Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 24 ARALIK 1990 BORSA NOTLARI ABDURRAHMAN YILDIRIM 125 bankerin durumu ne olacak? Arz Menkul Kıymetler, İzibelli Men- kul Kıymetler, Murat Kuran Menkul Kıymetler, Finanscorp Finansman Yatı- nm AŞ, geçen hafta SPK'dan Borsa Ban- kerliği Belgesi (BBB) alan dört aracı ku- rum. Böylece BBB'ye sahip kuruluş sa- yısı 125'e çıktı. Belge almak için eski sermaye şartı üzerinden Hazine'den izin alıp SPK'nın sırasına giren 17 şirket daha var. Yeni yı- la hazırlandığımız bugünlerde onlara da BBB verilecekmiş. Böylece, 30 kasıma kadar SPK'ya yapılan başvurular temız- lenmiş olacak. O tarihten itibaren başvu- ran şirketler için asgari sermaye bir mif- yar liradan 5 milyara yükseltilmişti. Daha yılbaşında 94 olan aracı üye sa- yısı son verilen izinleıie biıiikte 125'e yük- seldi ve üçte bir oranında arttı. Bunlara önümüzdeki günlerde yenileri de eklene- cek. Bu arada, komisyoncuların aracı ku- ruma dönüştürülmesi devam edtyor. SPK Başkanı Mehmet Şükrü Tekbaş, yeni yı- la kadar bunun yetişmeyeceğini belirte- rek komisyoncuların haklarının kaybol- mayacağını ve önemli olanın 1990 için- de başvurulması olduğunu bildirdi. Tek- baş, yeni yılda komisyoncuların aracı ku- ruma dönüşmelerine izin vereceklerini bildirdi. Piyasaya yenilerin girmesine olanak tanıyarak rekabet yaratıp yatırımcının ko- runması ve piyasanın gelişmesi sağla- mak istenmişti, ama düşmekte olan pi- yasada, tıpkı arzın artması gibi aracı üye- lerin sayısının çoğalması da olumsuz bir etki yapmaz mıydı? Küçülen pastanın da- ha fazla kişi tarafından paylaşılması re- kabeti arttırır, ama aracı üyelerin kârlı ça- TEKBAŞ — Rating şirketi kunılacak. lışmasını da engellemez miydi? Kârsız çalışan aracı üyelerin müşterilerine ye- terli ve yaygm hizmeti vermesi beklene- bilir miydi? İşte bu nedenlerden dolayı "belli bir yerde durmak" gerekmiyor muydu? Bu kadar aracı üye yerine his- se senedi piyasasında yoklugu çekilen "rating" ve danışmanlık şirketleri kurul- sa daha iyi olmaz mıydı? İşte bugünler- de piyasada konuşulanlar. SPK, aracı üye sayısına sınır getirme yerine sermaye tabanı getirmeyi yeğmiş ve sorunun çözümünü piyasaya bırak- mıştı. SPK'ya göre kârsız hale gelince aracı üye kurmak için başvuru olmaya- caktı, piyasanın doğal dengesi aracı üye sayısını belirieyecekti. Ama tıpkı borsa endeksi gibi aracı üye kurmak isteyen- lerin sayıları da patladı. Yalnız bu patla- ma endeksle aynı zamanda, yanı tepe noktada değil, dip noktada gerçekleşti. Bundan dolayı yeniler, eskilerin pastasın- dan almak ve düşmekte olan bir piyasa- da tutunmak durumunda kalacaklar. Bel- ki bazıları bunu başaracak, holdinglerin kurduğu bazıları da portföye oynadıkları için ayakta kalacaklar, ama piyasa böy- le devam ederse bazılannın da kepenk- leri kapatması sürpriz olmayacak. SPK'nın rating (değerteme ve derece- lendirme) şirketi kurulması konusunda- ki görüşü ise farklı. Bu konuda iki baş- vurunun yapıldığı