Katalog

CUMHURÎYET/14 DIŞ HABERLER 8 OCAK 1990 BULGARİSTAN Sofya'da gerilimdoruktaJSulgaristan'da Türkler'e verüen haklara karşı düzenlenen gösteriler sürüyor. Başkent Sofya'da dün 10 binden fazla Bulgar, Türkler'e ad, din, dil seçme özgürlüğü tanınmasını protesto etti. Türkler aleyhinde "ulusal çıkarları koruma komitesi" kuruldu. Parlamento başkanı forum önerdi. Dıs Habericr Servisi — Bulgaristan'di» Türklere din, dil ve ad seçme özgürlüğü ta- nınmasına karşın düzenlenen gösteriler, ul- keyi siyasi bir krizin esiğine getırdi. Bir haf- tadır süren gösterüerin en büyüğü dün 10 binden fazla Bulgarın katılımıyla Sofya'- da gerçekleştirildi. Devlet Başkanı Petar Mladenov ve Ulusal Meclis Başkan Yar- dımcısı Atanase Dimitrov, göstericiler ta- rafmdan yuhalandı. Parlamento Başkanı Stanko Todorov, ülkedeki azınlık sorunla- nnı görüşmek üzere özel ulusal forum ya- pılmasım onerdi. Ajanslar, "Türkler, Turkiye'ye", "Bul- garistan Kıbns degildir" pankartlan taşı- yan 10 binden fazla kişinin, sabahın erken saatlerinden itibaren Sofya'da toplanmaya başladıklannı, göstericilerin Meclis önüne kadar yüniyerek "istifa, istifa" diye bağır- dıklannı bildirdileı. Bulgar göstericiler daha sonra da Ulusal Meclis Başkan Yardımcısı Atanase Dimit- rov'u, "Manbklı ve ölçülii olnn" sözleri üzerine ıslık çalıp yuhaladüar. Dimitrov'- un, "Göstericilerin temsücileri, çeşitli sos- yal kuruluşlar, mohalefet hareketleri ve Bulgar muftusunun de katılacagı bir heyet oluşturulması ve konunun, bugun Medis'te ele alınmasım" behrtmesı üzerine de gös- tericiler, protestolannı sürdurdüler. Sofya'nın yanı sıra Bulgaristan'ın çeşit- li kentlerinde de dun, Turk azınhğa veri- len haklara karşı düzenlenen gösteriler sur- dü. Ajanslar, Rusçuk, Varna, Razgrad ve Hasköy'de de gösteriler düzenlendiğini, göstericilerin, Türklere verüen haklann uy- gulanmamasını istediklerini belirtiyorlar. Razgrad'da düzenlenen Turk karşıtı gös- teride konuşan Bulgaristan Parlamentosu Başkanı Stanko Todorov, ülkede yaşayan herkesin eşit haklara sahıp olduğunu söy- ledi. Todorov, Bulgarlardan konuya sağ- hklı yanaşmalarını ve sakin olmalannı is- tedi. AA'nm haberine göre Sofya'da Türk azınlığın haklannın geri verilmesine karşı, "Ulusal Çıkarian Koruma Cephesi Yüriit- tne Komitesi" kuruldu. Komitenin, 29 aralıktan bu yana kuru- lan Milliyetçi Bölge Komiteleri'nin faaliyet- lerini koordine edeceğı belirtiliyor. Komitenin kuruculanndan Yoto Petrov, dun başkentteki protesto gösterisi sırasın- da yaptığı açıklamada, bu komitenin apo- litik olduğunu ve hükümete karşı mücade- leyi amaçlamadigını söyledi. Todorov, dün akşam Sofya Radyosu'nda yaptığı konuşmada ülkedeki azınlık sorun- lannı göriışmek uzere özel ulusal forum ya- pılmasıru önerdi. Todorov, bu önerisıni Türklere azınlık haklarının tanınmasını protesto eden Bulgarlarm 4 gun üst uste gösteriler düzenlemeleri üzerine yaptı. To- dorov, "sosyal forum" admı verdıği top- lantrya meclis uyelerinin yanı sıra, Turk ve Bulgar temsilcilerle muhalefet gruplan ve Komunist