3 kavram ya da 3 ötçüt
bır arada kullanılıyor
Bır arada kullanılarak daha tutarlı çözumlemelere
ulaşılmasını sağlayan uc kavram Tıra\, penetrasyon ve
okur profılı Tıra/ı bılıyoruz, bellı zaman penyodlarına
göre genellıkle de yıllık ortalama net satış temel ölçü
olarak kabul edıhyor, penetrasyon kavramı ıse tırajın
otesınde, o yayın organının toplumdakı yaygınlığını
gostenyor, ölçusu de her satılan gazeteyı kac kışının
okuduğunu gosteren rakam oluyor Ulkemızde henüz
yaygınlaşan okur profılı kavramı da o gazetenın
okurlarının yaş, cınsıyet meslek, eğıtım vb ölçutlerle
yapısal oluşumunu gostenyor
PIAR'ın Reklamcılar Derneğı ıcın yaptığı "Turkıye
Medya Araştırması 1990" başlıklı çalışmanın bazı
bolumlen Medya Market dergısınde yayımlandı
Araştırmanın sonuçları Cumhurıyet açısmdan, gerek
okur yapılannın kıyaslanması, gerekse her gazeteyı
okuyan kısı sayısı açısmdan ılgınç bır tablo çızıyor
Okur profıllennm kıyaslamasmdan bır örnek venrsek,
lıse ve unıversıte mezunu okurların oranı Cumhurıyet
ıçın %70'e ulaşırken ikıncı sırada gelen Mıllıyefte bu
oran %60'ı buluyor Satılan her gazeteyı okuyan kişı
sayısmda (temel alınan donem temmuz, ağustos, eylül
1990 ayları) ıse yıne ılgınç bır farklılaşma çıkıyor
Satılan her Cumhunyet gazetesını 7 kışı okurken dığer
gazeteler ıcın bu sayı şoyle Sabah ve Hurrıyet 5,
Mıllıyet, Gunaydın, Gunes ve Tercuman 4, Turkıye 3,
Bugun ve Tan 2 Bu tur araştırmaların daha da
çoğalması yazılı basınımızın geleceğı açısmdan büyük
önem taşıyor
KAMUOYUNA
1912 1990 gunü Lutfı Kırdar Spor Salonu'nda Efes
Fılmcılık ve Hedef Organızasyon'un gırışımıyle
yapılan "İnsan Hakları Içın Dans Ediyonız" gecesı
ıle organızasyon ıtıbarıyle bır ılışkımız
bulunmamaktadır
Boyle bır geceyı ınsan hakları mucadelesı ıçın yararlı
görup ımzamızla desteklemek dışında organızasyon
eksıklıklerıyle, gecedekı kısıtlama-engellemelerle
ve geçenın gelırı ıle en ufak bır ılgımız yoktur
İNSAN HAKLARI DERNEĞİ
İSTANBUL ŞUBESİ
1
• ANNE VE BABALAR
BU KASET ÇOCUKLARINIZA
EN GÜZEL YILBAŞIHEDİYESİ
1 HAPPt BIRTDAT 10 VOU
2 IV1 KI DOÛOUN «TŞEOUL
3 B1RGUN OKULA GIOCRKCM
4 AJU Vİ2 V12 V12
5 BAK POSTAC1 CELfYOA
6 ALİ BAS* NM ÇIFTÜâl
7 VALANCİ
8 OAHA DUH AMHEMİ2İM
9- BALTALAfl CÜMİZOC
10 TOVŞAM KAÇ
11 TEK£RL£MfL£R
İ
•fb)
c] Ufudum
12 TELLI TUftMAM
13 BIRİB1RİL£RIME
14 BAKKA1. AMCA
15- ŞINANAV
nm TCMET LTD
T Ü M K A S E T C İ L E R D E