SPK, piyasanın birden fazla rating şirketini kaldırmayacağını dü- şünüyor. SPK Başkanı Mehmet Şükrü Tekbaş, Dünya Bankası'nın biryan ku- ruluşu olan IFC ile bu konuda çalışma- lar yaptıklannı bildirdi. Meclis'e iki yıl ön- ce sunulan sermaye piyasası kanun de- ğişikliği tasarısına "rating" maddesini eklediklerinı kaydeden Tekbaş şunları söyledi: "Rating bugün için düzenlenmis de- ğil. Nasıl olacak, serbest yapın deyin- ce ne hale gelecek? Borsa şirketleriy- le çıkar illşkileri olacak mı? Yatınm fonlarına girecek menkul değerler ra- tlngden gececek ml? İşte kanun deği- şikliği gerçetdeştiğinde bunlan dözen- leyecegiz. Tercihimiz yurtdışmdan de- neyimli bir şirketi Türidye'ye getirmek. Bu konuda IFC'nin desteginl istiyoruz. Ama piyasa yeterince gelişmediğl için buna yanaşmıyorlar." Bin nasihat bir musibet Sahtecilik, son olarak Mensucat Sant- ral hisselerinde görülmüştü. Borsaya güvenin sağlanması için sahteciliğin ön- lenmesi gerekliydi. Bunun için alınan ön- lemler arasında Borsa işlemlerinin sıgor- taJanması uygulamaya konuldu. Sakla- ma hizmetinin bütün hısseleri kapsaya- cak şekilde verılmesi için Vakıflar Ban- kası öncülüğünde bir şirket kurulması ça- lışmaları başlatıldı. Üçüncü önlem olarak hisselerin taklit edilemeyecek biçimde basılması için İMKB biri ABD'de öteki İn- giltere'de olmak üzere iki matbaa ile an- laşmaya vardı. Anlaşmayia hisseler 32 ayırıcı özellilde basılabilecek. Banknot da basan bu matbaalarda his- se basımı için ilk müracaat Mensucat Santral'dan geldi. "Bir musibet bin na- sihattan iyidir" sozü bu olay için geçer- liydi. Acaba diğer şirketler de hisselerini bastırmak için "musibet" mi bekliyortar- dı? Bazılarına göre bu bekleme, maliyet- lerin yüksekliğindendi. Öyle ki bir hisse- nin basımı 1560 lirayageliyordu. Bin lira nominal değerii hisse için bu masraf ya- pılamazdı, ama belki büyük kupürler için önlem geçerii olabilirdi. Fakat burada da neden yurtdışında matbaalarla anlaşma- ya gidildiği konusunda eleştiriler getirili- yordu. Madem ki banknot basan matba- alarla anlaşılmıştı. Türkiye'deki banknot matbaası ne güne duruyordu? Neden yurtdışında dövız ödenerek hisse bastı- rılıyordu? TL'yi basan matbaacıya hisse- leri de bastır gitsin. Bu eleştirileri getirenler tamamıyla haklıydılar, ama unutulan bir şey vardı, o da Türkiye'deki banknot matbaasının full kapasiteyle çalışıyor olmasıydı. Yok- sa enflasyon bu düzeylerde olur muydu hiç? Vergi muafiyeti ikibana bir sana Anayasa Mahkemesi geçi- ci maddeyi iptal ettiğinde fiyatlar nasıl düşmüşse "ser- maye artınmına vergi muafl- yetinin" yenıden tanınması aynı şekilde borsada yüksel- tici sonuçlar doğurdu. Bu konuda ilk müjdeli ha- ber Şişe Cam'dan cuma gü- nü geldi. Fiyatlar baş aşağı giderken seansta açıklanan yüzde 220 oranındaki bedelsiz sermaye arttırımı, sadece Şişe Cam tahtasında değil, ilişkilerin- den dolayt İş Bankası, Ana- dolu Cam ve Trakya Cam tah- talannda da "şok" etkisi yap- tı. Borsa yönetimi Şişe Cam ve İş Bankası'nın seansını durdurdu. Bugün Şişe Cam ile İş Bankası tahtaları yükseltilmiş fiyat marjıyla açılacak. 