Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 13 ARALIK 1990 DÖVİZ KURLARI 13AMUJR1990 Dftvıan Cınsı 1 ABDDohn 1 BAImanMarta t Avvstralya Dafarı 1 Avusturya Şim 1 Bdçta F ı a v 1 Danımarta Kroou 1 FmktaıKtaa 1 Fransu Frangı 1 Hotanda Ronın 1 isveç Kronu 1 bviçre Ffangı 100 lUyan üren 1 JaponYen 1 ftaveç Kronu ISMkı 1 SJ\rabe«an ftyat Dfivız 2840 31 1920 81 2178 80 273 09 92 73 499 57 797 61 566 03 1703 85 509 93 2248 32 255 43 2154 49039 5518 72 757 39 Dövtz Sabş 2846 00 1924 66 218317 27364 92.92 500 57 79921 56716 1707 26 51095 225283 255 94 2159 49137 5529 78 758 91 Efektt AJ(Ş 283747 1918 89 2141.76 272.82 9115 494 57 784 05 565 46 170215 504 83 2246 07 25109 2133 485 49 551320 744 51 EfekOf Satış 2854 54 1930 43 2189 72 274 46 9319 502 07 80161 568 86 1712.38 512 48 2259 59 256 71 2165 492 84 5546 37 761 19 çmıznı 1 1 4787 Alman MaıKı $ 5 0179 Fr Frangı S 1 6669 ffel Ftonm S 1 2632 Isv Franp S 1111 <"^ U e t S 131 85 Japon Yem $ 3 7501 S Arab Rjyalı C 19430$ BOBSADA İŞLEMLER 12 AMTDaM Msa(8U) Marts HoMng AmMıCmı BohÇknm) Ç ÇSM OmHoMno EBa» Y«mm E B » «ıç (BU) EgıBnctk EjtEnDûJtn EgtGuDn E * S »p 6OO#-YMT 6rtoıiş* fiMnFab m i ) İMotorPMon bnirDÇ Koçiotfng KmyaCimmo Korda Konıma Ttf Tatatt IMnÇknenlo M 0H Usn S M I I Ifcn; lâsas •MTutm OtaüTıMI PEfi Profito PnuSul PmvEnagrt Et PıurSu PrarUn S M Yayno* Sattnl HoMng Svtoyan Sıfaf Sfiksa TamSıgaıtt İ Ttzsan TGarantiB T İ » B B * . < 8 } TfcüanMA) T b B ı n M O TopnkUfrt TStenms 5* T Smai K Bafc. TO TûrtmvjYodan TToftorg Tl Yasaş YıpıK Bvk Yünsa Onafcse- 5100 12750 37S0 18000 26000 6200 162» 2200 41500 12750 15750 4500 5500 180000 5400 5500 12500 7500 2600 9000 1250 8200 35500 22000 32500 5300 900 2300 4200 7700 8100 6500 5300 3400 «00 6500 1050 11750 5300 2050 14750 10000 950 8000 4150 8600 10000 30000 16000 16250 17000 19500 1900 11000 10500 46000 2500 1100 7200 7300 475 1050 1500 1650 8300 950 2600 8200 6200 3800 1750 4100 550 1100 6500 3950 5500 5000 2800 27500 34000 8700 3100 2950 5100 4500 3800 5700 4000 33000 640000 9500 7500 5800 16000 21000 2950 6400 2200 0 4000 3850 7600 6600 1900 5900 3400 BugOnku cndua* 5000 12250 3800 18000 26000 6000 16000 2000 38000 12750 16000 4450 5400 5600 5600 12250 7500 8700 1300 7800 35000 21000 33000 5200 900 7900 6500 5600 3400 4100 6400 1000 11750 5200 2050 15500 950 8000 4200 8600 9300 30000 16750 16000 17000 19500 3800 6700 1800 11000 9750 44500 2550 7400 450 11» 1600 8300 950 2600 8100 6500 3900 1750 4150 550 1150 7000 4100 4900 2800 28000 33500 6400 2950 4900 3500 4000 32500 9400 7500 5500 16000 2-000 3100 6500 2200 3650 6900 6700 1900 6000 3400 Buçünkü 5200 12750 3950 18500 28000 6000 17000 2100 40000 14000 16750 4600 5700 5900 5700 12750 7500 9300 1300 8000 37000 23500 34500 6100 950 8400 6500 5600 3550 4100 6400 1050 12250 5500 2050 16000 975 8500 4400 8600 10000 30000 17000 17000 18000 20500 3950 7000 1900 11750 10750 47500 2700 7600 475 1200 1660 8300 950 2850 8500 6900 4100 1800 4250 550 1150 7000 4100 4900 2900 30000 35500 9000 3050 5000 3800 4450 37500 10800 7500 5800 16750 22500 3200 6900 2200 3800 7300 7300 2000 6600 3600 Bugunkû k 5100 12750 3900 18500 28000 6000 16500 2100 38000 13750 16250 4500 