Katalog

14 EKİM 1990 DIŞ HABERLER CUMHURlYET/3 Alman bakanı vuran, bir ruh hastagı • FRANKFURT (AA) — Seçım bolgesinde yaptığı bir konuşma sırasında inceki gece uzerine ates açılan Alman lçişleri Bakanı VVolfgang Schauble'nin sağhk durumunun iyiye gittiği açıklandı. Freiburg Ünıversitesi Kliniğınde iki kez ameliyat edilen Federal lçişleri Bakanı Schauble'nin silahlı saldında başından ve goğsünden iki mermi yarası aldığı belinildi. Bu arada, olay yerinde tutuklanan 37 yaşındaki saldırgan Dieter Kaufmann'ın, 1983 yılında uyuşturucu kullanımı ve satışı nedeniyle beşbuçuk yıl hapis cezasına çarptırıldığı belirlendi. Olaydan kısa bir süre sonra suçunu itiraf eden Kaufmann'ın saldırıyı yaklasık 6 ay önce planlamaya başladığı tespit edildi. Saldırganın yapılan ilk soruşturmasında, akli dengesinin bozuk olduğu ve 'devletin kendisine baskı yaptığını' öne sürduğü açıklandı. Rumlar bugün sınıra yürüyor • LEFKOŞA (AA) — Kıbrıs Rumları, KKTC sınırına doğru yenı bir tahrik yurüyüşune hazırlanıyor. Rum göstericılerin, Astromerit Köyü'nde bu sabah Dplanacaklan ve daha sonra Güzelyurt kentine doğru >üruyüşe geçecekleri bildirıldi. Kıbns Rum Göçmenler Cemiyeti ile bazı siyasi partiler, halka yuruyüşe katılma çağrısında bulundular. Rum Göçmenler Cemiyeti çağrısında, "Mucadeleyi surdüreceğimize dair kararlılığımızı dile getirerek sesimizi birlikte yükseltelim" dendi. Almanya'da eyalet seçimi • FRANKFURT (AA) — Eski Demokratik Almanya Cumhuriyeti toprakları üzerinde oluşturulan beş yeni eyalette ve Bavyera eyaletinde bugun eyalet meclisleri için seçim yapılıyor. Eyalet meclisi seçimlerinde 11.4 miJyon Doğu Alman ve 8.5 milyon Bavyeralı seçım sandığına gıdecek. Almanya'nm federal sistemine göre, eyalet meclisleri, seçimlerinden sonraki ilk oturumlarında eyalet hükümetini kuracak eyalet başbakanlannı seçecek. Kamuoyu yoklamalanna göre, yeni oluşturulan Saksonya, Saksonya-Anhalt, B Thuringen ve Mecklenburg-Vorpommern eyaletlerinde iktidardaki Hıristiyan-Demokrat Birlik Partisi (CDU) önde gıdiyor. Lu Duc Tho öldü • HANOİ (AA) — Vietnam'ın, savaş dönemi kahramanlarından ve savaş sonrası dönemin liderlerinden Lu Duc Tho dün oldu. Adının açıklanmasını istemeyen bir yetkili, 78 yaşındaki Tho'nun dün sabah erken saatlerde yaşamını yitirdiğini kaydetti. Dışişleri Bakanlıgı sozcüsu ise Lu Duc Tho'nun olduğu yolundaki haberlerle ilgili olarak bir açıklama yapmaktan kaçınarak "Beni daha sonra arayın" diye konuştu. Tho, ABD'ye karşı sürduruien savaşın sona erdirilmesi için yurutülen 1973 Paris goruşmelerinde, ulkesi heyetine başkanhk etmişti. Tho'nun, Henry Kissinger başkanlığındaki ABD ryetiyle gerçekleştirdiği uanş anlaşması bir türlu yaşama geçemeyince savaş, nisan 1975'e kadar sürmüştü. ABD birliklerinin ulkeyi terk etmesinden sonra Kuzey ve Güney Wietnam birleşmiş ve Tho, Komünist Parti Genel Sekreterı Lu Duan'dan sonra Ulkenin ikincı adamı olmuştu. Siyasipartiler için büyük önem taşıyan yerelseçimler bugün yapılıyor Yııııaıı lıalki sandık basındaAtina Belediye Başkanlığı için adaylığını koyan Melina Merkuri, nabız yoklamalannda önde gidiyor. STELYO BERBERAKİS ATİNA — Yunanıstan'da bu- gün yerel seçimler yapılıyor. Bu seçimler, ulkenin siyasi paıtile- ri için büyük önem taşıyor. Her dört yılda bir yinelenen yerel se- çimler gerek hükumet partisi, gerekse muhalefet partileri için birer "nabız >oklaması" şeklini alıyor. Bugun başlayacak ve bü- yuk bir olasılıkla önümuzdeki pazar günıi ikinci turu yapılaca olan bu yüki yerel seçimlerde, ana muhalefet sosyalist PASOK ile komünistlerin SINASPIS- MOS partileri büyük kentlerde ortak aday gösteriyorlar. 