121 milyar lira ödenmiş sermayesi bulunan Şişe Cam'ın bir his- seye karşı bedelsiz 2.2 hisse senedi vermesi en büyük or- tağı iş Bankası'na ilave bir be- delsiz yazacak. Arttırımı içn muafiyeti bek- leyen İş Bankası'nın 250 mil- yar lira ödenmiş sermayesi bulunuyor. Sırada Yapı Kredi Bankası, Garanti Bankası, Alarko Hol- ding gibi bankalar da var. Ve tabii ki İş Bankası grubunun öteki şirketieri. Borsanın en büyük sektö- rü olan finans sektörünün vergi muafiyetınde dolayı be- delsiz sermaye arttınmına gi- decek olması, bilanço haber- leriyte birleşerek piyasayı bir süre oyalayacağa benziyor. DGM, genel eylemi 'inceliyor'tş-Sendika Servisi — Türk-İş'in 3 ocakta yapacağı "bir giin işe gitmeme" eyleminin tepkileri sürüyor. Ankara DGM Başsavcısı Nusret Demiral, Türk- tş ve bağlı sendika yöneticilerince alınan eylem kararının ve kararın alındığı gün yapılan yürüyüşün inceleraeye alındığı- nı söyledi. SHP Genel Sekreter Yardımcısı Cev- det Selvi, Türk-İş'in 3 ocakta yapacağı eylemi demokratik hakları verilmeyen memurlar ve öğretmenlerin de destekle- diğini ve sempati duyduklannı belirtti. Selvi dün düzenlediği basın toplantısın- da, Türk-İş'in aldığı eylem kararının ANAP iktidannı uyapnaya yeterli olma- smı dilediklerini vurguladı ve "Aksi tak- dirde genel eylemin arkası gelebilir" di- ye konuştu. ANAP Genel Başkan Yardımcıların- dan Metin Gürdere ise AA muhabirini- nin konuya ilişkin sonüarını yanıtlarken 3 ocakta yapılacak eylemin işçi sorun- larını ifade eüneye yönelik olması duru- munda parti ve hükümet olarak verilen mesajı alacaklannı ve gereğini yerine ge- tireceklerini bildirdi. AA'mn haberine göre Ankara DGM Başsavcısı Nusret Demiral, Türk-İş ve bağlı sendika yöneticilerinin eylem ka- rarının alındığı geçen perşembe günü Anıtkabir'e yaptıkları yürüyüşün polis tarafından çekilen görüntülerini izledi- ğini belirterek şunları söyledi: "Anıtkabir içindeki tören bizim ince- leme kapsamımız dışında. Oranın özel statiisü var. Yürüyüşün Anıtkabir'e ka- dar olan bölümünde atılan sioganlar var. Onlan araştınyonız. Yüriiyüşle ilgili çe- kilen filmin yansını dün seyretmiştim, bugiin diğer yansını seyredeceğim. Yü- rüyüş vasal mı değil mi, onu araştınyo- nız." Demiral, Türk-İş örgüt yöneticilerinin geçen perşembe günu yaptığı toplantıda alınan "genel eylem" kararının inceleme- ye dahil olup olmadığı yolundaki soru- ya karşılık olarak "O toplantıda alınan kararlar yasal mı değil mi, araşUnyonız. Biliyorsunuz 2822 sayılı Toplu İş Sozleş- mesi Grev ve Lokavt Yasası'nda bazı ce- zai hükümler var. O yasanın çizdigi ce- zai hükümlerin dışına çıkmışiar mı, çık- mamışlar mı? Genel grev kararı almmış mı, yoksa lavsiye niteliğinde mi kalmış, araştınyonız." Türk-İş'in aldığı "bir gün işe gitmeme" eylemine, Türk-İş'in 1 milyon 425 bin üyesinin yanı sıra Hak-lş'in 