Katalog

BİR ZAVALLI SARI AT Salâh Birsel 600 lira. Çağdaş Yayınlan, Turkacağı Cad.3941 Cağaloğlu /tstanbul Cumhuriyet 62. Yıl; Sayı 21936 Kunıcusu: Yunus Nadi ANKARA, (Cumhuriyet Biırosu) Amerika Birleşik Devletleri'nin eski Cumhuriyetçi Başkanlanndan Rkhard Nixon'un, "Türkiye'nin, tran'ın Şah zamanında Ortadoğu'da oynadıgı roKi oynayabilecegi" yolundaki sözleri Ankara'da sert tepkiye yol açı. Dışişleri Bakanlığı bir açıklama yaparak, "Türkiye'nin bölgede jandarma rolü oynamaya niyeti olmadıgını" duyurdu. NİAon, önceki gün Istanbul'dan aynlmadan önce gazetecilerin sorularını yanıtlarken Türkiye'nin bölgede oynayabileceği rol üzerinde durmuş, bu rolün nasıl olacağı konusunda Şah dönemini kasdederek, "Bir zamanlar İran'iD yaptıgı gibi. İran bugiin yapanuyor. Belki Türkiye yapabilir" demişti. Nbcon'un bu açıklaması Ankara'daki resmi çevrelerde oJumsuz karşılanırken, Dışişleri Bakamığı sözcüsü Yalun Eralp, bir açıklama yaparak, "Bu göriişü paylasmamız mümkun degildir" dedi. Türkiye'nin Ortadoğu politikasının yılların deneyiminden geçtiğini vurgulayan sözcü, "Türkiye, Ortadoğu'da akılcı, dengeli ve banşçı bir politika izlemektedir" dedi. Ankara, bu (Arkası Sa. 10. Sü. Vde) İRAN BÜYÜKELÇİSİ: IRAK KÜRTLERINE DESTEK TÜRKİYE'YE ZARAR VERMEZ TÜRKİYE "TEMASLAR GRUBU" ÖNERİSİNİ REDDETTİ 10. Sayfada Üniversiteye hazırlamada ıddialıyız Lise sonlar 16 Eylül Beklemeliler 23 Eylul (Sabah) 3 Ekim (Akşam) Laleli 528 64 37, Şehzadebaşı 522 75 74 KAVRAM DERSANESİ 100 TL. <KDVdahu,Tl Eylül 1985 Pazar Türkiye, Ortadoğu'nun jandarması olmayacak Dışişleri sözcüsü Eraip, Nixoriin "Türkiye, Ortadoğu'da İrariın Şah zamanında oynadığı rolü oynayabilir" sözleri üzerine yaptıgı açıklamada, "Türkiye'nin buna niyeti yok, Ortadoğu politikamız akılcı, dengeli ve barışçıdır" dedi. Dışişleri, Nvcon'un sözlerine sert tepki gösterdt Ekonomide Alternatif Arayışı OSMAN ULAGAY Ekonomide alternatif arayışı neden yaygınlaştı? A.ydın Güven Gürkan: Yatınmları ve büyümeyi bir yıl sıfırlayarak enflasyonu önleme fonu pluşturahm t i r h a n Işıl: Devletin öncülük edeceği altyapı projelerinde . asgari ücretle çok kişiye iş yaratılabilir. Jr rof. Asaf Savaş Akat: Uygulamayı da denetleyecek etkin oir planlama Beyrut Bir Aşktır CENGİZ ÇANDAR Dünyanın hiçbir yerinde insanlar Beyrut'ta olduğu kadar yoğun beraberliği yaşayamazlar. Hiçbir yere benzemediği için bu şehir dünyadan kopmuş gibi. Yalnıziık daha derin hiçbir yerde duyulamaz. Bu şehir, dünyada yaprak kıpırdasa etkilenecek kadar duyarlı. Beyrut'tan Romantizm Olmez ki,.. HADİ ULUENGİN Modacı Laura Ashley öldü. Romantizm, Laura Ashley 'den önce de vardı. Romantizm, Laura Ashley'den sonra da olacak. Yakaları ve kol ağtzları fırfırlı elbiselerden daha çok var. Romantizm yasıyor, çünkii hiç ölmedi. Brüksel'den Çatlı: Ağca'ya sahte pasaportu