Katalog

PAMUKBANK Beyaz eşyadan mobîlyaya, tatilden eğrrim masrafkınna, otomobilden düğün giderierine... Biıim Kredi ! Cumhuriye 66. Yıl; Sayı: 23386 Kurucusu: Yunus Nadi "hizmet hizmet üstüne" PAMUKBANK iyi ba n kad ı r Madrid'den 600 T L . (KDv**M) 1 Ekim 1989 Pazar Tablodan Yavuz eıktı pazarlar! Cumhuriyet DERGİ'de bu hafta yeni bölümlerle 32 sayfa Pazann Penceresinden sayfasında Selçuk Erez... Doğada Yaşam bölümünde.her hafta bir 'kent dışı'serüven. Mektuplardan sayfasında, her hafta değişik bir mektubun satırları arasında... Yavuz Sultan Selim'in bilinmeyen resminin öyküsü Carmen soyunuyor, ama politikaycL.. NtiNE SAULN1ER Başbakan Felipe Gonzaiez'in güzel ve cazibeli eşi Carmen Romero Sosyalist Parti'den milletvekili olunca İspanya kamuoyu birbirine girdi. Başımıza yeni bir Eva Peron mu yaratıyoruz diyenlerin yanı sıra Carmen'e "ole" çekenler hiç de az değii Feminist kotalar Carmen'i adaylığa zorladı. tyi Resim Osmanlı'ya Fatih'le girdi Fatih SnlUn Mehmet (1431 1481) tstanbul'u Osmanlılann yeni başkenti yaptıktan sonra Napoli Kralı Aragonlu Ferdinand'a haber salıp, kendisine ressam ve sanatçıların gönderilraesini istedi. Gelen ressamlara portrelerini, madalyonlannı yaptırdı. Bualardan biri olan Costanzo dc Ferrara'ıun yaptığı bir Fatih portresi Topkapı Sarayı'ndadır. Bu tabloya benzer bir bronz madalyonun da aynı ressamın eseri olduğu kabul edilir. Gcatile Bellini de 147980 yülan arasında (Arkası Sa. 19, Sü 6'da) Bir antika tüccan tarafmdan Londra'da satışa çıkartılan "Doğulu iki Centilmen "adlı tablo üzerindeyapılan araştırmalar, Osmanlıpadişahı Yavuz Sultan Selim 'in bugüne kadar bilinmeyen yeni bir tablosunu ortaya çıkardı. Adışu anda bilinmeyen birttalyan ressam tarafmdan yapılan tabloda Yavuz'la birlikte, onun RidaniyeSavaşı'ndaağır bir yenilgiye uğrattığı Memluk Sultanı Tomanbay resmedilmiş. ÖZGEN ACAR NEW YORK 15121520 yıllan arasında hüküm sürmuş Osmanlı padişahı Yavuz Snltan Selim'in, şimdiye kadar varlığı bilinmeyen bir tablosu daha olduğu ortaya çıktı. Adı şu anda bilinmeyen ttalyan bir ressam tarafmdan ve 16. yüzyıhn başında yapılmış "Dofulu tki CentUmcn" adlı tablodaki iki "centilmen "den bırinin padişah Yavuz Sultan Selim, ötekinin ise Memluk Sultanı Tomanbay olduğunu saptadık. Tablo, bir sanat eserleri tüccan tarafından Londra'da satışa çıkartılıyor. Osmanlı padişahı Yavuz Selim, Mısır'daki Memluk Sultanı Tomanbay'ı ünlü Mısır seferi sırasında Ridaniye Savaşı'nda ağır bir yenilgiye uğratmış, Tomanbay'ı tutsak aldığa gibi Mısır'ı da ele geçirmişti. Yavuz'un Tomanbay'ı 14 Nisan 1517'de astınp tstanbul'a, ondan devraldığı tslam Halifeliği unvamyla dönmesi, o güne değin Memluk hayranı olan Avrupa'da yeri yerinden oyııatmıştı. Eğer 1517'de dünyanın iki süper lideri, günumüzde Gorbaçov'la Reagan'ın yaptığı gibi bir zirvede buluşsaydı ve o dönemin fotoğraf makineleri bu olayı görüntüleseydi, herhalde dönemin eğer olsaydı gazeteleri Cumhuriyet DERGİ 'dekine benzer bir fotoğraf yayımlayacaklardı. O dönemde bu işi fotoğrafçılar ve TV kameramanlan yerine ressamlar ve gravur sanatçılan yapıyordu. Adı şu anda bilinmeyen bir halyan ressamının Avrupa'yı sarsan bir savaşın liderini anmak için (88 x 81) boyutunda böyle bir tabloyu yapması da doğaldı. Biz, biraz yalruzca 482 yıl (!