Catalog

22 Dilek FİLİZFİDANOĞLU TUSAM Çalışma Hayatı ve Türkiye Araştırmaları Masası dfidanoglu@tusam.net G8 zirvesinden sözden başka bir şey çıkmadı… C S TRATEJİ Cumhuriyet Strateji 4 Ağustos 2008 / 214 ünyada milyonlarca insan açlıkla mücadele ederken ekonomisi gelişmiş sekiz ülkenin liderleri sözde dünyadaki gıda kıtlığına çözüm aradılar. Açlığa çözüm arayışlarının yanı sıra tüm dünyada yükselen gıda fiyatlarıyla mücadele bağlamında da yeni önerilerde bulunmaları bekleniyordu. Dünyanın en zengin ülkelerinin liderleri kendilerinden beklendiği gibi bir yandan dünyadaki açlık ve gıda kıtlığı konusunda çözümler üretmeye çalışırken diğer yandan da tüm dünyada eleştiri konusu olan zengin menülü lüks sofralarıyla gündeme geldiler. G8 olarak adlandırılan topluluk üyesi ülkeler 1975 yılından beri her yıl bir araya geliyorlar. İlk toplantıları 1517 Kasım 1975 yılında Fransa’nın ev sahipliğinde gerçekleştirildi. O yıllarda 6 ülkeden oluştuğu için G6 adıyla anılmakta olan gruba sonraki yıllarda Kanada’nın katılmasıyla G7 ve daha sonra da Rusya’nın gruba dahil olmasıyla birlikte G8 ülkeleri olarak anılmaya başladılar. Sanayileşmiş ERİLEN VAATLER zengin ülkeler olan bu ülkeler, dünya ekonomisinin neredeyse yüzde 70’lik bölümünü oluşturuyorlar. Zirvenin ikinci gününde yayınlanan ortak basın Dünya nüfusunun da yaklaşık yüzde 15’ini yine bu bildirisinde artan petrol fiyatları ve gıda fiyatları ülkeler oluşturuyor. konusundaki endişeler dile getirildi. Kısa dönemde Geçtiğimiz günlerde 34. kez yapılan G8 zirvesi üretim ve rafine etme kapasitesinin geliştirilmesi ve Japonya’nın Hokkaido adasındaki Toyaka kentinde orta vadede de altyapı ve üstyapı yatırımlarına ağırlık düzenlendi. Zirveye G8’i oluşturan ABD, Rusya, verilmesi gerektiği üzerinde duruldu. Zirvede, petrol Japonya, Fransa, İngiltere, Kanada, İtalya ve Almanya üretimi gibi konuların müzakere edilmesi için liderlerinin yanı sıra Çin ve Hindistan liderleri ile "uluslararası enerji forumu" kurulmasına da karar diğer gelişmekte olan ülke liderleri ve Güney Afrika verildi. Cumhuriyeti, Cezayir, Etiyopya, Gana, Nijerya, Ortak bildiride alınan diğer bir karar, küresel Senegal ve Tanzanya liderleri de katıldı. Ev sahibi ısınmaya yol açan sera gazları emisyonunun 2050 Japonya’nın zirveye davet ettiği Afrikalı liderler artan yılına kadar yüzde 50 oranında azaltılması oldu. Ne gıda fiyatları nedeniyle Afrika’da açlığın giderek var ki bu kararın inandırıcılığını sağlayacak somut yayılabileceği uyarısında bulunurken, zirvenin adım belirlenmedi. Dolayısıyla geçmiş yıllardaki açılışına katılan Dünya Bankası Başkanı Robert G8 zirvelerinden pek de farklı bir karar alınmış gibi Zoellick, Afrika liderlerinin uyarılarının dikkate görünmüyor. Yine dünyanın iyiliği için tüm ülkelere alınması gerektiğini söyledi. Zoellick G8 zirvesinin, umutsuz olanlara umut, aç olanlara Japonya’da yapılan G8 zirvesine katılan liderler... yiyecek sağlaması gerektiğini fırsatlar için yeni pencereler açarken, en savunmasız olanları korumanın zorunluluğundan bahsetti. Ayrıca G8 ülkelerinin yoksul ülkelere gıda yardımını artırmasını ve tarım ürünlerine yönelik kotaların indirilmesini istedi. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban ki Moon da, birbirine bağlı sorunlar olan iklim değişikliği, gıda fiyatları ve kalkınma konularında liderleri harekete geçmeye çağırdı. D Yoksullar ‘vaat varsılı’ Son G8 zirvesi Jayonya’da toplandı. Bu toplantıya dünya ekonomisinin yüzde 70’ini yönlendiren ülke liderlerinin yanı sıra Afrika’dan bazı liderler ve Dünya Bankası Başkanı Zoellick de katıldı. Varsıllar yine ve ancak yardım sözü verebildiler… V çağrılar yapılan bir zirve oldu. Geçmiş zirvelerden tek farklı yanı galiba G8 ülkelerinin vaatlerini tutup tutmadıklarını saptayacak olan "Zaman Kapsülü" kararı oldu. Kurulacak zaman kapsülü ile 100 yıl sonra verilen sözler yerine getirilmiş mi getirilmemiş mi belli olacakmış. Bunun 100 yıl sonra öğrenilmesinin kime ne faydası olacak o da ayrı bir tartışma konusu. Zaman Kapsülü G8 liderlerinin kaldığı otel olan Windsor Oteli’ne gömüldü. Kapsüle G8 üyelerinin küresel ısınmayla mücadeleyle ilgili verdikleri vaatleri ve günün gazetelerini kapsayan belgeler konuldu. 7 Temmuz 2108 tarihinde bu kapsül açılacak ve bakalım bu ülkeler neler yapmış görülecek. Bu inanılması çok zor olsa da gerçek anlamı ile sınırları zorlayan bir kara mizah örneği, trajikomik bir hikaye. Aklı selimler bunun bir şaka olduğunu düşünmek istiyor ancak maaleseef değil... Zirvede konuşulan gıda krizi, sürekli artan petrol fiyatları, küresel ısınma ve Afrika’ya yardım konularının sadece sözde kalacağını ve verilen vaatlerin yerine getirilmeyeceğini tahmin etmek hiç de zor değil. Bunu öğrenmek için 100 yıl beklemeye de gerek yok zaten. Kurulduğu günden beri her yıl yapılan bu tür toplantılarda pek çok vaatler verilir, kararlar alınır ancak şu da bir gerçek ki bu vaatlerin yerine getirildiğine pek rastlanılmaz. Tüm bu uyarıların ve çağrıların pek de dikkate alınmadığı daha önce örnekleriyle görüldü. Zira Afrika ülkelerine yardım konusu, G8 ülkelerinin 2005 yılında İskoçya Gleneagles'ta yaptıkları zirvede de gündeme gelmiş ve 2010 yılına kadar bu ülkelere yardımın iki katına çıkarılacağı sözü verilmişti. 25 milyar dolar ek yardım miktarının 50 milyar dolara çıkarılacağı sözü verilmiş olmasına rağmen, aradan geçen üç yıllık sürede değişen hiçbir şey olmadı ve şu ana kadar Afrika’ya giden yardımın sadece 4 milyar dolar civarında olduğu söyleniyor. Bu sonuç da bize gösteriyor ki zaman kapsülü değil ne yaparlarsa yapsınlar verilen sözler hiçbir zaman yerine getirilmeyecek. Bunu görmek için 100 yıl beklemeye gerek yok. Çünkü bu problemlerin çözüme kavuşması gelişmiş ülkelerin pek işine gelmez. Zenginlerin yoksullar için bir şeyler yapmaya çalıştıkları izlenimi vermekten başka bir amacı olmayan bu toplantılarda, üye ülkeler kendileri hariç tüm dünyayı fedakarlığa davet etmektedirler. Pek çok insanın bırakın tadını adlarını dahi bilmediği 19 çeşit yemekle süsledikleri sofrayla G8 ülkeleri yine son derece klişe haline gelen bir çelişkiye, yeni bir açmaza imza attılar. Yapılan eleştiriler hep aynı yönde oldu. Milyonlarca insan karnını doyuracak yiyecek bulamazken, hatta açlıktan her gün yüzlerce insan ölürken bu zirvenin katılımcılarının çeşit çeşit yiyecekleri afiyetle yemeleri tam bir ikiyüzlülük olarak yorumlandı. Yapılan toplantının maliyeti 60 milyar yen yani yaklaşık 566 milyon dolar olunca ister istemez bunlar bu savurganlıkla dünyanın hangi gıda sorununa çözüm bulacaklar sorusunu akla getirdi.