Katalog

CUMHURİYET/8 HABERIER Ozetle 8 ARALIK 1985 5.5 milyara çarptınlan şirket Danıştay'a gitti İçişleri, Dışişleri Bakanlığı ile Genelkurmay Başkanlığı HNSI şirketinin Türkiye'deki Hislerde kaçak olarak Amerikalı işçi çalıştırdığını raportarla sapîamıştı. Açılan dava sonunda şirket $.5 milyar liraya 'çarptırümıştı. tşSendika Servisi Türkiye'deki Amerikan uslerinde kaçak işçi çalıştırılması Yargıtay kararına karşın sürdürülüyor. Çahşma ve SosyaJ Güvenlik Bakanlığı İş Miifettişlerince yapılan incelemeler sonucu kaçak olarak çalıştınlan işçi sayısının bine yaklastığı saptandı. Öte yandan kaçak işçi çalıştıran "Holmes and Narver Services Inc."e (HNSI) karşı açılan 5.5 milyar liralık vergi davası olumlu sonuçlanırken şirket mahkemenin bu kararı üzerine tehiri icra istemi ile Danıştay'a başvurdu. Harbİş Sendikası ise şirket genel müdürü hakkında ceza davası açtı. Türkiye'deki Amerikan üslerinde izin alınmaksızın ve sigortasız yabancı işçi çalıştırıldığının açığa çıkması ve bu işyerlerinde örgütlü Harblş Sendikası'nın girişimleri üzerine İçişleri ve Dışişleri Bakanlıklan ile Genelkurmay Başkanlığı'nca yapılan incelemeler sonueu kaçak işçi çalıştınldığı raporlarla saptandı. Konuya ilişkin dava da Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nce incelenerek 20 Mayıs 1985 tarih ve 1985 / 5587 esas, 1985/5416 karar sayısı ile karara bağlandı. Kararda Amerikan üslerinde bu tür işçi çahştırmanın ikili anlaşmalara aykırı olduğu belirtilerek "bu tür istihdamlara son verilmesi gerektiği' ne hukmedildi. Genelkurmay Başkanlığı'nın istemi üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş mufettişlerince yapılan incelemeler sonucu Adana'daki İncirlik Hava Üssü'nde 636, Ankara'da 119, Diyar1 bakır Pirinçlik Üssu'nde 29, Sinop'ta 36 ve İzmir de 104 Amerikalının kaçak olarak çalıştınldığı saptandı. Bu arada vergi mahkemelerinin kaçak işçi çaiıştıran HNSI'ya karşı açtığı 5.5 milyar liralık vergi davası da olumlu sonuçlandı. Şirket lemiıui mektuplannın bu borca karşılık nakte dönüstüriilmesini önlemek için "tehiri icra" istemiyle Danıştay 4. Dairesine başvurdu. Bu başvurunun onümüzdeki günlerde görüleceğini bildiren Harbİş Sendikası yöneticileri kaçak olarak çalıştınlan işçilerin SSK prim borçlarının da 60 milyon lirayı aştığını söylediler. Şirket Genel Müdürü hakkında TCK'nın 526. maddesi ile 2822 sayılı yasanın 80/2. maddesine ve ülkemizde yabancıların çalışmasını düzenleyen yasalara aykırı davranışları nedeniyle ceza davası açtıklannı belirten yöneticiler şöyle konuştular: "Tiirkiye'de tranlı, Iraklı, Pakistanlı veva İtalyan asıllı turistlerin bir gıin olsun çahşmalanna izin verilmezken Amerikalılar goz göre göre yıllardır kaçak olarak çalışıyor. Türkiye'de yabancılann oturma izni olmaksızın çahşmalanna yasalanmız izİD vermiyor. Ancak uyanık Amerikalılar turist olarak Türkiye'>e gelip çalışmaya başlıyorlar. Belirli süreler sonunda yakın ülkelere örneğin Kıbns'a, Yunanistan'a, İtalya'ya gidip 510 gün kaldık(an sonra geri dönüp çalışmaya devam ediyorlar. Bu tür kaçak işçi çalıştırmasının işsizliğin