> gecikmeyle de olsa bu zirvenin resmini ilk kez dünya kamuoyuna açıkJıyoruz. "Dojalu tki Cenülmen" adlı tabloya ait bir fo(Arkaa Sa. 19, Sü 8'de) Belgraddan Lokantaya giderken milyonları yanına al ARİF KIZILYALIN Bir sandviç için 35 bin, bir ufak şişe kola için 15 bin dinar veren Yugoslavlar, küçük bir kasetçalar ya da müzikli bir lokantada yenecek güzel bir akşam yemeği için "milyonları" saçıyorlar. 1005001000'lik banknotların hemen hemen hiçbir değeri yok gibi Yugoslavya'da. Istanbul'da eylül ayında mutfak harcamaları yüzde 7.1 arttı Istanbul'da 4 kişilik bir ailenin aylık mutfak Eylül ayında birçok temel tüketim maddesine harcaması eylül ayında yüzde 7.1 artarak 439 yüzde 5 ile 27 arasında zam geldi. Sebzenin bin 795 liraya fırladı. 7.1 oranındaki artış, ortalama fıyatı yüzde 19, bakliyat ürünleri yüzde 14, yoğurt yüzde 27, peynir yüzde 11, et şubat ayındaki 8.9'luk rekor artıştan sonra en ve tereyağının fıyatı yüzde 5 oranında arttı. yüksek artış oldu. f Mutfak bımalttı: % 74.8 Ekonomi Servisi Mutfak enflasyonu yine fırladı. tstanbulda yaşayan dört kişilik bir ailenin aylık mutfak harcaması eylül ayında yüzde 7.1 artarak 439 bin 795 liraya çıktı. Mutfak harcamasında, geçen şubattaki yüzde 8.5'lik artıştan sonra eylulde kaydedilen bu yıün ikinci rekor artışıyla yılbaşından bu yana dokuz ayda mutfak harcamasmda meydana gelen artış yüzde 54.2 oldu. Yıllık ortalama olarak ıse mutfak harcamasında geçen ay başlayan tırmanış sürdü ve yüzde 74.8'e yukseldi. Eylül ayında, mutfak harcamasında birçok temel tüketim maddesine yuzde 527 arasında zam geldi. Mutfak harcamasmda ele aldığımız 22 temel üründen sadece 10"unda meydana gelen önemli aruşlar, harcamanın yuksek çıkmasına yol açti. Yoğurdun kilo fıyatı bir ay içinde yuzde 27, sebzenin ortalama fıyatı yüzde 19, bakliyat ürünlerinin fıyatı yüzde 14, baktığımızda şubat ayında harcayumurtanın adet fıyatı yüzde 13, manın rekor artışla yüzde 8.9 artpeynirin kilo fıyatı yüzde 11, ay tığı görülürken, eylülde yaşanan çiçekyağının fıyatı yüzde 8, pirin yüzde 7'lik artış bunun hemen arcin fiyatı yuzde 6, et ve tereyağı dından geliyor. Mayıs ayında yüznın kilo fiyatı yüzde 5 ve marga de 6.9'luk aylık artıştan sonra harinin fıyatı ise yüzde 4 arttı. Böy ziran ve temmuzda sırasıyla yüzlece mutfak harcamasmda önemli de 4 ve yüzde 2.5'luk artışlarla inimallarda meydana gelen artış, şe geçen aylık mutfak harcaması ağustos ayında başlayan tırmaru ağustosta yeniden kıpırdadı ve şı daha da yukanlara çekti. yüzde 3.2 olarak gerçekleşti. 1989 yılından bu yana aylık Yeni artışla eylül ayı başında mutfak harcamasındaki artışlara mutfak harcamasında 400 bin lira sırun aşılırken, ekim ayı başında 439 bin lirayla harcama 450 bin lira sınırına dayandı. Piyasa ilgilileri, zamlarda yeniden bir tempolu artışın göze çarptıgını ve ekim ayında eylülden daha yüksek fıyat artışlannın yaşanabileceğini belirttiler. Enver Paşa'nın Gizli Mektuplan Kendi gücümüze ve dostların desteğine güveniyorum. Memleketin her yerinde Almanya'ya karşı büytik bir ilgi duyulduğu hissediliyor. Küçük talebeler benim için bestelenmiş marşı söylemeye başladılar. Ne yapacağımı bilemedim, alkışlar o kadar uzun sürdü ki kıpkırmızı oldum. Enver Paşa'nın 19111913 yıllarında İstanbul'dan, Balkanlar'dan ve Trablusgarp'tan Alman sevgilisine yazdığı mektuplar. Yayına hazırlayaır.