185 bin, bağımsız sendikaların 85 bin üyesi katılacak. Böylece 3 ocakta işbaşı yap- mayacak işçi sayısı 1.5 milyonu aşacak. Vatandaşlann elektrik sıkınusı çekme- mesi için Tes-lş'e uye 50 bin, bankalann bilgi işlem merkezlerinin bir gün çalış- maması durumunda bilgisayarlann ye- niden işler hale getirilebilmesi yaklaşık 2 yıl alacağı için de 32 bin banka işçisi- nin eylem dışında bırakılması kararlaş- tırıldı. Bu arada eyleme katılma kararı alan Bağımsız Çelik-lş Sendikası'na üye işçi- lerin çalıştığı Karabük ve Iskenderun fabrikalannda yüksek fınnlann kok ba- taryalartnda görevli işçiler de eylem yap- mayacaklar. 'Mahkeme, Polly Peck'e darbe vurdu' Kayyım Stone: AsilNadir hakkındaki dava, şirketin kurtanlmasını geciktirebilir Ekonomi Servisi— Asil Nadir'in tu- tuklanarak kefaletle serbest bırakılma- sını değerlendiren dünkü Ingiliz pazar gazeteleri, bu tutukluluğun Polly Peck'in kurtanlması girişimlerini aksatacağı gö- rüşünü paylaşıyorlar. Kurtarma faaliye- tinde Asil Nadir'in hem en büyük hisse- dar hem de Türkiye ve Kuzey Kıbrıs ile bağlantılan sağlayan en önemli tek kişi sıfatıyla hayati önemde rolü olduğunda birleşen gazeteler, KKTC'de yatırıldığı öne sürülen 100 milyon sterlin miktarın izinin sürülmesinin de tehlikeye girebi- leceği görüşündeler. Polly Peck kayyımlarından Richard Stone, 'Independent on Sunday gazete- sine verdiği demeçte şöyie dedi: "Asil Na- dir, Ingiltere'ye şirketin kurtanlması amacıyla bir eylem planını yürürlüge koymaya geliyordu. Tutuklandıktan son- ra şimdi farklı düşünmeje başladıysa şaşmam. Bu durum kurtarma faaliyeti- ni yavaşlatacaktır, bu konudaki takvimi- mizi geciktirecektir. Bu ikisi de ortak bir yaklaşımı öngörmekteydi. Tutuklanma- sı Türkiye ve Kuzey Kıbns'taki güveni sarsmıştır." Observer gazetesi de, "Nadir*in tutuk- lanması hem kişisel alacaklılan hem de Polly Peck kayyımlan için sorunlar ya- ratacaktır. Kefaiet koşulu olarak Türki- ye ya da Kuzey Kıbns'a gidememesi, yar- dımın esas olduğu buralarda sorun ya- ratacaktır. Asil Nadir'in sürekli aktif ka- ülımı, Polly Peck'in kurtanlması için ha- yati önemdedir" diye yazdı. Gazete, Polly Peck kayyımlannın KKTC'de hâ- lâ güçlüklerle karşılaştıklarını kaydede- rek, "tutuklanması Kuzey Kıbns'm işbir- liğini herhalde arttıracak degildir" görü- şunü getirdi. Gazeteler bu göruslerin yanı sıra Ağır Dolandırıcılık bürosu'nun Isviçre ma- kamları ile işbirliği yaparak 1991'de bu konu ile "daha yakından" ilgilenecekle- rini de haber veriyor. lngiltere ile Isviç- re arasındaki karşıüklı işbirliği sözleşme- sinin yürürlüğe girmesiyle birlikte bazı belge ve bilgilerin daha kolaylıkla ince- lenebileceği belirtiliyor. "Observer" gazetesinin haberinde bu konuda, "Asil Nadir'in tutuklanması, İs- viçre nezdinde, Ağır Dolandırıcılık Bü- rosu'nun durumunu güçlendirdi. Şimdi Büro, karşılıklı işbirliği sözleşmesi uya- rınca tsviçre'den bazı bilgileri daha hız- h temin edebilecek" dedi. Polly Peck his- selerinin