5700 5800 5700 12750 7500 9300 1300 8000 36000 23000 34000 6100 925 8200 6500 5600 3550 4100 6400 1000 12000 5500 2050 16000 975 8000 4350 8600 10000 30000 16750 16500 18000 20000 3850 6800 1850 11000 10000 46500 2700 » 7400 475 1200 1650 8300 950 2850 8200 6700 3900 1800 4200 550 1150 7000 4100 4900 2900 29000 35000 8400 3000 H00 4200 37000 10400 7500 5800 16250 22000 3100 6600 2200 3800 7000 6900 2000 6300 3500 Işlem mkta/ı 1537D 65400 1700 46700 2800 185445 4300 600 448480 24400 9650 17000 81200 5M0 2000 213500 47750 13600 188500 361500 17250 75300 22800 10000 993510 600 800 16500 1700 600 561430 25900 20400 800 4200 30200 13600 50650 2460 1200 600 3200 239000 90785 5200 51025 23750 75300 4400 107400 17560 9100 10000 68400 16(901 4400 5000 4000 6200 93410 18200 80700 8850 11400 65400 400 1800 3600 12000 12600 93500 22400 600 8600 6000 99600 107080 468800 5650 61100 8700 181450 22880 17900 1000 4150 16900 414350 47850 1079600 17400 Ençokste. yaptlan fiy 5100 12500 3850 18900 270» 6000 16250 2000 38000 13500 16500 4500 5500 5700 5600 12500 7500 9000 1300 8000 36000 23000 33500 6100 925 8200 6500 5600 3500 4100 6400 1000 12250 5300 2050 16000 950 8500 4300 8600 9300 30000 16750 16500 17750 20000 3850 6700 1850 11000 10000 45000 2600 7500 450 1100 1600 8300 950 2600 8200 6800 4000 1800 4200 550 1150 7000 4100 4900 2800 28500 35000 3000 4900 3700 4100 37000 10300 7500 5700 16500 22000 3100 6900 2200 3750 7000 6800 1950 6200 3500 O ortüy 5094 12482 3871 18323 2737B 5000 16465 2015 13416 16460 4490 5536 5727 5620 12533 7500 9012 1300 7986 36043 22747 33684 5723 8176 6500 5600 3468 4100 6400 1013 12137 5347 2050 15821 959 8247 4314 8600 9475 30000 16612 16610 17713 20080 3869 6731 1833 11261 10166 45474 2609 7520 453 1125 1618 8300 950 8267 6788 4004 1792 4206 550 1150 7000 4100 4900 2803 28706 34944 86400 3003 4916 4203 10206 7500 5690 16455 21909 3149 6821 2200 3723 7088 6959 1941 6240 3538 •Ma U4SL7 : 177L41) UTHT .H57 YATIRIM FONLARI 12AMUK1N0 JşYatmm-1 işYahim-2 bto3 5 lntertorı-1 • inerton-2 lnterton-3 lnterfon-4 IkDsatYaM Iktısat Yat-2 tkhsat Yat-3 Ikssat YaM İkbsat «ılım Fon Garantı \Sbnnvl Garantı \iünn>-2 Garanî Yatnm-3 Garantı Yatınm-4 EsbankFon-1 Esbank Fon-2 EsbankFon-3 YKBYat Fonu YKB SetdcV Fon YKBHtesefcn YKBKmıFon YKBLJritFon YKBKanraFon YKBDovtzFon YKBKaprtaJFon YKB AküfFon Vakıf Fon-1 V*rt Fon-2 toMFon-3 ttfaf Hısse VakrfDûnya VttfFon-6 OşbankMv OşbankBeyaz Otştank Pembe Tûtün Fon-1 Tûtün Fon-2 MHsu Fon-1 Mrtsuı Fon-2 Finans Fon-1 Finans Fon-2 Rnans Fon-3 Finans Fon-4 finans Fon-5 Ziraat Fon-1 Ziraat Fon-2 Ziraat Basak Fon Ziraat Fon-4 H * Fon-1 Hafc Fon-2 PamAFon ftmukMsse Emfc* Fon-1 Eırtak Fon-2 hnpex Fon-1 Imp© Hısse TotankFon SCmer Fon Damz Fon EgeFön Kdonma Fon 13JE87 140339 091039 1701.90 04.