Katalog

10 KASIM 1990 CUMHURÎYET/17 HAVA DURUMU TURKIYE'DE BUGÜN Uevlet Meteoroloıı !$len Genel Mû- dOriûOü'nden aiınan btlgtye göre yur- dun kuzey ve doğu kssinileri çok bu- ludu. Marmara nın doğusu. Karadenc, Iç Anadolu, Dotaj Akdeniz, Doğu ve Güneydoflu Anadolu ile Afyon, Uşak çamteri yağışt öfcto yerter parçalı bu- kıtkı geçecek, yağçlar yaömur ve sa- ğanak, Kaıadenizln ıç kesımlen Iç vç DoOu Anadohı'nun kuzeyı ıle Afyon. Uşak çevrelennde karia kanşık yaj- murve kar şekfnde olacak HAyft Sl- CAKLIĞI Ctelhkfe Ooöu boigelenmz- de azalmaya devam edecek RÛZGftR Kuzey yonlerten orta kuvvettE yer yer kuvvetlice esecek Denızterimızde Rüzgâr Doflu Akdenız'de kıble ve lo- dos Bafi Akdeniz'de aünbatısı ve ka- Adana Adapazan Mıyaman Atyon Ajn Ankara Antakva Antalya Artvın Aydm BaMesr Bıtacft ra *" e ' " e K I denızlenmızBe yiıdız ve poyrazdan 4 ıle 6 Ege ve Ak- defıız de 7-8 kuvvetınde saane 16 ıla 27 Ege ve Akdeniz'de 33-40 denızmdı h zta esecek Van Gölû'nde hava çok bulutkj ve yağ- m ^ fleçecek Rûzgâr güney ve batı yönlerden orta kuvvette, W >w kuvvetlıce esecek Göl mutedıl daigalı olacak g BıtTıs Bolu Bursa Çanattale Conjm Oendı Y 19° 10° DıyartMtor Y 8° 4 ° 6 * T O Y 15° 7°Erancan Y 6° (FEmınım Y 7° TEskışehır K 5° 0°Gaaanlep Y 20° 12° Gıresun Y 19° 8° Gümûşlane Y Y 7° 3°Haldâii B 12° 5°lsparta B 9° Ptstanbu! Y 8° 3°lanK Y 9° 5°Kars 1 Y 10° 4°Kastamonu K K 4° (PKaysen Y B 10° 6°KırWarelı B B 9° 3°Konya K 6° 1°Kütalya B 11° 5°Malatya Y 13° e°Marasa B 5° -2° K.Maraş Y 7° 3°Mersn Y 5° 0°Mu<jöı K 5° 0°Muş Y 15° S°MıOde Y 8° 6°Ortu 5» 0°(te Y 12° 6°Samsijn 1 9° VSıırt Y 8° 5°Sınop B 14» 6°S<vas 7" 0°lekınJağ 4° 0°Trata>i 8° fTuncetı 5° -2° Uşak Y 6° PVJn Y 6° 0°V»KBat Y 11» 6° ZonguKJak B 12° 6° Y 14° 6° Y 19° 12° B 9° 2° Y 10° 4° 8° 1° 8° 8° 9° 6» Y 10° 5» Y 14° 10° Y 10° 4° K 5° 1° 8° 2° 9° T Y 10° 4° Y 7° 1° Y 11° 8° K 5° 0° Y 10° 4° âgj "C* «*•» A-açık B-buluOu G-guneşS K-Kart S-aslı Y-yaJmudt DÜNYADA BUGÜN Kahıre » BULMACA SOLDAN SAGA: 1/ tstanbul'da kuru- lu, Deniz Kuvvetle- ri'ne bağü askeri ter- sane. 2/ Sınır nişa- nı... GözleyicL 3/ Bir malın sürümünü «jiglamak için baş- vurulan etkiıliklerin tümü... Lityumun simgesi. 4/ Türlü renkte çiçekler açan bir süs bitkisi. 5/ Ip- liklerin boyanmak istenmeyen bölümle- rinin ağaç kabukla- n, yapraklar ya da balmumuyla sarılarak boyaya batı- nlması yoluyla uygulanan bir tür bo- yama tekniğ... Altın. 6/ Yerfıstığı. 7/ Ilave... Deneylere ve tanıtlamalara dayanan bilimlerin genel adı.... Ha- yat arkadaşı. 8/ Lantan elementinin simgesi... Bir cins kertenkele. 9/ Belli bir düzene göre yapılmış eşya Ustesi. YUKARIDAN AŞAGlYA; 1/ Basketbolda, topu elde tutarak üç adımda potaya yönelme kuralı. 2/ ödünç aiınan ya da verilen şey... Lapindgillerden bir balık. 3/ Ortaoyununda Pişekâr'ın Kavuklu'ya vurmak için kullandığı tahta maşa... Bir hayvan. 