Catalog

S yelpazesinde üretim AMSUN (Cumhuriyet) "Tansiyona iyi yapan Almanya, geliyor. Enerji veriyor. Kolesterole iyi geliyor. mamullerini ihraç edip Cildi gençleştiriyor. Kansızlığa iyi geliyor. ekonomisine önemli Kemikleri güçlendiriyor. Uykusuzluğa iyi miktarlarda girdi geliyor. Dişleri kuvvetlendiriyor. Sinir sağlıyor. bozukluğuna iyi geliyor. Ayrıyyetten…aganigiAlmanya, hiç fındık naganigi" şeklinde Fındık Tanıtım Grubu tarafından üretimi yapmamasına "Mucize Kuruyemiş" olarak tanıtımı yapılan fındık, rağmen dünya fındık yetiştiği Türkiye’de "Borsa"sını kuramadı. Fındık ihracatının yüzde Borsası’nı Almanlara kaptırdı. "Her gün bir avuç 10’unu karşılıyor. Bunu fındık iyi gelir" diye tanıtım yapıyoruz ama "Fındık da Türkiye gibi fındık diyarı Türkiye"de fındık yetiştiren Hasan, fındık üreticisi olan İtalya, yetiştirmeyen Hans kadar söz sahibi olamıyor, nn fazla İspanya, Yunanistan ve döviz getiren fındığa sahip çıkamıyor. diğer AB üyesi ülkeler Türkiye 700 bin hektarlık dikim alanında yıllık ürettiği ile ABD’den ürün alarak 650 bin ton fındıkla dünya fındık ihtiyacının tamamını gerçekleştiriyor. Ayrıca karşılayabilecek bir potansiyele sahip. Ancak bu Almanya’nın fındık ürünün yüzde 30’a yakını ihraç edilebiliyor. Geriye piyasasına kalan kısmı ise iç piyasada kullanılıyor. 2004 yılında hükmetmesinde 1970’li 217 bin ton iç fındık ihraç ederek 1.2 milyar dolar yıllarda faaliyete geçen döviz kazanan Türkiye, 2005 yılında 209 bin ton fındık konusunda çok iyi bir politika belirlenmesi Hamburg Fındık Borsası’nın rolü büyük oluyor. Bir fındığı dünya piyasasına sundu. Karşılığında 1.9 milyar gerektiğinin altını çiziyor. Prof. Dr. Yunus Pınar, fındık başka deyişle sektörel gücü ve borsa desteği ile dolar girdisi sağladı. Sektörde tüccar, işletmeci ve fiyatının badem ve ceviz fiyatını geçmemesine özen Almanya Türkiye ve İtalya’dan sonra en fazla fındık ihracatçı olmak üzere 770 firma faaliyet gösteriyor, 1 gösterilmesi, fındıkta çeşitlerin azaltılması, kültür ihraç eden ülke konumunu sürdürüyor. milyon 800 bin ton iç fındık kapasiteli 180 kırma çeşitlerinin oluşturulması gerektiğini kısa süreli çözüm Terme Ziraat Odası Başkanı Yetkin Karamollaoğlu, fabrikası da yine fındık işliyor. 350 bin ton iç fındık önerileri olarak sıralıyor. Bugünkü dünya "Fındık Borsası neden Almanya’da kuruluyor?" diye kapasiteli 40 işleme tesisi ile azımsanmayacak bir konjoktöründe fındık yetiştirmeyen bir çok ülkenin bu soruyor ve yanıtını da veriyor: En fazla ihracatı üretim potansiyeline rağmen ne yazık ki dünya fındık üretimi yapabileceğini vurgulayan Pınar, zamanla diğer Almanya’ya yapıyoruz. Hans kazanıyor, Hasan piyasasında Türkiye, Almanya kadar söz sahibi ülkelerin üretim miktarlarının Türkiye’yi geçmesi kaybediyor. Olur mu böyle bir şey? Yani kusura olamıyor. Uzmanlar bunda en büyük eksikliğin "Fındık halinde Türk fındığının mevcut pazarını da bakmasın bizim ihracatçılarımız. Komisyoncu gibi Borsası"nın Hamburg’da olmasına bağlıyor. kaybedebileceği uyarısında da bulunuyor. hareket ediyorlar. Tüccarlarımız, ihracatçılarımız