Katalog

CUMHURİYET/4 HABERLER 23 ARALIK 1990 Akbulut ANAP kongrelerinde • ANKARA (UBA) — ANAP MKYK toplantısında, ilçe kongrelerini tamamlayan yerlerde il kongrelerine başlanmasına karar verilmesinden sonra çalışmalar hızlandırıldı. 1991 yıb bütçesinin TBMM'de gorüşulmesinin tamamlanmasından sonra başlayacak olan il kongrelerinin tarihleri de belirlenmeye başlanch. Bu arada, Başbakan Yıldınm Akbulut'un 73 il kongresine da katılacağı bildirildi. Bilindiği gibi butçe görüşmelerinin başladığı 8 aralık tarihine kadar yaklaşık 500 yerde ANAP ilçe kongresi tamamlanmıştı. Hayali ihracat • ANKARA (Cumhuriyet Bttrostı) — Cumhurbaşkanı TAırgut Özal hayali ihracat kacağının yuzde 1 düzeyinde olduğunu söyledi. özal, "Bu risk göze alınır, üstüne giderseniz naınuslu vatandaş da ticaret yapamaz. hale gelir" diye konuştu. Cumhurbaşkanı Turgut özal dün özel bir tekstil fabrikasında incelemelerde bulundu. özal, burada hayali ihracat konusundaki çalışmalardan bahsetti. Kendisinin hazırlattığı bir çalışmanm sonucuna göre hayali ihracat kaçağmın yüzde 1 düzeyinde olduğunu söyleyen özal, "Bu konunun üzerine çok giderseniz namuslu vatandaş da ticaret yapamaz hale gelir. Yuzde 5'e kadar bu tür şeyleri normal karşılamak gerek" dedi. 'MOSSAD peşimde' • İç PoUdka Servisi — Şanlıurfa'nın RP'li Belediye Başkanı tbrahim Halil Çelik, Israil gizli istihbarat örgütü MOSSAD'ın "ilgi alanında bulunduğuna" ilişkin tçişleri BakanhğTndan uyarı yazısı aldığını açıkladı. Haftalık Yörünge Dergisi'nin sorularını yanıtlayan Çelik,- Yahudilerin fikirlerine, Filistinli Müslümanlan zorla vatanlarında tutsak etmelerine, Kudüs'ü işgallerine karşı olduğunu belirtti. Çelik, tehdit mektuplan aldığını ve MOSSAD'ın kendisinin peşinde olduğunu öne sürdü. Yetkilerinikullanışbiçimi, hükümet vepartiüzerindeki etkinliği tartışılıyor Ozal, ANAP'ı karıştırchH. Celal Güzel, "Evren'in yetkilerini kullanış biçimi Özal'ı rahatsız ederdi. Anayasanın üzerine çıkıyor derdi" dedi. Bakanlar, Cumhurbaşkanı Özal'ın yetkilerini kullanırken, kendilerinden alınan boş kararnamelere attıkları imzalarm yaratacağı sorunlardan çekiniyorlar. TUNCAY OZKAN ANKARA — Cumhurbaşka- nı Turgut Özal'ın yetkilerini kullanış biçimi, hükümet ve parti üzerindeki etkinliği, ANAP içinde sert tartışmalara yol açmaya başladı. Körfez kri- ziyle ilgili kararlar alımrken ba- kanlann 'bilgUendirilmenıesi', anayasa değişikliği, başkanlık sistemine geçiş konularının ANAP yetkili organlannın, hat- ta çoğu kez Başbakan'ın bilgisi dışında gelişmesi ANAP içinde tedirginlik yaratıyor. Bakanla- rın bazıları, gelenekselleşen "boş kararname imzalama" olayının yaratacağı sorunlardan "çekindiklerini" ifade edi- yorlar. Cumhurbaşkanı'nın yetkileri- nin sınırlan ve kullanış biçimi tartışmaların odağını oluşturu- yor. ANAP'hlardan bir bölü- mü, sorunların TBMM ANAP grubunda veya parti yetkili or- ganlarında