bad safhaya ulaştığı uikemiz açısından ne anlanta geldiği ortada. Aynca sigorta primi yatjnlmamasının, vergilerin odenmemesinin yol açtığı kayıplarla faizleri hesaba katılırsa yılda 7.5 milyar lirayı buluyor. Olayın Türk hukümetine yuklediği sonımluluk çok büyukfür. Bu konuda ağırlığını ortaya koyması gerekirken bazı hükümet yetkililerinin *aman bu adamaları küsturmeyelim' düşüncesinde olduklan zaman zaman kulağımıza geliyor. Bu konu dıişiindürüciidür." Bine yakın kaçak Amerikalı çalıştıran şirket Yargıtay kararını uygulamıyor İhaleye katılma yusağı Bayındırlık ve îskân Bakanlığı, 8 müteahhidin I yıl süreyle ihalelere katılmalannı yasakladu Bayındırlık ve tskân Bakanlığının Resmi Gazete'de yayımlanm ilanına göre ihalelere katılmalan yasaklanan müteahhitler şunlar: "Saba tnşaat Jaahhüt ve MalzemeUri Umited Şirketi, Necati Alkan, Haydar Gürbuz, Mehmet Çakır, muteahhit ve TimSe Genel Bafkanı Sami San, Reşal Yıldmm, Mustafa Dalkıltç, Ahmet SangüU" tletişim ve tanıtma ödülü Çocuk suçlular artıyor Buca Islahevi'ndeki 280 çocuğun yandan fazlası hırsızlık suçundan hapis. Islahevi yetkilileri, büyük kentlerdeki çocuklann daha çok hırsızhk, gasp gibi mala yönelik, kırsal kesimdeki çocuklann ise daha çok adam öldürme, yaralama ve cinsel suçlar işlediklerini belirtiyorlar. İZMİR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Sosyoekonomik koşullann güçleşmesine koşut olarak çocuk suçluların sayısının arttığı belirtildi. Yetkililer, Buca Çocuk Islahevi'ndeki yaşları 12 ile 18 arasında değişen üçü kız 280 çocuğun yansından fazlasının hırsızlık suçundan ıslahevine girdikJerini ve genellikle yiyecek çalarken yakalandıklarını söylediler. Islahevi sosyal hizmet uzmanı Handan Elvas, çocuğu suça iten etkenlerin temelde ekonomik yetersizliklerden kaynaklandığını öne sürerken, ıslahevinde görevli psikolog Filiz Boşor, hırsızlık suçundan kuçuk yaşta ıslahevine giren çocuklann hemen hepsinin yiyecek çalarken yakalandıklarını vurgulayarak şöyle dedi: "Hırsızlık nedeniyle kurumumuzda bulunan çocuklann tumü yoksul ailelerin çocuklarıdır. Bu çocuklar, hiçbir zaman elde edemeyecekieri şeylere sahip olmanın tek yolunun 'çalmak' olduğunu düşünerek bu suçu işliyorlar. Telcvizyondaki reklamlarda gösterilen cicili bicili poşetlerdeki yiyecekler bu çocuklan çok etkiliyor. Hırsızlık suçundan ıslahevine giren çocuklara tahljye olmadan önce yine ayru suçu işleyip işlemeyeceğini sorduğumuzda kimilerinden, 'başka seçeneğin yok', yanıtmı alıyoruz. îşlenen suçları mala ve kişiye yönelik suçlar şeklinde ikiye ayıran ıslahevi yetkilileri, büyük kentlerdeki çocuklann daha çok hırsızlık, gasp gibi mala yönelik, kırsal kesimdeki çocuklann ise daha çok adam öldürme, yaralama ve cinsel suçlar işlediklerine değindiler. Psikolog Filiz Boşor, kırsal kesimdeki çocuklann daha fazla cinsel suç işleme nedenlerini şöyle sıraladı: "Kırsal kesimdeki çocuklann anne ve babalanndan ayn yattıklan özel bir odaları yok. Uyarılıyor ve yanlış deneyimlere girişiyorlar." Ekenomik yetersizliklerin yanı sıra çocuğu suça surükleyen etkenJerden bir diğerinin