4/ Yumuşak, hoş, ince bir güzelliği olan. 5/ Asya'da bir ülke... Eskiden birçok Latin ülkesinde kul- lanılmış para birimi. 6/ Adı hemen akla gelmeyen ufak ve önem- siz şeyler için kullanılan sözcük. 7/ Bir kürk hayvanı... Tavlada bir sayı.. Gümüşün simgesi. 8/ Maydanozgillerden özel kokulu bir bitki... llaç. 9/ tstem dışı yapılan hareket... Çocuk. 60 Y1L ONCE CumhuriYet Anarşinin neticeleri 10 KASIM 1930 "Türkiye ldman Cemiyetleri ittifakı" Istanbul mıntakasının ayrı bir fstanbul mıntakası teşkil edenler hakkında Vilâyete müracaat ettiğini ve bilmukabele mıntakaya tanımıyanların aynı süretle Vilâyete müracaat ettiklerini yazmışok. Her iki taraf nizami Istanbul mıntaka heyetinin kendisi olduğunu iddia etmektedirler. Eskidenberi mevcut mıntaka heyeti, nizamname ahkâmı sarih olduğu cihetle heyetin mefsuh addedilemiyeceğini binaenaleyh başka bir heyetin teşkiline müsaade edilmemesini istemiştir. Vilâyet, vaziyeti anlamak için Polis müdiriyetinden Türkiye tdman cemiyetleri ittifakı nizamnamesini istemiştir. Polis müdiriyetinden alınacak olan bu nizamname Vilâyetçe umuru hukukiye müdiriyetine gönderilecek ve alınacak mütalea üzerine hareket edilecektir. Güzellik müsabakası Müsabakamıza iştirak etmek için Türkiye tabası olmak 16 yaşmı ikma! etmiş bulunmak ve namuslu olmak kâfidir. Cumhuriyet vatandaşı olan her kız, din ve mezhep farkı olmaksızın müsabakaya iştirak edebilir. Müsabakamıza Istanbul haricinden girmek isteyenler de hemen kart postal cesametinde siyah kâğıda basılmış bir resimlerini göndermelidirler. Bunlardan resimlerine göre, hakem heyetinin ilk seçme için intihap edeceği guzelierin Istanbul'a gelip gitme yol masraflarını gazetemiz verecektir. Müsabakada birinciliği kazanacak guzel 1931 Türkiye Güzellik Kraliçesi unvanile 1 şubatta Paris'e, yazın da Cenubi Amerika'ya. Şili'ye gidecektir. Her iki seyahatte kendisine pederi ve valdesi yahut ta yakin akrabasından biri refakat edecektir. Bu seyahatlerde kraliçenin ve yanındaki zatın bütün seyahat masrafları temin edilmiştir. 1929 ve 1930 müsabakalanna iştirak eden güzeller, 1931 müsabakasına tekrar girebilirler. 30 YIL ÖNCE Cumhuriyet Kennedy başkan 10 KASIM 1960 Bütün dünyanın dikkat ve heyecanla takip ettiği Amerikan seçimleri, Demokrat Partinin genel bir başansı ile sonuçlanmıştır. Demokrat Parti sadece Cumhurbaşkanhğı ve Cumhurbaşkanhğı Muavinliğini teminle kalmamış, Senato ve Temsilciler Meclisindeki Kennedy çoğunluklannı da muhafaza etmiş ve Eyalet Valiliklerinin de ekseriyetini ele geçirmiştir. Seçim kulübelerinin kapanmasından ve tasnife geçilmesinden hemen sonra öne geçen Cumhuriyetçi Parti Cumhurbaşkanı adayı Nixon ile Cumhurbaşkanı Muavini adayı Lodge, durumlannı fazla muhafaza edememişler, liderliği Demokrat adaylar Kennedy ile Johnson'a terketmek mecburiyetinde kalmışlardır. Nixon bir daha öne geçememiştir. Kennedy