(£90 190957 1412B7 27.0259 D70&89 1&0O87 1002» 08.02.89 1112B9 221087 Isıiş Fon OrtakFon TürttankFon Net Fon Et Fon 120250 30.06.90 16.11 B 311089 110730 021157 070338 070388 070388 070338 07X1338 02.0139 19.0630 110650 090538 240439 18.1039 22.0390 26.0390 140E90 2aOB38 1O0439 28J3R90 04.0738 1Û1230 15X738 201089 2O0339 20.0789 1&1289 2aO390 051130 091089 14D2S0 14X1250 20X1630 011189 0RO150 02xnso 28X5630 22Xn30 18JJ790 02.0250 04X1530 280330 12X1230 16İM30 040530 0&0530 070530 11X1690 27X1830 030950 051130 011130 10800 20.000 10.000 10000 10DOO 10361 9360 9359 11200 9764 9806 9596 9890 1OOO0 9376 9731 10.437 9336 10319 10.000 mooo 10477 9785 9713 9795 9393 9328 9294 mooo 9542 10.000 48.279 ^ 4 4 4 9394 9374 10D00 10X67 20558 10.011 11X121 10000 4O000 10X100 9346 9356 10428 9358 1O000 10100 10X100 1O000 10000 11397 10357 10724 10.469 1O000 10000 10066 9362 mooo 10.406 10808 10000 mooo 1O006 10000 1O0O0 10X100 mooo mooo 63798 42 224 1637D 14465 12 296 48302 42138 22.040 20110 40217 32327 15.664 15811 12X166 49XM5 23.459 14504 12552 50054 16579 11311 46366 36590 57523 35373 31374 36300 16,433 12XB8 8305 36524 94041 17154 11.248 12513 11316 32 714 43580 12.052 35636 1O012 130081 15310 21341 18326 15313 12502 10452 18.156 14120 14363 13254 18338 14502 18.742 12786 15.281 12223 14437 ML70B 13215 14315 15.052 12390 13144 12504 12532 11249 10398 10471 10427 63342 42158 17001 14481 12307 48358 42187 22X166 20133 •40261 32363 15380 15329 12.049 49103 23294 14 277 12437 50105 16594 11301 46342 36332 56XH3 35314 31411 36387 16454 12086 8363 36565 94144 17173 10990 12.491 11431 32393 43300 12X68 35679 1O023 130197 15325 21367 18850 15831 12507 10464 18013 14104 14382 13276 18307 14454 18.726 12 751 15.298 12.238 14453 10719 13225 14332 15X170 12305 13152 12517 12547 11.262 10977 10485 10422 007 -016 Q18 011 009 011 012 012 011 oii 011 010 011 •014 012 -070 -157 -092 010 0.09 -O06 -O05 an -233 011 012 •031 013 -O02 -047 Q11 arı 011 -2 29 •0.18 -159 -006 005 005 012 011 009 009 012 013 011 004 011 -079 -011 013 017 -017 -033 -O09 -027 011 012 011 O10 008 011 012 012 0.06 O10 012 012 -Û19 013 -O06 Türk-Iş'te yollar ayrüıyorKonfederasyonun dün yapılan eşgüdüm komisyonu toplantısında, sendikaların yol ayrımında oldukları açıkça ortaya çıktı. Komisyonda kimi sendikalar greve gitmenin uyuşmazhkları sürdürmenin işçiler açısından yarar getirmeyeceğini söylediler. Teksif Genel Başkanı Şevket Yılmaz, tekstil işkolunda işten çıkarmaları anımsatarak, bu işkolunda uyuşmazlığın çözüm olmadığını belirtti. Genel Maden-lş Sendikası Ge- nel Başkanı Şemsi Denizer ile gorüşecek. TKİ uyuşmazlığı ko- nusunda da Enerji ve Tabıi Kaynaklar Bakanı Fahrettin Kort, bugun için Turkiye Maden-lş Sendikası'nı görüş- meye çağırdı. Türk-lş Eşgûdum Komısyo- nu'nda göruşlerini belirten TEKSlF Genel Başkanı Şevkef Yılmaz ve Genel Sekreter Zeki Polat, hükumetin, tekstil ürun- lerine uyguladığı ithal kolaylık- lan nedeniyle, limanlara her gi- ren geminin bir tekstil fabrika- smın kapanmasına yol açacağı- nı belirttiler. TEKSÎF yetkilile- ANKARA (Cumhuriyet Bii- rosu) — Türk-lş'in dun yapılan eşgudüm komisyonu toplantı- sında, sendikalann yol aynmın- da oldukları açıkça ortaya çık- tı. Komisyonda, kimi sendika- lar, greve gitmenin, uyuşmazlık- lan surdurmenin kendileri açı- sından yarar getirmeyeceğini di- le getırdiler. Turk Metal Sendi- kası, MESS'e bağlı işyerlerinde 85 bin işçı ile 26 aralıkta greve başlayacağını açıkladı. SEKA uyuşmazlığı konusunda Çalış- ma ve Sosyal Guvenlik Bakanı tmren Aykut devreye girdi. Ay- kut, bugun de TTKl ve MTA