Catalog

Cumhuriyet Strateji 12 Ocak 2009/237 ST R A T E J İ c göstereceklerini belirterek, "şiddetin her iki tarafta da durması mutlaka gereklidir" dedi. Waldner, bu bağlamda Gazze bölgesinde insani yardımın gerekli olduğunu belirterek, "Tüm sınırlar kapalı, insanlar sudan yoksun, insanlar karanlıkta yaşıyor, yiyecek hiçbir şeyleri yok, hastanelerdeki aygıtlar çalışmıyor" diye konuştu. Avrupa Komisyonu’ndan yapılan bir diğer açıklamada da İsrail devletler hukukuna saygı göstermeye ve Filistin halkına yönelik yardımların erişimine izin vermeye çağrıldı. AB’nin icra organı olan Komisyon ayrıca acil yardım olarak ek üç milyon dolarlık kaynak ayırdığını açıkladı. Ortadoğu’daki gelişmeleri değerlendiren, Avrupa Parlamentosu Dışişleri Komisyonu Başkanı Michael Gahler ise yaptığı açıklamada Gazze’de sivillerin ölmesinin engellenemediğinin altını çizdi. AB açısından ise Ortadoğu Dörtlüsü (ABD, AB, Rusya ve BM) ile Angela Merkel ve Dışişleri Bakanı FrankWalter Steinmeier’in, Gazze Şeridi’nde gerilimin artmasından dolayı, başta İsrail hükümet temsilcileri olmak üzere çok sayıda hükümetin yetkilileriyle görüştüklerini de dile getirdi. Alman hükümetinin, bölgede iki devletli bir çözüm için müzakerelerin sürdürülmesini de istediğine de işaret eden Wilhelm, bu yöndeki çabaların desteklenmesi amacıyla Almanya’nın bölgeye Ortadoğu sorumlusu olan Büyükelçi Andreas Michaelis’i göndereceğini kaydetti. Wilhelm, Alman hükümetinin bölgedeki sivil halkın durumunu da endişeyle izlediğini, bu nedenle Uluslararası Kızılhaç Komitesi üzerinden insani yardım yapma kararı aldığını, bunun yanı sıra hükümet dışı yardım kuruluşlarıyla yakın işbirliği yaptığını belirtti. 9 savundu. Ayrıca, Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner de, Gazze'deki insani durumun ''dayanılması imkânsız'' bir noktaya ulaştığını belirterek, derhal ateşkese gidilmesi çağrısında bulundu. doğrultusunda görüşlerinin değiştiğini bildirdi. Sözcü gelişmelerle ilgili tutum belirlemeden önce ''taze bilgilere ihtiyaç duyduklarını'' ifade etti. Çek Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Karel Schwarzenberg’de 4 Ocak’ta televizyonda canlı yayınlanan bir programda, bu açıklamanın yanlış anlaşıldığını belirtti ve AB Dönem Başkanlığı’nın görüşüyle ilgili tek geçerli açıklamanın, Çek Dışişleri Bakanlığınca yapılan ve ateşkes çağrısı ve insani yardımların hızlandırılmasını talep eden açıklama olduğunu vurguladı. AB ÖNERİSİNE RET Gazze’ye yönelik saldırılarına soluksuz devam eden İsrail diğer yandan, AB'nin, muhtemel bir ateşkes anlaşmasından sonra Gazze Şeridi'ne uluslararası gözlemciler yerleştirilmesi teklifini de geri çevirdi. İsrail'de 10 Şubatta yapılacak seçimlerde başbakanlığın en büyük adayı olan Dışişleri Bakanı Tzipi Livni, AB heyetiyle görüşmesinden sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'ne gözlemci ve kontrol gücü yerleştirmek için neden bulunmadığını söyledi. Livni, Gazze Şeridi'ne uluslararası gözlemcilerden ziyade, Gazze Şeridi'nin Mısır sınırında Hamas'ın yeniden silahlanmasına imkân verecek tünellerin bulunması ve kapatılmasına yardım edecek uluslararası ekiplerin yerleştirilmesinin daha iyi olacağını kaydetti. Sonuç olarak, AB ortak dış politika oluşturma, geliştirme ve operasyonel anlamda bunu uygulamaya geçirebilme kabiliyetine henüz vakıf değil. Ülkelerin farklı dış politika çıkarları, olayları farklı şekillerde yorumlamaları ise dış politika alanında ortak bir politikanın oluşmasının önündeki en ciddi engeldir. Kaldı ki, Gazze'de insanlık dramı ne sadece AB’nin ne de sadece Ortadoğu’nun gözü önünde yaşanıyor. Bu büyük insanlık dramı bütün dünyanın gözleri önünde yaşanıyor. Yaralılar hastane koridorunda yatıyor, yiyecek ve su sıkıntısı ciddi boyutlarda bulunuyor. Gazze Şeridi’ndeki 1,5 milyon insanın yüzde 80’i BM ve uluslararası kuruluşların dağıttığı yardım paketlerine muhtaç durumda. Ancak yardım kuruluşları da bombardımanlar ve çatışmalar nedeniyle paketlerin halka ulaştırılmasında büyük zorluklar yaşıyor. Bu açıdan