Fındığın kabuklu ihracatında liderliğini, fındığı Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Türk’ün onuruna yakışır bir ihracatçılık yapsınlar. çikolata, fındık ezmesi, şekerleme ve bisküvi gibi üyesi Kamil Yavuz da, Türkiye’nin fındıktan alması Böyle basit şeylerle döviz yumurtlayan tavuk kesilir sektörlerde değerlendirip dış piyasalarda yeterli gereken karşılığı göremediğini söylüyor. Fındık mi?" derecede söz sahibi olamayan Türkiye, yurt dışı ihracatının, Türkiye’nin toplam ihraç gelirindeki Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi piyasalarda büyük oranda sadece üretici olarak payının yüzde 2 ile yüzde 5’i arasında değiştiğine Dekanı Prof. Dr. Yunus Pınar, fındık borsasının biliniyor. Fındığı işleme ve ürün haline getirme dikkat çeken Yavuz, problemin fındığa verilen desteğin, kurulup sektörleşme alanında ciddi bir atılım noktasında yurtiçi talebi karşılamasına karşın, üretim, ihtiyaç fazlası fındık ekim alanlarını ortaya çıkarması gerçekleştirilmesi halinde Türk fındığının gelecek vaat sektörleşme konusunda yetersiz kalınca bir üretici olduğunu ifade ediyor. Üretilen 600650 bin ton edebileceğine dikkat çekiyor. Aksi halde ülkenin kan olarak Hamburg borsasına bağımlı bir üretim ve fındığın dünya tüketim ihtiyacı ortalamasına denk kaybetmeye devam edeceği uyarısında bulunan Pınar, pazarlama politikası yürütüyor. olduğuna işaret eden Yavuz, iç 1900’lü yılların başında tüketimi artırmak için yapılan dünyadaki 72 ithalatçı kampanyaların ise beklenen sonucu firmanın bir araya vermediğini vurguluyor. Yavuz, gelmesiyle kurulan ve konuyla ilgili şöyle diyor: bugün 210 üyesi bulunan "Bu tablo Türkiye için, her yıl Hamburg Borsası Mal re dışı bırakmayız. Ancak buna kurallar koySAMSUN (Cumhuriyet) Fındık ihracatçıyaklaşık 100150 bin tonluk bir Birliği (WarenVerein Der malıyız. Kurallarla organize etmeliyiz." larını en çok "alivreci" sözcüğü rahatsız eder. üretim fazlası anlamına geliyor. Bu Hamburger Börse) dünya KFİB Başkan Vekili Dursun Gürsoy, "KuÇünkü; ihracatçıların hemen hemen tamamı stoklar ertesi yıl, piyasada pek de ticaretine yön veriyor. rulacak kurallar için borsa çözüm mü?" sorualivreci damgası yemiştir. İleride, elde edilditanınmayan fındık yağı olarak Koydukları kurallarla ticaret suna da şu yanıtı verdi: ği zaman teslim edilmek üzere, bir ürün üzeüretilmek üzere yağlığa tahsis alanda söz sahibi olan "Borsa nedir? Borsa spot piyasada ve gerine önceden yapılan satış anlamına gelen edilmektedir. Bu sorun, fındık konserve, meyve, sebze, lecek 67 aylık hatta 2 yıllık satışları organize "alivre" konusunda Karadeniz Fındık İhracatalanları azaltılmadığı veya yeni meyve suyu, konserve balık, edebilen, emniyetleri kurabilen, bunlara satış çıları Birliği (KFİB) Başkan Vekili Dursun ihraç pazarları bulunmadığı sürece taze ve dondurulmuş meyve formaliteleri getiren bir nizam kurmaktır. Bu Gürsoy, tepkisini şöyle dile getirdi: devam edecek. Tek çözüm yeni ve sebze, sert kabuklu nizamı kurarak, bir yıl, iki yıl sonrasına da "Biz üreticisi ile, ziraatçısı ile, borsacısı