Catalog

C S zorlanıyor... TRATEJİ 13 zor seçimi yapıldığında zayıftır. EUH’un bazı üyeleri TerPetrosyan’ın liderliğinde yeniden mücadeleye başlayacaklarını bildirseler de, sadece onların siyasi desteği ile TerPetrosyan tabi ki devlet başkanı seçilemeyecektir. Bir başka önemli konu da yaklaşık on yıldır siyaset dünyasının ‘karanlık arşivinde’ kalan ve hiçbir ‘hayat belirtisi’ vermeyen EUH üyelerinin ve bazı marjinal siyasi partilerin son zamanlarda TerPetrosyan’ın siyasi hayata reenkarnasyonu için faaliyetlerinin sonucu değiştirmeye imkân vermeyeceğini anlamayacak kadar amatör olmalarıdır. Siyasi gelişmelerin dinamizmi değerlendirildiği zaman, seçimler öncesinde TerPetrosyan’ın adının gündeme getirilmesinde Cumhuriyet Partisi’nin strateji çıkarlarının olması ihtimali göz ardı edilmemelidir. Cumhuriyet Partisi TerPetrosyan’ın seçimlerde iddialı olduğunu ortaya atarak seçim sürecinde muhalefet kampında zaten zayıf olan birlik ve beraberliği bozmak isteyebilir. Resmi seçim süreci başlamasa da, Cumhuriyet Partisi Başkanı Serj Sarkisyan, Kanunlar Ülkesi Partisi Başkanı Artur Bağdasaryan, Milli Demokratik Birlik Partisi Başkanı Vazgen Manukyan, Yeni Zaman Partisi Başkanı Aram Karapetyan, Marksist Partisi Başkanı David Akopyan, Halk Partisi Başkanı Tiqran Karapetyan ve Kaderini Tayin Partisi Başkanı Paryur Ayrikyan adaylıklarını açıklamıştır. İktidarda temsil edilmelerine rağmen, seçimlere kendi adayları ile katılacaklarını bildiren Taşnaksutyun Partisi 1214 Eylül tarihlerinde sözde Dağlık Karabağ Cumhuriyetinde yaptıkları 11. Yüksek Meclis toplantısında Parlamento Başkan Yardımcısı Vahan Ovanesyan ve Parlamento Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Armen Rüstemyan’ın seçimlerde aday olabileceklerini bildirmiştir. Bu konuda verilen bilgilere göre, adı geçenlerden hangisinin kesin olarak aday gösterileceğine ise Ekim ayında yapılacak olağanüstü kurultayında karar verilecektir. Bu tartışmalı karar aslında sağlam gibi gözüken Taşnaksutyun Partisi’nin içinde ciddi problemlerin yaşandığını göstermektedir. Parti Genel Kurulu bunu itiraf etmese de, ‘görünen köy kılavuz istemez’. Ekim ayında yapılacak olağanüstü kurultayda kimin adaylığı onaylanacaksa, onun parti içi mücadelede üstün ve parti kontrol mekanizmine sahip olduğu gerçeği ortaya çıkacaktır. Taşnaklsutyun Partisi lideri Armen Rüstemyan’ın devlet başkanları seçimlerinde kendi adaylarını açıkladıktan sonra Cumhuriyet Partisi liderlerinin şaşırmalarının doğal olmadığını ve eğer bu karadan rahatsız oldularsa, hükümetten ayrılabileceklerini bildirmiştir. Taşnaksutyun Partisi bu kararını uygularsa, Cumhuriyet Partisi için ciddi bir sorun ortaya çıkabilir. Taşnaksutyun Partisi temsilcileri seçimlere kendi adayları ile katılmakla ülkede demokrasi ve çoksesliliğin gelişimine yardımcı olacaklarına inandıklarını dile getirmiştir. Artur Bağdasaryan Şimdi Cumhurbaşkanlığı "büyük oyunda" son zaiçin yarışan manlarda oldukça zayıfKoçaryan ve Petrosyan lamıştır. Demokrat oldubir dönem yakın ilişki ğunu ispat etmeye çalıiçerisindeydiler... şarak Avrupa ve Amerika’nın siyasi desteğini kazanmak istese de, beklediği desteği alamamıştır. Rusya ile ilişkilerde bütün köprüleri yaktığından ‘geriye yolu yoktur’. Mayıs 2007’de yapılan parlamento seçimlerinden önce İngiltere’nin Ermenistan Büyükelçisi yardımcısı Richard Khayda ile "Marko Polo" restoranında görüşünün gizlice kayda alınması ve konuşma metninin yayımlanmasından sonra siyasi imajı ciddi şekilde zedelenmiş ve bazı siyasi çevreler daha da ileri giderek kendisini vatana ihanette suçlamıştır. Seçimlerde %812 oranında oy alabilir. Vazgen Manukyan düğü siyasi liderleri desteklese de, Ermenistan’ın karşı klasik muhalefettir ve eski başbakan olması istisna edilircepheye daha da yakınlaşmasını istemediğinden dolayı se, siyasi hayatında devlet başkanı seçimlerinde aday olseçimlerde yaşanan en ciddi usulsüzlüğe bile gereken tepmaktan başka ciddi bir zafer elde etmemiştir. Yeni siyasi kiyi vermemektedir. Batı bu seçimlerde Artur Bağdasardüşünce ve ideolojiye sahip olmadığı için diğer liderlerden yan ve Stepan Demirçiyan’a destek verebilir. Ancak seçilmiyor ve ucuz propaganda konuşmalarından başka seçimlere kısa bir zaman kaldıkta daha şanslı adaya destek kamuoyuna hiçbir şey sunamamaktadır. Bundan