benverdim ROMA, (Cumhuriyet) Papa'ya suikast davasında tamklık etmesi için hapiste olduğu Fransa'dan Roma'ya getirilen Abdullah Çatlı dün verdiği ifadesinde Mehmet Ali Ağca'ya Papa'yı vurmak amaayla Italya'ya girmesine yardımcı olan sahte pasaportu kendisinin sağladığını söyledi. Ağca'yla ilişkileri ve Ağca'nın Lrrtnt 9 \eo>r allnnrltMeksika'daperşembe sabahki depremden 36 saat sonraçokşiddetliyeni bir dep1979 sonlannda Türkiye"den kanKlll £t» İXVZ »UUUIllll r e m daha meydana geldi. tsveç'in Vppsala Sismotoji Merkezi'nin ölçümüne göçışına nasıl yardımcı olduğunu, re, ikinci depremin şiddeti 7.6 düzeyinde. tlk deprem 7.8 şiddeünde idi. ABD'deki "Ulusal Deprem Enformasyon Merkezi" ise, depremin şiddetini 7.3 olarak bildirdi. İkinci depremin büyük bir paniğe ve çok sayıda binanın daha tahrip olmasma ve yıkılmasına sorgulamasında anlatan Çatlı yol açtığı bildirildi. Halen ilk depremde yıkılan binalann enkazlan arasında bulunan yüzlerce insanı kurtarabilme umuduyla enkaz Yargıç Severino Santiapichi'nin kaldırma çalışmalannm devam ettiği bildiriliyor. Meksika'da Devlet Başkanı Miguelde La Madrid, peşpeşe (Arkası Sa. 10. Sü. Vde) bir sorusuna, "Ağca'nın 1980'de Bulgaristan'a gitmesinin nedeninin orada pasaportu DU beklemek olduğunu sanıyorum" yanıtım verdi. Çatlı böylece, Ağca'mn Papa'yı vurmadan önceki eylemleri ve eıkinlikleri hakkında ilk kez somut bir açıklama getiren önemli bir tanık olarak dikkatleri çekti. bir biçimde gerçekleştinnenin Başbakan, anayasamn 84. maddesinin askıya Çatlı sorgulamasında Ağca'yyollannı arayalun. Bu degişiklila, Türkiye'de cezaevinden kaçıalınması ile geçici 15. maddeye yorum gi suhunetle nasıl yapabüiriz şından hemen sonra Oral Çelik getirilmesi için ANAP'lı Özalp ve Aşçıoğlu'nun araşürahm" dedi. vasıtasıyla tamştığını anlatarak Edinilen bilgiye göre Başba sözlerini şöyle sürdürdü: görüşlerini aldı, konuyu MKYK ile Başkanlık kan özal, grup yöneticilerine Divanı'nda da tartışmaya açacak. ANKARA SODEP'ii"Oral Çelik'in istegi üzerine anayasamn 84. maddesine ilişkin ler çiçeği burnunda, ikiyılAğca'yı 20 gün kadar e>imde gizBaşbakan Özal'ın Grup Başşu değerlendirmeyi yaptı: lık politikacı Halkçı Parti CANAN YAZGANGİL ledim. Bu arada, kendisinin kan Vekilleri ile Başbakanlık "Btam gnıbumuz sapasağlam lran'a gitmesini sağlayacak kişiGenel Başkanı Aydın GüANKARA Başbakan Tur Konutu'nda yaptıgı toplantıda ve ayaktadır. Grubumuzun hiç (Arkası Sa. 10. Sü. S'te) ven Gürkan'dan herhalde gut özal, milletvekili transferi ve Meclis Başkanı Necmettin bir sıkıntısı yoktur. Ancak gerek biraz politika dersi almalıni önleyen, anayasamn 84. mad Karaduman'ı ziyareti sırasında, Meclis içindeki, gerek Meclis dılar. Şimdi son olaya bakırv desinin, "Mecliste istikrarı anayasamn bu iki maddesini şındaki partiler henüz oturraaHalkçı Parti