Parti temsilcilerinin katılmasını istedi. Todorov, bu sabah başlamasını önerdiği toplantıya Muslüman ve Ortodoks liderlerınin de katılabileceğinı soyledı. Ankara Büromuzun haberine göre Bul- garistan Dışişleri Bakanı Boyko Dimitrov'- un öncekı akşam Bulgar televizyonunda Türk azınlıgı hakkında söylediği sözler kar- şısında Ankara dün resmi tepki göstermek- ten kaçındı. Dışişleri çevreleri, çeşitli ajanslardan ge- len haberlerin Dimitrov'un sözlerini farklı biçünde yansıttıklannı işaret ederek Bulga- ristan Dışişleri Bakaru'nın tam olarak ne söylediğinin bilinmediğini ifade ettiler. E>ün basında yer alan bazı haberlere gö- re Dimitrov, "Ülkesinin, topraklannda bir Türk azınlıgının variıgını tanımayacagını" söylerken, diğerlerine göre Türklere "nl«- sal azınlık statüsti veya kültürel otonomi" verilmeyeceğini belirtti. Dışişleri çevreleri bu iki cümle arasında çok önemli fark olduğunu bildirdiler. "Törk azınlığın varlıgınım tanınmamasııun" ciddi sonuçlar doğuracak bir ifade olduğunu, oysa "•lusal azııüık statüsa" ve "kültürel öıerkük" konulan- nın farklı nitelikler taşıdığrm kaydettiler. Aynı çevrder, Dışişleri Bakanı Mesut Yıl- maz'ın yann Dimitrov üe Kuveyt'te bira- raya geldiğinde bu konuyu da ele alacağı- nı, bu nedenle zaten açık olmayan bir de- meç hakkında acıklama yapmanın şimdi- lik doğru olmayacağmı söylediler. REUTERS'İN YORUMU Demokrasi süreci aksadıSOFYA (AA) — Bulgaristan'ın demok- rasiye doğru ilerlemesınin, Turk azınlığa haklannın verilmesinden sonra kopan gu- rilltü nedeniyle aksadığı belirtiliyor. Reuters'in yorum haberinde, muhalefet hareketinin, Turk azınhğa haklarının veril- mesine ilişkin KP karannı desteklediği için popularitesini yitirmeye başladığı kaydedi- liyor. Ajans, Bulgar milliyetçilerinin başlattı- ğı Türk aleyhtarı gösteriler nedeniyle, şim- dilik demokrasi mücadelesinin unutulmuş görundüğunü belirtiyor. Turkler'i destekleyen bağımsız sendika Podkrepa'nın lideri Konstantin Trençev, son gunlerde milliyetçilerin baş hedefi ha- line gelmiş durumda. Ekoglasnost grubunun liderlerınden Pe- Ur Beron, önceki gun Sofya'da parlamen- to meydanından geçerken, milliyetçilerin kendisini Trançev zannederek saldırdıkla- rını anlatıyor. Türk azınlık aleyhtarı gösteri duzenleyen gruplar, Türklere haklarının geri verilme- sine değil, yalnızca bu kararın parti tara- fından halka "empoze edilmesine" karşı çıktıklarını öne suruyorlar. Kırcaali'deki gösterilen duzenleyenlerden Stoiko Sto>anov. "Bu karara karşıyız, çıin- ku eski yöntemle alındı, merkez komite ta- rafından dikte edildi. Boyle kouulann de- mokratik bir şekilde karara baglanmasım istiyoruz" dıye konuşuyor. Ekoglasnost grubunun liderierinden Pe- tar Beron, milliyetçi grevler ve protestola- rın, huzursuzluk içinde oian yerel komunist liderler tarafından da desteklendığinı belir- tiyor. KP liderliğı, 15 aralıkta, toplumda- ki öncu rolunun sona ermesine karar ver- mişti ve bu durum parti içinde rahatsızlığa yol açmıştı. Petar Beron, hukümetle yapılacak yuvar- lak masa görüşmelennde, Türk