ile Nixon arasındaki fark, 2 milyon ile yarım milyon arasında oynamaktadır. Reylerini kullanan seçmenlerin adedi ise 60 milyon civanndadır. Türkiye saat ayariyle 18 de, rakiplerin topladıkları oy miktan şöyleydi: Kennedy: 30.000.446, Nixon: 29.553.000 GEÇEN YIL BUGUN Cumhuriyet 4 Ya tutarsa' kabinesi 10 KASIM 1989 Cumhurbaşkanı Turgut Özal, görevi devralmasının ardından TBMM Başkanı Yıldınm Akbulut'u başbakanbğa atadı. Özal'ın atamasının hemen ardından yeni hükümet "jet hızı"yla açıklandı. 30 kişilik kabineden boş olanlara yapılan atamalarla birlikte devlet bakanları sayısı 15'e çıkanldı. Eski devlet bakanlarından llhan Aşkın ve Saffet Sert kabine dışı tutuldu. Ali Bozer'in başbakan yardımcılığı, Mesut Yılmaz'ın Dışişleri Bakanlığı görevlerini sürdüreceği Akbulut hukümetinde "muhafazakâr" eğilimin önde gelen isimleri Mehmet Keçeciler, Hüsnü Doğan ve Vehbi Dinçerler de görev aldılar. T4RTTSMA Fotoğrafçılar I\eredesiniz? Bir çeşit görsel tarihçi olan fotoğrafçıların ortada gözükmemesi gelecekte tanıklık yapacak fotoğrafların sayısını azaltmayacak mıdır? Ülkemiz insanları, kaçırüan görüntülerle bellek yitimine uğramayacak mıdır? Bahriye Üçok'un öldürülmesinden son- ra tstanbul'da duzenlenen çeşitli dernek ve sendikalarca desteklenen "Düşiinceye Say- gı, Şiddete Son" sessiz yurüyuşunü izledik- ten sonra iyice umutsuzluğa kapıldım ve başlıktaki soruyu yönellnıe gereğini duy- dum. Sivil örgütlerini oluşturmuş ülkelerde so- kak, demokrasi tutkunları ve arzuladıkla- n yaşam biçimini savunanlar için ayncalıklı bir fırsat, aynca soluk almanın bir yolu ola- rak kullanılan uygar yollardan biridir. Ne- dense ülkemizde yürüyüşlerde, sokak ey- lemlerinde, grevlerde, toplumsal devinimin, acılann, sevinçlerin yoğunlaştığı alanlarda tek tük fotoğrafçıya rastlanır. Hepimiz biliriz ki sokaklar tarihin yazıl- dığı yerler olmanın dışında, yaşadığı ülke- nin gündemini oluşturmak isteyen bireyle- rin hareket alarudır. Bir çeşit görsel tarihçi olan fotoğrafçıların ortada gözükmemesi gelecekte tanıklık yapacak fotoğrafların sa- yısını azaltmayacak mıdır? Ülkemiz insan- lan, kaçırılan görüntülerle bellek yitimine uğramayacak mıdır? "Foto muhabirieri ne güne dunıyor" di- yebilirsiniz. Çalışma alanına geç gelip er- ken ayrılan ve alışılmış kalıplarla olaylan göruntüleyen muhabirler doyurucu olma- yan görüntülerle yetinmektedirler. Heye- canlan ile konusuna yaklaşan muhabirle- rin sayısı ve üriinleri sınırhdır. TRT ise çek- tiği filmleri haberlerinde kullanmayarak sansür uygulamaktadır. Biz fotoğrafçılar aramızdaki söyleşiler- de ne kadar özgur olduğumuzu, yeni yak- laşımlan benimsediğimizi, kendimiz için fo- toğraf çektiğimizi (toplumsal çıkar anla- mında) ve fotoğrafı çok sevdiğimizi hep söylemez miyiz? Sözlerimiz sokağın özgür, yaratıcı, umut verici havası ile desteklen- miyorsa biz boşa