Isviçre'de kayıtb bazı paravan şirketler aracılığı ile yasadışı biçimde alı- nıp satıldığı iddiaları geçen ağustos ayın- dan beri bazı cid.di Ingiliz gazetelerinde öne sürülmekteydi. Asil Nadir'in ardından, şirketin baş muhasebecisi John Turner'in da tutuk- lanarak serbest bırakıldığı açıklandı. Asil Nadir'in, 1980'lerden itibaren muhasebe- ciliğini yapan Hintli Anil Doshi yakın dönemde bu görevinden aynlmıştı. Her iki muhasebecinin de Polly Peck'deki bü- tün para akışının yönünü ve niteliğini bil- dikleri kaydediliyor. Ancak gazete, John Turner'in neden tutuklandığı ve neden serbest bırakıldı- ğının açıklanmadığını da kaydetti. Diğer gazeteler ise Polly Peck'in de- netçiliğüıi yapan Stoy Hayward adlı mu- hasebe şirketinin de eleştirilen bilanço- lar konusunda sonımluluğu bulunduğu- nu belirtiyorlar. "Observer" gazetesinin bu konudaki uzun yorumunda, "Şirket- ler Yasası, şirket yöneticisinin sorumlu- luklannı aynntıh olarak saptar. Ama de- netçi muhasebe şirketinin sonımluluğu nedir? Buna değinmez" diyerek denet- lediği bazı firmalar geçen yıl iflas eden Stoy Hayward'ın da Polly Peck olayın- daki sorumluluğunun altını çizdi. Asil Nadir'in 1970'lerde sahip olduğu şirket- lerden Wearwell'den bu yana Asil Nadir ile çalışan Stoy Hayvvard, bir kaç aydır gazetelerin ekonomi yazarlan tarafmdan "şüpheli denetçilik" iddialarıyla eleşti- rüiyor. . Polly Peck'in borçlannın ödenmesi konusundaki bir girişim de şirket mer- kez binasındaki antikalann satışı. 19 şu- bat tarihinde Londra'da Phillips müza- yede firması tarafından satışa sunulacak olan parçalann, şirketin borçlanna karşı az bir miktar oluşturacağı ifade edilmek- le birlikte, aralannda "müzeye layık" de- ğerde parçalar olduğu belirtiliyor. Reklumcılık yeni yerinde! Etiler Sokak 6, Etiler'den Sülün Sokak 4O, Levent'e. ReklamcılıkTicaret A.Ş., 24 Aralık 1 99O Pazartesi gününden itibaren Levent'teki yeni yerinde. Yeni telefonları: (1)178 6O 41 PBX Faks:(1)168 64 24 MESS'le görüşme sonuçsuz kaldı MCILIK REKLAMCILIK TİCARET ANONIM ŞİRKETİ SULUN SOK. 4O LEVENT 8O620 ISTANBUL TEL (1)178 6041 PBX FAKS (1)168 64 24 İş-Scndika Servisi— Bağımsız Otomobil-İş, Çelik-lş ile ve Hak-lş'e bağlı Ozdemir-lş sen- dikalan 171 işyerinde çalışan 50 bini aşkm işçiyi kapsayan toplu- sözleşme için greve 2-3 gün ka- la MESS ile yaptıklan son gö- rüşmeden de sonuç alamadılar. Bu gelişme metal işkolunda 400'ü aşkın iş yerinde 135 bin dolayında işçiyi greve bir adım daha yaklaştırdı. MESS'e karşı birlikte toplu- sözleşme mücadelesi yüriiten üç sendikamn dün yaptıkları ortak açıklamada şu bilgiler verildi: "MESS'in bir araya gelme teklifi sendikalanmızca kabul edilerek müzakere heyetleri 20-21 aralık giinlerinde göriiş- meler yaptılar. MESS'in istegi üzerine yeniden 23 aralık günö (dun) taraflar bir araya geldiier. Gönildü ki MESS daha önce söyledikierinden farklı hiçbir şey söylemiyor. İdari hükümler üc- ret ve yan ödemelere ilişkin ve iş- yerlerinin