azınlık ve Pomaklar'ın da Bulgarlar'la aynı haklara sahıp olmalan konusunda ısrar etmeye de- vam edeceklerini vurguluyor. SSCB Stalin'i Sevenler Derneği kurulduMOSKOVA (AA) — Sovyetler BirliğTnin Gürcistan Cumhuriyeti'nde, eski lider Jo- sef Stalin'in anısını yaşatmak için, hayran- larının bir dernek kurduğu bildirüdi. Gürcistan Gençlik Gazetesi Molodyozh Gruzii, 30 aralık tarihli, ancak Moskova- ya yeni ulaşan sayısında derneğin, Stalin'in doğduğu Gori kasabasında kunılduğunu haber verdi. Gazete, kuruluş toplantısımn, Stalin'in 110'uncu doğum yildönümü olan 21 aralıkta yapüdığını kaydetti. Gazete, Gori'deki toplantıya başka kent- lerden birçok kişinin katıldığını ve derne- ğin faaliyetlerini yaymak istediğini yazdı. Yaklaşık 30 yıl KP liderliği yapüktan son- ra 1953'te ölen Stalin'in başka yandaşlan da 21 aralıkta Moskova Üniversitesi'nde onu anma günu düzenlemişlerdi. öte yandan Sovyetler Birüği'ni oluşturan cumhuriyetlerin en buyüğü olan Rusya Fe- derasyonu'nun Yüksek Sovyet Başkanı Vi- tali Vorotnikov, 1991 yılıyla birlikte, Rusya Federasyonu'nun da tüm öteki birük cum- huriyetleri gibi "öz-finansman" sistemine geçeceğini söyledi. Sovyet lideri Mihail Gorbaçov'un "perest- royka" programımn temel taşlarmdan bi- rini oluşturan, Rusya Federasyonu'nu SSCB'nin merkezi yönetiminden bagımsız- laştırma çabalan çerçevesinde, Rusya Fede- rasyonu halkına yayın yapacak özel bir te- levizyon kanalı dün yayına basladı. Kanalın yayına başlaması dolayısıyla bir konuşma yapan Vitali Vorotnikov, Sovyet Komunist Partisi Merkez Komitesi'nin ge- çen ay yaptığı toplantıda, komite içinde bir "Rusya Federasyonu Bürosu" kurulması yo- lundaki kararın, Rusya'nın öteki cumhuri- yetler gibi "egemen" bir yapıya kavuşması açısından büyük önem taşıdığını bildirdi. Rusya Federasyonu'nun Komunist Parti merkezi olarak görev yapacak olan söz ko- nusu "büro", Mihail Gorbaçov'un başkan- hğında oluşturulmuştu. Vitali Vorotnikov konuşmasında, gelecek yılın başında Rus- ya Federasyonu'nun, "öz-flnansman" ilke- si çerçevesinde öteki birük cumhuriyetleriyle "karşılıklı çıkara" dayalı ekonomik ilişki- lere gırişmesinin, Rusya'nın ekonomik ge- lişmesine önemli ölçüde katkıda bulunaca- ğmı bildirdi. POLONYA Komunist Parti tarihe karışıyor Lacaristan Komunist Partisi'nden sonra Polonya Komunist Partisi'nin de kendini feshetmeye karar vermesi geniş yankılara yol açtı. Sofya hükümetinin uyanlanna karsın Balgaristan'da Türk azınlıga vcrileıı taaklan protesto gösterilen giderek yayıhyor Dış Haberler Servisi — Doğu Avrupa ül- kelerinde yaşanan başdöndürücü geÛşme- ler, komunist partilerin de tarihe karışma- sına neden oluyor. Macaristan Komunist Partisi'nin kendisini feshetmesinden sonra Polonya Komunist Partisi de aynı yönde bir karar aldı. Polonya Komunist Partisi Mer- kez Komitesi, partinin Marksizm ve Leni- nizmden tümüyle arındınlmasıru ve yeni bir sol partinin oluşturuhnasını kararlaştırdı. Polonya Komunist Partisi Merkez Komi- tesi'nin önceki gunkü son toplantısında alı- nan karar