Katalog

DÖRTLER. DERSANESI ÜŞESONLAR (ÖSS ÖYS) 15 eytül kayıdan deva.m edıyor Tel 522 24 60 Cağaıoğlu Cumhur 60. Yıl Sayı: 21205 Kurucusu: Yunus Nadi kacaklarını bildiriyorlar. Bir diğer grup ıse, ücretlerin, enflasyon artışınm altında kaldığını kabul ederek; artırılmasmın bir hukümet politikası olduğunu vurguluyor. Iktisatçı ve sosyal bilimciler ıse enflasyon artışı altında kalan ücret artışlarının enflasyon artışı ile aynı düzeye çıkanlması ve işçinin satın alma gücünun duşmemesinin sadece sosyal cephesi olmadığını belirtiyorlar. Enflasyonun durdurulması kaygısı ile çalışanların Ücretlerinin gerçek değerinin duşmesi, satın alma guçlerinin daralması halinde, çalışanlara mal satmak üzere oiuşmuş sanayiin iflasına yol açıldığını söyluyorlar. Ekonominin bugünkü en güncel sorununun, iflas noktasına gelmiş şirketler, sanayi kuruluşları olduğunu açıkhyorlar. Turkİş Genel Başkanı Şevket Yılmaz, YHK'nın bu yıl içinde saptadığı ucret artışlannda, enflasyon artışından işçi aleyhine doğan farkın düzeltilmesi konusunda yaptıkları girışim için, Başbakan'ın gelmesini beklediklerini ve nedenleri hakkında bir rapor sunacaklarını belirttikten sonra gerekçelerini şöyle özetliyor: "YHK bu vılki ucret artıslırını *'o 20 olarak beliıierken enflasyon artışınm da bu oranda oîacagı tezine dayanmıştı. Şimdi ise, enflasyonun yıl sonuna kadar °7o 30"a çıkacagı kesinleşmiş durumda. Biz ondan da T IVAı 40 T L . 9 Eylül 1983 Cuma Mahmut TEZCAN •% ^ ^ " • vonetimindeki dergıniz f ÖSS GARANTİ EDİYOR... OSS 1983 soru ve yanıtlannın tamamı ilk sayımızla ücretsiz 12 K>lul'de gazete bayilerinde AŞAMA Türkîş: \alnız mutfak için yüzde 10 ek zam zorıınlu Enfl ücretlerden yüzde 10 daha götürdü TİSK Başkanvekili İplikçi, "Eğer ücretlerin enllasyona göre ayarlanması yoluna gidilirse, kiralan da, faizleri de gözden geçirmek gerekecektir" dedi. lstanbul Haber Servisi Türktş'in işçi ücretlerinin enflasyon oranına göre yükseltilmesi istemi ve Başbakan ile göruşerek YHK'nın bu yıl bağıtladıŞÜKRAN KETENCİ ğı sözleşmeler için % 10 oranıntstatistiklere dayanılarak yapı da artış isteyeceğini açıklaması lan hesaplar işçi ücretlerinin ger değişik tepkilere yol açtı. Türkçek değerinde, 5 yıl içinde yüz lş Genel Başkanı Şevket Yılmaz, de 50'yi bulan bir aşınma oldu tıiketim değil, sadece mutfak ğunu ortaya koyuyor. Işçilerin için bu ücret artışını zorunlu görgerçek ücretleri 1979 yıhndan bu düklerini, buna dayanarak artış yana, 1963 yılındaki düzeyinin istediklerini açıklarken, işverenaltında kalıyor ve her yıl biraz ler değişik iki görüşü savunuyorlar. Bir kısım işverenler daha fazla aşınma kaydediyor. SSK'nın bir günlük onalama YHK'nın bu yıl için verdiği ucücretleri ile tstanbul Ticaret ret artışlarının enflasyonun önemli ölçüde altında kalmıya(Arkası Sa. 7, Sü. 3"de) cağını ve ücret artışına karşı çıvazgeçtik. Toptan eşya fiyatlan, kiralar, diger giderleri unuttuk. fnsanlar yemekten vazgecemeyeceğine göre, işçinin mutfağına bakalım diyonız. Sadece mııtfağa dayanarak ücret artışı istiyoruz. Et, ekmek, sut. gıda maddeleri fiyatlan bir yıl içinde nereden nereye geldi? Işçi ücret artışı istediğinde, özelliklc iktisadi devlet feşekkullerinin içinde bulunduğu ekonomik guçlukler, karşımıza engel olarak çıkanlıyor. Bu kunıluşlarda 1980 yıhndan bu yana emekliye aynlan var; çıkanlanlann yerine yeni işçi hiç alınmadı. 