aile yapısındaki bozukluklar olduğunu savunan psikoiog Filiz Boşor, parçalanmış ailelerin salt büyük kentlerde söz konusu olduğunu vurgulayarak şu bilgileri verdi: "Çocuk iivey anne ve iivey baba ile olan sonınlannı çözemediği zaman çözümii evinin dışında anyor, yani evden kaçıyor. Dışanda kendisine benzeyen çocuklarla ilişkiye giriyor ve gnıbundan soyuılanmamak için yanlış davranışlan benimsiyor. Kurumumuzdaki çocuklann geneli evden kaçtıkları sırada suç işleyen çocuklardır. Evden kaçmak ve suç işlemek birbirini izliyor." Islahevindeki çocuklan "suça eğilimli" olarak değerlendirmenın çok yanlış olduğunu söyleyen psikolog Boşor, "Çocuklan içinde bulundukları sosyoekonomik koşullar suça itmiştir" diyerek şunları söyledi: "Toplumumuzdaki önyargılı insanlar bu çocuklann tslahevinden çıktıktan sonra sosyal ilişkilerini engelliyorlar. Bu çocuklann topluma kazandınlabilmesi için önce topluraun bu konuda egitilmesi gerekir. Islahevindeki birçok çocuğun ortak endisesi buradan çıktıklan zaman toplum tarafmdan benimsenmeme, soyutlanmadır." Islahevini bir ceza ve infaz kurumu olmaktan çok bir ıslah kurumu ve işyurdu olarak tanımlayan ıslahevi yetkilileri, "çocuklann ıslahevi bünyesindeki marangozhane, kundurahane gibi atölyelerde bir meslek ögrenmeierine çalışıyonız" biçiminde konuştular. En büyük etken: Ekonomik yetersizlik Ankara Gazeteciler Cemiyeti, Devlet Bakanı Mesut Yılmaz, Kültür ve Turizm Bakanı Mükerrem Taşçıoğlu, Ulaştırma Bakanı VeyselAtasoy, TRT Genel Müdürü Tunca Toskay, TÜTA V Başkanı Kemal Baytaş ve PTT Genel Müdürü Servet Bilgi'ye "1985 tletişim ve Tanıtma Büyük Ödülü" verdi. Gazeteciler Cemiyeti Başkanlığı'ndan dün yapılan açıklamada, iletişim ve tanıtma dallannda, "l985 tletişim ve Tanıtma Büyük ödülü" verilen başanlı kuruluş ve sonımlulann cemiyet büyük jüHsince saptandığı bildirüdi. Hükümetin ve kültür çalışmaları bilim Her sabah 30 milyurkk yatırun yapmak zorundayız Devlet Bakanı Titiz: Ankara Ahlatlıbel RasathanesVni dolduran 7'den 701e yurttaşlara yetkilüerin Halley'i tarifi Hüseyin Rahmi'yi aratmayacak kadar renkliydi. (Fotoğruf: CUMHURİYET) Devlet Bakanı Mustafa Tinaz Titiz, biümsel ve kültürel bir giriştonde buhantyor. Türkiye Büimsel ve Teknik Araştırma TÜBÎTAK uzmanlannın hazırladığı birprogramla Anadolu illerinde video kaset gösterileri yapılacak ve Yıldtz Savaşlan ya da başka konularda halkı, özellikle gençliği aydınlatan bilgiler verilecek. "Halley"i izleme kampanyası Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi'nin açtığı kampanya ile Halley her gece yeniden keşfediliyor. Dünyaya uzaklığı şu anda 102 milyon kilometre olan Halley'i Ankara'daki rasathaneden izlemenin tek avantajlı yani "canlısını izlemek..." Yoksa fotoğraflarmda daha net. ÜMtT ASLANBAY ANKARA "Pegasus'un yanında iki parlak yıldız var. Onlardan aşağı bir yarı kat et, oralarda bir yerde olacak".. Ankara Ahlatlıbel Rasathanesi'ni dolduran 7'den 70'e yurttaşlara, yeıkililerin Halley Kuyruklu yildızını tarifi Hüseyin Rahmi 1 yi aratmayacak kadar renkliydi. Sağ gözünü nişan alır gibi teleskopa dayayan Halley'in yerini saptamakla görevlendirilen oğrenci, binlerce yıldız arasında uzun çabalarla "kuynıklusunu" seçmeye çalıştı. Gazetelerde boy boy resimleri çıkan Halley'i görememenin hayal kınklığı bir yana bırakılacak olursa, teleskopun önünde sıraya girenlerin astronomi bilgileri yıldız falları köşesinin otesine geçti. Latince dağarcıkları zenginleşti. 