Catalog

20 Nejat ESLEN Emekli Tuğgeneral ürkiye’nin karşı karşıya olduğu güvenlik sorunu, PKK’ya indirgenecek kadar basit ve yalın değildir. PKK sorunu etnik değil jeopolitiktir; etnik farlılık jeopolitik amaçlar için kullanılmaktadır. PKK’nın uyguladığı şiddet eylemlerini Irak’ın Kuzeyi’ndeki gelişmelerden soyutlamak mümkün değildir. Irak’ın kuzeyinde küresel petrol rezervlerinin yüzde dördü (elli milyar varil) bulunmaktadır. Irak’ın kuzeyinin kuzeyinde ise Ortadoğu’nun en önemli su kaynakları (GAP bölgesi Fırat ve Dicle nehirleri) bulunmaktadır. Sözde "Büyük Kürdistan"ın gerçekleşmesi durumunda küresel petrol rezervlerinin yüzde dördünü ve Ortadoğu’nun en önemli su kaynaklarını Kürtler üzerinden kontrol etmek mümkün olabilecektir. Geleceği belirsizliklerle dolu Irak’ta ABD’nin garanti edebileceği tek bölge Irak’ın kuzeyi, yani Kürt bölgesidir. Irak’tan çekilmesi durumunda ABD, bölgede bırakacağı askeri gücünü Irak’ın kuzeyine çekerek bu bölgeyi stratejik bir üsse dönüştürebilecektir. Irak’ın kuzeyinde bir hava üssü tesis etmesi durumunda ABD, bu bölgeden Karadeniz’i, Kafkasya’yı, enerji zengini Körfez bölgesini, Hürmüz boğazını, Kızıldeniz’i, Süveyş Kanalı’nı, Doğu Akdeniz’i, BaküTiflisCeyhan enerji güzergahını ve Anadolu coğrafyasının bütününü kontrol edebilecektir. PKK ve Kuzey Irak’tan algılamalar çerçevesinde… C S TRATEJİ harekat, ABD’nin Irak ile ilgili oyununu bozabilecek ABD çıkarlarını zora sokabilecektir. Irak’ın Kuzeyi’ne icra edilecek kapsamlı askeri harekat, Türkiye’yi bölgesel aktif bir jeopolitik oyuncuya dönüştürebilecektir; ABD, Türkiye’nin aktif bölgesel bir güç olarak yükselmesini istememektedir. ABD, Türkiye’nin Irak’ın kuzeyine askeri hareket icra etmesini engelleyerek PKK yi dolaylı olarak himaye etmektedir. Kerkük’ün Kürt bölgesine bağlanması, Irak’taki gelişmelerin ve Türkiye’nin Irak stratejisinin kırılma noktası olabilir. PKK, şiddet kullanarak Türkiye’yi bölmek amacıyla kullanılmaktadır. Türkiye’nin üniter yapısının değiştirilmesi amacıyla kullanılan bir başka yöntem ise AB süreci ve bu süreci dayattığı "demokratikleştirme" gayretleridir. Büyük Ortadoğu Projesi ve AB süreci Türkiye’deki bölücüleri cesaretlendirmiştir. PKK şiddeti ile AB süreci Türkiye’nin üniter yapısını değiştirmek amacı ile zaman zaman birlikte, zaman zaman da birbirine ikame edilecek şekilde kullanılabilmektedir. PKK, DTP ile TBMM’ye girmiştir. Avrupa Parlamentosu raporlarındaki ifadelerle PKK’nın söylemleri örtüşmektedir. Gündemdeki anayasa taslağı Türkiye’nin üniter yapısının değiştirilmesini kolaylaştıracak ifadeleri kapsamaktadır ve taslak anayasa, Türkiye’nin üniter sisteminin değiştirilmesi için kullanılabilecektir. Türkiye’nin terörle mücadele için "Terörle Topyekun Mücadele Strateji Belgesi’’ ve kapsamlı bir mücadele stratejisi yoktur; bu nedenle de terörle mücadele ağırlıklı olarak silahlı kuvvetlerle ve askeri yöntemlerle sürdürülmektedir. Türkiye’nin bölücülük ve terörle mücadele için topyekun mücadele stratejisi olmalıdır ve bu strateji, askeri stratejik konsept ile birlikte ekonomik, sosyopiskolojik ve diplomatik mücadele konseptlerini de kapsamalıdır. Türkiye’ye