10 işçinin işini şimdi 7 işçi yapıyor. Bu işçinin çalışabilmesi için, alması gereken asgari gunluk kalori belli. Buna gore, gıda maddeleri fiyatlanndaki artışlara göre bir hesap yapalım." MESS Başkanı Bahri Ersin'in TurkIş'in ucret artışına karşı çıkacaklarını bildirmesinden sonra dun de TlSK Genel Başkan vekilı Metin İplikçi Turktş'in istemini eleştırdi. Metin Jplikçi, ücret artışlarının enflasyonun "li lOgerisinde kaldığı şeklinde ki açıklamalara katılmadığınsöylerken, YHK'nın bu yıl içir öngörduğü ucret zammının % 20 artı 1500 olduğunu belirtti. 1500 liralık bir zammın bazı işçilerin ucretlerinde Vt 25.3'lük bir zam anlamına geldiğini bildirerek, devamla şöyle dedi: "Enflasyon rakamlan kesin devlet istatistiklerine dayanan rakamlar degildir. Turkiye'de ücretlerin enflasyona uydunılması yolunda kabul edilmiş bir prensip yoktur. Eğer ücretlerin enflasyona gore ayarianması yoluna gidilirse, kiralan da, faiz(Arkası Sa. 7, Sü. 7'de) Memurlar Başbakanh bekliyor Yeni katsayı için Uhısu dönünce karar verilecek lışmaların tümü "sadece bilgi amacıyla" ve herhangı bir karara vanlması durumunda, bütçenin olanaklannm "ne olabilecegı" düşüncesiyle yapıIdı.Bu nedenle de, Maliye Bakanhğında şu ana dek memuı katsay.sına yönelik herhangi bir karann "kesinlikk alınmadığı" güvenilir kaynaklarca ifade edildi. Bilgisine başvurduğumuz yetkililer "memur katsayısı olayının tek başına ele alınmadığını, buna yakacak jardımı ile yan odemeler de uygulanacak katsayının da dahil editecegini" belirttiler. Yan odemeler katsayısı ve yakacak yardımından ayrı olarak bir de "Ocak ayında yiınirlüge girecek vergi diızenlemelerinin etkileri" üzerinde durulduğu bildirildi. Vergi yasasına göre, gelir vergisi dilimlerinde geçen yıldan başlayan yeni bir uygulama halen yürurlukte bulunuyor. Buna göre, gelir vergisi dilimlerinde yıllar itibariyle belli oranlann düşürülmesi işlerlik kazanıyor. Halen gelir vergisi dilimı yüzde 36 oranında bulunuyor. Bu oran gelir vergi yukümlüleri ve bu arada memurlar ve işçiler için de yüzde 36'dan yüzde 30'a iniyor. Yüzde 30'luk vergı dilimi de 1 Ocak 1984 tarihinde yurürlüğe giriyor. Dolayısıyla, vergi oranıANKARA, (Cumhuriyet Börosn) Yeni bütçe yılında memur aylıklanna uygulanacak katsayının belirlenmesi için Başbakan Biilend Ulusu'nun yurda dönmesinin beklendiği bildirildi. Butçede yer alacak memur katsayısının Başbakan Ulusu'nun yurda dönmesinden sonra gelecek hafta ele ahnacağı ve kesinlik kazanacağı öğrenildi. Sağlanan bilgilere göre, 1 Ocak 1984 yıhndan itibaren yıl sonuna dek uygulanacak olan memur katsayısı konusunda Maliye Bakanhğında