58 Yaşındaki Nermin Baran. Halley'in önceki gece "yeniden keşfinden" sonra Ankara'da onu goren iik "sıradan yurttaş" oldu: "İki parlak yıldız var. Onlann altında bir bulut var. Ortasında da küçük bir ışık." TAMAM TEYZE tŞTE O HALLEY... Ben bundan 1516 sene önce daha iyisini görmüştüm. Daha kocamandı. Görünmesiyie, Halley kuyrukluyıldıvnm hızı saatte 200 bin kilometre. Karamürserin orada duruyor. Toz zerreciklerinin biri Gima'nın yanında, diğeri de Meclis'in.. Bunların birbirine çarpması ne kadar olası ise, Halley'in dünyaya çarpması da o kadar olası." Sorular, "Diger gezegenlerde canlılar var mı?", "L'çan daireler var mı?" biçiminde, süruyor. Yanıtlar da sabırla veriliyor. Bölüm Başkanı, Prof. Aydın, Halley'in hızının saatte 200 bin kilometre olduğunu söylüyor ve ekliyor "Bu hız, 10 santimetrelik alüminy umun içinden tereyagından kıl çeker gibi, geçer gider." Yetkilüerin verdiği bilgiye göre, "Halley de geçip gidiyor, 10 nisan larihinde dünyaya en yakın uzaklığa gelecek, 63 milyon kilometre.. Avrupa ulkelerinden ve ABD'den araç gonderilmiş, yakınından geçip fotoğraf gonderecekler. Ankara'daki rasathaneden fotoğraf çekilemiyor, çünkü teleskopuna göre daha çok uzakta, ışığı zayıf. 6 bin asada bile iyi görüntü elde edilememiş... Şehir içinden ise şu anda görülmesi olanaksız". Ama, sahra dürbünüyle denemek isteyenler, önce Pegasus'u bulsunlar onun biraz altında, bulut gibi... kaybolması bir oldu, hem onun kuyrugu vardı. Bunun yok.. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölum Başkanı Prof. Cemal Aydın, Nermin Baran'ın bu sözleri üzerine heyecanla konuşmaya başladı: O gördüğün Bennett kuyrukiuyıldızıydı teyze, 1969yılında göriilmüştU. Halley'in de kuynığu var, araa daha göremiyoruz, ancak profesyonel gözle farkedilir. Ocak ayında daha net izleyebileceğiz. Dünyaya uzaklığı şu anda 102 milyon kilometre olan Halley'i Ankara'daki rasathaneden izlemenin tek avantajlı yani, "canlısını izlemek".. Yoksa fotoğraflarında çok daha net. Ancak Fen Fakültesi'nin açtığı "Halley Kampanyası"na katılmak için her gun onlarca yurttaş başvuruyor. Onlar tarafından yönetilen soruları v'anıtlamak da, yardımcı Doçent Ethem Derman'a düşmüş durumda. Yaşhca bir bey soruyor: "Halley dünyaya çarpar mı?" Yanıt ise şöyle: Güneş bir portakal ise dünya bir toz zerreciğidir. Halley ondan da küçük. Uzay Kızılay meydanıysa, portakal Yeni Sendika Komisyvnu Tbplantısı Türklş ile Ahnan Sendikalar Birliği DGB arasında 3 günden beri süren Sendika Komisyonu Toplantısı, dün sona erdi ve taraflar görüşlerini bir bildiriyle açıkladılar. tki kurulufun temsilcileri, Türk işçilerinin kesin dönüşünün zorunlu değil, isteğe bağlı olması gerektiği konusunda görüş birliğine vanrken, Türktş, 