Katalog

CUMHURIYET 18 Ocık 1776 I uerfln, son on yıl Içinde bu süturslar'ls çıkan ) kımı yazılarımızdan aldığımız parçaları, gunumuzde sayın Başbakanın sozlerını ve gelecektekı durumu hıç yorum yapmadan goz önune sermek ıstiyoruz. Arıf olan anlar: I «Seçimi tek basına kazamp Iktidara e*len AP'nin hemen iktisadi konular üzerin* egiimesi; kendisinin Inanmıs olduÇu kapitalist iktisat sistemi içinde mümkün olan herşeyi planlı ve ulusal bir yolda yapmaea azimli oldujnma herkesi inandırmak için mekanizmayı hazırlavıp çalışma tezKâhlannı kurması ( ) eerekirdi. tş bdjle olm«dı. Meelislerimlrin birine haftalavra bir baskan seçilemedi. Seçim «isteminde dört yıl sonraki iktidarı garantileyecek defislkllklcr için çalışıldi. ( ) Vatan bütünlüğünün tehlikerte olduğu ve kimi eçemenUk haklarımıtın sınırlanmış bulunduğu bir zamanria işi vine senben kaiıjasına dökmek bu vatanuı felâketini hazırlamak demektir.» (2Î.12.1965) II «Vatan, mıllet duygusundan yoksun lç sömurücüler. Türk zefcâsının içlenıp aydınlığa kavuşturulmasmda kendi çıkarlan ıcin tehlıke gormektedirler. Boylece dışarıdan gelen yıkıcılann ışını de kolaylaştırmaktadırlar ( ) Ataturk'ten sonra, korkaklık ve odun verme ytızunden veya çıkar sağlamak ıçın Türkıye'yı ougunku duruma getıren ayd:n kışılenn ve pohtıkacı kadrosunun yakasma tarıh en affetmeyen lânet haîkasım geçırecektır. ( . ) Turk zekâsı: erdem. ekıl, yurtseverhk, ozgur duşunce labrıkalannda işlenmedıkçe ve bu zekâdan. verebilecegı bü'un randıman alınmadıkça bu vatan ıçm yukselme çaresı yoktur. Blrbırimizle uğrasmağa, birbırimızı yiyıp yok etmeye değıl, hep beraber Türk zekâ madenını ışletmeğe bakalım.» (1.3.1965). III «Halkın görü açılmıştır. Voksui olup da. günün birinde yoksullu£nnun bilinclne varmavacak insan düşünmek, bilinçsizJiğin tâ kciıdisidir. ( ) Şimdi temel hak ve özgürlükleri koruma bahanesiyle bazırlanan tasan vüzünden halkın gözü önünde yine kısır çekişmeler baslayacak ( ) karanlık bir devrin eşiğtne adım atılacak. Bu gidiş, gidiş değildir; devlet yönetimi. deUetin \arlığını böyle kısır çeldşmelerle tehlikeye koymak demek değildir. ( ) Temel hak ve özgürlükleri koruma tasansmdan maksatları sirasal eleştirivi değil, iktisadi eleştiriyi •usturmaktır. Oysa, bu elestiriye alışmadıkca gerçek demokrasivi kurmamııa ve ülkeyi rükseltmemize olanak yoktur. Birtakım kişiler, sosyal adalet reformlarını bu memlekete çok görmektedirler. Çikarlarını bunda görmeyenler ve vatan sevgisinden yoksun olan kişiler, bu ufcurda çalışanlara her Iftirayı atacaklardır. Medeni cesaret sahibi insan bu iftiralardan korkmaz. Aydınları «Aman bana bir şey bulaşmasm, aman ben karışmayayım, aman sonra ne derler''» gibi düşünceierle nemelâzımcılığa sapan nluslar bağunsız bir toplum olarak yasamak hakkından yoksun kalırlar.» (5.3.1967) IV «Yüzyıllardan beri gert bırakılmış olan bu halkı sevmek, onu sosyal alanda, iktısat vc polıtıka alanında ayduılatmağa, ona «sosyal adalet»ı oğretmeğe, ulusçuluk ve bağımsızlıfc rununu aşılamağa çalışmak bugünkü Turkıye'de izlenmesı gereken en kutsal, en doğru yoldur. Gonul hayal eder kı. bütun partiler bu temel pol:t:kada bırleşsınler. O zaman polıtıka madra OLAYLAR VE GÖRÜŞLER GEÇMİSTE Geçmişten Geleceğe Doğru Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU bazlıgımn da. din madrabazlığınm da, komünizm ve faşızm tehlıkesının de, dış somurunün de köku kendıhğınden kurur; çurıku bunlan besleyen ortam kurur» (28 4.1967) V «Bu ülkeye komünizm. ekonomik diizensizlik ve sosyal adaletsizliği Parlamentoda ve halk karsismda açık açık ortava koyma yoluyla telmez, Komünizm Relirae, bilinçsiılikle Relir. Bu bilinçüizlik. buçün