gruplandınlmasına yönelik isteklerinin kabul edil- memesi durumunda yeni ücret teklifi vermeyeceği noktasında dayatıyor. MESS'in bu uzlaşmaz tutumu sendikalanmıza greviere basian- nutsı dışında da bir sans tanımı- yor." Açıklamada MESS'in tutu- munun değişmemesi durumun- da daha önce alınan kararlar doğrultusunda Özdemir-lş Sen- dikası'nın yaklaşık 8 bin üyesi ile 25 aralıkta Otomobil-lş ve Çe- lik İş'in de 42 bin dolayında üye- sinin ise 26 aralıkta grevleri baş- latacakları bildirildi. R E K L A M D U N Y A S I Avrupa medya rehberi 91 Batı ve Doğu Avru- pa'nın toplam 26 ülkesi- nin ekonomik yapısı, nüfusu, pazarlama, medya ve reklam harca- ma verilerini içeren "European Marketing and Media Pocket Book 1991 "bu yıl Youngand Rubicam ajansı tarafm- dan hazırlandı ve ya- yımlandı. 240 sayfalık rehberde, önce Avrupa çapında veri- ler (GSMH, nüfus projeksiyonları, en büyük 100 reklam veren, en büyük rek- lam ajanslan... vs.) daha sonra da 26 ülkenin tek tek veri listeleri bulunuyor. Türkiye'nin de yer aldığı rehberde, eko- mik veriler, nüfus, pa- zarlama, medyalar ve reklam yatınmlan ay- rıntılı olarak veriliyor. Ingiltere'de NTC Publi- cations tarafından ya- yımlanan rehberde Türkiye bölümü 7 sayfa. 1992'ye hazırlanan Avrupa ülkelerindeki reklam ajanslan, reklam verenler ve reklam medyaları kadar, Türkiye"de de reklamcıhk sektöriindeki tüm kumm ve kişilerin, kolaylıkla baş- vurabilecekleri bu rehberde günlük ça- lışmalarda kullanılabilecek tüm bilgiler bulunuyor. Reklua Vazarlan 1981 ımyor Reklam Yazarlan Derneği son toplantısında dağıttığı anket formlannm değerlendirmesini tamamlamak üzere. Dernek Baş- kanı Figen tsbir'in verdiği bil- gilere göre ocak ayından itiba- ren RYD Etkinlik Grupları be- lirlenen program çerçvesinde fa- aliyetlere başlayacak. Şimdiye kadar bir lokal arayışım 'umut- suzca ama yılmadan' sürdüren RYD yöneticileri, artık "Lokal- den İIK elde vazgeçtik, acil ola- rak bir ofis anyoruz" mesajıru verdiler. Les tsmps changent le» vols aussı: 6 heures de moins pour rejotndreibkyo L e v c a t ' e — 4 yıldır EtUer'de bahçe içindeki 'müstakil' bir vil- lada çalışmalannı başanyla sür- düren Reklamcıhk Ticaret AŞ, bugün Levent Sülün Sokak 40 numaradaki yeni binasına taşı- nıyor. Yine bahçe içinde yine se- vimli bir bina... Bu arada Reklamcılık'ın yeni telefon nu- marası 178 60 41 oldu. Faks ise 168 64 24. Lufthansa (iorfoi: Kesdrme yollann 1 "Zaman değişiyor, uçuşlar da: Tokyo'ya git- mek için 6 saat tasamıf. Batı'yla Doğu birbiri- ne yaklaşıyor. Sibirya hava yolunun açılması sa- yesinde Avrupa'dan Uzakdoğu'ya gitmek için artık 6 saat tasamıf yapmak mümkün. Bu da perestroykanın yeni bir etkisi. Teşekkür ederiz Bay Gorbaçov!" Cananadvertising nehvork founded in France be successfut woridwide?' / / lEUROCOMİ Kelalâka yani şimdi madam! HDM ile aynldı birleşti derken Ha- vas'ın bir kolu olan Eurocom ajansı sonunda kendini Avrupa'nın en bü- yük reklam şebekesi ilan