1986 yth sonlannda serbest dolaşım hakkı tanınmasını istedL DGB yetkilileri ise serbest dolasıma prensipte karşı olmadıklanm, ancak iş piyasasmdaki darlık nedeniyle serbest dolaşımın sadece F. Almanya 'da bulunan işçi ve onlann aile üyelerine tanınmasmdan yana olduklannı söylediler. "Sürgün" cezası kalkıyor ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Askeri Yargıtay 3. Dairesi "Şarth salıverilmede geçen sürenin, genel güvenlik gözetimi altında bulundurulmak cezasından mahsup edilmesine" karar verdi. Askeri Yargıtay 3. Dairesinin, 26.11.1985 tarih ve 1985/285 esas ve 1985/264 sayılı karannda hükümlü Hızır Ertemir için, savunma avukatları Av. Fatma Çakır ve Av. Raif Çakır'ın basvuruları üzerine verdiği kararın gerekçesinde şu görüş beliıtiliyor: "Şartb salıverilme süresi içerisinde kasti bir cürümden dolayı şahsi hürriyeti bağlayıcı bir cezaya mahkum edilmeyen, mevcut olduğu şartlan da ifa etmediğine dair herhangi bir durumun söz konusu olmayan sanığın, hükümde yazılı cezasının yerine getirilmis sayılması gerektiğinde TCK'nın 17/3 maddesi hükmü uyannca, şarth salıverilmede geçen sürenin genel güvenlik gözetimi altında buiurdurmak cezasmdan mahsup edilmesi gerekmekle, aksi yöndeki mahkeme karannın kaldırılarak mahsubu sağlayacak şekilde esasa hükmedilmesi gerekmiştir. BİR ÖRNEKLE ANLATILIRSA Örneğin, TCK'nın 168/2. maddesi uyannca hakkında 5 yıl ağır hapis ve 20 ay genel gözetim altında bulurdurulmasına hukmedilen bir sanık, 32 ay cezaevinde kalıp, şarth salıverilme hukümlerinden yararlanarak dışarı çıkıyor. Geri kalan 28 ay şarth salıverilme süresi olarak adlandırılıyor. 5 yılhk cezanın tamamlanması, yani hukuk diliyle "bihaklun cezanın çekilmesi" cezaevinde ve dışarıda geçen 5 yıllık sürenin dolması iie bitiyor. Genel gözetim cezası ise, bu beş yıllık sürenin dolmasından itibaren başlatılıyor. Sanık, genel gözetim cezasının çektirilmesine karar verilen yerleşim merkezine giderek yaygın değişi ile, "surgün" cezasını çekmeye başlıyor. Askeri Yargıtay 3. Dairesinin verdiği karar uyannca, örneğimizde, sanık şartlı sahverilme süresi 28 ay içinde herhangi bir suç işlemediği takdirde, genel gözetim cezası oian 20 ayın, bu süreden düşürülmesi gerekiyor. Bu durumda genel gözetim cezası, şartlı salıverilme süresinden düşülecek ve otomatikman ortadan kalkmış olacak. Devlet aleyhine işlenen cürümler çerçevesinde tanımlanan suçIardan mahkum edılenler için TCK'nun 173. maddesine göre, verilen cezanın üçte biri kadar "genel güvenlik altında bulundurulma" cezasına da hükmediliyor. Askeri "Vargıtay 3. Dairesi daha önce verdiği 23.10.1984 tarih ve 1984/397394 sayılı kararı ile TCK'nun 42. maddesinin uygulanmasına ve genel gözetim altında bulundurulması hükmünün tamamlanmasından sonra infaz edilmesine karar verdi. Uygulama bu hüküm doğrultusunda devam ediyordu. Ancak, TCK'nun 17/3 maddesinde şartlı salıverilmede geçen sürenin genel güvenlik gözetimi altında bulundurma cezası süresinden mahsubu gerektiği hukme bağlanmışken uygulamada bu hükme yer verilmiyordu. Askeri Yargıtay 3. Dairesinin bu