ülkedeki sos\al ve ekonomik adaletsizlikleri görmeme. bunlan siirdürmeve heıeslenme, sos^al refomılan vapmama biUnçsizliğidir. ( ) Halk artık u\anıvor. Lyandırılmak istenmese de ııyannor. Türki%e'de ne olup ne eeçtiRİnl. nasıl vurırunlar \urulduğunu artık büyük blr çoçunluk biliyor. Soival reformlar vapılmaz da şiddet voluna gidilirse, er»eç bu kazan patlar.» (35.7.19B7) VI «Demokrası, bir özgıirlük rejımi, lakat aynı zamanda bir sorumluluk rejımidır. ( ) Toplumdakı bütün smıfların yararına hizmet eden bir denge rejımidır. Boyle olmaz da, tersme olursa, o zaman çogunluğun oylarıyle demokrasınm «sommluluk» ve «açıklık» ngelerı ortadan kalkar, bu rejım ya «sommsuzluk» ve «çoğunluk ıstıbdadı» ya da yalnız varlıklıların egemenliğı anlamına gelen «Plütokrasi» rejımine donüşür ki. bunların her ıkısı de demokrasıyi «dıktanya dönüştürür » (23 8.19671 VII «Blr demokraside idarenin taraf*ızlıjh ve hukuka bağlılığı o demokrasinin aksanıadan işlemesinin ve avakts durmasının en başta gelen yartıdır. ( . ) Atatürk Türkiye'sinde l*il Anayasası ıle tam bir demokrasi kurulması yoluna çidildi. Bunun yasayıp yasamaması Türk halkının \e AP iktldannın tutumuna bağlıdır.* (24819C7). VIII «Eğer (Tarih bir tekerrtirden ibarettır) sozü doğruysa. tarıh, hukuk ve ıktısat külturunden, ınsanlık ve adalet duygusundan yoksun bir takım kışıler yine çıkacak, yıne demago.n, yalan, tez"ir, ıftira ve hıle yontemleriyle dıkta kurnıayı deneyecekler ve bu defa dlkta rejımmi «demokrasi» diye özür dılerım yutturmava çalışaeaklardır. Pakat sonuç yıne hüsran, yine ıstırap, yıne felâket olacaktır. (...) Masallardakı gıbı. az gıtmıs, uz gitmış, dere tepe düz gitmış, bir arpa boyu yol gıtrniş ulus olmaktan kurtulalım artık» (26.8.196T). IX «AP, ba« hedef olarak «19S1 Anayasası. nın defi$tirilmesi»ni jösterivor. Adalet Partisi «Mesut ve möreffeh bu^ük Türki\e»^i kuracak ıma, an şu Anarass. yok mn, iste o, lcramn kolunu baelıvor ve ülkede anar<ıt varatıvor. Şu halde her şevden önce ona haltavı vurmak, onun özgürlük. güvence ve denetim kurumlarını budamak \e bövlece AP litlerıni reniş bir Iktidar sahibi kılmak gereklr. Anar^l iste o zaman son bulur, mamıır ve müreffeh TOrkive o zaman kurulur. AP organında: «1961 Anavasasının getırmıs oldufu hak ve hürnyetlerin kullanılması busıine kadar memleketımızın ahşık olmadıSı bir takım hadıselenn meydana ^eîmesme sebep olmu^tur» deniliyor. ( ) Bîr yandan özeiirlüklerin kötiive kııUanılmasından vakınanlar. nte vandan icranın genis yetkisini kötöve loıllanmavacaçını bize nasıl temin edebilirler? Hele kosknca bir tar'h ortada dururken. { ) Dikta hetesinin ha?ka bir nedenı de iktisadi boznkluktur. Bu hozulduk karabor. sarılar ve vurguncular müstesna nlmak üıere her sınif halk üzerlnde etklsinl sSstermekte. paramızın deeeri düşmekte ve bütün bunları gazeteler, dertriler. Idtaplar ve muhalefet dile tetirmektedirler. tlle Iktidarda kaltnak isteven *P jöneticileri. iktisadi durumdaki berbatlısın bövle açık açık dile cetirilmp«inl NSememekte ve ba sebeple düsüncp »TsürlüjHinü kısarak elestiridlerin çanına ot tikamak («temektedlrler. Bu iie. ancak Anayasayı AP vönetldlerinln kevflne jröre değistirmekle mümkün olabilir. ( ) \P vönplici. lerinde iktidan yitirme korkusu bir ihtilâlden de^l. halkın uvanmasından ileri eelmektedir. AP yöneticileri ve onların arkasındaki çıkar çrupları, dünvadan habersiı olarak vasayan köylü ve tjçl cahil halkın, eskisi rlbi. «Ne verseler ona «âkir ne kılsalar. ona sâd», mütevekkil. kanaatll, snmüriildücünün biHncine ermemis. voksullueunun hep Allah'tan celdlfine lnanmıs durumda kalıp öyle çalısmasını ve her zaman