Katalog

ECUEuropean Currency Unit : AVRUPARA... WCU WorW Currency Unit: DÜNYAPARA... Cu m h u riyet 66. Yü; Sayı: 23458 Kurucusu: Yunus Nadi 600 T L . Türk Bankacılık Sistemi'ne Pamukbank'ın ARMAĞANIDIR... PAMUKBANK iyi ba n ka d ı r <KDVdahU) 12 Arahk 1989 Salı Ekoııoııiiy e Köşk komutası 4 5 1 3 6 2 19 9 0 İ Ç İ N 6 MADDELİK ÖZAL PAKETİ KİT'lerde kısa ara ile zam formülü Vergi hedefî 4 trilyon lira artıyor Tarımda sübvansiyon daraltılıyor Para musluğu kısıntılı açılacak Banka kredi faizleri düşürülecek İthalatta tek vergi sistemi BİLAL ÇETİN ANKARA Turgul Özal'ın cumhurbaşkam seçilmesinden sonra ekonomi yönetimi hukuksal açıdan olmasa bile fiili olarak "başkanlık sistemi"ne uygun biçimde çalışmaya başladı. Önemli ekonoraik kararlarda son sözun ötesinde "ilk direktifler" de artık Çankaya'dan çıkıyor. HazırlıkJan suren yeni bir ekonomik önlemler paketinin Özal'ın öneri ve talimatlarıyla oluşturulduğu öğrenildi. Ekonomik birimlerin hazırladıkları guııluk, haftalık ve aylık veri ve değerlendirme raporlan da adres değiştirdi. Eskiden başbakana giden bu raporlar şimdi cumhurbaşkanına veriliyor. Cumhurbaşkam Özalın ekonomideki gelişmeleri günu gunune izlediği, ust duzey ekonomik kurmaylarıyla sürekli ilişki içinde olduğu bildiriliyor. Edinilen bilgiye göre Cumhurbaşkam Özal, 1990 yılında uygulanacak temel ekonomik politika ve önlemler konusunda ekonomi kurmaylarına kapsamlı bir hazırhk yaptırdı. Bu çerçevede Hazine ve DPT'nin kamu fınansman dengeleri ve yatırım programım yeniden gözden geçirdikleri, ithalat rejiminin tam konvertibiliteye uygun biçimde yeniden düzenlenmesi çalışmalannın başlatıldığı öğrenildi. Yeni ekonomik program, enflasyonla mücadelede uygulanacak parasal program, banka sisteminin yeniden düzenlenmesi, kamu açıklarının en aza indirilmesi ve sübvansiyonların azaltılması için alınacak onlemleri de içeriyor. Bu arada Başbakan Yıldınm Akbulut'un, ekonomi ile Cumhurbaşkam Özal kadar ilgilenemediği belirtiliyor. Akbulut'un henüz ekonomik birimleri ve işler liklerini tanımaya çahştiğı, bu amaçla ilk olarak geçen hafta Hazine'den bir brifing aldığı kaydedildi. Cumhurbaşkam Turgut Özalın gözetiminde hazırhkları sürdürulen yeni ekonomik program ve onlemlerin ana hatları şöyle: 1. Kamu finansmanı ve yatınmlar 1990 yılında kamu kesiminin toplam kaynak açığınm milli gelirin yüzde 5'i düzeyinde tutulmasına özen gösterilecek. Bu durumda da toplam açığın 15 trilyon lirayı, bütçe açığının da 10 trilyon lirayı geçmemesi gerekiyor. Yetkililer, bu hedefın tutturulabilmesi için 1990 bütçesi ve kamu yatırım programının harcama hedeflerinin yeniden düzenleneceğini kaydetti ler. Bunun içinde Maliye, Hazine ve DPT, kamu kuruluşlarına butçe ile verilen ödenekleri sınırlayacak. DPT, önemli yatınm projelerini gözden geçirerek bunları belirli bir öncelik sırasına koyacak. (Arkası Sa. 19, Sü. l'de) ÖZAL'D AN YENİ DİREKTİFLER19. Sayfada TV'de Ozal rezervasyonu