tartışümasının zo- runluluğuna dikkat çekiyorlar. ANAP'lı milletvekilleri, Başba- kan Yıldınm Akbulut'un gruba verdiği bilgileri yetersiz gördük- lerini her fırsatta anlatıyorlar. Son ANAP MKYK toplantı- sında CumhurbaşkanTnın tutu- mu ve yetkileri konuşulurken baa üyelerin "diktatörliik" ifa- desi kullanmaları ve sorunların parti organlanndan "kaçınlma- sından" şikâyetleri, tartışmalan arttırdı. ANAP'hlar, Başbakan Ak- bulut'un son gelişmeler konu- sunda ANAP TBMM grubuna bilgi vermemesinin ciddi sorun- lara yol açabileceğine dikkat çe- kiyorlar. Grupta sorunların gö- rüşülmesi için sık sık önergele- rin verilebileceği soyleniyor. özal'ın, başkanlıİc sistemı is- teğini gündemin ilk sırasında tutma çabalan da parti grubun- da rahatsızlık yaratıyor. ANAP genel başkan, adaylarından Ha- san Celal Gttzel'in son MKYK toplantısındaki açıklamalan da parti içinde yeni bir tartışma ze- mini yarattı. Guzel, toplantıda cumhurbaşkamnm yetkileri ko- nusunda şu saptamalarda bu- lunmuştu: "Ben yıllarca anayasa huku- Inı dersieri aldım. Şimdüd Sayın Cumhurbaşkanımızla, başba- kanlığı döneminde oturur, ana- yasayı önumüze alır, açar. tar- tışırdık. Evren Paşa'nın anaya- sal sraırlann dışına çıkarak ic- raya müdahalelerde bulunduğn- nu söylerdik. Şahıslar degişti di- ye anayasa, hukuk sistemi de degişti mi? Ana>asa\a göre bu devletin sistemi ne başkanlık ne de yan başkanlıkür. Söz konu- su edilemez bunlar. Cumhur- başkanının devleti temsil yetki- si vardır. Tarafsudır, sorumsuz- dur, yetkisizdir. Siyasi sorumlu- luk ve yetkisi yoktur. Sorunlar, bütttn siyasal ve diger gelişme- ler ANAP'ın yetkili kumllann- da, organlannda tartışılmalıdır. Sayın Cumhurbaşkanı'nın şah- sını, devleti, milleti duşunüyo- rum. ANAP'ı düşünüyorum. Soz konusu edilen, hukuk siste- midir." ANAP içinde milletvekilleri arasında tartışmalar kabineye de yansıdı. Bakanlar, özellikle imzaladıklan bazı kararnamele- rin içeriklerinin değiştirilmesin- den yakımyorlar. Körfez krizi nedeniyle Türkiye'ye Çevik Kuvvet getirilmesine karar veril- diği iddia edilen 30 kasun tarihli Bakanlar Kurulu toplantısında buna yönelik bazı belgelerin im- zalandığını, ancak asker isteme konusunun açıkca gündeme gel- medığini belirten bakanlar, " Bu istem, bizim imzaladığınuz kararnamede yoktu" dediler. Cumhurbaşkanı Ozal'a karşı ANAP içinde ve parti yetkili ku- rullarmda gelişen muhalefeti bastırmak için bakanlardan Mehmet Keçeciler. Namık Ke- mal Zeybek, tlhan Aküzüm'ün yoğun çaba sarfettikleri belirti- liyor. Bu bakanlar, ANAP için- de başkanlık sistemine karşı çı- kanlan ikna etmeye çalışıyorlar. TBKP Genel Sekreteri Haydar Kutlu,dünya- da ve Türkiye'de sonınun geleneksel devlet anlayışı bunalımı ol- duğunu, bu bunalımdan kurtulmak için devletin kuçultülmesi ge- rektiğini söyleyerek "Askersel burokrasinin azalülması, MGK'nın kaldınlması, idare sisteminin