uyarınca partinin feshedilmesini ve yerini Marksist olmayan yeni bir sol par- tinin almasını öngören karar onaylandı. Toplantıda okunan yeni sol parti progra- mında, Marksizm ve Leninizmle tttm ilgi- nin kesilmesi, çok partili sisteme ve parla- menter demokrasiye geçilmesı ve hür seçim- lerle belirlenecek halk iradesinin egemen ol- ması öngöruldü. Komunist Parti lideri MieczysJaw Ra- kowski, Merkez Komitesi toplantısında yap- tığı konuşmada, 27 ocakta yapılacak parti kongresinde Komunist Partisi'nin adının de- ğiştirileceğini ve partinin yem adının muh- temelen "Sosyalist Parti" yeya "Polonya Sosyal Demokrat Partisi" olacağım söyle- di. Rakowski, konuşmasında, Komunist Par- ti'nin feshedilmesinde son aşamaya gdin- diğini vurgulayarak parti kongresinin öne- mine işaret etti. Komunist Parti lideri, Po- lonya solunun birliğinin korunması için her türlü çabanın gösterileceğini, kongrede çe- kişmelerden ve hesaplaşmalardan kaçınıl- ması gerektiğini kaydetti. Politbüro üyesi Leszek Miller da yaptığı konuşmada, birkaç hafta içerisinde yeni sol partinin kurulması çalışmalanna hız veri- leceğini belirterek, parti uyelerinin, yeni ad- lar arasından seçileceğini ifade etti. Miller, yeni kurulacak partinin, işçi sınıfımn ve tüm çahşan kesimlerin ideallerini yansıtması ge- rektiğine işaret etti. Merkez Komitesi'nde onaylanan karar uyannca kurulacak yeni sol parti, ülkenin ÇAVUŞESKU'NUN DEVRİLMESİ TARHŞMASI SÜRÜYOR Devrim mi, yoksa askeri darbe mi? ıngiliz The Times Gazetesi, Çavuşesku aleyhinde ordu ile Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin bir süredir temas içinde olduklannı ve ordunun kasım ayında "olağanüstü durum planı" hazırladığını bildirdi. Dış Haberler Servisi — Romanya'da Ni- kolay Çavusesku'nun devrilmesinin üzerin- den iki haftadan uzun süre geçmesine karşın, olayın tam bir devrim mi, yoksa "darbe üe kanşık devrim mi" olup olma- dığı tartışması devam ediyor. Iktidardaki Ulusal Kurtuluş Cephesi, Ça- vuşesku'ya karşı önceden planlanan bir komplo olmadığında ve Çavusesku'nun spontane (kendılığinden) halk ayaklanma- sı ile devrildiğinde ısrar ediyor. Ancak Çavusesku'nun devrümesinde or- du ve Dışişleri Bakanhğı'nın oynadıklan ro- le ilişkin kuşkular da artıyor. tngiliz The Times gazetesi Çavuşesku'ya karşı önceden darbe planlandığına ilişkin varsayımı şu gözlemlere dayandırıyor. önce çatışmalar sırasında ölenlerin sayı- sınm Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin ilk açık- ladığı gibi 60 bin olmayıp 7 bin dolaymda olduğu anlaşıldı. Rumen halkı, Çavuşesku'yu devirme onurunun sadece kendilerine ait olduğuna inanmak istiyor. Ancak The Times'a göre Rumen generallerinin geçen yıl kasım ayın- da bir "acil durum planı" hazırladıklanna ilişkin kanıtlar çpğalıyor. Anımsanacağı gibi kasımda bir grup eski KP yetkilisi yayım- ladıkları açık mektupta Çavuşesku'yu sert biçimde eleştirmişlerdi. Gözlemcilere göre bu mektubu yazanlar aslında muhalefetin çekirdeğini olusturuyordu. Ayrıca şimdi ik- tidarda olan Ulusal Kurtuluş Cephesi uye- lerinin 6 aydır gizlıce buluştukları ve bazı generallerle temas kurduklan, hatta Ulusal Kurtuluş Cephesi adı uzerinde anlaştıkları ortaya çıktı. Yani cephe halk ayaklanması sırasında kendiliğinden oluşan bir grup değü. Ordu tedirgindi The Times, Rumen ordusunun Çavuşes- ku döneminde tedirgin olduğunu bildiriyor. Orduda terfiler 3 yıldır durdurulmuş olup ücrctler yetersizdi. 