uyuşmazlıklan ile ılgili olarak ri, tekstil işkohmda bugüne de- ğin 15 bin işçinin işten çıkarıl- dığını anımsatarak kendi ışkol- lannda uyuşmazlığı sürdürme- nin işçinin zaranna olacağını di- Ie getirdifer. Türk Metal yetkilileri de em- niyet tamirhanelerinde greve gi- dilmesi halinde, tamir işlerinın dışanda yapılacağını ve grevin kolaylıkla kınlabileceğini, bu iş- yerlerinde ücretlerin net 2 mil- yon lira dolaylanna çıkmasının mümkün olamadığını ifade ettiler. Geçmiş dönemde SEKA'da uzun süre grev yaşamış olan Selüloz-lş. Sendikası yetkilileri de grev karan almalarına kar- şın, grevi ne zaman uygulayabi- leceklerine ilişkin sorulara so- mut yanıt veremediler. Hava-lş Sendikası'nm da toplu pazarhk prosedüru açısından grev aşa- masından uzak olduğu ortaya çıktı. Böyle bir tablo karşısında, belırli bir ücret önerisi saptaya- mayan, "mucadele mi, diyalog nm?" sonılan karşısında göruş birliğine varamayan Türk-lş Eş- güdum Komisyonu, görüntüde "grev aşamasına gelmemiş ayuşmazhklarııı hızlandınlma- sı" karan vererek dağıldı. Türk Metal Sendikası Genel Başkanı Mustafa Özbek, dün düzenlediği basın toplantısıyla MESS'e bağh işyerlerinde 85 bin işçi ile 26 arahkta greve gi- deceklerini açıkladı. özbek, "Biz, işçimizin ekmek kavgası için mucadele ediyoruz. Mttca- deiemizin bedeflediği tek nokta, metal işçilerinin insanca yaşa- masıdır. MESS patronlan, ça- lışma hayatında banş içinde ya- şanacak, huznrlu bir ortam is- tiyoriarsa tekliflerimizi kabul et- mek zornndalar" dedi. Işveren- lere 26 aralık tarihine değin dü- şünmeleri için süre tanıdıklan- nı belirten Özbek, MESS ile söz- leşme görüşmelerini sürduren diğer üç sendikaya da grev uy- gulama karannı bir an önce açıklama çağnsı yaptı. İmren Aykut devrede Çalışma ve Sosyal Guvenlik Bakanı Imren Aykut, uyuşmaz- lıkta bulunan SEKA sözleşme- si konusunda Seluloz-Iş Sendi- kası yoneticileri ile dün bir saat suren görüşme yaptı. Selüloz-lş Başkanı Fikri Karakaddar, ba- kana uyuşmazlık ile ilgili bilgi verdiklerını kaydederek kamu işveren sendikasının şu ana de- ğin ücret önerisi getirmemesin- den yakındıklarını anlatti. Selüloz-lş yetkilileri, bugun ka-' mu işveren sendikası Kamu-lş ile bir araya gelecekler. mazlığına ilişkin olarak "Ben şn dakikaya kadar. sendikanın ag- zından meseleleri işitebilmiş de- gilim. Bana gelip, meseleyi biz- zat kendi agızJanndan anlatma- lan lazım ki ben de tam olarak gerçeği ogrenebileyim" dedi. tş- çileri grevde daha uzun tutma- nın kimseye yarar getirmeyece- ğini söyleyen Aykut, "tşcilerin gönnl hoşlugu>la işlerine dön- melerini sağlamak için iki tara- fa da elimden gelen her türiii ri- cada bulunacagım, onlann da bu ricalan nazan itibara alma- lannı istiyorum" diye konuş-' tu. Bakan tmren Aykut da SE- KA'da 9 idan madde ile ucrete bağlı maddelerde uyuşmazlık —. olduğunu belırterek "Önemli T K I İÇİn g ö r ü ş m e bir kısmı umut verici, bir anlaş- ma olabilir o maddelerde. Ge- çen dönemdeki gibi SEKA'da luznmsuz tıkanmalaria tekrar grev olayıyla karşılaşılmaması için gayret göstereceğim" dedi. Aykut, bu sabah da TTKl ve MTA sözleşmeleri ile ilgili ola- rak Genel Maden-İş Başkanı Şemsı Denizer ile göruşecek. Aykut, TTKl ve MTA uyuş- Uyuşmazhk aşamasında olan Türkiye Kömür lşletmeleri (TKİ) sözleşmesi için de dün Enerji ve Tabii Kaynaklar Ba- kanı Fahrettin Kurt'tan görüş- me çağnsı geldi. Turkiye Maden-lş Sendikası Genel Baş- kanı Hasan Huseyin Kayabaşı, Kurt ile bugun biraraya gelerek kendisine sorunlannı aktaracak- larıru bildirdi. 