degiştirilmesi, örneğin valilerin se- çimle gelmesi, yurttaş inisiyatifinin geliştirilmesi" gibi çozümler önerdi. Mülkiyeliler Biriiği tstanbul Şubesi'nin düzenlediği "Cu- martesi Sohbetleri'nin 54.sünde TBKP Genel Sekreteri Haydar Kutlu, "Demokrasi, Sosyalizm ve Devletin Kuçülmesi" konu- sundaki göruşlerini anlattı. Kutlu, Türkiye'nin rejim sorununu çözmek için uluslararası konjonkturiın çok uygun olduğunu, sağcı popiilizmden ve Kemalizm'den kurtulunması gerektigini soledi. Kutlu, özetle şu goruşlere >er verdi: "Tiirkiye solu ekonomik aç- mazlara ilişkin ciddi politikalar saptamaz ve üretmezse marjinal olarak kalmaktan kurtulamaz. Bugune kadar burjuvazinin elin- de olan ve devleti korumaya yönelik mutabakat bozulmuştur. Türkiye'de mutabakata gereksinim vardır" (Ugur Saner) ANAP'ta 'diktatörliik' tartışmasıyaratan RecepErgurv Parlamento bir kişiye bağlanamaz "Behçet Kemal Çağlar'm bir şiiri var: 'İçimde bir ses konuş konuş konuş, /Dışarıda herkes sus sus sus.' Mesele bu kadar" diyen Recep Ergun, görüntüde demokrasi olduğunu söyledi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — ANAP MKYK toplantısında Cumhur- başkanı Özal konuşulurken "Tiirkiye, diktatörkri sevmez" diyerek yeni bir tar- tışma başlatan eski sıkıyönetim komu- tanı, ANAP Kayseri Milletvekili Recep Ergun, "Bir kişiye baglı parlamento Türkiye'de itibar gönnez" dedi. Başkan- lık sistemine geçilmesi durumunda cum- hurbaşkanının sorumsuzluk ilkesinin kaldınlması gerektigini söyleyen Ergun, Cumhuriyet muhabirinin bir sorusuna "Behçet Kemal'in Meclis'te bir şiiri var: 'İçimde bir ses konuş konuş konuş / Dı- şarda herkes sus sus sus.' Mesele bu kadar" karşıhğını verdi. Ergun'a yönelttiğimû- sorular ve yaıut- ları şöyle: — ANAP MKYK'da "Türkiye, dikto- törleri sevmez" derken amacınız nedir? Cumhurbaşkanı Özal'ı mı kastettiniz? ERGUN — Ben anayasa sisteminde bir kişiye bağlanmış bir parlamentonun Türkiye'de itibar görmeyeceğini söyledim. — Başkanlık sistemi konusundaki gö- riişleriniz nedir? ERGUN — Başkanlık sistemi olduğu zaman, herkesin unuttuğu bir konu var. Başkan ya da cumhurbaşkanının anaya- sadaki sorumsuzluk maddesinin kaldı- nlması lazım. Yani yetkiyi verdiğinizde sorumluluğu da beraberinde getirecek- siniz. Sorumluluğu da beraberinde geti- rince, icra daima denetleneceği için, cumhurbaşkanının her defasında TBMM Genel Kurulu'na gelip izahat vermesi, sorulan cevaplaması ve kendi- sini savunması gerekir. O zaman hem başkanlık hem de icranın başı olma me- selesi rahathkla hazmedilir mi, bunu tar- tışıyoruz. Benim kanımca şu andaki sis- temin bir mahsuru yoktur, yeterlidir, yeni bir sistem aramaya gerek yoktur. — Cumhurbaşkanının halk tarafın- dan seçilmesi, bu sisteme bir katkı sag- layabilir mi? ERGUN — Halk tarafından seçilme- si meselesi, icranın başı da olacaksa söz konusu olur. İcranın başı da olursa de- netlenmesi de