konuşmuyor muyuz? Is- ter belgesel, ister deneysel çalışsm, fotoğ- rafçılanmız işbolümünun, uzmanlaşmanın, sivil toplum orgütlerinin tam oluşmadığı ül- kemizde sokağa çıkmak, dayaruşmanın coş- kusundan pay almak, bunu yansıtmak yu- k umlülüğundedirler. Ben sanatımla uğraşıyonım, kendi çev- remde topluma katkıda bulunuyorum di- ye düşünebilirsiniz. Ancak birey olmak, serbest zamanı değerlendirmek için zaten yapüması gerekenlerin ötesinde, sivil örgüt- lenmenin zayıf olduğu ülkemizde fotoğraf- çüarımız aynı zamanda sendikacı, hukuk- çu, çevreci, insan haklan savunucusu ve fo- to muhabiri gibi çalışmak zorundadır. Bir Frmnsa, bir İsveç oluncaya kadar sonımlu- luklarımızı sımrlayamayız. . tBRAHtM AKYÜREK İFSAK üyesi/tstanbal Kalite Nedir, Ne Do«iklir? Tütünde ekspertiz, kurumuş yapraklarda ve kurumuş yapraklardan elde edilen sigaralardan içilerek anlaşılır. Tütün yaprağını, bitkisini ve tütünden yapılmış çeşitli ürünleri herkes bilir. Ancak kaliteli tütün ve özellikle de "doğal kaiiteii" tütünü, sıradan tütünle karıştırmamak ge- rekir. Çünkü kalite ile uzaktan yakmdan il- gisi olmayan ya da çok az olan tutünlere de "doğal kaliteli" diyerek anlam, önem ve kapsam kargaşası yaratılarak kalite ve özellikle de "içimli" yani "doğal kalite" kavramının saptırıldığına son yıllarda sık- ça rastlanmaktadır. Tütünde "doğal kalite" sorununu ana hatlanyla şöyle sıralamak mumkündür: • Tütünun tarımsal sanayi urünü oluşu, ticari, ekonomik alanı ile yurdumuzda her yönden etkili olan tutünlerimizin değerlen- dirilmesinde, üstün ve uygun içimli olma özelliği, yani "doğal kalitesi" asla göz ar- dı edilmemelidir. rak yandıktan sonra çekilmeyen, harman- lara da yüzde 12 oranında giren Ege Böl- gesi tutünleri, bu olumsuz nedenlere bağlı olaıa * d ^ k a l i t e y e giremezler. * Bunlara ve buna benzer, doğal fakat yanmaz yapıdaki tütunlere "içimsiz" diyo- ^ But y ür P tütOnler kaliteç ^rinin Jm . d a kaimaktadjriar İ? t e Tûrkıye'mn tütun bölgelennı, Turk l k d l • Tütünün tohumdan başlayıp dumanı- nın çekilip içilmesine dek yapılacak işlem- lerde "içimli" oluş ölçütunün dışında tüm etkenler sübjektiftir. - _, . , , • j , • İçilebilirlik somut deneyi ise objektif T ü t ü n E . k s P e n olarak ırdelemeye ve .nce- bır olgudur. • Tutunde ekspertiz, kurumuş yapraklar- da ve kurumuş yapraklardan elde edilen si- garalardan içilerek anlaşılır. • "Doğal kalite" kapsamı ise öncelikJe içimin yüzde yüze yakınlığıyla ölçülür. Bu- nun sınırı yüzde ellidir. • Bu içim çizgisinin altında olup üstelik doğal yapısı ile yanmayan ve normal ola- lemeye alırken çok öz içim yüzdeli Ege böl- gesi tutunlerine "kaliteli" ve hele hele "do- ğal kaliteli" yakıştırmasına teknik olarak katılamıyoruz. Çünkü diğer tütün bölgele- rimizin yaprak tutünleri içilebilir doğal ka- lite özelİğini gösterdikleri halde, yalnız Ege bölgesi tutünleri sorun çıkarmaktadır. ALt MAY Zr. Tütün Başeksperi SES OPERETİNİN 1940YILINDA YAYIMIANMIŞ AFİŞLERİNİN TIPKI BASIMLARI B t> Satışfiyatv 15.000 TL I> Üyelere satış fıyatu 10.000 TL TÜYAP KİTAP FUARI CUMHURİYET KİTAP KULÜBÜ STANDI ÇAĞDAŞ YAYINCILIK ve BASIN SANAYll A.