ile SODEP sagtamak" amaayla bir süre için gündeme getirdiği ve düşüncelemışlardır. Birçok sıkıntıları varhazırlanan birleşrne protoaskıya alınması ve 12 Eylül yö rini anlattığı bildirildi. dır. Meclis içindeki ve dışındaki kolü ile ilgili "tam anlamıyneticileri hakkında soruşturma Edinilen bilgilere göre Özal, partiler hâlâ tarüşma konusu yala anlaşmaya" varıyorlar. yapılamayacağını öngören geçi TBMM'nin görünumunün özelpılmaktadır. Yurt dışında da bu înönü ve Gürkan onaylıci 15. maddeye yorum getirilmesi likle dışarda "istikrarsız" olarak konuşulmaktadır. Parlamentoyor. Daha önce her ikipariçin nabız yokluyor. Başbakan değerlendirildiğine dikkati çekenun istikrarsu olduğu öne surultinin kurullannda birleşme özal'ın, anayasamn bu iki mad rek, geçici biı süre milletvekili mektedir. Parlamento yapısının onaylanıyor. Ama bir de desine ilişkin Grup Başkan Ve transferi yoluruın açılrnası gerektarbşılır olmaktan çıkanlmasııun Barış Derneği üyelerini bakılıyor ki, tnönü kendi killeri Haydar Özalp ile Pertev tiğini savundu. Özal, TBMM yollannı aramalıdır. Bunun için Kennedy tnsan Hakları ekibinden gelen baskılara Aşçıoglu'nun görüşlerini aldığı Başkanı Karaduman ve Grup anayasamn 84. maddesinde dedayanamayarak "Biz proÖdülü 'ne aday gösteren ve konuyu ANAP MKYK ile Başkan Vekilleri ile yaptıgı göğişiklik yapmayı düşünüyorum, tokolde 12 maddede değiBaşkanlık Divanı'nda da tartış rüşmelerde, "Bu degişikliği anaama anayasamn ruhunu zedele Washington Post gazetesi şiklik istiyoruz. Yoksa iş maya açacağı öğrenildi. yasamn ruhuna sadık kalacak meden bunu nasıl gerçekleştire yazarı McCarthy, "Türk zorlaşacak"diyor. Gürkan biliriz. Bunun yoUaruu arayalım. kültürünü seviyorum. Barış SODEP'ten daha önce geBu degişikliği suhunetle nasıl ya Derneği, Türk kültüründe len başka değişiklik önerıpabiliriz, bunu araştıralım." insancü bir olay olduğu Bir dönemin perde arkası lerinde olduğu gibi bu sefer Özal, milletvekilliğinin düşü için aday gösterdim" dedi. de anlaşma sonrasmda gerülmesinin çok ağır bir ceza ollen bu isteğeyine "peki" diduğunu da vurgulayarak, "Ister TANJU AKERSON yor. Birleşmek için her ttirbizden, ister muhalefetien olsun. lü özveriye hazır olduğunu NEW YORK Önümüzdeki bir milletvekilinin milletvekillibir kez daha kamtlıyor. ginden düşmesi için parmak kal 20 kasım günü verilecek "Keny (Arkası Sa. 10. Sü. 6 da) dırmak oldukça zor bir iştir" de nedy İnsan Haklan Ödülü"ne 1980 di. özal, 84. maddenin bu biçi Banş Dernefi üyelerini aday gösmiyle uygulanmasının da guç ol teren VVashington Post gazetesi1983 duğuna dikkati çekerek, madde nin yazarı Koblrnan McCarthy, yi anayasamn özüne sadık Cumhuriyet'e yaptıgı açıklamaYalçın Doğan kalarak yumuşatma ve uygula da "Banş Derneği, Türk kültüBİRLEŞME nabilir hale getirme yollarının ründe cesur, insancü