150 bin kişilik Rumen or- dusunda profesyonel olanlann sayısı sade- ce 55 bin. 95 bin asker, her yıl yaşı geldi- ğinde orduya alınanlardan oluşuyor. Yani halktan kopmamışlar. Bu bakundan bu as- kerlere göstericilere ateş etmek çok ağır gel- di. Aynca Çavuşesku orduyu, yollan temiz- leme, inşaat ve tarladan urün kaldırma gi- bi işlerde kullanırdı. Bu olgu da ordunun gururunu incitirdi. Buna karşılık güvenlik örgütü "Securitate" ise sürekli eğitim görilr, en iyi gjdaları alır ve en modern silahlarla dona- tılırdı. Aynca orduya da subayları denetle- mek için Securitate ajanlan sokulmuştu. Ni- tekim bu ajanlar, Temeşvar ayaklanmasın- da halka ateş açmayı reddeden askerleri der- hal kurşuna dizdiler. Subaylar arasında huzursuzluk öylesine artmıştı ki kasım ayında KP Kongresi sıra- sında Çavuşesku, bazı üst rütbeli subayla- n kışlalanna kapattı. Temeşvar ayaklanmasmın gerçek bir halk ayaklanması olduğuna kuşku yok. Ancak ayaklanmamn yayılmasınm ordu tarafından kolaylaştınldığı da bir gerçek. Çavuşesku paniğe kapıldı Örneğin Savunma Bakanı General Vasi- le Milea Bükreş'teki ayaklanmada, halkın üzerine ateş emri vermeyi reddetti. Işte Ça- vuşesku o andan sonra paniğe kapıldı. Ge- neral Milea, derhal kurşuna dızdirildi. Ama ordu şaşırtıcı bir luzla taraf değiştirmiş ve halkın yanına geçmişti. Çavuşesku çareyi kaçmakta bulurken Ulusal Kurtuluş Cep- hesi de Çevuşesku'nun sarayına girdi. Yabancı gözlemcilere göre olaylann bu denli hızlı gelişmesi, darbe kuşkusunu art- tınyor. Nitekim geçenlerde yabancı bir te- levizyona demeç veren Ulusal Kurtuluş Cep- hesi uyesi Casirair Ionescu şoyle dedi: "tlti yıldır Çavuşesku'yu devirme planlan yapı- yorduk. Fırsat bulacagımızı sanmıyorduk, ama düzenli buluşuyorduk. Bize göre ayak- lanmayı Macaıiar ya da Almanlar başlata- biUrdi. Çunku Çavuşesku, onlan oldurtme- ye cesaret edemezdi." Anımsanacağı gibi Temeşvar'daki ayak- lanma önce Macar asıllılar tarafından baş- latılmıştı. Gözlemciler, Ionescu'nun bu acıklama ile "önemli bir gaF' yaptığım belirtiyorlar. Çünkü Ulusal Kurtuluş Cepbesi, devrim sı- rasında oluştuğunu ileri suruyor. Sovyet insani yardımı Gözlemcilerin uzerinde durduklan bir başka nokta da şu: Ayakianma sırasında Sovyet insani yardımı (ilaç ve gıda) çok ça- buk geldi Romanya'ya. tç savaşm 3. günü ordunun cephanesi tukenmişti. Ancak çok kısa sure içinde "esrarengiz kaynaklardan" cephane sağlandı. Acaba bu cephane Sov- yet 'insani yardımı" ile birlikte mi gönde- rildi? Gerek Moskova gerekse UKC, bu id- diayı kesuüikle reddediyorlar. Ama cepha- nenin nereden geldiği de açıklığa kavuşmuş değU. Aslında tüm bunlar Çavusesku'nun acı- masız bir diktatör olduğu ve halkın ayak- lanması sonucu devrildiği gerçeğini degiş- tirmez. Ama ayaklanmaya, ordu darbesi de kanşmışsa bu faktör ordunun Romanya- nın politikasında bundan böyle ağırlıkiı rol, oynayacağını gösterir. DIŞBASIN Azeriler Gorbaçov'u uğraştıracak St Gorbaçov, yeni yıl mesajında, SSCB'de miUiyetler sorununun 1989'un başlıca "endişe" kaynaklanndan bin olduğunu vur- gulamıştı. 