4 Kömür devri kapanınış değil'Ekonomi Servisi — tstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fa- kultesi öğretim uyesi Prof. Dr. Ergin Anoglu, 2OOO'Iı yıllann kömür çağı olacağını, bu neden- le 2^onguldak'ın mutlaka yaşa- tılması gerektiğini söyledi. Anoğlu, petrol fîyatlannın petrol ihracatçısı ulkelenn siyasi- ekonomik stratejılerine gore be- lirlendiğinı, petrolun artık "ucuz enerji" olmaktan çıktığını ve sı- nırh petrol rezervlerinin çok bu- yük boyutlu tuketım istemleri karşısında hızla tukenme nokta- sına yaklaştığını belirtti. Anoğlu, şöyle dedi: "Petrole oranla çok daha yay- gın olarak rastlanan kpmünın, özellikle çevre kirliliğini engel- leyecek 'temiz komur' elde edil- mesini saglayan teknolojik iler- lemeler de dikkate alındığında, 2000'li >ıllarda en parlak döne- mi >^şayacağı sö>lenebilir." özellikle ABD, So^yetler Bir- liği, Çin Halk Cumhuriyeti, Avustralya, Hindistan, Polonya gibi büyük üreticilerin 2000 yılı için öngördukleri uretim büyuk- lüklerinin 80'li yıllara kıyasla yaklaşık 2.6-3 kat daha fazla ol- duğunu vurgulayan Prof. Anoğ- Prof. Dr. Ergin Arıogln Petrole oranla çok daha yaygın olarak rastlanan kömür, çevreyi kirletmeyecek temiz ürün elde edilmesini saglayan teknolojik ilerlemeler de dikkate alındığında, 2000'li yıllarda parlak bir dönem yaşayacak. İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi öğretim üyesi Ergin Anoğlu, ABD, Sovyetler Birliği, Çin, Avustralya, Hindistan, Japonya, Polonya gibi ülkelerin 2000'li yıllarda kömür üretimlerini birkaç kat arttırmayı planladıklarını söyledi. lu, sözlerini şöyle surdurdu: "Bakın. komur uretim tarih- çesi bile olmayan Endonezya da- hi, 2000 \ılında uretim ölçeğini yılda 1 milyon tondan 20 milyon tona çıkarmavı planlamıştır. Taşkömürii gereksiniminin çok bıiviık bir bölumunu ithalat yo- luyla karşılayan Japonya bile 2000 yılında kendi uretimini 17 milyon ton/yıla çıkartma>ı ön- gormektedir. Dunyada izlenen politikalar bunlardır. Daha doğ- nı bir deyişle onumuzdeki yıllar- da artan maliyetler karşısında, taşkömıinı madenlerini kapata- lım diye bir yaklaşım yok, bila- kis taşkomuni madenciliğini da- ha rasvonel, daha \erimli ve gu- venli hale getirmek yönunde çok ciddi programlar uzerine inşa edilmiş politikalar mevcuttur." Havzadaki sonınlar Prof. Anoğlu, Zonguldak havzasmda, maliyetleri aşağıya çekmek için uretim ölçeğinin mutlaka yılda 10/12 milyon to- na çıkanlması gerektiğini belirt- ti. Havza 1940 yılında devletleş- tırıldiği zaman yapılan ilk cıddi "hazırlık-gelıştırme projesi"nin de uretim ölçeğini 7 milyon ton/yıla çıkarmavı öngördüğu- nü, ancak bu hedefe, Ikinci Dunya Savaşı nedeniyle ulaşıla- madığını belirten Anoğlu, 1958 yılında hazırlanan ikinci büyuk projede de uretim olçeğinın 1968 itibarıyla 10 milyon ton/yıla çı- karılmasının düşünüldüğunü sözlerine ekledi. Ergin Anoğlu, havzanın yö- netim sorunlannın da en az