sözkonusudur. Şimdi cumhurbaşkanının seçim kampanyasın- da diyelim 4-5 aday çıkacak, bunlar pro- paganda yapacak, birbirlerini suçlaya- caklardır. Sonunda birinden biri cum- hurbaşkanı olacağına göre seçildikten sonraki saygmhğı üzerinde epeyce gölge- yi beraberinde getirecektir. Bu bakımdan cumhurbaşkanının halk tarafından seçil- mesi de bana göre bizim şartlarımız açı- sından uygun değildir. — ANAP'ın yetkili organlan toplanıp sonınlan görüşmüyor eleştirileri var. Bu- nun nedeni nedir? ERGUN — Ashnda açıkça söylenecek olursa bütün partilerimiz böyle. Sorun, bizdeki demokrasiyi, siyasete atıhyorum savunacağım diyen kişilerin demokrasi- yi iyi öğrenmeleri lazım. Demokrasinin ruhlara indirilmesi lazım. Goruntüde de- mokrasi var, özde olmazsa bu çok acı bir şeydir. Behçet Kemal Çağlar'ın Meclis'- te bir şiiri var: "İçimde bir ses konuş ko- nuş konuş / Dışarda herkes sus sus sus." Bu, 1940'ta yazılmış bir şiirdir. Sene 1990. Mesele bu kadar. POÜTİKA GÜNLÜĞÜ HİKMET ÇETİNKAYA Inanmasalar Bile...Kimi bakanların olupbıtenlerden sonradan haberi oluyor. Boş kararnamelere atılan imzalar, Başbakan'a olayın geliş- mesini soran gazetecilere takınılan tavır, hükümetin "ne za- man, nerede, ne yaptığının" bir süre sonra anlaşıldığına iliş- kin ipuçlarını oluşturuyor. Türkiye, böyle bir karmaşayı hiçbir siyasal iktidar döne- minde yaşamadı. Hükümet, hiçbir dönemin burnunun dibin- de gelişen sıcak olaylar karşısında böylesıne sessiz kalma- dı; Meclis, hiçbir zaman vurdumduymaz davranış içine girmedi. NATD'dan Çevik Kuvvet beklenirken, Güneydoğu'ya bü- yük askeri yığınaklar yapılıyor. Aynı gün Devlet Bakanı Hü- kümet Sözcüsü Mehmet Yazar konuşuyor: —NATO tatbikatı çerçevesi içinde önceden düzenienmiş plan gereği... Sokaktaki yurttaş gazetelerin telefonlarına sarıhyor. Öğle haberlerınde, Yazar'ın açıklamasını duymuş, pek bir şey an- lamamış, bize soruyor: 7-Çiğli'ye askeri uçaklar inip kalkıyor... izmir'den, Adana'dan, Eskişehir'den okurlar telefonun öbür ucunda "Neler oluyor?" diyor. Devlet Bakanı ve Hü- kümet Sözcüsü Mehmet Yazar'ın açıklamasından kaynak- lanan bir dizi soru karşısında yurttaşlar şaşkın... Adanalı bir okur şöyle sesleniyor: —İnciriik Hava Üssü'nde yoğun bir trafik var, herhakte ola- ğanüstü günler yaşıyoruz... Diyarbakır'dan bir telefon geliyor: —Bizim burada keşif uçuşları arttırıldı. Galiba önemli sey- ler oluyor... Bekliyoruz, belki akşam TV'de kamuoyunu rahatlatan bir açıklama yapılır diye. Yine yuvarlak sözcükler, anlaşılmayan, bir başka deyişle insanın kafasına "Acaba" sorusunu data- kan demeçler. Anlaşılıyor ki hükümetin de sokaktaki yurt- taş gibi gelişmelerden bir haberi yok. Neyin ne olupbittiğini Özal biliyordur Acaba, Cumhurbaşkanı bir basın toplantısı yapar da TV'den can- ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ lı yayımlanır mı? Bush • > • • • > . . . . . . . . nedemiş?