kendilerine ov vermesinl istemektedirler. Ortam şimdlld gibl devam ettikçe. bundan her vakit emlndirler. Ama ünlü Alman Filozofıı Flchte'nln şu söıünü hatırlayalım: «tdealler ile menfaatler her zaman çatışma halmdedir. Çojhı k « menfaatler üstün (teUr, fakat kesin zafer ideallerindir.» (9.18.1969). X «Anayasaya uygıın olan bir yasada yazılı sebepler bulunmadıkça, bireylerin devlet organlannca tutuklanmaraası. evlertne girılememesi, üstlerının aranmaması, kısacası kisi özgürlük ve dokunulmazlığı; idarenin hukuksal denetimi, yargı organlannın kararlanna idarece saygı gösterılmesi ve bu kararlann yertae getirilmesi gibi ılkeler, hukuk devletının başta gelen doğal kosullandır.» (23.10 1970). XI «Snçln olm, Antyasa re onu vapanUr değil, bu vatanı özel bir çiftlik \e devlet jnıçlerinl de özel muhaFız sananlardır.» (lü.5.1971). XII «Türkıve Buyuk Mıllet Meclısı'nde AP lılenn oylarıyl» kendısını rpmi7e çıkaran pskı ilctıdar partısinın lıderi, (Demırel), şimdi bir «demokrası sava?ı»na çıkmıs gonınuvor • «Seç:m tek voldur. Demokıasi dısında idare. arınlıfın çofunluia tahakkümü vanı zümre sultasıdır» • «Önüne gelen, kuvvetlı olduSu Rlbi, demokra. sıvı devırmeğe kalkar. ışlere müdahaîe ederse, bu işin sonu gelmez » • «Büvük Mill«>t Meclisi, bir tarafınrian emir konu'.up nbür tarafından kanun çıkarılan bir makme deŞıldır» dıvor Bu sozlere bız de can ve vürekten katılmz. Ne var kı, şımaı sık sık «7iimre sultasmndan, «azmlık tahHkkümü»nden sör eden sa\Tn Demtrel. bir kez olsun «çoğunluk istıbdadnmı: 27 Mavıs 1960 ve 12 Mart 1971'dekl müdahalelerden bınncısınm «çoiunluk ıstibdadı» ikincisinin de. «çogunluk partisinın Anavasava kar<n direnmesl ve onun özunü uygulamaması» vüzunden oldu*unu acaba nerien hatırlamıvor ve hatırlatmıvor'» Yine sann AP lıdprr • «Biz sıısan bir Tiirkive detil. konu«an bir Türkive istivomz.» dive (Üzel bir söz snvlerken. acaba AP iktidannın tlaha ilk avlarında «Temel Hak ve Ö7jürlükleri Ravunma Tasansı» adı altmda bu hak ve tfzjürliikleri horma tasansı hazıriandığını neden hatır. 11 lamıvor F.ier Anayasa, tutucu partllerin özledik. leri doenıltuda deği«tirilir«e, Türklye'de kimler konusabilecek? 1%1 <\nayasa«n vürürlükte bulun. dnsu sırada hlle kendi haklarım korumak İçin seslerini. eşitlik düzeyindc. yfıkseltemeyen ve Parlamentoda duvuramavan vokiul sınıflar ve emekçi zümreler, hu değislkliklerden sonra mı ko nu'jabilecekler? Icaha TürMve. sadece fktlsadl bakımdan ti'ıclü olan sinıflann veya onlann var. dakçılannm konusahîleceklerl blr aike mi olmalı VP nvle mi kalmalıdır" Savın Demirei. vıne pek haklı olarak • «Millet kendi hSkimıvetine sahip çıkmalıdır Bövle olmazsa demokraM vaşamaz » demektedir. Ve bu sözlert 12 Mart 1971 müdfhalesındpn tam bir buçuk yıl sonra söylemektedir. (Demok'aside halkın bütun rümre ve sinıflan kendi haklanna sahip çıkmalıdır ve btınlann çıkarlan arasmda bir denge laırulmalıdır. Bu olmavınca demokrasi vaşamaz: çünkü valnız b«zı sınıflanrı konuşabilecegi bir ülkenin rejimine demokrasi denılemez) gerçegini söılenne eklemiyor.» (27.9. 1972). XIII AP Genel Baskani SOlevmaTi. Demlrel. 9.10.1972'de Avdın'da Taptıtı konusmada Ise. Matnachartadan ve köieliİtn kaldınlmasmdan Anavasamızın temel hak ve fidevler bölnmfine uzanarak 1961 AnaTaMsını blr töıel «arutıdu. (Cumhurivet. 