Şükrii Hanioğlu a Sayfada Enver Paşa ıle Sadrazam Talat Paşa Atina'dan 14 yıldır ele geçmeyen 17 Kasım STELYO BERBERAKtS 1 7 Kasım örgütü, 14 yıl içinde 20'den fazla bomba eylemini, 14 kişinin oldürulmesini üstlenmiş durumda. Eylemlerden sonra bırakılan bildiriler, kültürlü ve uzman kişileri kıskandıracak düzeyde. MUTFAĞIN BÎLANÇOSU 19. Sayfada 'Türkiye kefeni yırttı' lnonıı O Ö zal'ı istifaya çağırdı T •• •• Gizli tutanaklar Londra'dan Topa tutulan sağlık bakanı YANKI YAZGAN İngiltere'de şu sıralar en yaygın espri şu: "Doktor tavsiyesine kulak asmayana ne derler?" "Mr. Clarke". Bu, sağlık sistemini özelleştirmeye çalışan Thatcher'm sağlık bakamnm adu Sıradan bir pub sohbetinde bile sağlık sorunu öne çıkıveriyor. SHP lideri, Başbakan'ı Bulgaristan'la yapılan eski görüşmelerin gizli tutanaklarım çarpıtarak açıklamakla suçladı. Inönü, Bulgaristan konusunda özal'ın tükürdüğünü yaladığını 1 söyledi. 11. Sayfada SHP ı Sanlıurfa'da Ataturk Baraıı'nı gören bir tepede halka kısa bir konuşma yapan Özal, GAP'ı oluşturan 22 barajdan 2'sinin tamamlandıöını, 9'unun inşa halmde oiduğunu,56 yıl ıçındş de diğerlennın ınşaatına başlanacağım söyledi. Başbakan, GAP için günde 3.5 mılyar harcandığını belırttı. Adana ve görevden alındı Münih'ten Kabine GAP'ta toplamyor İZLENÎMLER 5 binlikler havada uçuştu FARUK BİI DİRİC İ ŞANLIURFA Peygamberler şehrinin sokaklarında bir hengamedir gidiyordu. Beyaz otobüsün ön tarafmdan Başbakan el sallıyor, sokaktakı vatandaşlarsa ne oiduğunu anlamaya calışıyordu. Etraftaki pankartlarda renk curcunası, ANAP'ır. pankartlarında "Getecege AHAP la el ele", cum ken RP'li belediyenın hazırladığı yeşil pankartlarda, "Peygamberier şehri" vurgulanıyor. Şanlıurfa'mn küçuk havaalanında bir yanda 5 binlikler havada uçuşuyor, bir yanda Özal'ın başdanışmanı Bıilent Şemiler kamerayla karşılamayı goruntuluyor. Karşılayıcıların (Arkası Sa. 16, Sü. l'de) 300 kişilik bir heyet ve 4 uçakla GAP gezisine başlayan Özal, Sanlıurfa'da Atatürk Barajı komplekslerinde ses düzeninde çıkan anzalar yüzünden konuşmasım bağıra bağıra hurbaşkanlığmdan dem vuı ulur yapmak zorunda kaldı. Sanlıurfa'da "Seni cumhurbaşkanı görmek istiyoruz" ve "Cumhurbaşkanı Özal çok yaşa, çatlasınlar, patlasınlar" pankartı ile karşılanan Özal, bu sabah Bakanlar Kurulu toplantısım GAP'ta yapacak. TUHCAY ÖZKAN ve MEHMET FARAÇ'ın haberi 16. Sayfada ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) SHP Merkez Yürütme Kurulu (MYK) dun toplanarak, Adana ve Tokat il orgutlerinin görevden alınmasını kararlaştırdı. Bu illere yeni il başkanlan da atandı. Genel Başkan Erdal tnönıi'hün başkanlığında dun öğle saatlerinde yapılan MYK toplantısında iki il örgutunün durumu göruşüldü. Alınan bilgilere göre, Adana il örgütünün görevden alınmasına gerekçe olarak, "belediyeyle arasıodaki uyumsuzluk", Tokat'a da "çakşmaması" gosterildi. (Arkası Sa. 