Özal,yak.n ANAP MYKdS 'ş Bush'u ara- başlavan tartışmanın yıp bugunerde kaç u. / x kez konuşmuş? altında yatan Neler söylemiş, gerçek, gerçekten merak b l i g j l Bu gelişmelerden, Özellİkle kapah kapılar ardında Frnun'un yürütülen kulislerden c ' i / " ' ' " ' kimiANAPIIbakanlar tartışmalara yeni boyut da tedirginlik duyuyor. netİrmİStİr Yine bazı milletvekıl- ^ c " " ' " v 1 " ' leri olupbrtenleri gaze- telerden okuyup öğrendiklerini söylüyorlar. Kayseri Milletvekili emekli Orgeneral Recep Ergun bakın ne diyor: —Türkiye gündemini meşgul eden olaylan basından öğ- reniyoruz... ANAP MYK toplantısında tartışmalara neden oluyor Er- gun'un bu sözleri. Hasan Celal Güzel, Ergun'u destekler- ken kimi bakan ve milletvekilleri —Namık Kemal Zeybek, İl- han Aküzüm, Fahir Subunış, Orhan Demirtaş— ağır eleşti- riler getiriyor. Eleştirinin ötesinde, "Ayıp, ayıp" diye bağırı- yorlar. Oysa bu bakanlar ve milletvekillerinin, hükümetin NATO 1 dan Çevik Kuvvet istemesinden haberlerinin olmadığı öğ- reniliyor. Bir ANAP'lı bakanın öne sürdüğü gibi Dışişleri Ba- kanı Alptemoçin'in de haberi yok o sırada. NATO'dan Çevik Kuvvet istemi kararı, 30 kasım tarihli Ba- kanlar Kurulu toplantısında alınıyor. Yani MGK toplantısının ardından. Orgeneral Torumtay da 3 aralık günü istifa edi- yor. Şimdi tüm bu olupbitenler karşısında, bakanlar ve millet- vekilleri Cumhurbaşkanı Özal'ın tavrını kendi aralannda eleş- tirmeye başlıyorlar, ama ne sonuç çıkacak? Konu TBMM'ye gelecek, en yetkili organda tartışılacak mı? Bir başka de- yişle Cumhurbaşkanı Ozal'a Meclis "Dur" diyecek, yetkisi- nin nerede başlayıp nerede bittiğıni anımsatacak mı? ANAP MYK'da başlayan tartışmanın altında yatan gerçek artık belirginleşmiştir. Özellikle Recep Ergun'un sözleri tar- tışmalara yeni bir boyut getirmişiir. Tek adamlık modelinin tutmadığının işaretidir; ANAP'ta "Savaşa hayır" diyenlerin bulunduğunun göstergesidir. Ama korkuyorlar, çekiniyorlar... Bu durumda kişisel çıkarlarını korumak isteyenlerin, kol- tuğa sımsıkı sarılanların tepkisini alıyorlar. Bir süre sonra doksan derece çark edip hatayı gördükleri halde savunmak zorunda kalıyorlar Özal'ı. Göz göre göre bunu yapıyorlar. Inançlafına ters düşme pahasına olsa bile! Tahtakale ilaç sektörü İnailtere, Kıbrıs ve Nokta Beyrvt'ta Yurtdışından "gayrı resmi" yollarla "ithal" edilen A S İ I N d C İ İ F 16 yıldır "savaşan" bir ülkenin çocuklan... Nokta ilaçlar Tahtakale tezgahlarında kapış kapış u L L L n ^ .. muhabırlen Lübnan'da savaşın engelleyemediği gıdıyor Işportacı teşhısıyle tedavı edılmeyecek ™ k uk kurallannı zorlayan sorgulama rekor g û n l ü k y a ş a m | ç o c u k l a r m y û z û n e y a n S ı y a n dert yok. En gfizde ilaçlar ıse cınsef uyarıcılar kefalet ucretı talebı.. Adım adım Asıl Nadır ^şm acısını, "eğlencesrnı, heyecanını olayı Turkıyedenyankılar Dışışlen nden görüntüledtler Hûseyın Çelem: "Bu basıt bir olay değildir. Asıl Nadır bir hedeftr " Mûmtaz Soysal Türk halkı onu yalnız bırakmayacaktır." SİYASEnE KOMÜNİST ŞOKU Türkiye Birleşik Komünist Partisi'nin geleneksel sol anlayışla taban tabana zıt tezleri, siyaset dünyasında şok etkisi yarattı. Politikacılar ve sol aydınlarm TBKP'nin son çıkışı üzerine tepkileri, tezlerden çarpıcı bölümler... • "Sınıf iktidarı, gerici birtaleptir."