10.10.1972). (Hikmet Cetlnkaya'nın röportajından). Sınılların Dili talarımız «hayvanlar koklaşakoklaşa, ln«anlar konuşakonuşa anlaşır demişler. Anlaşmanın aracı dll'dir. Herçün bir sürü söz işitir, dinleıiz: çofciınun anlamım bilir. ya da bildiinmizi sanınz. Ama eerçekte kullandıSnmız ÇORU kavramın ne demek olduğunu bilmekten çok sezinleriz. SözBelişi bundan bir önceki tümcede .ka^Tam» sozcüğü seçti. Ne demektir kavram? Sayısız kez işittiçimiz bu sözcüçün tanımmı yapmava Selince; düşünür. duraksar, zorlanınz. Kavram. sovut bir fikirdir. Sultanahmet bir camidir: elimizle dokunabillriz. Ama cami kavramı sovuttnr; elimizle dokunamavız: çünkü dünvadaki tüm camilerl kapsar. Her gün kuUandı|xmı* bir dizi kavram vardır Id demokrasi, cnmhurivet, özgürlük. adalet. kalkmma gibi çoçu zaman sınırlan belirsiz. simçeler oluştunrr kafalarda... Bunu dojal savmak gerekir. Çünkü kavTamlar. yere ve zamana eöre deti«iirler. Biriki örnekle sövlediiimizi açalım. Bueün Türldye'de en çok kullanılan kavramlardan biri, belki de birincisi.demokrasldir. Demirel demokTasi sözünü dilinden düşürmüvor; Ecevit de demokrasinin erdemlerinden söz açıvor. Peki öylevse; hiç olmazss demokrasl konusunda neden anlasamıyorlar? Nedenleri anlamak Jçln tarihe bakmak terekir. Demokrasi ilk kez eski Yunan'da insan dilinde olııştu. Ama Eski Ynnan toplurau, vurttaşlarla kölelerin birlikte yaşadıtı blr düzeni vansıtıvordu. Orada demokrasi salt vnrttaşlann avnralifhnı simeelerdi. Zaman (recM. demokrasi bnrjnva devrimlerivle ve Insan haklanvla blrlîkte veniden göze ırirdi. Rıifîin üvesi bulundıirumuz Batı demokrasileri. fikir özirürlüçüne davalıdır. Bizimki çibi fikir snçlan bulunan çok partili re.îimlere Ise «Filioincl demolrrasl, sözde demokrasi, az felişmis demokrasi» denir. Blr de sosvalist demokra^iler vardır. Açıkça cörülüvor ki demokrasi kavramı, tarihsel serüvenlnde smıriararası ilişkilere ve üretlm blçimlerine ıröre aniam drflstirmiştir. Simdi elbette Demirel «demokrasf. rtivecek: Ecevit •demokrasi dive konnşacak: ams anlasamıyacaklar. Çünku Demirel «demokra«i. derken dışa baeımlı sermave smırının dillvle konusnvor: flHr Szrfrlüçüne kapalı Fillpincl demokra«lvi kastedivor. Ovs» Ecevit «demokraii» dediH zaman Batı demokrasislnt amaclıyor; ftkir stıcunun bnlnnmsdıjh bfr reflmden sflx edtvor. Demirel ile Ecevit l«te hunun tçin anlasamıyorlar, çfinkfl ayn «ınıflann dilinden konınUTOrlar. Son fSnlerde Demlre! nknk ve bellrU btr amaeı T M tnlamak İçin su sSzleıi yineliyor: Cumhuriyet tehlikededin cumhuriyet düsmanlanı» karşıyız: cumhurireti konryacağıı. Cumhuriyet kavrammm da blr tarihsel «erflvenl var. EBW Yunan'd» Eflatun Ile SokTafm konuşmalannda sözfl edilen erdemli yBnethn blcimîdir ve demokTasiyle esanlam» lıdır cnmhurivrt: sonra Ortacai'da bazı küçük kent vBneHmlerinde nyırulaması yapılmıstır; daha sonra bnrtuv» devrimlerivle krallıklan vıkarak veni ekonomik koşullar» jöre tçerik kazanmı«tır: eaeunrzda ise proletarya devrimleriyle sosvsllst cmnhmiyetler knrulmnştnr. Demlrel cnmhurtyet derken acaba nevi amaclıror? Cnmhnriyet kavramının çağdas Sziinü ele alırsak, halka davalı bir reflm sözkonusudur. Ecevit. hn tfir blr re.1imin nyeulamasından vanadır; AnaytLsa'mız da bnnn Anrörür. Demlrel'in mnradı bo delfl de, dısa baiımlı «ermsve <ımflannın eıkarlannm tehlikede oldufunn «fivlemek«e. l« defrlsiyor. ÇünlnJ Demlrel konusnrken sermave sımfının dillnl, Ecevit de emekçi smıflarmiB dillnl knllanırsa; cumhuriyet kavramında da anJatmaıun olanagı yoktur. A GÜNÜMÜZDE Başbakan Süleyman Demirel, tutucu bir jntreteye verdijH özel rtemeçte: «Türklve bu Anayasa ile Idare edllemez» demış, ve bu demec 11 ocak 1976'da yayınlanmıştır. Bu, «ync» üzerınde durultnağa değer btr demeçtır. GELECEKTE LBtfen bn konuda, rukanria böiümü okuynnuc. yintlemefe (VTII) ba^hklı eörmüyo. Kitapları Yok Edemezsıniz! OKTAY AKBAL Evet Hayır SORUN KENT: ISTANBUL * stanbul, yaratar.m en puze'ınl I yapmak ıçıiı dogal gıizellıkl^* rı comertçe bol bol verdıgi dunyada bir benzerı bulunmavan bir şehırdır. Bu doga hankası, Bofazıçısıvle, Halıcıyle tepelenyle, koylarıvle korulanVle uç dort yuzyıl oncesme kadar e"lmış sonralan ancak gravürlerd»n ve yavınlardan oğrendığımız kıdanjle buyuk 7evk urunu yalı a kösklerle bezenerek büyüleyıH bir masal şehrı halıne gelmıştır. Bu güzel eserler eksıle eksıia gunumuzde verlennı spekulasyonun baskısıyle hıç oır usluba *ahıp olmayan yozlasmış çırkın bınalar? terk etmaktedırler. 