6 ay- dan bu yana iktidarda bulunan sağ eğilimli Yeni Demokrasi Partisi'nin (YDP) desteklediği adaylann ise bu büyük kentler- de pek şansı yok. Bu çerçevede başkent Atina'da PASOK ile SI- NASPISMOS, eski Kültür Ba- kanı, bir zamanların unlü sine- ma oyuncusu Mdina Merkuri- nin adaylığını destekliyor. Me- lina bu seçimlere "Atina- Melina" sloganıyla katılıyor. Merkuri'nin Atina'daki rakibi ise hükumet partisi YDP'nin desteğindeki bağımsız aday mimar-mühendis ve PASOK hu- kümetleri döneminde Çevre Ba- kanı Andonis Tritsis. Yani Ati- na Belediye Başkanlığı için PA- SOK'un iki eski bakanı arasın- da mücadele verilecek. Yapıla- cak nabız yoklamaları Melina Merkuri'nin "ödde" gittiğini gösteriyor. Ancak Tritsis, ikinci Melina Merkuri'nin Atina Belediye Başkanlığı için şansı fazla göriinüyor. tur oylamasında kendisinin se- çileceğine inamyor. Melina'nın dedesi Spiros Merkuri de bun- dan 35 yıl önce Atina Belediye Başkanlığı yapmıştı. Melina Merkuri, Yunanistan'da sağ ve sol kesimde "sempati uyandı- ran" bir siyasetçi. Daha çok duygusal yönü ağır basan Mer- kuri, hem PASOK hem de ko- münistler tarafından destek gör- mesi nedeni ile Atina Belediye BaşkanlığYna en yakın aday du- rumunda. Ancak "Atina- Meiina" sloganı ile seçimlere ka- tılan Merkuri ile "¥eni Atina" sloganını yeğleyen Tritis, Atina 1 nın çığ gibi buyuyen hava kirli- lıği ile çevre ve trafik sorunlan- na karşı alacakları önlemler ko- nusunda "pek inandıncı" ola- mıyorlar. Çünkü bu verdiklerı "vaaUerin" yerine gelebılmesi için devletin "olmayan" parasın- dan, "son kuruşuna kadar" ya- rarlanmaları gerekiyor. Ne dev- let ne de hukümet Atina beledi- ye adaylanna bu konuda hiçbir vaatte bulunmuyor. Sol cephe Bugune kadar yapılan yerel seçimlerde Atina belediye baş- kanlıklannı "sol cephenin" des- teğinde olanlar kazandı. Yalnız 1986 seçimlennde komünistlerin PASOK adaylanndan destekle- rini çekmesiyle Atina ve diğer büyük kentlerdeki belediye baş- kanlıklannı otomatıkman YDP adayları kazanmıştı. Bugunku seçimlerde "sol cephenin" ortak aday göstermesı YDP adaylan- nın şansıru azaltıyor. Ancak bu- gün 8 milyona yakın Yunanlı seçmenin tum ulkede 358 be- lediye ve 6500 muhtarlık için oy kullanacağı seçim sandığının tümünden kesin sonuç alınama- yacak. Özellikle Atina, Selanik, Pire ve Patras gibi yoğun yerle- şim merkezlerindeki yerel seçim- lerin önümuzdeki pazar günü yinelenmesi bekleniyor. Bugün yapılacak seçimlerde % 50 artı bir barajını aşamayanlar ve se- çimlerde en fazla oyu toplayan ilk iki aday, önümuzdeki pazar gunü yapılacak ikinci tur oyla- masına katılacak. Ve ikinci tur- da en fazla oyu toplayan, bele- diye başkanı seçilecek. YDP hükiimetinin ülke eko- nomisinin istikrarını sağlamak gerekçesiyle üst uste aldığı sert ekonomik önlemler, calışan sı- nıfı grev eylemlerine götürmdş- tü. Bu grev eylemlerinin secim- lerden sonra da sürdürülmesi söz konusu... Bu arada PA- SOK'un lideri Andreas