Katalog

22 ARALIK 1989 DIŞ HABERLER CUMHURÎYET/3 ABD, SSCB ve Kıbrıs sorunıı • BRÜKSEL (AA) ABD ve SSCB'nin Kıbns konusunu acil çözüm bekleyenbölgesel sorunlar gündemine aldıklan ve problemin, iki ülke dışişleri bakanlannın ocak ayında yapacakları görüşmede öncelıkli olarak ele alınacağı öğrenildi. Bu konu Brüksel'e iki günlük bir ziyaret yapan SSCB Dışişleri Bakanı Eduard Şevardnadze tarafından da doğrulandı. Şevardnadze, konuyla Ugili olarak bir Kıbnslı gazeteciye yaptığı açıklamada, Kıbns konusunun, iki süper devletin büyük önem verdikleri bir bölgesel sorun olduguna dikkati çekti Panama'da sürek avı General Noriega, korsan radyodan yaptığı açıklamada, "ya kazanacağız ya öleceğiz" dedi. Panama City'deki Küba ve Nikaragua elçilikleri ABD kuvvetlerince kuşatüdı. Işgalci22 bin 500 ABD askeri GeneralNoriega'nın izini sürüyor DUNYADA BUGUN AUSIRMEN Ayinesi İştir Kişinin... Göndenlen notlarda yer alan değerlendirme ilginçti. Bu yüzden buraya alıyorum: "Dünyadaki gelişmeler ve etkileri: Doğu Bloku'ndaki gelişmeler dünyayı sarsan bir dönemi başlatmıştır / Aynca geçen günlerde / Malta Zirvesi yaşanmış / AT Zırvesi Strasbourg'da toplanmıştır /.. .Bu durumda yeni Avrupa1 nın biçimlenmesi önemli hale gelmektedir / Avrupa, Japonya, ABD üçgeni 1992 sonrasının hazırlıklarını tiızlandırmıştır / Tüm bunlara karşın dünya ekonomisinin bazı sorunları güncelliğini korumaktadır / a) Büyümeye rağmen işsizlik (işsızler ordusu 28 milyona yükselmişiir) / b) Liberal politikalardaki gelişmelere rağmen yeni korumacılık anlayışı dünya ekonomisinin büyümesini ciddi şekilde tehdit etmeye başlamıştır / Ancak dünya ekonomisi 199O'lı yıllara önemli teknik yenıliklerle girmektedir. Özellikle bilgi teknolojisindeki gelışmeter ve hükümetlerin arz yonlü ve yapısal dönüşüm içeren gelişmeler üzerine yoğunlaşmaları, sağlıklı bir gelişme trendi vermektedir. Dünyadaki gelişmenin sonuçları ne olacak? a) Katılımın arttığı ve örgütlü toplum anlayışı nın yaygınlaşması söz konusudur / b) Yenilikçi ve demokrat anlayışlar önem kazanırken, toplumda dinamizm gereklidir / c) Batılı toplumlarda var olan modern ve çağdaş devlet anlayışının yer aldığı bir yapı tüm dünyada oluşmaya başlamaktadır / Müdahaleci bürokrat devletin yerine vatandaşın hizmetinde olan devlet geçmiştir. / Bu anlamda dünyada sendıkal hareket komuta ekonomisine karşı bir anlayışı ön plana çıkarmaktadır / Bu ise sendikal hareketın guçlenmesine ve ağırlığının artmasına yol açmaktadır / Sıyasal ve iktisadi anlamda demokrasi daha önemli hale gelmiştir /... Modemleşme Yolunda Türkiye / Bu yapı içinde Türk işçi hareketi / toplumda yumuşamaya, uzlaşmaya, demokratikleşmeye öncülük etmelidir /... Demokrasi ve Hukuk Devleti/ Demokratik çoğulcu bir rejimi belirleyen unsurlar siyasal iktidar kadar örgütlü toplum yapısıdır / Böyle bir süreçte siyasi iktidarın ve toplumun ilişkisi önemli olup bu