1710 savılı Eskı Eserler Yasası. Yüksek Anıtlar Kuruluna verdığı yetkı ıle eskı eser kaybmı önlemek ıçm takdıre şavan büyuk bır çaba harcamaktadır. Şehnn ılerıde alacağı veçhe ve taşıyacagı nüfus hâlft saptanmış degildır. Şehir her gun ancak gtınün ihtiyacını karşılamak için yapılan planlamalarla baçıbozulc bir şekılde inkişaf etmektedir. Aynca: 1 Şehrin ikl yakada oluşu ve ulaşım zorluklan. 2 Eskı Eserlerin korunma zorunluluğu. 3 Her yıl 100.000 kısi cıvarmda şehnn artan nüfusu ve onlann ıhtıyacı olan ıs yerlerı ve mesken ıhtıyaçlan. Eskı şehır yenı şehır farklılasması. 4 Teşekkul ed«>n mahallelenn kaldırılması ve>a korunmaları, 5 Arazınin topoğrafık durumu, 6 Gecekondu sorunu, 7 Artan ta*it savısı ve vol. l?nn bu kaoasıteyi kaldıramaması, 8 Otopark yerlerinin ayrılmamış oluşu, » TrafiK kontro! ve cezalannın geregı gıbı tatbık edılememesı, 10 Yeşil sahaların tesbiti • bakımı hukuki durumu ve ağaç landırma programına hazır olamaması, 11 Yeşil sahalarda yer alan dev reklam panoları.. Butün bu saydıklanmın, şehrın duzensız gorunüşüne dolaylı ya. da dolaysız etkılerı vardır. Hastalıklan ıyı teşhıs edebılırsek tedavilennde alacağımız 'edavi yontemlerı ısabetlı olacaktır. kasun 1975'te bu sütunda «Kltap Dü$manlıgı Bitsin Artılv» başlıklı bir >azım çıkmıştı. Orada MC EğitimAtSakijâuığı müstesarının bir tenelgesinden söz etmf^lm. « mizah cdebi>atı adı altmda >eya memleket gerçeklerini aksrttirdikleri iddiası ile yawmlanan, fakat gerçekte milli terbijemize aykın, ahlâk, aile hatta cemiyet değerlerirnizl yıkmaya matuf kitaplar »ın lise \e ortaokul ldtaplık!arından «temizlenınesi»ni istiyordu MC müsteşarı «Bu kitapların, fayeleri kurulu düzeni yıkmak olan istikameti belli bazı >azarlara ait oluşu da dikkatten kaçmamaktadır» diye ekiiyordu. Bu çenelge Türkiye'deki bütün ortaokul \e liselere Ronderildi. Birkaç ay gcçti geçmedi yankıları felmeye başladı. Okul müdürleri hemen yarkurullar (komisvonlar) kurdular, bu kurullar kitaplıkları elden geçirdi. «zararlı» kitaplan buldu \e bakanlığa paketler hahnde yolladı. Millhet başyazarı Ipekçi, kitap jasaklama konusunda yazdığı bir jazı\ı şöjle bitirijor: «Okunmaii, jazılması, se>redilmesi yasaklanmıs daha bir yığın şey var bizim demokrasimizde .. Bir de rejünimize «yasakçı demokrasi» yerine «ozgürlükçü demokrasi» dijenlerimiz var.» Çağdaş edebi>atın bir takım unlu romanları, o^unlan. oyküleri; klâsik edebi>atın en değerli yapıtUn okul kitaplıklarından çıkanlmış. Bakanlığ» gönderUmiş: Gazetelerde uzun listeler çıktı. Orhan Kemal'den Fakir Baykurt'a, Çetin Altan'dan Esat Mahmut Karakurt a, Eflatun Cem Güney'den Aziz Nesln'e dek hlr çok çağria; yazarın kitapları musteşarın geuelgesindeki «kurulu düzeni yıkıcı» tanımına uygun bulunmuş! Bu arada benlm «Suçumuz İnsan Olmak» adh romanım da var. O da kurulu düzeni yıkan kitaplardan sayümış. Doğrusu müstesar Bay Akay ve bu kafaya Rbre «işlem» yapan birtakım müdürler beni bu değerll yazarlar listesine katmahalar üzüiürdüm. Acaba ne kusurum var, ben bu adamlann düzeninden >ana mıyım, beni kendi çıkarlanna zararlı bulmuyorlar mı diye! .. CHP Genel Başkanı kitap düşmanlıfııuıı çirkiniiğlni belirtti