ve onurlu 12 Eylül'lü günleri yazdı aranmasını ve bu konuda kendi bir olay olduğu için ulusal düzeyPROTOKOLÜ DE ne görüş bildirilmesini de istedi. de tanıtıma hak kazanmıştır" detMZADAN GEÇTt Başbakan özai'ın konuyu di. "Bu nedenle Barış Derneği SODEP VE HP ANAP MKYK ve Başkanlık Di üyelerini Robert Kennedy tnsan CEPHESİNDEN vam'na da getireceği ve tartışma Haklan Ödülü'ne aday gösterdim" diyen Kohlman McCarthy ya açacağı bildirildi. BİRLEŞME (Arkası Sa. 10. Sü. Vde) (Arkası Sa. 10. Sü. 4'te) 9Sayfada Yeni Kentler Keşfetmeli RAGIP DURAN Londra 'ya şöyle bir iki günlüğüne uğrayanların oldukça ilginç izlenimleri oluyor. Onların dikkatini çeken şeyler, ya benim hiç dikkat etmediğim ya da bir görüp sonra unuttuğum şeyler genellikle. Londradan Bugün 12. sayfada PİP i Dosyası ŞÜKRAN KETENCİ Her yeni yasa, yeni bir hak kaybı 1970'lerdeki işverenin istedikleri, 10 yıl sonra gerçekleşiyor... Sendikalar bugünkü durumlarıyla işçinin hakkını koruyabilir mi?., Bilim adamları, işverenler ve sendikacılar ne diyor?.. Ekonomik modelin hedefi: Daha ucuz ve sorunsuz emek... İşçi Alışveriş Kuşları FAStH SİNAN "İstanbulin"ler, leylekleri andıran telaşh kümeler halinde, keselerindeki birikimlere göre kıştan önce son fırsat sıcak ülkelere doğru göç etmeye başlarlar. Bu garip kuşlar Kıbrıs'a da gelirler. Ve dönüş gününe kadar tabak çanaktan, iğne ipliğe bütün açlıklarını giderirler. Girneden New York'tan ANKARA'dan YALÇIN DOĞAN 84. madde "suhunetle" askıya alınacak Gürkan soğukkank, SODEP telaşh,.. Özal nabız yokluyor Kentin özgür sanatçıları ŞEBNEM ATİYAS JVeu> Yorkluların en çok bir araya geldikleri yerlerden biri, kentin eski metrosu. Belediye, parasıziıktan metroyu bir turlü bakımdan geçiremiyor. Ama arada bir sarı ya da mavi gibi "resmi" renklere , boyatıyor. Kopenhag'dan Yarın Cumhuriyet'te StVASET 85 İstanbul'un yarasv Haliç, yeniden yapılmak üzere yıkılıyor. Yaşayan bir efsane: Greta Garbo Haftanın konuğıu TUrgut Sunalp, "Ben milli liderim" diyor. Namibycu Çözülmez bir sorun mu? Barış Derneği üyeleri Kennedy ödülüne aday AIDS Paniği FERRUH YILMAZ Gazetenin birinde kocaman bir başlık: "Işte polisin dokunmaya korktuğu fahişe.." Aynı gunün akşatnı, televizyon fıaberlerinde polisin AIDS'li fahişeye ve fahişenin tutuklu kaldığı hücrede musluğa, elektrik düğmesine dokunmamakta nasıl inat ettiği uzun uzun anlatılıyor. ;£f*"* * Zürih'ten Protokol ne getiriyor? DAR SOKAKTA SİYASET Parasız ekimiz Cumhuriyet ile birlikte 'Pızza Bağlantısı'nın Türkiye ayagı ABD'deki İtalyan Mafyasına karşı girişilen en büyük operasyonun davası sırasında, ABD'deki mafyanın Türkiye 'de de bağlantısı olduğu ortaya çıktı. ABD Adalet Bakanlığı, Ankara'ya başvurarak eroin kaçakçıhğından ölüm cezasıyla yargılanan Mehmet Yıldız'ın tanık olarak ABD'ye gönderilmesini talep etti. MAFYANIN 