Bahanlar Türkîş Genel Kurulu suspus TKT L Kanal haberleri 'dünya yıkılsa', Cumhurbaşkam ÖzaVın yaptıkları ile başlıyor AYŞE SAYIN Cumhurbaşkanı'nın öksürmesinin arkasında ikinci haber olarak ancak yayımlanabiliyor. Son 21 gün içinde TVl'in ana haber bulteninde Cumhurbaşkam Turgut özal ile ilgili haberler tam 54 dakika yer aldı. Özal'ın TV'de daha çok gözukmeyi özellikle istediği biliniyor. Eski Cumhurbaşkam Kenan Evren'in TRT'nin uymakla yükümlü olduğu kurallara rağmen kendisiyle ilgili haberlerin her zaman yayımlanmamasını istediği biliniyordu, oysa özal, hemen hemen her gün Muhtarlar Derneği üyelerinden MESS Yönetim Kurulu'na kadar birçok kişiyle görüşüyor ve bütün bu görüşmeler de her gece saat 20.00'de TV'den yayımlanıyor. Son 21 günde özal tam 20 kez TV'ye haber oldu. Yani son üç haftada sadece 1 gece TV izleyicileri özal'ı göremediler, o gün ne yaptığını büemediler. Araştırma yapılan süre içinde özal ile ilgili haberlerin sayısı 20, ANAP ve bakanların açıklamaları 42, Akbulut 18, SHP haberleri 15, DYP 10 kez TV'de yer aldı. Ayrıca ANAP'lı bakanların hemen her icraatına haberlerde yer verilmesi de dikkati çekiyor. örneğin 29 kasımdaki haber sıralaması şoyle: Birinci sırada Özal'ın ABD Büyükelçisi Abramowitz'i kabulü, ANAP'lı Halil Özsoy'un açıklaması, Vehbi Dinçerler'in kalkınmakta olan ülkelerde çevre sorunlanyla ilgili açıklaması, Devlet Bakanı Güneş Taner'in meyve ve sebze ithalinde gümruk muafıyetine ilişkin açıklaması. Muhalefet haberleri sıralamasında ana (Arkası Sa. 16, Sü. 2'de) Devlet Bakanı Çelebi Genel Kurul'da Turkİş delegeleri tarafindan yuhalandı. ANKARA Televizyonun Birinci Kanalı'nda saat 20.00'deki ana haber bülteni artık hep aynı cümleyle başlıyor: "Cumhurbaşkam Turgut Ozal bugün..." TRT, yasa ve yönetmelikler gereği Cumhurbaşkam ne yaparsa onu haber olarak ve hatta birinci haber olarak izleyicilere duyurmak zorunda. Yani Cumhurbaşkam öksürse haber oluyor ve aynı gün dünya yıkılsa CÜNEYT ARCAYÜREK yazıyor GENELKURMAY'A 'BEYİN DEPOSU' ükümet istifaya çağnldı. Alkışlarla suren ' protestolann arlması üzerine Bakan Çelebi konuşmasını >anda kesmek zorunda kaldı. (Fotograf: AA) Ekranda Meclis... TRT, siyasal haberciliği yüzde 87.5 oranında ANAP'a, yüzde 12.5 kadannı muhalefete ayırarak tarafsız yaytncılıkta eşi görülmemiş bir rekor kınyordu. Bu çarpık uygulama karşısında Inönü ve Demirel, bütçeyle gelen yayın politikasından elbette mutlu olduklannı saklamıyorlar. 11. Sayfada Dünya izlenıe timikuruldu Genelkurmay Başkanlığı'nda yeni oluşturulan birim DoğuBatı ilişkilerinde yaşanan değişimi yakmdan izleyecek ve Batı'daki örnekleri gibi 'think tank' (beyin deposu) işlevi görecek. SEMİH İDİZ ANKARA DoğuBatı ilişkilerinde yaşanan hızlı yumuşama ve önümüzdeki aylarda silahsızlanma alamnda katedilmesi beklenen mesafeler ile Türkiye'nin orta ve uzun vadeli güvenlik gereksinmeleri konularında "inisiyatifi elden