geçenlerde. Bir iki gün sonra MC'nin Eğitim Bakanı Bay Erdem yanıtladı Ece\1t'in sözlerini. Yalan sdylüyormus Ecevit? Neresl yalan, anlayamadım. Birtakım okullarda kurullar toplanıp kiUplıklan alt üst etmiyor rou. «lararb ve düzen TIkıcı» saydığı birtakım edebiyat yapıtlannı «temizlemiyor» tnu? Ustelik ayni yanıtında Erdem de bunu yadsımıyor, Ecevit ne derse desin tuttukları voldan dönmeyeceklerini bir kez daha jineli'ior. öyleyse Ecevifin yalanı nerde? Blz kltap düşmanıyiz, kültür düşmanıyız, bilsisizlikten, karanlıkUn y«nayıı, çagdaş edebiyaU kar?ı\nz. klasik edebiyau karşıyu, aydınlığa, umuda, çüvene, insanlığa. gerçek ulussevertiğe karsıyız deaeniz daha doğru söylemiş olursunur... Kitaplıklarda «düıen yıkıcı» kitaplan toplatıp Bakanlığa gönderen bir okul müdürü «bu kitaplar öğrencinin sevivesinin üstundedlr» diyor. Ne olacaktı? Lise ftğrenclsinin seviyesinin altmda mı olacaktı kitaplıkta yer alan kitaplar? Nasıl sey bu? Kitaplıklar, bizlerin üstünde bir düzeydedlr her zaman, öyle olmak zorundadır. öğrenci düzevlnin altmda k»lan kitaplar kime yarar, kiro okur onlan? >e ters mantık bu böyle? Kraldan çok kralcı okul müdürlerl. öğretmenler, Bakana; möstesara tas çıkartıyor, geri kalmıyorlar bu mantıksızhk, bilgisizlik, anlamsızlık varışında! Kontenjan senatörü Çelebi, çarçur edilen bütün bu titaplara acımış. üzülmüş. bakandan bu konuda yaalı yanıt beklediğini sövluyor. Dickens'ler. Sartre'lar. Dostoyevsld'ler. üogol'lar, hepsi «düzen yıkıcı», «ahlâk vıkıcı», bizler de öyle, gerije kim kahyor bilmem? Hansi düzeni savunuyor 8ay Erdem ve müstesan, onlara bağlı birtakım eğitimcller neyi vılnlmaktan korumak istiyorlar? Çağdışı blr MC yönetimini herhalde!. Çünkü romanıılar, şairler, öjkücüler her çağda seriliğin, bilBisizliğin, yanlışlıklann, haksızlıkların. adaletsizliklerln karsısına dlkilmişlerdir Halka karşı, halka düsman politikacüar, iktidarlar her zaman yazarlardan çekinmişlerdir. Dünyanm her yanında «haksız yönetim» kurmaya kalkışan politikacüar yazarlan karşılannda bulurlar. Bu çatışmada zaferi de her zaman yazarlar kazanırlar. Bakın geçmlşin olavlarına, görün, mnlayın Kitap toplatmak. kitap vakmak. kitaplara kızmak, kitap düsmanlığı ba>Tağiyle edebi\atcılara. yazarlara karsı savaş açmak sonu venügi^'e bitecek bir uğraştır. Bosa bir çaba, gülünç bir çaba. çağdışı. uygarlık dışı, insanlık dışı, yararsız blr çaba . I Ne var ki Süleyman Bey, •Cnmhnrireti tenllkeye atanuyıc: cumhuriyet düşmanlanna karsıyır» dedlkçe, benlm dır. Hatta sürtneemed* olan vs de aklıma hep üaJü 12 Mart Mahtırasi geliyor. Demlreli hıc bır oratik favdası olmayan nevle suçlamıştı o Muhtır» hattrlar mı«ınız? •Cumhunyet'ın rentl afla eski dosvalann k»ldıREBıLıYORUZ. BU EJSiZ KEHTi YAJANABıLiR DURUMA GEItelecegini ağır tehlikeler altına düsürdUgtl» İçin verilmi»ti nlarak nıhsat» bqfl»nmal«n B«12 Mart Muhtırası Süleyman Beve; ve bazret bu »uçlamayı ledivevi de buvtik bir jtelıre kaîıRMEK iÇıN iVEDıLiKLE UZUN VE KISA VADELi ONLEMvusturacak, vatandaşı da rahatlabenimseyerek «spkssını aüp gitmlsrl v U R YERtNE GEÎıRiLMELıDıR. c tacaktır. Bundan sonra kaeak lnsaatların vapılmamasi ıçın'cok lecri tedbırler almak eerekmektedır. t) Trafık kontrol ve cezalan motorlu ekıplert tarafından sürek lı vapılmalı ve ana vollarda katı jınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııııııiMiMiınıııı^ Y. Mımar DGSA ögretım gorevlısi yetle araba oarkı vasaklanmalıdır. K) Dolmuşlann vavaş yavaş kal dmlması ve verine otobüslerın vadeli olmak üzere uygulana yerlere jjöndenlmeleri gereklr. konması gereklidır Bunlann duç) Şehnn içmdeki oto komıs raklan vollarda refüıler vsparak cak