çeşitli çalışmalar yürütüldu. Ancak, bu çanın düşmesi sonucunda memur ve işcilere belli bir gelir artışı sağlanmış oluyor. Yetkililer yakacak yardımı, yan ödeme, katsayı ve gelir vergisi oranındaki azalma nedeniyle ortaya çıkacak toplam gelir artışının birlikte hesaplandığını ve bu hesaplardan sonra memur katsayısındakiyeni rakama ulaşılabileceğini belirtıyorlar. Ancak, bu konudaki karann gelecek hafta alınabileceğini ve karar için Ulusu'nun donuşunun beklenmekte olduğunu belirtıyorlar. Ulusu'ya ozetlenen bilgiler ışığında öneriler götürulebilecegini ekliyorlar. KAÇIYORLAR Bugun İzmir'in Yunan işgalinden kurtuluşunun 61. yıldonumu. l nutulmaz bir tarih yaprağıdır 9 Eylul. İslilacılar için kara bir gun. Turk ulusu için apaydınlık, daha buviık avdınlıklara da gebe bir gun. Turk ordusunun tzmir'e girdiği gun limanda bulunan Amerikan savaş gemilerinden birinde bulunan Stanford adlı bir erin çektigi fotoğraf. Rumların leknelere hucumunu ve panigi ne kadar gu/el gosteriyor. • izmir'in kurtuluşu kutlanıyor İzmir'in kurtuluşunun 61. yıldönümü töreni bu sabah saal 08.00'de Kadifekalc'den japılacak top atışlarıyla Belkahve'de başlayacak. renlerle kutlanacak. Bilindiği gibi Yunan kuvvetleri 15 mayıs 1919'da lzmir'e çıkmışlar ve kenti işgal etmişlerdi. İşgal sırasında gazeteci Hasan Tahsin tabancasını çekerek Yunan bayrağını taşıyan askeri öldurmuş ve kendisi de şehit edilmişti. 1922 yılında Atatürk komutasındaki Türk ordusunun Yunan kuvvetlerine karşı başlattığı savaş, 9 eylül 1922 gunu Yunanlılann Izmir'de denize dökulmesıyle sona ermişti. 9 eylul günu kente giren Süvari Kolordusu Komutanı Tumgeneral Fahrettin Altay İzmir'in kurtuluşunu şöyle İZMİR, (Cumhuriyet Ege Burosu) Izmır'ın duşman işgalinden kurtuluşunun 61. yıldonumu bugun torenlerle kutlanacak. 15 mayıs 1919'da Venizelos komutanlığında Yunan kuvvetieri lzmir'e çıkarak 9 eylül 1922'ye dek kenti işgal altında tutmuşlardı. 1. Dunya Savaşı'ndan yenik çıkan Osmanlı Imparatorluğu'nun paylaşılması sırasında kendısine ait olduğunu öne sürerek Türkiye'nin batı bölgesini almak isteyen Yunan kuvvetlerinın yaklaşık 40 ay suren işgalinin sona ermesi, bugun kentte büyuk tö anlatıyor: "lzmir'e ilk giren askerlerimiz Halkapınar fabrikasından haince atüan kurşunlara hedef oldular. Burada 4 askerimiz şehit düştü. Bunlar artık bizim son kurbanlanmızdır (Izmir halkı bu dört şehidimizin anısına daha sonra bir anıt dikerek kadirşinaslıfını göstermiştir). Bazı pencerelerden askerlerimize çiçek atıiıyor, bu bal heyecanımızı artınyordu. Yürüyiış süratimiz de artmıştı. Pasaport yakımnda, bir manga kadar tngiliz deniz askeri tarafından selamlanan öncü boluklerinden az ilerde sivil bir şahsın attıgı el bombasıyla yiizbaşı Şeref ile birkaç erimiz yaralandı. Ama aldıran kim. (Arkası Sa. 11., Sü. 3'de) F16 kararı için Kongre ve Reagan'ın onayı gerekiyor Türkiye'nin F16 tercihi Kongre'de görüşülürken Yunan lobisi ve kaybeden firma Northrophın devreye girmesi söz konusu. ANKARA (Cumhuriyet Bü•osu) Türkiye'nin uçak tipı üzerindeki tercihini F16 üzerinde kullanmasından sonra, projenin başlatılabilmesi için ABD Kongresi ve Başkan Ronald Reagan'ın onaylan gerekiyor. Edinilen bilgiye göre, kararın ABD hükümetine resmen bildirilmesinden sonra önümüzdeki hafta sonunda Ankara'ya gelecek bir dizi ABD heyetiyle projenin son teknik aynntılan göriişulecek. İlk aşamada General Dynamics ve projeye katılacak diğer fırmaların temsilcileri ile çeşitli temaslar yapılacak. Bu çerçevede F16'ların radarlarını yapanVVestinghause ile motorlannı yapan Partt And Whitney firmaları ile de ayrı ayrı görüşmeler yapılacak. (Arkası Sa. 7, Sü. 6'da) m : ABDVıınan üs anlaşması imzalandı ^ Papandreu, ABD üslerine 5 yıl daha "evet" dedi ATİNA (Cumhuriyet) Yunanıstan'daki ABD askeri uslerinin beş yıl daha surmesini ongören ve bir süre once parafe edilen anlaşma dün akşam taraflar arasında imzalandı. Anlaşmaya Yunanistan Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Yanis Kapsis ve Yunanıstan'daki Amerikan maslahatguzan Alan Beriind ımza koydu. "Üslere hayır" propagandası ile iki yıl once iktıdar olan ve bir yıl önce üslerle ilgili görüşmelere başlayan Başbakan Andreas Papandreunun PASOK Hukunıetı adına "Savunma ve Ekonomik İşbiriiği" adlı anlaşma ve eklerınin metinleri bugun Atina ve VVashington'da TSİ 20'de aynı anda yayımlanacak. 1976 yıhndan bu yana Atina ile Washington arasında yapılan goruşmelerde iki kez imzasından son dakikada Yunanistan tarafından vazgeçılen anlaşmaya ilişkin goruşmelere geçen yıl ekim ayında uçuncu kez başlanmış ve son 17 aylık dipiomatik muzakerelerde çeşitli bunahmlı aşamalardan geçerek 15 temmuzda anlaşma parafe edilebilmiştı. Anlaşma, ikisi Girit Adası' Anlaşmamn yanısıra, Yunanistan ile ABD arasında, ABD'nin 1984 yılında Yunanistan'a 500 milyon dolarlık askeri yardım yapmasını ve Tiirkiye ile Yunanistan arasındaki güç dengesinin korunmasını öngören mektuplar teati edildi. nda ve ikısi de Atina yakımnda olmak uzere dört büyük üs ile çeşitli sayıda kuçük haberleşme tesislerinin ortak savunma amacıyla ve beş yıl sureyle Amerika tarafından kullamlmasını ve ortak denetimi öngöruyor. 12 maddelik anlaşma Yunanistan'daki 3500 Amerikalı askeri personel ile eşit sayıdaki sivil personeli kapsıyor. (Arkası Sa. 7, Sü. l'de) Hisse senedi almak için geceden kuyruğa girdiler Yüzlerce kişi bir şirketin biner liralık hisse senetlerinden alabilmek için Beyoğlu'nda saatlerce kuyrukta bekledi. Geceden başlayan kuyruklarda satış başladığı sırada 2 bine yakın "ortak adayı" toplandı. rinin ıse halka satılacağını ılan etmişti. Bu satışı haber alan yüzlerce kişi önceki geceden, hisse Maç kuyruğu, okullara kayıt senetlerinin satılacağı merkez sırası, dolmuş kuyruğu gibi alı önünde kuyruklan oluşturmaya şılan gönıntülerden sonra, dun basladı. İstiklâl Caddesi'nde pek alışılDun sabah saat 6.30 sıralarınmamış bir "kuyruk" oluştu: da, hisse senetlennin satışının ya"Hisse senedi kuyruğu". pılacağı yere