Papand- reu, sağlık durumunun düzel- mesinden sonra yoğun bakıma alındığı hastaneden çıkar çık- maz, siyasi savaşa hazırlandığını açıkladı... Yerel seçimlerin yine bir YDP-PASOK sürtüşmesine yol acacağı kesin... Ancak YDP hükiimetinin, seçim sonuçlannı şımdiden 'kestirdifi" de gözle- nıyor sanki... Hükumet sözcüsti seçimlerle ilgili yaptığı açıklamada, "Se- çim sonucian ve «lnnwak mesaj ne yönde olursa obuı 4 yıl gö- rev yapacak oian YDP hnknme- ti ekonomi programını sonnna kadar yerine getirmeye karariı- dır" şeklinde konuştu. Türk azınlık Batı Trakya Türk azınlığı da seçim kampanyasında oy iste- yen partilerin ortak hedefıni oluşturdu. Jktidar, Türk seç- menlerin oyunu alabilmek için, ayrılıkçı siyasetine ara vererek, tamirat izni, pasaport kolaylığı, av tufeği ruhsatı, ehliyet gibi yıl- lanmış sorunlara çözum getirdı. Buna karşıhk PASOK, Türk seçmenlere "geçen yıl ocak ayında Gümülcine'de çıkan olaylann sağcı çevreler tarafın- dan gerçekleştirildığinin unutul- maması" çağrısında bulundu. Kredi Kartının tek hizmeti alışveriş olmamalıdır. ^ Siz, kredi kartınızla otomatik para çekme makinelerinde, vadesiz hesabınızdan para çekebilir, para yatırabilir misiniz? Bir tuşta havale yapabilir, bu havalenin anında ödenmesini sağlayabilir misiniz? Hesap durumunuzu ve harcama limitinizi öğrenebilir, nakit kredi alabilir misiniz? hesabmız olmasa bile, yurtdışında harcama yapabilir, bu harcamalannızı yurda dönüşte Türk Lirası olarak ödeyebilir misiniz? ^ Kredi kartı ödemelerinizi, otomatik para çekme ^ğ>*^ makineleri aracıhğıyla yapabilir misiniz? • Kredi kartınızın hesap özetini, kendi belirlediğiniz dönemlerde düzenli olarak alabilir misiniz? Geri ödemede, bütçenizi rahatlatan seçenekleriniz var mı, taksitlere bölebilir misiniz? Harcamalannız belli bir tutan aştığında taksit ve nakit kredinize faiz indirimi elde edebilir misiniz? • Kredi kartınızla Anadolu Sigorta'nın Ferdi Kaza (ölüm, daimi maluliyet) Sigortası'yla çalınma ve kayıp sigortasına prim ödemeden sahip olabilir misiniz? İşte, bu iistünlüklerin hepsi birden, sadece tş Bankası Kredi Kartı'nda vardır. İş Bankası Kredi Kartı, yurtiçinde-yurtdışmda, Kıbns'ta da alışverişin yanısıra, biitiin Bankamatik'lerde Bankamatik üstünlükleriyle kullanacağınız Türkiye deki tek kredi kartıdır ! Bu kartla her şeyi yapabilirsiniz. ÜTÜRKİYE İŞ BANKASI DU1MADA BUGUN AIİSİRMEN 'Balkanlaşma' BELGRAD— Balkanlaşma çok yaygın bir politik deyim. Orv- dokuzuncu yüzyıldan başlayarak Osmanhlar karşısında ba- ğımsızlıklarını kazanmış olan Balkan halkları, bu bölgede hepsı birbirleriyle çekişme içınde olan küçük küçük devlet- çikler oluşturdular. Sonunda ortaya gelışmelerı önceden sap- tanması olanaksız kuçük devletçikler mozaiği ya da daha doğru deyışıyle bir kaos çıktı. Birinci Dünya Savaşı'na yol açan kıvılcımın bir Balkan ken- tinde, Saraybosna'da parlamış olması bir rastlantı değildi. Balkanlar'ın bu durumu 'Balcanisation' Balkanlaşma de- yimini ortaya çıkardı. Balkanlaşma politik parçalanma, işle- rin karışıp içınden çıkılmaz hale gelmesı anlamını taşıyor. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Tıto'nun Avrupa'nın bir çı- ban başı gibi duran bölgesinde büyük Yugoslavya'yı kurma- sının ve uluslar ile etnik gruplar mozaiğını barış içinde, or- tak bir amaca yönelecek biçimde bııieştirmesinin ne denli önemlı bir başarı olduğu geçmiştekı Balkanlaşma oigusu goz önünde bulundurulduğunda, daha da kolay anlaşılacaktır. Ne yazık kı aynı Yugoslavya bugün yeniden ciddi bir Bal- kanlaşma sürecı içınde görulüyor. Kosova'dakı Arnavutlar, Sırp egemenlığinden yakınıp ba- ğımsıziık ıstıyoıiar. Priştina yıllardır durulmak bılmiyor. Hırvatistan da bağımsızlık tutkusu içinde, Slovenya, Sır- bistan ve öbür bazı cumhuriyetler gibi federal anayasamn bir bölüm maddelerıni askıya almış durumda. Slovenler aynca kendı güvenlık güçlerıni kurmaya koyuidular. Bu ginşım Belg- rad'ın tepkisini çekti ve federal ordu Lubljana'dakı karargâhı kuşattı. Buna karşılık Sloven Savunma Bakanı Janez Jan- sa, federal hükümetin, son kararlarını güç kullanarak önle- meye kalkması halinde Belgrad ile çarpışacaklarını açıkla- dı. Neyse ki şu anda olayların bu noktaya varması önlenmiş bulunuyor. Öte yandan Makedonya'nın bağımsızlık ısteğı, zaten karı- şık olan Yugosiav politik sahnesını daha da karmaşık bir hale sokuyor. Bütün bunlara ek olarak en büyük ve en kalabalık cum- huriyet olan Sırbistan'da da şovenizm almış yürümüş durum- da. Sırbistan'da iktidarın dizgınlerini elıne geçirmiş bulunan ve Sırp şovenizmınin simgesi olan Miluçeviç, bir yandan re- formlara karşı çıkıyor bir yandan da federal hükümete âdeta meydan okuyor. Başbakan Ante Markoviç iki günlük bir seminer için Yu- gosiav başkenti Belgrad'da bir araya gelen yabancı gazete- cılere yaptığı konuşmada bir arkadaşımızın şu sorusuyla kar- şılaştı: —Sız önderı olduğunuz 'Reformları Destekleme Hareke- ti'nin, burada Belgrad'da polis ile başının dertte olduğunu söyluyorsunuz. Sız federal başbakansınız ve başkentınizde polıse egemen değılsinız. Bu nasıl iş? Ante Markovıç'ın yanıtı ise tüyler ürpertıciydı. — Gordüğünuz gibi Yugoslavya bir çelışkiler ülkesidir. Yugoslavya gerçekten bir çelışkiler ülkesi, herhangi bir oJa- yın çeşitlı gazeteler tarafından bırbırine yüzde yüz zıt biçim- lerde, son derecede değişik biçimde yorumlanması değil, ha- berleştirilmesi biz gazeteciler için oldukca şaşırtıcı. Yeni yeni oluşan özgürlük ortamında birden yüzlerce par- ti oluşmuş bulunuyor. İşin ilginç yönü, bu partiJerin hemen hepsının programları birbirlerine benzıyor. Bir bölümü ise eskinin devamından baş- ka bir anlam taşımıyorlar. Ülkede faşist g-'ıçler gemı azıya almışlar; daha geçenler- de faşıstler Lubljana'dakı 'Faşizm Kurbanları' alanının adını 'Krallar' alanı olarak değıştırmışler. Bazı bölgelerde dınsel temele dayanan partiler kurulmus. Tito ise artık herkesin kahraman olarak gördüğü, birleşti- ricı tarihsel kişiiiğı olan bir ulusal lıder değil. Adalet Bakanı Vlado Kombovsky'nin deyişiyle Yugoslav- ya artık yalnızca bir ad olarak var. Ama kurumlar işlemiyor. Yanı, başta da belırttığimiz gibi Yugoslavya hızla yeniden Balkanlaşıyor. Yugoslavların işi gerçekten güç hem de çok güç. Ante Markoviç başkanlığındaki reformcu federal hükumet işte böyle bir ortamda ışbaşına gelmış. Markoviç iddialı. Yugoslavya'yı yeniden Avrupa'nın çıban başı halıne getirmemeye kararlı. 