yöntemi ikiye ayırmak gereyonoıılannın daımı olarak vollar bellı edılmelı. durak dışmda durkır. Uzun vadeli çalışmalar Bu bö da araba teşhır etmeleri önlen malan rtnlenmelldır. melıdır. lumde çok saftlıklı bır şehır plan A6ır kamvon ve otobüslerin sag d) tmar ve Planiama Müdür şeritten eitmelen ve biribınnı laması gereklidır. llertde şehnn lüklerı park ve srereklilı&i KÖ sollamamaları gerekır. bannacagı nüfusun ihtiyacını Fransa'd» Poch Hastanesinde eeçirdigırp cıddt fcalp S karşılayacak yol su kanalı rülen boleelerde arka bahçelenn h) Denize vag akıtan eemilere E vefakâr dostlanmın; telefon vt t« = müsaıt oldujfu rakdırde katlı oto ve cöp dökenlere engel olunma ^ amelıvatımı ogrenen zasyon, elektronik projelerinın = lex aracılıjii ıle Paris'e kadar uzanan sıcak ılgılertne, VB S yamlması mesken ticaret parklar vapılmasını ıstımlftk vo lıdır. luvla mtlmkUn kılamlir. Cok kâr eflence ve ıdare merkeslerınin Yukandaki takip lşlemlen ve ~ yıırda döndükten sonra gösterdlklen yakınhga candan te S Cumhuriyet 539 s plan üzerinde saptanması gerek lı bır vatınm olan katlı otopark terince vapılırsa, şehirde bUvük S şekkur eder. saygılarımı sunarım. mekte ve özellıkle yol köprü vapımını fınanse edecek bir sü bır ulaşım rahathfcı saglanacak, rü kurulus vardır. çıinkü görünüşteki binalann verı ^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIİIIIIIIIIIIIIItllllllllllllİ? tünel metro deniz yolu e) Yeni pecekondu ve kaçak ni ça&daş ilen memleketler düze gıbi ulasımın planlanması gerekır. Aynca eskı sehır kesimin lnşaat vapımının önlenmesı tçm vınde dısiplınli bmalar alacak ve de Eskı Eser yönünden kararlar Beledıve zabıtası Ile tmar Mü şehir vasanüır bır ROriinUse kaalınırken yeni verleşme alanları durlü^ünün sıkı cahsması lâzım vuşacaktır. nın açılması ve planlanması, orman. koru ve yeni yeşülendınlecek alanlann tesbit ve planlanması düşünülebılır. Btınlardzn her biri özel etut ve üzerinde buyük çalışmayı gerektirecek konulardır. İSTANBUL'UN ESKi GÖZElliĞiNi ANCAK GRAVÜRLEROE Gö Turhan ( Sezai O'KAN | | Teşekkür Ediyor 1 YAZKIŞ TATİLLERiNiZ İÇİN Gecekondu nnleme bolgelennm tesbıtı ve gecekondu mahallelerının yavaş vavaş buralara naklı hatta büyıik mali imkanlanyle Imar Iskân Bakanlıgı bünyesınde döner sermave lcurularak, şehnn her kesiminde, istımlâklar yaparak kaliteli, şehri gtızelle;t1ren ve ihtiyaçlnra cevap veren bınalar yapılması mumkündür. Bu yolda Beledıve ve bankalardan da muşterek bır çalışma temın edilebilır. Gelelim kısa vadeli çalışmalara: a) lnsanlann yürümesını ve trafığ'.n akışını engelieyeıı dukkân sahıplerının vollara taşarak kaldınmlan ısgal etmesı çesitlı onlemîerle kesın men edümelı. b) En kesil vollarda bir sürü tamırhanenm bulunuşu ve tamır edilen taşıtlarla volun kapatüması önlenmelı. O Persembepazan toptancı pivasasının, hai'ın, kerestecı, demırcı, vs. eıbı toptan malzeme satıcılannın muhakkak sur dışındakı kendilerine tahsıs edilen İç Hastahkları Mütehassısı veya Pratisyen Hekim Ahnacaktır. TKi. Garp Linyitleri îşletmesl Müessesesi Müdürlüğünden: Soma Bölgemizde çalıştınlmak tizere tç Hastalıklan Mütehassısı veya pratisyen hekim aranmaktadır. Erkek muracaatçıleruı askerlik görevinı yapmış olmaian gerekmektedir. Alınacak elemanlara 657/1897 sayılı kanun hükümlerine ?öre gırebılecekleri derece/kademe üzerınden avhk ücret. hizmet durumu musait bulunanlara ise 4. dereoelı kadrodan avlık verilecektir. Ajmea avd? *m. TL. ış güçlüftü. 