kalabalık bir grup Kav Orman Sanayii sermaye daha geldi. Yeni grubun gelmeartmmını bitirmiş, bu arttırıma siyle sıralar dağıldı ve bir kaç katılmayan hissedarların hissele kuyruk birden ortaya çıkü. Kuy ŞtRKET ORTAGl OLMAK İÇİN KUYRUK Yer İsliktâl Caddesi, tarih: 8 Eylül 1983 saat: sabah 8.45. Geceden başlayan hisse senedi kuyrugu, yüzlerce "umuf'la beslenerek büyumesini surdiıniyor. Satış başladıktan sonra biner liralık seneller 1800 dolayında alıcı buldu. KADİR CAN Batılı pilotların Sovyet boykotu genişleyerek üü sürüyor Dış Haberler Servisi Güney Kore yolcu uçağının, casusluk yaptığı gerekçesi ile Sovyetler Bırliği tarafından düşurulmesi olayı, yapılan açıklamalarla ilgınç boyutlara ulaşıyor ABD Sovyetler Birliği'ne karşı bazı yeni önlemler alacağını bildirirken, çok sayıda Batılı ulkelerin pilotları Sovyetler Birli>'ne 60 gun uçuş yapmamayı ..ararlaştırdılar. Beyaz Saray sozcüsu, Washington'da dun yaptığı açıklama(Arkası Sa. 7, Sü. l'de) ruklardan biri, Taksım yonune uzarken, bir kuyruk Tunel'e doğru uzayıp, Karaköy'e inen ara sokaklara da dal budak saldı. Hisse senedi kuyruğunda karışıkhğın büyumesi üzerine, olay yerine gelen polisler de zaman zaman müdahale etmek zorunda kaldı. Sabah kısa bir sure yağan yağmur da kuyruktakilerin azmini kıramadı. "Hisse senedi talipleri"nin beklenmeyen bir sayıya varması üzerine, şirket yoneticileri 5 bin ve 10 bin liralık hisse senetlerinin yerine bin liralık kupurler satmaya karar verdiler. Tamamı 1 milyon 861 bin 500 Iira olan hisse senetlerı 1800 kişi dolayında alıcı buldu. "Şimdiye kadar bir çok kuyruga girdiğini, ama hisse senedi için ilk defa kuyruklarda helak olmayı goze aldığım" soyleyen 54 yaşındaki memur emeklisi Nurten Hanım neden bir şirkete "ortak" olmak ıstedığını şoyle anlatıyor: "Daha once tanınmış bir bankere de benim için onemli bir para yatırmıştım. Karşılıgında, ne olduğunu, açıkçası, sonra ögrendiğim tahvillerden vermişlerdi. Tahvili ögrenirken, hisse senedinin ne olduğunu da anlattılar. Sdnra burada bunlardan satılacağını öğrendim ve geldim. Ama çok yonıldum. Bilmem değer mi? Ama olsun zaten fazla bir para değil. Belki ileride bir şeyler de kazanınz. Ne bileyim işte. Aaa yine kanştırdılar kuyruğu..." Kuyruktakilere gore karışıklık çıkaranların içinde "bankerlerin gönderdiği adamlar da vardı." Işe gelıp ^lcorken kuyruğu merak edip, sonradiğer merak edenlere açıklama yapaniar ise "para yatırma ve çekme" konusunda hemen rivayetler geliştirerek, "bilgilendirme" gorevı ustlendiler. Bir dolmuş şoforü de hayretini şoyle belırttı: "Millette para yok derler, nasıl inanayım." SODEP ve Dogru Yol kurucu barajını aştı YSK, MtLLETVEKtLİ GEÇİCÎ ADAY LISTELERİNİ BÜGÜN AÇ1KLIYOR SUNALP, TRT'DE AÇIK OTURUMA KATILIYOR REFAH PARTİSİ: MAHALLt SEÇlMLERE IŞTlRAK HAKKIMIZ BULUNDUĞUNA İNANIYORUZ Haberieri 6. Sayfada MDP EKONOMİK BtLDİRGESİ: "ATATÜRK BARAJI'NA MDP İMZA ATACAK" HP GENEL BAŞKANI NECDET CALP: A NTİDEMOKRATİK KÜLTÜR DEMOKRASÎYÎ ENGELLER Haberieri 