eko- nomik sorunları kadar önemli olduğunu belirterek şöyle dedi: "Havzanın daima 'ekonomik etkınliği' kamuoyunda tartışma- ya açılır. Ancak hiçbir zaman 'yönetsel' sıkıntıbn çok ciddi bir şekilde ele alınmaz. Havza- da gorev olan iist yöneticilerin görevde kalma siıresi yaklaşık 1-2 yıl dolayındadır. Sadece bu somut sonuç, kunıluşun etkin ve verimli çalışmasını siirekli bi- çimde olumsuz yönde etkile- mektedir. Belirli belirsiz zaman- larda 'Ocaklan kapatalım, so- mon balığı uretelim' biçimindeki bilimsel duşunce tabanından yoksun yaklaşımlar bile 'uretim morali'ni bozmaktadır. Hiıku- metler, seçim zamanlanndaki 'oy kaygısı'nı kesinlikle havzada çalışanlara yansıtmamalıdır." Prof. Anoğlu, gerek yatırım- ların otofınansman yoluyla oluşturulmasını temin etmek, gerekse ekonomik etkınliklerde taşınan risk payını çok büyük öiçude azaltmak amacıyla Tur- kiye Taş Kömıiru Kurumu ile Demir-Çelik'in aynı bünyede yer alması gerektiğini, bu yönetsel »modelin ABD ve Almanya'da örneklerinin göruklüğunü sözle- rine ekledi. Dünyadaki Volkswagen fabrtkalan Şangay 50/50 ortak yatınm Çangçun 40/60 ortak yatınm 1.5 mityar DM, 1966'da yılda 150 bin oto Batı'da 8 VW / Audı fabnkası Doğu'da yılda 250 bin oto üretecek fabrika 3 milyar DM Autolaüna Grubu %51 VW / %49 Ford J 1955'te Skoda'nm %70'ı ^ [ 9 5 milyar DM yabnm Oto montaıı Motor/yedek SEAT ve VW Polo üretimı 2.8 milyar DM 1992'de yılda 350 bin otoluk fabrika. Vslksw3gen, Çekoslovakya dışında eski Doğtı Alfflanya ve Çiırtte de büyûk saUp. Portekiz'de Fonfla ortak bir yatinna ghmeyi dişûnen Volkswagen, İstıanya'da da Seafın ortafı. Skoda,Almanlarınpayına düştü Çekoslovak sendikalannın desteği sayesinde Volkswagen, Skoda savaşında Renault'yu yendi Ekonomi Servisi — Berlin Duvan'nın yıkılışıyla başlayan "Skoda savaşr'nı Al- manlar kazandı. Çekoslovakya hüküme- ti Skoda otomobil şirketınin talipleri ara- sından Alman oto devi Volkswagen'i seç- ti. Çekoslovakya Başbakam Petr Pit- hard, Volkswagen'in Skoda'yı modern- leştirmek için 5 milyar marklık bir yatı- nm yapmayı önerdiğini açıkladı. Volk- vvagen aynca Skoda'nm kapasitesini iki katına çıkartacak. Skoda şu anda yılda 190 bin otomobil üretecek kapasiteye sa- hip. Volkswagen'in yatınmı önümüzde- ki on yıl içinde toplam 9.5 milyar markı bulacak. Alman otomobil şirketi Volksvvagen, önümüzdeki yıl Skoda'nın yuzde 31'ine ortak olacak. Bu pay 1995'e kadar yuz-' de 70'e çıkacak ve şirket Fıilen tümüyle Volkswagen'in elıne geçecek. Doğu Avrupa'nuı Batı'ya açılmaya başladığı andan itibaren Doğu Alman-' ya pazannın Batı Almanya'nın "payına" duşeceğı anlaşılmıştı. Bu konuda Batı Almanlarla herhangı bir rekabete girme- yi bile akıllanna getirmeyen diğer Batılı ülkeler Çekoslovakya, Macaristan ve Po- lonya'yı "paylaşmak" için mücadeleye girişti. Doğu Almanya dışında, Batılıların iş- tahmı kabartan ülkelerin başında Çekos- lovakya geliyor. Skoda otomobil şirketi ise yaİnızca Çekoslovakya'da değiîSSCB dahil bütün Doğu Avrupa ülkelerinde otomobil sanayiinin "göz bebeği" kabul ediliyor. Bu nedenle Skoda'ya bir ^bancı or- tak arandığında hem Volkswagen hem de o sırada birleşen Fransız Renault ile Is- veçli Volvo talip oldu. Renault, Skoda için 