kaçırmamak" amacıyla Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde yeni bir birim oluşturuldu. Genelkurmay Plan ve Prensipler Dairesi'nin eşgüdümünde görev yaparak Batı'daki örnekleri gibi bir tür "think tank" (beyin deposu) olarak çalışacağı belirtilen yeni birimin aynı zamanda savunma konularında kamuoyunda açılan tartışmalara da katkılarda bulunacağı bildiriliyor. Askeri kaynaklar, NATO ile Varşova Paktı arasında değişen askeri statüko ile bunun ortaya çıkardığı belirsizlikler ve gündeme getirdiği fırsatlar ile Türkiye'nin içinde bulunduğu demokratikleş(Arkası Sa. 16, Sü. 6'da) Ç e l e b i y u h a l a n d ı Tür k İş Genel Kurulu' nda konuşma yapmak için kürsüye gelen Devlet Bakanı Çelebi, uzun süre delegeler tarafından yuhalandı. Bakan Çelebi, konuşması sırasında da protestolar sürünce kürsüyü terk etmek zorunda kaldı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı İmren Aykut ise Çelebi'ye yapılan protestoyu görünce, başkanlık divanına notla konuşma yapmayacağını bıldirdi. SHP'ninKüçük Kurultay bildirisv KONGREDEN NOTLAR ŞÜKRAN KETENCİ ANKARA Üç yü önce uzun uzun bakan alkışlayan delegasyondan bakan konuşturmayan bir delegasyon ağırlığına geçiş, Türklş'te dengelerdeki değişimi yansıtmıyor mu? Gerçi •'Geçen genel kurulda çok başanlı bir hatip vardı, burada ise Turkİş Genel Kurul raporunu eteştjrmeye çalışan bir bakan var" diye itiraz edenler olabilir. Ancak delegeler önemli bir çoğunlukla önceden salonu sessiz terk ederek iktidara karşı protestolannı ortaya koydular. Güzel konuştuğunda işçi sınıfının karşısındaki siyasi iktidarın sözcüsünü alkışlayacak kadar kandırılmaya hazır "asker" delegeler çoğunlukta değil artık. Üç yılda köprulerin altından çok sular aktı. Geçen her gün şimdilik Orhan Balaban liderliğindeki sol kanat lehine ve sağın aleyhine gelişiyor. Sağda başkan adayı en büyük duğüm. Kulislerde bir yandan Şevket Yılmaz'ın ağırlık (Arkası Sa. 16, Sü. 6'da) ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) Türkîş Genel Kurulu'nda iktidarın uyguladığı ekonomik politikalar, işçiler ve sendikalar karşısındaki tutumu ile halkın hayat pahahhğı altmda ezilişi protesto edildi. Delegeler, bu uygulamalara karşı tepkilerini Devlet Bakanı Işın Çelebiyi yuhalayarak ve hükümeti "istifaya" davet ederek gösterdiler. Devlet Bakanı Işın Çelebi, ozellikle sosyal demokrat sendikacılardan gelen "yuhlama", laf atma ve alkışlı protesto Istifalar uzuntu verici SHP'nin5.Küçük Kurultay bildirisi Deniz Baykal tarafından okundu.Bildiride Özal'ın cumhurbaşkanlığı olumsuzluğunu SHP ilk fırsatta ortadan kaldırmaya kararlıdır" denildi. İstifaların ise üzüntüyle karşılandığı, ancak partiye karşı işlenmiş yanlış hareketler olduğu vurgulandı.10. Sayfada DOĞRAMACI: HERKES DONECEK 1402'liklere YOK t azıııiıı atı 1402'liklerin tümünün görevlerine döndürüleceğini söyleyen YÖK Başkanı Prof. Doğramacı, "Danıştay kararı uyarınca dönecek öğretim üyelerine boşta kaldıklan süreye ilişkin özlük ve parasal hakları ödenecek" dedi. TURAN YILMA2 ANKARA Danıştay'ın 1402'lik kamu personelinin görevlerine döndürülmesi yönündeki karan Yüksek öğretim Kurulu'nu (YÖK) harekete geçirdi. YÖK Başkanı Prof. Dr. İhsan Doğramacı, üniversite rektörleri ile birlikte bugün bir araya gelerek Danıştay karan doğrultusunda 1402'lik öğretim üyelerinin durumlarını görüşeceklerini açıkladı. 