ilişkilerin çerçevesi de hukuk devletidir / Yani gerek iktidarın gerekse toplumsal hareketlerin hukuk devleti düzeni içinde gelişmesi söz konusudur. / Böyle bir gelişmede sendikal hareketin rolü büyüktür /... / uzgür sendikacılık, rekabet, demokrasi ve hukuk devleti ilkelerinin varlığı güçlü sanayileşme için sağlam bir zemin oluşturmaktadır / Türkiye'deki sosyal ve ekonomik gelişmeler/ Dünyadaki gelişmeler sonucu demokrat ve yeniliklere açık olmak anlayışı ülkemizde 1983 sonrasırtda önemli ölçüde ön plana alınmıştır / Ülkemizde bugün de toplumun temel talepleri / a) Moderniik ve yeniliklere açık olma. Diğer bir deyışle, dısa açılma ve liberal piyasa ekonomisi / b) Dinamizm / c) Demokratlık / çizgisindö oluşmaktadır. / Bugün muhalefet partilerinin önemli bir kısmı degişime karşı tepkileri dile getirmekte, statükonun korunmasını temsil etmektedirler. / Oysa günümüzde / siyaseti yeni degerler etrafında tanımlamak gereği vardır / Bu ihtiyacı tüm kurum ve kuruluşlar görmeye başlamıştır / a) Serbest piyasa ve girişimciliğe verılen değer / Uluslararası alanda rekabet edebilme gücü / toplumun dinamizminı arttırmış ve özgür düşünce önem kazanmaya başlamıştır / Bu anlayış içinde / Demokrasi / sadece bir siyasi ilkeler bütünü olmaktan çıkıp / insanların yükselmesini / başarmasını / topluma katılmasını / mümkün kılan bir yaşam biçimı haJıni almıştır / Bu gelişmeler sonucunda ülkemizde de çalışma hayatında ILO'nun ve uluslararası kuruluşların standartlarına uygun "Çalışma Hayatı Koşulları" uygulamaya konulacaktır..." Yukarıda yerin elverdiği ölçüde yayımlamaya çalıştığımız satırbaşları, Sayın Işın Çelebi'nin Türklş Kongresi'nde büyük prctestolar yüzünden dile getiremediği görüşlerini yansıtıyor. Sayın Çelebi, geçen gün telefon edip kibar biçemi ile yazımdan üzüntü duyduğunu ve kendisine haksızlık edildiğini söyledi. Ben dedi, sürekli olarak katılımı, ILO standartlarında sendikal hareketi ve düşünce özgüıiüğünü savunan bir kişi olarak orada yuhalandım. Ama alkışlanan da Demirel'di. Alkışlarla başkan seçilerı de dedim, Şevket Yılmaz. (Arkaa 19. Sayfada) lepkiler Reagan'dan müdahaleye tam destek Dış Habcrler Servisi ABD'nin Panama'da giriştigi askeri müdahaleye, olumlu ve olumsuz tepkikr gdmeye devam ediyor. Fransa, ABD'nin güce başvurmasını "üzücü" olarak nitelendirdi. ABD eski Başkanı Ronald Reagan, karan tam olarak destekledigini söyledi. SSCB Komünist Partisi yayın orgam Pravda, müdahaleyi, "Kanal üzerinde ABD kontrolünü güçlendinnek" olarak yorumladı. Fransa Dışişleri BakanlığTndan yapılan açıklamada, güce başvurulmuş olmasının üzücü olduğu belirtildi ve Fransa'nın Panama'da banş istediği kaydedüdi. Küba hükümeti de Amerikan müdahalesini kınayarak uluslararası kamuoyunu, Panama'daki meşru hükumet ve halkla dayanışma içinde olmaya çağırdı. Küba Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, bu müdahalenin ABD'nin