Ş. Türkocağı Cad. 39-41, 34334 Cafaloglu-İST. Tel: 512 05 05 GİTMEK GÖZLERÎNDE Gitmek sürgüne YATMAK GÖZLERİNDE yatmak. Zindanı GÖZLERİN Hani HALUK SAKIP AKAR (1954-1990) Anısını yaşatacağız. Galataaaray Mtthendislik'ten arkadaşları SAADET ÖNER - ALt ÖNER - tSMET SEÇER İ.E.L. Mezunu l.T.Ü.'lü Y. Mühendisten Matematik, Fizik 559 27 55 CUMHURİYET YOLUNDA Yanus Nadi 5000 üra (KDV içinde) Çağdaş Yayınlan Türkocağı Cad. 39-41 Cağaloğlu-îstanbul Ödemeli gonderilmez. POLTITKA VE OTESI MEHMED KEMAL Ortada Dolaşanlar... Atatürk öldüğünde lise öğrencisiydim. Ankara Sultanisi ola- rak bilinen Ankara Lisesi'ne taştan yapılmış olduğu için Taş Mektep de derlerdi. O yıllarda aynı biçimde yapılmış üç taş yapı vardı. Ankara Valilik binası, Ulus'ta yanan Maarif Vekâ- leti, Hacettepe'de şimdiki Mavı Hastane'nin bulunduğu yer- de Ankara Lisesi. Taş yapılardan ikisi yok, yerinde yeller esiyor. Sadece Ulus^ ta valilik binası duruyor. Valilik hâlâ orada mı bilmiyorum. Kaçıncı dersteydikşimdi unuttum, vakit geçtiği halde bir türlü zil çalmıyordu. Öğretmen saatine bakıyor, bir anlam ve- remiyordu. Sonunda gelip öğretmenin kulağına bir şeyler fı- sıldadılâr. Öğretmen, "Çocuklar us)u oturun, benim biraz işim var. Sonra gene geleceğım" dedi, sınıftan ayrıldı. Sesinde bir boğukluk vardı. Bir süre sonra Atatürk'ün ölüm haberi duyuldu. Gözyas- larını tutamayanlar mı ararsınız, kara yaslara bürünenler mi? Benim ilk izienimim habere ınanmamak oldu. Atatürk öle- mezdi, ölümsüzdü. Biz yaştakiler çok yakınındaydık. 40-50 binlik Ankara'da Atatürk'ü hemen her gün görürdük. Ya bir yokuştan inerya bir düzlükte yürürdü. Pat pat sesli motosik- letler önde, Atatürk bir yerden gelir, bir yere gıderdi. İçli dışlı birer hemşerı idik. Başka kentte oturanlar bunu anlayamaz- lar. Nitekim yıllarca anlaşılamamıştır da... Ölümünden sonra törenler yapıldı. Dünyanın dört bucağın- dan insanlar geldiler, Meclis önüne konan katafalkm önün- de eğildiler. Bu görkemli törenlerın hayalı gözümden gitmez. Atatürk, o erişilmez büyük komutan kimdi? Bir vatan kur- taran, bir çağ açan kişi... Ölümsüzlüğü o günlerde düşûrv düm. Olup bitenleri bir lise öğrencisinin algıladığı kadar bilk yordum. Şimdi geriye dönüp baktığımda iyi yetiştirildiğimizi kavnyorum. Bugünün lise öğrencileri de, öğretmenleri de o gözlüğü takamamışlardır. Bir ülkeyi kurtaran kimdi? O gücû kendisi şöyle bağlıyordu: "Milleti, milletin azim ve kararı kurtaracaktır." Nrtekim milletin azim ve karan milleti kurtarmıştır. ölümün- den sonra Atatürk'ü çeşitli biçimlerde yorumlamışlardı. Düş- manla çarpışırken gaz'ı