dünya pazarları oluşturmaktır. meyveler, baharat ve fındık satmalıyız ki Avrupa’daki sanayiyi eliile, fındık ihracatçısı ile hepimiz ayni gemiBunun yolu da fındık borsasından bakliyat gibi ürünlerin mize geçirelim. Ama adam bize soruyor: deyiz. Geminin kaptanı ile geminin tayfası argeçer." ticareti ile uğraşan Ağustos ayında fındık satır mısın? Yok. Matık kavga eder duruma geldi. Birbirimizi suçOrdu Ticaret Borsası Başkanı ithalatçılar, ihracatçılar, yıs’ta satar mısın? Yok. O zaman gidiyor, baluyoruz ve her zaman alivreci damgası yiyoNecdet Gürsoy ise siyasileri bu toptancılar, kooperatif şının çaresine bakıyor. Ne oluyor; Avrupa’daruz, işbirlikçi oluyoruz. Yurt dışındaki insankonuda duyarlı olmaya çağırıyor. birlikleri, pazarlama ki aracı, ithalatçı, bizim sanayicinin boşluğularla oturuyoruz. Türkiye’yi ve Türk üreticisiGelişen dünya konjoktöründe firmaları ve zincirleri, nu dolduruyor." ni satıyoruz duruma geliyoruz. Maalesef olay Avrupa Birliği’ne entegre olunması acenteler, komisyoncular ve "Fındıkla ilgili sorumların sorumluluğunu bu kadar basit değil. Kesinlikle böyle bir şey ve piyasalardaki gelişmelerin takip ticaret temsilcilerinin, tamamen devlete yüklemek doğru mu acayapmamız da mümkün değil. Alivreci tabiriedilmesi gerektiğini kaydeden haksızlıklara engel olması, ba?" şeklindeki soruya da Gürsoy’un yanıtı ne artık bayağı bozulmaya başladık. Bugün Gürsoy, şöyle devam ediyor: ticaretçiyi koruması, şöyle oldu: bir müteahhit, yapacağı evinin resmini göste"Almanya’daki Hamburg borsasının ithalatçıların büyük "Salt devletin değil, herkesin sorumluluğu riyor, maketini satıyor, alivreci olmuyor. Ama işleyiş tarzı tüm dünya ülkelerinin sermayeli ve modern var. Ben buna inanıyorum. Yalnız şunu söybiz fındığı mayıs, haziran, temmuz aylarında, hoşuna gidiyor. Fındığın gerek pazarlamanın gereklerine leyeyim. Türkiye’de eğer sorumluluk yüz ise Avrupa’da bulunan sanayicilerin planlaması pazarlanması gerekse çikolata ve göre çalışan köklü firmalara bunun doksanı devlete aittir ve siyasilere aitgereği mecbur kalıp eylül, ekim ayları gibi şekerli gıda ürünlerinde sahip olunması ve kontratlı tir. Yani burada üreticinin hiçbir suçu yoktur. satmak zorunda kalıyoruz. Çünkü adam, aldeğerlendirilip ihraç edilmesi fındık ticareti yapmaları, İhracatçının suçu diyelim % 510’dur. Ancak mak zorunda bir yerden. Eğer biz satmazsak, Alman ekonomisini güçlendirmiştir. Hamburg’a olan ilgiyi en büyük suç siyasilerindir. Çünkü şirin İtalya satıyor, İspanya satıyor. Ve dolayısıyla Ama bu gelişme Türkiye’de artırıyor. Bunun haricinde görünmek için her sene dünyadaki gerçekleri sanayinin talebinden kaynaklanan bir boşluğu yapılamadı. Bugün tüm dünyadaki çikolata ve fındık ezmesi dikkate almadan maalesef, politikalar üreten doldurmak zorundasınız. Bu ileriye dönük bir alım satım işlemleri borsalar sanayisi başta olmak üzere onlardır." satış şeklidir. Bu satış şeklini, kesinlikle devüzerinden yapılıyor. Bunu göz ardı fındığa bağlı geniş bir ürün etmemeliyiz." Almanya kadar olamıyoruz “Alivreci sözü rahatsızlık yaratıyor” 11