16, Su. 7'de) TV, yann üçkanallı TV 3 yayına başlıyor Ekim geldi kapıya, haydi sarıl biraya EROL ÖZKAN Münih'in banliyösü Bad Reichenhall, bira bayramı Oktoberfest'in en canlı yaşandığı TV 3, yaymına yarın saat 21.00'de başlayacak. Günde köşelerden birisi. Yaşlı ve üç saat yayın yapacak TV 3, Ankara, İstanbul, Izmir, zenginlerin uğrak yeri Adana, Bursa ve Antalya'dan izlenebilecek. olan bu kentte şimdi yoğun bir hazırhk var. Költur Servisi TRT'nin yeGünde toplam üç saat yayın Bavyeralılar ve turistler ni yayın dönemi yarın " ü ç yapacak olan TV3'te ağırlık kokanallı" olarak başlıyor. 11 mil nulu filmlerde her gece bir film elde bira bardakları yon izleyici üç kanal arasında izleme olanağı var. "Unutuhnsşarkılar söyleyerek bir mekik dokuyacak. TV3 dağarcı yan Filmler", muzikaller, Türk "lunapark" esteüği ğında bol film, dizi ve müzik ya filmleri, Westernler arasında kiyaratıyorlar. 10. Sayfada yınlan bulunuyor. (Arkası Sa. 16, Sü. 4'de) Tabuları Yıkmakla Kitap Yasaklamak., H e m tabuları yıkmaktan söz etmek... Hem de kitap yasaklamak... İkisi bir arada olabitır mi? Başbakan Özal'a göre olabiliyor. Tabuları yıkmaktan söz ettiği günlerde, altına imzasını attığı bir kararla kitap yasaklatabiliyor. Şöyle: Geçen çarşamba günü, Avrupa Korıseyi'ndeki konuşmasından sonra Strasbourg'da düzenledığı basın toplantısında. "İdealimiz, tabulann olmadığı bir Türkiye toplumudur" demıştı Özal. Güzel bir dilek değil mi? Kuşkusuz öyle. Ama aynı Özal, iki gün sonra, Başbakan olarak en başta kendi adının yer aldığı Bakanlar Kurulu kararıyla bir kitabın Türkiye'ye sokulmasını yasaklamıştır. (Arkası Sa. 16, Su. l'de) HASAN CEMAL • Uyuşturucuya karşı işbirliği Kolombiya Devlet Başkanı Virgilio Barco 'nun tıim dünyaya çağnsı. 3. Sayfada • Banş için yol uzun Lübnan parlamentosu üyeleri Suudi Afabistan 'ın Taif kentinde dun toplandı. 3. Sayfada • 'Halkımız özgürtüğü geri vermez' Sovyet yazar Ribakov, 'Sovyet halkı bir ozgurluk parçası ele geçirdi' dedi. 3. Sayfada • Özel TV'ye gazeteci heyeti Yunanistan 'da özel radyo yaymlanmn serbest bırakılmasından sonra şımdi sıra özel televizyon yayınlanna geldi. 4. Sayfada • Rolling Stones yine dirildi İlk konserını 1962'de veren Rolling Stones, son 10 yıl içinde çıkardığı en güçlü album 'Steel Wheels'le yeniden gündemde. S. Sayfada • Picasso rekor peşinde Sanatçımn yaptığı "Au Lapin Agile" adlı tablo dünya açık arttırma rekoruna aday. 5. Sayfada Prof.Dr. Kenan Erım'le tarih ve arkeoloji sevgisinı arkadaşımız Mustafa Balbay konuştu. 12. Sayfada • Oesenle can bulan kadınıar Modanın çizgileri 4O'lı yıllardan bu yana Rene Cruau'nun fırçasıyla çiziliyor. Arka Sayfada • Çin'de cumhuriyet 'halksız' kuttanıyor ÇHC'mn kuruluş yıldönümüne Tienanmen katliamının gölgesi vurdu, halk alana sokulmayacak. Arka Sayfada I» ,TgBBt,,. • Pazar konuğu 'İ Z^^^Kk Afrodisyas antik kent 1 1 ^SPI^^K. kazısını 30 yıldır sürduren "^"* UĞURMUMCU GOZLEM Soyağacı... Ailenizin soyağacını bıliyor musunuz? Bılmiyorsanız hemeo öğrenin. Ben geçen kendi aileminkini çıkardım: Babamın babası Albay İbrahim Ethem. Anneannem, Ankara'nın Oğulbey koyunden. Dedemin babası Mumcu Halil Ağa. (Arkası Sa. 16. Su. 7'de)