1402'liklerin tümünün görevlerine döndürüleceğini belirten Doğramacı, rektörlerden, halen boş bulunan kadroları Danıştay'ın gerekçeli karan hazırlanıncaya kadar dondurmalarını, kadro olmaması halinde ise yeni kadro talebinde bulunulmasım isteyeceğini bildirdi. Doğramacı, Damştay kararı uyarınca göreve dönecek öğretim üyelerine boşta kaldıkları süreye ilişkin özlük ve parasal haklarımn da ödeneceği(Arkası Sa. 16, Sü. 6'da) ÖĞRENCİ DERNEĞl'NE BASKIN: 20 GÖZALTI 14. Sayfada İZMİR'den HİKMET ÇETİNKAYA Çatı Değişecek mi? Seçimli bir kurultay "başka hesaplan" olmayan sosyal demokratlar için son fırsat. ?WP dar kadrolu bir yönetimin elinde bu denli hizipieşmeye yaraşır bir parti değil'.10. Sayfada BÜTÇE TV'DE ANAP'LI AKYUREK: TARİHİN EN KÖTÜ BÜTÇESİ TBKP'NİN TOPLANTISINA DGM SORUŞTURMASI Gorbaçov: D.Avrupa'dan dersalalun Sovyet lideri, MK'da yaptığı konuşmada "Reformlan hızlandırmazsak Doğu Avrupa liderlerinin başına gelen bizim de başımıza gelebilir" dedi. BATI BERLİN'DE DÖRT BÜYÜKLER BULUŞTU SOFYA'DA SERBEST SEÇİME DOĞRU POLONYA'DA LENİN ANITI KALDIRILDI AT İLE YENİ DÖNEM BRÜKSEL'DE BAŞLIYOR 15. Sayfada YOLLAR KAPANDI Kötii hava koşulları tüm yurdu etkisi alüna aldı. Kar ve ti'pi nedenivle Doğu Anadolu'da >ollar kapandı. Erzurum. Erzincan, Kars, Ağn ve Nevşehir'de 295 köyiin çevreyle bağlantısı kesildi. Ankara'da kar yagışının iki gün daha etkili olacağı bildirildi. (Fotoğraf: Rıza Ezer) üzerine konuşmasını yarıda keserek salondan ayrıldı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı İmren Aykut da Çelebi'nin duştüğu duruma duşmemek için metnini hazırladığı konuşmasını yapmaktan vazgeçti. Koruma polisi aracılığıyla divan başkanlığına konuşmayacu ^ını bildirdi. Bu arada ANAP Genel Başkan Yardımcısı Halil Özsoy'un'iklidar partisi temsilcisi" sıfatıyla genel kurulda konuşma isteği reddedildi. Özsoy, bu durumu eleştirerek "Toplumun farklı kesimlerinde arasında vanlması gereken mutabakat anlayışına kapalılık, kitle örgütlerinin varlık amaçlarına aykın olsa gerekir" dedi. Turkİş Genel Başkanı Şevket Yilmaz. 12 Eylül huku(Arkası Sa. 16, Sü. l'de) Türkiye'nin yurısı beyuz Haber Mtrkezi Bir süredir Doğu Anadolu Bölgesi'ni etkisi altına alan kötü hava koşullart, bütün yurtta yaşamı etkilemeye başladı. Başta Doğu Anadolu olmak üzere, yurdun çeşitli bölgelerinde yoğun kar yağışı nedeniyle birçok yerleşim birimi ile karayolu bağlantısı sağlanamadığı bildirildi. ErzurumBingöl, ErzincanGümüşhane, ErzincanTunceli, ErzurumTunceli, ErzurumSıvas karayollannın kar yağışı nedeniyle kapalı