uluslararası hukuk kurallanru hiçe saydığımn bir göstergesi olduğu belirtildi. Vietnam Komünist Partisi yaABD ASKERLERİ NORİEGA'YI ARIYORBaşkanlannın emriyle Panama'da harekete geçea ABD as yın orgam Nhan Dan, Panama'ya Amerikan müdahalesini kıkerleri, General Noriega yanlısı birliklerin direnişine karşın, Noriega'nın kellesjni isüyoriar. narken Çin, olayı bir Ülkenin Kelly, Panama askerlerinden ise gösterildi. Kusatmaya tepki olarak ya da ötecegiz. Tek bir adım geri içişlerine rnüdahale olarak nite59 kişinin öldüğünü, 66 kişinin ya Nikaragua hüküraeti de başkenti atmayacagız" dedi. Noriega, ken ledi. ralandığuu, 1500 kişinin de tutsak Managua'daki ABD Büyükelçili disine baglı silahlı kuvvetlere ve siNoriega'ya karşı olmasına alındıgını söyledi. gi'nin çevresini altı tankla kuşat lahlı milislere de teşekkür etti ve rağmen hiçbir zaman Panama'direnişin devam etmesi cağnsında ya mttdahalede bulunmayan, Kelly aynca, Amerikan asker tı. lerinin Panama City'deki kamu CNN televizyonunun haberine bulundu. ABD eski Başkanı Ronald Redüzenini sağlamaya çalıştıklarını, göre, ABD'nin şu anda PanamaABD Savunma Bakanlıgı, ope agan, George Bush'un askeri Noriega yanülarının düzenli dire da 22 bin 500 askeri bulunuyor. müdahale karannı tam olarak nişinin kınldığını bildirdi. Kelly, Bu sayı işgalden önce 13 bin civa rasyonda ABD kuvvetlerinin ka destekledigini belirtti. nal ve çevresini kontrol altına alancak başkenn'n bazı bölgelerin nndaydı. dığını, ancak başkentte direnişin. Reagan yaptığı açıklamada, de "sorunlar" olduğunu söyledi. ABD yönetiminin Noriega'nın sürdüğünü bildirerek, bölgede du Bush'un kararının "doğru" olAP'nin haberine göre, Pana yakalanmasına yardımcı olacak rumun üç gün içinde normale dö duğunu ve desteklenmesi gerekma'da iki gündür harekâtlanm bilgiyi getirenlere 1 milyon dolar nebileceğini kaydederken askeri tiğini ifade etti. surdüren ABD birlikleri, tank ve ödül koymasının ardından Adalet Reagan aynca Panama halkıhelikopter desteginde üikenin or Bakanlığı'nın girişimiyle bilgi ver uzmanlar, ABD birliklerinin geri manbk bölgelerıne doğru ilerliyor mek isteyenlerin direkt olarak ara çekilmelerinin aylar alacağını be nın, hakkı olan özgurlüğe kalar. Ajansa Panama City'den ha yabileceği bir telefon hattı oluştu lirttiler. Bakanlık sözcüsü, ABD vuşmasım ve General Noriega'ber veren kaynaklar, General No ruldu. Silahını bırakacak her Pa askerlerinin 1500 Panamalıyı tut nın adalet önune çıkartümasrnı riega'nın tropikal ormanlık bölgc nama askerinin de 150 dolarla sak aldıklarını da ekledi. Panama diledi. Kanalı sadece gündüz sınırlı bir de olabileceğini belirtiyorlar. ödüllendirileceği bildirildi. Sovyetler Birliği Komünist şekilde ulaşıma açıldı. Partia'nin yayın orgam Pravda, Bu arada başkent Panama Askeri müdahaleden sonra dün City'deki Nikaragua ve Küba bü ilk kez korsan bir radyoda konuPanama Adalet