4O0. TL is nskı ve 800. TL. da teminindeki stiçlülr zammı ödenecektır. Evlılerın tkâmetıne lotman tahsıs olunacak bekârlara ıse vatacak yer saglanacaktır. tsteklılerın şımdıve kadsr çalışmış oldukları verleri g8sterır hizmet belgeleri ile foto&raf v» nülus cüzdan ömeklerinı. yazacaklan bir dılekçeye ekliyerek 15.2.1976 tanhine kadar Tavşanh'da bulunan Müessesemıı Müduriügüne mürv caatları ılân olunur. (Basın: l06O0'538) KALORiFER SICAK SU NEFîS YEMEKLER Tam pansiyon 125 TL. ÖREN BDRHANİYE. Tel 343 (Cumhurivet 537) Ankara Telefon Başmüdürlüğünden Basmudurlüğtimüz Şehiriçi hizmetlerinde calıştınlmalt Için munhal oulunan 78 adet Tesısatçı Yaraımcısı kadrosuna. 2 Şubat 1976 Pazartesı. 3 Şubat 197h Saü gunien saat 14.00'de PTT Egitım Merkezı Müduriü&ünde vapılacak sınavla, asagıda nitelıkleri belirtilen erkek elemanlar alınacaktır. IstekJılerin en geç 30.1.1976 Cuma eıınil mesai sonu, na kadar. Nufus Hüvıyet Cuzdanı ıle Tahsi! Belselennin asıllan ve 2 adet fotoğrafla bırlikte Personel Servisine muracaatlan gerekmektedır. Fazla bilp 11 52 72 numaralı teletondan almabılir. ARANILAN SARTHR I TESİSATÇILAR tÇIN: a) Ortaokul veya dengi okul mezunu olmak, veva lise ve densı okulun herhangı bır sınılından tas. tiknameli bulunmak. b) Askerliğtni vapmış olmak. c) Otuz vaşından küçük olmak;, d) Yeraltı ve yerüstünde çahşabilecek şartlan hais olmak. II TEStSA rçi YARDIMCISl tÇtNs a) tlkoltul mezunu olmak b) AskerliŞınl muhabere sımtınm telli nostalannda vreva istihkâm sınıfında vapmıs olmak, c) Yırmibe* yaşından küçük olmak. d) Yeraltı ve verüstünde çalışabılecek şartlan haia olmak. NOT: tLKOKTJL mezunlan Tesisatçi Yardımcısi olaratt tstihdarr> edilecekler ORTAOKTTL mfrunlan »nce Teslsatçı f ardımcısi kadrosuna •nanaeak bılâhare kıırsa tabı nırulacak kurs süresmce elÖP edeceklen teknık h'.lgiler dikkate alınacak ve asgari » aylık namzethk sdresi ıçınde gdstere. ceklert başanya göre asaletlerinin tasdıkln» mütealup mürıhal fesısat?' kadrosuna geçırılecelt ve nursiyerlerden kurs siiresının ikl katı mecburf fıizrnet taahhütnamesi alınacaktır. (Basın: 10425/534) Şehrin yaşanabılır bir hale %e\ mesi ıçın uzun vadelı ve kısa Yajanabilir duruma gelsbilmesi için... (Basın: 10489/533) T • •« FRANS12CA VEYA 1NGİLİZCE BiLİR BAYAN ELEMAN AL1NACAK.TIR Ba'şmüdurlügümüz Mıletlerarası Servisınde bos 17 adet \e bosalacak Memur (LısanMır) kaarolarının doldurulmasını teminen 3U 1 197fi günu saat 14.00'de yapılacak smavla yeteri kadar elf.man ahnacaktır. AsaŞıdakd sartian taşıvanlann en geç 29 1.1976 eüntl mesa bıUnnne kadar Nufus Cuzdanı Dıploma ve 1 adet fotograt ıle bırlikte Gatrettepe Yıldız Posta Caddesı'ndeki Personel Servısımıze çahsen müracaatlan ilân olunur. ISTA.NBLÎL TELEFON BAŞMÜDÜRLÜGÜ Ş A RT L A R; 1 En &7 ortaokul mezunu olmak. 2 İS vaşından küçuk, 35 yaşından büvük olmamak, (Tavın tanhınde 35 vaşından gtın almış olmamak) 3 Hernangı Bır tahsıl müessesesi ile üıslgı Dulunmamak. (Basın: 10516/532) îstanbul Devlet Mühendislik ve Mimarlik Akademisi Başkanlığından: Telefon Değişikliği 17 ocak 1976 tarihinden itıbaren geçerli olmak üzere Akademımize aıt telelon numaralan asagıdakı şekilde değıştırılmıştır. Duyurulur. TENt MJ1M%R*L*R SANTRAL « İ 03 30/ 4 HAT S AKADEMt BAŞKANI 61 20 02 GENEL SEKRETER 61 20 04 ELEKTRlK BOLÜMÜ BAŞKANLIĞI TEMEL BILÎMLER BÖL. BA$KANLIĞI 61 19 98 HARÎTA KADASTRO BÖLf^Tt' BAŞKANUG1 MAKINA BÖLttMÜ BASKANI.lGl 61 19 99 ÎNŞAAT BÖLÜMT» BAŞKANLIĞI MİMARLİK BÖLÜMÜ BAŞKANLIĞI ... 61 19 97 İktisat Fakültesi Dekanhğından Fakulfemiz Siyaset tlmi Kürsüsunde açık bulunan As:stanlık kadrosuna 22 oc^k 1976 tarıhınde yapılacak Yabanc Dıl ve Bılım smavı ıle asıstan alınacaktır. Istekl.lerın 20 ocak 197H aksamına kadar Yabancı Dil ve durumlan ıle tercumeı hallerıni belırtır bır dılekçe ile Sekreterlıge muracaatlan duyurulur. 'Basın: 105885351