'Avrupa'yı Balkanlaştırmak yerine, Yugoslavya'yı Avrupa/ılaştıracağız" diyor. Markoviç hukümetı, olanaksız gıbı gorunenı başaracak mı? Şımdıye dek yapılanlara, ıddıalı, ama özgün ve de kesin- likle demokratık programa bakınca böyle bir başarının çok güç de olsa olanak dışı olmadığını görüyorsunuz ve Yugos- lavya'nın Avrupa'daki yerine, durumuna bakınca, böyle bir başarının yalnızca Yugoslavlar için değil tüm anakara için yararlı olduğunu anlıyorsunuz. FIRATIN SULARI Ortadoğırda sıı hesapları Ankara, Irak'a karşı uygulanan yaptırımlar çerçevesinde bu ülkeye giden suyun kesilmesi önerisini şimdilik benimsemiyor. YASEMtN ÇONGAR ANKARA — Ingıliz televiz- yonu dorduncü kanalmın Cum- hurbaşkanı Ozal'ın da katıldığı bir programda, Turkıye'nın Irak'ın suyunu kesmesi önerisi- ni yeniden gundeme getirmesi, Ortadoğu'daki su hesaplannın Ankara'da tartışılmasına neden oldu. Turkiye, "teknik" olarak mümkün, ancak siyasi açıdan "sakıncah" görduğu "su ambargosunu" şimdilik uygula- mayı duşunmüyor. Ancak An- kara'daki teknik adamların yu- rüttuğu çalışma sonucunda, Türkiye'nin Fırat nehrinin Irak'a bir sekilde engelleme olanağı ol- mayan Dicle nehrinin sulan, Irak'ın acıl gereksinimlerini kar- şılamaya uzun sure yetecek. Tek- nik adamlar, yapılan calışmala- nn Türkiye'nin Fırat'm suyunu Suriye ile anlasarak bir yıllığma kesmesinin ise mümkün olduğu- nu dile getirıyorlar. Türkiye'nin siyasi düzeyde sı- cak bakmadığı su ambargosu konusunda yapılması "rnom- kiın" görülen teknik girişimler ve bu girışımlerin rakamsal bo- yutları şöyle özetleniyor: Dicle tutulamıyor Toplam havzası 430 bin milkare olan Dicle ve Fırat nehirlerinin suyu taşıdığı yılda yaklaşık 10 milyar Türkiye'den çıktıktan sonra Su- metrekupluk suyu Suriye ile an- riye ve Irak'ı besliyor. Bu nehir- lerden Fırat, Suriye üzerinden Irak'a geçerken Dicle, Turkiye1 laşarak kesebileceği ortaya çık- tı. Bu durumda, üç milyon Irak çiftçisinin üretimi tumuyle du- den doğrudan bu ulkeye akıyor. racak. Dicle üzerinde inşaatı devam Ingiliz televizyonu dorduncü eden Kralkızı, Dicle ve Batman kanalmın (Channel Four) "Or- barajlarından hiçbiri henuz su tadoğu'da Su Polhikası: Ateşten tutmadığı için Türkiye'nin Dic- Nehirler" adlı programda, le nehrini engelleme olasıhğı bu- Türkiye'nin Fırat'ın suyunu kes- mesi durumunda Saddam Hü- seyin'in ordusunu üç aydan fazla ayakta tutamayacağı yorumu- nun dile getirilmesi, Ankara'da yeni siyasi değerlendirmelere yol açtı. Hükumet kaynaklan, Türkiye'nin "insani mülahazalarla" Fırat'ın suyunu kesmek istemediğini, ancak Irak'ın geri adım atmamakta di- renmesi halinde askeri bir mu- dahaleden önceki son aşama olarak "su ambargosu"nun da gundeme getirilebileceğini be- lirttiler. Bu konuda teknik du- zeyde hazırlık çalışmaiannın da yürutulduğü belirtildi. Ancak bu teknik yetkililerden edindiği- miz bilgiye göre Türkiye'nin hiç- lunmuyor. 2. Fırat'a engel: Yılük akımı 31 milyar 830 milyon metreküp olan Fırat ise Atatürk Barajı aracıhğıyla bir yıl sureyle tutu- labilecek. Bu rakam, Suriye"nin Fırat'ın sulannı kullanarak Teb- ka Barajı'nda gerçekleştirdiği elektrik üretiminden vazgeçmesi koşuluyla mumkun. 3. Suriye'ye elektrik: Irak'ın Fırat sularından yararlanması- nın engellenmesı için Türkiye'- nin Suriye'ye Tabka Barajı'nda uretilen elektriği bedelsiz olarak vermesi gerekecek. Yılda yakla- şık 52 milyar kilowatt/saat elek- trik ureten Türkiye'nin tüketimi 42 milyar kilowat/saat dolayın- da kalıyor.