AB’nin, ABD’nin, bölgesel ve küresel örgütlerin kısaca tüm uluslararası diplomasinin üzerine düşen çok büyük görevler bulunmakta. Ancak şu aşamada üzülerek tanık olmaktayız ki diplomasi büyük ölçüde devre dışı bırakılmış durumda. İTİRAZLAR… Fransa ve İngiltere Dışişleri bakanlığının daha sonra yaptığı açıklamaların ise Çek yetkililerin konuyla ilgili yaptığı açıklamalarla uyuşmadığı gözlendi. Hatta, İsrail'deki İngiliz Büyükelçiliği, Çek Cumhuriyeti açıklamasının İngiltere hükümetinin pozisyonunu yansıtmadığını belirtmek zorunda kaldı. Ortadoğu’da saldırılar sürerken, ateşkesin sağlanması için uluslararası çabalar da devam ediyor. Fransa, Avrupa Birliği dönem başkanlığını Çek Cumhuriyeti’ne devretmesinin ardından, Ortadoğu’da barışın sağlanması için çabalarını sürdürüyor. İngiltere Başbakanı Gordon Brown, kara harekatını İsrail ile Hamas arasındaki çatışmada ‘çok tehlikeli bir an’ olarak nitelendirerek derhal bir ateşkes ilan edilmesi için çabaların artırılması çağrısında bulundu. İngiltere Dışişleri Bakanı David Miliband ise kara harekatının ''acil bir ateşkesin gerekliliğini ortaya koyduğunu'' söyledi ve çatışmaların şiddetlenmesinin dehşet ve acıları beraberinde getireceği uyarısında da bulundu. Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner de İsrail’in Gazze’ye kara harekatı başlatma kararını, ‘askeri gerilimde tehlikeli bir tırmanış’ olarak nitelendirdi. AB’nin çeşitli kurumlarından da İsrail’e tepkiler geliyor. AB Komisyonu’nun Dış İlişkilerden Sorumlu Üyesi Benita FerreroWaldner, Prag havaalanında düzenlediği basın toplantısında, ateşkes için mücadele edeceklerini ve azami çabayı SARKOZY BÖLGEDE İsrail’in Gazze’ye yönelik başlattığı harekat birçok büyük devletin sessiz kalmasına neden olurken AB’nin ‘birlik olamadığı’ gerçeğini de ortaya koydu. AB’nin yeni dönem Başkanı Çek Cumhuriyeti yetkililerinden gelen açıklamalar, Fransa ve İngiltere tarafından paylaşılmadı. Sarkozy, AB’yi beklemeden bölge turuna çıktı… birlikte bölgede daha da etkin olunacağını belirtti. AB dönem başkanlığını kısa süre önce devralan Çek Cumhuriyeti'nin Dışişleri Bakanı Karel Schwartzenberg, AB'nin Dış Politika Yüksek Temsilcisi Javier Solana ile Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner'in yer aldığı bir AB heyetine başkanlık ediyor. Mısır Dışişleri Bakanı Ahmed Abul Gheit ile görüşen Schwartzenberg, İsrail ve Filistinlilere karşılık saldırılara son vermeleri çağrısı yaptı. Gheit ise acilen BM Güvenlik Konseyi kararına ihtiyaç duyulduğunu belirtti. Gazze'deki çatışmalar sürerken, ortak bir tutum oluşturmada zorlanan Avrupalı yetkililer ülke bazında krizin aşılması için diplomatik çabalarını yoğunlaştırıyor. Bu bağlamda Almanya, Ortadoğu’da bir an önce ateşkes sağlanması gerektiğini bildirdi. Alman hükümet sözcüsü Ulrich Wilhelm tarafından yapılan açıklamada, Alman hükümetinin, Gazze Şeridi’ndeki kötü insani şartlardan dolayı da endişe duyduğunu, bu nedenle Filistin bölgeleri için 11 milyon Avro’luk insani yardım yapılması kararı aldıklarını kaydetti. Alman hükümet sözcüsü Ulrich Wilhelm, Almanya Başbakanı AB’de ülke bazlı diplomatik çabalardan bir diğeri de Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’den geldi. AB’den üst düzey bir heyet ile Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, İsrailli ve Arap liderlerle görüşmek üzere Ortadoğu'ya gitti. Ancak AB dönem başkanlığı görevi sona erdiği halde uluslararası sahnedeki rolünü terk etmek istemeyen Nicolas Sarkozy’nin bu tavrı ise yeni dönem başkanı Çek Cumhuriyetini oldukça endişelendirdi. Bu çerçevede Elysee Sarayı, Sarkozy’nin bölgeye AB’nin yanı sıra Akdeniz İçin Birlik eş başkanı sıfatıyla gideceğini duyurdu. Sarkozy’nin danışmanlarından ve Akdeniz Birliği projesinin de fikir babası Henri Guaino, “Çek dönem başkanlığı ile aramızda bir yarış yoktur” sözleriyle Prag yönetimine mesaj gönderdi. Guaino, Ortadoğu’da Amerika’nın yarattığı boşluğu Avrupa’nın doldurmak zorunda olduğuna da dikkat çekerek, bölgede Avrupa’nın etkin rol alması gerektiğini Milliband Topolanek