7. Sayfada Amerikan donanması Lübnarrda Dürzi mevzilerini bombaladı. Haberi 3. sayfada AMELİYAT MASASİNDA \anlıs kesim sunucu kulağı duşeıı "Tily"ameliyal masasında. Bir saglık gorevlisi masanın başında kopeğin bayılmasını bekliyor. (Koloğraf: Mehmel \KİK) İstanbul Haber Hasta kabul salonunda beklemekte olan "Tily" herşeyden habersiz çevresindekilere bakıyordu. Sakindı. Uyuşturucu iğne karnından girince biraz ağladı. Derin uykuya dalması yarım saat surdü. Sonra bir el, neşterle kulağını iç tarafından yardı. Bir saat kadar suren bir operasyondan sonra kulağa "slikon yastık" takıldı. Bu bir estetik amelıyattı ve ameliyat masasındaki canlı "estetik bir güzelliğe" kavu^uyordu. Bu anlattığımız, buyuk kuiağını kuçulten, burnunu kaldıran. memelerini dıkleştıren, yağlarını aldıran bir ınsan değıldı. Bu ozel ilgi, 8 aylık bir erkek kopek yavrusunaydı; Alman annebabadan doğmuş bir "Dober "Tily"nin kulağı estetik ameliyatı ile dikleştirildi UĞUR MUMCU GÖZLEM Uzlaşma... mann"dı. Dunyaya gelen şanssız "i«"lerden bırı değildi. Turkiye'de ilk kez estetik ameliyatı olan köpekti. Sol kulağı artık duşuk değil dik duracaktı. Bu "estetık ameliyat" dun Osmanbey'deki "Hayvanları Koruma Cemiyeti"nın Hayvan Hastanesi'nde yaşandı. Kulak kaldırma operasyonunda, estetik cerrah Dr. Mümtaz Seçkiner, veteriner hekim Hasan Çalıkuşu ve gorevli bir hemşire bulundu. "Dobermann"ın sahibi İTÜ Inşaat Fakultesi'nde görevli Doç. Dr. Antonio Trupia'ydı. Bir Turk'Ie evli olan Trupıa, kopeğının "çirkinliklerine" tahammul edemiyordu. Ve ikınci kez bıçak altına yattrıyordu, sevgili (Arkası Sa. 7. Sü. 3'de) "Uzlasma" sozcuk olarak ınsana pek sevımlı çağrışırnlar yaptırmaz. Oysa. uzlaşma, demokrasının temel kurallarından bırıdir Toplum içinde en buyuk uzlaşmaya "Anayasa" adı verilır. Çeşitli goruşler, bu Anayasa çerçevesı içinde uzlaşmaya çalışırlar. Anayasa çerçevesı içinde uzlaşma olanağı bulunmazsa, bunalımlar başgösterir. Bu bunalımlartn sonunda yeni anayasa arayışlarına ve değışıklıklerıne tanık olunur Örnek verelınr Çoğulcu demokratik yapı içinde işçi sınıfı, sendıkalar elıyle işverenler ile uzlaşır. Bu uzlaşma metınlerıne "toplu sözleşme" adı verilır. "Toplupazarlık" yoluyla bu uzlaşma koşuliarı belirlenır Uzlaşma, hayatın akışı içinde her an tanık olduğumuz bir olgu, dunden bugüne ulaşan, bugunden de yarına uzanan bir oluşumdur Çunku uzlaşma toplu yasamanın gereğıdır Uzlaşmanın amacı, ceşıtlı toplum kesımlerı arasında dengenın kurulması ve demokrasının bu denge ıcınde yaşatılmasıdır Ceşıtlı sıyasal duşunceler arasındaki hosgoru ortamı ancak bu dengeler içinde oluşur Sıyasal partıler, bu uzlaşmayı oluşturup, gelıştırecek ku(Arkası Sa. II., Su. 5'de) Iş Bankası'nın Londra şubesi tanıtıldı LONDRA, (Cumhuriyet) Turkiye İş Bankası, Londra'da haziran ayında açtığı şubesi için Londra'mn tarihi Savoy Oteli'nde bir tanıtma kokteyli verdi Kokteyle Maliye Bakanı Adnan Başer Kafaoğlu. DPT Musteşarı Yıldınm Akturk, Merkez Ban(Arkası Sa. 11.. Su. 2'de)