1996'ya dek 13 milyar franklık bir yatınm yapmayı önerdi. Renault'nun girişimi yalnızca bu one- riyle smırlı kalmadı. Fransız hükümetı de otomobil şirketini bütün gucüyle des- tekledi. Fransa Sanayi Bakanı Roger Fa- uroux, Renault Yönetim Kumlu Başka- nı Raymond Levy'yi de yanına alarak Prag'a bir ziyaret yaptı. Fransız bakan burada yaptığı konuşmalarda, "Otomo- bil endustrisinin oynadığı anahtar rol göz önune alındığında, Skoda'yla birleş- me denilen "bu olağandışı seriıvenin bir anlamda Fransız-Çekoslovak işbirliğinin kaderini belirlejecegini" bile soyledı. Ancak Çekoslovak sendikaları, Al- manya'nın tarafını tuttular. Hatta Sko- da, Renault'ya verilirse greve gidecekle- rini bile bildirdiler. Bunun uzerine Re- nault, Çekoslovak sendikalanndan bir grubun Fransa'ya gelerek incelemelerde bulunmasım önerdi. Fransa'ya gelerek Renault işçileriyle ve işçilerin orgütlü olduğu CGT Sendika- sı'yla göruşmeler yapan Çekoslovak sen- dikacılar Fransızlardan büsbütün soğu- yarak geri döndüler. Çünku Fransız sen- dikacılar Çekoslovakya'da daha ucuza Renault imal edilip sonra yeniden Fran- sa'ya satılmasından böylece kendi işçi- lerinin iş güvenliğinin tehlikeye düşme- sinden korkarak Çekoslovak meslektaş- lanna Volkswagen'in propagandasmı yapmışlardı. Böylece Völkswagen, Skoda'yı ele ge- çirmeyi başarabildi. Alman otomobil şir- keti Çekoslovakya dışında eski Doğu Al- manya ve Çin'de de büyük yatırımlara sahip. Portekiz'de Ford'la ortak bir yatı- rıma girmeyı düşünen Volkswagen, İspanya'da da Seat'ın ortağı. Petrol fîyatında ı • • • • duşuş korkusuEkonomi Servisi — Petrol Ihraç Eden Ülkeler örgutü OPEC'in Viyana'da başla- yan kış toplantısında, bu kez petrol fiyatlanndaki duşme olasılığı karşısında duyulan kaygılar dile getirildi. OPEC'in Viyana'daki merkezinde dün başlayan toplantıda, OPEC Başkanı ve Cezayir Petrol Bakanı Bussena, petrol üretiminde- ki aşırı artışın, dunyayı bir "petrol fazlaa" sorunuyla karşı karşıya btrakabileceği- ni belirtti. Bussena, yaptığı açıhş ko- nuşmasında Batılı gelişmiş ülkeleri eleştirerek bu ülke- leri, piyasadaki aşın petro- lu kullanıp stoklannı arttır- makla suçladı. OPEC'e üye 13 ülkenin bakanlarının önünde yaptı- ğı konuşmada Bussena şöy- le dedi: "Eğer Körfez krizine ba- nşçı bir çozum bulunursa, dünya aşırı bir petrol bollu- ğuna gomulecek. Biz de ye- niden fırtmalı bir on yıla gir- miş olacagız. Petrol tüketen ülkeler. Kuvevi ve Irak'a uy- gulanan ambargodan doğan boşluğu kendi stoklarıyla doldunnuş olsalardı, piyasa- daki buyük fıyat dalgalan- malan yaşanmayacakü. An- cak petrol ithal eden ülkeler bu yolu seçmediler. Bunun yerine, uretim kotalannı art- tırması için OPEC'i zorladı- lar." Irak krizi başladıktan bir süre sonra OPEC, uyguladı- ğı kota sisteminden vazgeçe- rek üyelerini istedikleri ka- dar petrol pompalamakta serbest bırakmıştı. Selüloz-lş: SEKA'nın pazarpayı azahyor AHMET KURT İZMtT — Selüloz-lş Sen- dikası Genel Başkanı Fikri Karakadılar, ulke kâğıt kar- ton tüketiminde SEKA'nın payının kademeli olarak dü- şüruldüğünu söyledi. Seluloz-lş Sendikası Ge- nel Başkanı Karakadılar, 1980 yıhnda ülke kâğıt- karton tüketiminde SEKA'- nın payının yüzde 54.8 iken özel sektörün