sonra da verebilir. Her şeye rağmen bu seçimlerde Avrupa’nın dessiyasi hayatında ciddi başarılar elde etme ihtimali oldukça teklediği adayların seçilme şansı oldukça zayıftır. Bunu zayıftır. Rusya’dan destek almamasına rağmen, ErmenisBatı da bilmektedir, ancak ülkede demokratik değerlerin tan’ın ‘kuzeyle ilişkilerine’önem vermektedir. Seçimlerde felç olmaması ve muhalefet kampının tamamen dağıl%35 oranında oy alabilir. maması için bu desteği vermeye mecburdur. Aram Karapetyan’ı da Manukyan gibi karakterize etRusya her zaman olduğu gibi bu seçimlerde de, kenmek mümkündür. Ermenistan siyasi hayatında kadrolu disinin belirlediği ‘eyalet valisini’koltuğuna oturtmak için muhaliftir. Seçimlerde %34 oranında oy alabilir. bütün siyasi, ekonomik ve sosyal mekanizmalara sahiptir Tigran Karapetyan’ın kendisi de, partisi de marjinaldir ve uygun gördüğü zaman bunları kullanacaktır. Genellikve kamuoyunu arkasıyla sürükleyecek siyasi imaja ve güce le, bugüne kadar Ermenistan’da yapılmış bütün seçimlersahip değildir. Büyük bir ihtimalle seçimlere kısa bir süre de gerçekleşen usulsüzlüklerle ilgili Rusya hiçbir zaman kala adaylığını daha güçlü bir adayın lehine geri çekecekolumsuz görüş bildirmemiştir. tir. Bu gerçekleşmese bile seçimlerde %12 oranında oy Rusya bu seçimlerde Sarkisyan’ı desteklemektedir. alabilir. Sarkisyan’ın seçimlerden önce Rusya’ya resmi seferde Paryur Ayrikyan Sovyet döneminden itibaren bulunması bölge basınında siyasi destek arayışı gibi muhalefettedir ve uzun bir siyasi mücadele hayatı yaşasa yorumlanmıştır. Bu seferde aynı zamanda Ermenistanda, önemli zaferleri oldukça azdır. Tabandan gelen siyasi Rusya ilişkilerinin genel çerçevesi de değerlendirilmiştir. desteyi de zayıflamıştır. Önceleri Sovyet rejimine karşı olduğu için Rusya ile de ilişkileri iyi değildir. Buna rağmen Batıyla da yaklaşmanın yollarını henüz bulmamıştır. ONUÇ Seçimlerde %37 oranında oy alabilir. Ermenistan’ın siyasi ve ekonomik hayatında yeni bir Henüz adaylıklarını resmen açıklamasalar da, Stepan dönem başlamaktadır. Avrupa ve Rusya destekledikleri Demirçiyan, TerPetrosyan ve Artaşes Gegamyan Sarkisadayların seçilmesi için yardım ederek, Ermenistan’ın topyan’a rakiptirler. Aslında muhalefet tek adayla seçimlere lumsalsiyasi hayatında söz sahibi olmak istemektedir. katılmasa, yukarıda adı geçen liderlerin adaylıkları SarkisAzerbaycan ve Türkiye de bu süreci ciddi şekilde takip etyan için tehlikeli değildir. meli, Ermenistan’da faaliyet gösteren siyasi partilerin hangisiyle işbirliği yapmanın mümkün olacağını değerlendirVRUPA VE RUSYA’NIN DESTEKLEDİĞİ melidir. Azerbaycan ve Türkiye koordineli bir şekilde hareket etmeli, bu konularda çeşitli projeler hazırlamalı ve ADAYLAR uygulamaya çalışmalı, Ermenistan iç politikasında kırılgan Avrupa Ermenistan’da yapılacak seçimlerden demoksiyasi konulara dikkat etmeli ve gerektiği zaman bunu kulratik değerlere önem verdiğini bildirse de, baçlıca amacı lanmak için uygun mekanizmalar üzerinde çalışmalı, olayErmenistan’ı Rusya’nın yörüngesinden uzaklaştırmaktır. ları yönlendirecek argüman ve imkânlara sahip olmalıdır. Bu amaçla Avrupa değerlerine yakın olduklarını düşün Muhalefet partileri ise eski devlet başkanı Levon TerPetrosyan’ı tekrar aday göstermek istiyor. Petrosyan, bu konu ile ilgili değerlendirme yapmaktan kaçınırken, Ermeni kamuoyunda adaylığı ile ilgili ciddi tartışmalar yapılıyor. ADAYLARIN SEÇİLME OLASILIKLARI Serj Sarkisyan yukarıda ifade edildiği gibi adaylardan en şanslı olanıdır. Her şeyden önce kendisi başbakandır ve bütün siyasi ekonomik ve sosyal baskı mekanizmalarına sahiptir. Ordu ve polis üzerinde ciddi kontrole sahiptir. Rusya ile çok iyi ilişkileri vardır ve kendisini iktidara taşıyacak kadar destek almaktadır. Seçimlerden zaferle çıkarsa, Dağlık Karabağ probleminin halledilmesi Koçaryan döneminde olduğu gibi on yıl daha uzayabilir. Aynı zamanda Türkiye ve dünya kamuoyuna yönelik sözde Ermeni soykırımı propagandası daha da genişleyebilir. Sarkisyan seçimlerin demokratik bir ortamda yapıldığını ve sonuçlarının Avrupa tarafından kabul edilmesini sağlamak için ikinci tur seçimlerin yapılmasını temin edebilir. Bu Avrupa ve muhalefetin argümanlarını zayıflatan siyasi bir karar olabilir. Sarkisyan seçimlerde % 51–65 oranında oy alabilir. S A