ıdı, düşüncelerinı açıkiarken Kema- list, milletle birlikte bir çağ aşarken Atatürk oluyordu. Kimin işinene geliyorsa bir yanına sahip çıkıyor, çıkarına bakıyor- du. Ölumünde bile onu anlamadılar. Sofralan ve şölenleri ölüm günlerinde yasaklamadılar mı? Sonradan içki yasağı- nı kaldıranlar düşünce yasağı koymadılar mı? Yıllardır, Ata- türk'ün ölüm günlerinde içki yaşaktı. Atatürk sahtekârlanm çok iyi biliyoruz. Onun adını anarak ona düşmanlık edenleri biliyoruz. Laisizm Atatürk'ün eser- lerinden biridir. Çağdaş uygarlık düzeyine ancak laik oldu-, ğumuz ölçüde erişebilirdik. Bugün laisizmi ayaklar attına ala- rak Atatürkçülük edenlerin kimler olduğunu çok iyi biliyoruz. Atatürkçülük bir aydınlanma çağıdır. Bu aydınlık çağı türban- larla karartmak isteyenler gözlerimizin önündedir. Kim ki lai- sızme karşı çıkar, şeriatı ister, böylelerinin Atatürkçülükle hiç ilişiği yoktur. Gardırop Atatürkçüluğü sahtekârlan son zaman- larda onun giysileri ile ortaya çıkmadılar mı? Golf pantolon, panama şapka, elde bastonla Atatürkçülüğün ancak sahte- si olur. Atatürk, düşüncelerdedir Atatürk hiç bir zaman işçi dikta- törtüğünden yana olrnadı, ama para babalannın diktasından yana da olmadı. Sınıflar arasındaki çekişmede bir denge ada- mıydı. Bu dengenin ayrımına varamayanlardır ki düşünce- leri bir ucundan çekip öbür ucuna doğru sündürdüler. Ne bt- risini kavradılar ne ötekini anladılar. Emek sömürüsü yaptık- ları gibi, düşünce sömürüsünün önüne düştüler. "Atam, sen kalk da ben yatam..." diyenler, törenlerde gözü yaşlı görunenler, sahtekârların en önünde gidenlerdir Nadir Nadi, Atatürk sahtekâriarına bakarak "Ben Atatürk- çü Değilim" demiştir. Bu sahtekârlar ortada dolaşırken kim Atatürkçü olabilir? Bu sahtekârlara bakarak, "Aman benden uzak dur! Yakamdan duş!.." dıyoruz. CUMHURİYET KİTAP CİLT: 1 SAYI: 1-26 BÜYÜK BOY, LÜKS CİLTLİ SATIŞ FİYATI: 30.000.- TL FUAR ÖZEL FİYATI: 25.000!- TL ÜYE SATIŞ FİYATI: 20.000.- TL CUMHURİYET KİTAP CİLT KAPAĞI-1 8880.- TL. Fiyatlara KDV dahildir. TÜYAP KİTAP FUARI CUMHURİYET KİTAP KULÜBÜ STANDI Görülmemiş Bir Güzellik, Duyulmamış Bir Fiyatla YEŞİLKENT Çiftlik Arazileri Yeşilkent yeşiliyle, doğallığıyla güzel bir belde... Fatih Sultan Mehmet Köprüsü çevre yollarıyla, yeni yapılacak Kurtköy Havalimanına çok yakın. Şimdi Yeşilkent çiftlik arazileri 1000 m2 lik parsellerle satışa sunulmuştur. Böylesine güzel bir yer, böylesine özel bir fiyatla olursa kaçırılmaz. Yüzde ellisi peşin, yüzde ellisf altı ay vadeli uygun ödemelerimizden yararlanın. . • — YEŞİLKENT İNANILMAZ Kas,m ay, kampanyamızdan yarartamn U Y G U N KOŞULLARLA GEREKLİ BİLGİ İÇİN: Hamam Sok. Server İşhanı No: 64/1 Kartal • Tel: 374 39 57 19 Mayıs Cad. 52/1 Pendik • Tel: 375 40 10 Yeşılkent-Göçbeyli'ye gitmek ıçın, Pendik-Kurtköy-Kurtdoğmuş veya Aydınlıkköy-Ortıanlh Tepeören güzergahını ızleyebıhrsınız