1990 daha iyi şeyleT vaat etmi- yor. Sovyet liderinin konuşmasını yaptığı sı- ralarda, Azerbaycan'da Sovyet-lran sınınn- da yem bir sorun daha ortaya çıkıyordu. TASS Ajansı, 130 km'lik sırur boyunca sınır taslanna, kulelere saldıran gösterici- leri "sarhoş ve uyuşturucu kuUanan aşırı uçlar" olarak tarumladı, ancak bu acıkla- ma hiç ikna edici olmadı. Bir kez daha Stalin'den devraknan miras sorgularuyor. Stalin, tngilizlerle birlikte 1941'de, 20. yüzydın başında imzalanan bir anlaşmaya dayanarak Azerbaycan'a müda- hale etmiş ve asker yollamıştj. 1945'te Baş- kan Truman'm baskısı ile Tebriz'den çekil- di, ancak Azerbaycan'ın bir bölümunu bı- rakmadı. Günümüzde "Gorbaçovcnlugun" ortaya çıkardığı Sovyet Azeri milliyetçileri, Iran Azerbaycam ile aralanndaki sınınn acüma- sını istiyorlar. Halk Cephesi'nin liderierin- den Samedoğlu, r Washingtoıı Post'a verdi- ği demeçte, "Stalin donemiaden beri kazey- deki (SSCB'deki) 7 milyon Azeri Ue gaaey- deki 20 milyon Azeri (tran'daki) arasında resmen bir Bcrttn Dmvan vmıdır" dedi. Uz- manlar, güneydeki Azeri sayısım abartmış olsa bile, Samedoğlu'nun taleplerinin anla- şüabilir şeyler olduğuna dikkat çekiyorlar. Samedoğlu, "Bfa aşuiiar defüz. Sunrm öte- ki yanındaki aknbalanmuı görmek ve ser- bestçe tksret yapmak istiyoruz" dedi. Azerbaycan'da gergınliğin artması, bu Kafkas cumhuriyeti, SSCB'deki başlıca ls- lam odaklanndan bin olduğu ıçm Kremlin'i özellikle uğraştıracağa benziyor. Moskova birkaç gün önce yaptığı açıklamada, "Or- ta Avrupa ulkelerinin kendi bildikleri tarz- da hareket özgürlüklerinin SSCB sınınnda bittiğini" ilan etmışti. Bakalmı Sovyet Müs- lümanlan Baltık cumhuriyetleri kadar ağır- başh gösterilerle haklarvnı aramayı başara- bilecekler mi? (4 ocak) "demokratik sosyalizm"le yönetilmesini ön- görüyor. Okunan programa göre parti tü- zuğünde "özgürlük, demokrasi, sosyal ada- let ve davanısma" sözcukleri de yer alacak. Sendikalarla ve Dayaruşma Sendikası'nın sol kanadıyla birlikte çahşacağı açıklanan yeni sol partinin, özellikle gençlere açılmak istediğı kaydediliyor. Polonya'da Komunist Partisi, Haziran 1989*da yapılan genel seçimlerde Dayanıs- ma Sendikası önünde ağır bir yenilgiye uğ- ramıştı. Partinin yetkili organlan, seçûn ye- nilgisi üzerine yeniden bir yapılanmaya gi- dilmesi için çalışmalara başlamış, ancak partinin adının değiştirilmesi kabul edilme- mişti. Polonya'da Komunist Parti'nin 27 ocak- ta yapılacak kongrede feshedilmesi karara bağlanacak. Varşova'daki siyasi gözlemci- ler, Polonya Komunist Partisi'nin, kendisi- ni feshedip yeni bir sol parti oluşturulması yolundaki karanm, "geç alınmıs bir karar" olarak