Bakanı Renato ABD'nin, Panama lideri Geneyükelçilikleri, ABD askeri birlik şan ülkenin fiili lideri Noriega, Pereira, Noriega'nın ülkede gü ral Noriega'yı yakalama gerekleri tarafından kuşatıldı. Kuşat ABD birliklerinin istilasma karşı venlik içinde olduğunu ve yanın cesiyle başlattığı askeri harekâ^ maya gerekce olarak Noriega'nın uluslararası kamuoyundan yardun da sadık arkadaslannm bulundu an asıl amacıtun, Panama kanabu elçiiiklere sığınma olasılıgı bu istedi. Noriega, Panama'ya rnad ğunu açıkladı. Bakan, Noriega lı uzerindeki ABD kontrotflnü lunduğu ya da elçiliklerde ise dı di destek sağlanmasını da istedi mn bir büyükelciliğe sığmdığı yo guçlendirmek olduğunu savundu. şanya çıkmasının engellenmesi ği konuşmasında "Ya yeaecegiz, lundaki haberleri yaianladı. Mitterrand'a suçlama • LEFKOŞA (AA) Libya lideri Muammer Kaddafi, Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand'ı, Cezayir bagımsızlık savaşı sırasında Içişleri Bakanhğı görevindeyken, Cezayirlilere işkence yaptırtmakla suçladı. 1954 Cezayir bagımsızlık savaşı sırasında, lçişleri Bakanı olan Mitterrand, hükümetin, Cezayir'in Fransa'nın bir parçası olduğu yolundaki politikasını savunuyordu, ancak daha sonra Cezayir'in bağımsızlıguu desteklemişti. Dif Habcrier Servisi ABD Başkanı George Bush'un emriyle Panama'ya karşı girışilen mttdahale, giderek lcüçük bir Orta Amerika ülkesinin işgaline ve giderek sürek avına dönüştü. Panama'da 22.500 ABD askeri, General MaBud Noriega'yı arıyor. ABD yönetiminin Noriega hakkında yakalanmasını sağlayacak bilgj verenlere 1 milyon dolar ödül koymasının ardından Adalet Bakanhgs'nın girişimiyle gelecek bilgilerin iletileceği özel bir telefon hattı devreye sokuldu. Panama'daki ABD askeri birliklerinin, Noriega'nın sığınmasını önJemek amacıyla Nikaragua ve Küba elçiliklerini kuşattılar. Korsan yayın yapan bir radyodan konuşan Noriega, "Ya zafer, ya öliim, bir adım geri atmayacağız" dedi. Ülkenin çeşitli yerlerinde ABD askerleriyle Noriega'ya baglı askeri birlikkr ve silahJı sivil milisler arasındaki çatışroalar ise sürüyor. önceki gün yemin ederek devlet başkanlığı görevine başlayan Guillermo Endara, bütün ülkede dün geceden baslayarak sokaga çıkma yasağı ilan ettiğini açıkladı. ABD Baskanı George Bush ise, ülkenin fiili lideri General Manud Antonio Noriega yakalanana dek Amerikan askerlerinin Panamada kalacaklannı bildirdi. Bush, dün akşam düzenlediği basın toplanüsında, "Noriega, adaiet önüne çıkana kadar tatmin olmajacagını" dedi. ABD Başkanı, bir Amerikan mahkemesi tarafından uyuşturucu kaçakçılığı yapmakla suçlanan Noriega'nın daha ne kadar aranılacağının sorulması üzerine, "Ne kadar gerekirse o kadar" diye cevap verdi. Bu arada, Panamalı askerlerle Amerikalı askerler arasında önceki gün çıkan çatışmalarda yaralanan tspanyol gazeteci Juao Aatonio Rodriguez'in dün hastanede öldüğü bildirildi. öte