10. Sayfada PARAVAK PİZZA LOKANfALARl ABD MafyasıTürk Mafyası işbirliği Sevgisinin Doruğu ADEM SAĞLAM Zürih 'te otoyolun yamndaki bütün ağaçlar fışlendi. Amaç, sadece araç sürücülerinin dikkatini çekmek, insafa gelmelerini sagtamak. Zürih'teki ağaçlar ölüyor çünkü. Açıklamalar 13. Sayfada , Yabancı Gozüyle Romantizm ve Macera SHl SHA T h e Guardian, The Times ve Vogue yazan, tran asıllı tngiliz Bilton'daki odamdan Istanbul'a bakıyorum. Zarif minareleri ve kıvrımlı kubbeleriyle muhteşem olan bu şehrin odamdan görüntüsü, siyah kadifenin üzerine serpiştirilmiş değerli taşlardan oluşan, çeşitli renklerle tamamlanan bir ışık seli ve arkada ışıltılı köprüsü ve kıyı şeridiyle alımlı Boğaziçi. OLAYLARIN ARDENDAKI Rutti Su Uğurlanırken... vardı, yeni bir akımın başını çeCavit Orhan Tiıtengil yazıyor: kiyordu. Yurt dışmda ve içinde "Osmanh döneminin son kesimi Ruhi Su, hem ilgi çekiyor, hem üe Cumhuriyet döneminin elliyıtartışılıyordu. Halk kaynağındanlı askın ilk ke.ümini türküler ve gelen sanat mirasmı yeniden yo ezgilerle karşüastınrken Ruhi Su, rumlayıp değerlendirerek yaşadısadece betimci ve sergüeyici değı dönemde bir okul kurmuş ğildir; aynı zamanda, dinleyiciolan Ruhi Su öldil leriyle birliku, bir karşüaştıncı Sabahattin Eyuboğlu, Ruhi Su ve değerlendiricîdir," üzerine yazdığı biryazıda şunlan Melih Cevdet ise Ruhi Su'nun söylüyor: "Kan ağlayan ağıtlar, "türkülerU birlikte saza yeni bir yiğitçe baskaldıran koçaklama anlam kazandırdığmı" bir yazılar, derin bir insancalık yüklü ne sında belirtmektedir. Dışarda ve Ruhi Su, o sanatçılardandı ki fesler, sıntkan, yayvan ağızlarda içerde yaytmlanan çeşitli yazı, hem kitlelere seslenmesini, hem eğlencelik, gostermelik hale gel yorum, eleştiride Ruhi Su ulus• • * değerini korumasını biliyordu; mislerdi. Bu yozlaşmaya 'yeter' müzik dünyamızda özel bir yeri diyor gibidir Ruhi Su 'nun sesL" (Arkası Sa. 10. Sü. Vde) RUHİ SU BUGÜN TOPRAĞA VERİLÎYOR 10. Sayfada • Güvenlik Konseyi, ırkçı rejimi kınadı. • Körfez savaşı 6. yılına girdi. 3. Sayfada • Biraya konan yasak, ağır alkollü içkilere yaradı. • TürkABD yatınm anlasması "çeviri"de takıldı. 11. Sayfada GERCEK Sakat ve eski hükümlüye artık iş yok UGUR MIMCU GOZLEM İş Sendika Servisi Sakat ve eski hukümlülerin çalışünlmasını zorunlu kılan yasa hükmü fıüen yürürlekten kaldınldı. Temmuz 1983'te yürürlüğe giren ve 50'den fazla işçi çalıştıran işyerlerinin, en az 1* 2 oranında sakat ve eski hükümlü çalıştırmasını öngören yasa ile ilgili tüzük (Arkası Sa. 10. SU. 5'ıe) Ruhi Su... Büyük sanatçı RuhiSu, yaşam ile ölüm arasındakı o acırnasız savaşa yenik düşerek aramızdan ayrıldı. Geride onurlu bir yaşam ve artık ancak plaklardan dinleyeceğimiz o gür ve tok sesinı bırakarak... Ölümcül bir hastalığın pençesinde kıvranıyordu. Yakın (Arkası Sa. 10. Sü. 2'de) 8. Sayfatfa