değerlendiriyorlar. Gözlemciler, Po- ldiya Komunist Partisi'nin son aylarda gi- derek üyelerini yitirdiğini ve artık toplumun hiçbir İcesiminden destek alamadığını da kaydediyorlar. Dayaruşma Sendikası tarafından yapılan açıklamada da Komunist Partisi'nin kendi- sini feshetme karan "olumlu" bulundu. Sendika, yeni kurulacak sol partide, Komü- nist Parti'den kalacak baskıcı unsurlann bu- lunmaması gerektiğine işaret etti. Bu arada, Komunist Partisi'nin kendisi- ni feshetmesinden sonra, gözler Devlet Baş- kanı Wojwieck Jaruzelski'ye çevrildi. Do- ğu Avnıpa'da eski liderlerin birer birer gö- revlerinden aynlmalanna neden olan reform dalgasımn, Janızelski'yi de etkilemesi bek- leniyor. Polonya Komunist Partisi'nin fes- hedilmesinden sonra Jaruzelski'ye destek verecek hiçbir siyasi grup kalmamış oluyor. Siyasi gözlemciler, yeni sol partinin oluştu- nümasından sonra, Jaruzelski'nin devlet başkanlığmdan aynlmasına dönük taleple- rin artacağını belirtiyorlar. 27 ocakta yapılacak Komunist Partisi Kongresi'ne Polonya genelinde yapılan se- çimleri kazanan 1474 delege katılacak. Ko- munist Parti Merkez Komitesi'nden 37 üye- nin ve partinin parlamentodaki 163 millet- vekilinin de kaulacagı kongrenin sert tar- uşmalarla gecmesi bekleniyor. Ajanslar, Ko- munist Partisi'nin kendisini feshetmesi ka- rarına delegelerden muhalefet gelebileceği- ni belirtiyorlar. ROMANYA însan hakları uygulanacak BÜKREŞ (Ajanslar) — Romanya'da ye- ni yönetim, insan haklanna tamamen uya- cağıru bildirirken, başkent Bükreş'te, dün sabah yaklaşık 300 kişi, komunist iktidann yönetime geldiği 1948 yüından bu yana Ulu- sal Köylü Partisi-Hıristiyan Demokrat'ın (PNP-CD) ilk kez yaptığı çağn üzerine gös- teri düzenledi. Romanya'da komunist yönetimden önce en önemli siyasi parti durumunda olan Ulu- sal Köylü Partisi'ne bağlı gençler tarafından düzenlenen sessiz gösterinin, partinin halen cezaevinde bulunan liderleri Iuliu Manin ve Ion MJhalache ile arahk ayındaki halk ayak- lanmasında ölenlerin onuruna yapıldıgı kay- dedildı. Komunist amblemleri çıkartümış Rumen bayrakları altında toplanan göstericilerin, Ulusal Köylü Partisi'nin (PNP) yeni mer- kezi önünde toplandıklan belirtildi. Göstericilerin buyuk bir çoğunluğunu gençlerin oluşturduğu, ancak PNP'nin ko- munist yönetimden önceki uyelerinin de ey- leme katıldığı gözlendi. Göstericilerin, uzerinde "Tannm bize ko- lak ver. Komunistleri cezalandır", "Serbest ve adil seçimler", "Şehitler özgüıiük ve ek- mek istediler" gibi ifadelerin yer aldığı pan- kartlar taşıdıkian belirtildi. Gösterinin daha sonra olaysız sona erdi- ği kaydedildi. Romanya'ya ilişkin diğer bir gelişme de yeni Uderlik, insan haklanna tamamen uya- cağıru bildirdi. AA'nın haberine göre Dışişleri Bakanı Sergiu Cdac, Romanya'nın, Viyana'da im- zalanan AGtK belgesinin insan haklarıyla ilgili bölümüne koyduğu çekinceleri kaldır- dığını söyledi. Rompres Haber Ajansı'na göre Celac, "Romanya, bu belgenin büriin maddeleri- nin gerçekieştirilmesi için dürust şekilde çalışacakür" dedi.