* Emperyalizm, artık bitii."» "Tabancı sermayeye karşı değiliz." • "Asıl koptılması gereken şey devletçiliktir." • TBKP Genel Sekreteri Haydar Kutlu: "Öncü döşünceler rahatsızlık yaratır. Eleştiriden korkmuyoruz." • Çetin Altan: "Seçim olsa oyumu TBKP'ye veririm."» ANAP Genel Başkan Yardımcısı Metin Gördere: "Dünyada ve Türkiye'de olup biteni anlayan tek parti TBKP." ZİncİriCRIG OrGVİet •Y l 'b a 5| armağanları... Nasıl, nereden ve kaça •• * alabilirsiniz? 9 G l i y O f 9^an provakatör Madonna. Müzik endûstrisinin son İşçiler almaya işverenler vermemeye yıllardaki en çarpıcı, kışkırtıcı "tasanmı" Madonna. kararlı *ÇBS Holding Yönetım bildiği yoldan ilerliyor. Kurulu Başkanı Şaban çavuşoğlu # A B D . d e y e ş i , teröristler... -Or.ee Dflnya" örgirtfi sanayi Işçılerın olusu para, dınsı para , ; . . . . , . , MESS Başkanı Bahri Ersöz• "Her kuruluşlarını sabote ederek korku satryor. dönemde işverenler iyı para verdıler" •Türhanlı" artist Gamze Tunar, tek filmle geniş kitlenin Otomobı! Iş Başkanı Celal Özdoğan hayranlığını kazandı. "MESS grubu içinde olan ış yerlerımızde ücret ortalaması korkunç düşük' Birtarih İ ^ / S V I T ^ 1 Yüzlerce yılı geride bırakıp, g ^ ^ H J ^ H ^ ^ N ^ H ^ ^ ^ ^ B P ^ günümüze kadar gelebılen Bizans u t m ı ı v UAK^tCD&ici -^ eserterı Camı ımamlannın "cahılliği", H«M«UK RMRR 0KRMM ^M defınecılerın "gayretlen", ılgıli kurum ^M ve kuruluşların ılgısızliğı sonucu yok V oluyor. . ™ KoctaSİYASEnE KOMÜNİST ŞOKU "feİ İMŞUHMP •<-•*— MV. il ıtüHaMfc ' IJİvitov üe ilk "Törtrterte iç savası Tümöykü fotoğraflarıyla Madonnaf nın yasaklanan videosu Madonna'nın sansüre uğrayan ve yasaklanan video klibinin fotoğrafları ve öyküsü. Türkiye'de sansür tartışması... TRT ve Magic Box sansüre nasıl bakıyor... TEMPO ÖZEL "Türklerle iç savaşı ben önledim" Bulgaristan'da yargılanmayı bekleyen eslci Başkan Jivkov'la Türk basmında ilk söyleşi ve ilk fotoğraflar. Özal laikliği savundu Milli Savunma eski Bakanı Ercan Vuralhan, Özal'ın Konya'da yaptığı konuşma ile gericilerin yüzüne bir şamar indirdiğini söylüyor. Borsa'da her haita kâr... Borsa'da her hafta kâr eden kâğıda oynasaydınız ne kazanırdınız, ya da kaybedene oynasaydınız ne olurdu. Tempo sizin için araştırdı... Trakyalı Bektaşiler Trakyalı bir Bektaşi önderin ağzından Alevilik, "mum söndü ayinleri" ve kadın sorununa bakışlan. Resim tüccarları Müzayedelerin ardından tartışma surüyor. Ressam Mehmet Güleryüz tablo tüccarlanm ağır şekilde eleştirdi.