yönelmiş olan tehditler, Soğuk Savaş dönemindeki gibi kuzeyden ve doğudan değil, Türkiye’nin içinden, güneyinden ve batısından kaynaklanmaktadır. Şartlar, Türkiye’nin gerçekçi tehdit tanımlamaları yapmasını gerektirmektedir. Türkiye’nin karşı karşıya olduğu ciddi güvenlik şartlarını karşılamak için gerçekçi tehdit algılamalarına göre yeni güvenlik konseptleri geliştirilmesi de gerekmektedir. Soğuk Savaş sonrası şartları, TürkiyeABD ilişkilerinin yeniden tanımlanmasını zaruri kılmaktadır. Sözde Büyük Kürdistan’ın ve sözde Büyük Ermenistan’ın gerçekleşmesi durumunda Türkiye’nin Kafkasya ve Orta Asya’yla irtibatı kesilebilecek; Türkiye kendi coğrafyasına hapsedilebilecektir. Gelişen şartlar, Türkiye’nin jeopolitik konumunu gözden geçirilmesini de gerektirebilecektir. T Türkiye’nin güvenliği üzerine… Irak’ın kuzeyindeki Kürt gruplarla ABD’nin çıkarları günümüzde örtüşüyor. Bu bölgedeki ABD çıkarları ile Türkiye’nin çıkarları ise çatışıyor. Irak’ın kuzeyi petrol, su kaynakları ve bölgenin kontrolü açısından önem taşıyor. Türkiye’nin gerçekçi güvenlik konseptleri geliştirmesi gerekiyor. dan ibaret değildir; Türkiye Irak’ın Kuzeyi’ndeki Kürt oluşumunu ve Kerkük’ün Kürt yönetimine bağlanmasını yaşamsal güvenlik çıkarlarına karşı bir tehdit olarak algılamaktadır. TürkIrak sınırı, PKK’nın sızmalarını kolaylaştırmakta, PKK’ya karşı mücadeleyi zorlaştırmaktadır; bu nedenle sınırın güvenli duruma getirilmesi de Türkiye’nin güvenlik çıkarıdır. Yukarda sıralanan nedenlerle, Irak’ın Kuzeyi’nde Türkiye ile ABD’nin çıkarları çatışmaktadır. ABD, Türkiye’nin Irak’ın kuzeyine icra edebileceği kapsamlı bir askeri harekâtı jeopolitik çıkarları nedeniyle engellemektedir. ABD’nin Ortadoğu’daki jeostratejik hamleleri, bölgesel istikrarı ve tarihi dengeleri sarsmaktadır. ÇIKARLAR ÖRTÜŞÜYOR Yukarıda sıralanan jeopolitik çıkarları nedeni ile ABD, Irak’ın Kuzeyi’ndeki Kürtlerle stratejik işbirliği içindedir. ABD himayesinde bir Kürt devleti oluşturmak için tarihi bir fırsat yakaladıklarını düşünen Kürtler ile ABD’nin çıkarları örtüşmektedir. Türkiye tarafından himaye edilmesi, Irak’ın Kuzeyi’ndeki Kürt oluşumunun yaşamasını kolaylaştırabilecektir; bu nedenle de ABD, Türkiye’nin Irak’taki Kürt liderleri tanımasını ve bu oluşumu himaye etmesini istemektedir. Irak’ın Kuzeyi’nde Kürt devleti oluşturulması her yönü ile İsrail’in bölgesel çıkarlarına da hizmet edebilecektir; İsrailKürdistanErmenistan jeostratejik ekseninin oluşması ise bölgesel dengeleri tümüyle değiştirebilecektir. Irak’ın kuzeyindeki üslerini kullanan PKK, Türkiye içinde eylemlerini sürdürmektedir; TSK’nin Irak’ın kuzeyine icra edeceği askeri harekât kesin sonuç sağlamasa bile PKK ya karşı sürdürülen mücadeleyi kolaylaştırabilecektir. Türkiye’nin Irak’ın kuzeyindeki Kürt oluşumunu tanıması, Kürt liderleri muhatap kabul etmesi durumunda ABD, PKK’yı etkisizleştirebilir. Aksi ifade edilse bile PKK, ABD’nin stratejik enstrümanıdır. Türkiye’nin Irak’ın kuzeyi’ndeki çıkarları PKK TÜRKİYE’NİN ÇIKARLARI Türkiye’nin en önemi bölgesel çıkarı ise tarihi dengelerin ve istikrarın korunması ile ilgilidir. Irak’ın kuzeyine icra edilecek kapsamlı bir askeri