yandan, Amerikan Kara Kuvvetleri Komutan Yardımcısı General Thomas Kelly, düzenlediği basın toplantısında, Panamada çıkan çatışmalar sırasında 19 Amerikan askerinin öldüğünü, 177'sinin de varalandığuu bildirdi. Lockerbie faciası • LOCKERBİE (AA) Geçen yıl LondraNew York seferini yapan Pan Am Havayollan'na ait uçağın bir sabotaja uğrayarak, Iskoçya'nın Lockerbie kasabasının üzerine düşmesinin birinci yıldönümü nedeniyle dün Lockerbie'de bir dini tören düzenlendi ve kazada ölenler için bir anıt açıldı. Bu arada ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Direktörii William Sessions, uçağa düzenlenen sabotaj ile ilgili olarak ciddi bügiler elde ettiklerini söyledi. lyimser olduğunu kaydeden FBI Direktörü, tskoçya, Federal Almanya, Isveç, Isviçre ve Malta'nın polis yetküileriyle işbirliği içînde soruşturmayı yürüttüklerini ifade etti, ancak aynntüara girmekten kaçındı. *• + Yeni yıla bir dünya üniversitesinde girin! AnaBritannica'ya şimdi çok uygun koşullarla sahip olabilirsiniz. Bir dünya üniversitesi: AnaBritannica... Chicago, Cambridge, Oxford gibi önde gelen 23 universiteden öğretim üyelerinin danışmanlık yapüğı; Einstein'dan Freud'a, Asimov'a 6.000 bilim adamı, yazar ve düşünürün katkıda bulunduğu evrensel bilgi hazinesi... Şimdi AnaBritannica'nın tamamına çok uygun taksitlerle sahip olabilirsiniz. Yandaki telefonlan arayın ya da kuponu doldurup gönderin. Aktif Satış Elemanlan adresinize gelecek, size AnaBritannica'yı tanıtacaklar. Yayımlanmış olan 16 cildi hemen alın, yararlanmaya başlayın. Her 10 haftada bir yeni cilt adresinize teslim edilsin ve siz 22 ciltlik bu eşsiz ansiklopediye bugünkü fiyatıyla sahip olun. AnaBritannica Pazarlama Şirketleri: ANA YAYINCILIK Islanbul: Buyukdere Cad. Cçyol Mevkıi 57 Maslak Tel: (1)17695 80/436437 Ankara: Barbaros Mah. Tunalı Hikni Cad. 121/3 Kavaldıdere Tel: (4) 127 06 86 İLPA Istanbul: Klodfarer Cad. tktişm Han 7 Cağalotlu Tel. (1) 516 22 60 (5 hat) Ankara: Konur Sok. 24/4 Yeniîehir Tel: (4) 125 2071 125 3600 Izmır: 857. Sok. tzmiroğlu tş Hanı 306 Konak Tel: (51) 14 9042 OZKAYNAK Ankara: Ozveren Sok. 32/1 Maltepe Tel: (4) 23173 74 (5 hat) Istanbul: Babıâli Cad. Sıhhıye Han 19/7 Cagaloğlu Tel: (1) 512 74 05 520 86 71 AnaBritannica • özel olarak AnaBritannica için uretilmiş kâğıt; özel. özenli baskı; özel cilt bezli, varak yaldızlı ve serigraf baskjh cilt • 22 cilt, 14.000 sayfa • 20.000 resitn. fotofraf, barita. çizıaı. şema • Ciltii özel ekler: Karşjlaştırmah Uluslararası tstaüstikler, Dünya Almanağı. Dünya Ülkeleri AnaBritannica'yı daha yakından tarumak için [3 Telefonla bilgj istiyorum Q Adresime aynntılı bilgi göndermenızı istP Ad.soyad: Yaş:.. AnaBritannica Meslek: Adres: Telefon: : Dünyanın 1 numaralı ansiklopedisi Kuponu doldurun. yandaki adreslerden dıledığınızr gönderin. Ana Yayıncılık A.Ş. ve Encyclopaedia Britannica, Inc. işbirliği ile yayımlanmaktadır.