bulunduğu, bu bölgede çok sayıda köy ile de ulaşım ve habeıleşme bağlantısının kesildiği kaydedildi. Doğu Anadolu Bölgesi'nde hızı saatte 90 kilometreye ulaşan fırtmamn elektrik direklerinin devrilmesine yol açtığı, Erzurum'da 45, Erzincan'da 15, Kars'ta 35, Ağrı'da ise 20 köye önceki geceden beri elektrik verilemediği bildirildi. Elverişsiz hava koşullan nedeniyle Ordu, Samsun'un Havza ve Salıpazarı ile Bitlis'in Hizan ilçelerinde ilk ve ortadereceli okullar pazartesı gününe kadar tatil edildi. Yoğun sis nedeniyle (Arkası Sa. 16, Sü. 6'da) ANAP'LILAR KONUŞMASIN IŞIK KANSU'nun notları 16. Sayfada 11. Sayfada Bir Fotoğraf... riükümetin önde gelen üyelerinden biri geçen gün, "Yıldınm Akbulut tutmadı kamuoyunda" diyordu. Doğru. Başbakan Akbulut ne kamuoyunda tuttu, ne de kendi partisinin içinde. Şimdilik herkes geçici gözüyle bakıyor kendisine. Hem ANAP'ta, hem hükümette iplerin ucu Cankaya Köşkü'nde toplanıyor; her ikisi de uzaktan kumandalı sayılabilir. En azından yeni bir kongreye dek bunun böyle süreceği de biliniyor. Bugün için kestirilemeyen nokta şu: Cumhurbaşkam Özal'ın uygulamaya yöneldiği fiili başkanlık sistemi ANAP'ı kurtarabilecek mi? Çok güç. Kamuoyunda Yıldınm Akbulut nasıl tutmadıysa, ANAP da tutmuyor. Seçim araştirma(Arkası Sa. 19, Sü. l'de) HASAIS CEMAL • Cuellar'ın Kıbns raporu BM Genel m Özgürlük engelleri kalkmalı IHD Sekreteri Güvenlik Konseyi'ne sunduğu Genel Sekreteri Akın Birdal, "TBMM'de raporda, taraflar arasında pazarlıkta sonuç bekleyen 255 kişinin dosyasından ancak I 'i alınamadığını açıkladı. 3. Sayfada sonuçlandırılabildi" dedi. 14. Sayfada • Şili'de demokrasi yakın Şili'de 19 yü • 10 yıllık bilanço 1980'den sonra 650 aradan sonra ilk kez yapüacak serbest bin kişi gözaltına alındı. 50 kişi idam edildi, seçimde Pinochet'nin yönetimden 14 bin kişi yurttaşlıktan çıkanldı. 14. Sayfada uzaklaştırılması bekleniyor. 3. Sayfada • Pfaff'a tepki Trabzonspor'da futbokular M TV'de Sinema /. KanaVda saat 22.45'te arasında Belçikalı kaleciye karşı direniş 'Eve Dönüş' adlı fîlm yer alıyor. 4. Sayfada başladı, Pfaff iyı çalışmıyor denildi. Sporda • Avrupa'yı Avrupa yapan Fransız yazar l Edgar Morin 'Avrupa'yı nasıl düşündüğünU' ~W^ ardından Dilbilimci Berke Cumhuriyet'e anlattı. 6. Sayfada İJ ^j Vardar diin toprağa verildi. • Bankalar tahvile boğuldu Bankalarm % * * ****W Vardar, dil sevşisiyle elindekî tahvil ve Hazine bonolarının toplam \ v 9 doluydu. O bilım bahçemizin tutan 10 trilyon 831 milyar lira olarak belirlengüzel ağaçlarından di. Geçen yıl 6.1 trilyondu Ekonomide biriydi.Arka Sayfada GOZLEM UGUR MUMCU Akıl Yolu SHP Genel Başkanı Sayın Erdal İnönü'nün partisinin önceki gün toplanan küçük kurultayında "seçimli tüzük kurultayı" önermesi parti içi muhalefete derin bir soluk aldırdı. Kurultayda söz alan konuşmacıların büyük bir kısmı, "Paris'teki Kürt konferansına katılan 7 milletvekilinin disiplin su(Arkası Sa. 19, Sü. 7'de) rv