ömek karanndan binlerce hükümlünün yararlanması bekleniyor. Bu durumda olan hükümlülerin karan veren mahkemeye başvurarak, şarth sahverilmede geçen sürenin, genel güvenlik gözetimi altında bulundurulma cezası süresinde düşürülmesini talep etmeleri gerekiyor. tnfaz makamlarının ise söz konusu Yargıtay kararı gereğince TCK'nın 17/3 maddesini res'en uygulamaları zorunlu oluyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Devlet Bakanı Tınaz Titiz, Türkiye'de nüfus artışının tehlikeli boyutlara vardığını belirterek, buna ek olarak iş gücü piyasasının ihtiyaç duymadığı elemanlann da yetiştirilmesinin, işsizliğin başlıca nedenleri arasında yer aldığını söyledi. Üniversiteli Kadjnlar Derneği tarafından düzenlenen "Çeşitli Ülkelerde tşsiz Gençligin Sorunlan" konulu seminerde konuşan Devlet Bakanı Titiz, işsizliğin, kamu kurum ve kuruluşlanna daha fazla personel almakla çözümlenemeyeceğini ve gerçek çözümün yatınm yapmak olduğunu kaydederek, "Hızlı nüfus artışı karsısında her sabah 30 milyar liralık yatınm yapmamız gerekiyor" şeklinde konuştu. Kesin dönüş yapan işçiler uyarıldı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Federal A Imanya'dan kesin dönuş yapan işçileri, sigorta primleri isveren payiannı geri almak için dava açacaklarını ileri sürerek para toplayanlara karşı uyardu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, şöyle denildu "Son günlerde, bazı gazetelerde Federal Almanya aan dönen vatandaşlanmıza talepleri halinde emeklilik sigortası primlerinin sadece işçipayı ödendiğinde, işveren paylanrun da geri verilmesini teminen Federal Almanya mahkemelerinde dava açılacağı yotunda ilanlara raslanmakta ve bu ilanlarda para istenmektedir. Vatandaşlanmızın zarar görmemeleri için bu ve benzeri ilanlar konusunda dikkatli olmalan ve bakanlığımızın 18 33 68 numaralı telefonlanndan bilgi alabilecekleri önemle duyurulur." Berktay serbest bırakıldı EDİRNE, (UBA) Jngiltere'den dönerken Edirne'de gözaltına alınan Siyasal Bilgiler Fakültesi'nin eski öğretim üyelerinden Halil Berktay, serbest bırakıldı. Türkiye'ye dönerken Edirne'de "eski bir tutuklama" kararı nedeniyle gözaltına ahnan Berktay, ilgili birimlerden istenen bilginin Edirne'ye ulaşması ve tutuklama karan nın kaklınldığının bildirilmesi üzerine dun sabah serbest bırakıldı. BAŞSAĞLIĞI Dairemiz memurlarından, arkadaşımız NURİ ÇEKEM'i kaybetmenin üzüntüsü içindeyiz. Merhuma Tann'dan rahmet, kederli ailesine ve yakmlarına başsağhğı dileriz. MERCAN VERGİ DAİRESt MESAt ARKADAŞLARI Bakırköy'lülerin hizmetinde; Şimdi, dış ticaret ve kambiyo işlemlerinde; uzmanlıgı, hızı, kârlılığı getiren, bir banka subesi var: okurlarınavebayilere TEKRAR TÜRKİYEite ÜRKİ .DÜNYA A.Ş Nartıbahçe Sok No 1S Cağaloğluİstanbut Td.520 5400520 67 28/27/28 The Economist Aacmt adresi:. Sevgili dostumuz NECDET BULUT'u ölümsüzlüğünun 7. yılında saygıyla anıyoruz. B t L İ M VE SANAT D E R G İ S İ «Esbank Bakırköy Subesi» ESBANK "tedbirli ve kararlı" İMZA GÜNÜ Aziz Nesin, Demirtaş Ceyhun ve Necati Gungör 8 aralık (bugün) Kerem Kitabevi'nde kitaplarını imzaltyorlar.