etti. Tebrik- İer! Dünya listesinde de 9. sırada ol- duğunu açıkladı. Bravo! Sonra da Fransız gazetelerine Ingilizce başlıkh bir ilan verdiler: Fransa'da kurulan bir reklamcıhk şebekesi uluslararası alanda başanlı olabilir mi sorusunu gündeme getirdiler. Tamam. Buraya kadar her şey iyi, güzel ya da anlaşı- labilir de o koca sayfanın ortasında, yeni doğmuş bebeklerin fotoğraf stüd- yosunda çekilmiş resimleri gibi uzan- mış madam ne? ilan metnindeki soruya şimdiden yanıt verilebilir: Fransa'da kurulmuş bir ajans uluslararası alanda başarılı olabilir de bunun ne ajansı olduğuna bağh? T E K N O L O J I V I T R I N I VHS video kamerada görüntü Phüips'in geliştirdiği Exp- lorer VKR 9550model S-VHS video kamera, amatör kulla- mcılann çok kaliteli görüntü eldeetmesini sağlıyor. Explo- rer'm 700 bin hücreli DTC anaüzcisi bu yüksek kaliteli görüntünün oluşmasında başrolü oynuyor. Bugün piya- sada bulunan S-VHS ya da Hi-8 kameralann çoğunun, çözümlemesi (rezolüsyonu) 400-500 bin nokta arasında. Explorer, titiz bir çalışmanm ürünü. Odakjama, beyazlann dengelenmesi ve diyafram otoma- tik olarak yapılıyor. Zumu, çeşitli hızlarda kullanılabüiyor. Kendi oluşturduğunuz bir ayan, kamerarun beüeğine kaydedebiliyor- sunuz. Explorer'ın, bir görüntüden fotoğ- rafeldeedîlmesini sağlayan bir fonksiyonu da bulunuyor. Philips, bu yeni ürünü 1991 yılında piyasaya sürecek. Benzin istasyonunda robot Bir lsveç firması olan Transrobot'un geliştir- diği Tankomatic sisteminde araçlara benzin sa- tışı insan eli değmeden yapılıyor. Her türlü ara- an sürücüsü bu sistemden yararlanabiliyor. Ben- zin almak isteyen sürücü pompanın yanına yak- laşıyor ve kredi kartını yerleştiriyor. Bundan son- rasım robot hallediyor. Deponun kapağını bulu- yor, çeviriyor ve açıyor. Pompayı depoya soku- yor ve tamamen doldunıyor, sonra kapağı yeri- ne takıyor ve sıkıştmyor. Benzin tutarı ise kredi kartına kaydediliyor. Dolum sırasında otomobil hareket ederse, ro- bot benzin akışını hemen durduruyor. öte yan- dan sürücü istediği anda bir düğmeye basarak do- lumu kesebiliyor. Stokckholrri'de bazı benzincilerde uygulanmaya başlayan Tankomatic sistemi için standart bir vi- dalı depo kapağı gerekiyor. Böylece robot zor- lanmadan kapağı açıp kapatabiliyor. Çevreyi kirletmeyen civalı pil Radyo, teyp, fotoğraf makinesi gibi gereçlerde yaygın olarak kullamlan klasik civalı pillerin çevreye zaran çok fazladır. Bu ne- denle, Duracell firması bir- kaç yıldır bu ağır metalin pildeki oranını azaltmak için araştırmalar yapıyor. 1985'ten beri bu oran Vo 97 azaldı. Duraceü'in son üret- tiği civalı piller yalnızca yüz- de 0.025 cıva içeriyor. Ay- nca, pilin raf ömrü (dört yıl) ve kullanım ömrü de (3 sa- at) uzadı. Dünyanın en güçlü bilgisayan California Teknoloji Ens- titüsü (Caltech), dünyanın en güçlü bilgisayarını geliş- tirdi. Touschstone Delta System, paralel olarak çalı- şan 528 adet 1860 işlemci içeriyor. System, saniyede 32 milyar işlem yapabiliyor.