payının yüzde 28 olduğunu, 1988 yılında SEKA'nın payının yüzde 45.8'e indirildiğini, özel sek- tönin payının ise kademeli olarak arttınlarak 1989 yı- lında yuzde 37.5 düzeyine çıkanldığını açıkladı. İsveç de AT üyeliği için kolları sıvadı İsveç Parlamentosu, 1995'e dek AT'ye üye olunmasını öngören bir tasanyı kabul et Ekonomi Servisi — İsveç Parlamen- tosu, hükumete bir önerge vererek önu- müzdeki yıl isveçMn, Avrupa Toplulu- ğu'na uyelik başvurusunda bulunma- sım istedi. Parlamentonun kabul ettiği önerge, 1991 yılında Isveç'te bütün partilerin katılacağı görüşmelerin başlatılmasını, böylece ulkenin AT'ye üye olabilmesi için gerekli koşullann saptanmasını ve ülkenin 1995'e dek topluluğa katılma- sı için gereken işlemlerin tamamlanma- sım öngörüyor. Parlamentonun hazır- ladığı metinde şöyle deniliyor: "Ulkemiz yalnızca tam üye olursa Avrupa Toplulugu üzerinde etki sahi- bi olabilir. fsveç'in kendi yalnızlık po- litikasuıı terk etmeden AT'ye uye olma- sı, ülkenin ulusal çıkarianyla çelişmez." Azınlık hükumetini kontrol eden sosyal demokratlar, bu önergeyi siyasi rakipleri olan üımlı ve liberal partile- rin de desteğini sağlayarak hazırladılar. Bu iki parti, sosyal demokratlan eylul- de seçimler sırasmda iktidardan düşür- mek üzere birleşmişlerdi. Merkez par- ti de AT konusundaki fikrini değişti- rerek önergeyi destekledi. Buna karşı- hk çevrecilerle eski komünistlerin oluş- turduğu sol parti, AT'ye üye olunma- sına karşı çıktı. Parlamentoda yapılan oylama sonucu, AT üyeliğinin lehine 287, aleyhine 40 oy çıktı, 22 kişi de çe- kimser kaldı. tkinci Dünya Savaşı'ndan sonra yan- sızlık politikası uygulayan Avrupa ül- keleri, o dönemler Batı blokunun bir parçası olarak görulen Avrupa Toplu- luklan'na alternatif olarak EFTA'yı (Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması) kurmuşlardı. îskandinav ulkelerinden Norveç, bir süre Avrupa Topluluklan'mn üyesi ol- duktan sonra kendi ülkesinde yaptığı bir referandum sonucu AT'den aynl- mıştı. İsveç ise öteden ben EFTA'nın lideri konumundaydı. EFTA üyeleri arasında tsveç dışında, Norveç, Finlan- diya, Avusturya, tsviçre ve Izlanda bu- lunuyor. Avusturya AT'nin 13. üyesi olabümek amacıyla çoktandır tavrını belirlemişti. Bu arada Norveç'te de bir süredir yeniden ATye üye olunması ko- nusu tartışılıyor. Isveç'teki sosyal demokrat azınhk hükümeti, ekim ayında yeni bir ekono- mik istikrar programı başlatırken ülke- nin AT'ye katılması konusunun da gündeme getirileceğini belirtmiş, ancak o zaman yorumcular, bunun yalnızca piyasalan canlandırmaya yönelik bir "moral dopingi" olduğunu öne sur- müşlerdi. Bu nedenle, parlamentonun karan, Avrupa da büyük yankı uyan- dırdı. Belçika Dışişleri Bakanbğı Sözcüsü Johan Verbeke bu konuda şunlan söy- ledi: "Bu tabü ki çok iyi mesaj. Şimdi ar- tık Avrnpa Toplulugu'nun ıtinamik ge- lişimlerine uyum sağlanması gerekiyor. Yeni Avrupa Toplulugu tablosu ortaya çıkıp olgunluk kazandıktan sonra top- luluk dışardan gösterilen ilgiyi de de- ğeriendirebUecektir." Bilindiği gibi Avrupa Toplulugu, 1992'ye kadar yeni üye kabul etmeye- ceğini, öncelikle kendi iç sorunlannı çözümleyerek uyumlulaştırma çalışma- lannı tamamlayacağını bildirmişti.